Και άλλες λεπτομέρειες…

Τετάρτη 18 Οκτώβρη. Δεν είναι, σίγουρα, γεγονός απ’ αυτά που θα μνημονεύει η Ιστορία με έντονο τρόπο. Είναι, πάντως, ενδιαφέρον: ένας αμερικάνος και ένας σαουδάραβας πήγαν χτες στην «έδρα» του «συμβουλίου της Raqqa», που βρίσκεται έξω απ’ την πόλη, πριν αυτή ακόμα «ελευθερωθεί»…

Ο αμερικάνος ήταν ο Brett H. McGurk, ο «πολιτικός υπεύθυνος» της Ουάσιγκτον για το ιρακινό και συριακό πεδίο μάχης. Ο σαουδάραβας ήταν ο Thamer al Sabhan, υπουργός του παλατιού για τα ζητήματα της περιοχής.

Γιατί τραβάει το ενδιαφέρον μας το ζήτημα; Η Raqqa ΔΕΝ είναι κουρδική πόλη. Ο πληθυσμός της ΔΕΝ είναι κούρδοι. Είναι άραβες. «Ελευθερώνεται» όμως (δηλαδή θα κατακτηθεί) απ’ τις ypg, με την βοήθεια και την καθοδήγηση του αμερικανικού στρατού.

Μοιάζει, λοιπόν, με το Kirkuk (έχει και πετρελαιοπηγές). Οπότε δεν αντέχουμε τον πειρασμό της σκέψης ότι η επίσκεψη στο κουρδοκρατούμενο «αρχηγείο», είχε να κάνει με το «μέλλον» της Raqqa· ειδικά αν την διεκδικήσει (όπως θα έπρεπε) η Δαμασκός. Η παρουσία ενός σαουδάραβα υπουργού (δηλαδή: φράγκων) βρίσκει έτσι μια κάποια εξήγηση… (Για διάφορους καραβανάδες και αμερικάνους πράκτορες, που ήταν επίσης παρόντες, δεν υπάρχει θέμα…)

Όταν ανακοινωθεί η οριστική ήττα του isis στην Raqqa δεν θα υπάρχει σοβαρή δικαιολογία για την συνέχιση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας (σε υλικά, όπλα, πυρομαχικά, κλπ) προς τις ypg. Επιπλέον η διάσπαση της εδαφικής συνέχειας με το ιρακινό κουρδιστάν απ’ τον στρατό της Βαγδάτης – και τους άραβες σιίτες pmu – ίσως αναγκάσει την Ουάσιγκτον να γίνει πιο προσεκτική στο τι κάνει μεταξύ συρίας και ιράκ.

Να τα σοβαρά θέματα που μπορεί να κουβέντιασαν οι «σύμμαχοι» έξω απ’ την Raqqa… Σοβαρά και ζόρικα.

(φωτογραφία: ο McGurk είναι στη μέση, με το καλωσυνάτο ύφος – ο al Sabhan δεξιά…)

Ίσως όχι και τόσο λεπτομέρειες

Τετάρτη 18 Οκτώβρη. Η Ουάσιγκτον ίσως ανησυχεί σοβαρά, αν και δεν είναι το θέμα στο οποίο μπορεί να βγει στο μεϊντάνι φωνάζοντας «τρομοκράτες! τρομοκράτες!» Υπάρχουν εκτιμήσεις (ή και πληροφορίες) ότι ο Barzani, που είναι ο φεουδάρχης / αφεντικό του ιρακινού κουρδιστάν «πείστηκε» να γυρίσει πίσω εδάφη στην Βαγδάτη (και μάλιστα με σημαντικά κοιτάσματα, ειδικά το Kirkuk), χωρίς αντίσταση και αιματοχυσία, μετά από μεσολάβηση του Qassem Soleimani. Ποιος είναι αυτός; Ο αρχηγός των “κομμάντο” των “φρουρών της επανάστασης”, της Quds Force – σα να λέμε ο “παγκόσμιος αρχιτρομοκράτης” σύμφωνα με τη νέα αμερικανική στρατηγική… Η Τεχεράνη έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με το Erbil, και να που έβγαλε πετυχημένα μια ειρηνευτική προσπάθεια· που θα έλεγαν και οι πρωτοκοσμικοί «καλοί άνθρωποι».

