Tag: τουρκία

Τετάρτη 19 Απρίλη. Για να ξεμπερδεύουμε με τα εύκολα: ο Ερντογάν και το ισλαμοδημοκρατικό κόμμα εκπροσωπούν τα συμφέροντα ηγεμονικών τμημάτων του τουρκικού κεφάλαιου, καθώς και της μικροαστικής – μεσοαστικής συμμαχίας που δημιουργήθηκε ήδη απ’ τα τέλη των ‘90s, με κύρια γεωγραφική προέλευση την κεντρική και ανατολική τουρκία. Εντάξει; Ας μας βρει τώρα κάποιος πολιτικές βιτρίνες πρώτης γραμμής που να μην εκπροσωπούν συμφέροντα ηγεμονικών τμημάτων των αφεντικών και των κοινωνικών συμμάχων τους – για να αποκτήσουμε κι εμείς ένα μέτρο σύγκρισης…

Μήνες (αν όχι χρόνια) τώρα, η ενορχηστρωμένη δυτική δημαγωγία (και η ελληνική σαν το πρόθυμο τσουτσέκι που μόνιμα παθαίνει «υπερβάλλοντα ζήλο» ένα πράμα, όταν πρόκειται για τα «εθνικά συμφέροντα») διατράνωσε σε όλους τους τόνους ότι το προεδρικό σύστημα στην τουρκία ισοδυναμεί με (σχεδόν) δικτατορία. Δεν έκαναν τον κόπο, φυσικά, να μας εξηγήσουν το γιατί. Να μας εξηγήσουν, δηλαδή, γιατί το γαλλικό (προεδρικό) σύστημα ή το αμερικανικό (προεδρικό) σύστημα έχουν δικτατορικές τάσεις. Για την ακρίβεια: έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην υπάρξει καμία τέτοια συσχέτιση: του προεδρικού συστήματος στην τουρκία (για το οποίο έγινε το δημοψήφισμα την περασμένη Κυριακή) με τα αντίστοιχα αλλού.

Με τα χίλια ζόρια, την τελευταία στιγμή, και επειδή είχαν πει δεκάδες φορές τα ίδια φλύαρα και κενά νοήματος, αποκάλυψαν στο σκάνδαλο: ο τούρκος πρόεδρος (ο Ερντογάν ή όποιος άλλος στο μέλλον) θα διαλέγει, λέει, τους υπουργούς! Ωωωωωω! Ο γάλλος και ο αμερικάνος πρόεδρος, δηλαδή, τι κάνουν; Ακόμα χειρότερο, λέει: θα μπορεί να κάνει υπουργούς και «εξωκοινοβουλευτικούς»! Ωωωωωωω! Ο αμερικάνος και γάλλος πρόεδρος, δηλαδή, τι κάνουν; Η απόδειξη, λέει, την κρυπτοδικτατορικής λειτουργίας του τουρκικού προεδρικού συστήματος: θα επιλέγει, λέει, ο πρόεδρος, τους επικεφαλής του δικαστικού συστήματος… Ωωωωω!!! Ανατριχιάσαμε!!! Δηλαδή το ψόφιο κουνάβι τι έκανε;

Το μόνο που δεν ακούσαμε είναι ότι ο Ερντογάν, σαν ενισχυμένος πρόεδρος πια, θα «ξενοκοιμάται»… Όχι, αυτά είναι προνόμια άλλων…

Όποιος θέλει να είναι Ηλίθιος (με το «η» κεφαλαίο) στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες όχι μόνο μπορεί να είναι τέτοιος, αλλά υπάρχουν πολλοί να του δώσουν πιστοποιητικά ευφυίας. Γι’ αυτούς που δεν θέλουν να είναι Ηλίθιοι, με πιστοποιητικά, περικεφαλαία, ή χωρίς, είναι γνωστό: στις «δυτικές δημοκρατίες» υπάρχουν δύο δομές πολιτικής εξουσίας, που θεωρούνται και οι δύο δημοκρατικές. Η «πρωθυπουργοκεντρική» και η «προεδροκεντρική». Στην πρώτη υπάρχει σαν ανώτατος άρχων ένας «πρόεδρος της δημοκρατίας» (όταν δεν υπάρχει βασιλιάς…). Ο πρόεδρος εκλέγεται έμμεσα, απ’ το κοινοβούλιο, και έχει περιορισμένες αρμοδιότητες «έκτακτης ανάγκης». Ο βασιλιάς δεν εκλέγεται από κανέναν, είναι «ελέω θεού», κι έχει κι αυτός περιορισμένες αρμοδιότητες «έκτακτης ανάγκης». Μια σειρά ευρωπαϊκά κράτη έχουν σαν ανώτατο άρχοντα «γαλαζοαίματο /η»: ισπανία, ολλανδία, βέλγιο, αγγλία, δανία, σουηδία, νορβηγία, λουξεμβούργο (αυτό έχει «μέγα δούκα»…). Και κανείς δεν αμφιβάλει για την «δημοκρατικότητά» τους… Κακώς… Θα έπρεπε!

