Αφγανιστάν 2018 – 1

Πέμπτη 28 Δεκέμβρη. Στην πολιτική γεωγραφία οι αποστάσεις δεν είναι χιλιομετρικές. Στην γεωγραφία των χαρτών είναι. Αλλά τα χιλιόμετρα τα ξέρουν όσοι μετακινούνται στην ξηρά – και τα μίλια στη θάλασσα. Τα υπόλοιπα; Φαντασιώσεις…

Στη χιλιομετρική γεωγραφία το αφγανιστάν είναι μακριά. Στην πολιτική τέτοια, πότε είναι έτσι, πότε είναι αλλιώς. Το 2001, όταν το αφγανιστάν κηρύχτηκε απ’ την Ουάσιγκτον σαν ο safe heaven της τρομοκρατίας, ήταν κοντά. Όταν η al Qaida ανακηρύχτηκε το μυστηριώδες απόλυτο κακό, πάλι ήταν κοντά. Όταν ο bin Laden έγινε η icon του απόλυτου τρομοκράτη, οι σπηλιές της tora bora ήταν (ιδεολογικά) σε κάθε πρωτοκοσμικό σπίτι. Το υπόλοιπο καιρό; Ποιο αφγανιστάν;

Σωστά (δηλαδή: λάθος!). Το 2018 το αφγανιστάν θα ξαναείναι κοντά, και ταυτόχρονα μακριά. Δεν το διαλέξατε (για τουριστικό προορισμό…) αλλά μήπως διαλέξατε την εποχή που ζείτε; Το αφγανιστάν διαμορφώνεται σαν αναβάθμιση ενός (βασικού) πεδίου μάχης του 4ου παγκόσμιου. Το 2018 θα συμβούν εκεί σοβαρά γεγονότα. Όποια / όποιος έχει την υπομονή (ή μήπως το βίτσιο;) να παρακολουθεί σταθερά την ασταμάτητη μηχανή θα έχει προϊδεαστεί. Είναι εύκολο να κάνει κάποιος αναζήτηση στο site μέσω worldpress….

Πρέπει τώρα να θυμίσουμε αυτό, από σχόλιο της 6ης Μάη (America first):

Ο Lawrence Wilkerson, επιτελάρχης του αμερικάνου στρατηγού και στη συνέχεια υπ.εξ. (2001 – 2005, στην πρώτη θητεία του Μπους του Β) Colin Powell, έδωσε μια συνέντευξη στο ανεξάρτητο ιντερνετικό κανάλι real news (καμμία σχέση με το ελληνικό καθεστωτικό συγκρότημα!). Τα λεγόμενά του είναι πολύ πιο πέρα από «απλή προσωπική γνώμη».

Ερώτηση (του δημοσιογράφου Aaron Mate): Ακούμε τώρα ότι ο πρόεδρος Trump θα στείλει περισσότερο στρατό στο Αφγανιστάν, ύστερα από αίτημα των στρατηγών του. Αυτό που με εντυπωσιάζει σ’ αυτή τη συζήτηση είναι ότι όχι και πολύ παλιά, μόλις το 2011, στην κορύφωση της εκστρατείας επί προεδρίας Obama, υπήρχαν 100.000 αμερικάνοι στρατιώτες εκεί. Δεν κατάφεραν να νικήσουν τους Ταλιμπάν. Οπότε τώρα, που υπάρχουν 9.000, γίνεται κουβέντα να πάνε μερικές χιλιάδες ακόμα, λες και πρόκειται να κάνουν την διαφορά. Ποια είναι η γνώμη σας γι’ αυτόν τον πόλεμο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, που δεν δείχνει να τελειώνει μετά από 16 ολόκληρα χρόνια;

Απάντηση (Wilkerson): … Η στρατηγική λογική έχει αλλάξει, και νομίζω ότι θα μείνουμε στο Αφγανιστάν για τα επόμενα 50 χρόνια. Επειδή το Αφγανιστάν είναι για εμάς η μόνη δυνατότητα, η μόνη χερσαία δυνατότητα, το μόνο έδαφος όπου μπορούμε να έχουμε αμερικανικές δυνάμεις έτσι ώστε οποιαδήποτε στιγμή το θελήσουμε, οποιαδήποτε στιγμή διατάξει ο πρόεδρος, να εμπλακούμε ή να προκαλέσουμε προβλήματα στους Κινέζους, μ’ αυτήν την θεωρία τους “one belt one road”, που σημαίνει ότι θέλουν να φτιάξουν έναν καινούργιο δρόμο του μεταξιού απ’ την επαρχία Xinjiang ως την Ευρώπη.

 … Διαπιστώσαμε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο ή και σχεδόν αδύνατο να μπλοκάρουμε αυτήν την ιστορία στην ανατολική Μεσόγειο με ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις. Γι’ αυτό και δεν νομίζω ότι θα φύγουμε απ’ το Αφγανιστάν…

Η σχέση ανάμεσα στην ανατολική Μεσόγειο και στην κεντρική ασία θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη… Σχέση πολιτικής γεωγραφίας.

Σε ποια εποχή και σε ποια γεωγραφική περιοχή, είπαμε, σας (μας) έριξε ο πελαργός; Well: όποιος βρει άμμο και γουστάρει χώνει το κεφάλι του (και νομίζει ότι ησύχασε…).

