Tag: κίνα

Οι φίλοι απ’ τα εξωτικά μέρη

Τρίτη 5 Νοέμβρη. Αν η κίνα είναι το καινούργιο κέντρο του κόσμου (πράγμα που ισχύει, προς λύπην μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων πρωτοκοσμικών), είναι λογικό διάφορα μη – ασιατικά μέρη του κόσμου να είναι τα «μακρινά». Τα εξωτικά.

Αυτό πρέπει να είναι το μήνυμα αυτής της χθεσινής αναμνηστικής φωτογραφίας απ’ την διεθνή έκθεση εισαγωγών στην Σαγκάη. Κοιτώντας, λοιπόν, απ’ τα αριστέρα προς τα δεξιά, ιδού οι πολιτικές βιτρίνες αυτών εξωτικών τόπων. Η πρωθ. της σερβίας, ο πρωθ. της τζαμάικα μετά συζύγου, ο οικοδεσπότης μετά συζύγου, ο εντελώς εξωτικός «είμαι η ατμομηχανή της ευρώπης» βασιλιάς Macron μετά συζύγου· και ο ρημαδοΚούλης μετά συζύγου.

Φυσικά στα μέρη μας θα διατυμπανιστεί η «μεγάλη επιτυχία» αυτής και άλλων φωτογραφιών του ρημαδοΚούλη, καθώς και του γεύματος με τον αυτοκράτορα Xi. Αν μπορεί κάποιος, λοιπόν, ας τον ρωτήσει γιατί τους έβαλαν να κάνουν αυτόν το γελοίο χαιρετισμό bye bye, σαν να είναι σε τραίνο. Φεύγουν;;

Μπα… Ίσως φεύγουμε εμείς… Εν τω μεταξύ έρχεται κι άλλη, ακόμα μεγαλύτερη «επιτυχία»… Αλλά γι’ αυτήν αύριο.

Το πρώτο κύμα…

Κυριακή 3 Νοέμβρη. Θα συνέβαινε κι αυτό. Φήμες αλλά και έγκυρες πληροφορίες εμφανίζονταν στιγμιαία εδώ κι εκεί από πολύ καιρό. Τελικά ανακοινώθηκε επίσημα: το κινεζικό technoscientific corpus βρήκε τον τρόπο να ανιχνεύει με ακρίβεια τα «αόρατα» (stealth) πετούμενα! Θαύμα; Ψευδείς ειδήσεις; Τίποτα απ’ τα δύο.

Όσες / όσοι έχετε γνώσεις φυσικής λυκείου θα θυμάστε ότι τα ραδιοκύματα (με τέτοια δουλεύουν τα ραντάρ), ανάλογα με την συχνότητα και το μήκος μιας πλήρους ταλάντωσης, χωρίζονται στα «μακρά», στα «μεσαία», στα «βραχέα» και στα «υπερβραχέα». Αυτά τα τελευταία είναι γνωστά ως fm. Κάθε μήκος κύματος σ’ αυτήν την κατάταξη έχει τα υπέρ και τα κατά του. Ιστορικά, τα πρώτα ραντάρ που φτιάχτηκαν ever, στη διάρκεια του β παγκόσμιου (απ’ τους άγγλους αν δεν κάνουμε λάθος), ήταν με «μακρά» ραδιοκύματα. Σταδιακά όλες οι συχνότητες / μήκοι κύματος για διάφορες χρήσεις εγκαταλείφθηκαν, υπέρ των υπερβραχέων (ή των ακόμα πιο υπερβραχέων).

Έχουν διάφορα πλεονεκτήματα. Είναι τα πιο γρήγορα στην μετάδοσή τους, είναι ακριβή στην στόχευσή τους, θεωρούνται δηλαδή ιδανικά για την διαδίβαση πληροφοριών. (Έχουν και μειονεκτήματα για κάποιες χρήσεις: μεταδίδονται μόνο ευθύγραμμα, απαιτούν δηλαδή να μην υπάρχουν φυσικά εμπόδια στην τροχιά τους. Γι’ αυτό και οι fm σταθμοί χρειάζονται πολλούς αναμεταδότες σε ψηλά σημεία, σε αντίθεση με τους σταθμούς που εκπέμπουν στα “μακρά”. Αλλά αυτοί οι τελευταίοι δεν γλυτώνουν τον θόρυβο, τα παράσιτα, είναι μονοφωνικοί – δηλαδή “φτωχοί σε πληροφορία” – κλπ…)

Η stealth τεχνολογία αναπτύχθηκε σ’ ένα τεχνο-πολεμικό περιβάλλον με ραντάρ υψίσυχνων ραδιοκυμάτων, επειδή αυτά είναι που χρησιμοποιούνται πια. Ερευνήθηκαν και κατασκευάστηκαν πανάκριβα υλικά επικάλυψης των ιπτάμενων μηχανών πολέμου ώστε να απορροφούν εν μέρει κύματα τέτοιων συχνοτήτων, ερευνήθηκαν και διαμορφώθηκαν σχήματα έτσι ώστε ένα μέρος των υψίσυχνων ραδιοκυμάτων των ραντάρ να μην αντανακλάται σωστά, και να μην επιστρέφει σαν αξιοποιήσιμη πληροφορία. Εκείνο το μέρος, δε, των κυμάτων που θα επιστρέφει έτσι κι αλλιώς να μην είναι αρκετό για να διαμορφωθεί η σωστή εικόνα για το περί τίνος πρόκειται. Είναι πουλί; Είναι σμήνος πουλιών; Ή είναι «αόρατα» πολεμικά; Το περιορισμένο «αποτύπωμα» στα ραντάρ που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση είναι το πλεονέκτημα της τεχνολογίας των «αόρατων». Τίποτα δεν εξαφανίζεται. Απλά δημιουργείται έντεχνα μια “κρίση ταυτοποίησης”.

