Tag: νόμοι σχέσεις

Οδηγίες αυτοκαταστροφής

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. Ενώ ο βρετανικός λέοντας παραμένει σφηνωμένος στην πόρτα εξόδου απ’ την ε.ε., ο επικεφαλής των «εργατικών» αποδεικνύεται ο καλύτερος σύμμαχος του Bor-Duk.

Είναι γνωστό ότι η πλειοψηφία των βουλευτών του κόμματος (και των ψηφοφόρων του) είναι υπέρ της παραμονής της επικράτειας της αυτού εξοχότητας στην ε.ε. Υπάρχει και μια όχι ασήμαντη μειοψηφία που είναι υπέρ της εξόδου· μόνο που όπως όλοι οι brexiters δεν ξέρει τι «έξοδο» θέλει ακριβώς.

Ο Jeremy Corbyn τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει «όλα, και λίγο απ’ όλα». Αρχικά οπαδός του brexit μ’ εκείνη την αριστερίστικη επένδυση στην «εθνική απελευθέρωση», αργότερα (ειδικά μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) έγινε λιγότερο σίγουρος για την έξοδο· «ίσως», «μπορεί», ένα άλλο δημοψήφισμα μάλλον, κλπ κλπ. Σύγχιση.

Το περασμένο σαββατοκύριακο οι εργατικοί είχαν συνέδριο στο Brighton. Πέρα απ’ τα υπόλοιπα κοινωνικά μέτρα (για τα οποία συμφώνησε η μεγάλη πλειοψηφία των συνέδρων), έπρεπε να αποσαφηνιστεί η «γραμμή» του κόμματος ως προς την «έξοδο».

Αμ δε! Η πλειοψηφία (remainers) «πίεζε» προς μια απόφαση υπέρ της παραμονής, η μειοψηφία (brexiters) το ανάποδο… Και ο Corbyn; Πρότεινε ένα σατανικό σχέδιο (για την περίπτωση που γίνουν πρόωρες εκλογές και οι εργατικοί γίνουν κυβέρνηση, πράγμα όλο και πιο δύσκολο) που θα έπαιρνε άριστα 10 στις ασκήσεις εδάφους στους ολυμπιακούς του Τόκιο: να διαπραγματευτεί (ο Corbyn) με τις Βρυξέλες νέα συμφωνία εξόδου, «καλύτερη» απ’ αυτήν που υπέγραψε η δόλια κυρά May (τους ευρωπαίους τους ρώτησε;)… Και, μετά (κρατηθείτε…), να γίνει ένα «ειδικό συνέδριο» του κόμματος, για να αποφασίσει αν θα υποστηρίξει την συμφωνία που θα έχει υπογράψει ο ίδιος (;!!!;;), ή αν θα προκηρύξει νέο δημοψήφισμα με επιλογή την παραμονή στην ε.ε. (;;!!!) …

Το αντιλαμβάνεσθε; Το «δεν ξέρω τι μου γίνεται» σαν «σοβαρή πρόταση»! Εν τέλει το συνέδριο αποφάσισε, θεωρώντας το «λιγότερο κακό» (αλλά όχι γελοίο;) να μην αποφασίσει ακόμα για το ποια είναι η «γραμμή» του κόμματος (έχουν περάσει 3,5 χρόνια απ’ το δημοψήφισμα…), και να περιμένει πρώτα να γίνουν εκλογές (στις οποίες θα πάει με τα χέρια κάτω…)… Και μετά «βλέπουμε».

Είναι τρομακτικό αν το σκεφτεί κανείς σαν διανοητική κατάσταση… Η ανομολόγητη επιθυμία αυτών των τύπων είναι το ζήτημα της εξόδου ή μη του βρετανικού λέοντα να “περάσει σε δεύτερη μοίρα” στις όποιες εκλογές, και να μπει στο κέντρο το κοινωνικό πρόγραμμα του κόμματος. Φαίνεται βολικό αλλά είναι παράλογο! Δεν έγινε (ούτε θα μπορούσε να γίνει) δημοψήφισμα για την βελτίωση του βρετανικού συστήματος υγείας (ένα απ’ τα μέτρα του προγράμματος). Έγινε για την έξοδο. Η έξοδος, με την σημαντική συμβολή και των εργατικών, αναγορεύτηκε σε “κεντρικό πολιτικό ζήτημα”, και τέτοιο εξακολουθεί να είναι εδώ και 4,5 χρόνια. Κι ωστόσο μπροστά στο δικό τους πολιτικό αδιέξοδο (ανικανότητα θα ήταν πιο σωστή λέξη) θα ήθελαν να παραστήσουν ότι δεν είναι δα και τόσο “κεντρικό”· κι ότι, σε κάθε περίπτωση, μπορούν να συνεχίσουν να επιπλέουν χωρίς να έχουν μια καθαρή και τεκμηριωμένη θέση επ’ αυτού, είτε “ναι” είτε “όχι”, που να τους διαφοροποιεί είτε απ’ τους remainers των “φιλελευθέρων” είτε απ’ τους brexiters του Farage…

Η ιδανική συνταγή αυτοχειρίας: οι δειγματοληψίες δείχνουν ότι οι εργατικοί χάνουν λάδια (δηλαδή ψήφους) και απ’ τις δύο μεριές. Πολλοί αποφασισμένοι remainers, εκλογικοί πελάτες των εργατικών, θα ψηφίσουν τους «φιλελευθέρους», που είναι αποφασιστικά και καθαρά υπέρ της παραμονής. Και πολλοί αποφασισμένοι brexiters, επίσης απ’ την εκλογική πελατεία του κόμματος, θα ψηφίσουν τους συντηρητικούς του Bor-Duk, που υπόσχεται έξοδο ακόμα και μαλλιοκούβαρα.