Αν όλα αυτά ισχύουν (έτσι μοιάζει…) δεν είναι καθόλου ευχάριστα για την νέα στρατηγική της Ουάσιγκτον. Έχει 10.000 πεζοναύτες στο ιράκ, με όλα τα απαραίτητα, για την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας του isis». Αλλά ο isis είναι υπό κατάρρευση, και ο εγχώριος στρατός δείχνει πια ικανός να τα βγάλει πέρα χωρίς αμερικανική βοήθεια. Τα αφεντικά του ιρακινού κουρδιστάν πάλι δείχνουν (και έχουν σοβαρούς λόγους γι’ αυτό) να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους το τι λένε οι γείτονες: η Τεχεράνη και η Άγκυρα. Με τούτα και με τ’ άλλα η ιρανική επιρροή στο ιράκ ενισχύεται.

Τι θα κάνει λοιπόν το ψόφιο κουνάβι (μόλις ξεπροβοδίσει τον ψόφιο κοριό), ε; Και τι συζήτησε (το αφήνουμε για τελευταίο…) και τι συμφώνησε ο Sipan Hamo με τον ρώσο υπ.αμ. Sergey Shoygu και τον αρχιστράτηγο Gerasimov στη Μόσχα το περασμένο Σαββατοκύριακο; Ζήτησε την ρωσική μεσολάβηση για να μην καταλάβει ο τουρκικός στρατός τον θύλακα της Afrin με αντάλλαγμα να μην εμποδιστεί η συριακή and friends προέλαση προς τα σύνορα με το ιράκ νότια της Deir ez-Zor; Που έκατσε η μπίλια;

Η Ουάσιγκτον τα εγκρίνει αυτά; Ο φίλος της ο Alex και το επιτελείο του τα εγκρίνουν;

(Ποιός είναι ο Sipam Hamo; Ο γενικός διοικητής των ypg… )

Ουάσιγκτον – Αθήνα, ένας ψόφιος κοριός απόσταση

Τρίτη 17 Οκτώβρη. … Η εντεινόμενη δυναμική της στρατηγικής μας σχέσης με τις ηπα, ειδικά στην οικονομία, την ενέργεια και την άμυνα / ασφάλεια είναι κρίσιμη. Με τον πρόεδρο Τραμπ θα έχω την ευκαιρία να κουβεντιάσω όλα αυτά τα θέματα…

… Είναι καθαρό ότι με δεδομένο το ενδιαφέρον τους για την σταθερότητα στην περιοχή, καθώς και την εξαιρετικά σημαντική [: extremely important] αμυντική συνεργασία μας με τις ηπα – συμπεριλαμβανόμενου του κόλπου της Σούδας – οι ηπα έχουν ειδικό ενδιαφέρον να δουλέψουν προς αυτήν κατεύθυνση. Βρισκόμαστε σε μια φάση όπου οι στόχοι της εξωτερικής πολιτικής της ελλάδας έχουν κοινά σημεία με την στρατηγική των ηπα στην περιοχή…

Τάδε έφη Alex – ο – ηγέτης – ο ψόφιος – κοριός, μεταξύ άλλων, πριν 3 ημέρες σε συνέντευξή του στην ελληνοαμερικανική εφημερίδα του Σικάγο “greek news”. Δεν εκφράζει απλά τον εαυτό του και τις ονειρώξεις του. Εκφράζει τους προσανατολισμούς και τους καϋμούς όλου του ελληνικού βαθέος κράτους, με όποια εκδοχή πολιτικής βιτρίνας κι αν εκφράζεται αυτό.

Ευτυχώς το ελλαδιστάν δεν είναι το μόνο κράτος που βροντοφωνάζει ότι «οι στόχοι του στην εξωτερική πολιτική» ταιριάζουν με την στρατηγική των ηπα στην περιοχή· οπωσδήποτε στη «νέα στρατηγική» που σημαδεύει το ιράν, την συρία, το ιράκ, τον λίβανο, σε κάποιο βαθμό την τουρκία, αλλά όχι μόνον αυτά. Εκτός απ’ το Τελ Αβίβ, ο άλλος φανατικός οπαδός αυτής της αμερικανικής στρατηγικής είναι το χουντοσεϊχάτο του Ριάντ (ο αδελφός Σίσι δεν έχει εκδηλωθεί ακόμα, καθότι στραβώνει όταν πριμοδοτείται η σαουδική αραβία).