Στο «προεδρικοκεντρικό σύστημα» (γαλλία, ηπα, ρωσία) ο πρόεδρος εκλέγεται κατευθείαν απ’ τους ψηφοφόρους, με απόλυτη πλειοψηφία (ή, στις ηπα, με απόλυτη πλειοψηφία εκλεκτόρων). Έχει ιδιαίτερα αυξημένες αρμοδιότητες, και είναι ο ανώτατος άρχων. Δεν υπάρχει άλλο πόστο πιο πάνω. Μπορεί να υπάρχει επίσης πρωθυπουργός, πιο κάτω, που εκλέγεται με χωριστές εκλογές (γαλλία, ρωσία) ή να μην υπάρχει (ηπα). Πάντως κανείς δεν έχει μιλήσει για δικτατορία ούτε στη γαλλία ούτε στις ηπα – εξαιτίας του ότι ο πρόεδρος είναι η ανώτατη πολιτική βιτρίνα… (Για την ρωσία, ο.κ., ξέρουμε…).

Που βρίσκεται, λοιπόν, το σκάνδαλο, στην μετατροπή του «πρωθυπουργικού» συστήματος στην τουρκία σε «προεδροκεντρικό»;

Τετάρτη 19 Απρίλη. Δεν είναι, δα, και τόσο δύσκολο το γιατί όχι ο Ερντογάν αλλά τα τμήματα των τουρκικών αφεντικών που εκπροσωπεί επέλεξαν αυτήν την συνταγματική αλλαγή: την υιοθέτηση του «προεδροκεντρικού» συστήματος στη θέση του «πρωθυπουργοκεντρικού». Το έχουν καταλάβει και αρκετοί άλλοι, τόσο διεθνώς όσο και στα μέρη μας: γι’ αυτό φρίττουν!

Όποιος ξέρει τα στοιχειώδη στην πολιτική ιστορία της τουρκίας και δεν είναι φασίστας, το γνωρίζει: επί δεκαετίες, το «πρωθυπουργοκεντρικό» μοντέλο ήταν απλά η μάσκα της στρατοκρατίας. Οι μόνιμα ασταθείς κυβερνήσεις συνασπισμού κομμάτων «έπεφταν» και «ανέβαιναν» σαν μαριονέτες: τα σκοινιά κρατούσε το πανίσχυρο «συμβούλιο εθνικής ασφάλειας», δηλαδή οι καραβανάδες. Που δεν δίσταζαν να κάνουν ανοικτά και αιματηρά ή soft πραξικοπήματα όποτε ήθελαν.

Αυτό άρχιζε να αλλάζει ριζικά απ’ το 2002, όταν το ισλαμοδημοκρατικό κόμμα («κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης», AKP) κέρδισε τις εκλογές με τέτοιο εύρος ώστε να σχηματιστεί για πρώτη φορά στη σύγχρονη τουρκική πολιτική ιστορία μονοκομματική κυβέρνηση (σαν κι αυτές που είχε η ελλάδα απ’ το 1974 ως το 2012, για παράδειγμα). Το ίδιο αποτέλεσμα (: μονοκομματικές κυβερνήσεις του AKP) επαναλήφθηκε και το 2007 και το 2011: αυτή είναι η μεγαλύτερη ως τώρα περίοδος «πολιτικής σταθερότητας της δημοκρατίας» στην τουρκία, ever – χωρίς, από ένα σημείο και μετά, το σκοτεινό και μιλιταριστικό παρασκήνιο στο βάθος.

