Ο Μάρκο Πόλο κινέζος…

Κυριακή 14 Μάη. Αν ζούσε ο Κέυνς θα πανηγύριζε. Το κινεζικό σχέδιο “one belt one road” (ή, χαϊδευτικά, «ο δρόμος του μεταξιού 2.0») είναι το πιο φιλόδοξο ως τώρα, στον 21ο αιώνα, σχέδιο καπιταλιστικής ανάπτυξης μέσω της δημιουργίας υποδομών μεγάλης κλίμακας. Αφορά έμμεσα ή άμεσα το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού και εμπλέκει πάνω από 60 κράτη. Ένα σχέδιο «ανοικοδόμησης» χωρίς να έχει προηγηθεί μείζων καταστροφικός πόλεμος… Ένα «σχέδιο Μάρσαλ» κυρίως για την ασία, και στη συνέχεια για την αφρική, του οποίου το μέγεθος κινείται μεταξύ 300 δις δολαρίων (ήδη) και 5 τρις (σε 5 χρόνια).

Και, το πιο ενδιαφέρον από κάθε άποψη: η μέχρι πρόσφατα «μόνη υπερδύναμη» του πλανήτη είναι απέξω, φθονεί, και ακονίζει τα νύχια της. Ίσως κάποιες αμερικανικές εταιρείες χωθούν. Αλλά το κέντρο βάρους του καπιταλιστικού πλανήτη μετατοπίζεται…

Το γεγονός είναι ότι το σχέδιο αφορά τις (σχετικά μιλώντας) «λιγότερο αναπτυγμένες» περιοχές του πλανήτη. Περιοχές, δηλαδή, που μπορεί να μην είχαν ως τώρα ούτε τις πιο βασικές υποδομές, όπως ανεκτούς δρόμους ή συστήματα αποχέτευσης. Αν επρόκειτο να εφαρμοστεί κάτι ανάλογο στον «πρώτο κόσμο», θα έπρεπε πρώτα να ισοπεδωθεί δεόντως. Παρότι οι υπάρχουσες υποδομές της ευρώπης και της βόρειας αμερικής θεωρούνται, σε διάφορες περιπτώσεις, «γερασμένες», και παρότι οι «επενδύσεις» για την αντικατάστασή τους με βάση τις καπιταλιστικές προοπτικές του 21ου αιώνα θα «απορροφούσαν» πολλά τρισεκατομύρια, είναι ακριβώς το επίπεδο ανάπτυξης που δεν επιτρέπει μια ομαλή κεϋνσιανή διαχείριση του είδους του αμερικανικού new deal, πριν τον β παγκόσμιο πόλεμο. Τώρα το new deal είναι ασιατικό.

Όμως αυτό ακριβώς είναι περίοδος όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού! Μπορεί κανείς να φανταστεί, έστω σε αδρές γραμμές, την ανάπτυξη των «δρόμων του μεταξιού» σε, ας πούμε, δέκα χρόνια από τώρα… Τι θα απογίνουν οι «μεγάλες πρωτοκοσμικές δυνάμεις» που επί δύο τουλάχιστον αιώνες βάσισαν την παγκόσμια κυριαρχία τους στις «υπερατλαντικές» αποικίες τους (άμεσες ή έμμεσες), στο θαλάσσιο εμπόριο και στον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων; Θα μπαλώνουν κάλτσες; Όχι.

Το Πεκίνο εξοπλίζει το σχέδιό του με όλα τα απαραίτητα: τράπεζες για την χρηματοδότηση, διακρατικές σχέσεις, κατασκευαστικές, ναυπηγεία, πολιτιστικές ανταλλαγές, κλπ. Αλλά ο καπιταλισμός είναι αμείλικτο σύστημα. Ως τώρα η Ουάσιγκτον (κατά κύριο λόγο, αν και όχι μόνη της) προσπαθεί να φρενάρει και να ελέγξει την «μετατόπιση του άξονα του κόσμου» με πολέμους «τοπικούς».

