Ο συνοριοφύλακας 1

Τρίτη 11 Φλεβάρη. Η ελληνική εθνική ιδεολογία (που σημαίνει τόσο οι ιερείς της όσο και τα θύματά της) θεωρεί το ελλαδιστάν, σαν επικράτεια και γεωγραφική θέση, σύνορο. Είναι πολιτική γεωγραφία· είναι η βάση πάνω στην οποία έχει στηριχτεί η ελληνική, εθνική, ιμπεριαλιστική «αιτία ύπαρξης» του ελλαδιστάν: η απόσπαση γεωπολιτικών προσόδων.

Κι αυτή η αντίληψη είναι τόσο οργανική όσο η ίδια η ιστορία του ελληνικού κράτους. Αυτό το κράτος κατασκευάστηκε από τις 3 «μεγάλες δυνάμεις» (αγγλία, γαλλία, ρωσία) όχι σύμφωνα με τα όνειρα της διάσπαρτης στην ευρώπη και την μέση ανατολή ελληνικής αστικής τάξης (: η Χάρτα του Ρήγα…) αλλά σαν προκεχωρημένο φυλάκιο τους στην ανατολική Μεσόγειο / νότια βαλκανική χερσόνησο. Οι πολιτικοί διαχειριστές αυτού του προτεκτοράτου, οι «προεστοί» και οι «κοτσαμπάσηδες», κατάλαβαν αυτήν την γενέθλια αιτία και την πρόβαλαν στο μέλλον (τους): το ελλαδιστάν είναι μια συνοριακή βάση – και θα επεκτείνεται σαν «μετατόπιση συνόρων» υπέρ κάποιας μυθικής «δύσης» και εναντίον μιας επίσης μυθικής «ανατολής», με αυτούς σαν σταθερούς διαχειριστές του εδάφους, της εργασίας, της πολιτικής γεωγραφίας (των ανταγωνισμών) στην ευρύτερη περιοχή.

(Πάνω σ’ αυτή την εθνική ιδεολογία / διεθνή νομιμοποίηση ανασκευάστηκε και η ιστορία. Οι μηδικοί πόλεμοι, ξαφνικά, απέκτησαν μια καινούργια «διεθνή / ευρωπαϊκή» αξία: προστάτεψαν την ευρώπη απ’ τους βάρβαρους / πέρσες…)

Στο πέρασμα των δεκαετιών ο βασικός εχθρός (η εχθρική ανατολή απέναντι στην οποία θα έπρεπε να επεκταθεί το ελληνικό σύνορο της δύσης) ήταν η οθωμανική αυτοκρατορία· και αργότερα το τουρκικό κράτος. Ενδιάμεσα, απ’ το τέλος του Β παγκόσμιου ως την δεκαετία του ’70 ο αντίπαλος ήταν διαφορετικός: το «ανατολικό μπλοκ» κατ’ αρχήν στα βαλκάνια. Σε όλες της περιπτώσεις, πάντως, σαν «διεθνής αξία του ελληνικού οικοπέδου» εκλαμβανόταν τόσο απ’ τους ιθαγενείς όσο και απ’ τα ντόπια αφεντικά η συνοριακή θέση και λειτουργία του.

Στην πιο γλαφυρή και κωμική εκδοχή της μπορούσε να δει κανείς αυτήν την υποστασιακή αλήθεια του ελλαδιστάν, την αλήθεια Είμαι Σύνορο και Γουστάρω!, στη δεκαετία του ’90, αν τύχαινε να ταξιδέψει οδικά προς την τουρκική επκράτεια και απ’ την τουρκική προς την ελληνική. Είτε στα περάσματα του Έβρου είτε στα λιμάνια των νησιών του ανατολικού Αιγαίου μεγάλες μεταλλικές ταμπέλες, με το σήμα της ε.ε. και τα λόγια «καλώς ήρθατε στην ευρώπη»… Που σήμαινε: Ξένε, μόλις γλύτωσες απ’ την παρακμή… Στραμμένες αυτές οι ταμπέλες προς την τουρκική επικράτεια δεν πληροφορούσαν τους ταξιδιώτες (που έφταναν στο ελλαδιστάν και καθόλου στην ήπειρο ευρώπη, αφού αυτή περιλαμβάνει και την Istanbul για παράδειγμα…) ότι τους περιμένει κάποιο τελωνείο… Συνομιλούσαν με την ιστορία και την γεωγραφία· έβγαζαν την γλώσσα στην «καθυστερημένη» και «απολίτιστη» ανατολή / ασία / τουρκία, καμαρώνοντας πως όποιος περνούσε από εκεί προς τα δυτικά έμπαινε σ’ έναν καινούργιο, λαμπρό, πολιτισμένο και πλούσιο κόσμο…

(Σε μια εντελώς διαφορετική ιδεο-συγκρότηση, οι έλληνες θα μπορούσαν να αντιλαμβάνονται εαυτούς όχι σα συνοριοφύλακες της μυθικής δύσης αποδεχόμενοι την δική της πολιτική γεωγραφία και τους δικούς της διαχωρισμούς, αλλά σαν ένα μικρό μέρος των πολιτισμών και των λαών της Μεσογείου και της μέσης Ανατολής…

Αλλά αυτό είναι άλλη, μεγάλη συζήτηση…)

Comments are closed.