Όμως ούτε ο Ερντογάν, ούτε το επιτελείο του, ούτε το τουρκικό κεφάλαιο που χάρη σ’ αυτή την δημοκρατική πολιτική σταθερότητα αναπτύχθηκε και αύξησε τα κέρδη του είναι ένα τσούρμο βλαμένων. Ξέρουν. Καταλαβαίνουν. Ξέρουν και καταλαβαίνουν ότι αυτή η απόλυτη κοινοβουλευτική υπεροχή (του AKP ως τώρα) δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ (θα εξηγήσουμε άλλη φορά τους κοινωνικούς λόγους…) Ξέρουν και καταλαβαίνουν επίσης ότι η τωρινή κοινωνική αντιπολίτευση ΔΕΝ έχει καταφέρει (κι ούτε θα καταφέρει σύντομα) να δημιουργήσει μια εναλλακτική λύση, ένα «κεντρώο» ή «κεντροαριστερό» πολιτικό φορέα που να μπορεί μελλοντικά να πετύχει μια ανάλογη κοινοβουλευτική υπεροχή που να βγάζει μονοκομματικές, αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Ξέρουν και καταλαβαίνουν πως όταν η εκλογική επιρροή του AKP υποχωρήσει, κι αφού δεν θα υπάρχει μια εξίσου ισχυρή διάδοχη κατάσταση, το σύστημα διεύθυνσης θα ξανακυλήσει σε κυβερνήσεις συνεργασίας μεσαίου μεγέθους και μεταξύ τους αντίπαλων κομμάτων. Ξέρουν και καταλαβαίνουν ότι στους ταραγμένους καιρούς του 21^ου αιώνα και του σε εξέλιξη 4^ου παγκόσμιου πολέμου, αυτές οι κυβερνήσεις θα είναι «εύκολες», έωλες, λεία σε ανταγωνιστικά εσωτερικά και, επιπλέον, διεθνή συμφέροντα. Που έδειξαν πέρυσι το καλοκαίρι, με το πραξικόπημα, τι θέλουν: έναν ακόμα εμφύλιο στη μέση Ανατολή, στην τουρκία αυτή τη φορά…

Κοιτώντας το κοντινό και μεσοπρόθεσμο μέλλον, λαμβάνοντας υπ’ όψη τους αυτά και άλλα δεδομένα, τα αφεντικά του τουρκικού κράτους / κεφάλαιου (και όχι, βέβαια, οι «κεμαλιστές» καραβανάδες…) επέλεξαν να μετατρέψουν το σύστημα πολιτικής διεύθυνσης από «πρωθυπουργοκεντρικό» σε «προεδροκεντρικό».

Ποια είναι η ουσιαστική διαφορά; Στο «πρωθυπουργοκεντρικό» πρωθυπουργός γίνεται ο επικεφαλής του πρώτου κόμματος, ακόμα κι αν έχει ψηφιστεί μόνο απ’ το 25% ή το 30% των ψηφοφόρων. Μπορεί να σχηματίσει φυσικά «κυβέρνηση συνασπισμού», αλλά όντας επιλογή μόνο ενός 25%, ή 30%, αν δεν υπάρχει μακριά και παλιά παράδοση πετυχημένων και λειτουργικών κυβερνητικών συνασπισμών (και στην τουρκία δεν υπάρχει), ο πρωθυπουργός και η κυβερνησή του είναι περιορισμένης νομιμοποίησης. Άρα εύκολος στόχος αμφισβήτησης…

Αντίθετα ο πρόεδρος εκλέγεται με απόλυτη πλειοψηφία. Είτε σε έναν γύρο όπου συμμετέχουν μόνο 2 υποψήφιοι (η αμερικανική εκδοχή), είτε σε δύο, όπου στην αρχή συμμετέχουν περισσότεροι αλλά στον δεύτερο πάλι μόνο 2 (η γαλλική εκδοχή). Εκλεγμένος με το 50%+ ο πρόεδρος έχει αυξημένη νομιμοποίηση. Και έτσι έχει, φυσικά, αυξημένες αρμοδιότητες και ενισχυμένα καθήκοντα, ακόμα περισσότερα απ’ του πρωθυπουργού (στο «πρωθυπουργοκεντρικό» μοντέλο). Ακόμα κι αν στις κοινοβουλευτικές εκλογές (που γίνονται χωριστά απ’ τις προεδρικές) προκύψει κυβέρνηση συνασπισμού, ο άμεσα εκλεγμένος πρόεδρος διατηρεί την αυξημένη νομιμοποίησή του σε σχέση με τα επιμέρους κόμματα· και κυβερνά – ενώ οι κυβερνήσεις συνασπισμού μπορεί να αλλάζουν σύνθεση, “απο κάτω”.

Αυτό είναι λοιπόν το «σκάνδαλο»: ότι το τουρκικό καθεστώς υιοθετεί μέσω δημοψηφίσματος ένα «μοντέλο πολιτικής σταθερότητας» παρμένο απ’ την δοκιμασμένη εμπειρία των δυτικών καθεστώτων – και οι διεθνείς αντίπαλοί του, που θα ήθελαν «αστάθεια» και εκεί, βγάζουν καπνούς!!!

