Πέμπτη 13 Απρίλη. Παίζουμε με το antiglobal σύνθημα «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» – το θυμάται κανείς; Αν όχι, δεν πειράζει (πολύ).
Οι έλληνες είναι αλλεργικοί με τα μνημόνια, οπότε δικαιολογούνται. Πως ξέφυγε όμως απ’ τα ευρωπαϊκά καθεστωτικά μήντια η υπογραφή του «μνημονίου του Βερολίνου» στο τέλος του «5ου ανατολικού φόρουμ» στη γερμανική πρωτεύουσα; Ίσως το θεωρούν μεγαλεπήβολο· αλλά μήπως δεν γεμίζουν τις σελίδες τους, αναλογικές και ψηφιακές, με κάθε είδους εντυπωσιακή ασημαντότητα;
Το συγκεκριμένο φόρουμ (συνάντηση διάφορων επιχειρηματιών και πολιτικών) ασχολείται με την δημιουργία ενός κοινού οικονομικού χώρου απ’ τη Λισαβώνα ως το Βλαδιβοστόκ· μια (όχι και πολύ παλιά) πρόταση του Πούτιν… Δεν είναι διακυβερνητικό / διακρατικό, αν και θα μπορούσε να προετοιμάζει μελλοντικά deal κορυφής.
Το ενδιαφέρον είναι ότι ασχολείται με την οικονομική συνεργασία ευρωπαϊκής ένωσης και ευρασιατικής ένωσης – σε αδρές γραμμές, προς το παρόν. Και μέσα σ’ αυτές, το «Berlin Memorandum» επιτρέπει μια πρώτη ματιά σε ορισμένους προσανατολισμούς μιας τέτοιας οικονομικής συνεργασίας:
… Ο κοινός οικονομικός μας χώρος φέρνει μαζί χώρες με αξιοσημείωτες πηγές πρώτων υλών και χώρες με εξαιρετικά καινοτόμες επιχειρήσεις. Συνδυάζει επίσης την Δυτική πείρα και γνώση στη μηχανική με τα υψηλά προσόντα στις τεχνολογίες πληροφορικής της Ανατολής, έτσι ώστε να προωθηθεί η «τέταρτη βιομηχανική επανάσταση» στην ευρωπαϊκή ένωση, στην ευρασιατική ένωση, και στις χώρες που βρίσκονται ανάμεσα.
Ένας σημαντικός παράγοντας για πιο έντονη οικονομική συνεργασία είναι οι κοινές υποδομές. Πρέπει να αναπτυχθεί ένας διάδρομος Ανατολής – Δύσης, με κοινές επενδύσεις που θα κατευθύνονται στην ενδυνάμωση της διασύνδεσης. Η βελτίωση των συνθηκών στις μεταφορές θα επιτρέψει στην ευρασιατική ένωση να λειτουργήσει σα σύνδεσμος ανάμεσα στην ευρωπαϊκή ένωση και στην κίνα, ανάλογα με το σχέδιο της κίνας για τον δικό της Δρόμο του Μεταξιού.
Οι συζητήσεις για έναν κοινό οικονομικό χώρο θα οδηγήσει τελικά σε μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου για πάνω από 700 εκατομύρια ανθρώπους στην ευρώπη και την ευρασία…
Τα μνημονεύουμε με συντομία αυτά όχι επειδή θα γίνουν αύριο. Αλλά επειδή, απλά, δείχνουν κάποιες (καπιταλιστικές) τάσεις: τα κράτη / μέλη της ε.ε. (και οπωσδήποτε τα ηγεμονικά του υπό διαμόρφωση κεντρικού πυρήνα της ευρωζώνης) προφανώς και έχουν συμφέρον να αποκτήσουν ευκολότερη πρόσβαση στις πρώτες ύλες της ευρασιατικής ένωσης· κι όχι μόνο τους υδρογονάνθρακες. Απ’ την άλλη μεριά τα κράτη μέλη αυτής της τελευταίας έχουν συμφέρον να βελτιώσουν το know how τους στις νέες τεχνολογίες· παρότι είναι άγνωστο (σ’ εμάς) που βρίσκονται οι σχετικές έρευνες στη ρωσία.
Με δύο λόγια, για μια ορισμένη περίοδο ιστορικού χρόνου, αυτές οι δύο ενότητες, η ευρωπαϊκή και η ευρασιατική ένωση (που βρίσκονται σε αρκετά διαφορετικές φάσεις «ολοκλήρωσης») θα μπορούσαν να συνεργαστούν. Και με την κίνα.
Εναντίον ποίου; Μαντέψτε…