Δεν είναι περίεργο που οι άγγλοι «συντηρητικοί» αυξάνουν διαρκώς την εκλογική τους επιρροή: ο Corbyn κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει ο Bor-Duk πρωθυπουργός. Κι αν αυτό αποδειχθεί «κατόρθωμα», ακόμα μεγαλύτερο θα είναι αν καταφέρει οι «φιλελεύθεροι» να υπερφαλαγγίσουν τους «εργατικούς», γινόμενοι αξιωματική αντιπολίτευση…

Ζήσε τον μύθο σου…

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. “Εθνική βιομηχανία” η τουριστική. Αλλά αρκεί η χρεωκοπία μιας και μόνο μιας διεθνούς επιχείρησης του μεγέθους της thomas cook (εφευρέτης του «πακέτου διακοπών» μεταξύ άλλων…) για να βγει ξεβράκωτη στο δρόμο και να σκίζει τις πλεξούδες της – η «εθνική βιομηχανία» – κατά ένα της τουλάχιστον τμήμα.

Τα χρέη που αφήνει η αγγλική επιχειρήση θα «τραβήξουν» προς τα κάτω τους μεγάλους πελάτες της (ξεκινώντας απ’ τα ξενοδοχεία). Λέγεται και domino effect: δεν θα πληρωθούν, οπότε δεν θα πληρώσουν. Και πάει λέγοντας.

Μπορεί το ελληνικό κράτος να «διασώσει» τους εθνικούς επιχειρηματίες του τουρισμού; Κι αν ναι, ποιος θα πληρώσει, τελικά, τα κερατιάτικα;

Γνωστή η απάντηση. Στο κάτω κάτω για την «εθνική βιομηχανία» πρόκειται. Χαλάλι οι όποιες θυσίες χρειαστούν – ε; (Γιατί παρά τις βλακώδεις απόψεις, δεν είναι «νεοφιλελεύθερη» η τωρινή κυβέρνηση, να αφήνει τις επιχειρήσεις «εθνικούς πρωταθλητές» να τα βγάζουν πέρα μόνες τους με τους κανόνες της αγοράς… Όχι! Καθόλου “νεοφιλεύθερη” δεν είναι! Αντίθετα: θα βρει τρόπους κρατικής στήριξης των αναξιοπαθούντων τουριστοαφεντικών… )

Μάθε παιδί μου γράμματα

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Ήταν γνωστό εδώ και χρόνια. Αν αρκετοί νεαροί αμερικάνοι κατατάσσονται σαν μισθοφόροι στον αμερικανικό στρατό για κάποιο διάστημα για να συγκεντρώσουν τα λεφτά που χρειάζονται για να σπουδάσουν, υπάρχουν αρκετές νεαρές αμερικάνες φοιτήτριες που εκδίδονται για τον ίδιο σκοπό.

Το δεύτερο γινόταν, γενικά, “κρυφά”. Όχι πια. Η πλατφόρμα SeekingArrangement προσφέρει την δυνατότητα αμοιβαίας επιλογής· εισάγεται έτσι και η «προσωρινή – ή soft – πορνεία» στις ευκολίες του ψηφιακού διαμοιρασμού.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο γίνονται προσιτά τόσο τα μεγέθη όσα και τα προφίλ. Τόσο των ενδιαφερόμενων φοιτητριών, όσο και των πελατών τους. Περίπου 2,7 εκατομμύρια φοιτήτριες («sugar babies») αμερικανικών πανεπιστημίων (μερικά απ’ τα οποία είναι πρωτοκλασσάτα) έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα προς αναζήτηση κάποιου «εραστή – χορηγού» («sugar daddies») για να πληρώνουν τα δίδακτρα και τα υπόλοιπα έξοδά τους. Παγκόσμια ο αριθμός των φοιτητριών που έχουν εγγραφεί στη SeekingArrangement είναι 4,5 εκατομμύρια. Άλλα περίπου 16 εκατομμύρια (παγκόσμια) είναι νεαρές γυναίκες που δουλεύουν. Όσο για τις πόλεις όπου η SeekingArrangement έχει την μεγαλύτερη πελατεία, είναι κατά σειρά η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Τορόντο, το L.A., το Σύδνεϋ, το Μαϊάμι και το Παρίσι.

Το ζητούμενο δεν είναι ευκαιριακές σχέσεις, περιστασιακά “μεροκάματα”. Αλλά μισθωτές σχέσεις (χωρίς ένσημα και φορολόγηση…) πιο σταθερές και μεσοπρόθεσμες· σίγουρα για όσο διαρκούν οι σπουδές. Εφόσον τέτοιοι διακανονισμοί γίνονται μεταξύ ενηλίκων συναινετικά, έχουν την νομιμότητα ιδιωτικών εμπορικών συναλλαγών. – Τόσα δίνω… – Πόσα θες; – Στα campus θα βρεις αυτό που θες… Άλλωστε είναι γνωστό πως η άλλη λύση στις οικονομικές απαιτήσεις των σπουδών στις ηπα (και όχι μόνο) είναι τα φοιτητικά δάνεια. Κάποιοι θα χαρακτήριζαν τέτοια χρέη (που σε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς είναι αδύνατο πλέον να πληρωθούν) χειρότερη εκπόρνευση.