Παρέμενε όμως γνωστό ότι τα παλιομοδίτικα μακρά κύματα μπορούν να αναγνωρίσουν οτιδήποτε· αν και όχι με υψηλή ακρίβεια στον εντοπισμό της θέσης του. Το άλλο μειονέκτημά τους ήταν η χαμηλή ταχύτητα εκπομπής και επιστροφής μετά την ανάκλαση· και η συνακόλουθη σχετική ασάφεια συντεταγμένων – για τις τωρινές απαιτήσεις. Με δεδομένη την ταχύτητα κίνησης των σύγχρονων πολεμικών μέσων (συχνά υπερηχητική) δεν φτάνει η αναγνώριση. Αυτή πρέπει να γίνει έγκαιρα και με ακρίβεια. Δηλαδή πάρα πολύ γρήγορα. Υπήρχε, λοιπόν, αυτή η τεχνική πρόκληση: πώς είναι δυνατόν να γίνει ταυτόχρονη εκπομπή ραδιοκυμάτων διαφορετικών συχνοτήτων, και η «πληροφορία» των μακρών να μεταφερθεί πίσω στη βάση από ultra υπερβραχέα. Θα έπρεπε να εφευρεθεί μια αξιόπιστη «πληροφοριακή σύζευξη» μεταξύ κυμάτων διαφορετικής συχνότητας…

Κατά τους αμερικάνους τεχνολόγους μια τέτοια σύζευξη ήταν αδύνατη. Κοιμούνταν ήσυχοι. Μέχρι που πρόσφατα άρχισαν να βλέπουν εφιάλτες: κινέζοι τεχνολόγοι ανακοίνωσαν ότι έλυσαν το πρόβλημα. Πέτυχαν σύνθετη εκπομπή, με ραδιοκύματα διαφορετικής συχνότητας, όπου τα υψίσυχνα «παρατηρούν», «κατασκοπεύουν» την συμπεριφορά (την διαμόρφωση) των χαμηλής συχνότητας καθώς ανακλώνται σε ένα στόχο, και μεταφέρουν πίσω τάχιστα αυτά τα data. Τα data δεν αφορούν τον στόχο αλλά τα χαρακτηριστικά των «αδελφών» μακρών κυμάτων καθώς ανακλώνται πάνω του. Σύνθετοι αλγόριθμοι πίσω στη βάση αναλύουν ακαριαία αυτά τα δεδομένα, τα «μεταφράζουν σε στόχο», και δίνουν συντεταγμένες, τροχιά, ταχύτητα και χαρακτηριστικά του στόχου τόσο έγκαιρα όσο χρειάζεται για να τον κτυπήσει πύραυλος… Stealth; Τέλος!

Είναι γεγονός ότι την ίδια (ή παρόμοια) τεχνολογία έχει αναπτύξει και η Μόσχα. Δεν το έχει φωνάξει, ίσως επειδή θέλει να έχει την πολυτέλεια μιας πολύ δυσάρεστης έκπληξης στα αμερικανικά «αόρατα». Ο αμερικανικός κρατικός προϋπολογισμός έχει ξοδέψει δις δολαρίων για την εξέλιξη της stealth τεχνολογίας – παρότι ήταν γνωστό ότι αυτή δεν δουλεύει απέναντι στα «μακρά». Απλά, σαν γνήσιοι δυτικοί πρωτοκοσμικοί, οι τεχνολόγοι της στρατοβιομηχανικού συμπλέγματος της Ουάσιγκτον θεωρούσαν (για παράδειγμα..) αδιανόητο ότι το know how των μπούμεραγκ των αυστραλών ιθαγενών είναι κάτι άλλο από εντελώς ξεπερασμένο. Έτσι ήταν και τα «μακρά» κύματα γι’ αυτούς. Τόσο ξεπερασμένα ώστε να είναι χαμένος κόπος η ενασχόληση μαζί τους…

Οι κεραίες εκπομπής «μακρών» κυμάτων είναι μεγάλες (μακριές ή, για να μικρύνουν, «διπλωμένες»), και απ’ αυτήν την άποψη είναι εύκολες να κτυπηθούν προκαταβολικά. Εκτός αν δεν φαίνονται: φανταστείτε ότι ένα κύμα αυτής της κατηγορίας μπορεί να εκπέμπεται από ένα σύρμα μήκους πολλών χιλιομέτρων, που παρεπιπτόντως είναι και σύρμα υψηλής τάσης του ηλεκτρικού δικτύου: δεν μπορεί να εντοπιστεί που ακριβώς βρίσκεται αν δεν φαίνεται σαν διακριτή εγκατάσταση.

Υπάρχει ένα δίδαγμα ευρύτερης πολιτικής σημασίας. Μην λες «δεν το είδα». Μην λες «δεν το κατάλαβα». Μην λες «ξαφνιάστηκα». Πες «δεν φρόντισα να έχω τον τρόπο να το δω – να το καταλάβω – να το περιμένω».

Όποιος δουλεύει συστηματικά και κοπιαστικά με την αντίληψή του «βλέπει» έγκαιρα. Όποιος βαριέται και βουλιάζει στις βεβαιότητές του καταναλώνοντάς τες, απλά τυφλώνεται… Είναι βολικό, είναι ξεκούραστο, είναι χαλαρό… Αλλά μόνο μέχρι να τελειώσουν οι δικαιολογίες.

(φωτογραφία: Όχι, δεν είναι αυτό το αντικλείδι για τα stealth. Είναι κινέζικο ραντάρ, αλλά μια ενδιάμεση φάση…)

Η ώρα της κορέας;

Τρίτη 29 Οκτώβρη. Όπως ξέρετε (όσες / όσοι παρακολουθείτε σταθερά την ασταμάτητη μηχανή) η προσπάθεια του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ να ρυμουλκήσει το ψόφιο κουνάβι σε κάτι που θα «ακύρωνε» μεσομακροπρόθεσμα τις αιτίες (της Ουάσιγκτον και του Τόκιο) για στρατιωτική πίεση στην κορεατική χερσόνησο έφτασαν ως ένα συμβολικό σημείο και μετά καθηλώθηκαν. Οι σωματοφύλακες στην Ουάσιγκτον φρόντισαν να «μαζέψουν» το ψόφιο κουνάβι. Εδώ και πολλούς μήνες έχει παγιωθεί κάτι σαν «ψυχρή ειρήνη»: η Ουάσιγκτον δεν ασχολείται φανερά με την Πγιονγκγιάνγκ και το αντίστροφο. Ωστόσο αυτή η κατάσταση απέχει πολύ απ’ αυτά που θα ήθελε το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ· πρώτα απ’ όλα η Σεούλ και η Πγιονγκγιάνγκ

