Συρία

Παρασκευή 3 Νοέμβρη. Μια μέρα μετά, την περασμένη Τρίτη, ο στρατηγός James B. Jarrard, επικεφαλής των αμερικανικών “ειδικών δυνάμεων”, συνεντευξιαζόμενος, μίλησε για τους 4.000 στρατιώτες που έχουμε στη συρία. Το νούμερο ήταν εντυπωσιακό, οπότε οι δημοσιογράφοι ξαναρώτησαν. Κι ο στρατηγός, εκεί, κατάλαβε ότι είχε «μαρτυρήσει» κάτι που δεν έπρεπε· το γύρισε λέγοντας, όχι, λάθος έκανα, περίπου 500 είναι…

Δεν είναι 500! Το μέγεθος του αμερικανικού στρατού («κατοχής» θα πρέπει να χαρακτηρίζεται) στη συρία είναι άγνωστο επίσημα. Δεν μπορούν επίσης να υπολογιστούν οι αμερικάνοι μισθοφόροι, ιδιωτικών εταιρειών, ειδικά αν πληρώνονται απ’ το Ριάντ και το Τελ Αβίβ.

Επίσημα υποτίθεται ότι «εκπαιδεύουν» τις ypg. Εμείς θεωρούμε δεδομένο ότι τις διοικούν κιόλας, σίγουρα σε κάποιες επιχειρήσεις που δεν είναι περίπατος ύστερα από συνεννόηση με τους «τρομοκράτες του isis». Όμως και στη συρία τελειώνει η δικαιολογία της «αντιτρομοκρατίας»· ουσιαστικά έχει τελειώσει.

Τι απομένει; Αυτό που επανέλαβε ο Mattis στην κατάθεση που μνημονεύσαμε νωρίτερα, σαν πιο ειδικός: ότι, στην «τελική», το άρθρο 2 του αμερικανικού συντάγματος επιτρέπει στον κάθε φορά πρόεδρο να χρησιμοποιεί τον στρατό σε συγκεκριμένες περιπτώσεις για να υπερασπιστεί σημαντικά εθνικά συμφέροντα των ηπα…

Πράγμα που «θυμίζει» ότι η πιο «καυτή» αιτία για να κάνει κάτι τέτοιο ο νυν αμερικάνος πρόεδρος δεν βρίσκεται στη μέση Ανατολή. Αλλά στην ανατολική ασία. Και λέγεται βόρεια κορέα…

Να θυμίσουμε, λοιπόν, δύο πράγματα. Πρώτον ότι η Ουάσιγκτον μαζεύει εκεί αυτές τις ημέρες όπλα και στρατό σε μέγεθος που δεν το είχε κάνει ως τώρα (ακόμα και στη διάρκεια “ασκήσεων”)· και, δεύτερον, ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δουλεύει πολύ συχνά με προβοκάτσιες.

Να ευχηθούμε “όχι ακόμα”; Θα είναι μια μαγική ευχή… Εκείνο που θα μπλόκαρε τις μηχανές του πολέμου (απ’ την τάξη μας…) ούτε έχει γίνει ούτε φαίνεται στον ορίζοντα… Όλα τα υπόλοιπα είναι προσευχές και κατάρες.

Αθήνα – Κάιρο ένα έγκλημα δρόμος

Παρασκευή 3 Νοέμβρη. Με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση συνεχίζονται οι κοινές ελληνο-αιγυπτιακές στρατιωτικές ασκήσεις «μέδουσα 5». Με πλήρη εθνική ενότητα φυσικά, ε; Όχι σιγά μην κάτσουν να σκάσουν το ελληνικό βαθύ κράτος και οι πολιτικές του βιτρίνες για το αίμα…

Κάιρο εμπιστευτικό;