Γίνεται, όμως, πράγματι εθελοντικά αυτή η επιλογή της «μισθωμένης ερωμένης» απ’ τις νεαρές αμερικάνες; Είναι, για να το πούμε αλλιώς, επιλογή ζωής; Το να προβάλεις, σε μια πλατφόρμα, μαζί με τα διανοητικά σου ενδιαφέροντα (τις σπουδές) και τα σωματικά σου προσόντα, σ’ ένα παζάρι “λευκής σαρκός plus” (όπου το «plus» σημαίνει ότι δεν είσαι του πεζοδρομίου αλλά του αμφιθεάτρου), αντέχει τον χαρακτηρισμό “επιλογή”; Δεν θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για οικονομική βία που αναγκάζει νεαρές γυναίκες να μοστράρονται σε κάθε φραγκάτο γιάπη; Τι θα συμβουλέψουν, άραγε, αυτές οι γυναίκες τις κόρες τους όταν τους ανακοινώσουν μελλοντικά ότι μπήκαν σε μια ανάλογη πλατφόρμα για να αγοράσουν ένα πανάκριβο ιπτάμενο ι.χ.; Τι θα έλεγε επ’ αυτού ο “παλιός” φεμινισμός, και τι ο “καινούργιος”;

Υποθέτουμε ότι ο σημερινός δεν θα έλεγε τίποτα· ειδικά αν ασχολείται με την “απελευθέρωση” των μουσουλμάνων γυναικών απ’ τους συντηρητικούς dress codes…

Κάτι τέτοια βλέπουν στο Πεκίνο ή στην Τεχεράνη και τα ανεμίζουν στην επικράτειά τους σαν αποδείξεις της δυτικής παρακμής. Αφού, με μαντήλια ή χωρίς, το να σπουδάζουν οι γυναίκες εκεί θεωρείται κρατική υποχρέωση· και δικαίωμά τους.

(φωτογραφία κάτω: Η άποψη ότι τα αμερικανικά πανεπιστήμια έχουν γίνει μπουρδέλα έχει τώρα μια κάποια τεκμηρίωση. Η λίστα του SeekingArrangement δεν επιτρέπει παρανοήσεις.)

Είναι ο καιρός (1)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Ίσως οι μαθητές και οι μαθήτριες, σαν ανήλικοι / ες, σαν κάτω από 18 χρονών, να είναι πράγματι τα κατάλληλα κοινωνικά υποκείμενα να κινητοποιηθούν σε σχέση μ’ αυτό που εξαιρετικά αφηρημένα εμφανίζεται σαν ο νο 1 παγκόσμιος κίνδυνος (μετά ή πριν την «τρομοκρατία»; – κανείς δεν μας λέει την σειρά των απειλών…), την κλιματική αλλαγή. Είναι κατάλληλοι / ες επειδή, λόγω ηλικίας, δεν θυμούνται, και δεν ξέρουν. Όχι μνήμη, όχι ιστορία: θα πρέπει να θεωρούνται προσόντα.. Αλλά οι (αρκετά…) μεγαλύτεροι / ες δεν θα έπρεπε να είναι είναι / είμαστε τόσο αθώοι…

Πριν απ’ οτιδήποτε άλλο, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Κλιματικές αλλαγές συμβαίνουν πράγματι σ’ αυτόν τον πλανήτη, πολύ πριν το είδος μας αποκτήσει πόδια και χέρια. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζουν οι ειδικοί· και δεν έχουμε λόγους να τους αμφισβητούμε. Κλιματικές αλλαγές τρομακτικές (με τα σημερινά δεδομένα) σε έκταση, ένταση και διάρκεια: αυτή η περιστρεφόμενη πέτρα, με όλα μα όλα τα συστατικά της, έμβια και μη, είναι πολύ σύνθετη κατάσταση για να υποστηρίξει κανείς – όπως έμμεσα υπονοείται τώρα – ότι η κλιματική αλλαγή (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση) είναι κάτι καινούργιο. Θα πρέπει να θυμίσουμε, για παράδειγμα, ότι στις αρχές του 14ου αιώνα η ήπειρος ευρώπη πέρασε μια μικρή εποχή παγετώνων· ενώ σε άλλες περιόδους, επίσης ιστορικά σχετικά πρόσφατες, η γροιλανδία είχε πολύ λιγότερους (παγετώνες) απ’ ότι τώρα.

Συνεπώς δεν θέλουμε (και δεν μπορούμε) να μπούμε σε οποιαδήποτε συζήτηση καφενείου για το «αν συμβαίνει» ή όχι κάποια σοβαρή κλιματική αλλαγή. Ούτε θα υποτιμούσαμε οποιονδήποτε αυθεντικά οικολογικό αγώνα! Το ζήτημα είναι εντελώς διαφορετικό. Είτε η κλιματική αλλαγή συμβαίνει προς την μία (αύξηση της μέσης θερμοκρασίας) είτε συμβαίνει προς την άλλη (μείωσή της)· είτε είναι «ανθρωπογενής» σε μικρό, σε μέτριο ή σε μεγάλο βαθμό, το απόλυτα βέβαια είναι πως «ανθρωπογενής» 110% είναι ο λόγος γι’ αυτήν!

