Σαράντα χρόνια μετά

Πέμπτη 19 Οκτώβρη. Το 1977 θεωρείται η χρονιά της κορύφωσης του αντάρτικου πόλης στην τότε δυτική γερμανία. Πράγματι, από πολλές απόψεις, με βάση τα τωρινά δεδομένα (ιδεολογίες, αντιλήψεις) το λεγόμενο «γερμανικό φθινόπωρο» μοιάζει αδιανόητο. Η απαγωγή του βιομήχανου Schleyer από πυρήνα της r.a.f. («τμήμα του κόκκινου στρατού») με την προοπτική της ανταλλαγής του με την απελευθέρωση κρατούμενων / αιχμάλωτων της οργάνωσης· η απόρριψη οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης απ’ την τότε δυτικογερμανική κυβέρνηση του Helmut Schmidt και η συνακόλουθη δολοφονία του Schleyer · στη συνέχεια η αεροπειρατεία σε πτήση της Λουφτχάνσα στις 13 Οκτώβρη (του 1977), οργανωμένη απ’ το “λαϊκό μέτωπο της Παλαιστίνης”, με το ίδιο αίτημα (την απελεύθερωση των μελών της r.a.f.) , η προσγείωση του αεροπλάνου μετά από πολλές ενδιάμεσες στάσεις στο Μογκαντίσου της Σομαλίας, και η τελική επέμβαση των «ειδικών δυνάμεων» της γερμανικής στρατοαστυνομίας· η ταυτόχρονη δολοφονία στα περιβόητα «λευκά κελιά» των Gudrun Ensslin, Andreas Baader και Jan-Carl Raspe που πουλήθηκαν σαν “αυτοκτονίες” – το ίδιο θα γινόταν και με την Irmgard Möller (αλλά αυτή επέζησε): αυτά τα γεγονότα και ένας εξαιρετικά ευρύς διεθνής ορίζοντας υποστήριξης ή αντίθεσης με το (γερμανικό και όχι μόνο) αντάρτικο πόλης συνθέτουν ένα παρελθόν βολονταριστικό, ηττημένο, ξεχασμένο· ηρωϊκό και πένθιμο.

Τέτοιο θα παρέμενε αν ο νυν γερμανός πρόεδρος Steinmeier δεν θεωρούσε μνημόσυνη υποχρεώσή του να ζητήσει χτες απ’ τα παλιά μέλη της r.a.f. (ανθρώπους που έκαναν πολύχρονες ποινές στις φυλακές…) «να μιλήσουν». Με την ασφάλεια της απόστασης 4 δεκαετιών ο Steinmeier υπονοεί ότι υπάρχουν “σκοτεινά μυστικά” στη δράση της r.a.f. Και τέτοια μυστικά σαν αυτά που υπονοεί μόνο ενός είδους θα μπορούσαν να είναι: ότι οι αντάρτες πόλης της δεκαετίας του ’70 ήταν «πράκτορες». Τίνος; Προφανώς κάποιων «ανατολικών» μυστικών υπηρεσιών.

Θα ήταν προτιμότερο και χρησιμότερο αν ο γερμανός πρόεδρος ενδιαφερόταν για την αποκάλυψη των μυστικών υπηρεσιών (ενδεχομένως και φραξιών των γερμανικών τέτοιων) πίσω απ’ τις «σφαγές στο ψαχνό» που είναι η ανεπίσημη κρατική πολιτική εδώ και μια 15ετία τουλάχιστον. Γιατί αν οι αντάρτες πόλης στα ‘70s ήταν «πράκτορες», αυτό θα το είχαν ανακαλύψει είτε τότε είτε αργότερα (ας πούμε μετά την «πτώση του τείχους» και την απαλλοτρίωση των αρχείων της Stasi) οι υπηρεσίες του κράτους του.

Το γεγονός είναι σκληρό, και ενοχλεί αναδρομικά ακόμα και μετά από τόσα χρόνια: το αντάρτικο πόλης στα πρώτα χρόνια της δράσης του, στα ‘70s, και όχι μόνο στη γερμανία, ήταν τόσο αυθεντικό ώστε όλα τα λαγωνικά της συκοφάντισης δεν κατάφεραν να βρουν τις “σκιές” που έψαχναν. (Αργότερα, όταν οι διάφορες μυστικές υπηρεσίες άρχισαν να μαθαίνουν και κατάφεραν να διαβρώνουν με επιτυχία, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν, στον έναν ή στον άλλο βαθμό.)

Προφανώς ο κυρ Steinmeier δεν θέλει να αποκαλύψει το πως δουλεύουν σήμερα (ή πριν 10 ή 20 χρόνια) οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες. Θέλει μόνο να ρίξει αναδρομικά λάσπη στην Meinhof, στην Ensslin, στον Raspe, στον Baader, και σε αρκετούς άλλους. Ζωντανούς ή νεκρούς. Θα κερδίσει κάτι η ολιγαρχική «δημοκρατία» έτσι; Μόνον αυτήν την πάντα χρήσιμη επιβεβαίωση: όχι μόνο ότι πάντα κατατρόπωνε τους επαναστάτες εχθρούς της, λιγότερους ή περισσότερους, αλλά κυρίως ότι αυτοί ήταν «κάτι άλλο», με τιποτένια κίνητρα…

Και πάλι ο Benjamin:Το χάρισμα να αναζωπυρώνει τη σπίθα της ελπίδας στο παρελθόν έχει εκείνος μόvο ο ιστορικός που είναι απόλυτα πεισμένος ότι ούτε ακόμη και οι νεκροί δεν θα ‘ναι ασφαλείς από τον εχθρό, εάν αυτός νικήσει. Και ο εχθρός αυτός δεν έχει πάψει να νικά.