Πέμπτη 2 Νοέμβρη. Τον Ιούλη του 2008 η δημοφιλής στη μέση Ανατολή λιβανέζα pop star τραγουδίστρια Suzanne Tamim βρέθηκε με κομμένο το λαιμό στο διαμέρισμά της στη μαρίνα του Dubai. Φαίνεται ότι η υπόθεση δεν ήταν δύσκολη για την ασφάλεια του Dubai. Εντόπισε τον δολοφόνο, που δέθηκε τον Αύγουστο στην αίγυπτο: ήταν ο συνταξιούχος αξιωματικός της αιγυπτιακής αστυνομίας Mohsen el-Sukkary. Είχε πληρωθεί 1,25 εκατομμύρια δολάρια για να την σκοτώσει. Απ’ τον πρώην εραστή της αιγύπτιο Hisham Talaat Moustafa, έναν απ’ τους “βασιλιάδες των κατασκευών” στo Κάιρο. Ο Hisham Talaat Moustafa δεν ήταν μόνο βαθύπλουτος. Ήταν βουλευτής της άνω βουλής στο Κάιρο, μέλος του “κόμματος” του δικτάτορα Mubarak, και κολλητός του γυιού του Gamal Mubarak… H δολοφονία της Suzanne Tamim πήρε μεγάλη έκταση και στον αιγυπτιακό τύπο. Μετά την σύλληψη του φυσικού δολοφόνου el-Sukkary τον Αύγουστο του 2008, δέθηκε κι εκείνος που τον παρήγγειλε τον Σεπτέμβρη, ο Hisham Talaat Moustafa.

Μετά άρχισε το, ας πούμε, «το σύστημα δουλεύει». Αρχικά, τον Μάη του 2009, το καθεστώς Mubarak έπρεπε να δείξει ότι αποστασιοποιείται απ’ τον φίλο του: ο Talaat Moustafa καταδικάστηκε σε θάνατο. Έκανε έφεση, και τον Σεπτέμβρη του 2010 (“το θέμα έχει ξεχαστεί”) η ποινή του έπεσε στα 15 χρόνια. Και, μαντέψτε: τον περασμένο Ιούνη (του 2017) ο πολυεκατομμυριούχος εργολάβος Hisham Talaat Moustafa πήρε χάρη απ’ τον διάδοχο του Mubarak στρατηγό Sisi (μαζί με άλλους 501 φυλακισμένους: η μεγαλόψυχη πράξη του αφεντικού για το τέλος του ραμαζανιού). Είναι ελεύθερος και πάντα πολυεκατομμυριούχος…

Η υπόθεση και η κατάληξή της ως το 2010 (απλά: το γεγονός ότι το μέλος της αιγυπτιακής εξουσίας την γλύτωσε σε δόσεις) ήταν ένα απ’ αυτά που επιβεβαίωναν στους αιγύπτιους πληβείους ότι όσοι δεν έχουν λεφτά θα σαπίζουν στις φυλακές για το παραμικρό· όσοι έχουν όμως, θα μπορούν να σκοτώνουν άνετα. Ενόσω ο Hisham Talaat Moustafa απολάμβανε τις v.i.p. ανέσεις του στη φυλακή περιμένοντας μια γρήγορη αποφυλάκιση, στις 25 Γενάρη του 2011, ξέσπασε η οργή των αιγύπτιων πληβείων: η επανάσταση…

The Nile Hilton Incident…

Πέμπτη 2 Νοέμβρη. Οι σινεφίλ στα μέρη μας παρακολουθούν το τελευταίο διάστημα (και φαίνεται να τους αρέσει) μια ταινία με τον πιο πάνω τίτλο· στα ελληνικά «Κάιρο εμπιστευτικό». Ο αιγυπτιακής καταγωγής και σουηδικής υπηκοότητας σκηνοθέτης Tarik Saleh, που ζει στη σουηδία (πρώην γκραφιτάς), μεταφέρει τα βασικά δεδομένα της δολοφονίας της Tamim στο Κάιρο, σε ένα επί της ουσίας ελάχιστα fiction σενάριο. Αλλάζει, σκόπιμα, και την περίοδο της δολοφονίας: την φέρνει λίγο πριν την επανάσταση του Γενάρη του 2011: ο δικός του «ήρωας» δολοφόνος πολυεκατομμυριούχος, «καθαρίζει» ενώ έχει ξεσπάσει η εξέγερση…