Αργά ή γρήγορα όμως οι εξοπλισμοί και οι αναμετρήσεις θα είναι κατά κυριολεξία· και χωρίς proxies.

Curiosity kills the cat

Σάββατο 13 Μάη. Αν αυτές οι κακόβουλες ηλεκτρονικές κατασκευές (που μπορούν να συγκλονίζουν το κυβερνοσύμπαν) «πιάνουν δουλειά» μόλις κλικάρει κανείς ένα άγνωστης προέλευσης αρχείο που έλαβε μέσω mail, τότε; Δεν ανοίγουμε σε αγνώστους;

Λογικό ακούγεται, όχι επαρκές όμως· και σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι αυτό το είδος «εισβολής» είναι το πιο εύκολο να γίνει. Κατά τα άλλα οι προχω χάκερς των μυστικών υπηρεσιών δεν κτυπάνε κανένα κουδούνι, ούτε ρωτάνε. Μπουκάρουν, θρονιάζονται, και δεν ζητάνε λύτρα. Το ίδιο κάνουν, ερήμην, όλα τα καλά αφεντικά των εταιρειών «κοινωνικής δικτύωσης»: κλέβουν, «πειραματίζονται», προβοκάρουν, και κανείς δεν τους παίρνει χαμπάρι.

Μην ξεχαστούμε, ε;

Παλαιστίνη

Σάββατο 13 Μάη. Καθώς έχουν κλείσει 4 βδομάδες, η απεργία πείνας παλαιστινίων πολιτικών κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές επεκτείνεται. Κατ’ αρχήν μέσα στις φυλακές, καθώς εκατοντάδες επιπλέον κρατούμενοι μπαίνουν στον συγκεκριμένο αγώνα. Ύστερα εκτός φυλακών, στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, με διαδηλώσεις και οδομαχίες. Τέλος εκτός μέσης Ανατολής: στη νότια αφρική, για παράδειγμα, βουλευτές και ακτιβιστές θα κάνουν μια 24ωρη απεργία πείνας, σαν συμβολική συμπαράσταση στους παλαιστίνιους απεργούς. Το ίδιο θα κάνουν (ή έχουν κάνει ήδη) συμπαραστάτες απ’ τις ηπα, την γαλλία και το βέλγιο.

Τα αιτήματα της απεργίας πείνας είναι στοιχειώδη: αφορούν τις συνθήκες στις φυλακές, τις απομονώσεις, καθώς και τις φυλακίσεις χωρίς κατηγορίες… Ο φίλος της Αθήνας και του ελληνικού βαθέος κράτους είναι, όλα κι όλα, ένα “δημοκρατικό” καθεστώς…

(φωτογραφία: διαδηλώτρια, κτυπημένη στο πρόσωπο από πλαστική σφαίρα, στη διάρκεια οδομαχιών με την ισραηλινή στρατοαστυνομία στη Ramallah, προχτές).

Γαλλική υπόθεση

Σάββατο 13 Μάη. Ούτε μία στο εκατομμύριο δεν θα στοιχηματίζαμε για τέτοια θέματα, όπως π.χ. ποιον ή ποιαν θα διαλέξει ο φρεσκοεκλεγμένος σοσιαλφιλελεύθερος Macron για την καρέκλα της πρωθυπουργίας, εν όψει των βουλευτικών εκλογών στις 11 και 18 Ιούνη. Αν έχει ένα παραπάνω ενδιαφέρον το ζήτημα είναι επειδή θα μπορούσε η επόμενη (υποψήφια κατ’ αρχήν) πρωθυπουργός της γαλλίας να είναι η Christine Lagarde. Σωστά καταλάβατε: η νυν επικεφαλής του καταραμένου δντ.

