Tag: αγγλία

Πέμπτη 30 Μάρτη. Το παλιό αστείο είναι πως όταν έπιανε κακοκαιρία στο στενό της Μάγχης οι άγγλοι έλεγαν “σκατόκαιρος στο κανάλι… αποκλείστηκε η ήπειρος”. Τώρα ίσως να μην έχουν όρεξη για αστεία. Εννιά μήνες μετά το περσινό δημοψήφισμα “γεννήθηκε” η επίσημη αίτηση για την αποχώρηση του Λονδίνου απ’ την ε.ε., φορτωμένη ήδη με προβλήματα: την ανεξαρτησία της σκωτίας, ένα οξυνόμενο πρόβλημα παρόμοιας κατεύθυνσης (που προς το παρόν εμφανίζεται σαν αδυναμία δημιουργίας κυβέρνησης) στη βόρεια ιρλανδία… Και το γεγονός ότι οι υποστηρικτές της παραμονής, καθόλου λίγοι, δεν το έχουν βάλει κάτω.

Τυπικά προβλέπονται διαπραγματεύσεις δύο χρόνων για να “σπάσουν” οι πάμπολλες συμφωνίες που συνδέουν “αυτούς που φεύγουν κι αυτούς που μένουν”. Αλλά ήδη τα δύο χρόνια φαίνονται λίγα. Χρειάστηκαν εφτά χρόνια διαπραγματεύσεων για να μορφοποιηθεί η εμπορική συμφωνία ε.ε. – καναδά που μπήκε σε ισχύ πρόσφατα· και ήταν μια σχετικά απλούστερη υπόθεση. Είναι εξαιρετικά απίθανο το διαζύγιο να βγει το 2019. Εν τω μεταξύ μέχρι να υπογραφτεί η οριστική συμφωνία αποχώρησης, το Λονδίνο θα δεσμεύεται πλήρως απ’όλες τις συμφωνίες με την ε.ε., όπως ισχύουν σήμερα.

Πέρα απ’ το αν είναι “πολλά” ή “λίγα” τα δύο (και μπορεί τρία και τέσσερα) χρόνια, θα είναι σίγουρα ιδιαίτερα πυκνά. Πολλά μπορεί να συμβούν ενδιάμεσα (και θα συμβούν). Η πιθανότητα να “αλλάξει η γνώμη του λαού” της αυτού μεγαλειότητας σ’ αυτό το διάστημα, δεν πρέπει να αποκλειστεί.

Εν τω μεταξύ, σαν όρος για να ξεκινήσουν αυτές οι μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις, έχει μπει ήδη το να πληρώσει το Λονδίνο σχεδόν 60 δισ. – που χρωστάει στα ταμεία της ε.ε. Δεν είναι και το πιο ευοίωνο ξεκίνημα, έτσι δεν είναι;

Θα παρακαλέσουμε τους βερμπαλιστές κήρυκες της ελληνικής “εθνικής απελευθέρωσης” να παρακολουθήσουν από κοντά αυτόν τον μαραθώνιο διαπραγματεύσεων. Και να βελτιώσουν τα αγγλικά τους, για να καταλαβαίνουν.

Θα είναι σχολείο…

Τρίτη 14 Μάρτη. Το ιστορικό κόμμα των καθολικών στη βόρεια ιρλανδία, το Sinn Fein, πέτυχε εντυπωσιακή άνοδο στις ψήφους του στις πρόσφατες εκλογές εκεί (αρχές Μάρτη). Ενώ οι προτεστάντες (άγγλοι, πιστοί του στέμματος) υποτίθεται είναι καθαρή πλειοψηφία στη βόρεια ιρλανδία, το ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα τους DUP πήρε λιγότερο από 1% (των ψήφων) παραπάνω σε σχέση με το Sinn Fein που ήρθε δεύτερο· και μόνο μια έδρα παραπάνω (28 έναντι 27). Η έντονα βελτιωμένη απόδοση του ρεπουμπλικανικού κόμματος των ιρλανδών οφείλεται στην αυξημένη συμμετοχή στις εκλογές: ένα τμήμα των ιρλανδών που δεν ψήφιζε (ενδεχομένως διαφωνώντας σιωπηλά με την συμφωνία της «καλής Παρασκευής» του 1998) αυτή τη φορά πήγε στις κάλπες.

