Η διαγώνιος του θεάματος 1

Δευτέρα 3 Αυγούστου. Θα ήθελε η ασταμάτητη μηχανή να ελπίζει πως είναι γνωστό: ο θάνατος, αυτό το «ελιξήριο της ζωής» τόσο των θρησκειών όσο και του εμπορευματικού καπιταλισμού, δεν είναι ποτέ μόνο ένα αναπόφευκτο γεγονός της ζωής. Είναι, κυρίως, ένα φορτίο νοημάτων, σημασιοδοτήσεων, φόβων ή όχι, προκαταλήψεων ή όχι, πειθαρχιών ή όχι, κανόνων του ενός ή του άλλου είδους… Και απειλών: απειλών απ’ τη μεριά της κάθε φορά εξουσίας.

Για τον δυτικό μεταμοντέρνο καπιταλιστικό κόσμο ο θάνατος έχει γίνει μια απώθηση και ταυτόχρονα η συνισταμένη σχεδόν όλων των μεταφυσικών δοξασιών. Σε αντίθεση με τον μοντέρνο ανταγωνιστικό διεθνισμό των δεκαετιών του ’60 και του ’70, όπου ο Θάνατος των Άλλων (εκτός πρώτου κόσμου…) γινόταν αφορμή ριζοσπαστικοίησης και επιθετικών διατάξεων απέναντι στις πρωτοκοσμικές εξουσίες, νωρίς νωρίς η δεκαετία του ’90 έδειξε πως ο θάνατος έχει σκιστεί, έχει κομματιαστεί. Ο Θάνατος των Άλλων είχε γίνει ένα εξωτικό έως αδιάφορο θέαμα. Το ένοιωσαν στο κορμί τους οι βόσνιες και οι βόσνιοι: ο δικός τους θάνατος δεν ήταν πια σημείο ριζοσπαστισμού για άλλους αλλά σημείο πρωτοκοσμικής εθελοδουλείας. Οι «ανθρωπιστικές εκστρατείες» που για ένα μικρό διάστημα σκαρφίστηκε η Ουάσιγκτον, στα ‘90s, στήθηκαν ακριβώς σ’ αυτήν την παραδοχή (που με άλλη μορφή βρίσκουμε τώρα μπροστά μας, από διάφορους ξετσίπωτους φίλους της καραντίνας): αν υπάρχει ζήτημα Θανάτου είναι καθήκον του πρωτοκοσμικού κράτους (και πάντως όχι οποιουδήποτε κινηματικού αντικρατικού υποκειμένου που δεν μοιράζει ρύζι…) να δείξει «ανθρωπιστικό πρόσωπο». Να «σώσει», να «θεραπεύσει»…

Οι Άλλοι (και ο αδιάφορος θάνατός τους) μπορεί να είναι οποιοιδήποτε. Απ’ τους παλαιστίνους μέχρι τους οπαδούς της αντίπαλης ποδοσφαιρικής ομάδας. Αντίστροφα ο «ενδιαφέρον» θάνατος, ο θάνατος που «αγγίζει», ο θάνατος που οδηγεί τις συγκινήσεις σε έκρηξη, είναι εκείνος που συμβαίνει είτε μέσα στον κύκλο της φυσικής οικογένειας / σογιού, είτε στον κύκλο της μεταφυσικής ταυτότητας. Ο «θάνατος ενός δικού μας» αξίζει πολύ περισσότερο απ’ τον θάνατο εκατομυρίων Άλλων: μια απ’ τις επιτυχίες του νεοφιλελευθερισμού σαν κοινωνικής ιδεολογίας ήταν οτι ιδιωτικοποίησε σε βαθμό απεριόριστου κυνισμού ακόμα και το πολιτικό έγκλημα. Και πάλι ήταν οι βόσνιοι στη Σρεμπρένιτσα που το διατύπωσαν ωμά στους ολλανδούς καραβανάδες του οηε που υποτίθεται ότι τους προστάτευαν: “οι ζωές 10 απο εσάς αξίζουν όσο 10.000 από εμάς”…

Αν, λοιπόν, την τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα τα πιο δυναμικά αφεντικά της 4ης βιομηχανικής επανάστασης προετοιμάζονταν και προετοίμαζαν το Θέαμα του Καθολικού Θανάτου σαν μέσο για να επιβληθούν – του Καθολικού Υγιεινιστικού Θανάτου – θα ήταν υποχρεωμένα να κινηθούν και να διαχειριστούν αυτό το εδραιωμένο δίπολο: ο θάνατος των Άλλων, των όποιων Άλλων (: αδιάφορος)· ο θάνατος των Ιδίων, των όποιων Ιδίων (: υπερσημαντικός). Σ’ αυτήν την διαδικασία τα αφεντικά και οι λακέδες τους (κοινωνιολόγοι, ανθρωπολόγοι, δημαγωγοί των μήντια, ασφαλίτες, εκπρόσωποι των στρατηγικών βιομηχανιών) θα έπρεπε να ανακατασκευάσουν την «ταυτότητα» των Ίδιων έτσι ώστε να την κάνουν για λογαριασμό τους playground της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας.

Comments are closed.