Η νοτιοκορεάτικη αριστερά (που υποστηρίζει τον Moon) προσπαθεί να βάλει το ζήτημα σε κινηματική βάση. Στις 18 Οκτώβρη 19 νοτιοκορεάτες φοιτητές έκαναν ντου στο καλά φυλασσόμενο σπίτι του αμερικάνου πρεσβευτή στη Σεούλ και κατάφεραν να μπουν μέσα. Η διαμαρτυρία τους αφορούσε αφενός την στάση του ψοφιοκουναβιστάν στο ζήτημα των διακρατικών σχέσεων των δύο κορεών, και αφετέρου την απαίτησή του να πληρώνει η Σεούλ 5 δις δολάρια τον χρόνο για την συντήρηση των σχεδόν 30.000 αμερικάνων πεζοναυτών που στρατοπεδεύουν σε βάσεις σε νοτιοκορεατικό έδαφος…

Άλλες οργανώσεις διαδηλώνουν τακτικά απαιτώντας απ’ τον Moon να ξαναρχίσει τις διαπραγματεύσεις με τον Kim αγνοώντας τα ψοφιοκουναβικά φρένα και τις τρικλοποδιές. Μια ομάδα φεμινιστριών / ειρηνιστριών απ’ την ασία και τις ηπα διαδήλωσε στις αρχές του μήνα έξω απ’ την αμερικανική πρεσβεία στη Σεούλ, ζητώντας την άρση των κυρώσεων κατά της Πγιονγκγιάνγκ.

Δεν πρόκειται για μαζικές διαδηλώσεις – αν αυτό είναι το ερώτημα. Μάλλον για συμβολικές κινήσεις πρόκειται, αν και το ντου στο σπίτι του πρεσβευτή θύμισε τον δυναμισμό κινηματικών δράσεων του νοτιοκορεατικού παρελθόντος. Υποθέτουμε πως ο Moon δεν «χαλιέται» μ’ αυτές τις ενέργειες. Αλλά αν πρόκειται να γίνουν κάποιες κινήσεις με νόημα σε επίπεδο κρατικής πολιτικής, δεν θα γίνουν από διαδηλωτές.

Υπάρχουν σχέδια του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ για το επόμενο δίμηνο – τρίμηνο; Υπάρχει Ιστορία έτοιμη για δρασκελιές σ’ αυτήν την περιοχή του καπιταλιστικού πλανήτη; 

Άλλες μπίζνες με γκάζια

Δευτέρα 7 Οκτώβρη. Στην αρχή ήταν η total – αλλά όχι, το θέμα δεν ήταν ένα οικοπεδάκι με άγνωστη αξία στα νότια της κύπρου. Ήταν το τεράστιο ιρανικό κοίτασμα φυσικού αερίου που ονομάζεται «νότιο Pars»: η total είχε πλειοψηφική συμμετοχή στην εκμετάλλευση του κοιτάσματος, με την κινεζική cnpc και την ιρανική petro pars να μοιράζονται την μειοψηφία.

Μετά ήρθαν οι αμερικανικές τιμωρίες (: «κυρώσεις»)… Και η total αποσύρθηκε απ’ το project… Στ’ αλήθεια; Αφήνεις τέτοιες μεγάλες δουλειές υποκύπτοντας στον εκβιασμό των αμερικάνων ανταγωνιστών σου; Έτσι; Χωρίς να βγάλεις κιχ; Η ασταμάτητη μηχανή δεν τα πιστεύει αυτά τα δραματικά…

Σε κάθε περίπτωση επίσημα («τ’ ακούς Ουάσιγκτον;») η total πούλησε το μερίδιό της πέρυσι στην cnpc… Ο.Κ., λογικό: το Πεκίνο έχει κάνει μεγάλη συμφωνία για επενδύσεις στον ιρανικό καπιταλισμό με αντάλλαγμα ενεργειακές πρώτες ύλες…

Ώσπου προχτές ανακοίνωσε και ο κινεζικός “κολοσσός” την αποχώρησή του απ’ το project. Επειδή (λέει) δεν μπορούσε να μεταφέρει χρήμα στο ιράν χωρίς να το πάρει χαμπάρι το ψοφιοκουναβιστάν…

Στ’ αλήθεια; Εκτός απ’ τις γαλλικές και οι κινεζικές εταιρείες φοβούνται τις αμερικανικές ποινές; Ενώ, για παράδειγμα, την ίδια ώρα αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο αδιαφορώντας για τις ίδιες αμερικανικές απειλές και τιμωρίες; Συμβαίνουν τέτοια πράγματα;

Αν μια εταιρεία δεν είναι εισηγμένη σε αμερικανικό ή αγγλικό ή γερμανικό χρηματιστήριο (της Ν. Υόρκης ή του Λονδίνου ή της Φραγκφούρτης δηλαδή) ούτε το ψοφιοκουναβιστάν ούτε οποιοσδήποτε άλλος δυτικός μπορεί να ξέρει την μετοχική της σύνθεση. Ακόμα λιγότερο μπορεί να ξέρει κάποιος το πως δουλεύει μια επιχείρηση μέσω «ενδιάμεσων». Αυτά είναι μυστικά των δ.σ. τους… Συνεπώς κανείς δεν ξέρει πραγματικά ποιος εκμεταλλεύεται την «φάση 11» των εξορύξεων στο «νότιο pars». Φοβήθηκαν και έφυγαν η total και η cnpc; Έστειλαν, δηλαδή, διεθνώς το “μήνυμα” πως δουλεύουμε μόνο όπου μας επιτρέπει η Ουάσιγκτον; Χα! Οι δημόσιες δηλώσεις μπορούν κάλιστα να είναι προπέτασμα καπνού. Ειδικά για όσους δεν έχουν άλλες πηγές πληροφόρησης εκτός απ’ τα media…

Η επένδυση της cnpc στο συγκεκριμένο κοίτασμα θα έφτανε τα 2,5 δις δολάρια. Μεγάλη δουλειά. Δεν εγκαταλείπεις μια δουλειά τόσο μεγάλη από οικονομική και γεωπολιτική άποψη για να δώσεις χαρά στο ψοφιοκουναβιστάν.

