Και κλέφτες (στο άσπρο σπίτι)

Παρασκευή 7 Σεπτέμβρη. Η εξομολόγηση του ανώνυμου «αντιστασιακού» συμπίπτει με την επικείμενη, τις επόμενες μέρες, κυκλοφορία του βιβλίου του Woodward (γράφαμε τις προάλλες), του οποίου οι προδημοσιεύσεις / διαφήμιση προκαλούν εκτεταμένο «σάλο». Στον πρόλογο του βιβλίου που «διέρρευσε» στο καθεστωτικό Atlantic, ο Gary Cohn, πρώην οικονομικός σύμβουλος στο άσπρο σπίτι, διηγείται πως βούτηξε ένα έγγραφο απ’ το γραφείο του ψόφιου κουναβιού, που τερμάτιζε την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη νότια κορέα. Ο Cohn θεώρησε «κίνδυνο εθνικής ασφάλειας» το ενδεχόμενο να το υπογράψει ο Trump. Το έκλεψα απ’ το γραφείο του λέει. Δεν θα τον άφηνα να το δει. Ποτέ δεν θα το δει. Πρέπει να προστατέψουμε τη χώρα.

Ντάξει γενναίε – αλλά ποιος το προωθούσε το έγγραφο; Τέλος πάντων: τέλειωσε η χρησιμότητα του ψόφιου κουναβιού για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό; Πλησιάζει η ώρα του «ατσαλάκωτου»; Του ακόμα πιο φασίστα Pence;

Αν ναι, διάφορα soft (εναντίον της αμερικανικής ηγεμονίας) θα πρέπει να επιταχυνθούν. Με τον Pence στην προεδρική καρέκλα (όποτε κι αν συμβεί αυτό) το κόλπο μωρέ αυτός είναι καλός, αλλά δεν τον αφήνουν που δουλεύτηκε με το ψόφιο κουνάβι, θα σχολάσει…

(Εν τω μεταξύ, επειδή ο Woodward στα αποσπάσματα που έχουν διαρρεύσει αναφέρει συγκεκριμένα τον Mattis να λέει ότι “ο πρόεδρος έχει νοημοσύνη εφτάχρονου”, έχουν φουντώσει οι φήμες ότι θα απολυθεί. Προφανώς επειδή τον “μεγαλώνει”…)

Πέσο

Σάββατο 1 Σεπτέμβρη. Το Μπουένος Άιρες δεν είναι στη μέση Ανατολή· η κυβέρνησή του δεν κάνει παρέα με τη Μόσχα, ούτε θα αγοράσει ρωσικούς S-400· επιπλέον δεν τιμωρείται με “κυρώσεις”… Τι έχει, λοιπόν, το έρμο αργεντίνικο εθνικό νόμισμα και ψοφάει στις διεθνείς του ισοτιμίες; Με την εξαίρεση των ελλήνων εθνικοφρόνων που βλέπουν στα νομισματικά προβλήματα του αιώνιου εχθρού (της τουρκίας) κάτι σαν επέλαση της «παναγιάς της ελευθερώτριας», όλος ο υπόλοιπος κόσμος ξέρει την απάντηση: η (σχετική) υποτίμηση μιας σειράς νομισμάτων (στα οποία περιλαμβάνεται και το βραζιλιάνικο real) και οι συνέπειες που έχουν αυτές οι βίαιες υποτιμήσεις έχουν αφορμή (αν και όχι πλήρη αιτία) την πολιτική της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας.

Η fed, προσπαθώντας να αντιστρέψει την επεκτατική νομισματική πολιτική που εγκαινίασε το 2009 («ποσοτική χαλάρωση», δηλαδή εκτύπωση και διάθεση στις εμπορικές αμερικανικές τράπεζες τεράστιων ποσοτήτων χρήματος – για να «σωθούν»…) αυξάνει τώρα τα βασικά επιτόκια, τραβώντας πίσω τα δολάρια που μοίρασε… Αυτή η επιτοκιακή αύξηση βελτιώνει την «απόδοση» των αμερικανικών κρατικών ομολόγων… Οι διεθνείς έμποροι χρήματος (λοιπόν) μεταφέρουν τα λεφτά τους απ’ τα όποια προβληματικά κρατικά ομόλογα καπιταλιστικών κρατών (ή τα επιχειρηματικά δάνεια) στα αμερικανικά, που θεωρούνται «ασφαλής επένδυση»… Οι αποδόσεις αυτών των περιφερειακών ομολόγων πέφτουν (κατά συνέπεια) και, μαζί τους, οι ισοτιμίες των αντίστοιχων εθνικών νομισμάτων…. Κατ’ αυτόν τον τρόπο τα τρέχοντα (κρατικά ή/και επιχειρηματικά) δάνεια αυτών των περιφερειακών καπιταλισμών γίνονται δυσκολότερο να αποπληρωθούν… Και μια ορισμένη «κρίση χρέους» ξαναεμφανίζεται στον ορίζοντα.

