Το δικαίωμα στο σπίτι

Δευτέρα 20 Φλεβάρη>> Οι πλειστηριασμοί και οι κατασχέσεις σπιτιών είναι η πολύ σοβαρή αλλά όχι η μοναδική διάσταση της εμπορευματοποίησης (έως πλιάτσικου) της εργατικής κοινωνικής αναπαραγωγής. Οι αντιδράσεις όσων θίγονται είναι εύλογες και δίκαιες∙ μοιάζουν όμως μάλλον απελπισμένα μερεμέτια που δεν ενοχλούν, ούτε καν σημαδεύουν την «καρδιά» μιας διαδικασίας αδιάλλακτης καπιταλιστικής εκμετάλλευσης με μεγάλο εύρος και βάθος. Το ότι αυτή η «καρδιά» δεν απειλείται αποδεικνύεται απ’ τον τρόπο που στηρίζεται στην κορυφή του δικαστικού συστήματος∙ κι απ’ τους τρόπους που οι πολιτικές βιτρίνες μετατρέπουν το βασικό δικαίωμα στη στέγη σε «προεκλογικό χαρτί».

Δικαίωμα στη στέγη (και στην πόλη) λέμε; Η ασταμάτητη μηχανή δεν θέλει να παραστήσει τον ινστρούκτουρα πολιτικο-ιδεολογικών θέσεων που πριν κάμποσες δεκαετίες ήταν κοινότοπες αλλά όχι πια. Ωστόσο το πραγματικό μέτρο αυτής της εκμετάλλευσης μπορεί να συνειδητοποιηθεί μόνο αν καταλάβουμε τα βασικά χαρακτηριστικά της. Κι αυτά το τελευταία, τα βασικά χαρακτηριστικά της, αναδεικνύονται μόνο κάτω απ’ το φως μιας ριζικά αντίπαλης, ανταγωνιστικής, εργατικής θέσης∙ ακόμα κι αν αυτή φαίνεται σήμερα «ουτοπική».

Το ενοίκιο είναι μια μορφή προσόδου: γαιοπρόσοδος. Ο τόκος είναι μια άλλη μορφή προσόδου.* Στην πρώτη «παράγεται χρήμα» απ’ την εκμετάλλευση της γης (και όχι μόνο) – εν προκειμένω της αστικής γης. Στην δεύτερη «παράγεται χρήμα» απ’ την εκμετάλλευση της κυκλοφορίας του χρήματος. Στην πρώτη κερδισμένοι είναι οι ιδιοκτήτες γης, οι land owners. Στη δεύτερη οι ιδιοκτήτες χρήματος / δανειστές.

Αν και οι αυτές οι δύο μορφές προσόδων είναι προ-καπιταλιστικές, είναι στο καπιταλιστικό σύστημα που βρίσκονται κατά περιόδους σε κινούμενη θέση ως προς την κεντρικότητά τους μέσα στο σύστημα εκμετάλλευσης / αξιοποίησης. Εννοούμε: υπάρχουν περίοδοι που τόσο το ενοίκιο όσο και ο τόκος (άρα οι κερδισμένοι απ’ αυτά) θεωρούνται εχθρικά στον βασικό κύκλο καπιταλιστικής αξιοποίησης που είναι εργασία – υπεραξία – εμπόρευμα – πραγματοποίηση της υπεραξίας, κλπ. Ενδεικτικά: υπάρχουν ιστορικές περίοδοι όπου είτε η μορφή του ενοικίου είτε η μορφή του τόκου (σε στεγαστικά δάνεια) θεωρούνται παράγοντες «πίεσης στον μισθό» και έτσι παράγοντες όξυνσης του εργατικού ανταγωνισμού γύρω απ’ τον μισθό (σε βάρος της συμβατικής παραγωγικής ομαλότητας)… Ζούμε σε τέτοια περίοδο; Όχι: τα σοβαρά προβλήματα σε σχέση με τα ενοίκια και τα εξίσου σοβαρά προβλήματα σε σχέση με την αποπληρωμή στεγαστικών δανείων ΔΕΝ έχουν οδηγήσει σε τέτοια όξυνση… (Ας βρει ο καθένας, αν θέλει, τι φταίει για μια τέτοια υποτέλεια…)

Αυτή η πλευρά του ζητήματος δεν είναι ωστόσο η μοναδική:


Πρόσβαση μόνο για τα μέλη του δικτύου υποστήριξης…

Αν είστε μέλος κάντε login εδώ.
Αν θέλετε να γίνετε μέλος, στείλτε email (sarajevomail@gmail.com) για την απαραίτητη συνεννόηση.

Comments are closed.