Η Lagarde είναι δημοφιλής στους γάλλους ψηφοφόρους· τουλάχιστον περισσότερο από άλλους πιθανούς υποψήφιους. Επιπλέον, και παρά το γεγονός ότι η πρωθυπουργική καρέκλα είναι υποβαθμισμένη σε σχέση με την προεδρική στο γαλλικό πολιτικό σύστημα, έχει αρκετή «διεθνή ακτινοβολία» ώστε να αναστηλώσει το κύρος της (οικονομικά και κοινωνικά) ζορισμένης γαλλικής δημοκρατίας. Απ’ την άλλη μεριά βέβαια θα ήταν αναγκασμένη να ασχολείται με την «καθημερινή πολιτική», που δεν είναι το πιο φανταιζί καθήκον στον κόσμο… Ωστόσο έχει την σχετική εμπειρία: έχει διατελέσει υπουργός οικονομικών, υπουργός εμπορίου και υπουργός γεωργίας και αλιείας στην κυβέρνηση του de Villepin (από το 2005 ως το 2007).

Το ενδιαφέρον είναι, τώρα, αυτό: αν ο Macron επιλέξει την Lagarde τότε το δντ δικαιούται «μερικές ημέρες άδεια» μέχρι να εκλέξει καινούργιο διευθύνοντα σύμβουλο (που θα είναι απ’ την ευρώπη σε κάθε περίπτωση) – άντρα ή γυναίκα. Παρότι σε επίπεδο τεχνοκρατών «το μαγαζί δεν θα κλείσει» είναι μάλλον λογικό ότι στη διάρκεια αυτής της «μεταβατικής περίοδου» το δντ δεν θα είναι διαθέσιμο για συζητήσεις και διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος…

Κι όλα αυτά απ’ την ερχόμενη βδομάδα και μετά. Υποθέτουμε ότι κάποιοι στην Αθήνα προσεύχονται να βρει ο Macron κανάν άλλο υποψήφιο…

Ευρωπαϊκή υπόθεση

Σάββατο 13 Μάη. Διαφορετικό ενδιαφέρον, και προφανώς μεγαλύτερο, (θα) έχουν οι όποιες ανακοινώσεις μετά την συνάντηση του Macron με την Merkel στο Βερολίνο, στις 15 Μάη (την ερχόμενη Δευτέρα). Φαίνεται ότι τα επιτελεία των δύο κρατών έχουν δουλέψει ήδη πάνω σε κάποια σχέδια για την προώθηση του project europe. Εξάλλου ο Macron τα είχε ξαναπεί με την Merkel (και τον Gabriel) τον περασμένο Μάρτη, όταν ήταν ακόμα αουτσάιντερ υποψήφιος.

Για ένα απ’ αυτά σας έχουμε προϊδεάσει έγκαιρα (και) απ’ την ασταμάτητη μηχανή (ευρωπαϊκή σύγκλιση 1, 18 Φλεβάρη ‘17): η δημιουργία ενός κοινοβουλίου της ευρωζώνης (το υπάρχον είναι της ε.ε.), με συμβουλευτικές αρμοδιότητες. Μία απ’ τις εικαζόμενες αρμοδιότητες αυτού του ευρωζωνιακού κοινοβουλίου (μπορεί να) είναι ο έλεγχος του ESM («ευρωπαϊκός μηχανισμός σταθερότητας»), ο οποίος όμως θα αποκτήσει επιπλέον αρμοδιότητες, έτσι ώστε να τείνει προς το ευρωπαϊκό αντίγραφο του δντ.

Τι σχέση μπορεί να έχει μ’ αυτά και άλλα παρόμοια ένα «κράτος μέλος» που δεν μπορεί να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει στοιχειωδώς αποτελεσματικά ούτε καν τα δικά του δομικά προβλήματα, και είναι διαρκώς στα παρακάλια και στα κόλπα; Το μόνο σίγουρο είναι ότι διάφοροι ντόπιοι βουλευτές πολύ θα γούσταραν τα μεγαλεία (και τους μισθούς) ενός καινούργιου ευρωβουλευτικού πόστου. Όμως αυτό δεν το λες και «συμβολή» στο project europe – έτσι δεν είναι;