Ενισχυμένο τώρα το Sinn Fein (που στα κοινωνικά ζητήματα έχει “αριστερή / προοδευτική” ατζέντα) άρχισε από χτες να ζητάει το αναμενόμενο: ένα δημοψήφισμα αποχώρησης απ’ το «ενωμένο βασίλειο» και ένωσης με την (υπόλοιπη) ιρλανδία. Η περίπτωση είναι δυσκολότερη απ’ αυτή της σκωτίας, για ιστορικούς και γεωπολιτικούς λόγους. Δεν παύει να είναι ιδιαίτερα σοβαρή.

Οπότε θα την κουβαλάει και αυτή, στην πλάτη της, η May και οι διαπραγματευτές της, μόλις αρχίσει το σήριαλ του διαζυγίου με την ε.ε.

Και επειδή είμαστε καχύπτοπτοι ας το ξαναπούμε: ίσως αυτό το κράτος χρειαστεί να εφεύρει (και ο νοών νοείτω) κάποιο «πολύ μεγάλο σοκ» για να το αξιοποιήσει υπέρ της «εδαφικής ακεραιότητάς» του. Γιατί αλλιώς δύσκολα τα πράγματα.

Σάββατο 11 Μάρτη. Ο πνιγμένος απ’ τα μαλλιά του πιάνεται; Ίσως. Το Λονδίνο ψάχνει πως θα ισορροπήσει τις εμπορικές και λοιπές οικονομικές χασούρες όταν (και αν) ξεκόψει απ’ την ε.ε. Ποια είναι η απάντηση; Η παλιά αυτοκρατορία! Η κοινοπολιτεία: οι πρώην αγγλικές αποικίες, που μετά την εν μέρει ή ολική “απελευθέρωσή” τους έκαναν ιδιαίτερα εμπορικά deal με τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και τις κυβερνήσεις του. Deal που, προφανώς, ευνοούσαν το «στέμμα».

Εννοείται ότι με τον καιρό, στη διάρκεια του 20^ου αιώνα, οι αλλαγές των συσχετισμών οδήγησαν στην χαλάρωση ή και την εγκατάλειψη αυτών των deal. Ειδικά από τότε που το αγγλικό κράτος / κεφάλαιο μπήκε στην ε.ο.κ. (και μετά ε.ε.), οπότε οι προδιαγραφές της εμπορικής του πολιτικής ήταν εκείνες της ε.ε.

Ποια είναι τα κράτη που τυπικά ανήκουν στην «κοινοπολιτεία»; Από έναν κατάλογο που θυμίζει το παλιό παγκόσμιο μεγαλείο της «αυτοκρατορίας όπου ο ήλιος δεν έδυε ποτέ», γεμάτο ονόματα κρατών όπως τα νησιά Solomon, το Tovalu, το Vanuatu, το Malawi, η Botswana, η Rwanda, η Grenada, τα νησιά Barbados, ξεχωρίζουν σαν πιο αξιόλογοι «στόχοι» ο καναδάς, η αυστραλία, η νέα ζηλανδία, το πακιστάν, το μπαγκλαντές, η ινδία και η νότια αφρική (υπάρχουν, επίσης, η κύπρος και η μάλτα, αλλά αυτές είναι μέλη της ε.ε. και της ευρωζώνης).

Το ενδιαφέρον είναι ότι το Λονδίνο δηλώνει διατεθειμένο να μπει σε μια διαδικασία διαμόρφωσης (ξανά) ενιαίων πολυμερών εμπορικών κανόνων, προδιαγραφών και συμφωνιών με όλα αυτά τα κράτη, μικρότερα ή μεγαλύτερα, ως εάν να αποτελεί την μόνη «ελπίδα» τους σ’ αυτόν τον μάταιο κόσμο· ως εάν να μην υπάρχουν ανταγωνιστές του Λονδίνου, όχι μόνο η «εχθρική» ε.ε. αλλά, ας πούμε, η «φιλική» Ουάσιγκτον ή το Πεκίνο. Ως εάν, εντέλει, να μπορεί να γράφει τους κανόνες προς όφελος του όπως πριν 2 αιώνες, τότε που την οικονομική κυριαρχία την εξασφάλιζαν τα αγγλικά κανόνια…