Κι όχι απλά «ανθρωπογενής». Αλλά καπιταλιστικός. Διότι είναι αδύνατο να απομονώσει ο οποιοσδήποτε την οποιαδήποτε ρητορική για τέτοιας κλίμακας ζητήματα απ’ την εποχή, την συγκυρία, τα δεδομένα της εποχής όπου διατυπώνεται ο λόγος για – . Στον ύστερο μεσαίωνα, όταν η μικρή εποχή των παγετώνων χαρακτηρίστηκε από πτώση της μέσης θερμοκρασίας και διαρκείς και έντονες βροχές, καταστράφηκαν επι χρόνια πολλές σοδειές, με αποτέλεσμα εκτεταμένη έλλειψη τροφίμων, υποσιτισμό, αρρώστιες και πολλά εκατομμύρια θανάτων. Τότε ο «λόγος για –» ήταν θρησκευτικός / χριστιανικός: «θέλημα θεού», «μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας», κλπ κλπ..

Τώρα δεν είναι έτσι. Κι ούτε οι προβλέψεις για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι για λιμούς και εκατομμύρια νεκρούς (πρωτοκοσμικούς) από πείνα…

(φωτογραφία: Το αντιπυρηνικό κίνημα στα ‘80s αμφισβήτησε όχι μόνο το πυρηνικό ενεργειακό μοντέλο, αλλά και την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στη δυτική ευρώπη. Αν όχι αντικαπιταλιστική, είχε σίγουρα μια αντιπολεμική, αντιμιλιταριστική αιχμή, αρνούμενο την διάκριση ανάμεσα σε «κακή» (στρατιωτική) και «καλή» (ειρηνική) χρήση της πυρηνικής ενέργειας.)

Είναι ο καιρός (2)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Στην αρχή, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980, η ανησυχία για τον επερχόμενο κλιματικό Αρμαγεδώνα λεγόταν «τρύπα του όζοντος». Κανείς απ’ τις (πρωτοκοσμικές) μάζες δεν ήξερε ως τότε πόσο σημαντικό ήταν το στρώμα όζοντος στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Το έμαθαν όλοι μαζί με την απειλή: μια εκτεταμένη σε έκταση «λέπτυνση» αυτού του στρώματος πάνω απ’ το νότιο πόλο θεωρήθηκε (επιστημονικά πάντα) σαν η νο 1 απειλή για την ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη! Η υπεριώδης ακτινοβολία (του ήλιου) περνούσε με μεγαλύτερη ένταση απ’ αυτήν την «τρύπα»· κι έτσι (θα) ανέβαζε ανεξέλεγκτα την θερμοκρασία στην επιφάνεια· ενώ, ταυτόχρονα, θα προκαλούσε δερματικές αρρώστιες σ’ όσους τους έβλεπε ο ήλιος…

Η αιτία για την «τρύπα του όζοντος»; Ανθρωπογενέστατη. Η υπερβολική χρήση χλωροφθορανθράκων, κυρίως στις ψυκτικές συσκευές (στα ψυγεία και στα air condition). Την εποχή, λοιπόν, της “τρύπας του όζοντος”, οι χημικές βιομηχανίες έτριβαν τα χέρια τους (και εξακολουθούν να τα τρίβουν, παρότι η αρχική αφορμή έχει ξεχαστεί) με το δόγμα «ο ήλιος είναι επικίνδυνος», αφού λάνσαραν το ένα μετά το άλλο τα τρομερά αντι-ηλιακά τους. Και τα ψυγεία σταμάτησαν να δουλεύουν με το επικίνδυνο φρέον…

Η μεγα-απειλή της «τρύπας του όζοντος» κράτησε κάμποσα χρόνια. Για να την διαδεχτεί η μεγα-απειλή του «φαινόμενου του θερμοκηπίου». Σαν ξαφνικά να αποκαλύφθηκε ότι όλος ο πλανήτης ήταν τυλιγμένος μ’ ένα νάυλον· αλλά όχι. Το κακό προερχόταν απ’ τον διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, απ’ την καύση άνθρακα και, κυρίως, πετρελαίου και βενζίνης. Σε αντίθεση με το όζον (που απειλούσε επειδή ήταν «τρύπα») το διοξείδιο του ανθρακα απειλούσε επειδή ήταν «παχύ στρώμα» στην ατμόσφαιρα, γύρω απ’ τον πλανήτη. Εννοείται ότι το αποτέλεσμα του «χοντρού στρώματος» διοξειδίου του άνθρακα (θα) ήταν το ίδιο με του «λεπτού στρώματος / τρύπας» του όζοντος: αύξηση της μέσης θερμοκρασίας… Για κάποιον λόγο οι ηλιακές ακτίνες διαπερνούσαν αυτό το «χοντρό στρώμα» ερχόμενες στη γη· αλλά όχι ανακλώμενες στην επιφάνειά της.