Αφγανιστάν 2018 – 2

Πέμπτη 28 Δεκέμβρη. Πιο πρόσφατα (19 Νοέμβρη, αφγανιστάν 1) σημειώναμε: … Ήταν το κινέζικο καθεστωτικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua που, σε μια ανάλυσή του στις 13 Νοέμβρη, υποστήριξε ότι είναι η κίνα, η ρωσία, το ιράν, το πακιστάν και τα κεντροασιατικά κράτη που μπορούν να μεσολαβήσουν για να γίνουν πετυχημένες διαπραγματεύσεις μεταξύ των ταλιμπάν και της Καμπούλ· και όχι οι ηπα και οι συμμαχοί τους…

Αυτό ακριβώς συμβαίνει ήδη! Σε παράλληλα επίπεδα. Ένα απ’ αυτά: την περασμένη Κυριακή (24 Δεκέμβρη) στην πακιστανική πρωτεύουσα, στην Islamabad, έγινε διήμερη «σύνοδος για την περιφερειακή ασφάλεια». Με την συμμετοχή των προέδρων των κοινοβουλιών από: το πακιστάν (φιλοξενούσε τη σύνοδο), το ιράν, την τουρκία, το αφγανιστάν, την ρωσία και την κίνα… Η ιδέα της «περιφερειακής ασφάλειας» σημαίνει: τα προβλήματα της γειτονιάς θα τα λύσουν οι γείτονες, και όχι αυτοί που σκάνε με αλεξίπτωτα από μακριά… Δηλαδή οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους…

Εκ μέρους του ρωσικού κοινοβουλίου ήταν ο πρόεδρός του Vyacheslav Volodin (πρώην εκπρόσωπος τύπου του Πούτιν). Αυτό που ακολουθεί είναι τμήμα της ενημέρωσης που έκανε στον Πούτιν, όπως έγινε δημόσια γνωστό:

… Φυσικά, όλοι όσοι συμμετείχαν στο συνέδριο μοιράστηκαν μία βασική έγνοια, που είναι η ανάγκη να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία που έχει εγκατασταθεί στο αφγανιστάν. Αποκτάει πόρους μέσω του εμπορίου ανρκωτικών… Το πακιστάν και το ιράν πιστεύουν ότι από τότε που κατέφθασαν οι αμερικανοκρατούμενες δυνάμεις οι εκτάσεις όπου καλλιεργείται όπιο αυξήθηκαν κατά χιλιάδες φορές, και ο αριθμός των εργαστηρίων επεξεργασίας του πολλαπλασιάστηκαν πολλές φορές… Απ’ αυτή την άποψη, οι χώρες που πήραν μέρος έχουν σοβαρές ανησυχίες. Απ’ την άποψη της θετικής συνεργασίας – οι κινέζοι, οι ιρανοί και εμείς το δηλώσαμε καθαρά – όλοι μίλησαν για την θετική εμπειρία που απέκτησε ο κόσμος στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του isis στη συρία, που θα μπορούσε να έχει φτιάξει εκεί ένα τρομοκρατικό κράτος…

Απ’ τους 6 που συμμετείχαν οι 3 συγκροτούν ήδη το «μπλοκ της Αστάνα» στο συριακό πεδίο μάχης· και ο τέταρτος (το Πεκίνο) παρακολουθεί από πολύ κοντά (μα πάρα πολύ κοντά). Οι άλλοι δύο του συνεδρίου ήταν ένας εκπρόσωπος του πακιστάν… και ο πρόεδρος του αφγανικού κοινοβουλίου, βουλευτής ουζμπέκικης καταγωγής (κρατείστε το αυτό…), της αντιπολίτευσης. Ο (φύλαρχος / πολέμαρχος της Hezb-e-Islami) Abdul Rauf Ibrahimi.

Συμφώνησαν, λοιπόν, αυτοί α) ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας στη συρία (απ’ το “μπλοκ της Αστάνα”) ήταν πολύ πετυχημένη, και β) ότι υπάρχει πρόβλημα τρομοκρατών στο αφγανιστάν, που πρέπει να αντιμετωπιστεί το ίδιο πετυχημένα. Ποιοί είναι αυτοί οι τρομοκράτες στο Ινδοκούς; Μήπως οι ταλιμπάν; Όχι βέβαια!!! Τρομοκράτες που χρήζουν πετυχημένης αντιμετώπισης στο αφγανιστάν (όπως στη συρία) είναι ο isis… Πούσαι αμερικανική αντιτρομοκρατία που νόμιζες ότι έχεις το μονοπώλιο!!!

Ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Ali Larijani το είπε στη σύνοδο τόσο καθαρά που περισσότερο δεν γίνεται: Είναι αναγκαίο να ενισχύσουμε τις συμμαχίες, όπως αυτή ανάμεσα στο ιράν, την ρωσία και την τουρκία, γιατί έτσι θα αποκτήσουν νόημα αυτές οι συναντήσεις, κι αν η κίνα και το πακιστάν βοηθήσουν σ’ αυτό το θέμα [: την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας του isis στο αφγανιστάν] είναι σίγουρο ότι θα πετύχουμε.

