Δευτέρα 28 Σεπτέμβρη. Σα να μην έφταναν οι πολεμικές αναμετρήσεις στην ευρύτερη μέση Ανατολή, μια «παγωμένη», ανάμεσα στο αζέρικο και στο αρμένικο κράτος, ξεκίνησε προχτές. Έχει όλα τα δεδομένα να είναι κανονικός πόλεμος – για κάποιο διάστημα.
Πριν πούμε δυο κουβέντες παραπάνω, μην έχετε αγωνία για το ποιος θα κερδίσει και ποιος θα χάσει. Ο μεγάλος ανιχνευτής ηττημένων, ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας, επικοινώνησε με το Yerevan (πρωτεύουσα της αρμενίας) για να εκδηλώσει την ελληνική υποστήριξη, κι αυτό είναι αρκετό. Είναι άνθρωπος με ένστικτο, και ως τώρα έχει αποδειχθεί αλάνθαστος: Guaido, Haftar, ο Sisi αντέχει ακόμα. Αλλά: η αρμενία θα χάσει τον θύλακα του nagorno karabakh.
Πρόκειται για μια περιοχή μέσα στο έδαφος του αζερμπαϊτζάν, που διεθνώς αναγνωρίζεται σαν επικράτειά του, αλλά έχει αποσχισθεί «άτυπα» απ’ το 1994 και διοικείται ανεξάρτητα. Ο πληθυσμός είναι κατά πλειοψηφία ορθόδοξοι χριστιανοί αρμενικής καταγωγής (οι αζέροι είναι κατά πλειοψηφία μουσουλμάνοι), και στις δεκαετίες της σοβιετικής ένωσης το nagorno karabakh είχε ένα αυτοδιοίκητο καθεστώς μέσα στην σοβιετική δημοκρατία του αζερμπαϊτζάν. (Ήταν μια απ’ τις διοικητικές ακροβασίες του Στάλιν…) Εκεί βρίσκεται η αφετηρία της σύγκρουσης για την κυριότητα της περιοχής απ’ τα τέλη του 1989 και μετά, χωρίς σοβιετική ένωση πια, με την δημιουργία νέων κρατών: ανήκει το nagorno στην αρμενία (όπως θα ήθελε η πλειοψηφία των κατοίκων του θύλακα) ή στο αζερμπαϊτζάν οπότε πρόκειται για αρμενική μειονότητα, με όλα τα δικαιώματα μεν αλλά πολίτες του Baku;
Υπάρχουν – και παίζουν ρόλο – τόσο οι γείτονες όσο και οι «μακρινοί φίλοι». Στους πολέμους που έγιναν μεταξύ 1989 και 1994 η Yerevan, σαν ορθόδοξη χριστιανική, είχε την υποστηρίξη της Μόσχας· ενώ το Baku της Άγκυρας. Στα ‘90s η («κεμαλική») Άγκυρα είχε εκδηλώσει έναν επιθετικό ιμπεριαλισμό προς μουσουλμανικές (ή/και τουρκόφωνες) πρώην σοβιετικές περιοχές στον Καύκασο, και παρότι δεν έγινε ανοικτή αναμέτρηση με την Μόσχα, είναι γνωστή (στους παλιούς…) η κάθε είδους βοήθεια που προσέφερε, για παράδειγμα, στους τσετσένους αυτονομιστές αντάρτες. Συνεπώς η υποστηρίξη προς το Baku δεν ήταν απρόβλεπτη. Αλλά τα ‘90s ήταν ακόμα η εποχή των ηπα σαν μόνης υπερδύναμης. Συνεπώς το 1994 επιτεύχθηκε υπό την «ειρηνική» αιγίδα της, μέσω οηε, μια εκεχειρία που προέβλεπε ένα είδος ημι-ανεξαρτησίας για τον θύλακα μέχρις ότου (κάπου στο μέλλον…) αποφασιστεί το οριστικό του καθεστώς. Από τότε, ευκαιριακές «ανταλλαγές πυρών» μεταξύ του αζερικού στρατού και του αρμενικού που βρισκόταν «άτυπα» στον θύλακα δεν έλειψαν. Αλλά τέλειωναν πριν αγριέψουν. Η τελευταία τέτοια ήταν το 2016.