Φυσικά υπάρχει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα· και προφανώς έχει αυξηθεί λόγω του ενεργειακού μοντέλου και της έκτασης της 2ης βιομηχανικής επανάστασης… Αλλά υπάρχουν και τα φυτά που το απορροφούν. Ήταν, άραγε, μόνο του το διοξείδιο του άνθρακα «παράγοντας αύξησης της μέσης θερμοκρασίας»; Υπήρχαν κι άλλοι; Δεν έχει σημασία: το βασικό, όπως και στην περίπτωση της «τρύπας του όζοντος», ήταν το ανθρωπογενές της υποδεικνυόμενης αιτίας. Ο λόγος για – θα έπρεπε να μοιράζει καθολικές ευθύνες. Αν όχι γι’ αυτήν καθαυτήν την δημιουργία του προβλήματος, οπωσδήποτε για την λύση του. Μια δόση συνενοχής έπρεπε να βαραίνει κάθε αξιοπρεπή επιβάτη του πλανήτη…

Το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» άρχισε να μπαίνει στην άκρη σαν το όνομα του Θηρίου για να αντικατασταθεί απ’ την «υπερθέρμανση του πλανήτη». Φαίνεται πως το δεύτερο όνομα προτιμήθηκε σε σχέση με το πρώτο επειδή υποδείκνυε άμεσα το επερχόμενο κακό· κι άρα το επείγον των ευθυνών. Ατομικών και κρατικών. Το ενεργειακό μοντέλο θα έπρεπε να αλλάξει ριζικά, οι υδρογονάνθρακες να εγκαταλειφθούν το γρηγορότερο σαν πηγή ενέργειας, να εφευρεθούν και να εφαρμοστούν εκτεταμένες «καθαρές (ή ανανεώσιμες) πηγές ενέργειας» – αν το είδος μας σκόπευε να σωθεί απ’ τον κλιματικό Αρμαγεδώνα. Και δεν θα έπρεπε να γίνονται καχύποπτες ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα το πόσο ενεργειακά οικολογική και οικονομική είναι η κατασκευή των μηχανών που παράγουν «καθαρή ενέργεια». Πόσο «οικολογική» είναι, για παράδειγμα, η επεξεργασία των σπανίων γαιών απ’ τις οποίες προκύπτουν οι πολύτιμες πρώτες ύλες για τις “πράσινες” τεχνολογίες…

Εν τέλει, κι αυτό είναι πολύ πρόσφατο, ένας καινούργιος όρος ήρθε να αντικαταστήσει τους προηγούμενους, και πάλι σαν το όνομα του Θηρίου: κλιματική αλλαγή. Όλοι – τώρα – κινητοποιούνται – για – την – «κλιματική – αλλαγή»· οι νεώτεροι / ες κτυπάνε την καμπάνα (και τα απαθή κεφάλια των «μεγάλων») καλώντας τους να πάρουν μέτρα ενάντια – στην – «κλιματική – αλλαγή».

Το περίεργο μ’ αυτό το καινούργιο όνομα, αν συγκριθεί με το «η υπερθέρμανση του πλανήτη», είναι πως είναι σκόπιμα ουδέτερο. «Κλιματική αλλαγή» θα μπορούσε να είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας· αλλά επίσης και η μείωσή της… Εκείνοι που εφηύραν και καθιέρωσαν στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας / δημαγωγίας αυτόν τον ασαφή όρο έχουν υπόψη τους κάτι που δεν το ξέρουμε οι υπόλοιποι; (Υπάρχουν κάποιες φήμες…)

(φωτογραφία: Σαν φρούτο που έχει αρχίσει να σαπίζει η εικονογράφηση μιας «τρύπας του όζοντος» που απειλεί να φάει τον πλανήτη ήταν η μόδα των ‘90s. Δεν υπήρχε και η «ισλαμική τρομοκρατία», οπότε ήταν ο μόνος μεγα-φόβος διαθέσιμος να τον αγαπήσουμε…)

Είναι ο καιρός (3)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Το να πούμε ότι οι κινητοποιήσεις – για – την – κλιματική – αλλαγή συμβαίνουν σε μια εποχή που, για παράδειγμα, τα ίδια ή παρόμοια υποκείμενα αδιαφορούν γενικά για τους πρόσφυγες ή τους μετανάστες θα δημιουργούσε την υποψία πως τις εννοούμε αποπροσανατολιστικές. Όχι, καθόλου. Είναι to the point! Ποιό είναι όμως αυτό το point;

Όποιος έχει διαβάσει την «Λευκή Βίβλο» της ε.ε., προϊόν της «συνθήκης του Μάαστριχτ» (τέλη 1991 – αρχές του 1992) θα πρέπει να θυμάται (;) ότι σ’ εκείνους τους καιρούς που συνέβαιναν δραματικές αλλαγές (διάλυση του «ανατολικού μπλοκ» και των κοινωνιών του, ανάδειξη των ηπα σαν «μόνης υπερδύναμης» του πλανήτη) η τότε ευρωπαϊκή ένωση, προσπαθώντας να συσπειρωθεί σαν οικονομικό μπλοκ και όχι μόνο, όριζε την προστασία του περιβάλλοντος σαν βασικό κριτήριο τόσο της δικής της (καπιταλιστικής) ανάπτυξης όσο και των εμπορικών / οικονομικών σχέσεών της με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός «ορκιζόταν» ότι θα γίνει πράσινος, «οικολογικός» όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για όποιον θα ήθελε να έχει παρτίδες μαζί του. Κατά την «Λευκή Βίβλο» η ε.ε. θα επέβαλε την «πράσινη αναδιάρθρωση» και στους εμπορικούς της εταίρους…