Αφγανιστάν 2018 – 3

Πέμπτη 28 Δεκέμβρη. Αν θα βοηθήσουν, λέει, το Πεκίνο και η Ισλαμαμπάντ; Μια μέρα μετά την λήξη εκείνης της συνόδου, στις 26 Δεκέμβρη, έγινε στο Πεκίνο μια άλλη συνάντηση: του “διαλόγου ανάμεσα σε κίνα – αφγανιστάν – πακιστάν”. Φρέσκο κόλπο, είχε γρήγορα αποτελέσματα: τις τζίφρες για την δημιουργία του “economic corridor” κίνας – πακιστάν μέσω αφγανιστάν: ενός απ’ τους βασικούς (και γεωπολιτικά στρατηγικούς) κλάδους του one belt / one road. (Φυσικά οι υπογραφές είναι υπογραφές· αλλά ας μην παίζει κανείς με τις υπογραφές του Πεκίνου…)

Βέβαια η εκπροσώπηση της Καμπούλ ήταν η «επίσημη», δηλαδή μιας κυβέρνησης που παραπαίει και στηρίζεται (;) υποτίθεται στην Ουάσιγκτον και στον αμερικανικό στρατό. Προσέξτε όμως τι έλεγε η τρίτη παράγραφος της ανακοίνωσης τύπου που εξέδωσε η Ισλαμαμπάντ γι’ αυτήν την συνάντηση:

… Οι τρεις πλευρές επαναεπιβεβαίωσαν ότι μια περιεκτική και ευρεία ειρήνη και η ανάλογη διαδικασία συμφιλίωσης, που θα είναι «Afghan led, Afghan owened”, και θα υποστηρίζεται περιφερειακά και διεθνώς, είναι η πιο βιώσιμη λύση για την βία στο Αφγανιστάν. Μ’ αυτή την έννοια καλούν του Taliban να πάρουν μέρος στις ειρηνευτικές διαδικασίες απ’ τα πρώτα τους στάδια…

Οι taliban (που κατέχουν ήδη το 40% του αφγανικού εδάφους) ΔΕΝ είναι τρομοκράτες (κατά την τριμερή κίνας – αφγανιστάν – πακιστάν…), παρότι σκοτώνουν κατά δεκάδες μπάτσους και στρατιώτες της κεντρικής κυβέρνησης, αλλά, ακόμα χειρότερα, κάνουν και επιθέσεις κατά αμερικανικών βάσεων… Αυτοί οι παλιοχαρακτήρες (για τους οποίους η Ουάσιγκτον υποψιάζεται έως είναι σίγουρη ότι εξοπλίζονται, μπορεί και εκπαιδεύονται από την Μόσχα) είναι τμήμα της διαδικασίας ειρήνευσης στο αφγανιστάν. Αυτό δήλωσε το Πεκίνο, η Ισλαμαμπάντ, αλλά και η παραπαίουσα κυβέρνηση στην Καμπούλ… Ταμάμ.

Και ποιοι είναι οι «τρομοκράτες» που πρέπει να αντιμετωπιστούν; – ξαναρωτάμε… Μα ο isis!!!

(φωτογραφία: Για την συλλογή σας. Από αριστέρα προς τα δεξιά ο υπ.εξ. του αφγανιστάν Salahuddin Rabbani, της κίνας Wang Yi και του πακιστάν Khawaja Asif – προχτές…)

Αφγανιστάν 2018 – 4

Πέμπτη 28 Δεκέμβρη. Ο isis; Στο αφγανιστάν; Μα βέβαια!!! Την ίδια ημέρα (26 Δεκέμβρη) ο επικεφαλής του ρωσικού στρατού στρατηγός Valery Gerasimov, σε μια απ’ τις σπάνιες συνεντεύξεις του, δήλωσε ότι το μεγαλύτερο μέρος των ενόπλων του isis που έχουν ηττηθεί στη συρία φεύγουν για την λιβύη και την νοτιοδυτική ασία. Για να επιμείνει: …Σύμφωνα με πληροφορίες από δορυφόρους και άλλες πηγές, εκατοντάδες στελέχη του isis εκπαιδεύονται τώρα που μιλάμε σε στρατιωτικές βάσεις των ηπα στη συρία… Εννοούσε μία βάση στα σύνορα με την ιορδανία και τις πολύ περισσότερες βάσεις στις ypgκρατούμενες περιοχές της βόρειας συρίας.

Ο ειδικός απεσταλμένος της Μόσχας στο αφγανιστάν Zamir Kabulov, σε δική του συνέντευξη, ήταν πιο συγκεκριμένος:

… Ο isis έχει αυξήσει την παρουσία του στο αφγανιστάν. Η εκτίμησή μας είναι ότι οι δυνάμεις του είναι πάνω από 10.000 ένοπλοι, και συνεχίζει να αυξάνεται. Σ’ αυτόν τον αριθμό περιλαμβάνονται ένοπλοι με πείρα απ’ τη συρία και το ιράκ… Στόχος του isis είναι να επεκτείνει την επιρροή του εκτός αφγανιστάν, που θα το χρησιμοποιήσει σαν βάση. Κάτι τέτοιο αποτελεί σοβαρή απειλή για τη κεντρική ασία και τον νότο της ρωσίας….

