Τετάρτη 6 Νοέμβρη. Ινδονησία, ταϋλάνδη, σιγκαπούρη, φιλιππίνες, μαλαισία, βιετνάμ, μπρουνέι, καμπότζη, λάος, μυαμάρ (: τα κράτη μέλη της «ένωσης νοτιοανατολικών ασιατικών κρατών» ASEAN) plus κίνα, ιαπωνία, νότια κορέα, αυστραλία, νέα ζηλανδία: το μόνο που μπορεί να σας λένε κάποια απ’ αυτά τα ονόματα είναι «εξωτισμός». Δεν πειράζει: η καπιταλιστική ιστορία δεν ασχολείται μ’ αυτά… (Ούτε με το θρήσκευμα, ε;)
Πριν 3 μέρες, στην Bangkok (πρωτεύουσα της ταϋλάνδης) υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι αυτών των 15 κρατών συναντήθηκαν για να υπογράψουν την πλήρη περιφερειακή οικονομική συνεργασία (RCEP) μεταξύ τους. Η συμφωνία δεν υπογράφτηκε μόνο και μόνο επειδή υπήρχε και 16ος καλεσμένος, η ινδία· που την τελευταία στιγμή «θυμήθηκε» ότι δεν την βολεύει. Θα υπογραφτεί όμως τον ερχόμενο Φλεβάρη, στην επόμενη σύνοδο της ASEAN, στο Hanoi του βιετνάμ. Τα 15 κράτη έχουν συμφωνήσει. Ακόμα κι αν αποσυρθούν κάποια την τελευταία στιγμή, το deal θα γίνει με τα υπόλοιπα.
Με βάση τα τωρινά μεγέθη πρόκειται για την μεγαλύτερη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ever – στην καπιταλιστική ιστορία. Αφορά σχεδόν το 30% του παγκόσμιου εμπορίου (με τα σημερινά δεδομένα) και πάνω από 3,5 δις υπηκόων. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι οι κινεζικοί «δρόμοι του μεταξιού» στη νοτιοανατολική ασία «εμπλουτίζονται»· και η καπιταλιστική «ανάπτυξη / αναδιάρθρωση» όλης αυτής της περιοχής θα περιστραφεί γύρω απ’ το Πεκίνο, το Τόκιο και την Σεούλ – και τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς.
Όμως το ιστορικά (και γεωπολιτικά, αν σας αρέσει…) σημαντικό είναι ότι σ’ αυτήν την «μεγαλύτερη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ever» δεν υπάρχουν λευκά, χριστιανικά κράτη! Ούτε ηπα, ούτε αγγλία, ούτε γαλλία, ούτε ολλανδία. Οι ιστορικοί «δυτικοί» αποικιοκράτες / ιμπεριαλιστές βρίσκονται, σαν κράτη (δηλαδή σαν γενικά κόμματα των αφεντικών) για πρώτη φορά στην ιστορία των τελευταίων 500 χρόνων ΈΞΩ απ’ αυτό το τεράστιο μέρος του καπιταλιστικού πλανήτη! Δεν αποφασίζουν την «τύχη» του· σίγουρα όχι με τους τρόπους που ήξεραν. Αν αυτό θεωρείται «σημάδι», σημειώστε το: το ψοφιοκουναβιστάν έστειλε σαν αντιπρόσωπο του… τον «σύμβουλο εθνικής ασφαλείας» Robert O’Brien!! Μόλις τον είδαν οι ασιάτες, του γύρισαν την πλάτη: είναι προσβλητικό να στέλνεις τον ασφαλίτη σου σε ραντεβού πρωθυπουργών…
Το προηγούμενο σχέδιο της αμερικανικής διοίκησης (επί Obama) ήταν να υπογραφτεί μια τέτοιας έκτασης και γεωγραφίας συμφωνία με την συμμετοχή – και αρκετούς όρους – της Ουάσιγκτον, ώστε να ανασχεθεί η επέκταση του κινέζικου καπιταλισμού… Το ψόφιο κουνάβι το ακύρωσε, θεωρώντας ότι μπορεί να βγάλει περισσότερα σε deal με κάθε κράτος χωριστά, παρά μέσω «πολυμερών συμφωνιών». Αποδείχθηκε πανηγυρικά ότι δεν ήταν «ένα βήμα μπροστά» υπέρ της ενίσχυσης της αμερικανικής ηγεμονίας, όπως νόμιζε, αλλά «δύο βήματα πίσω». Το μόνο που μπορεί να κάνει τώρα το ψοφιοκουναβιστάν είναι ένας πόλεμος φθοράς τους επόμενους μήνες, με απειλές στο Τόκιο και στην Καμπέρα να βγουν απ’ την συμφωνία. Αλλά αν συμβεί αυτό, τότε ολόκληρη η νοτιοανατολική ασία θα γίνει «κινέζικη» (απ’ την άποψη της οικονομικής και τεχνολογικής ηγεμονίας), δια περιπάτου…
Αντίθετα, ο ρώσος πρωθ. Medvedev που ήταν παρών στη σύνοδο, χάρηκε πολύ: η Μόσχα διαπραγματεύεται ήδη τις σχέσεις της “ευρασιατικής ένωσης” με αυτό το καινούργιο οικονομικό μπλοκ…
Πέρα απ’ την μοναξιά των άλλοτε ηγεμόνων υπάρχει και ο καπιταλισμός – ε;