Πού είναι το κακό; – θα ρωτήσει κάποιος. Όχι στην επιφάνεια – είναι η απάντηση. Μετά μια περίοδο έντονων και μαχητικών οικολογικών κινημάτων (‘70ς – ‘80ς) το ότι απ’ τις αρχές των ‘90s ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός (με πρωτεργάτη στο θέμα τον γερμανικό) υιοθετούσε / αφομοίωνε «κριτήρια περιβάλλοντος» θα μπορούσε να είναι, απλά, έκφραση της ιστορικής διαλεκτικής…

Θα μπορούσε να είναι απλά αυτό; Όχι. Οι κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» έκαναν καθαρό ότι το «περιβάλλον», η «προστασία του», η «οικολογία», θα γινόταν ένα απ’ τα μέσα, ένα απ’ τα όπλα του ευρωπαϊκού καπιταλισμού απέναντι στους όποιους ανταγωνιστές του· τότε, κυρίως, τις ηπα. Απ’ την μια μεριά αναπτύσσοντας «πράσινες», «οικολογικά φιλικές» τεχνολογίες σε διάφορους τομείς· απ’ την άλλη προωθώντας ή και επιβάλλοντάς τες σαν «διεθνή πρότυπα». Φρενάροντας, όπου χρειαζόταν, τα «αντι-οικολογικά» εμπορεύματα των άλλων, εμποδίζοντάς τα κατ’ αρχήν να μπουν στην ευρωπαϊκή κατανάλωση.

Δεν έγινε ακριβώς έτσι… Έγινε περίπου έτσι… Αλλά εκείνο που δεν έπρεπε να ξενίζει ήδη από τότε είναι αυτό: ένας, κάποιος «πράσινος» καπιταλισμός δεν είναι τέτοιος σαν «καλός για τον πλανήτη»· αλλά σαν «καλός για τα συμφέροντα των μεν εναντίον των συμφερόντων των δε».

Καμμία έκπληξη δεν επιτρέπεται!

Είναι ο καιρός (4)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Η ιδέα πίσω απ’ τις κινητοποιήσεις – για – την – κλιματική – αλλαγή είναι πως απ’ την μια μεριά βρίσκονται οι (ανθρώπινοι) εκφραστές της «φωνής του πλανήτη» (μια εκπροσώπηση εντελώς μεταφυσική για κάτι ακόμα πιο μεταφυσικό!) και απ’ την άλλη οι «κύριοι» (του πλανήτη) που πρέπει να ακούσουν την φωνή και να πράξουν τα δέοντα. Αλλά αυτό είναι, κατά κάποιον τρόπο, το τυράκι (που ισοπεδώνει τάξεις, πολιτισμούς, ιστορία, εκμετάλλευση, τα πάντα). Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια απ’ τις μορφές του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, όπου η «φροντίδα για το κλίμα» αποκτάει δημόσια, δηλαδή πολιτική αξία μόνο επειδή κάποιοι κύριοι, όχι δευτερεύοντες, «αδιαφορούν γι’ αυτό»… Οι κλιματικά “άγιοι” αξίζουν όσο υπάρχουν κλιματικά αμαρτωλοί…

Μέσα σ’ αυτόν τον ανταγωνισμό, ακόμα και τα πρόσωπα γίνονται icons, Θέαμα, είτε το ξέρουν είτε όχι, είτε το επιδιώκουν είτε όχι. Η νεαρή Greta Thunberg είναι αυθεντική στην έγνοια της για το κλίμα. Αλλά η αυθεντικότητα τελειώνει εκεί: στις εφηβικές ευαισθησίες. Θα ήταν απίθανο να ξεκινήσει απ’ τη σουηδία καμπάνια εναντίον των νορβηγικών εξορύξεων πετρελαίου (οι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι βασικό έσοδο του νορβηγικού κράτους / κεφάλαιου, αλλά ανήκουν στο αντι-οικολογικό παράδειγμα…) αλλά είναι πολύ πιο πιθανό να ταξιδέψει ως τις ηπα για να μεταφέρει το μήνυμα. Δεν θα μπορούσε, όμως, να κατάγεται απ’ το Τέξας και να κάνει το ανάποδο ταξίδι. Τα πρόσωπα και η συμβολοποίησή τους είναι ιστορικά προσδιορισμένα!

Αν, όμως, είσαι 15, 16, 17 ή 18 χρονών και έχεις μεγαλώσει στον πρώτο κόσμο έχεις περιθώριο να το αγνοείς αυτό. Γι’ αυτό γίνεσαι το κατάλληλο κοινωνικό υποκείμενο να υπερασπιστείς «κάτι» χωρίς ιστορία, χωρίς κοινωνικούς και ιδεολογικούς προσδιορισμούς. «Κάτι» που εμφανίζεται μπροστά σου σαν το «καθ’ αυτό Κακό».

(Εν τω μεταξύ, πολύ πριν καλά καλά αλλάξουν οι κακιές «ανθρώπινες» συνήθειες που την είχαν δημιουργήσει, η «τρύπα του όζοντος» σταμάτησε να μεγαλώνει στα μέσα των ‘90s. Λίγα χρόνια μετά άρχισε να μικραίνει. Κουβέντα δεν ειπώθηκε επ’ αυτού. Αν το κακό είχε μείνει εκεί, στην «τρύπα του όζοντος», θα είχαμε ησυχάσει.