Θα φανεί, και θα φανεί μάλλον γρήγορα…

Τουρισμός στο Πεκίνο

Σάββατο 13 Μάη. Τελικά ο εξοχότατος πρωθυπουργός και η συνοδεία του (ξανα)πήγαν στο Πεκίνο, για την διεθνή συνάντηση “μια ζώνη ένας δρόμος” (αν και η αρχική πρόσκληση απευθυνόταν στον πρόεδρο Πάκη…) Αυτή τη φορά το ταξίδι θα είναι κάπως καλύτερο από μερικές απόψεις: δεν θα τον αφήσει το κινεζικό καθεστώς να περιμένει κάνοντας βόλτες και τουρισμό κανά διήμερο, μέχρι να τον υποδεχθεί επίσημα – όπως έγινε την προηγούμενη φορά.

Όμως υπάρχουν μερικά πράγματα που τα ντόπια καθεστωτικά μήντια κάθε είδους, πατριωτικά καθώς είναι, δεν θα τα αναφέρουν. Στο Πεκίνο βρίσκεται και ο Ερντογάν (“ο σουλτάνος”, της “υπό διάλυση τουρκίας”, για να μην ξεχνιόμαστε…) και θα τα πει (και) με τον εξοχότατο. Αλλά ο Ερντογάν έχει σοβαρότερη δουλειά στο Πεκίνο απ’ το να δώσει βάση σ’ έναν φλύαρο και ψωνισμένο ψευτάκο: θα συμμετάσχει σε τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν και τον Σι Τσινπίνγκ…

Η σοβαρότητα αυτής της τριμερούς ξεκινάει με το καλημέρα: είναι η πρώτη φορά που Μόσχα και Πεκίνο οργανώνουν από κοινού συνάντηση, με οποιονδήποτε. Επιπλέον είναι μια ρωσο-κινεζική “κοινή πρωτοβουλία” έξω απ’ τα τωρινά πλάσια του “συμφώνου της Σαγκάης”. Το ανακοινωμένο μενού της συνάντησης είναι “θέματα εμπορίου και οικονομικής συνεργασίας”… Και περιφερειακά ζήτηματα· με το “συριακό ζήτημα” πάνω πάνω. Συνεπώς, ειπωμένο με ελληνική ορολογία, αυτή η τριμερής είναι “σημαντική διεθνής πολιτική αναβάθμιση” για το τουρκικό καθεστώς. Το οποίο μόνο οι έλληνες “βλέπουν να καταρρέει όπου νάναι”…

Το έχουμε ξαναπεί: το Πεκίνο ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την μέση Ανατολή, και όχι μόνο λόγω “δρόμου του μεταξιού”. Υποθέτουμε ότι τα τρία αφεντικά θα έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν γνώμες για τον ρόλο της Ουάσιγκτον σ’ όλη την ασία. Και όχι μόνον εκεί. (Το που θα καταλήξουν δεν θα μας το πουν). Την ίδια ώρα ο εξοχότατος θα έχει γυρίσει στην Αθήνα για να ξαναπέσει στα δυσάρεστα και καθόλου “φευγάτα”…

Απ’ το Πεκίνο ο Ερντογάν θα πετάξει για την Ουάσιγκτον. Εκεί υπάρχουν κάτι εκκρεμότητες…

«Ευαισθησίες» στην Ουάσιγκτον…

Σάββατο 13 Μάη. …Υπάρχει ακόμα μια μεταβατική διαδικασία στις ηπα. Το βλέπουμε. Θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί και ευαίσθητοι εξαιτίας αυτής της εξελισσόμενης μεταβατικής περιόδου… Αυτό είπε μεταξύ άλλων χτες ο Ερντογάν σε δημοσιογράφους (σε σχέση με το ταξίδι του στις ηπα) πριν φύγει για την κίνα.