Θεωρούμε πολύ πιθανότερο να είμαστε μάρτυρες «οικονομικών δραστηριοτήτων undercover»! Και γιατί όχι; Δεν υπάρχει κανένα καπιταλιστικό manual που να λέει «λέγε την αλήθεια νάχεις τον θεό βοήθεια!» – όχι, δεν υπάρχει…

(Ούτε θεός υπάρχει!)

Οι έγνοιες της παρακμής

Τρίτη 1 Οκτώβρη. Είναι εύλογο ότι αν (οποιαδήποτε) κρατική πολιτική (σαν τεχνική της εξουσίας) διαμορφώνεται με βάση τα συμφέροντα ομάδων αφεντικών, καπιταλιστικών κλάδων και την πρόβλεψη για τις αντιδράσεις όσων θίγονται, αυτή η διαμόρφωση μπορεί να εμφανιστεί σαν εξαιρετικά σύνθετη. Κάποιος που, ακολουθώντας την θεωρία του χάους, θα κατέγραφε συμφέροντα, συμπεριφορές, επιλογές, σχεδιασμούς, ακόμα και αυταπάτες ως την πιο μικρή κλίμακα, την κλίμακα του ατόμου (του ατόμου αφεντικού, ceo, μετόχου, πολιτικού, παρατρεχάμενου, ανώτερου ασφαλίτη, κατώτερου ασφαλίτη, αρχικαραβανά, μεσαίου καραβανά, ειδικού κοινωνιολόγου, ειδικού οικονομολόγου, κλπ κλπ) θα κατέληγε ίσως στο συμπέρασμα ότι είναι πρακτικά αδύνατο να υπάρξει σύνθεση συμφερόντων και, άρα, σταθερή διαμόρφωση κρατικής πολιτικής.

Παρότι, ωστόσο, μια τέτοια εξονυχιστική καταβύθιση στις «ατομικές» τροχιές των αφεντικών και των λακέδων τους θα μπορούσε να έχει ενδιαφέρον πέρα απ’ την αναπαράσταση του «χάους και της τυχαιότητας», στην πραγματικότητα η διαμόρφωση κρατικής πολιτικής είναι λιγότερο σύνθετη. Το παράδειγμα της αμερικανικής παρακμής είναι χαρακτηριστικό.

Καθώς το ένα μετά το άλλο τα διάφορα «όχι ανοικτά πολεμικά μέσα» της Ουάσιγκτον αχρηστεύονται (ή έχουν πολύ μικρότερη αποτελεσματικότητα απ’ την επιδιωκόμενη) τα αφεντικά στην Ουάσιγκτον βρίσκονται όλο και πιο κοντά σ’ ενα σημείο «κρίσης» του διλήματος: να προχωρήσουμε σε στρατιωτικά μέσα ή όχι; Το «όχι» ήταν αυτό που εκπροσωπούσε (χρησιμοποιούμε παρελθόντα χρόνο…) το ψόφιο κουνάβι, σαν τακτική αντιμετώπισης των αντιπάλων, που έχουν προσδιοριστεί με ακρίβεια προ πολλού: Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη – και Βερολίνο… Το «όχι στρατιωτικά μέσα» ήταν / είναι οι «κυρώσεις», οι «τιμωρίες», οι δασμοί· ακόμα και οι απειλές για στρατιωτικά μέσα.

Μετά από 3 πυκνά και εντατικά χρόνια εφαρμογής αυτών των «εναλλακτικών» (2017, 2018, 2019) είναι ξεκάθαρο πως είτε απέτυχαν εντελώς, είτε δεν είχαν τα προσδοκόμενα αποτελέσματα. Οι οικονομικές «κυρώσεις» κατά της Τεχεράνης δεν προκάλεσαν την εξέγερση της ιρανικής μεσαίας τάξης και την ανατροπή του καθεστώτος, ούτε μια μόνιμη αποσταθεροποιητική ένταση στο ιράν – όπως ήταν ο στόχος. Οι οικονομικές «κυρώσεις» και οι δασμοί κατά του Πεκίνου γυρίζουν εν πολλοίς μπούμεραγκ· και σε κάθε περίπτωση απλά «φρενάρουν λίγο και για λίγο» την κινεζική καπιταλιστική επέκταση – ο στόχος, όμως, ήταν και παραμένει πολύ μεγαλύτερος. Οι οικονομικές «κυρώσεις» κατά της Μόσχας δεν την εμπόδισαν να αυξάνει την επιρροή της στη μέση Ανατολή και όχι μόνο…

Απομένουν, όλο και πιο καθαρά, τα «στρατιωτικά μέσα»… Εκεί, φυσικά, ανοίγονται διάφορα ενδεχόμενα, ανάλογα με την επιλογή στόχων. Για παράδειγμα η βόρεια κορέα σαν στόχος θα ήταν μια επιλογή all out πολέμου. Το ίδιο προκύπτει και με το ιράν, παρότι η Ουάσιγκτον (και το Τελ Αβίβ) θα ήθελε κάτι «μέτριο», που να μην μοιάζει (και να μην είναι) «κανονικός πόλεμος», αλλά να έχει σίγουρα αποτελέσματα. Αντίθετα η βενεζουέλα μπορεί να μοιάζει μια πιο «εύκολη» και «φτηνή» υπόθεση: ένας στρατιωτικός θαλάσσιος αποκλεισμός και μια εισβολή «μυστηριωδών οπαδών της δημοκρατίας» απ’ την κολομβία (η cia τους εκπαιδεύει έτσι κι αλλιώς) θα μπορούσε να είναι μια επιλέξιμη (προς το παρόν) «επίδειξη πυγμής». Και, κυρίως, μια κάποια διαχείριση του πετρελαϊκού προβλήματος που απασχολεί έντονα την αμερικανική ηγεμονία. (Γι’ αυτό περισσότερα προσεχώς – δεν είναι μόνο όσα φαίνονται…).