Πριν σφίξουν χέρια και αγκαλιαστούν στο άσπρο σπίτι στην Ουάσιγκτον το ψόφιο κουνάβι και ο ψόφιος κοριός, σήμερα, με κάθε τιμή, ο «βασιλιάς Salman», με το ένα πόδι στον τάφο και τα δύο στη σύνταξη, πρόλαβε να συγχαρεί το περασμένο Σάββατο τον Τραμπ για την ανανέωση της επιθετικότητας κατά της Τεχεράνης, και όχι μόνο. Το ψόφιο κουνάβι ανταπόδωσε με θέρμη και αναγνώρισε την υποστήριξη του Salman στις κοινές προπάθειες για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια. Για την σταθερότητα δηλαδή.

Συνεπώς σήμερα ο Alex – ο – ηγέτης και το συνεργείο του θα είναι οι τρίτοι στη σειρά που θα αναγνωρίσουν τις άοκνες αμερικανικές προσπάθειες για το καλό του πλανήτη και, ειδικά, της περιοχής. Με χρονική σειρά, έχουμε και λέμε: ισραήλ, σαουδική αραβία (plus εμιράτα), ελλαδιστάν. Το χάλκινο … αλλά, επιτέλους, μια θέση στο βάθρο! (Μπορεί να είναι κάπως τελειωμένοι όλοι τους, άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο, αλλά το βά(ρα)θρο έχει άλλη χάρη.)

Δεν φαίνεται να υπάρχουν άλλοι στον πλανήτη που να συμμερίζονται αυτήν την αμερικανική «σταθεροποιητική στρατηγική» στη μέση Ανατολή περιμένοντας ότι θα φάνε κάτι απ’ τα πτώματα που σπέρνει και θα σπείρει. Δεν φαίνεται, επιπλέον, να υπάρχουν κάποιοι απ’ τους «μεγάλους» της ε.ε. και της ευρωζώνης, που να βλέπουν με συμπάθεια την λιγούρα της ελληνικής ύαινας. Δεν πειράζει. Ας εγκατασταθεί εδώ μόνιμα ο 6ος στόλος, ας γεμίσει η Σούδα με αμερικανικά uav, ας φάμε δολάρια με χρυσά κουτάλια – κι ας πάνε να πηδηχτούν όσοι διαφωνούν…

Θα «πιάσει» αυτός ο εκδηλωμένος πια postmodern έρωτας της Αθήνας προς την Ουάσιγκτον; Επιτρέψτε μας: όσοι σκέφτονται με δεδομένα 20ου αιώνα είναι ήδη «στο χρονοντούλαπο της ιστορίας» – για να θυμηθούμε και κάποιον που θα ήθελε να αντιγράφει ο εξοχότατος Alex.

(φωτογραφία: την επόμενη φορά κρατήστε μια θέση και για τον έλληνα…)

Ιράκ

Τρίτη 17 Οκτώβρη. Δεν φαίνεται να υπήρξαν ιδιαίτερες αντιρρήσεις από την κουρδική πλευρά για την επίθεση του κυβερνητικού στρατού της Βαγδάτης στο Κιρκούκ. Η ταχύτητα της προώθησης και, τελικά, της κατάληψης της πόλης (σε λιγότερο από 24 ώρες…) μπορεί να εξηγηθεί μόνο στη βάση κάποιας υπόγειας συμφωνίας. Με το κυβερνητικό κόμμα του Μπαρζανί άραγε (KDP) ή με το κόμμα της “πατριωτικής ένωσης του κουρδιστάν” (PUK) που είχε την εξουσία στο Κιρκούκ; Το πρώτο κατηγορεί το δεύτερο για προδοσία – αλλά αυτά είναι ενδοοικογενειακοί καυγάδες. Ας πούμε ότι απ’ την κουρδική μεριά έγινε μια συντεταγμένη αναδίπλωση· που μεταξύ άλλων σήμαινε και την φυγή αρκετών χιλιάδων κούρδων κατοίκων του Κιρκούκ.