Αλλά όπως συμβαίνει κατά κόρο με τους postmodern «φίλους του σινεμά», όπως άλλωστε και με τους επαγγελματίες «κριτικούς σινεμά» και τα κυκλώματά τους, δεν ξέρουν τι βλέπουν. Ούτε θέλουν να ξέρουν. Ένα «αστυνομικό» ίσως. Κατά τον Saleh:

… δεν είναι αστυνομική η ταινία. Είναι γκαγκστερική. Δεν είναι μια ιστορία για το ποιος σκότωσε αυτή τη γυναίκα· είναι μια ιστορία για το ποιος επωφελήθηκε απ’ την δολοφονία της. Η διερεύνηση της δολοφονίας είναι διερεύνηση της κοινωνίας. Και η απουσία επίσημης δικαιοσύνης σημαίνει ότι δεν υπάρχει δικαιοσύνη· τελεία και παύλα…

Όταν ο Saleh εξασφάλισε χρηματοδότηση, το 2015, πήγε στο Κάιρο για να βρει τα μέρη για τα γυρίσματα (ήταν αφελής;). Η κρατική επιτροπή σεναρίων απαίτησε να κοπούν διάφορες σκηνές…. Και οι μπάτσοι του έδειξαν, με κάθε τρόπο, ότι έπρεπε να τα μαζέψει και να φύγει: τέτοια ταινία δεν θα γυριζόταν ποτέ στην αίγυπτο. (Τελικά γυρίστηκε στην Casablanca, με πολλές κομπιουτερίστικες προσθήκες). Εννοείται ότι μετά την κυκλοφορία της ταινίας ο Saleh δεν μπορεί να ταξιδέψει στην αίγυπτο (οι γονείς του μένουν εκεί)· και η ταινία, φυσικά, δεν προβλήθηκε ούτε πρόκειται να προβληθεί εκεί. Το κοντινότερο αραβικό σημείο προβολής βρίσκεται … στη Βηρυττό.

Αυτά είναι «δευτερεύοντα» για τους σινεφίλ… Κι όμως: η φαιορόζ κυβέρνησή τους (όπως και η προηγούμενη, όπως και η επόμενη) στηρίζει με κάθε μέσο την χούντα του Sisi που είναι διάδοχη (και πιο φρικτή) εκείνης του Mubarak. Οι έκλεκτοι άρχοντές τους είναι πολύ χειρότεροι εκτός συνόρων απ’ ότι εντός: βοηθάνε φασίστες και δικτάτορες να φυλακίζουν και βασανίζουν και να σκοτώνουν κατά βούληση· ενώ, εννοείται, η «διαφθορά» είναι το αγαπημένο για τους έλληνες αιγυπτιακό καθεστώς. Υπάρχουν και έλληνες επιχειρηματίες εκεί, πως αλλιώς θα δουλέψουν;

Ενώ, λοιπόν, εντός συνόρων το «κακό» το «επιβάλλουν» υποτίθεται οι καταραμένοι δανειστές, εκτός συνόρων είναι καθαρά ελληνική υπόθεση. Λέγεται «πολυπλόκαμη εθνική πολιτική» και πρακτικά σημαίνει τρισχειρότερα απ’ αυτά που δείχνονται στο “Κάιρο εμπιστευτικό”. Αδιάφορα όλα αυτά; Προφανώς…