Αν τα «στρατιωτικά μέσα», κατ’ αρχήν σε μια κάπως περιορισμένη έκταση και ένταση, είναι ο μόνος τρόπος που έχει απομείνει στην Ουάσιγκτον για να εμποδίσει (;) ή να μετριάσει (;) την παρακμή της, τότε είναι εύλογο ότι το «διάλειμμα μη πολέμου» του ψόφιου κουναβιού έχει φτάσει στο τέλος του. (Πράγματι, το ψόφιο κουνάβι δεν ξεκίνησε κάποιον επιπλέον πόλεμο σε σχέση μ’ αυτούς που κληρονόμησε απ’ την διοίκηση Ομπάμα· ούτε, όμως, σταμάτησε κανέναν, παρότι στα λόγια ήταν σκέτος ειρηνοποιός. Το ότι δεν τα κατάφερε δείχνει όχι μόνο το όριο που είχε πίσω απ’ τις πλάτες τους, αλλά και την ιμπεριαλιστική «μέθοδο», τον «τρόπο», που παρέμενε αυτά τα τρία χρόνια σαν εφεδρεία).

Κι αν αυτό το «διάλειμμα» τέλειωσε, τέλειωσε μαζί και η βιτρίνα του: το ψόφιο κουνάβι. Ο Pence είναι πιο κατάλληλος. Όχι μόνο για τους μήνες της προεδρίας που απομένουν ως τις εκλογές, αλλά και σαν υποψήφιος των συντηρητικών, με βάσιμες ελπίδες εκλογής του τον Νοέμβρη…

Θα αναρωτιόταν κάποιος αν τα πράγματα έχουν γίνει τόσο επείγοντα ώστε το ψόφιο κουνάβι να πρέπει να σχολάσει το γρηγορότερο. Ναι, έχουν γίνει επείγοντα – το δείχνουν διάφορες εξελίξεις, μικρότερες ή μεγαλύτερες, σε όλα τα επιμέρους μέτωπα του 4ου παγκόσμιου πολέμου. Εξίσου σημαντικό μπορεί να είναι, ωστόσο, και το ότι αν το ψόφιο κουνάβι φτάσει ως τις εκλογές του Νοέμβρη έχει πιθανότητες επανεκλογής· πράγμα που (φαίνεται ότι) πρέπει να αποφευχθεί…

Τόσους πρόλαβε να απολύσει στα 3 χρόνια της «βασιλείας» του· φαίνεται ότι έρχεται η δική του η σειρά!

Κρίση ειλικρίνειας

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. …Έχουμε όλοι την εμπειρία αυτού του κόσμου, κι εσείς ξέρετε περισσότερα από εμένα. Αλλά η διεθνής τάξη διαταράσσεται μ’ έναν τρόπο χωρίς προηγούμενο, με μια μαζική αναστάτωση ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία μας, σχεδόν σ’ όλους τους τομείς και σε μια ιστορική κλίμακα. Είμαστε ίσως μάρτυρες του τέλους της Δυτικής ηγεμονίας στον κόσμο. Συνηθίσαμε σε μια διεθνή τάξη που βασιζόταν στη Δυτική ηγεμονία απ’ τον 18ο αιώνα… Τα πράγματα αλλάζουν. Και έχουν επηρεαστεί βαθιά απ’ τα λάθη που έκαναν οι Δυτικοί σε συγκεκριμένες κρίσεις, και απ’ τις Αμερικανικές αποφάσεις των τελευταίων χρόνων, αποφάσεις που δεν ξεκίνησαν απ’ την τωρινή διοίκηση, που μας έχουν οδηγήσει στο να επανεξετάσουμε συγκεκριμένες εμπλοκές σε συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και αλλού, και να ξανασκεφτούμε βασικά στοιχεία της διπλωματικής και στρατιωτικής στρατηγικής μας, και σε ορισμένες περιπτώσεις στοιχεία της αλληλεγγύης που την θεωρούσαμε αδιαπραγμάτευτη… Συμβαίνει επίσης η ανάδυση νέων δυνάμεων των οποίων την επίδραση είχαμε υποτιμήσει για πολύ καιρό.

Πρώτα η Κινεζική και επίσης η Ρωσική στρατηγική, πρέπει να το παραδεχτούμε, έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτυχημένες τα τελευταία χρόνια…

Λόγια του γάλλου σοσιαλφιλελεύθερου Macron σε μια δημόσια ομιλία του προς του γάλλους πρεσβευτές ανά την υφήλιο πριν ένα περίπου μήνα. Η κεντρική γαλλική πολιτική βιτρίνα ανησυχεί· όχι τόσο και όχι έτσι, ωστόσο, ώστε να ανακαλέσει τον στρατό της απ’ την αφρικανική ζώνη του Sahel· ή να σταματήσει την «εμπλοκή» της στον πόλεμο στην υεμένη, στο πλευρό των σαουδαράβων μισθοφόρων και του τοξικού… Μ’ άλλα λόγια ο Macron ανησυχεί μεν, αλλά ο γαλλικός ιμπεριαλισμός χαίρει άκρας υγείας – προς το παρόν.

Η ανησυχία του, παρ’ όλα αυτά, δεν είναι γενική. Ή, πιο σωστά, στη συγκεκριμένη ομιλία, εστίασε σ’ ένα συγκεκριμένο ζήτημα: στις σχέσεις της ευρώπης με την ρωσία. Διαβλέπει σωστά ο Macron (και δεν είναι ο μόνος, ούτε άλλωστε η εξέλιξη αυτή είναι καινούργια…) ότι η Ουάσιγκτον ευχαρίστως θα έκανε την ευρωπαϊκή ήπειρο πεδίο μάχης της ίδιας και των όποιων συμμάχων της κατά της Μόσχας. Κι αν όχι σε έναν all out πόλεμο, σίγουρα σε τέτοιο βαθμό ώστε να δημιουργεί διαρκείς τριβές και να βάζει συστηματικά τρικλοποδιές σε οτιδήποτε θα μπορούσε να μοιάζει με «κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική».