Αυτό έγινε σε λιγότερο από 24 ώρες. Αλλά αυτό το διάστημα ήταν αρκετό για να εκδηλώσει την «δυσφορία» του ποιος νομίζεται; Η Ουάσιγκτον. Μέσω του ανεπίσημου υπ.εξ. γενικών καθηκόντων που διάθετει (για τέτοιες και άλλες δουλειές), του συντηρητικού γερουσιαστή John McCain. Ο οποίος απείλησε (!) ότι:

… Θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες αν συνεχίσουμε να βλέπουμε αμερικανικής προέλευσης εξοπλισμό να χρησιμοποιείται με τέτοιον τρόπο… [καθότι] οι ηπα προμήθευσαν εξοπλισμό και εκπαίδευσαν την κυβέρνηση του ιράκ για να πολεμήσει τον isis… και όχι να επιτίθεται σε τμήματα των δικών της περιφερειακών κυβερνήσεων…

Εννοούσε τα τάνκς (abrams). Θα ήταν απλά συγκινητική μια τέτοια έγνοια (που δεν είχε εκδηλωθεί στο συριακό πεδίο μάχης, όταν τα αμερικανικής «βοήθειας» όπλα των “moderate rebels” κατέληγαν στα χέρια των όχι-και-τόσο-moderate) αν δεν συμπληρωνόταν και μ’ αυτό:

… Ανησυχώ για την συμμετοχή ιρανών ενόπλων στην επίθεση [στο Κιρκούκ]. Δεν είναι ακριβώς ιρανοί. Είναι οι pmu, ιρακινοί σιίτες, που έχουν εκπαιδευτεί, εξοπλιστεί, και ενδεχομένως διοικούνται απ’ τους ιρανούς “φρουρούς”. Οπότε η ανησυχία του McCain δικαιολογείται…

Η εξέλιξη έχει ωστόσο κι ένα οικονομικό σκέλος. Χωρίς τα (μεγάλα) πετρελαϊκά κοιτάσματα του Κιρκούκ η κουρδική φεουδαρχία δεν θα έχει τρύπα στα έσοδά της; Θα έχει. Πως σκοπεύει να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο έλλειμμα;

Θα φανεί. (Η Άγκυρα πάντως χάρηκε ιδιαίτερα με την ιρακινή ανακατάληψη της πόλης….)

Εν τω μεταξύ ο ιρακινός στρατός (και οπωσδήποτε οι pmu) ετοιμάζονται για την τελική επίθεση στις θέσεις του isis δίπλα στον Ευφράτη, και την ανακατάληψη της συνοριακής πόλης με την συρία Al Qa’im. Ακριβώς δίπλα, στην άλλη μεριά των συνόρων, πάνω στο ποτάμι, βρίσκεται η συριακή Abu Kamal, προς την οποία κατεβαίνει από βορρά ο συριακός στρατός plus friends.

Πρόκειται για τον «στρατηγικής σημασίας» δρόμο Βαγδάτη – Δαμασκός…. Έχει η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της κάποιο έγκαιρο αντίδοτο;

Καταλωνία

Τρίτη 17 Οκτώβρη. Ο καταλανός πρόεδρος Carles Puigdemont απάντησε χτες στο τελεσίγραφο του Rajoy, επαναλαμβάνοντας την απόφαση του καταλανικού κοινοβουλίου πριν μια βδομάδα. «Ναι μεν, αλλά…. να κουβεντιάσουμε»… Οι «καθυστερήσεις» είναι βέβαια μια τακτική· αλλά δεν φαίνεται ότι θα αντέξει για πολύ.

Γιατί το ισπανικό καθεστώς έχει εναλλακτικές (ή συμπληρωματικές) της εφαρμογής του περιβόητου άρθρου 155 (διάλυση του καταλανικού κοινοβουλίου, ανάληψη της διοίκησης απ’ τη Μαδρίτη και καινούργιες εκλογές), η οποία μπορεί να έχει περισσότερες ανεπιθύμητες παρενέργειες από «λύσεις». Όσο ο Puigdemont παίζει καθυστερήσεις η Μαδρίτη πριονίζει την αντοχή της καταλανικής κυβέρνησης (και την υπομονή των καταλανών εθνικιστών) απαγγέλοντας κατηγορίες πότε στον ένα και πότε στον άλλο απ’ τους επώνυμους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας. Με λίγο πολύ fake κατηγορίες· αλλά τι κληρονόμος του φρανκισμού θα ήταν αν δεν το έκανε;

