Παρακμή α λα αμερικέν (2)

Πέμπτη 1 Οκτώβρη. Ποιό είναι, λοιπόν, το κρίσιμο πεδίο αυτής της σύγκρουσης; Κατά την ταπεινή μας άποψη είναι η διαχείριση αυτής καθ’ αυτής της παρακμής της αμερικανικής ηγεμονίας στον πλανήτη – παρότι αυτό δεν λέγεται με το όνομά του. Το ψόφιο κουνάβι φαίνεται πως ανάμεσα στα υπόλοιπα αντιπροσωπεύει εκείνα τα κοινωνικά υποκείμενα (και εκείνα τα τμήματα του αμερικανικού κεφάλαιου, ας πούμε τους επιχειρηματίες του σχιστολιθικού πετρελαίου ή της αγροτικής βιομηχανίας) που ζορίζονται άμεσα (και θα κτυπηθούν περισσότερο) απ’ την παγκόσμια καπιταλιστική αναδιάρθρωση. Είναι αυτοί που υποστηρίζουν τον μερκαντιλισμό του ψόφιου κουναβιού, παρότι επί της ουσίας αυτός τους δίνει εικονικές προοπτικές επιβίωσης, αφού είναι συνώνυμος της σοβαρής συρρίκνωσης της αμερικανικής επιρροής. Είναι η ίδια φαντασίωση (και πάνω κάτω τα ίδια κοινωνικά υποκείμενα) του brexit: μένουμε μόνοι μας και μεγαλουργούμε – όπως παλιά! Μαζί με τον μερκαντιλισμό και σαν μέρος του έχουν την φαντασίωση της “σωτήριας αναδίπλωσης” της αμερικανικής στρατιωτικής ηγεμονίας.

Αξίζει να θυμηθούμε επ’ αυτού το γιατί (ίσως…) η ρητορική του ψόφιου κουναβιού “θα φέρω τον στρατό μας πίσω από διάφορα μέτωπα” (την οποία δεν μπορεί ωστόσο να πραγματοποιήσει…) θα μπορούσε να έχει πρακτικό νόημα για ένα τμήμα του αμερικανικού πληθυσμού – και σίγουρα όχι εξαιτίας πολιτικού, ανταγωνιστικού αντιμιλιταρισμού! Είναι γνωστό ότι πολλές χιλιάδες κατατάσσονται (εθελοντικά) στον αμερικανικό στρατό επειδή διαφορετικά δεν μπορούν να πληρώσουν για τις σπουδές τους. Σκεφτείτε τώρα: πώς μπορεί να λειτουργεί στη σκέψη ενός τέτοιου εθελοντή (και, ενδεχομένως, της οικογένειάς του) το γεγονός ότι απ’ την μια μεριά διακινδυνεύει να γυρίσει σε φέρετρο (ή να αυτοκτονήσει από ψυχολογικά προβλήματα μετά την αποστράτευση) για να πάρει αργότερα ένα ή και περισσότερα “χαρτιά”, και απ’ την άλλη αυτά τα “χαρτιά” γίνονται όλο και πιο άχρηστα στην αναδιαρθρούμενη αγορά της διανοητικής εργασίας; Γιατί η ιδέα “ο στρατός μας πίσω” να μην θεωρείται, με διάφορους τρόπους, σαν απαλλαγή έστω απ’ τον κίνδυνο του θανάτου;

Απ’ την άλλη μεριά ο νυσταλέος Jo φαίνεται να αντιπροσωπεύει τα πιο επιθετικά τμήματα του αμερικανικού κεφάλαιου, εκείνα με το πιο «κοσμοπολίτικο» παρελθόν, παρότι αυτά είναι που νοιώθουν με τον τρόπο τους όχι την απειλή της αναδιάρθρωσης (την προώθησαν…) αλλά την καυτή ανάσα του κινεζικού καπιταλισμού καθώς η αναδιάρθρωση προχωράει. Μια σειρά αμερικανικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, που έχουν ήδη «παγκόσμια αγορά», έχουν λόγους να πιστεύουν (ή να ελπίζουν) ότι θα την κρατήσουν – αρκεί να μην πέσουν θύματα του «εμπορικού πολέμου». Η εστίαση του ψόφιου κουναβιού στις 5G τεχνολογίες και στην πρωτοπορεία της Huawei απ’ τις αγωνίες αυτών των τμημάτων του αμερικανικού κεφάλαιου προήλθε, αν και δεν είναι βέβαιο ότι η τακτική του θα τις εξυπηρετήσει μέχρι τέλους. Απ’ την άλλη μεριά καταλαβαίνουν πως ίσως στο κοντινό μέλλον να δυσκολευτούν να ανταγωνιστούν τις ασιατικές όμοιές τους με όρους καινοτομίας. Το ότι καλοβλέπουν απ’ την μια μεριά την ακόμα μεγαλύτερη «ανάπτυξη» του αμερικανικού στρατοβιομηχανικού συμπλέγματος (που έχει γίνει και επί ψόφιου κουναβιού) και απ’ την άλλη την χρήση του κατά της κίνας (που δύσκολα θα ενέπνεε έναν real estater) δεν θα πρέπει να θεωρείται παράξενο…

Κανένα απ’ αυτά τα δύο αυτά υποσύνολα στην σχηματική αυτή διάταξη δεν έχει απάντηση και σχέδιο για το πως θα διασωθεί η αμερικανική ηγεμονία στον πλανήτη, όπως για παράδειγμα ο διεθνής κύκλος κυκλοφορίας του δολαρίου ή η τεχνολογική υπεροχή της άλλοτε θρυλικής silicon valley (που τείνει να ξεχαστεί σαν το κάστρο των τεχνολογικών καινοτομιών!). Όμως η μετακόμιση ικανού μέρους των πολεμοκάπηλων «νεοσυντηρητικών» στη μεριά του νυσταλέου Jo υποδεικνύει ότι εκείνο το μέρος του αμερικανικού κεφάλαιου που εκπροσωπεί είναι ίσως περισσότερο αποφασισμένο “να τραβήξει την σκανδάλη” διεθνώς· σε σχέση με τους κοκκινόσβερκους οπαδούς του ψόφιου κουναβιού που θα προτιμούσαν να την τραβήξουν στο εσωτερικό, εναντίον του antifa ή του black life matters.

Θα πρέπει να προσθέσουμε πάντως ότι η δομή του αμερικανικού συστήματος εξουσίας είναι τόσο μεγάλο βαθμό «λομπίστικη» και «κυκλωματική» (μέσα και έξω απ’ το νόμο), ώστε το σχήμα των δυο υποσυνόλων που παρουσιάζουμε θα πρέπει να θεωρηθεί κατ’ αρχήν αφαιρετικό – «σχήμα εργασίας».

Σε κάθε περίπτωση διατυπώνουμε (όχι αυθαίρετες) υποθέσεις για κάτι που επιφανειακά μεν φαίνεται μακρινό, ουσιαστικά όμως είναι πολύ κοντινό. Ο Πομπηίας έκανε την θριαμβευτική του περατζάδα απ’ τα μέρη μας, και η Ουάσιγκτον δείχνει να είναι η τελευταία ελπίδα του ελληνικού ιμπεριαλισμού στις τρέχουσες συνθήκες…

Comments are closed.