‘Εχουμε και λέμε λοιπόν, σύμφωνα με τα λεγόμενα του “ευρασιατικού μπλοκ”. Α) Ο isis, μετά την ήττα του στη συρία και στο ιράκ ανασυγκροτείται στο αφγανιστάν υπό την εποπτεία της Ουάσιγκτον· Β) ο isis χρηματοδοτείται απ’ την παραγωγή οπίου, και πάλι χάρη στην αμερικανική κατοχή του αφγανιστάν· Γ) το “μπλοκ της Αστάνα” plus πακιστάν και κίνα ανησυχούν σφόδρα γι’ αυτό, και είναι διατεθειμένοι όλοι να πράξουν τα δέοντα· Δ) Πεκίνο, Ισλαμαμπάντ και Καμπούλ (υπό την τωρινή διοίκηση…) μεθοδεύουν σοβαρά επενδυτικά κόλπα, και καλούν τους ταλιμπάν να συμμετάσχουν έγκαιρα σ’ αυτά (κάτι που, είμαστε σίγουροι, τους ενδιαφέρει…).

Τελειώσαμε; Όχι.

Αφγανιστάν 2018 – 5

Πέμπτη 28 Δεκέμβρη. Ξανά την ίδια ημέρα (26 Δεκέμβρη – τι πυκνότητα!) που μόλις είχε τελειώσει το 6μερές διήμερο συνέδριο στην Ισλαμαμπάντ και γινόταν η 3μερής συνάντηση στο Πεκίνο, στη Μόσχα γινόταν η “άτυπη” σύνοδος των μελών της CIS («κοινοπολιτεία ανεξαρτήτων κρατών»). Η CIS είναι οικονομική συνεργασία. Κανένα πρόβλημα: η «τρομοκρατία» είναι και οικονομικό πρόβλημα…

Οπότε ο Πούτιν είχε το περιθώριο να δηλώσει ότι: …οι χώρες της CIS ενισχύουν την συνεργασία τους ενάντια στην τρομοκρατία, το διασυνοριακό έγκλημα και το εμπόριο ναρκωτικών… Είμαι σίγουρος ότι η μεγαλύτερη εμβάθυνση της συνεργασίας στην CIS ανταποκρίνεται στα θεμελιώδη συμφέροντα των εθνών μας…

Ωστόσο σαν οικονομική συνεργασία η CIS δεν θα μπορούσε να κάνει σπουδαία πράγματα στην «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», δηλαδή του isis (στο αφγανιστάν κατά κύριο λόγο, και όπου αλλού χρειαστεί, κατ’ αρχήν στα εδάφη των κρατών μελών). Κάτι έλειπε απ’ τις δηλώσεις του Πούτιν: ο στρατός. Ανέλαβε να καλύψει την έλλειψη ο παρών στην «έκτακτη» σύνοδο πρόεδρος του κιργιζιστάν Sooronbai Zheenbekov:

… Θεωρώ ότι είναι αδύνατο να εξασφαλίσουμε την συλλογική ασφάλεια, την αξιόπιστη προστασία των συνόρων μας και να ανταπεξέλθουμε στις σημερινές προκλήσεις και απειλές χωρίς την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των κρατών της κοινοπολιτείας ανεξάρτητων κρατών και εκείνων του οργανισμού συλλογικής ασφάλειας (CSTO) στο ζήτημα της ασφάλειας των συνόρων…

Τέλεια! Τώρα ο πολιτικοστρατιωτικός χάρτης γίνεται σαφέστερος. Ο Collective Security Treaty Organization είναι η στρατιωτική συμμαχία ρωσίας, λευκορωσίας, αρμενίας, καζακστάν, κιργιζιστάν και τατζικιστάν (με το ουζμπεκιστάν να το παίζει μπαλαντέρ, πότε μέσα πότε έξω…) Το αφγανιστάν έχει καθεστώς μόνιμου παρατηρητή εδώ…

Υπάρχει όμως κι άλλη μια συμμαχία που θα μπορούσε να ενδιαφέρεται για την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» στο αφγανιστάν: το «σύμφωνο της Σαγκάης». Με μέλη 4 + 1 απ’ τα μέλη τους CSTO (καζακστάν, κιργιζιστάν, ρωσία, τατζικιστάν, ουζμπεκιστάν) συν…. την κίνα…

Όλα αυτά τι σημαίνουν; Σημαίνουν ότι ο βασικός πολιτικοστρατιωτικός πυρήνας α λα «μπλοκ της Αστάνα» υπάρχει ήδη – για την περίπτωση της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας στο αφγανιστάν», με τρόπο που δεν θα αρέσει καθόλου στην Ουάσιγκτον. Η προσθήκη της Τεχεράνης, της Ισλαμαμπάντ και, ως ενα σημείο, της Άγκυρας σ’ αυτόν τον πυρήνα δεν θα είναι δύσκολη. (Για να μην πούμε: είναι δεδομένη!)