Μ’ άλλα λόγια, μπορεί να παίζεται το έργο «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη», αλλά ο περισσότερο στριμωγμένος αυτή τη στιγμή είναι, κατά τη γνώμη μας, ο Puigdemont και η κυβέρνησή του. Θα προτιμούσαμε να δούμε πρώτον τον Rajoy να πέφτει· αλλά δεν βρίσκουμε τι μπορεί να κάνει ο καταλανός πρόεδρος για να μείνει όρθιος για καιρό…

(Απ’ την άλλη μεριά ποιοί είμαστε για να ξέρουμε από υψηλή πολιτική; Σωστά…)

Light in Babylon

Δευτέρα 16 Οκτώβρη. Δεν έχουμε να πούμε τίποτα ευχάριστο προς το παρόν – εκτός απ’ την μουσική. Γυρνάμε για λίγο σε μια απ’ τις αγαπημένες μπάντες της ασταμάτητης μηχανής· σε μια indoor ηχογράφηση, στην κοντινή Istanbul…

Αν η μουσική ανοίγει τρύπες στον πηχτό αέρα… για να αναπνέουμε…

Ουάσιγκτον 1

Δευτέρα 16 Οκτώβρη. Ένας τρόπος να κάνει κάποιος «πλάτες» στην αμερικανική ιμπεριαλιστική πολιτική σημέρα είναι να υποτιμάει το ζήτημα της επιθετικότητας της Ουάσιγκτον απέναντι στην Τεχεράνη. Να το θεωρεί ένα «διμερές» θέμα περιορισμένης σημασίας για τον παγκόσμιο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Δεν είναι έτσι. Στις 20 του περασμένου Μάη το ψόφιο κουνάβι, προς παγκόσμια έκπληξη, κατηγόρησε το ιρανικό κράτος σαν τον «μεγαλύτερο σπόνσορα της τρομοκρατίας», σ’ όλον τον κόσμο. Για να γίνει ακόμα πιο ωμή η αμερικανική «θέση», η κατηγορία εκτοξεύτηκε απ’ το Ριάντ, όπου το ψόφιο κουνάβι είχε πάει για δουλειές· και για υποστήριξη στον άξονα Ριάντ – Τελ Αβίβ. Απ’ την έδρα, δηλαδή, του καθεστώτος για το οποίο και οι πέτρες ξέρουν ότι είναι ο βασικός εξαγωγέας και χρηματοδότης του ουαχαβίτικου εξτρεμισμού και της σχετικής τρομοκρατίας. Όχι μόνο στη μέση Ανατολή αλλά και στην Ασία· ειδικά στη νοτιοανατολική.

Η συνέπεια με την οποία η Ουάσιγκτον έχει βαφτίσει την Τεχεράνη σαν «κέντρο της παγκόσμιας τρομοκρατίας» ξεπερνάει λοιπόν κατά πολύ τα βλακώδη που κατά καιρούς τιτιβίζει το ψόφιο κουνάβι. Πρόκειται, όντως, για επιλογή διαρκείας.

Ποιές είναι όμως οι συγκεκριμένες «τρομοκρατικές ενέργειες» (εντός ή εκτός εισαγωγικών) που χρεώνονται στο ιρανικό καθεστώς; Ούτε το ψόφιο κουνάβι ούτε οποιοσδήποτε άλλος κάνει τον κόπο να υποδείξει έστω και μία. Εκείνο που ουσιαστικά είναι το «έγκλημα» της Τεχεράνης είναι η πετυχημένη συμμετοχή της, ύστερα από πρόσκληση των αντίστοιχων επίσημων καθεστώτων, στα πολεμικά πεδία του ιράκ και της συρίας. Εναντίον της «επίσημης τρομοκρατίας», δηλαδή του isis.