Τετάρτη 19 Απρίλη. Σε καπιταλισμό ζούμε, και είμαστε οι τελευταίοι που θα αγοράζαμε και θα πουλάγαμε το παραμύθι ότι οι (πρώην) «αστικές δημοκρατίες» είναι αυτό που λένε. Για ολιγαρχίες πρόκειται που έχουν λιγότερα ή περισσότερα μέσα για να κρατάνε τους υποτελείς σε νηπιακή κατάσταση…

Κουβεντιάζεται, ας πούμε, το ενδεχόμενο νοθείας στο τουρκικό δημοψήφισμα… Μήπως έγινε κάποια καραμπινάτη νοθεία στις ελληνικές εκλογές του 2000;… Έτσι, ρωτάμε… Μήπως στις ηπα οι κατηγορίες για «διαμόρφωση απ’ την Μόσχα του εκλογικού αποτελέσματος» στις τελευταίες προεδρικές εκλογές είναι φαντασίωσή μας; Μήπως εκλέχτηκε εκεί πρόεδρος – νόμιμα βέβαια – κάποιος που πήρε κάτι εκατομύρια ψήφους λιγότερες απ’ την αντίπαλό του; Μήπως χέζουν οι αρκούδες στο δάσος – σχεδόν σε κάθε «δημοκρατικό» δάσος του πλανήτη;

Είμαστε σίγουροι ότι το μπλοκ εξουσίας που έχει επικεφαλής τον Ερντογάν έκανε ό,τι μπορούσε για να κερδίσει την συνταγματική αλλαγή· πάνω απ’ το τραπέζι, αλλά και από κάτω. Ωστόσο, αν έχει κάποιος τρόπο να «αλλοιώσει τα κουκιά στην κάλπη», δεν το πάει στο νήμα. Δεν αφήνει καν τους αντιπάλους του να δείξουν (πράγμα που είναι αλήθεια) ότι το ποσοστό του «ναι» ήταν μικρότερο απ’ το άθροισμα των ψήφων του AKP και των τούρκων φασιστών στις πιο πρόσφατες εκλογές. Με άλλα λόγια δεν κάνεις μια νοθεία της προκοπής δείχνοντας ότι κέρδισες μεν αλλά έχεις χάσει σε επιρροή.

Είμαστε, όμως, επίσης σίγουροι ότι το μεγαλύτερο μέρος των ψηφόφορων, είτε ψήφισαν «ναι», είτε ψήφισαν «όχι», ψήφισαν με κριτήρια άσχετα απ’ το επίδικο! (Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες…) Υπάρχει ισχυρός πατερναλισμός στην τουρκική «πολιτική ζωή», κι όσοι / όσες δεν μυθοποιούν θετικά τον Ερντογάν έχουν φτάσει να μυθοποιούν θετικά, στον 21^ο αιώνα, τον Ατατούρκ… Έχουμε πάρα πολύ σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του «ναι» και του «όχι» αποφάσισε όντως για την συστημική πολιτική σταθερότα στο μέλλον: και όχι «υπέρ» ή «κατά» του Ερντογάν. Όμως σε 15 χρόνια (αν όχι νωρίτερα) δεν θα είναι αυτός πρόεδρος…

Μ’ αυτή την έννοια, ναι: το βασικό δεν πήγε καθόλου καλά. Εξασφαλίστηκε μεν η αλλαγή μοντέλου (που θα γίνει όχι τώρα αλλά το 2019) αλλά με «μαγικό» τρόπο· εννοούμε: όχι ορθολογικό. Συναισθηματικό, συμβολικό, «συγκινησιακό». Το μοντέλο θα πρέπει να λειτουργήσει για να αποδείξει την αξία του – και τα δύο χρόνια μέχρι ν’ αρχίσει μπορεί να αποδειχθούν πολύς καιρός.

Κι αυτό, κατά την γνώμη μας, αφήνει μια «τρύπα» που δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν, από τώρα ως το 2019, όσοι (και δεν είναι λίγοι) θα προτιμούσαν η τουρκία να γίνει κάτι σαν συρία ή ιράκ…

Οι έλληνες εν τω μεταξύ, επειδή είναι τόσο καραγκιόζηδες όσο κανείς άλλος στον πλανήτη, το λένε (το εύχονται) ανοικτά. Απλώνουν τον τουρκικό χάρτη με τις πλειοψηφίες του «ναι» και του «όχι», και αναγγέλουν την διάλυση της τουρκίας… Λες και εκεί που υπήρχαν οι μεν ή οι δε πλειοψηφίες δεν υπήρχαν μειοψηφίες…. Λες και οι τούρκοι ψηφόφοροι αποφάσισαν …. αν θα ενωθούν με το ελλαδιστάν ή όχι!