Τι θα απαντούσε, άραγε, το Λονδίνο αν οι ξαναζεσταμένοι «εταίροι» του απαιτούσαν, ανάμεσα στα άλλα, την ελεύθερη μετακίνηση των υπηκόων τους στην αγγλική επικράτεια;

Δευτέρα 27 Φλεβάρη. Good Friday Agreement (ή Belfast Agreement) λέγεται η τελική συμφωνία ειρήνης στη β. Ιρλανδία, μια συμφωνία που υπογράφτηκε στις 10 Απρίλη του 1998, σημειώνοντας το επίσημο τέλος του εθνικο-απελευθερωτικού αγώνα των βορειοϊρλανδών καθολικών εναντίον της αγγλικής κατοχής.

Φαίνεται ότι οι σπόνσορες και οι ψηφοφόροι του brexit ξέχασαν την συμφωνία της «καλής Παρασκευής» όταν πήγαν στις κάλπες. Πράγματι, ούτε αυτή ούτε άλλα σοβαρά ζητήματα είχαν θέση στη ρητορική υπέρ της εξόδου του «ηνωμένου βασιλείου» απ’ την ε.ε. Όμως τώρα, ας το επαναλάβουμε, ο αγγλικός εθνικισμός (των «απλών ανθρώπων»…) κινδυνεύει σοβαρά να βρεθεί μπροστά στην αναζωπύρωση της εξέγερσης στη βόρεια ιρλανδία· και μάλιστα με αισθητά χειρότερους (σε βάρος του) όρους απ’ ότι στον 20^ο αιώνα.

Βασικά στοιχεία της συμφωνίας του ’98 ήταν η αναβάθμιση των σχέσεων ανάμεσα στη βόρεια ιρλανδία και το υπόλοιπο νησί, την ιρλανδική δημοκρατία. Το 1998, το γεγονός ότι και τα δύο κράτη (αγγλία και ιρλανδία) ήταν μέλη της ε.ε. διευκόλυνε ιδιαίτερα αυτήν την αναβάθμιση – και το brexit δεν υπήρχε στον ορίζοντα ούτε σαν υποψία. Πέρα, ωστόσο, απ’ την θεσμική αναβάθμιση αυτών των σχέσεων (που είναι σχέσεις καθημερινής ζωής, από οικονομικές και εργασιακές μέχρι οικογενειακές και κοινωνικές) η συμφωνία της «καλής Παρασκευής» περιελάμβανε από κοινού αυτήν την παραδοχή:

– ότι η πλειοψηφία των κατοίκων της βόρειας ιρλανδίας επιθυμεί να παραμείνει μέρος του ηνωμένου βασιλείου· αλλά ταυτόχρονα

– η πλειοψηφία των ιρλανδών της βόρειας ιρλανδίας θέλει να ενωθεί με την υπόλοιπη ιρλανδία.

Και τα δύο αυτά υπογράφτηκαν σαν νόμιμες απαιτήσεις – και απ’ το Λονδίνο. Το συγκεκριμένο «δια ταύτα» αυτής της παραδοχής είναι το εξής, που περιλαμβάνεται σαν άρθρο στη συμφωνία: η βόρεια ιρλανδία θα παραμείνει τμήμα του ενωμένου βασιλείου εκτός εάν η πλειοψηφία τόσο των κατοίκων της όσο και εκείνων της ιρλανδικής δημοκρατίας αποφασίσουν διαφορετικά. Δηλαδή να ενωθούν. Αν συμβεί αυτό τότε οι κυβερνήσεις του Λονδίνου και του Δουβλίνου είναι υποχρεωμένες να σεβαστούν την απόφαση…

Οι βορειοϊρλανδοί καθολικοί δέχτηκαν αυτή τη συμφωνία, και τα όπλα τους σίγησαν, επειδή σχετικοποιούσε αισθητά την κυριαρχία της αγγλίας πάνω τους. Όμως η έξοδος απ’ την ε.ε. (την οποία οι ίδιοι, όπως και αρκετοί προτεστάντες στη βόρεια ιρλανδία δεν ψήφισαν) ξανακάνει τις 6 βορειοϊρλανδικές επαρχίες καθαρόαιμη αγγλική κτήση. Κι αυτό δεν τους αρέσει καθόλου.