Όμως η ίδια ακριβώς κατηγορία και για τους ίδιους λόγους θα μπορούσε να απευθυνθεί και στην Μόσχα. Συνεπώς, όταν το αμερικανικό βαθύ κράτος δια στόματος ψόφιου κουναβιού ονομάζει «τρομοκρατία» και «παγκόσμια απειλή» την στρατιωτική συμμετοχή των ιρανών «φρουρών της επανάστασης» στο συριακό (κυρίως) και στο ιρακινό πεδίο μάχης, καλεσμένων από τυπικά επίσημες κυβερνήσεις σύμφωνα με τους τετριμμένους κανόνες στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ κρατών, λέει πολύ περισσότερα. Πρόκειται, κατά την γνώμη μας, για την επιστροφή στην ιμπεριαλιστική γραμμή των νεοσυντηρητικών διοικήσεων του Μπους του Β. Όταν «τρομοκράτης» κηρυσσόταν κατά βούληση όποιος έμπαινε στο αμερικανικό στόχαστρο.

Μόνο που το 2017, το 2018 και το 2019 δεν είναι 2001, 2002 και 2003… Πιο σωστά: οι συσχετισμοί (συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων στα επιμέρους πεδία μάχης) του 2017 είναι προϊόντα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στις αρχές του 21ου αιώνα. Ενισχυμένα απ’ τις παράλληλες εξελίξεις παντού στον πλανήτη μέσα στη συνεχιζόμενη κρίση / αναδιάρθρωση.

Ουάσιγκτον 2

Δευτέρα 16 Οκτώβρη. Όταν στις αρχές του περασμένου Ιούνη ο ισραηλινός πρωθ. Νετανιάχου πήγε (για 3η φορά μέσα σε ένα χρόνο) στη Μόσχα για να κλαφτεί για τις «απειλές του ιράν», εισέπραξε έναν κουβά παγάκια. Το αφεντικό του ρωσικού καθεστώτος, ο Πούτιν, του απάντησε ότι … το ισραήλ είναι σημαντικός εταίρος (της Μόσχας) αλλά το ιράν στρατηγικός σύμμαχος.

Δεν είναι παιχνίδι με τις λέξεις. Υπάρχει τεράστια απόσταση ανάμεσα σ’ έναν «στρατηγικό σύμμαχο» και σ’ έναν «σημαντικό εταίρο». Απ’ τους δύο τον πρώτο ενδιαφέρεσαι να μην χάσεις, όχι τον δεύτερο. Κατά συνέπεια το μιλιταριστικό καθεστώς του Τελ Αβίβ δεν πρόκειται να δει την Μόσχα να κρατάει, καν, «ίσες αποστάσεις» – αν τα πράγματα χοντρύνουν. Στο κάτω κάτω ρωσικά όπλα και πυρηνικούς αντιδραστήρες το ιράν ψωνίζει· όχι το ισραήλ. Προφανώς, όμως, δεν είναι μόνο οικονομικά τα κίνητρα της Μόσχας.

Το γεγονός παραμένει: ο ρωσικός ιμπεριαλισμός έχει κατέβει και στρατιωτικά νότια, στη μέση Ανατολή· σε περιοχές που είχε επιρροή ως τα ‘80s, αλλά την έχασε μετά την κατάρρευση και την διάλυση της ε.σ.σ.δ. Δεν έχει κατέβει στο μέγεθος της αμερικανικής παρουσίας· αλλά, σε κάθε περίπτωση, είναι παρών. Και το εννοεί. Αντίστοιχα σημαντικό γεγονός, ίσως λιγότερο εντυπωσιακό αλλά άξιο ιδιαίτερης προσοχής, είναι ότι ο κινέζικος ιμπεριαλισμός επίσης απλώνεται προς τα δυτικά (ως προς τα σύνορα της κίνας): η ναυτική βάση που φτιάχνει το Πεκίνο στο Djibouti είναι η πρώτη εκτός κινεζικού εδάφους στη σύγχρονη ιστορία. Όχι τυχαία δημιουργείται εκεί: απέναντι απ’ την αραβική χερσόνησο, στο τέλος του ινδικού, στην ερυθρά θάλασσα, πάνω στην διαδρομή του θαλάσσιου «δρόμου του μεταξιού».