Happy new year!! Αν, μέσα στο 2018, το αφγανιστάν έρθει κοντύτερα στους μυωπικούς πρωτοκοσμικούς ορίζοντες, μην παραξενευτείτε. Θα φταίει η αδιάλλακτη πολιτική γεωγραφία του καπιταλισμού…

Κεντρική ασία

Τετάρτη 27 Δεκέμβρη. Πρέπει να έχει αποκτήσει μια ακόμα φαγούρα η Ουάσιγκτον: με την κεντρική ασία και τον έλεγχό της. Προς το παρόν το κάστρο της λέγεται «αφγανιστάν». Είναι όμως απόρθητο;

Στην «αιφνιδιαστική» επίσκεψή του στο αφγανιστάν πριν 6 ημέρες ο αντιπρόεδρος Pence κούνησε το δάκτυλο στην Ισλαμαμπάντ. Επί πολύ καιρό το πακιστάν προσφέρει καταφύγιο στους ταλιμπάν και πολλές άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις· αλλά τέλειωσαν αυτές οι μέρες είπε. Ο πρόεδρος Trump έχει προειδοποιήσει το πακιστάν. Τα λέγαμε και στις 22 Δεκέμβρη (ένα ακόμα σταυρουδάκι).

Αφού το ψόφιο κουνάβι έκανε τέτοια προειδοποίηση, όλοι ανατρίχιασαν. Υπάρχει όμως κάτι σοβαρότερο πίσω απ’ τις ψοφιοκουναβίστικες προειδοποιήσεις: η ανησυχία της Ουάσιγκτον (βάσιμη, εντελώς βάσιμη!) ότι μπορεί να στριμωχτεί πολύ σοβαρά στο Ινδοκούς· ακόμα και να αναγκαστεί να τα μαζέψει. Ο μονόδρομος των αμερικανικών βάσεων στο αφγανιστάν έχει πίσω του διαδρόμους (χερσαίους και αεροπορικούς) ανεφοδιασμού μέσω πακιστάν. Είναι, σα να λέμε, ευάλωτος σε (πακιστανικούς) εκβιασμούς. Κι αφού η Ισλαμαμπάντ είναι πολύ πιθανό (έως σχεδόν σίγουρο λέμε) ότι «θα βρει το φως» της δίπλα στο Πεκίνο (με το οποίο, έτσι κι αλλιώς, έχει παλιά συμμαχία) πως θα συνεχίσει να ελέγχει στρατιωτικά η Ουάσιγκτον τα υψίπεδα της κεντρικής Ασίας, μερικούς χερσαίους «δρόμους του μεταξιού», αλλά και την συσχέτιση της ναυτικής κυριαρχίας της (;) στον ινδικό με την περικύκλωση της κίνας (και όχι μόνο) χωρίς ανεφοδιασμό; Το μάθημα το έμαθε ο Ναπολέων (ο μέγας), το έμαθε και ο Χίτλερ – αλλά η Ουάσιγκτον δεν το ξέρει ακόμα: Μακριές γραμμές ανεφοδιασμού; Βάψτα μαύρα!!!

Ο Pence πήγε στην Καμπούλ στις 21. Δυο μέρες νωρίτερα το ψόφιο κουνάβι επεδίωξε τηλεφωνική κουβεντούλα με τον πρόεδρο του ουζμπεκιστάν Shavkat Mirziyoyev. Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του άσπρου σπιτιού οι δύο πρόεδροι …«συζήτησαν τον ρόλο του Ουζμπεκιστάν στη κεντρική ασία, συμπεριλαμβανόμενης της υποστήριξής του στην πολιτική του προέδρου Trump στη νότια Ασία και στις αμερικανικές προσπάθειες στο αφγανιστάν»…

Είναι φάρσα η προσπάθεια επανάληψης της ιστορίας· είναι τέτοια και χωρίς τα αποφθέγματα του κυρ Κάρολου. Το 2001, με την φόρα της «μόνης υπερδύναμης» και του «ολοκληρωτικού προληπτικού αντιτρομοκρατικού πολέμου», η Ουάσιγκτον κατσικώθηκε στο ουζμπενιστάν αποκτώντας μια αεροπορική βάση στο έδαφός του, κοντά στη Khanabad, στο νότο. Για «αντιτρομοκρατικούς σκοπούς» βέβαια· ποια ήταν η Τασκένδη που θα έλεγε «όχι»; Η Ουάσιγκτον έδινε λεφτά (τρίζοντας τα δόντια) και εκείνη η βάση ήταν η πρώτη που αποκτούσε ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στον πρώην «σοβιετικό χώρο».

Δεν κράτησε πολύ. Το καλοκαίρι του 2005 η Τασκένδη (υπό τον post soviet πρόεδρο Karimov) έδωσε έξι μήνες προθεσμία στα αμερικανικά κομμάντα να τα μαζέψουν και να ξεκουμπιστούν. Πολλοί είπαν ότι αυτό έγινε κάτω απ’ την πίεση του Πούτιν, που εν τω μεταξύ είχε εδραιωθεί στη Μόσχα. Σωστό φαίνεται. Ας κοιτάξει όμως κανείς τον χάρτη (αν δεν θέλει να ασχοληθεί με την ιστορία): το Ουζμπεκιστάν δεν βρίσκεται βόρεια του μεξικό… Τώρα, 12 χρόνια μετά, η Ουάσιγκτον πιστεύει ότι ο «μετριοπαθής» Mirziyoyev είναι του χεριού της. Και ότι θα την ξαναφτιάξει εκείνη την ωραία βάση που είχε παλιά… Πώς έτσι; Η γεωγραφία δεν άλλαξε· και η Ουάσιγκτον παρακμάζει… Θα πληρώσει το ψόφιο κουνάβι; Μα δεν κάνει οικονομία για την “america first”;