Αλλά ξέρετε πως είναι ο διάολος: μεταμορφώνεται συνέχεια…)

Area 51

Σάββατο 21 Σεπτέμβρη. Η σημερινή συγκέντρωση / πάρτυ έξω απ’ την θρυλική area 51 (μια αμερικανική στρατιωτική βάση για την οποία οι «φίλοι των ufo» υποστηρίζουν ότι σ’ αυτήν το κράτος κρύβει τα στοιχεία που έχει για alien πολιτισμούς) δεν θα είναι το extraterrestrial Woodstock – απ’ την άποψη του πλήθους. Είναι, ίσως, η αρχή. Θα μπορούσε όμως να θεωρηθεί μια συγκέντρωση για την επί γης ειρήνη.

Διότι το ίδιο το αμερικανικό κράτος, ο στρατός του συγκεκριμένα, στα τέλη του περασμένου Ιούλη, άφησε να του διαφύγουν 3 πολύ πρόσφατα video από πολεμικά του αεροπλάνα, στα όποια φαίνονταν «άγνωστης ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα» που είχαν πιάσει τα ραντάρ τους.

Στο video πιο κάτω, απ’ το γνωστό καθεστωτικό fox news, ένας βουλευτής εκδηλώνει την ανησυχία του για το περί τίνος πρόκειται, ενώ τα πλάνα απ’ τα video παίζουν στο πλάι. (Υπάρχει καθυστέρηση στην εμφάνιση των υπότιτλων).

Η ανησυχία του εκπροσώπου του αμερικανικού λαού είναι δικαιολογημένη. Κι αν αυτά τα «α.τ.ι.α.» δεν είναι εξωγήινοι αλλά προχωρημένα μυστικά όπλα της Μόσχας ή του Πεκίνου; Πώς να το αντέξει αυτό το ψοφιοκουναβιστάν; Συνεπώς χρειάζονται εξηγήσεις – και διαφάνεια…

Να γιατί οι «φίλοι των ufo», έχοντας απαντήσει στο θέμα, είναι ειρηνόφιλοι: Ούτε ρωσία, ούτε κίνα· wellcome aliens!

(Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν στα σοβαρά ότι αυτοί οι τεχνολογικά υπερεξελιγμένοι πολιτισμοί κάπου στο σύμπαν θα πρέπει να είναι σίγουρα κομμουνιστές, αφού έχουν φτάσει στο ανώτατο σημείο ανάπτυξης του καπιταλισμού τους, που είναι η ικανή και αναγκαία φάση για το πέρασμα στην αταξική κοινωνία.

Χμμμ… Αν είναι έτσι μήπως έχουν δώσει κάποια τεχνικά τους μυστικά στην κίνα, σαν πρωτόγονη μεν αλλά κομμουνιστική; Ή στον Putin, σαν πρώην καγκεμπίτη, υπηρέτη δηλαδή του υπανάπτυκτου σοβιετικού κομμουνισμού; Μήπως, τελικά, οι «φίλοι των ufo» είναι undercover κόκκινοι;

Απ’ την άλλη μεριά τι σχέση έχουν με τους συμπατριώτες τους flat earthers; Θα τα έβρισκαν «κάπου στη μέση», στην άποψη ότι η γη είναι κι αυτή ένας ιπτάμενος δίσκος;)

Το έδαφος…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τα σύνορα, λοιπόν, δεν έχουν αλλάξει (εκτός απ’ την προσπάθεια του απαρτχάιντ Τελ Αβίβ να επεκταθεί σε βάρος της συρίας – υψώματα του Golan – και των παλαιστινίων). Ακόμα και το τουρκικό καθεστώς, που έχει καταλάβει στρατιωτικά ένα τμήμα της συριακής επικράτειας, δεν την διεκδικεί για δικό του έδαφος. Δεν το χρειάζεται. Θα ήθελε να ελέγχει τις κινήσεις σ’ αυτό.

Ταυτόχρονα όμως, και χωρίς αλλαγή συνόρων, η αναμέτρηση της ηγεμονίας (και των υλικών βάσεών της) οξύνεται. Ορισμένα τεχνικά μέσα (αεροπλάνα, πύραυλοι, drones, δορυφόροι, συστήματα γεωεντοπισμού) επιτρέπουν αυτή η όξυνση να εξελίσσεται ως τώρα χωρίς μετακινήσεις στρατών επί του εδάφους. Το Τελ Αβίβ βομβαρδίζει στόχους / σημεία χιλιάδες χιλιόμετρα απ’ τα σύνορά του (στη συρία και στο ιράκ) ή δίπλα (στον λίβανο). Οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» έχουν απλωθεί σ’ όλη αυτή τη ζώνη, σε επιλεγμένες θέσεις· αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ότι η Τεχεράνη διεκδικεί έδαφος απ’ τον λίβανο, την συρία, το ιράκ ή την υεμένη. Οι υεμενίτες Houthis είναι σε θέση να κάνουν σοβαρές ζημιές πολύ μακριά απ’ τις βάσεις επιδιώκοντας, ουσιαστικά, την δημιουργία ενός χωριστού κράτους, περίπου στα όρια του άλλοτε κράτους της βόρειας υεμένης. Ίσως η μόνη «εδαφική» κρατική κίνηση μεγάλου μεγέθους σε εξέλιξη να είναι στη θάλασσα: η Άγκυρα διεκδικεί την αοζ της στην ανατολική Μεσόγειο (ενάντια στους ελληνο – ελληνοκυπριακούς σχεδιασμούς). Παράδοξο ή όχι οι βυθοί έχουν αποκτήσει την «plane» αξία που κάποτε είχαν οι στεριές…