Αυτό είναι που συνδέει την «απείθαρχη» Άγκυρα με το νεοφιλεύθερο Μπουένος Άιρες, την ισλαμική Τεχεράνη με την προεκλογική Μπραζίλια (ενδεχομένως, στο κοντινό μέλλον, και με άλλες πρωτεύουσες) – παρεπιπτόντως και με την Αθήνα, σε ότι αφορά την άνοδο των δικών της επιτοκίων δανεισμού (στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, αφού κατά τα υπόλοιπα το ελληνικό κράτος δεν τολμάει να ξεμυτίσει ακόμα στις «αγορές»). Κάθε ένα απ’ τα θιγόμενα κράτη έχει τα μεγαλύτερα ή μικρότερα «προβλήματά» του· αλλά δεν υπάρχει κράτος και καπιταλισμός χωρίς προβλήματα, με πιο διάσημο το αμέρικα. Στην πράξη αυτό που παίζει ρόλο στο διεθνές εμπόριο χρήματος δεν είναι αυτά καθαυτά τα προβλήματα του ενός ή του άλλου δανειζόμενου (κράτους ή επιχείρησης) αλλά η σχέση (και η διατίμηση) αυτών των προβλημάτων σε σύγκριση με άλλα. Η «σχετική αξία», δηλαδή, των προβλημάτων, όπου στο «σχετική» μπορεί να περιλαμβάνονται όχι μόνο οι πεποιθήσεις και οι προβλέψεις των εμπόρων χρήματος (ή των υπολογιστικών συστημάτων τους) αλλά ακόμα και πολεμικές επιλογές.

Έτσι, λοιπόν, η fed δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι ιδιαίτερα διαφορετικό απ’ αυτό που κάνει – ακόμα κι αν, μ’ αυτόν τον τρόπο, απειλεί διάφορες καταρρεύσεις με άγνωστη εξέλιξη. Ακόμα κι αν, κάποια στιγμή, κτυπηθεί ο ίδιος ο αμερικανικός καπιταλισμός απ’ την αλυσίδα των συνεπειών….

Ford

Σάββατο 1 Σεπτέμβρη. Η ίδια ακριβώς διαδικασία που έχει πυροδοτηθεί απ’ την αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων, δηλαδή η υποτίμηση κρατικών και εταιρικών ομολόγων, κτυπάει αυτή την στιγμή ένα απ’ τα διαμάντια στο στέμμα του αμερικανικού καπιταλισμού: την αυτοκινητοβιομηχανία ford.

Η ford έχει εδώ και χρόνια προβλήματα κερδοφορίας (και σχέσης ανάμεσα στην κερδοφορία της και στα δάνεια για την αναδιάρθρωσή της)· προφανώς ανήκει σ’ έναν απ’ τους αμερικανικούς καπιταλιστικούς κλάδους που έχει αναλάβει να «προστατέψει» η συντηρητική κυβέρνηση με επικεφαλής το ψόφιο κουνάβι. Το θέμα είναι όμως ότι το «γιατρικό» τείνει να σκοτώσει τον «ασθενή». Για παράδειγμα οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα έχουν επιβαρύνει τα κόστη παραγωγής των αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών· και της ford.

Το κυρίως πρόβλημα, ωστόσο, βρίσκεται αλλού. Η ford σκόπευε να μεταφέρει τμήμα της παραγωγής της στο μεξικό (για να εκμεταλλευτεί την αισθητά φτηνότερη εργασία των μεξικάνων εργατών), αλλά η σημαία «america first» της το απαγορεύει. Σχεδίαζε, επίσης, να εγκαταστήσει στην κίνα την γραμμή παραγωγής του νέου επιβατηγού focus active· αλλά οι δασμοί που βάζει το ψοφιοκουναβιστάν στις εισαγωγές αυτοκινήτων απ’ την κίνα αχρηστεύει το όφελος που θα είχε η επιχείρηση αν έφτιαχνε τα αμάξια στην κίνα και τα εισήγαγε στο αμέρικα. Έτσι χτες ανακοίνωσε ότι ματαιώνει το «κινέζικο σχέδιο» αφού, λόγω της αυξημένης (εξαιτίας των δασμών 25%) τιμής, δεν προβλέπει να πουλάει στην πατρίδα περισσότερα από 50.000 κομμάτια τον χρόνο…