Ο Macron λέει καθαρά ότι «η Ουάσιγκτον δεν είναι σύμμαχος πλέον» (ήταν, όμως, ποτέ;). Τελεία. Γιατί αν η συνταγή του για την σωτηρία της γηραιάς ηπείρου είναι η επαναπροσέγγιση με την Μόσχα (μέσα, για παράδειγμα, απ’ την κατάργηση διάφορων κυρώσεων που έχουν επιβληθεί και απ’ την ε.ε. στη ρωσία εξαιτίας της «προσάρτησης» της Κριμαίας και της αυτονόμησης του Donbass στη νοτιοανατολική ουκρανία) τότε απλά μασκαρεύει την αδυναμία του: δεν μπορεί καν να “τραβήξει” τ’ αυτιά της Βαρσοβίας, των βαλτικών κρατών και των «εταίρων» του Βίτζεγκραντ…. Η γαλλία είναι, πια, η σκιά των φαντασιώσεων των αφεντικών της.

Αν υπήρξε ένα ευρωπαϊκό κράτος που επεδίωξε έγκαιρα πράγματι (και έντιμα, όσο μπορεί να μιλάει κανείς για τιμιότητα στον καπιταλισμό…) μια ομοσπονδιακή συγκρότηση του project europe αυτό ήταν το γερμανικό. Κι αν υπήρξε ένα άλλο κράτος που βούλιαξε αυτήν την προσπάθεια, αυτό ήταν το γαλλικό. Όταν το Βερολίνο ζητούσε εμβάθυνση των θεσμών της τότε ε.ε. το Παρίσι απαντούσε με μεγέθυνση. Κάπως έτσι μπήκαν στην ε.ε. (σε μια ε.ε. θεσμικά μισοφτιαγμένη) με διαδικασίες express τα ευρωπαϊκά κράτη του πρώην “ανατολικού μπλοκ”: η γαλλική εθνική πολιτική θεωρούσε πως μ’ αυτόν τον τρόπο, αυξάνοντας τα μέλη της ε.ε., θα μπορούσε να ελέγξει τον γερμανικό καπιταλιστικό δυναμισμό. Τελικά έστρωσε τον δρόμο για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό…

Τώρα; Τώρα δεν μπορεί (ούτε ο Macron ούτε οποιοσδήποτε άλλος) να πείσει τις διάφορες ακροδεξιές κυβερνήσεις να φιλοξενήσουν έστω και εκατό μετανάστες / πρόσφυγες… Από πολιτική άποψη η διάσπαση που φοβάται ο Macron έχει γίνει στην ευρώπη. Αν ήταν διαφορετικά τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο εύκολο για την Ουάσιγκτον να παρκάρει στρατό και όπλα όπου την βολεύει στην περίμετρο της ρωσίας…

Ρεαλισμός;

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Ενδιαφέρουσα βρίσκει η ασταμάτητη μηχανή την γερμανική στάση μέσα σ’ αυτές τις εξελίξεις. Το Βερολίνο έχει υπάρξει ιστορικά σταθερός υποστηρικτής της πολιτικής ολοκλήρωσης του project europe. Το λεγόμενο «ευρωσύνταγμα» ήταν δική του πρωτοβουλία (και η αποτυχία του γαλλική δουλειά). Θα υπέθετε κανείς ότι καθώς ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός οξύνεται, και καθώς απ’ την μια μεριά το ψοφιοκουναβιστάν και απ’ την άλλη το ευρασιατικό μπλοκ «πιέζουν», το Βερολίνο θα έκανε ακόμα πιο έντονα και συστηματικά ενέργειες υπέρ αυτής της ολοκλήρωσης…

Αλλά όχι! Το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο δείχνει να έχει παραιτηθεί από την προσπάθεια μιας θεσμικής πολιτικής, οργανωτικής αναβάθμισης της ε.ε., για την οποία πιθανότατα κρίνει ότι δεν υπάρχουν πια ούτε οι (εσωτερικοί) συσχετισμοί, ούτε ο χρόνος. Αυτό που διεθνώς περιγράφεται σαν «η Merkel έχει δώσει χώρο στον Macron» για την ασταμάτητη μηχανή μεταφράζεται σε ένα συγκρατημένο και διακριτικό «η γερμανία πρώτα»: το Βερολίνο, ειδικά στις σχέσεις του με την Μόσχα και το Πεκίνο (αλλά ακόμα και σε ότι αφορά την μέση Ανατολή…), δείχνει να κινείται ανεξάρτητα απ’ το τι κάνει και τι δεν κάνει η ε.ε. Χωρίς θόρυβο, αλλά και χωρίς μπαλατζαρίσματα.

Η επιλογή μοιάζει να είναι «κρατάμε όσα έχουν επιτευχθεί θεσμικά στην ε.ε., προχωράμε επιλεκτικά σε πολύ συγκεκριμένους τομείς, αλλά δεν ελπίζουμε πια σε ένα ενιαίο μπλοκ κρατών, με κεντρική εξωτερική πολιτική και στρατό – η ε.ε. θα μείνει πολιτικός νάνος στην παγκόσμια αρένα». Κι έχει το ενδιαφέρον του ότι (ως τώρα, αλλά και για το ορατό μέλλον) το Βερολίνο αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι να παίξει μιλιταριστικά χαρτιά. Ο στρατός της γερμανίας θεωρείται απ’ τους πιο «παραμελημένους» στην ευρώπη (και στον κόσμο)· παρόλα αυτά το Βερολίνο αρνείται κάποιο χρηματοδοτικά γενναίο πρόγραμμα επανεξοπλισμού, σαν αυτά που τρέχουν το Λονδίνο ή/και το Παρίσι.