Η σύγκρουση δεν έχει την τυπική μορφή «διεκδίκηση / κατάληψη εδάφους» (του είδους, π.χ., ο ιρακινός στρατός καταλαμβάνει το κουβέιτ). Όχι ακόμα, όχι στην έκταση που θα μπορούσε να περιμένει κανείς. Γίνεται, όμως, σαν χαράξεις επί του εδάφους· με την μορφή της εξασφάλισης, του ελέγχου και της προστασίας ροών. Χερσαίων ή/και θαλάσσιων. Ροών καυσίμων, ροών εμπορευμάτων, ροών εργασίας, ροών νομισμάτων…

Μοιάζει οξύμωρο, αλλά δεν είναι. Ο μεν άξονας Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ επεδίωξε να ρευστοποιήσει τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα (και διεθνείς θεσμούς συγκροτημένους πάνω σ’ αυτά), για να εξουδετερώσει αυτές τις ροές (ακόμα και τις χρηματικές!) μεταξύ ασίας απ’ την μια και ευρώπης και αφρικής απ’ την άλλη· το δε ευρασιατικό μπλοκ επιδιώκει να εξασφαλίζει αυτά τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα, για να διευκολύνει αυτές τις ροές. Οι πρώτοι επιχείρησαν (και ίσως δεν έχουν εγκαταλείψει ακόμα την προσπάθεια) να εδαφικοποιήσουν την αποσταθεροποίηση των επικίνδυνα ανταγωνιστικών ροών· οι δε δεύτεροι επιδιώκουν την σταθεροποίησή τους οργανώνοντας την τυπική εδαφική μορφή «μπλοκ». Αγωγοί, τραίνα, δρόμοι, θαλάσσιες πλεύσεις: αυτές είναι οι γραμμές που ξανά και ξανά εικονογραφούν τα επίδικα της σύγκρουσης.

Η γεωμετρία…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τοπικοί ιμπεριαλισμοί εναντίον τοπικών ιμπεριαλισμών… Πλανητικοί ιμπεριαλισμοί εναντίον πλανητικών ιμπεριαλισμών… Υπάρχει όμως κι ένα τρίτο επίπεδο, αόρατο δια γυμνού οφθαλμού, και πιο καθοριστικό. Είναι η κλιμακούμενη σύγκρουση ανάμεσα στη «λογική» της εδαφικής διακράτησης / συσσώρευσης / εξουσίας (στην οποία περιλαμβάνεται και η δημιουργία «ζωνών αποσταθεροποίησης») και στη «λογική» της ροϊκής συσσώρευσης / εξουσίας. Ίσως πρώτη η Hannah Arendt έκανε τη δομική διάκριση ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο “λογικές”, που συνυπάρχουν μεν στην καπιταλιστική συσσώρευση· όμως σε περιόδους κρίσης / αναδιάρθρωσης και Αλλαγής Παραδείγματος μπορούν να “υποκειμενικοποιηθούν” σαν διαφορετικές κρατικές / καπιταλιστικές τακτικές.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί το έσχατο σχέδιο της Ουάσιγκτον (και των συμμάχων της) στη μέση Ανατολή είναι η καμμένη γη. Επειδή υποχωρεί, υποχωρεί, υποχωρεί. Ανάλογα δεν είναι δύσκολο να καταλάβει το γιατί το ευρασιατικό μπλοκ, και ειδικά το Πεκίνο, επιδιώκει (εδαφική) σταθερότητα: επειδή αυτή είναι η προϋπόθεση της ασφάλειας των ροών. Το πιο δύσκολο είναι να προσέξει κανείς ότι ενώ το αποσταθεροποιημένο έδαφος (η αμερικανική τακτική) είναι αποσταθεροποιημένο ομοιόμορφα, συνεπώς έχει παντού την “ίδια τιμή αποσταθεροποίησης”, το σταθεροποιημένο έδαφος δεν έχει παντού την “ίδια τιμή σταθεροποίησης”. Εννοούμε: στη δεύτερη περίπτωση υπάρχουν σημεία υψηλής αξίας (π.χ. λιμάνια, ένας σιδηροδρομικός άξονας, μια διέλευση αγωγού) και άλλα μικρότερης ή ελάχιστης. Το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο, για την δική του επικράτεια, φροντίζει να μην συμβαίνει έτσι. Όμως οπουδήποτε αυτή η διακύμανση “εδαφικής αξίας” μπορεί να ισχύει (και υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό) η εξασφάλιση της ροϊκής συσσώρευσης / εξουσίας μπορεί να σημαίνει την προστασία μόνο των σημείων υψηλής αξίας.

Για να το πούμε παραδειγματικά: στη χειρότερη των περιπτώσεων 5, 10 ή 15 χιλιάδες κινέζοι στρατιώτες δεν θα προστατέψουν το σύνολο της ιρανικής επικράτειας· αυτό είναι δουλειά του ίδιου του ιρανικού καθεστώτος. Θα αρκεστούν στην προστασία των (ιρανικών) σημείων υψηλής αξίας, όποια είναι αυτά.