Εννοείται ότι στην (εύκολα αναγνωρίσιμη) αμερικανική απόγνωση, εκφρασμένη απ’ το ψόφιο κουνάβι τηλεφωνικά, – Έλα ρε φιλάρα, τι γίνεται; Καιρό έχουμε να πούμε… το ουζμπέκικο καθεστώς ανταποκρίθηκε όλο χαρά – Πού ‘σαι ρε ψηλέ! Πάνω που σκεφτόμουνα να σε πάρω…

Αυτά έγιναν πριν κάτι μέρες. Αλλά χτες ο Mirziyoyev ήταν στη Μόσχα, στην “άτυπη” σύνοδο των κρατών μελών του CIS («κοινοπολιτεία ανεξαρτήτων κρατών»), για να κουβεντιάσει ζητήματα περιφερειακής ασφάλειας… Υποθέτουμε ότι η σύνοδος θα συμφώνησε ότι δεν πρέπει η Τασκένδη να αποπάρει τον Ουάσιγκτον… Το πως και γιατί θα (την) δουλεύει, αυτό είναι θέμα για «εξόρυξη» – κοτζάμ 2018 είναι μπροστά μας!!!

Ένα ακόμα σταυρουδάκι…

Παρασκευή 22 Δεκέμβρη. Τώρα που η Ουάσιγκτον «μετράει συμμάχους» (ή έτσι λέει) έχει σημασία και μια προειδοποίηση προς την Ισλαμαμπάντ. Χτες ο αντιπρόεδρος Pence έκανε απόρρητο ταξίδι στο αφγανιστάν (το “απόρρητο” οφείλεται στο γεγονός ότι κάθε φορά που πηγαίνει εκεί αμερικάνος επίσημος βρέχει ρουκέτες των ταλιμπάν σε αμερικανικές βάσεις…) και απ’ την Καμπούλ προειδοποίησε την Ισλαμαμπάντ: έχει περισσότερα να κερδίσει συνεργαζόμενη με τις ηπα παρά στεγάζοντας εχθρούς της – είπε. Για να συμπληρώσει: ο πρόεδρος Trump έχει προειδοποιήσει το πακιστάν, και οι μέρες που προσέφερε ασφαλές καταφύγιο σε τρομοκρατικές οργανώσεις έχουν τελειώσει…

Υπάρχει, όντως, σοβαρό πρόβλημα της Ουάσιγκτον εκεί. Η Ισλαμαμπάντ ποτέ δεν είδε με καλό μάτι τον αμερικανικό στρατό στην αυλή της (το αφγανιστάν) , και συνεργάστηκε με την Ουάσιγκτον από ανάγκη και μόνο. Αυτό, φυσικά, συνεπάγεται πλέον και μια ορισμένη διάβρωση διάφορων βαθυκρατικών μηχανισμών του πακιστάν από αμερικανικά δάκτυλα.

Ωστόσο το τελευταίο διάστημα, με την πιο ενεργή εμπλοκή (άλλοτε περισσότερο κι άλλοτε λιγότερο διακριτική) της Μόσχας, του Πεκίνου και της Τεχεράνης στο αφγανιστάν, φαίνεται ότι «δεύτερες σκέψεις» κερδίζουν έδαφος σε φράξιες (τουλάχιστον) του πακιστανικού καθεστώτος. Όπως οι υπόλοιποι έτσι και η Ισλαμαμπάντ με χαρά θα έβλεπε τον αμερικανικό στρατό να φεύγει τρέχοντας απ’ τα αφγανικά υψίπεδα. Για ευνόητους λόγους συν έναν επιπλέον: η Ουάσιγκτον θέλει να ρυμουλκήσει στο στάβλο της το Ν. Δελχί, περιφερειακό αντίπαλο της Ισλαμαμπάντ.

Συμβαίνουν πράγματα που θα πρέπει να εκνευρίζουν τα μέγιστα την Ουάσιγκτον. Ο πρώην δικτάτορας στο πακιστάν στρατηγός Pervez Musharraf δήλωσε στις αρχές του Δεκέμβρη δημόσια ότι βρίσκεται σε συνεννόηση για σχηματισμό συνασπισμού με τον Hafiz Saeed, ιδρυτή της ισλαμιστικής οργάνωσης που είχε κάνει την επίθεση στην Βομβάη το 2008, και αρχηγό της επίσης ισλαμιστικής Lashkar-e-Taiba. Μια σειρά κομμάτων πρόκειται να κατέβουν σα συνασπισμός στις εκλογές του 2008, και ο Musharraf ρίχνει το «βάρος του» σ’ αυτούς «πατριώτες», που αντιστέκονται στην τωρινή κυβέρνηση, την οποία κατηγορούν ότι «παίρνει οδηγίες απ’ έξω» – λέει.