Οπότε το ελληνικό κοινό του «Κάριο εμπιστευτικό» είναι, άθελά του, «διερεύνηση της ελληνικής κοινωνίας». Δεν υπάρχει κάποια κάμερα να τραβάει τα (ευνοϊκά για την ταινία) σχόλια. Από κάποιες απόψεις θα έπρεπε: θα συνδυαζόταν μια χαρά με πλάνα απ’ τις αγκαλιές των ντόπιων πολιτικών βιτρινών με εκείνες της χούντας του Καΐρου· και με πλάνα απ’ τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις… Θέαμα; Ναι: με όλα τα γράμματα κεφαλαία και φωταγωγημένα. Όχι “κινηματογραφικό θέαμα”. Κοινωνικό: ο κυνισμός σαν ενσωματωμένη νόρμα.

(φωτογραφίες: οι επαναστάσεις του 21ου αιώνα, απ’ το θαυμαστό Sarajevo του ’92 – ’95 ως το Κάιρο του 2011 παραγράφονται, σκοφαντούνται ή διαστρεβλώνονται απ’ τους πρωτοκοσμικούς, ειδικά τους «φίλους της ανθρώπινης απελευθέρωσης». Αλλά εδώ θυμόμαστε…)

Το απόλυτο pet

Πέμπτη 2 Νοέμβρη. Το 1999 (πριν 18 ολόκληρα χρόνια) η ιαπωνική sony παρουσίασε το “aibo”. Έναν ρομποτικό σκύλο. Για τα δεδομένα εκείνης της εποχής ήταν εντυπωσιακό (κάτι σαν ζωντανή κούκλα): πούλησε 3.000 κομμάτια μέσα σε 20 μόνο λεπτά, αν και η τιμή του ήταν μάλλον υψηλή. Δύο χιλιάδες διακόσια δολάρια σε σημερινές τιμές.

Τα επόμενα χρόνια το “aibo” πήγε εμπορικά καλά: πούλησε πάνω από 150.000 κομμάτια, σε διάφορα χρώματα και επιμέρους χαρακτηριστικά. Αλλά το 2006 η sony μπήκε σε κρίση: ο διεθνής συναγωνισμός την γονάτισε. Έπρεπε να αναδιαρθρωθεί. Η παραγωγή του “aibo” σταμάτησε, αν και η εταιρεία κράτησε ως το 2014 την “κλινική για το aibo”, δηλαδή το τμήμα επισκευών.

Η γιαπωνέζικη εταιρεία στάνιαρε εν τω μεταξύ. Τον ερχόμενο Γενάρη η sony θα αναστήσει το “aibo”, εξελιγμένο φυσικά. Το ύψους 30 πόντων ρομποτόσκυλο θα έχει αυτιά που γυρνούν, ουρά που στριφογυρίζει (ανάλογα με την «διάθεση»), ενώ θα κουνάει και τα μάτια για να δείχνει τα αισθήματά του. Θα έχει μια μεγάλη γκάμα αισθητήρων, μικροφώνων και φακών, με εύκολη συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο, έτσι ώστε οι ιδιοκτήτες του να μπορούν να παίζουν μαζί του και από απόσταση.

Τι δεν θα κάνει ο “aibo”; Αυτό που αναγκάζει τους ιδιοκτήτες των κοινών σκύλων, στις πόλεις, να βγαίνουν απ’ το σπίτι τους είτε έχουν όρεξη είτε δεν έχουν, κρατώντας σακουλάκια…

Αν οι πωλήσεις του aibo 2.0 πάνε καλά, κι αν κι άλλες τεχνολογικές φίρμες προχωρήσουν σε ανταγωνιστικά μοντέλα, τότε ο πλανήτης θα λυτρωθεί απ’ την σχετικά πρόσφατη διάγνωση κάποιων “εξωγήινων”, ότι δηλαδή η γη διευθύνεται από ένα βασιλικό είδος (τα κατοικίδια σκυλιά) ενώ ένα άλλο είδος (το δικό μας) υπηρετεί τους βασιλιάδες μαζεύοντας τα σκατά τους…