Έχοντας ήδη σοβαρά προβλήματα ανταγωνιστικότητας έναντι των ευρωπαϊκών και ασιατικών αυτοκινητοβιομηχανιών, η ford σχεδίαζε το outsourcing ενός καλού τμήματος της παραγωγής της σαν βασικό σκέλος της αναδιάρθρωσής της, υπέρ της οποίας είχε αυξήσει τα τελευταία χρόνια τον δανεισμό της. Η ακύρωση των σχεδίων για το μεξικό και την κίνα, σε συνδυασμό με την «ασφάλεια» των αμερικανικών κρατικών ομολόγων, έχει ρίξει τα δικά της (εταιρικά) ομόλογα μια μόλις βαθμίδα πάνω απ’ την κατηγορία «σκουπίδια»…. Σε συνδυασμό με τους πάντα παρόντες τζογαδόρους του χρηματοπιστωτισμού (που περιμένουν να βγάλουν λεφτά με ουρά στοιχηματίζοντας έγκαιρα σε αναμενόμενες ηχηρές καταρρεύσεις) η θρυλική αυτοκινητοβιομηχανία ford βρίσκεται πια μόνο μισό βήμα πριν την χρεωκοπία… Το χρέος της είναι πάνω από 80 δισεκατομύρια δολάρια, και η προοπτική ανάκαμψης φαίνεται όλο και πιο μακρυνή.

Η Moody’s έχει ήδη μπει στο κόλπο, προειδοποιώντας για επερχόμενη καταιγίδα χρεωκοπιών “ομολόγων σκουπίδα”… Η κωμική λεπτομέρεια αυτής της προαναγγελίας (σε ότι αφορά την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία και όχι μόνο) είναι ότι αφού οι Βρυξέλες πρότειναν στην Ουάσιγκτον να καταργηθούν εντελώς και αμοιβαία οι δασμοί στις εισαγωγές αυτοκινήτων στις δύο μεριές του Ατλαντικού, το ψόφιο κουνάβι απάντησε: Μπαααα… δεν είναι αρκετό αυτό… Γιατί; Επειδή αυτοί (οι ευρωπαίοι δηλαδή) θα συνεχίζουν να αγοράζουν τα δικά τους αυτοκίνητα και όχι τα δικά μας, γιατί έτσι την βλέπουν…

Χωματερές

Σάββατο 1 Σεπτέμβρη. Η αμερικανική «αγορά» των επιχειρηματικών ομολόγων σκουπιδιών υπολογίζεται σε πάνω από 1 τρισεκατομύρια δολάρια: αφού δεν υπήρχαν μετά το 2008/09 subprime στεγαστικά δάνεια σαν ορίζοντας “αρπαχτών” απ’ τους δανειστές χρήματος, το κενό έχει καλυφθεί από subprime bonds, κρατικά ή/και εταιρικά… Αν, τελικά, χρεωκοπήσει ένα μαγαζί σαν την ford (ή κάποιο ανάλογου μεγέθους) όλοι καταλαβαίνουν ότι θα πυροδοτηθεί η «μεγάλη φυγή», αφού σαν «ασφαλές καταφύγιο» θεωρούνται (και) τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα. «Μεγάλη φυγή»; Ένας εύσχημος τρόπος για να διασκεδαστεί η αλυσίδα των νέων χρεωκοπιών.

Ένας χρηματιστής, ceo της αμερικανικής πολυεθνικής «επενδυτικής» τράπεζας Moelis, το περιέγραψε πρόσφατα ως εξής: Νομίζω ότι νοιώθουμε σα να επιστρέφουμε στο 2007· υπήρχε και τότε μια μυρωδιά στον αέρα· γίνονταν τρελά deal… Το καταλάβαινες ότι είναι ζήτημα χρόνου…

Ακριβώς… Ζήτημα χρόνου!

Η χρεωκοπία…

Παρασκευή 31 Αυγούστου. Η ελληνική εθνική γραμμή άναψε καπνογόνα! Επιτέλους: μια σημαντική χρεωκοπία τουρκικής εταιρείας!!! Ο αιώνιος εχθρός καταρρέει!!!

Ναι; Μικρές (και καθόλου βολικές από εθνική άποψη) λεπτομέρειες: η τύχη της turk telecom είναι υπό συζήτηση με τις πιστώτριες τράπεζες εδώ και 2 χρόνια. Το επαναλαμβάνουμε: δύο (2) χρόνια. Παλιά ιστορία… Πρόκειται για κλασσική διαδικασία (ιδιαίτερα γνωστή στα μέρη μας, να αρχίσουμε να λέμε διάσημες φίρμες που χρεωκόπησαν;) και – όπως συνηθίζεται – οι τράπεζες στις οποίες χρωστάει γίνονται μέτοχοι της εταιρείας.

