Καπιταλισμός και καπιταλισμός

Τετάρτη 19 Αυγούστου. Όπως συμβαίνει και με άλλες εθνικότητες (π.χ. την ελληνική) υπηκοότητα λιβανέζικη έχουν μερικοί απ’ τους πιο βαθύπλουτους ανθρώπους του καπιταλιστικού πλανήτη. Ο πλουσιότερος τραπεζίτης του κόσμου, για παράδειγμα, ονόματι Joseph Safra, έχει (και) λιβανέζικο διαβατήριο. Οι μεγάλες τραπεζικές αλυσίδες που ελέγχει βρίσκονται στη λατινική αμερική (βραζιλία και μεξικό) ενώ έχει μια βάση και στην ελβετία. Ελέγχει επίσης το 50% της γνωστής chiquita…

Ή η οικογένεια Mikati, που «έβγαλε λεφτά» στη διάρκεια του εμφύλιου στο λίβανο (με τους γνωστούς τίμιους τρόπους που γίνονται οι καλές μπάζες σε τέτοιες περιπτώσεις), επίσης οίκος δισεκατομυριούχων, έχει μεγάλες μπίζνες με τηλεφωνικές εταιρείες σε διάφορα μέρη του κόσμου, real estate στις πιο ακριβές γωνιές του, χρηματιστηριακά παιχνίδια (ξεπλύματα οπωσδήποτε) κλπ κλπ. Ή η οικογένεια Hariri, που έχει την δική της συστηματική «επιρροή» στη λιβανέζικη κοινωνία και κατά περιόδους κυβερνάει (ή το παριστάνει) έχει πολύ μεγάλες μπίζνες με ακίνητα και κατασκευές, οπωσδήποτε και στη μέση Ανατολή (: και ειδικές σχέσεις με τον τοξικό του Ριάντ).

Ο κατάλογος είναι μεγάλος, αλλά δεν θα βοηθούσε να τον ξεδιπλώσουμε αναλυτικά. Το γεγονός είναι πως το μεγαλύτερο μέρος της λιβανέζικης ελίτ (δεν μιλάμε ούτε γι’ αστείο για «αστική τάξη»!) είναι διεθνοποιημένο ως προς τις μπίζνες και τα είδη της καπιταλιστικής συσσώρευσης που πετυχαίνει. Αυτό σημαίνει ότι αντιμετωπίζει την επικράτεια και τις δομές κρατικής εξουσίας του λιβάνου σαν αποικία, σαν σημαία ευκαιρίας, σαν οτιδήποτε άλλο εκτός από την οργανική βάση της ύπαρξής της μέσα στον διεθνή καπιταλιστικό καταμερισμό (το ίδιο ακριβώς κάνει και το 1 εθνικό κεφάλαιο του ελλαδιστάν, οι εφοπλιστές).

Όταν η οικονομική / καπιταλιστική ελίτ μιας «εθνικής ταυτότητας» δεν είναι εδαφικοποιημένη (ούτε καν ιστορικά) στην κρατική επικράτεια που αντιστοιχεί σ’ αυτήν την «εθνική ταυτότητα», τότε η μορφή κράτος και οι δομές της δεν συγκροτούνται με τον ιστορικό τρόπο της «αστικής εξουσίας». Κι αν εμφανιστούν οποιεσδήποτε σοβαρές αντιθέσεις στο εσωτερικό της κρατικής επικράτειας, οι όποιοι εξουσιαστές τις διαχειρίζονται σαν μαφιόζοι παρά σαν μια ενιαία τάξη που οφείλει να βάλει στην άκρη τις εσωτερικές της διαφωνίες για να προστατέψει την βάση της συσσώρευσής της και τον δικό της πολιτικό και ιδεολογικό ρόλο μέσα και πάνω σ’ αυτήν. Και πάλι για καπιταλισμό πρόκειται. Δεν είναι όμως του είδους που διάφοροι αγαπούν να νομίζουν ότι ξέρουν το τρόπο της λειτουργίας του… (Η «κρατικοποίηση του εγκλήματος» θα τους βοηθούσε να ξεστραβωθούν – αλλά δεν θέλουν…)

Στην ιστορική περίοδο της ριζικής Αλλαγής (καπιταλιστικού) Παραδείγματος σαν αυτή που βρίσκεται σε εξέλιξη, με πολλές, κρίσιμες και αναπόφευκτες γεωπολιτικές αλλαγές / ανατροπές επίσης, τέτοιου είδους κράτη / κοινωνίες, στηριγμένα/ες στον πολιτικό και στον γεωπολιτικό προσοδισμό, εκδηλώνουν πολύ εντονότερα τους «κρισιακούς» σπασμούς της απώλειας προσανατολισμού. Η Χεζμπ’ αλλάχ έχει σχέδιο: την υπαγωγή του λιβανέζικου καπιταλισμού στους «δρόμους του μεταξιού», στο ευρασιατικό project δηλαδή. Υποθέτουμε ότι συμπεριλαμβάνει σ’ αυτήν την υπαγωγή και την αναδιάρθρωση (υπέρ της) των συσχετισμών μέσα στον λίβανο, παρότι είναι (αν δεν κάνουμε λάθος) το μεγαλύτερο κόμμα. Αντίθετα οι παραδοσιακοί νταβάδες της Βηρυτού, σαν την οικογένεια Hariri, προτιμούν το “ανήκουμε εις την δύση” που τους έχει επιτρέψει τον άγριο πλουτισμό. Τον Μάρτη του 2019, σαν πρωθ. ακόμα ο Hariri, προτίμησε να διαπραγματευτεί συμφωνία για δάνειο 10 δις δολαρίων με το δντ – με την ελπίδα ότι τα μέτρα του διεθνούς ταμείου ήταν στα μέτρα της δικής του ηγεμονίας. Ωστόσο λίγους μήνες αργότερα, στα τέλη Οκτώβρη, αναγκάστηκε να παραιτηθεί εξαιτίας των μαζικών διαδηλώσεων ενάντια στο σύνολο του πολιτικού συστήματος…

Οι καταστροφές που προκάλεσε η έκρηξη στη Βηρυττό είναι ευκαιρία για «επενδύσεις» – ή ευκαιρία για χάος. Το δίλημα που με εκβιαστικό τρόπο (ή μ’ εμάς ή χάος) περιγράφουν οι αξιωματούχοι του ψοφιοκουναβιστάν έχει κάποια βάση, αν και το πόπολο δεν το αντιλαμβάνεται. Η Ουάσιγκτον δεν ενδιαφέρεται (και δεν μπορεί) να συμβάλει στην καπιταλιστική αναδιάρθρωση του λιβάνου – ενδιαφέρεται μόνο να μην φτάσει το Πεκίνο ως εκεί. Και μπορεί να κάνει οτιδήποτε εύκολο και φτηνό για να το πετύχει. Το Πεκίνο, απ’ τη μεριά του (όπως και οι σύμμαχοί του) ενδιαφέρεται για μια κάποια δημιουργική ανασυγκρότηση και εκεί, όπως στη συρία και στο ιράκ. Αλλά δεν μπορεί να την επιβάλει με στρατιωτικά μέσα. Ασύμμετρος (προς το παρόν) πόλεμος…

Σαν σφήνα, ενδιάμεσα, προσπαθεί να χωθεί ο βασιλιάς γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron.

Αλλά αίφνης έχει καινούργιους πονοκέφαλους…

Comments are closed.