Το δάκτυλο όλων αυτών δείχνει κατ’ αρχήν το Νέο Δελχί. Αλλά υποθέτουμε ότι το ζητούμενό τους είναι η «χειραφέτησή» τους απ’ τους αμερικανικούς σχεδιασμούς…

Αφγανιστάν 1

Κυριακή 19 Νοέμβρη. Εξοπλισμένοι με γυαλιά νυχτερινής όρασης και όπλα που σημαδεύουν με λέιζερ οι ταλιμπάν κάνουν συνεχείς νυχτερινές επιθέσεις κατά μπλόκων του επίσημου αφγανικού στρατού και της αστυνομίας. Και θερίζουν. Μέσα σε δύο νύχτες, τις περασμένες Δευτέρα και Τρίτη, επιτέθηκαν διαδοχικά σε δεκάδες φυλάκια στις επαρχίες Kandahar και Farah σκοτώνοντας τουλάχιστον 70 κυβερνητικούς· τραυματίζοντας πολλές δεκάδες ακόμα.

Αυτό είναι μόνο το τελευταίο σετ επιθέσεων· έχουν προηγηθεί πολλές άλλες, εξίσου φονικές, απ’ το καλοκαίρι και μετά. Για να το πούμε αλλιώς: η φονικότητα των αντάρτικων επιθέσεων στο αφγανιστάν έχει αυξηθεί θεαματικά. Σε στρατιωτικούς, αστυνομικούς ή κυβερνητικούς στόχους. Ο αμερικανο-νατοϊκός στρατός κατοχής απαντά με αδιάκριτους βομβαρδισμούς· πάνω από 750 βόμβες ρίχτηκαν μόνο τον Σεπτέμβρη.

Αλλά το γεγονός παραμένει: οι ταλιμπάν ελέγχουν το 40% του εδάφους (κυρίως αραιοκατοικημένες περιοχές στο δυτικό και στο κεντρικό αφγανιστάν), είναι καλύτερα εξοπλισμένοι απ’ το παρελθόν, έχουν βελτιώσει αισθητά τις τακτικές τους· και το ηθικό του στρατού και της αστυνομίας της επίσημης (στηριζόμενης απ’ τις ηπα…) κυβέρνησης πέφτει ραγδαία.

Το νατο απαντάει στέλνοντας κι άλλες «ενισχύσεις»: 3000 σύμφωνα με την τελευταία απόφαση. Συνολικά τώρα βρίσκονται 15.000 «μπότες» – αριθμός μικρός μεν σε σχέση με τους 100.000 που είχαν φτάσει πριν κάποια χρόνια, αλλά με ανοδικές τάσεις. Η Ουάσιγκτον υποψιάζεται (και ορισμένες φορές το λέει φωναχτά) ότι «ξένες δυνάμεις» (δηλαδή η Μόσχα) εξοπλίζουν τους ταλιμπάν. Ωστόσο στις αρχές του μήνα δεν ήταν κάποιος ρώσος αλλά ένας «σύμμαχος», ο πακιστανός υπ.εξ. Khawaja Asif, που δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι “οι ηπα πλησιάζουν στην ήττα τους” στο αφγανιστάν.

Και ήταν το κινέζικο καθεστωτικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua που, σε μια ανάλυσή του στις 13 Νοέμβρη, υποστήριξε ότι είναι η κίνα, η ρωσία, το ιράν, το πακιστάν και τα κεντροασιατικά κράτη που μπορούν να μεσολαβήσουν για να γίνουν πετυχημένες διαπραγματεύσεις μεταξύ των ταλιμπάν και της Καμπούλ· και όχι οι ηπα και οι συμμαχοί τους.

Το ενδιαφέρον είναι ότι το Xinhua εμφανίζει σαν υποστηρικτές αυτής της άποψης αφγανούς και πακιστανούς καθεστωτικούς. «Οι ηπα ακολουθούν τον δρόμο του πολέμου, που έχει αποτύχει εδώ και 16 χρόνια» λένε, με διάφορες παραλλαγές. Και ο πρώην υπ.αμ. της κυβέρνησης της Καμπούλ Shahnawaz Tanai συμπληρώνει:

… Οι στρατιωτικές προοπτικές των ηπα εξυπηρετούν τους δικούς τους σκοπούς, ανάμεσα στους οποίους είναι και το να βάλουν στο χέρι τα πλούσια κοιτάσματα πρώτων υλών του αφγανιστάν· όπως και άλλων κρατών…

Το έχουμε για δεδομένο: στα υψίπεδα του αφγανιστάν η Ουάσιγκτον αντιμετωπίζει τον σοβαρό κίνδυνο μιας ακόμα ήττας. Δεν θα είναι αμιγώς στρατιωτική. Αν, όμως, οι ταλιμπάν από θέση ισχύος και η κυβέρνηση της Καμπούλ στριμωγμένη φτάσουν όχι πολύ αργά στο μέλλον σε κάποια συμφωνία (με την υψηλή εποπτεία της Μόσχας, του Πεκίνου και της Ισλαμαμπάντ), τότε οι αμερικανικές βάσεις εκεί θα βρεθούν στον αέρα…

(φωτογραφία: φοιτητική διαδήλωση έξω απ’ το αμερικανικό προξενείο στο Καράτσι, στις 27 Αυγούστου 2017).

