Δευτέρα 13 Ιούλη. Έχουμε υποδείξει ξανά και ξανά από εδώ την συστηματική πλαστογράφηση της πραγματικότητας, όχι από λούμπεν «συνωμοσιολόγους» αλλά απ’ τα κράτη, τους ειδικούς και τους δημαγωγούς τους. Η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία είχε και έχει πολύ απ’ αυτήν την εκστρατεία. Αποδίδαμε (και αποδίδουμε) ως ένα βαθμό αυτήν την διαδικασία στις τεχνικές δυνατότητες της 3ης και της 4ης βιομηχανικής καπιταλιστικής επανάστασης.
Να όμως που δεν πρόκειται για κάτι εντελώς καινούργιο – στον πυρήνα του… Να που η διάλυση, η υπονόμευση, η «ανασυναρμολόγηση» της πραγματικότητας για μαζική χρήση έχει μεν σχέση με τα τεχνικά μέσα (προπαγάνδας) κάθε καπιταλιστικής φάσης· έχει όμως άμεση και σχέση με την συγκρότηση ολοκληρωτικών μηχανισμών εξουσίας…
Στο blog dangerfew! θα μπορούσε κάποιος να διαβάσει πριν 3 χρόνια αυτήν την υπενθύμιση (ευχαριστούμε την Π. για την αποστολή). Σε μεγάλο μέρος της μοιάζει σα να γράφτηκε χτες· κι όμως γράφτηκε πριν 77 χρόνια, το 1943, απ’ τον George Orwell, στο Ξανακοιτώντας τον Ισπανικό Εμφύλιο. Ιδού λοιπόν:
«Από νωρίς στη ζωή μου είχα καταλάβει πως οι εφημερίδες δεν μεταδίδουν ποτέ σωστά τα γεγονότα, αλλά στην Ισπανία είδα για πρώτη μου φορά να γράφονται ρεπορτάζ που δεν είχαν καμιά σχέση με τα γεγονότα, ούτε καν με την έννοια του συνηθισμένου ψέματος. Είδα στις εφημερίδες ρεπορτάζ για εντελώς ανύπαρκτες ‘‘μεγάλες μάχες’’, ενώ την ίδια στιγμή δεν έλεγαν λέξη για γεγονότα στα οποία είχαν σκοτωθεί εκατοντάδες άνθρωποι. Είδα να συκοφαντούν αποκαλώντας ‘‘δειλούς’’ στρατιώτες που είχαν πολεμήσει με γενναιότητα, ενώ άλλους, που δεν είχαν ρίξει ούτε μια ντουφεκιά, να τους εξυμνούν σαν ήρωες ανύπαρκτων θριάμβων. Είδα τις εφημερίδες του Λονδίνου να μοσχοπουλούν αυτά τα ψέμματα και διανοούμενους να υψώνουν συγκινησιακούς πύργους πάνω σε γεγονότα που δεν συνέβησαν ποτέ. (…)
Αυτό το πράγμα με τρομάζει, διότι μου δίνει την αίσθηση ότι η ίδια η έννοια της αντικειμενικής αλήθειας σβήνει από τον κόσμο. Τρέμω στην ιδέα ότι όλα αυτά τα ψέμματα κι οι συκοφαντίες μπορεί να περάσουν στην ιστορία. Πώς θα γραφτεί άραγε η ιστορία του Ισπανικού πολέμου; (…)
Γνωρίζω καλά πως είναι πια της μόδας να θεωρείται, ότι είναι ψέμματα τα περισσότερα από όσα έχουν γραφτεί για την Ιστορία. Δεν έχω πρόβλημα να δεχτώ ότι, πράγματι, η γραπτή Ιστορία κατά κύριο λόγο είναι μεροληπτική και βρίθει αναληθειών. Όμως η εποχή μας έχει εγκαταλείψει την ίδια την ιδέα ότι η Ιστορία μπορεί να γραφτεί αμερόληπτα και με σεβασμό στην αλήθεια.
Στο παρελθόν, οι άνθρωποι έγραφαν συνειδητά ψέμματα ή, χωρίς να το καταλαβαίνουν, χρωμάτιζαν μεροληπτικά αυτά που έγραφαν· ή πάλι αγωνίζονταν να εντοπίσουν και να γράψουν την αλήθεια, γνωρίζοντας καλά ότι μπορεί να κάνουν πολλά σφάλματα. Σε κάθε περίπτωση όμως, πίστευαν ότι ‘‘τα πραγματικά γεγονότα’’ υπήρξαν και ότι θα μπορούσε κανείς, αν ήθελε, να τα ανακαλύψει. (…)
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της ναζιστικής θεωρίας είναι ακριβώς ότι αρνείται πως υπάρχει ‘‘η αλήθεια’’. Κατ’ αυτήν δεν υπάρχει ‘‘η επιστήμη’’· υπάρχει μόνο ‘‘η Γερμανική επιστήμη’’, ‘‘η Εβραϊκή επιστήμη’’, κ.ο.κ. Σε αυτό το είδος σκέψης, το ‘‘αντικειμενικό’’ είναι ένας εφιαλτικός κόσμος, όπου ο Ηγέτης, ή κάποια κυρίαρχη κλίκα, δεν ελέγχει μόνο το μέλλον αλλά και το παρελθόν. Αν ο Ηγέτης πει ότι το τάδε γεγονός ‘‘δεν συνέβη ποτέ’’, ε τότε δεν συνέβη! Αν πει ότι ‘‘δυο και δυο κάνουν πέντε’’, ε τότε κάνουν πέντε.
Αυτό με τρομάζει πολύ περισσότερο από τις βόμβες – κι από αυτά που έζησα τα τελευταία χρόνια σας διαβεβαιώνω ότι δεν το λέω ελαφρά τη καρδία.»
Το ότι η τωρινή εποχή βρωμάει ολοκληρωτισμό, ίδιας δομικής καταγωγής με τις ιστορικές του εκδοχές, με μικρές μόνο διαφορές ως προς την εικονογράφησή του, το καταλαβαίνουν όσοι δεν κοιτάνε το είδωλό τους στους καθρέφτες. Μια διαφορά (;) είναι ίσως στο τι θεωρείται “επιστήμη”: επιστήμη είναι ΜΟΝΟ αυτό που φέρνει κέρδη στα αφεντικά. Κέρδη οικονομικά, κέρδη ελέγχου…
Δεν είναι θέμα ιδεολογίας· όχι, τουλάχιστον, κατ’ αρχήν. Είναι θέμα πελατείας.