Όμως τώρα τα δεδομένα και οι συσχετισμοί έχουν αλλάξει. Το Yerevan έχει μια σε γενικές γραμμές «φιλοαμερικανική» κυβέρνηση, κάτι που δεν ενθουσιάζει καθόλου την Μόσχα – για να το πούμε όσο ήπια γίνεται. Το Baku έχει πάντα την υποστηρίξη της Άγκυρας (και έμμεσα της Τεχεράνης). Χρειάζεται να θυμίσουμε ότι Άγκυρα, Μόσχα και Τεχεράνη είναι (μαζί με την Δαμασκό) το «μπλοκ της Αστάνα»; Η υποστηρίξη του τουρκικού καθεστώτος φτάνει ως το σημείο αποστολής βετεράνων μισθοφόρων σύριων (αντικαθεστωτικών) ενόπλων στο Baku, αλλά και πολεμικού υλικού, συμβούλων, κλπ. Απ’ την μεριά της η Yerevan είναι μακριά απ’ την Ουάσιγκτον· κι όσο για την Μόσχα, που είναι κοντύτερα, είναι ένας δύσπιστος πια γείτονας, που θα απαιτούσε σοβαρές εγγυήσεις· και δεν έχει λόγο να αρνηθεί ότι το nagorno karabakh είναι αζέρικο έδαφος.
Και τα δύο κράτη κήρυξαν στρατιωτικό νόμο (όχι για τον covid 19!) και γενική επιστράτευση. Ως αργά το βράδυ Κυριακής προς Δευτέρα, και παρά τις αμοιβαίες διακηρύξεις (και video… έτσι γίνονται τώρα οι πόλεμοι…) για επιτυχίες και καταστροφές στον αντίπαλο, φαίνεται ότι ο αζέρικος στρατός είχε καταλάβει περιοχές του θύλακα, κόβωντας τις γραμμές ανεφοδιασμού του αρμενικού στρατού εκεί. Αν το Yerevan αρχίσει να ηττάται στον θύλακα ίσως (ίσως λέμε) μπει στο πειρασμό να επεκτείνει το πόλεμο και στα αζερο-αρμενικά σύνορα – πράγμα που μάλλον δεν θα ήταν έξυπνο.
Το ψοφιοκουναβιστάν και ο οηε, σαν γνήσια παρακμιακοί οργανισμοί, πρόλαβαν να καταδικάσουν την βία (και απ’ τις δύο πλευρές), ζήτησαν κατάπαυση του πυρός (και απ’ τις δύο πλευρές), και διαπραγματεύσεις (και απ’ τις δύο πλευρές). Αλλά όπως παντού στους καιρούς μας εκείνο που μετράει είναι «οι αρβύλες στο χώμα». Και όλα δείχνουν ότι το Baku, με την βοήθεια κάποιων συμμάχων και την διακριτική ουδετερότητα άλλων «έχει» την κατάληψη του θύλακα.
Αφού έκανε και το μοιραίο τηλεφώνημα ο ρημαδοΓουα(αϊ)δοΝικόλας πάει να πει ότι μίλησε η πλούσια διορατικότητά του…
(Γιατί έχουμε την υποψία πως διάφοροι που στοιχίζονται σε χρόνο dt στο πλευρό του ελληνικού κράτους παριστάνοντας τους “επαναστάτες” πότε εδώ και πότε εκεί θα τρέξουν τώρα να ξαναμοιραστούν την αγωνία του ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα, κινούμενοι από γνήσιο “πατριωτικό” και ανομολόγητα ελληνο-ορθόδοξο αντιτουρκισμό;
Είμαστε παλιάνθρωποι, είναι ολοφάνερο!!)