Αυτά τα δεδομένα δεν υπήρχαν ούτε το 2001, ούτε το 2002, ούτε το 2003. Για την ακρίβεια: προκειμένου να αποτραπούν σαν ενδεχόμενο σχεδιάστηκε και ξεκίνησε ο αμερικανικός «προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας». Πρώτα με την 11η Σεπτέμβρη του 2001… Ύστερα με την εισβολή στο αφγανιστάν, μετά με την εισβολή στο ιράκ… Αν εκεί το αμερικανικό πεντάγωνο ξεμπέρδευε γρήγορα θα στρεφόταν, το είχε αναγγείλει, εναντίον της συρίας και του ιράν – το θυμάται κανείς πια; Δεν ξεμπέρδεψε· έγινε εκείνο που είχε “ευχηθεί” ο Πούτιν, το 2003: μακάρι να κολλήσετε εκεί, στο ιράκ. Σίγουρα κάποιοι έβαλαν ένα χέρι, βοήθησαν να κολλήσει ο αμερικανικός στρατός στο ιράκ και να μην εξαπλωθεί δυτικά και ανατολικά… Τότε. Ένας απ’ αυτούς ήταν η Τεχεράνη…

Από άποψη τακτικής λοιπόν η Ουάσιγκτον πέτυχε να διαλύσει κάποια κράτη, πέτυχε επίσης να εγκαταστήσει μια σειρά βάσεων στα εδάφη τους· απέτυχε όμως να εμποδίσει την σταδιακή επέκταση των αντιπάλων της στις ίδιες περιοχές.

Ουάσιγκτον 3

Δευτέρα 16 Οκτώβρη. Το ιράν είναι βασικός κρίκος στην αντι-αμερικανική επέκταση / κυριαρχία / «αμερικανικό 21ο αιώνα»· κι όχι μόνο επειδή αυτό το αναγνώρισε πριν καιρό ο πολύς Μπρεζίνσκι στη «μεγάλη σκακιέρα του». Η συμμαχία του τόσο με την Μόσχα όσο και με το Πεκίνο είναι πράγματι στρατηγική· ο Πούτιν απλά το υπενθύμισε στον Νετανιάχου. Κι αυτή η συμμαχία είναι προχωρημένη. Πως αλλιώς, για παράδειγμα, θα παραχωρούσε η Τεχεράνη χρήση σε ρωσικά πολεμικά που κατευθύνονταν στη συρία, κάτι που απαγορεύεται απ’ το ιρανικό σύνταγμα, αν αυτή η συμμαχία δεν είχε βαθύνει;

Προφανώς αυτά τα ξέρουν καλά οι «ειδικοί» στην Ουάσιγκτον. Καταλαβαίνουν όμως ότι η τακτική της (σχετικής) «εξομάλυνσης» που ακολούθησε η διοίκηση Ομπάμα (με την υπογραφή της συμφωνίας 5+1) δεν πέτυχε να συγκρατήσει κανέναν.

Καταλαβαίνουν επίσης ότι ο καταλύτης της ήττας του σχεδιασμού τους για την συρία και το ιράκ ΔΕΝ ήταν οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης», που δεν είχαν καμία ιδέα από «πόλεμο σε πόλεις». Ο καταλύτης ήταν η Μόσχα. Όχι μόνο επειδή κουβάλησε την αεροπορία, τα ραντάρ και τους κρουζ της στη συρία. Αλλά και επειδή το δικό της επιτελείο είχε εμπειρία και know how από πόλεμο σε πόλεις (: τσετσενία) – κι εκπαίδευσε τόσο τους ιρανούς όσο και τους σύριους σ’ αυτό το είδος. Κάνοντάς τους αποτελεσματικούς απέναντι στους (επίσης καλά) εκπαιδευμένους του isis και των υπόλοιπων «τζιχαντιστικών» οργανώσεων. Αν, για παράδειγμα, δει κανείς τους ελιγμούς που έκαναν εφικτή την ανακατάληψη του ανατολικού Aleppo, θα καταλάβει (ίσως) ότι δεν είχαν απλά και μόνο την ρωσική υπογραφή. Κουβαλούσαν και την εμπειρία (με τα συν και τα πλην) του Γκρόζνι…