Αφγανιστάν 2

Κυριακή 19 Νοέμβρη. Αντέχει η Ουάσιγκτον να χάσει το αφγανιστάν· ή, έστω, ύστερα από 16 χρόνια κατοχής, να αρχίσει να διαμορφώνεται μια “συνεννόηση” που θα την αφήνει στην άκρη; Όχι, δεν το αντέχει.

Αλλά μια τέτοια προοπτική έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στον ορίζοντα. Το Πεκίνο ήδη δουλεύει σαν “μεσολαβητής” ανάμεσα στη Καμπούλ και στην Ισλαμαμπάντ. Το είδος και το περιεχόμενο της μεσολάβησης είναι άγνωστο. Εκείνο που είναι καθαρό όμως είναι ότι το Πεκίνο, παλιός και σταθερός σύμμαχος του πακιστανικού καθεστώτος, έχει κάνει “πολιτική απόβαση” στο αφγανιστάν· κάτι που δεν μπορεί να υποτιμάει κανείς, δεδομένων των καπιταλιστικών “αναπτυξιακών” προτάσεων που κουβαλάει για την συγκεκριμένη περιοχή μέσα στους “δρόμους του μεταξιού”.

Αν αυτό συνδυαστεί με κάποιου είδους “πατρονεία” της Μόσχας επί των Ταλιμπάν (που δεν αφορά μόνο τον εξοπλισμό τους αλλά οπωσδήποτε και την πολιτική αναγνώρισή τους), και την στρατηγική συμμαχία Μόσχας – Πεκίνου, τότε ο κύκλος ολοκληρώνεται: οι ταλιμπάν θα πιέζουν σταθερά και εντατικά με τα όπλα τους, μέχρις ότου εμφανιστεί δημόσια ένας “διάλογος” στον οποίο η Ουάσιγκτον θα είναι λίγο πολύ παρατηρητής. Όπως στην Astana.

Αξίζει να θυμίσουμε ότι πριν λίγους μόνο μήνες, το περασμένο καλοκαίρι, όταν το ψόφιο κουνάβι έπρεπε να αποφασίσει τι θα κάνει με την κατοχή του αφγανιστάν και την εντεινόμενη αντίσταση των ταλιμπάν, ο πρώην ceo της εταιρείας μισθοφόρων blackwater Eri Prince του πρότεινε να αναλάβει την κατοχή ιδιωτικός στρατός που θα πληρώνεται απ’ τα έσοδα της (αμερικανικής) εκμετάλλευσης των αφγανικών κοιτασμάτων. Ήταν η πιο καθαρή ως τώρα παραδοχή του ενός απ’ τους δύο στόχους της κατοχής του αφγανιστάν: μισθοφόροι μπάτσοι που φυλάνε ορυχεία αμερικανικής ιδιοκτησίας… (Ο άλλος είναι να εμποδιστεί η κινεζική οικονομική απόβαση).

Το σχέδιο του Prince δεν έχει γίνει επίσημα δεκτό ακόμα, παρότι αυτή τη στιγμή οι μισθοφόροι καραβανάδες στο αφγανιστάν είναι σχεδόν διπλάσιοι απ’ τον «κανονικό» νατοϊκό στρατό: υπολογίζονται στις 25.000. Καταλαβαίνει όμως κανείς το γιατί οι κινέζικες προτάσεις είναι ισχυρά πιο πειστικές: πρώτον δεν έχουν στρατό, και δεύτερον η εκμετάλλευση των πρώτων υλών θα είναι «μικτή», άρα θα μένουν πολλοί παράδες μέσα στο αφγανιστάν. Γιατί να μην τις καλοβλέπουν τόσο οι αντάρτες φύλαρχοι των ταλιμπάν όσο και οι κυβερνητικοί της Καμπούλ;

Αφγανιστάν 3

Κυριακή 19 Νοέμβρη. Υπάρχει, βέβαια, κι ένας “ανεπίσημος” οικονομικός παράγοντας συνδεδεμένος με την αμερικανική κατοχή: η παραγωγή οπίου. Το διάγραμμα της φωτογραφίας δείχνει ότι το 2001, όταν έγινε η αμερικανική εισβολή, οι ταλιμπάν είχαν σχεδόν μηδενίσει την καλλιέργεια παπαρούνας. Με τα τωρινά δεδομένα το 2017 είναι χρονιά ρεκόρ στις εκτάσεις, αλλά και στην ποσότητα: 9.000 μετρικοί τόνοι το 2017. (Τα στοιχεία είναι απ’ την υπηρεσία του οηε για τα ναρκωτικά και το έγκλημα).

Με δεδομένο ότι ο αμερικανικός στρατός (δηλαδή το αμερικανικό κράτος) υποστηρίζει την παραγωγή αφγανικού οπίου, εδώ βρίσκεται η “οικονομική πρόταση” της Ουάσιγκτον για το αφγανιστάν.

(Δεν θα αναφερθούμε στα ελληνικά κέρδη απ’ την μεταφορά της ηρωΐνης προς την ευρώπη. Τα έχουμε πει άλλοτε… Αλλά ναι, αυτός είναι ένας αποδοτικός λόγος συμμαχίας με την Ουάσιγκτον!!!)