Όμως τα ίδια ακριβώς δεν έκαναν με τα αποτελέσματα των εκλογών του 2011; Ναι, τα ίδια ακριβώς: με τους χάρτες, με τις προφητείες για την διάλυση της τουρκίας, κλπ κλπ…

Ηλίθιοι – και τσατσορούφιανοι! Με διεθνή πιστοποιητικά…

Παρασκευή 7 Απρίλη. Ο Ερντογάν δηλώνει θερμός υποστηρικτής μιας αμερικανικής επίθεσης στον Άσαντ… Τι συμβαίνει;

Το προφανές θα ήταν να θεωρήσει κανείς ότι προσπαθεί να κάνει τράμπα: να στηρίξει μια τέτοια επίθεση για να πάρει ανταλλάγματα σε βάρος του πεζικού και των συμμάχων των ηπα στο συριακό πεδίο μάχης, εναντίον των κουρδικών ypg. Όμως ένα τέτοιο νταραβέρι (ή η προοπτική του) είναι τόσο ρηχό που θα μας έκανε εντύπωση αν το τουρκικό καθεστώς έχει ξεπέσει σε τέτοια φτηνά (και αναποτελεσματικά) κόλπα.

Αν, όμως, δεν είναι αυτό, τότε περί τίνος πρόκειται; Προσέξτε τις δηλώσεις (σύμφωνα με την καθεστωτική hurriyet):

… Ο πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι λυπάται που ο ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin αμφιβάλει για την ευθύνη του συριακού καθεστώτος για την επίθεση της 4ης Απρίλη στο συριακό Idlib… «Πρέπει να πάρουμε γρήγορες αποφάσεις. Παρακαλώ, ας μάθουμε ποιος είναι ο φίλος και ποιος ο εχθρός, ποιος είναι ο ιός στην περιοχή, και να πάρουμε τα ανάλογα μέτρα» είπε ο Ερντογάν.

Νωρίτερα, ο υπ.εξ. Mevlüt Çavuşoğlu έκανε επίσης κριτική στη Μόσχα για την υποστήριξή της προς το συριακό καθεστώς σε σχέση με την επίθεση.

“Είναι σοβαρό λάθος η υπεράσπιση μιας τέτοιας ενέργειας, απ’ όποιον κι αν προέρχεται, κι αυτό δεν είναι σωστό” είπε ο Çavuşoğlu σε συνέντευξή του στο ιδιωτικό κανάλι NTV….

Αποφάσισε το τουρκικό καθεστώς ότι “αρκετά με τη Μόσχα (και την Τεχεράνη) – η Ουάσιγκτον είναι τα λεφτά”; Η Ουάσιγκτον που περιορίζει ρατσιστικά τα ταξίδια διάφορων μουσουλμάνων στο έδαφός της; Η Ουάσιγκτον που έχει ήδη βάσεις στην κουρδοκρατούμενη βόρεια συρία; Η Ουάσιγκτον που ξαναστηρίζει το Ριάντ και τα υπόλοιπα φασιστοσεϊχάτα; Η Ουάσιγκτον που έδεσε τον “άνθρωπο του καθεστώτος” τραπεζίτη; Η γνώμη μας είναι: ούτε μία στις χίλιες!

Με επιφανειακά άγαρμπο τρόπο το τουρκικό καθεστώς επιδεικνύει έναν οππορτουνισμό που είναι γελοίος – εκτός αν έχει σα δεύτερο επίπεδο κάποιου είδους κατασκοπεία σε βάρος του αμερικανικού στρατού στα πέριξ… (Μην σας παραξενεύει. Το έχουν κάνει και άλλοι, στη δεκαετία του ’90, στα δυτικά βαλκάνια… Απ’ την Αθήνα… Απ’ το Παρίσι… Το νόημα είναι κάπως έτσι: στηρίζουμε την επίθεση των αμερικάνων για να είμαστε όσο κοντύτερα γίνεται στο επιχειρησιακό αρχηγείο, και να σπρώξουμε έγκαιρα πληροφορίες στη Μόσχα, και μέσω αυτής στη Δαμασκό).

Αυτά υπό την προϋπόθεση ότι μια τέτοια επίθεση θα γίνει. Εδώ είμαστε και θα παρακολουθούμε προσεκτικά.

Τρίτη 4 Απρίλη. Δεν ήταν δύσκολο να το φανταστούμε· αν και απ’ τα λόγια στις πράξεις η απόσταση μπορεί να είναι μεγαλύτερη απ’ ότι φαίνεται.