Αριστοκρατία

Πέμπτη 2 Νοέμβρη. Οι βασιλιάδες ήταν ένα ελάχιστο μέρος του είδους μας που δεν χρειαζόταν να ανοίγουν πόρτες· τις άνοιγαν οι υπηρέτες τους. Οι πικρόχολοι υποστήριζαν ότι δεν χρειαζόταν να έχουν χέρια· έτσι κι αλλιώς δεν τα χρησιμοποιούσαν πουθενά. Κάποιοι, κάποια στιγμή, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζονταν ούτε τα κεφάλια τους…

Το αυτόματο άνοιγμα της πόρτας φαίνεται ότι είναι ένα κλισέ ανωτερότητας, που έχει, οπωσδήποτε, εκδημοκρατιστεί. Υπάρχουν κάμποσα είδη θυρών που ανοίγουν χωρίς να χρειάζεται να τις ακουμπήσει κανείς· υπάρχουν όμως ακόμα περισσότερες που έχουν ακόμα κλειδαριές και πόμολα.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που σε διάφορες τεχνολογικές έρευνες (ή και εφαρμογές) το αυτόματο άνοιγμα της πόρτας παραμένει μια καλή ευκαιρία διαφήμισης. Σε μια τέτοια πρόσφατη περίπτωση τεχνο-ερευνητές απ’ το πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον παρουσίασαν ίνες και ρούχα που μπορούν, με μαγνητική φόρτιση, να αποθηκεύουν κωδικούς. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αν το μπουφάν έχει αποθηκευμένο τον κωδικό ανοίγματος / πρόσβασης, αρκεί ένας αισθητήρας που τον διαβάσει για να ανοίξει η πόρτα διάπλατα.

Φαίνεται ότι αν τέτοιες πατέντες αλλά και οι φωνητικές εντολές (σε μηχανές) αναπτυχθούν όπως γίνεται ήδη, τα ανθρώπινα χέρια θα χρειάζονται ελάχιστα.

«Βασιλιάδες» μέσα στα internet of things: έκπτωτοι με βάση τα παλιά ανθρώπινα κριτήρια, αλλά τουλάχιστον χωρίς τον κίνδυνο της λαιμητόμου…

Κι άλλος τρομοκράτης

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Ένας 29χρονος ουζμπέκος νοικιάζει ένα φορτηγάκι για μετακομίσεις και ορμάει σ’ έναν πεζόδρομο· κι όποιον πάρει ο χάρος. Όταν το φορτηγάκι σταματάει πάνω σ’ ένα σχολικό βανάκι, πηδάει έξω με δύο πιστόλια στα χέρια· ψεύτικα… Σα να λέει «φάτε με, να πάω στον παράδεισο»….

Όποιος / όποια έχει όρεξη ας ψάξει στα διδακτορικά και στις academic ψυχο-κοινωνιολογικές δημοσιεύσεις για το πως μπορείς να μετατρέψεις κάποιον κοινά αλλοπαρμένο σε αλλοπαρμένο οδηγό· τρομοκράτη δηλαδή. Τα υπόλοιπα (π.χ.: αμερικάνοι πράκτορες που «ωθούν» στην τρομοκρατία τύπους που βλέπουν video του isis και φαντάζονται ότι ξανα-ανατινάζουν τους ανύπαρκτους πια δίδυμους πύργους…) αυτά λοιπόν, εν μέρει και πίσω απ’ τις γραμμές (για όσους μπορούν να διαβάζουν έτσι, και μόνο γι’ αυτούς…) ξεδιπλώνονται σε (αμερικανικά) δικαστήρια και εκδόσεις…

Του στυλ: οι εκμυστηρεύσεις ενός πράκτορα… (Έτσι ώστε αν έχετε τίποτα αμφιβολίες να τις ξεχάσετε…)

Καταλωνία

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Σε ότι αφορά την «ποιότητα» των πολιτικών βιτρινών της Καταλωνίας (αλλά, επίσης, δυστυχώς, και μεγάλου, του μεγαλύτερου; μέρους των υποστηρικτών τους) τα πράγματα είναι χειρότερα απ’ ότι νομίζαμε. Λες και είναι έλληνες! Σε ότι αφορά την καθημερινή ζωή τους επόμενους σχεδόν δύο μήνες δεν ξέρουμε.