Άλλη λεπτομέρεια: ιδιοκτήτης της turk telecom είναι μια σαουδαραβική εταιρεία, η oger (αυτή είναι που έχει χρεωθεί…), η οποία ανήκει στην λιβανέζικη οικογένεια Hariri…. Do you know Hariri; Είναι ο πρωθ. του λιβάνου, αυτός που είχε απαγάγει πριν κάτι καιρούς ο τοξικός για να προκαλέσει εσωτερική κρίση στον λίβανο – αλλά απέτυχε. Ο πρωθυπουργός του λιβάνου (σαν επιχειρηματίας) είναι, λοιπόν, εκτεθειμένος για μια απ’ τις εταιρείες του – και μπορείτε (για λίγο) να σκεφτείτε ό,τι θέλετε επ’ αυτού. Αρκεί να είναι λογικό. (Η αλήθεια είναι ότι πολλές εταιρείες της φιλοσαουδαραβικής οικογένειας Hariri έχουν χρεωκοπήσει… Άτυχοι άνθρωποι!!!)

Τελευταία λεπτομέρεια. Στον ανταγωνισμό μεταξύ παρόχων κινητής τηλεφωνίας στην τουρκία, τον οποίο έχασε η turk telecom, νικητής είναι μια άλλη εταιρεία. Η turkcell. Με έδρα την Istanbul και πάνω από 80 μύρια συνδρομητές σε τουλάχιστον εννιά κράτη, έχει σαν κύριο μέτοχο (51%) μια σουηδική εταιρία, την Telia.

Ηθικό δίδαγμα; Ναι, εντός του καπιταλισμού υπάρχουν διάφορα προβλήματα. Αλλά αν οι έλληνες πατριώτες και οι εθνικοί δημαγωγοί τους νομίζουν ότι θα ρεφάρουν αυτό που λένε «καταστροφή» (τότε…) πλαστογραφώντας αυτά τα σημερινά προβλήματα, είναι μακριά νυχτωμένοι.

Τίποτα καινούργιο, δηλαδή…

Το χρέος! (1)

Δευτέρα 27 Αυγούστου. Άλλες εποχές αυτός ο σωρός διεθνών δηλώσεων κάθε προέλευσης (δημοσιογραφικής, οικονομολογικής, πολιτικής) του είδους «ναι μεν αλλά» για το τέλος του πολιτικού δανεισμού του ελλαδιστάν, θα είχε αντιμετωπιστεί όπως αξίζει σε κάθε εχθρό του έθνους: με φλογερές καταγγελίες για «εκβιασμούς απ’ τις ύαινες», «συνωμοσία της ευρωπαϊκής νομεκλατούρας», κλπ κλπ.

Τώρα; Σιωπή. Όχι μόνο απ’ το γκουβέρνο, αλλά και από κάθε άλλο «αντιμνημονιακό» λαρύγγι αυτής της οκταετίας. Μπορεί να υπάρχουν πολλές εξηγήσεις γι’ αυτή τη σιωπή, αλλά θα πρέπει να συμβαίνει κι αυτό: η θρυλική «έξοδος» δεν είναι προς «τη γη της Χαναάν» (και δεν θα μπορούσε να είναι). Αόριστα, ασυνείδητα, ασυναίσθητα, το μέλλον δείχνει γκρίζο…

Το διεθνές «ναι μεν αλλά» συνοψίζεται σ’ αυτόν τον απολογισμό: ναι, μεν, το ελλαδιστάν κατάφερε να συμμαζέψει το κρατικό του λογιστήριο, αλλά το έχει πετύχει με τρόπο ανορθόδοξο και έωλο στο χρόνο (φορολογία, «υψηλά πλεονάσματα»)· ενώ, απ’ την άλλη μεριά, δεν διόρθωσε τα σοβαρά δομικά προβλήματα της λειτουργίας κράτους και (καπιταλιστικής) «αγοράς». Σημαντικότερο, σαν ο κοινός παρονομαστής αυτών των δύο: καμία κυβέρνηση (και καμία κοινωνική τάξη με ηγεμονικές φιλοδοξίες) δεν αναγνώρισε ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα: αυτό εκφράζεται κωδικά με την «μη υιοθεσία» των όποιων διορθωτικών μεταρρυθμίσεων.