Τι μπορεί να κάνει όμως η Ουάσιγκτον αυτή τη χρονική στιγμή; Δείχνει την Τεχεράνη σαν «πρωτεύουσα της παγκόσμιας τρομοκρατίας», σε ένα μείγμα βερμπαλισμού, μιλιταρισμού και αμηχανίας – αλλά αυτό δεν την κάνει ακίνδυνη. Μάλλον το αντίθετο. Γιατί αν επιβεβαιώνεται, άλλη μια φορά τα τελευταία 2 χρόνια, με ακόμα πιο επιθετικό τρόπο, ότι η «διάσωση» της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής επιρροής στην ευρύτερη περιοχή περνάει απ’ το Ριάντ και το Τελ Αβίβ, και με δεδομένο ότι το αντίπαλο μπλοκ είναι σταθερά διαμορφωμένο, τότε η Ουάσιγκτον (ή κάποιος απ’ τους συμμάχους της) θα πρέπει να προχωρήσει κι άλλο. Πέρα απ’ τις «καταγγελίες», και τις «κυρώσεις» που δεν θα έχουν πια κανένα αποτέλεσμα…

Να γιατί (εν συντομία) δεν πρόκειται για κάποια «διμερή διένεξη». Αν, δηλαδή, έχει κάποια σημασία να κοιτάμε τον ορίζοντα και όχι τον αφαλό μας…

(Εν τω μεταξύ, τη νύχτα Κυριακής προς Δευτέρα, ο ιρακινός στρατός και οι pmu – οι αραβικές / σιιτικές πολιτοφυλακές που έχουν εκπαιδεύσει οι “φρουροί της επανάστασης” – ξεκίνησαν μεγάλη επίθεση προς τα περίχωρα του Κιρκούκ. Στην πόλη ζει μια σχετική μειονότητα κούρδων (περίπου το 1/3) ενώ οι υπόλοιποι είναι άραβες και τουρκμένοι. Παρ’ όλα αυτά κατέχεται απ’ τους πεσμεγκρά, για όχι ασήμαντο λόγο: για τα μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου στα πέριξ.

Μετά το δημοψήφισμα της 25ης Σεπτέμβρη η Βαγδάτη ζήτησε απ’ το Αρμπίλ να επιστρέψει το Κιρκούκ στην δικαιοδοσία της. Η κουρδική φεουδαρχία αρνήθηκε. Τώρα τον λόγο τον έχουν τα όπλα…)

Ευρωπαϊκές ουρές

Κυριακή 15 Οκτώβρη. Μπορεί η, ας πούμε, υπ.εξ. της ε.ε. Federica Mogherini να ήταν “αυστηρή” απέναντι στο ψόφιο κουνάβι σε ότι αφορά την συμφωνία 5+1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν. Αλλά στα μέτωπα που ανοίγει η “νέα αμερικανική στρατηγική”, δηλαδή το πυραυλικό του πρόγραμμα, την “τρομοκρατία”, τις “υποστηριζόμενες απ’ την Τεχεράνη ένοπλες οργανώσεις” και “άλλες κακές συμπεριφορές”, τα ευρωπαϊκά αφεντικά φαίνεται ότι είναι μπόσικα. Το κουβεντιάζουν.

Πόσο θα πλησιάσουν τον αμερικανικό τσαμπουκά; Εξαρτιέται απ’ τις business που έχουν ανοίξει ή σκοπεύουν να ανοίξουν στο ιράν· και απ’ το είδος των εμπορικών / οικονομικών κυρώσεων που θα μηχανευτεί η Ουάσιγκτον. Για παράδειγμα το Παρίσι έχει πολλαπλασιάσει τα deal του μετά την συμφωνία 5+1· το Λονδίνο μάλλον έχει μείνει μακρυά. Και γερμανικές επιχειρήσεις υπέγραψαν πρόσφατα καλές συμφωνίες με την Τεχεράνη.

Ο Nile Gardiner, διευθυντής ενός συντηρητικού think tank στην Ουάσιγκτον, τρίβει τα χέρια του πάντως: Παίζουν με την φωτιά [: τα ευρωπαϊκά αφεντικά] όταν επενδύουν στο ιράν, αφού μπορεί να κτυπηθούν σκληρά απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις. Αν θέλουν να κάνουν δουλειές στις ηπα θα πρέπει να υπακούσουν στις καινούργιες αμερικανικές κυρώσεις, αν και όταν επιβληθούν.

Οι υπ.εξ. της ε.ε. θα συναντηθούν αύριο (Δευτέρα) για μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης. Να υποθέσουμε ότι ο ογκόλιθος Nick the Greek θα «μαγνητοφωνήσει» την συζήτηση για να μπορεί να πουλήσει λεπτομέρειές της σε τυχόντες ενδιαφερόμενους;