Το γερμανικό κράτος ηττήθηκε σε δύο (παγκόσμιους) πολέμους που επεδίωξε (τον Α και τον Β). Και νίκησε σ’ έναν που του επιβλήθηκε, δεν τον διάλεξε και δεν ήταν «θερμός» στα εδάφη του ή στα πέριξ (τον Γ, τον «ψυχρό»). Δεν θα ήταν σπάνια σοφία αν τα γερμανικά αφεντικά έχουν βγάλει το συμπέρασμα ότι στην εντεινόμενη ενδοκαπιταλιστική σύγκρουση, με στρατιωτικά μεγέθη του είδους ηπα, ρωσία, κίνα στην αρένα, το μέλλον του στον παγκόσμιο καταμερισμό εξουσίας και κερδών αποκλείεται να κριθεί μέσω των όπλων του… Και πως, αντίθετα, οποιαδήποτε μιλιταριστική νοσταλγία θα έχει καταστροφικά αποτελέσματα για μια ακόμα φορά…

Αντίθετα το γαλλικό κράτος, απ’ την μια «ανησυχεί» για το πως κινούνται οι ηπα, απ’ την άλλη όμως εξακολουθεί να πιστεύει ότι με τα όπλα θα κερδίσει έστω κάποιες ζώνες ελέγχου, εν μέρει χάρη και στην αμερικανική εύνοια…

Το έδαφος…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τα σύνορα, λοιπόν, δεν έχουν αλλάξει (εκτός απ’ την προσπάθεια του απαρτχάιντ Τελ Αβίβ να επεκταθεί σε βάρος της συρίας – υψώματα του Golan – και των παλαιστινίων). Ακόμα και το τουρκικό καθεστώς, που έχει καταλάβει στρατιωτικά ένα τμήμα της συριακής επικράτειας, δεν την διεκδικεί για δικό του έδαφος. Δεν το χρειάζεται. Θα ήθελε να ελέγχει τις κινήσεις σ’ αυτό.

Ταυτόχρονα όμως, και χωρίς αλλαγή συνόρων, η αναμέτρηση της ηγεμονίας (και των υλικών βάσεών της) οξύνεται. Ορισμένα τεχνικά μέσα (αεροπλάνα, πύραυλοι, drones, δορυφόροι, συστήματα γεωεντοπισμού) επιτρέπουν αυτή η όξυνση να εξελίσσεται ως τώρα χωρίς μετακινήσεις στρατών επί του εδάφους. Το Τελ Αβίβ βομβαρδίζει στόχους / σημεία χιλιάδες χιλιόμετρα απ’ τα σύνορά του (στη συρία και στο ιράκ) ή δίπλα (στον λίβανο). Οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» έχουν απλωθεί σ’ όλη αυτή τη ζώνη, σε επιλεγμένες θέσεις· αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ότι η Τεχεράνη διεκδικεί έδαφος απ’ τον λίβανο, την συρία, το ιράκ ή την υεμένη. Οι υεμενίτες Houthis είναι σε θέση να κάνουν σοβαρές ζημιές πολύ μακριά απ’ τις βάσεις επιδιώκοντας, ουσιαστικά, την δημιουργία ενός χωριστού κράτους, περίπου στα όρια του άλλοτε κράτους της βόρειας υεμένης. Ίσως η μόνη «εδαφική» κρατική κίνηση μεγάλου μεγέθους σε εξέλιξη να είναι στη θάλασσα: η Άγκυρα διεκδικεί την αοζ της στην ανατολική Μεσόγειο (ενάντια στους ελληνο – ελληνοκυπριακούς σχεδιασμούς). Παράδοξο ή όχι οι βυθοί έχουν αποκτήσει την «plane» αξία που κάποτε είχαν οι στεριές…

Η σύγκρουση δεν έχει την τυπική μορφή «διεκδίκηση / κατάληψη εδάφους» (του είδους, π.χ., ο ιρακινός στρατός καταλαμβάνει το κουβέιτ). Όχι ακόμα, όχι στην έκταση που θα μπορούσε να περιμένει κανείς. Γίνεται, όμως, σαν χαράξεις επί του εδάφους· με την μορφή της εξασφάλισης, του ελέγχου και της προστασίας ροών. Χερσαίων ή/και θαλάσσιων. Ροών καυσίμων, ροών εμπορευμάτων, ροών εργασίας, ροών νομισμάτων…

Μοιάζει οξύμωρο, αλλά δεν είναι. Ο μεν άξονας Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ επεδίωξε να ρευστοποιήσει τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα (και διεθνείς θεσμούς συγκροτημένους πάνω σ’ αυτά), για να εξουδετερώσει αυτές τις ροές (ακόμα και τις χρηματικές!) μεταξύ ασίας απ’ την μια και ευρώπης και αφρικής απ’ την άλλη· το δε ευρασιατικό μπλοκ επιδιώκει να εξασφαλίζει αυτά τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα, για να διευκολύνει αυτές τις ροές. Οι πρώτοι επιχείρησαν (και ίσως δεν έχουν εγκαταλείψει ακόμα την προσπάθεια) να εδαφικοποιήσουν την αποσταθεροποίηση των επικίνδυνα ανταγωνιστικών ροών· οι δε δεύτεροι επιδιώκουν την σταθεροποίησή τους οργανώνοντας την τυπική εδαφική μορφή «μπλοκ». Αγωγοί, τραίνα, δρόμοι, θαλάσσιες πλεύσεις: αυτές είναι οι γραμμές που ξανά και ξανά εικονογραφούν τα επίδικα της σύγκρουσης.