Σαν επιτομή αυτού του γενικευμένου διεθνους «ναι μεν αλλά» αναδημοσιεύουμε τη γνώμη του αμερικανο-αυστριακού Thomas Wieser (χτεσινή συνέντευξη στην καθεστωτική “καθημερινή”), που διετέλεσε εκτός των άλλων και επικεφαλής των τεχνοκρατών του eurogroup working group (ο Γιάνης τον είχε κατηγορήσει σα συμμέτοχο “σ’ όλα τα πραξικόπηματα που έγιναν κατά της ελλάδας”):

Ερώτηση: Κοιτώντας πίσω, μπορείτε να εξηγήσετε ποια ήταν τα προβλήματα που οδήγησαν στην ελληνική κριση και αν μπορούμε να πούμε ότι έχουν λυθεί πλέον έπειτα από τόσα χρόνια μεταρρυθμίσεων;

Απάντηση: Πολλοί πιστεύουν ότι η ελλάδα ήταν θύμα μιας κρίσης που είχε τις ρίζες της στη δημοσιονομική σπατάλη και μόνο εκεί. Άλλοι εντοπίζουν τους λόγους στη χαμηλή και φθίνουσα παραγωγικότητα της οικονομίας. Πιστεύω ότι αυτοί είναι σημαντικοί λογοι, αλλά αποτελούν μόνο τα συμπτώματα και όχι την αιτία. Για μένα η ρίζα της κρίσης ήταν η αδυναμία ή η απροθυμία του πολιτικού συστήματος να εξελιχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τέλους του 20ου αιώνα. Ο ρόλος της πολιτικής δεν μπορεί να αφήνει φίλους, πελάτες και ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος να δεσμεύουν το κράτος έτσι ώστε να επωφελούνται από μια ειδική σχέση.

Αυτό έχει αλλάξει; … Ο στόχος ενός προγράμματος δεν μπορεί να είναι να βουτήξει βαθια στα πολιτικά και συνταγματικά θεμελιώδη μιας κοινωνίας…. Αυτά είναι θέματα που η κοινωνία πρέπει να λύσει μόνη της, και αυτό γίνεται σε μεγάλο βαθμό μέσω εκλογών… Ο έντονα ανταγωνιστικός χαρακτήρας της ελληνικής πολιτικής σκηνής δεν έχει αλλάξει αισθητά τα τελευταία οκτώ χρόνια, κι αυτό συνήθως οδηγεί σε μια πελατειακή σχέση στην οποία βασίζεται το πολιτικό σύστημα και επηρεάζει τον ρόλο των μέσων ενημέρωσης και την ανεξαρτησία τους…

Είναι λογικό κι αναμενόμενο ότι αφού η δομή του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου / κοινωνίας (αυτό που εμείς σαν αυτόνομοι εργάτες ονομάζουμε «πολιτικό προσοδισμό») υπό το βάρος της (φαινομενικής όπως αποδείχθηκε τελικά) αποτυχίας της να αγοράζει ταξική ειρήνη και να πουλάει «τακτοποιήσεις» δεν κατέρρευσε, το 2010 ή το 2011, αφού διέφυγε τον κίνδυνο του ξεπεράσματός της, είναι, ξανά, «στ’ άρματα»! Τα εκατόν ογδόντα χρόνια «εθνικής ιστορίας και ιδεολογίας» θα συνεχίσουν ένδοξα…

Το χρέος! (2)

Δευτέρα 27 Αυγούστου. Αν, λοιπόν, οι διεθνείς έμποροι χρήματος έχουν καταλήξει σε συμπέρασμα παρόμοιο μ’ αυτό του Wieser (και πολλών άλλων), το ελλαδιστάν είναι πιθανό να «επιστρέφει στις αγορές» με χειρότερα δεδομένα απ’ ότι το 2009 ή στις αρχές του 2010, όταν αυτές οι «αγορές» το πέταξαν έξω. Γιατί ναι, τότε, οι δείκτες ήταν κάποια νούμερα και κάποια μεγέθη. Τώρα όμως έχει γίνει ευρύτατα γνωστό το πως παράγονται οι (μόνιμες) «ελληνικές δυσλειτουργίες», η μήτρα των σχέσεων (κοινωνικών, ιδεολογικών, πολιτικών) που αναπαράγει και συντηρεί αυτές τις «δυσλειτουργίες» (με τα δυσοίωνα νούμερα και μεγέθη τους) σταθερά και κυκλικά. Μ’ άλλα λόγια: το «θα σας παρακολουθούμε από κοντά μη και τολμήσετε να…» είναι ένας άλλος τρόπος για να πει κανείς «είστε αναξιόπιστοι». Επιστροφή στο κουτάκι νο 1, με μόνο κατόρθωμα τα (ματωμένα, που θα έλεγε και η Κουμουνδούρου σαν αντιπολίτευση) «πλεονάσματα»…