Οι σχετικά χαμηλοί τόνοι που προς το παρόν κρατάει το τουρκικό καθεστώς (σε αντίθεση με τους υψηλούς που χρησιμοποιούν διάφοροι δικοί του “σύμβουλοι” αρθρογραφώντας) σημαίνει ότι απ’ την στιγμή που δεν κινδυνεύει άμεσα απ’ τον εξοπλισμό των ypg και την ζεστή φιλία τους με το αμερικανικό πεντάγωνο, θα ελιχθεί. Θα προσπαθήσει να «κερδίσει» τα δυνατόν περισσότερα απ’ την Ουάσιγκτον (σαν υποτιθέμενα «αντίβαρα»). Προς το παρόν παριστάνοντας ότι ο εξοπλισμός των ypg ήταν απόφαση της προηγούμενης διοίκησης (Ομπάμα) που απλά υλοποιεί η τωρινή…

Όμως, στην πράξη, η Άγκυρα ξέρει πολύ καλά τι επιδιώκουν οι αμερικάνοι στη μέση Ανατολή, και πως το μεθοδεύουν. Ακόμα και εναντίον της. Και επειδή «αγριεύει» αυτή η μεθόδευση, προτιμάει να απαντήσει πρακτικά αντί, απλά, να γαυγίζει μόνο…

Έτσι, αν καταλαβαίνουμε σωστά τα υπονοούμενα διάφορων (καθεστωτικών) αρθρογράφων σε τουρκικά μήντια, η Άγκυρα θα συνεχίσει να κινείται «εκτός αμερικανικής γραμμής», ακόμα κι αν αυτό θυμώνει την Ουάσιγκτον…

Κρίμα μωρέ… Κρίμα

Παρασκευή 12 Μάη. Πάνω που θα διαλυόταν (η τουρκική επικράτεια), επειδή αυτό είδαν στον ύπνο τους όλοι οι έλληνες δεξιοαριστεροί πατριώτες και οι υπάλληλοι των υπηρεσιών, κι άλλωστε το έχει προβλέψει και ο γέρων γιουβέτσιος… Πάνω που διαλυόταν, λοιπόν, ο προαιώνιος εχθρός και το ελλαδιστάν θα γινόταν των πολλών θαλασσών και ηπείρων, ήρθαν τα κακά νέα: η δοκιμή ενός made by turkey βαλλιστικού πυραύλου, φορητού, εδάφους εδάφους, με βεληνεκές 280 χιλιόμετρα. Που, μάλλον, είναι πολύ περισσότερα (μερικοί λένε: 1000 χιλιόμετρα…). Με όνομα; “Bora”. Μπόρα, δηλαδή. “Καρέκλες”….

Τα νέα είναι κακά για δύο λόγους. Πρώτον, ο προφανής και γενικός: οι καπιταλιστικοί στρατοί εξοπλίζονται… για «εντελώς ειρηνικούς λόγους», έτσι δεν είναι; Ο δεύτερος είναι επίσης προφανής και ειδικός: από στρατιωτική άποψη οι συσχετισμοί (τεχνολογικοί και αριθμητικοί) είναι τέτοιοι που ούτε σαν εφιάλτη δεν θα πρέπει να βλέπουν (στον ύπνο τους) οι ελληνάρες «στρατιωτική αναμέτρηση» με την Άγκυρα, «περικύκλωσή» της, κλπ κλπ.

Αυτό το δεύτερο, είναι αλήθεια, είναι καλό από πολλές πλευρές. Μπορεί να χάσουν μερικοί τα φαντάσματά τους, αλλά ο ρεαλισμός δεν είναι κακός σύμβουλος. Ειδικά αν στο πραγματικό βεληνεκές της “μπόρας” είναι και η Αθήνα…

Αντιπαραθέσεις ή διευκρινίσεις;