Απ’ τις μακρινές Βρυξέλλες, όπου ο Puigdemont τελικά δεν ζήτησε “πολιτικό άσυλο” απ’ την βελγική κυβέρνηση αλλά “εγγυήσεις” απ’ την ισπανική (;), ο πρώην πρόεδρος αποδέχθηκε την εφαρμογή του περιβόητου άρθρου 155 και τις εκλογές στις 21 Δεκέμβρη… Σαν “ευκαιρία για την δημοκρατία”, αν έχουμε καταλάβει καλά. Ώστε η δημοκρατία στην Καταλωνία αναδύεται απ’ τον πάγκο που την στρίμωξε η Μαδρίτη… Δημοψήφισμα; Ποιο δημοψήφισμα;

Ακόμα πιο σημαντικό είναι όμως ότι οι υποστηρικτές της κρατικής ανεξαρτησίας στις διοικητικές δομές της Καταλωνίας φαίνεται να αποδέχονται την κήρυξη “κατάστασης έκτακτης ανάγκης” απ’ την Μαδρίτη, που ξεκίνησε την Δευτέρα. Δηλαδή το “πάγωμα” ακόμα και της αυτονομίας που είχαν ήδη… Καμία απεργία ή άλλη ένδειξη πολιτικής ανυπακοής… Όσο για το “πάγωμα” της ανεξαρτησίας; Δεν υπάρχει “φαινόμενο του θερμοκηπίου” να το αφορά!

Αν ο (μάλλον απεγνωσμένος υπολογισμός) του Puigdemont και των συμμάχων του (συμπεριλαμβανόμενου του ακροαριστερού cup) είναι ότι θα ξανακερδίσουν την πλειοψηφία στις ερχόμενες εκλογές, τότε το ερώτημα είναι: Και μετά; Θα ξανακάνουν ένα δημοψήφισμα, θα ξανάρθουν οι μπάτσοι, μετά από 8 ημέρες θα ξανα-ανακηρύξουν ανεξαρτησία–αλλά–όχι, και πάλι απ’ την αρχή; Υποθέτουμε, όμως, ότι το ισπανικό βαθύ κράτος θα φροντίσει να μην ξαναπροκύψει «αδιέξοδο» στη Βαρκελώνη… Δεν ξέρουμε αν το καταφέρει· όμως έχει ήδη πετύχει τα βασικά: το δικό του σύνταγμα είναι η πρώτη και τελευταία κουβέντα!

Μετά από μια σειρά φρικαλέων πολιτικών λαθών, τόσο η «πολιτική ηγεσία» όσο και οι ίδιοι οι οπαδοί της κρατικής ανεξαρτησίας της Καταλωνίας (η γενίκευση μπορεί να αδικεί κάποιους, δεν το θέλουμε…) αποδεικνύονται πολύ μικρότεροι των διακηρύξεών τους. Το πολύ άσχημο είναι ότι αυτό δεν είναι οικογενειακή τους υπόθεση: δίνει αντίστοιχα πολλούς πόντους σε μπόι στα στελέχη ενός καθεστώτος (την κυβέρνηση του ισπανικού «λαϊκού κόμματος») που θα έπρεπε να προβάρουν στολές με ρίγες και επιβίωση μέχρι τα βαθιά γεράματα σε μπουντρούμια. Ειδικά αυτός ο ακροδεξιός Rajoy, που παριστάνει τον ανήξερο για τις σχέσεις του κόμματός του με διάφορους ισπανούς καπιταλιστές / βαρώνους, φαίνεται να βγαίνει τόσο κερδισμένος, ώστε θα πρέπει να ανάψει για χάρη του Puigdemont, της κυβέρνησής του και των πολιτικών / κομματικών συστατικών της, μια λαμπάδα ίσια με το μπόι της Sagrada Familia…