Κάνοντας την προ-δημοψηφισματική εκστρατεία του ο Ερντογάν, απ’ την Trabzon (Τραπεζούντα), καθησύχασε (;) όσους απ’ τους οπαδούς του ανησυχούσαν: η «ασπίδα του Ευφράτη» τέλειωσε με επιτυχία, αλλά θα ακολουθήσουν άλλες επιχειρήσεις. Με άλλα ονόματα. Πάντα «αντιτρομοκρατικά», οπωσδήποτε και στο συριακό έδαφος.

Οι δυσκολίες είναι, ωστόσο, ολοφάνερες. Σε σχέση με το περσινό φθινόπωρο έχουν αυξηθεί οι «αντιτρομοκρατικοί» στρατοί στο συριακό πεδίο μάχης του 4^ου παγκόσμιου. Ειδικά ο αμερικανικός, τελευταία παραλαβή, πέρα από αυτές καθεαυτές τις «δυνάμεις» του, έχει μεγάλο εκτόπισμα. Που θα βρει χώρο ο τουρκικός στρατός και το ελαφρά οπλισμένο συριακό πεζικό του για να δράσει ξανά;

Προφανώς υπάρχει ένας έντονος προεκλογικός τόνος στις τέτοιες υποσχέσεις του τούρκου προέδρου. Κι αν κερδίσει το δημοψήφισμα θα έχει (εκτιμάμε) σοβαρότερα και, κυρίως, πιο επείγοντα πράγματα να κάνει απ’ το να ψάχνει κάποιο κενό στη συρία. Το ξέρει καλά, από τότε που πρωτοεκλέχτηκε: εκείνο που του έδωσε (πολλούς) πόντους δεν ήταν οι στρατιωτικές επιτυχίες αλλά το ότι συνέφερε τον τουρκικό καπιταλισμό στο εσωτερικό της συσσώρευσής του.

Θα πει κάποιος: είναι εντελώς άσχετα μεταξύ τους αυτά; Στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί. Από τότε που η Άγκυρα πέρασε, ίσως βιαστικά, απ’ την «πολιτική των μηδενικών προβλημάτων» (Νταβούτογλου) στην τακτική του ιμπεριαλιστικού τυχοδιωκτισμού δίπλα στα σύνορά της, ναι μεν δεν έχει κάποια εντυπωσιακή απώλεια, σκοντάφτει όμως σταθερά στη φθορά και στα δηλητηριώδη απόνερα που άλλοι, σύμμαχοί της (όπως η Μόσχα), φροντίζουν «σοφά» να κρατούν μακρυά τους.

Αυτή η “τριβή” ανοίγει ήδη επικίνδυνα χάσματα, όχι στην πολιτική εκπροσώπηση αλλά στην κοινωνική αντοχή. Αν συνεχίσει για πολύ (η ισλαμοδημοκρατική βιτρίνα του τουρκικού καπιταλισμού) να είναι «μέρος του προβλήματος» που, στο κάτω κάτω, άλλοι μεθόδευσαν και προωθούν στην ευρύτερη μέση Ανατολή, θα ψάχνει για ασπίδα – και δεν θα βρίσκει. Ούτε στα νερά του Ευφράτη, ούτε στις όχθες του.

(Εν τω μεταξύ, για όσους ντόπιους “δημοκράτες” ανησυχούν για την κρυμμένη, όπως θεωρούν, δικτατορία στην τουρκία, έναντι της οποίας θα προτιμούσαν – αυτό πια είναι δεδομένο! – την ανοικτή και καθαρή των καραβανάδων του περσινού πραξικοπήματος, να τα νέα: τα τουρκικά δικαστήρια αθωώνουν διάφορους, άτομα ή ομάδες ατόμων, που κατηγορήθηκαν για συμμετοχή στο πραξικόπημα. Εφόσον δεν υπάρχουν σε βάρος τους στέρεες αποδείξεις.

Φυσικά αυτό δεν θα το διαβάσει κανείς στις παραλλαγές της “εθνικής ηχούς” των ντόπιων δημαγωγών. Συμβαίνει όμως…)

Παρασκευή 31 Μάρτη. Η σύλληψη του Mehmet Hakan Atilla στις ηπα δεν είναι αυτό που θα έλεγε κανείς «βελτίωση των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων». Ο Hakan είναι γενικός διευθυντής μιας τουρκικής τράπεζας απ’ τις μεγαλύτερες, της Halkbank. Και κατηγορείται ότι σε συνεργασία με τον τουρκο-ιρανό έμπορο χρυσού Reza Zarrab είχε οργανώσει ένα δίκτυο μαϊμού εταιρειών που επέτρεπε κυκλοφορία χρήματος προς και από το ιράν, κατά παράβαση του αμερικανικού εμπάγκο.