Το τέλος του πολιτικού δανεισμού έχει το (γεμάτο καχυποψία) νόημα: «να δούμε αν μπορείτε να τα βγάλετε πέρα μόνοι σας». Η απάντηση είναι ιστορικά γνωστή: υπό κανονικές συνθήκες όχι, δεν το ελλαδιστάν δεν μπορεί! Πάντα επωφελούνταν από γεωπολιτικές προσόδους – το χαρτί που προσπάθησε να παίξει, μέχρι την τελευταία στιγμή (τα μέσα του ’15) το φαιορόζ γκουβέρνο, για να αποτύχει πανηγυρικά. Τώρα όλα δείχνουν (και η σύγκριση με το τουρκικό κράτος / κεφάλαιο και το ποιοί έχουν συμφέροντα να βάλουν πλάτη εκεί είναι εξαιρετικά κατατοπιστική) πως ο χρόνος μετράει αντίστροφα. Όχι, όμως, για ένα remake του 2010…

Το χρέος! (3)

Δευτέρα 27 Αυγούστου. Σύμφωνα με τον ντόπιο σχεδιασμό το ελλαδιστάν έχει στ’ αμπάρια του μια μεγάλη κονσέρβα χρήματος, έναν κουμπαρά, για να τον «τρώει» αν δεν μπορεί να δανειστεί απ’ τις αγορές με λογικό για μέλος της ευρωζώνης (δηλαδή γύρω στο 2,5%) επιτόκιο. Αυτός ο κουμπαράς είναι, υποτίθεται, «διετούς διάρκειας». Πράγμα που σημαίνει πως όχι μέσα σε δύο αλλά το πολύ μέσα σε ένα χρόνο (το 12μηνο ως το επόμενο φθινόπωρο) θα πρέπει να έχει «πείσει» (η όποια κυβέρνηση…) πως έχει όχι απλά διακηρύξεις αλλά σοβαρές μεταρρυθμιστές δυνατότητες και αποτελέσματα, σ’ ότι αφορά τον εξορθολογισμό της δομής διοίκησης / καπιταλιστικής συσσώρευσης. Σ’ αυτό το προεκλογικό 12μηνο θα πρέπει να αποδειχθεί ότι «το ελληνικό πολιτικό σύστημα (δηλαδή οι κοινωνικές / ταξικές σχέσεις και ιδεολογίες) μπορούν να σηκώσουν τις καπιταλιστικές απαιτήσεις του 21ου αιώνα»… Σας φαίνεται πιθανό; Όχι, είναι αδύνατο…

Αντίθετα, πολύ πιθανότερο είναι ότι σε 2 ή σε 3 χρόνια η Αθήνα θα ξανακτυπάει την πόρτα «ακριβών» διεθνών εμπόρων χρήματος, όχι λόγω ελλειμάτων αλλά για διάφορους άλλους λόγους. Γενικά μιλώντας η περίοδος που ζούμε θα σημαδευτεί από «μεγάλες αναταραχές» λόγω της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Και δεν μπορεί κανείς να περιμένει ήρεμα και καλοκάγαθα νερά στον διεθνή χρηματοπιστωτισμό! Οι «αγορές», που ο ψόφιος κοριός Τσίπρας αντικρύζει σαν «Ιθάκη» στα παραμύθια του, δεν είναι υπομονετικές «Πηνελόπες»….

Συνεπώς; Ο ντόπιος πολιτικός προσοδισμός κέρδισε τον 8ετή γύρο του πολιτικού δανεισμού, αλλά… την ώρα που θα ξανακτυπήσει την πόρτα για ανανέωσή του, ευγενικά θα τον περιμένει το ευρωπαϊκό σχέδιο επιστροφής του στο «εθνικό νόμισμά του»…. Κανείς στην ευρωζώνη δεν θα θέλει (ούτε θα μπορεί) να «ξανασώσει την ελλάδα»…

Μπορεί ο πατερναλισμός να είναι εθνικό ιδεώδες, αλλά δεν είναι εξαγώγιμο είδος. Όχι, σίγουρα, στην ελληνική συσκευασία του.

Οι λωτοφάγοι

Παρασκευή 24 Αυγούστου. Το ηρωϊκό πρώτο εξάμηνο του 2015 έχει απομείνει (πολιτικά και αισθητικά) ορφανό. Οι μεν φαιορόζ παριστάνουν ότι δεν ξέρουν τίποτα, σπρώχνοντάς το στον σούπερ Γιάνη… Οι δε της αντιπολίτευσης παριστάνουν επίσης ότι ήταν ανέκαθεν εναντίον, ξεχνώντας πως ακόμα κι ένας κοτζάμ Μπρατάκος είχε δηλώσει, όλο καμάρι, «στέκομαι σε στάση προσοχής μπροστά στην τακτική του συ.ριζ.α.». Επιπλέον: το συλλογικό, μαζικό, δεξιό κι αριστερό μικροαστικό «μεθύσι» με το θέαμα ενός «αντικομφορμιστή» έλληνα υπουργού που, δήθεν, στρίμωχνε τους πάντες εκτός συνόρων, αυτό το μεθύσι έχει απωθηθεί. Σα να μην έγινε ποτέ…