Δεν είμασταν υπέρ της κρατικής ανεξαρτησίας της Καταλωνίας, κι ας μην μας πέφτει λόγος. Καταλαβαίναμε τα βαθύτερα κίνητρα, ξέραμε όμως και τις πραγματικές, πολύ πραγματικές αιτίες κι αφορμές για την καταλανική μήνι κατά του ισπανικού καθεστώτος. Όταν, όμως, τέτοια σοβαρά ζητήματα πέφτουν στις μυλόπετρες ανάμεσα σε de facto ολιγαρχικά καθεστώτα και de jure πολιτικά μωρούς, κι όταν οι «μάζες» δείχνουν ικανές και διατεθειμένες να χειραγωγηθούν συναισθηματικά αλλά ανίκανες να συμπεριφερθούν «πολιτικά» (: δηλαδή με όρους πολέμου με άλλα μέσα) τότε φίδια μας ζώνουν.

Φίδια, και μόνο φίδια.

(Όσο για την σημασία του ζητήματος, ίσως μια άλλη φορά, πιο αναλυτικά… Αν, πάντως, κάποιος πει “και τι έγινε; γρήγορα θα ξεχαστούν όλα” μπορεί να έχει δίκιο… )

Μέση ανατολή

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Όποιος κερδίσει σ’ έναν πόλεμο έχει ένα κάποιο «πάνω χέρι», έτσι δεν είναι; Στο τέλος ενός ακόμα γύρου διαπρατεύσεων στην Άστανα χτες και προχτές (ο 7ος), οι «τρεις σωματοφύλακες» (Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα) ανακοίνωσαν επίσημα την ρωσική πρωτοβουλία για μια συνάντηση (που επρόκειτο να γίνει σε ρωσική βάση στη συρία αλλά τελικά θα γίνει στο Sochi) στις 18 Νοέμβρη, που ονομάζεται “συνέδριο για τον συριακό εθνικό διάλογο”. Σ’ αυτό το “συνέδριο” έχουν προσκληθεί 33 κόμματα και οργανώσεις (αρκετές απ’ αυτές ήταν ή λένε ότι εξακολουθούν να είναι αντι-Ασαντ)· ανάμεσά τους και το πολιτικό σκέλος των ypg. Βασικό θέμα του «συνεδρίου» θα είναι η δημιουργία ενός καινούργιου συντάγματος στη συρία…

Τι περιμένουν η Τεχεράνη, η Άγκυρα και, κυρίως, η Μόσχα απ’ αυτό το ραντεβού; Προφανώς τίποτα σπουδαίο, όχι ακόμα τουλάχιστον. Αλλά η «διαδικασία της Αστάνα» επιβεβαιώνει τακτικά και χωρίς σφαίρες και βόμβες, πολιτισμένα δηλαδή, τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο μάχης· ουσιαστικά επισημοποιεί το ξεδόντιασμα των αντι-Άσαντ, με τρόπο, όμως, που να μην σημαίνει «απόλυτη συντριβή». Δεν είναι μια διαδικασία που έχει ανάψει όλα τα πράσινα φανάρια για τον Άσαντ και το καθεστώς του· κι αυτό όχι μόνο επειδή συμμετέχει η Άγκυρα σαν «προστάτης των σουνιτών» της συρίας. Αλλά και επειδή ούτε η Μόσχα (πιθανολογούμε: ούτε η Τεχεράνη) θα ήθελαν επιστροφή στην προ του 2011 κατάσταση. Επειδή η απολυταρχία του Άσαντ ήταν που γέννησε, σε πρώτο χρόνο, τις συνθήκες που επέτρεψαν στην Ουάσιγκτον, στο Τελ Αβίβ, στο Ριάντ (και μέχρι το 2015 στην Άγκυρα) να επιταχύνουν την διάλυση της συριακής επικράτειας.