Θεωρούμε πολύ πιθανό ότι όντως ο Hakan (και όχι μόνον αυτός το πιθανότερο) έκανε ακριβώς αυτό: έσπαγε το αμερικανικό εμπάγκο στην Τεχεράνη, με το αζημίωτο. Αλλά ακόμα πιο βέβαιο είναι ότι αυτό γινόταν εν γνώσει και με την έγκριση των κυβερνήσεων Ερντογάν: ποτέ η Άγκυρα δεν θα τσακωνόταν με την Τεχεράνη απλά και μόνο επειδή αυτό γούσταρε η Ουάσιγκτον!

Συνεπώς το ζήτημα έχει πολιτικές διαστάσεις. Και το έκανε φανερό ο τούρκος υπ.εξ. Cavusoglu, ακόμα και στην κοινή συνέντευξη τύπου με τον «ψοφιοπεριστέρι» αμερικάνο υπ.εξ. Tillerson, χτες. Η σύλληψή του είναι δουλειά των γκιουλενιστών στις ηπα δήλωσε μεταξύ άλλων.

Εκεί που μας χρωστάγανε (τον Γκιουλέν) μας πήραν και το βόδι (τον Hakan) θα μπορούσε να συμπληρώσει, δείχνοντας τις ηπα. Αλλά δεν το έκανε. Ίσως επειδή δεν είναι τουρκική η παροιμία. Ή, ίσως, επειδή θα το κάνει προσεχώς…

Παρασκευή 17 Μάρτη. … Ο πρωθυπουργός της ολλανδίας κέρδισε τις εκλογές αλλά έχασε την φιλία της τουρκίας… Αυτό το σοφό ειπώθηκε από Άγκυρα μεριά, απ’ τον Ερντογάν, και στον παγκόσμιο άτλαντα της καθεστωτικής σοφίας προστέθηκε άλλη μια σελίδα.

Ένα λεπτό ώρε ευλογημένοι: οι εκλογές γίνονται κάθε 4 ή 5 χρόνια, ενώ οι φιλίες χαλάνε και ξαναφτιάχνονται στο πόδι. Θα αντάλλασε ο Ερντογάν την ήττα του στο ερχόμενο δημοψήφισμα με την φιλία του Άμστερνταμ;

Όχι – προφανώς. Ας αφήσουμε το πρόσφατο, ότι είχε τσακωθεί (υποτίθεται) με την Μόσχα, για κανά 4μηνο, αλλά μετά ξανάγιναν φίλοι. Λοιπόν; Στα πρακτικά του παγκόσμιου άτλαντα ας μην καταχωρηθεί η κουβέντα. Λένε και καμιά μαλακία για να περνάει η ώρα….

Τετάρτη 15 Μάρτη. Φυσικά το θέαμα είναι απαίσιο· από αισθητική άποψη. Αναφερόμαστε στον ολλανδο-τουρκικό verbal war. Αλλά είναι πολλών χρόνων η ροπή του θεάματος (γενικά, και όχι μόνο του πολιτικού) προς την σκουπιδίλα. Συνεπώς μπορεί κανείς να συμβιβαστεί με το πικρό συμπέρασμα ότι δεν διαλέγουμε την εποχή στην οποία θα ζήσουμε.

Κατά τα υπόλοιπα το τουρκικό καθεστώς «το παίζει σωστά» σαν αντι-φα· δεδομένου ότι δεν απευθύνεται σε πρωτοκοσμικούς αντιφασίστες αλλά σε ένα πολύ ευρύτερο (όχι μόνο μέσα αλλά και έξω απ’ την τουρκία) μουσουλμανικό ακροατήριο, το οποίο ξέρει πολύ καλά ότι έχει ποινικοποιηθεί προκαταβολικά και μαζικά απ’ τους δυτικούς πρωτοσκομικούς· σίγουρα τους κρατούντες, αλλά και σημαντικά τμήματα των κοινωνιών (εκτός αν νομίζει κανείς ότι τα εκτός πρώτου κόσμου μήντια δεν αναφέρονται στους λευκούς φασίστες και ρατσιστές…)

Έως τώρα μόνο το ιρανικό καθεστώς είχε κάνει κάτι τέτοιο, αλλά σε πολύ χαμηλότερους τόνους και χωρίς να επιδιώξει (ή να έχει την τύχη) οι δυτικοί καθεστωτικοί να ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Ο Ερντογάν, απ’ αυτήν την άποψη, δεν είναι πιο τυχερός αλλά μάλλον πολύ πιο ικανός: άρπαξε την ευκαιρία που του προσέφερε η (προεκλογική) ολλανδική κυβέρνηση (ακόμα δεν το έχουμε φάει: σίγουρα δεν είχαν συνεννοηθεί;) και την τράβηξε τόσο καλά και πετυχημένα, όσο πριν λίγα χρόνια είχε διαολοστείλει τον ισραηλινό πρωθυπουργό, σε διεθνή εκδήλωση, με θέμα την μεταχείριση των παλαιστινίων και τον αποκλεισμό της Γάζας.