Έγινε, κι έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη: το «κόμμα της δραχμής» δεν ήταν μια περιθωριακή καρικατούρα! Στην τελευταία του πράξη «εκφράστηκε» σαν εξαιρετικά πλειοψηφικό «όχι» σ’ εκείνο το δημοψήφισμα· απέναντι σ’ ένα «ναι» που ήταν, απλά, η εκδήλωση της ελληνικής κουτοπονηριάς ότι «εγώ, έτσι κι αλλιώς, είμαι καβατζωμένος απέναντι σε οποιαδήποτε ‘προσαρμογή’»… Το γεγονός πως εκείνον τον Ιούλη, σχεδόν στο «και 5», ο εξοχότατος Τσίπρας (ως τότε ο ηγέτης του «κόμματος της δραχμής») έκανε πίσω, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σ’ αυτό: μην έχοντας κανένα σχέδιο για την πτώση στο εθνικό νόμισμα, έπαθε ίλιγγο όταν ο Σόιμπλε του έδειξε την περίληψη του σχεδίου (ούτε καν τις ανατριχιαστικές του λεπτομέρειες!) που οι τεχνοκράτες του Βερολίνου και των Βρυξελών είχαν (αναγκαστικά) ετοιμάσει, in case of… Η φαιορόζ ηγεσία του “κόμματος της δραχμής” έκανε τελικά πίσω μόνο όταν πήρε μυρωδιά ότι εκείνο που θεωρούσε “αυτονόητο”, της ήταν απλά αδιανόητο και ανυπόφορο…

Κι αφού ήταν τεχνικά αδύνατο να σωθεί ο ντόπιος πολιτικός προσοδισμός και ο “εθνικός καπιταλισμός” με ένα άλμα στο εθνικό νόμισμα, αφού ο καπετάν Παναγιώτης απέτυχε να ρουφήξει ρούβλια μέσω του σωλήνα και ο καπετάν Γιάνης απέτυχε να “ρίξει” την Λαγκάρντ, προεκτάθηκε χρονικά, για άλλα 3 χρόνια, η παρελκυστική τακτική που είχε ακολουθηθεί ως τα τέλη του 2014: μίζερη και αργή μεν, αλλά τουλάχιστον βατή…

(φωτογραφία: Στιγμιότυπα από θαμένες βαθιά στο χώμα ηρωϊκές εποχές: “η πλατεία ήταν γεμάτη με το νόημα που ‘χε κάτι απ’ τη δραχμή”….)

Τι έχεις Γιάνη; Τι είχα πάντα…

Παρασκευή 24 Αυγούστου. Ο κυρ Γιάνης απέμεινε σαν απόκληρος, περιπλανώμενος κούκος. Που κάθε τόσο αναγγέλει την σωτηρία του (καπιταλιστικού) κόσμου, της (καπιταλιστικής) ε.ε., ή ακόμα και του ελλαδιστάν, μέσω κάποιου «κόμματος» με ευφάνταστο όνομα. (Άλλωστε είναι η ιδιοφυία πίσω απ’ το “moderate plan”, που τόσο γρήγορα ξεχάστηκε…)

Αν έχει κανείς το περιθώριο να αντιληφθεί την περίπτωσή του μέσα στις γενικότερες αισθητικές και ιδεολογικές προδιαγραφές της καπιταλιστικής κρίσης / αναδιάρθωσης, τότε ναι, ο κυρ Γιάνης κάτι εκφράζει: την παρακμή των παλιών «φορέων» των επιστημών του κεφάλαιου (μηχανοποιούνται όλο και περισσότερο…), και εν προκειμένω της «οικονομολογίας», που ξεπέφτουν σε θεατρινισμούς, φλυαρίες και δημόσιες σχέσεις. Ο κυρ Γιάνης θα ήθελε να γίνει ένας Ζίζεκ του financial management (που εν τω μεταξύ έγινε engineering…). Κατέληξε ένα θηλαστικό της orientalιστικής ιντελιγκέντσιας, παρατημένο στους στάβλους των μήντια. Πόρκα μιζέρια!!!