Παρασκευή 12 Μάη. Όταν ο γερμανός υπ.οικ., ο τρισκατάρατος Σόιμπλε, σχολιάζει ότι οι ιδέες του νέου γάλλου προέδρου, όπως π.χ. για δημιουργία υπουργείου οικονομικών της ευρωζώνης, είναι ανέφικτες επειδή συγκρούονται με τις υπάρχουσες συνθήκες, δεν τσακώνεται μαζί του – όπως γουστάρουν να πιστεύουν τα ντόπια εξωτικά πτηνά αλλά και η αγγλοσαξονική αντι-ε.ε. δημαγωγία. Απλά, επειδή ο γάλλος σοσιαλφιλελεύθερος είναι καινούργιος στη δουλειά και ίσως αγνοεί ορισμένα πράγματα, ο βετεράνος γερμανός του θυμίζει ότι η αλλαγή των ευρω-ενωσιακών ή των ευρ-ζωνικών συνθηκών απαιτεί αλλού αποφάσεις κοινοβουλίων και αλλού δημοψηφίσματα· του θυμίζει επίσης ότι ειδικά το δεύτερο δίνει έδαφος στο φασισταριό που βρίσκει εύκολο πεδίο προπαγάνδας· του θυμίζει, εν τέλει, ότι δεν είναι σκόπιμο να αλλάξουν οι συνθήκες με κίνδυνο να πάρουν κεφάλι οι αρτζέντηδες της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου, τουλάχιστον έως ότου πεισθούν οι πληθυσμοί ότι το project europe επηρεάζει θετικά τις ζωές τους. Αν γίνει ποτέ κάτι τέτοιο…

Η γερμανική γραμμή (σύντομα θα είναι ξανά και η γαλλική) είναι ότι τα βήματα παραπάνω ευρω-ολοκλήρωσης θα πρέπει να γίνουν μέσα στα περιθώρια των υπαρχουσών συνθηκών, έστω με κάποια διασταλτική, νομικίστικη ερμηνεία τους. Προς το παρόν και κατ’ αρχήν.

Ο «μικρός» είναι ενθουσιώδης στις δηλώσεις του· αλλά παραμένει γάλλος. Ακόμα κι αν είναι οπαδός κάποιου ευρωσυντάγματος (που δεν είναι…) το Βερολίνο δεν θα εμπιστευτεί την γαλλική πολιτική σκηνή χωρίς προκαταβολικούς όρους. Ωστόσο υπάρχει περιθώριο μετρημένων και στέρεων βημάτων – αμοιβαία επωφελών…

Ας το θυμήσουμε: το project europe έχει μπει υποχρεωτικά σε forward τροχιά· αλλά όχι και, σαν σίφουνας, «En Marche!».

Καθεστωτική βία

Παρασκευή 12 Μάη. Το μεγάλο κατόρθωμα του Μαδούρο στη βενεζουέλα, μετά από μήνες, είναι ότι έχει καταφέρει να κάνει τους εναντίον διαδηλωτές συμπαθείς. Άσχημο, πολύ άσχημο, αλλά αληθινό: συμπεριφέρεται όλο και περισσότερο σαν Τσαουσέσκου. Σα να λέμε έχει χάσει το “ηθικό πλεονέκτημα”, αυτό το πολύτιμο “τίμιο ξύλο” της καθεστωτικής αριστεράς. Το ξύλο που ρίχνει η αστυνομία του είναι άτιμο, και οι δολοφονίες διαδηλωτών είναι αρκετή απόδειξη.

Η τελευταία έμπνευση των αντικυβερνητικών του πεζοδρομίου στο Καράκας δεν μπορεί παρά να συγκινεί οποιονδήποτε / οποιαδήποτε βρέθηκε, έστω και μια φορά στη ζωή του / της, μπροστά σε “ειδικές δυνάμεις” της αστυνομίας: τους ρίχνουν γυάλινα βαζάκια με κόπρανα. Υπάρχει χειρότερο για τους μπάτσους; Όχι! Ούτε οι πέτρες, ούτε οι μολότωφ – αυτά έχουν και λίγο “περιπέτεια”. Αλλά βόθροι;

Όντως, ο Μαδούρο τα έχει κάνει σκατά!

(φωτογραφία: μιλάει μόνη της…)