Παρότι ορισμένα απ’ τα οφέλη αυτής της τακτικής θα φανούν στο συνταγματικό δημοψήφισμα στην τουρκία στις 16 Απρίλη, υπάρχουν άλλα που εκτείνονται πολύ πέρα απ’ τα τουρκικά συνόρα. Στον ευρύτερο μουσουλμανικό κόσμο, πρώτα απ’ όλα τους άραβες, αλλά όχι μόνον σ’ αυτούς. Η εκλογή του φασιστοψόφιου κουναβιού, φανατικού φίλου του ισραήλ, και η δημιουργία ενός επιτελείου καραβανάδων που είναι δηλωμένοι φασιστορατσιστές κατά του ισλαμικού κόσμου (εκτός αν κυβερνιέται από σεΐχηδες και χουντικούς) έχει διαβαστεί σωστά απ’ το επιτελείο των τούρκων χριστιανοδημοκρατών: λείπει μια μουσουλμανική «ηγετική φυσιογνωμία» που να τα χώνει έξω απ’ τα δόντια στους «λευκούς».

Φυσικά ο Ερντογάν δεν έχει ανοίξει ακόμα λογαριασμό με την καινούργια αμερικανική διοίκηση. Περιμένει. Προς το παρόν κινείται στο «βλέποντας και κάνοντας». Αλλά αυτή η αναμονή δεν θα έπρεπε να θεωρηθεί γενική αδράνεια, τέτοιους καιρούς, ειδικά εφόσον δόθηκαν αφορμές καθόλου ασήμαντες. Οι ολλανδικές πολιτικές βιτρίνες (και σε δεύτερο πλάνο οι γερμανικές) είναι ένας καλός αν και όχι ο κυριολεκτικός στόχος. Το ζητούμενο είναι ένα show αποφασιστικότητας από έναν μουσουλμάνο ηγέτη που δεν φοβάται να απαντάει (κατ’ αρχήν στα λόγια) στους δυτικούς με 10 εκεί που του έκαναν 2. (Εξού και η ιδιαίτερα εύστοχη υπενθύμιση του ρόλου των ολλανδών κυανοκράτων στην σφαγή της Σρεμπρένιτσα: οι δυτικοί έχουν θάψει γενικά την σφαγή στη βοσνία και τον ρόλο τους σ’ αυτήν, όχι όμως και οι μουσουλμάνοι…)

Δεν είναι άσκηση ύφους! Οι τούρκοι ισλαμοδημοκράτες, ο Ερντογάν (και σε προηγούμενη φάση ο Νταβούτογλου) έκαναν πολύ και δύσκολη δουλειά για να αποκατασταθεί η τουρκική πολιτική στα μάτια και τα μυαλά των αραβικών πληθυσμών. Δεν πέτυχαν παντού, ειδικά μετά τις αντεπαπαναστάσεις εναντίον της αραβικής άνοιξης. Έσπασαν ωστόσο τον χρόνιο πάγο και την πολλών δεκαετιών αραβική δυσπιστία απέναντι στους (αλλόφυλους και πρώην αυτοκράτορες) τούρκους.

Τώρα, με το ένα μάτι στο συριακό πεδίο μάχης, το τουρκικό καθεστώς έχει το άλλο (και σωστά) σε υπαρκτούς «ανταγωνιστές» για την άμεση επιρροή ειδικά στους σουνίτες άραβες: τα σεϊχάτα και τους πράκτορές τους απ’ την μια· το Κάιρο απ’ την άλλη. Προς το παρόν η επιρροή του φασιστοκαθεστώτος Σίσι είναι μικρή έως αμελητέα· και δεν στέκεται καν το ίδιο, με σταθερότητα, στην επικράτειά του. Ωστόσο η Άγκυρα (προληπτικά…) μπορεί να διαβλέπει ότι ο αιγύπτιος χασάπης (που έχει αλλάξει γραμμή και έχει γίνει «φιλοΆσαντ»…) μπορεί να σπρωχτεί μεσοπρόθεσμα απ’ τους δυτικούς φίλους του (you know who…) για να κόψει την τουρκική επιρροή στη συρία και όχι μόνο…. Με το πλεονέκτημα, φυσικά, της «αραβικότητάς» του.

And the show goes on… Όπως και ο πόλεμος…