Ωστόσο ο κυρ Γιάνης υπάρχει. Μέσ’ την «κακία» που πιάνει εκείνους που ήθελαν να αποθεώνονται σα «σωτήρες» αλλά κατάντησαν «γλάστρες», λέει διάφορα. Ιδού ένα μικρό αλλά ενδιαφέρον απόσπασμα από στιχομυθία του στην πολύ πρόσφατη συνέντευξή του στην γερμανική καθεστωτική bild (όχι, πια, σαν sex maschine…):

Bild: Ποιός είπε ψέμματα;

Varoufakis: «Όλοι! Οι ελληνικές κυβερνήσεις, το ΔΝΤ, η ΕΚΤ, όλοι. Και σ’ εσάς τους γερμανούς είπε χοντρά ψέμματα η κ. Μέρκελ, δυο φορές. Την πρώτη φορά ήταν όταν μίλησε στην βουλή για το πρώτο πρόγραμμα διάσωσης και είπε ότι αυτό ήταν μια πράξη αλληλεγγύης προς τους Έλληνες, ενώ τα χρήματα προορίζονταν μόνο για την σωτηρία των γερμανικών και των γαλλικών τραπεζών οι οποίες, ενάντια σε κάθε λογική, είχαν δανείσει πολλά λεφτά στο ελληνικό κράτος και την ολιγαρχία».

Bild: Όμως οι τράπεζες – κυρίως οι ελληνικές τράπεζες – διασώθηκαν έτσι ώστε το ελληνικό κράτος δεν κατέρρευσε, συνέχισε να έχει πρόσβαση σε ρευστό, και μπόρεσε να πληρώνει μισθούς και συντάξεις…

Varoufakis: «Δεν ήταν οι ελληνικές τράπεζες που σώθηκαν. Ήταν η Deutsche Bank και οι υπόλοιπες γαλλικές και γερμανικές τράπεζες. Σε ότι αφορά τις ελληνικές τράπεζες και το κράτος, δεν θα έπρεπε να έχουν διασωθεί – έπρεπε να μας επιτραπεί να χρεωκοπήσουμε , να υποφέρουμε απ’ τις συνέπειες αλλά ύστερα να μπορέσουμε να ξανασταθούμε στα πόδια μας και να προχωρήσουμε – κάτι που αυτά τα bailout το εμπόδισαν».

Αυτό είναι κάτι που, αν δεν κάνουμε λάθος, ο κυρ Γιάνης ΔΕΝ το είχε πει – σίγουρα όχι σαν υπουργός. Ότι, δηλαδή, «καλύτερα το αισχρό τέλος μιας χρεωκοπίας (και της εξόδου απ’ το ευρώ) παρά το αίσχος των μνημονίων».

Ωστόσο, πέρα απ’ οτιδήποτε άλλο, πρόκειται για σκληρά νεοφιλελεύθερη άποψη – κι ας θέλει ο κυρ Γιάνης να παρουσιάζεται σαν «σοσιαλ-κάτι». Ήταν οι σκληροπυρηνικοί αμερικάνοι νεοφιλελεύθεροι που, μετά την χρεωκοπία της Lehman Bros τον Σεπτέμβρη του 2008, υποστήριζαν ότι θα έπρεπε να «αφεθούν όλες οι προβληματικές τράπεζες» να χρεωκοπήσουν, αφού τέτοιος είναι ο νόμος του καπιταλισμού… Και ήταν αντίθετοι με τις πανάκριβες «διασώσεις» / bailout τραπεζών (με κρατικό χρήμα) που ξεκίνησαν αρχικά στις ηπα και επεκτάθηκαν στη συνέχεια σ’ όλον τον καπιταλιστικό βορρά… Επειδή είναι αντίθετοι σε κάθε εμπλοκή του κράτους στην «φυσιολογική λειτουργία της αγοράς», που ξεκαθαρίζει τα σάπια απ’ τα ζωντανά…

Ήταν, λοιπόν, ο πιο epic υπουργός οικονομικών της «πρώτης φοράς αριστεράς» ένας undercover σκληροπυρηνικός νεοφιλελεύθερος; Ήθελε να αφεθούν οι «νόμοι της αγοράς» να ξεκαθαρίσουν το ελληνικό (καπιταλιστικό) τοπίο και ύστερα, όσοι επιζήσουν, να ξεκινήσουν σε «υγιείς βάσεις» δραχμούλα την δραχμούλα και δεκάρα την δεκάρα; Και το γκουβέρνο που υπηρετούσε μήπως είχε κι αυτό τίποτα ανομολόγητες σαδο-μαζοχιστικές (νεοφιλελεύθερες) φαντασιώσεις;

Ή ο ναρκισσισμός της εξουσίας, παρά την γοητεία του είναι, τελικά, βαριά διαταραχή και ο κυρ Γιάνης (όπως και πάμπολοι άλλοι….) δεν ξέρει (ούτε ήξερε ποτέ) τι λέει;

(Ακόμα κι έτσι, ο κυρ Γιάνης ανήκει στην εποχή. Είναι “επώνυμος”, αλλά ένας ανάμεσα σε πολλά εκατομμύρια: είτε τρελαμένους, είτε που πουλάνε τρέλα…)

(φωτογραφία: Ααααααάχ!!! Άλλες εποχές!…)