Η γεωμετρία…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τοπικοί ιμπεριαλισμοί εναντίον τοπικών ιμπεριαλισμών… Πλανητικοί ιμπεριαλισμοί εναντίον πλανητικών ιμπεριαλισμών… Υπάρχει όμως κι ένα τρίτο επίπεδο, αόρατο δια γυμνού οφθαλμού, και πιο καθοριστικό. Είναι η κλιμακούμενη σύγκρουση ανάμεσα στη «λογική» της εδαφικής διακράτησης / συσσώρευσης / εξουσίας (στην οποία περιλαμβάνεται και η δημιουργία «ζωνών αποσταθεροποίησης») και στη «λογική» της ροϊκής συσσώρευσης / εξουσίας. Ίσως πρώτη η Hannah Arendt έκανε τη δομική διάκριση ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο “λογικές”, που συνυπάρχουν μεν στην καπιταλιστική συσσώρευση· όμως σε περιόδους κρίσης / αναδιάρθρωσης και Αλλαγής Παραδείγματος μπορούν να “υποκειμενικοποιηθούν” σαν διαφορετικές κρατικές / καπιταλιστικές τακτικές.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί το έσχατο σχέδιο της Ουάσιγκτον (και των συμμάχων της) στη μέση Ανατολή είναι η καμμένη γη. Επειδή υποχωρεί, υποχωρεί, υποχωρεί. Ανάλογα δεν είναι δύσκολο να καταλάβει το γιατί το ευρασιατικό μπλοκ, και ειδικά το Πεκίνο, επιδιώκει (εδαφική) σταθερότητα: επειδή αυτή είναι η προϋπόθεση της ασφάλειας των ροών. Το πιο δύσκολο είναι να προσέξει κανείς ότι ενώ το αποσταθεροποιημένο έδαφος (η αμερικανική τακτική) είναι αποσταθεροποιημένο ομοιόμορφα, συνεπώς έχει παντού την “ίδια τιμή αποσταθεροποίησης”, το σταθεροποιημένο έδαφος δεν έχει παντού την “ίδια τιμή σταθεροποίησης”. Εννοούμε: στη δεύτερη περίπτωση υπάρχουν σημεία υψηλής αξίας (π.χ. λιμάνια, ένας σιδηροδρομικός άξονας, μια διέλευση αγωγού) και άλλα μικρότερης ή ελάχιστης. Το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο, για την δική του επικράτεια, φροντίζει να μην συμβαίνει έτσι. Όμως οπουδήποτε αυτή η διακύμανση “εδαφικής αξίας” μπορεί να ισχύει (και υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό) η εξασφάλιση της ροϊκής συσσώρευσης / εξουσίας μπορεί να σημαίνει την προστασία μόνο των σημείων υψηλής αξίας.

Για να το πούμε παραδειγματικά: στη χειρότερη των περιπτώσεων 5, 10 ή 15 χιλιάδες κινέζοι στρατιώτες δεν θα προστατέψουν το σύνολο της ιρανικής επικράτειας· αυτό είναι δουλειά του ίδιου του ιρανικού καθεστώτος. Θα αρκεστούν στην προστασία των (ιρανικών) σημείων υψηλής αξίας, όποια είναι αυτά.

Η κρατική πολιτική…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο, προσπαθώντας να αναβαθμίσει το μόνο που ξέρει ιστορικά, τις γεωπολιτικές του προσόδους, απ’ την μια μεριά έχει προσπαθήσει να «ενωθεί» με την (παγκόσμια) ροϊκή συσσώρευση / εξουσία, μέσω του λιμανιού του Πειραιά και της cosco. Απ’ την άλλη μεριά όμως, ακόμα πιο έντονα, έχει προσπαθήσει να ενταχθεί στην (συντηρητική) εδαφική διακράτηση / συσσώρευση / εξουσία, πουλώντας την επικράτειά του σα συνοριακή ζώνη. Το ότι «η ελλάδα είναι το σύνορο της ευρώπης» (στη μέση Ανατολή) είναι κοινοτοπία. Το ότι «η ελλάδα είναι το σύνορο των ηπα» στην ανατολική Μεσόγειο είναι μια διαφορετική κοινοτοπία, που εντατικοποίησε πρακτικά και ιδεολογικά η προηγούμενη φαιορόζ κυβέρνηση.

Η πρώτη «συνοριακή ταυτότητα» αφορά την ανάσχεση (και την κακοποίηση) των «ροών» ανθρώπων, εργασίας – των μεταναστών και των προσφύγων. Η δεύτερη αφορά την διασπορά συνοριακών ή/και επιμελητειακών υποδομών για την πρώην «μόνη υπερδύναμη».

Σα συνοριακή ζώνη, σαν ζώνη απαγόρευσης, ανάσχεσης ή/και στρατιωτικής χρήσης και όχι σαν hub (εμπορευματικών, χρηματικών, πολιτιστικών) ροών (αντίθετα απ’ αυτά που κατά καιρούς διαδίδει…) το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο έχει προσπαθήσει να συνδέσει τον δικό του ιμπεριαλισμό με εκείνον της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ· συμπληρωματικά του Ριάντ. Ίσως τώρα μαθαίνουμε καλύτερα, για παράδειγμα, για το που προορίζονταν εκείνα τα 300 (χιλιάδες) βλήματα ή ένα μέρος τους, γιατί ήθελαν να πουλήσουν (με όλη την κυκλωματική / παρακρατική διαδικασία που εξασφαλίζει μαύρο χρήμα) οι φαιορόζ στη σαουδαραβική χούντα. Για τον ίδιο σκοπό που προορίζονται τα ανάλογα σερβικά βλήματα: για τις σφαγές στην υεμένη….

Παρότι το Πεκίνο (και όχι μόνον αυτό…) καταλαβαίνει πολύ καλά τις ελληνικές τακτικές και την εγγενή αντιφατικότητά τους, και παρότι καταλαβαίνει ότι η «γενική ιδέα» του ελλαδιστάν είναι αντίπαλη, μπορεί να συμβιβαστεί με την διατήρηση του «σημείου αξίας» που ελέγχει· του λιμανιού του Πειραιά. (Φυσικά έχει φροντίσει για εναλλακτικές, in case of…). Απ’ την άλλη μεριά όμως η ένταξη του ελλαδιστάν στην εδαφική διακράτηση / συσσώρευση / εξουσία υπό την διεύθυνση της Ουάσιγκτον (ή, ίσως, του Τελ Αβίβ…) τοποθετεί υποχρεωτικά το ελλαδιστάν στη «ζώνη υπερθέρμανσης», πέρα και πάνω απ’ την γεωγραφική εγγύτητα. Δεν είναι η θάλασσα «όριο» σε τέτοιες περιπτώσεις – μόνο ηλίθιοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο.

Με τα τωρινά δεδομένα εξαρτιέται αποκλειστικά απ’ τους συμμάχους του και τα έργα τους το αν φωτιά που συντηρούν εδώ κοντά ξέρει κολύμπι… Το σίγουρο είναι αυτό: τα ντόπια αφεντικά αποφάσισαν ότι το ελλαδιστάν είναι ένα μεσανατολικό κράτος.

Στην ευρώπη το ξέρουν όλοι…