Συνεπώς οι «τρεις σωματοφύλακες» μπορούν να εγγυηθούν την πολιτική επιβίωση του Άσαντ και των δικών του, δεν θέλουν όμως να ξανακρατήσει τα κλειδιά της συρίας όπως πριν. Το έχει καταλάβει και ο ίδιος: κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση (με την εγγύηση των «σωματοφυλάκων» για χρόνια), που θα δίνει αυτοδιοικητικές ελευθερίες στις διάφορες θρησκευτικές φράξιες της συριακής κοινωνίας (με όρους εδάφους;) είναι το αντάλλαγμα που πρέπει να δώσει ο Άσαντ στους αντι-καθεστωτικούς αν πρόκειται η συρία να ξαναγίνει στοιχειωδώς ενιαίο κράτος.

Το «μπλοκ της Αστάνα» έχει σαφώς την πρωτοβουλία των κινήσεων· τι θα γίνει όμως με τις ypg και τις αμερικανικές βάσεις στα εδάφη τους; Αυτό είναι φλέγον, αλλά (κατά την γνώμη μας) δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε στο «συνέδριο» στο Sochi, ούτε στον επόμενο γύρο στην Αστάνα, τον ερχόμενο Δεκέμβρη. Δεν είναι καθόλου απλό να «ξεριζωθούν» οι αμερικάνοι άπαξ και φυτευτούν κάπου. Όμως το ενιαίο συρο-ιρακινό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον· ορισμένα πράγματα σ’ αυτό ίσως κριθούν απ’ την εξέλιξη σε άλλα πεδία…

Έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκκρεμότητα: ποιοι θα είναι που θα καταλάβουν την Abu Kamal.

Ιράκ

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Δίπλα στο τριεθνικό σύνορο ο ιρακινός στρατός πήρε τον έλεγχο δύο συνοριακών σταθμών (προς και από την τουρκία) στην θέση Khabour. Είναι η πρώτη φορά που στρατός διοικούμενος απ’ την Βαγδάτη φτάσει σ’ αυτό το σημείο από το 2003, όταν οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους εισέβαλλαν στο ιράκ. Από τότε μέχρι προχτές τον έλεγχο των ιρακινών συνόρων με την τουρκία τον είχαν οι πεσμπεργκά.

Πρόκειται για την περιοχή απ’ όπου περνάει ο πετρελαϊκός αγωγός Kirkuk – Ceyhan. Άγκυρα και Βαγδάτη πανηγύρισαν. Έχει, ωστόσο, το ενδιαφέρον της η δήλωση που έκανε ο Ayhan Bilgen, εκπρόσωπος του HDP, του κόμματος που υποστηρίζει το μεγαλύτερο μέρος των κούρδων της τουρκίας (αποφυλακίστηκε πρόσφατα), χτες:

… Οι ηγέτες του ιρακινού κουρδιστάν θα έπρεπε να ξέρουν ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει πολιτική βασιζόμενος στο πετρέλαιο, όπως γινόταν πριν 100 χρόνια… Είναι απαράδεκτο ότι οι κούρδοι, οι τουρκμένοι, οι σουνίτες ή οι σιίτες άραβες πρέπει να πληρώσουν για τα λάθη των κούρδων πολιτικών. Αυτή η δεύτερη φράση αφορούσε στο γεγονός ότι πάνω από 150.000 κούρδοι αναγκάστηκαν να φύγουν απ’ τα εδάφη που ανακατέλαβε τις τελευταίες βδομάδες ο ιρακινός στρατός (κυρίως το Κιρκούκ).

Ρεαλισμός. Δίκαιος και ακριβής.