Δευτέρα 27 Φλεβάρη. Η εξοχότατη πρωθυπουργός του ενωμένου βασιλείου κυρία May έχει αρχίσει να αποκτά χαρίσματα του εξοχότατου έλληνα πρωθυπουργού: ελπίζει. Μ’ εκείνη την έκφραση του προσώπου που δείχνει το ακριβώς αντίθετο απ’ τα λόγια: απελπισία! Ελπίζει (λέει) ότι θα βρεθεί η βάση μιας καινούργιας συμφωνίας με το Δουβλίνο, ώστε να μην καταρρεύσει εκείνη της «καλής Παρασκευής». Όμως το Δουβλίνο παραμένει μέλος της ε.ε., και δεν μπορεί να κάνει ξεχωριστά συνοριακά, εμπορικά και οικονομικά νταραβέρια με το Λονδίνο, χωρίς την σύμφωνη γνώμη και των υπόλοιπων μελών της ένωσης. Υποψιαζόμαστε, μάλιστα, ότι έχει λόγους να μην θέλει καν οποιαδήποτε «χωριστή» συμφωνία: είναι μια καλή ευκαιρία να στριμώξει το Λονδίνο όσο δεν γίνεται. Οπωσδήποτε αυτό είναι που απαιτούν ήδη οι ιρλανδοί του βορρά.

Για να γίνει το πράγμα ακόμα χειρότερο: αν ένα μέρος των προτεσταντών της βόρειας ιρλανδίας συμφωνεί κι αυτό (για λόγους οικονομικούς ή/και ιδελογικούς) να παραμείνει στην ε.ε.; Τότε η προοπτική ενός δημοψηφίσματος στη βόρεια ιρλανδία που θα καταλήξει πλειοψηφικά στην «έξοδό» της απ’ το ενωμένο βασίλειο γίνεται πιθανή· και εφιαλτική για τους brexiters…

Την αναβίωση του “βορειοϊρλανδικού προβλήματος” θα πρέπει να την διαχειριστεί το Λονδίνο ενόσω θα διαπραγματεύεται (και δεν θα είναι καθόλου εύκολο) τις λεπτομέρειες της εξόδου του απ’ την ε.ε. Σα να λέμε: μέσα στην πρέσα!

Ήδη, ακόμα και πρωτεργάτες της “συμφωνίας της καλής Παρασκευής”, όπως ο Τζέρυ Άνταμς, προειδοποιούν. Και δεν είναι λόγια του αέρα…

Σάββατο 25 Φλεβάρη. Αν και δεν φαίνεται να έχει άμεση σχέση ανήκει (κατά την ταπεινή μας άποψη) στην κατηγορία «μπορείς να δέσεις το βρακί σου». Ή, για να το πούμε με πιο τετριμμένο και «πολιτικά σωστό» τρόπο: από ποιά θέση μιλάς ρε Καραμήτρο;

Λοιπόν: γερμανία, ιταλία, γαλλία και τσεχία (προς το παρόν) στηρίζουν την άποψη της ευρωπαϊκής επιτροπής ότι προκειμένου να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις του Λονδίνου για την έξοδό του απ’ την ε.ε. (προσοχή: να αρχίσουν· όχι να τελειώσουν!) θα πρέπει το αγγλικό κράτος να πληρώσει στην ε.ε. 60 δις ευρώ! Εξήντα ολόκληρα δισεκατομμύρια, έναντι «πρόβλεψης ζημιών της ε.ε.» – με το καλημέρα! Ποιος είπαμε να τα πληρώσει; Η (άλλοτε) «κυβέρνα βρετανία»!

Τι είπαμε ότι βολεύει τα ελληνικά αφεντικά; Να τους χαριστούν (για δεύτερη φορά…) καμιά 60αριά δις; Τόσα είναι καλά; Ή και παραπάνω;