Ενδιαφέρει;

Δευτέρα 9 Αυγούστου>> Καθώς ο αμερικανικός / νατοϊκός στρατός μισοφεύγει απ’ το αφγανιστάν αφήνει πίσω του αν όχι τα «αποσπάσματα θανάτου» σίγουρα τα κατορθώματά τους επί 20 χρόνια…

Θα γράψουμε για τον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό κάποια στιγμή τις επόμενες ημέρες, μεσοβδόμαδα. Δείτε εν τω μεταξύ αυτό το 16 λεπτών video απ’ τα «empire files» της Abby Martin….

Μαθήματα απ’ την συρία (1)

Δευτέρα 2 Αυγούστου>> Ο αμερικανικός στρατός φεύγει μεν απ’ το αφγανιστάν, αλλά θα επανέρχεται κατά βούληση αεροπλανικά. Ξεκίνησε ήδη βομβαρδισμούς (κατά των ταλιμπάν). Θα έλεγε κάποιος: αν ο us army απέτυχε να νικήσει τους ταλιμπάν όταν και δεκάδες χιλιάδες πεζοναύτες είχε μέσα στο αφγανιστάν και αεροπορικές βάσεις, πώς σκοπεύει τώρα να πετύχει ξεκινώντας είτε από αεροπλανοφόρα είτε απ’ τις βάσεις στην αραβική χερσόνησο;

Η διαφορά, καθόλου ασήμαντη, είναι στο τι σκοπεύει τώρα το Joνυσταλεάν. Και μπορεί να γίνει κατανοητή σε πρώτο χρόνο απ’ την πάνω και την κάτω φωτογραφία.

Στις 28 Ιούλη εννιαμελής αντιπροσωπεία των ταλιμπάν έκανε επίσημη επίσκεψη στην κίνα, και έγινε δεκτή για συνομιλίες υψηλού επιπέδου απ’ το κινεζικό καθεστώς· με κορυφαία την συνάντηση με τον υπ.εξ. Wang Yi. Επίσημα και διεθνώς οι ταλιμπάν χαρακτηρίζονται ακόμα «τρομοκρατική οργάνωση», αλλά για το Πεκίνο (όπως δήλωσε ο Wang Yi) «είναι μια σημαντική στρατιωτική και πολιτική δύναμη στο αφγανιστάν που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην διαδικασίας της ειρήνευσης, της συμφιλίωσης και της ανοικοδόμησης».

Οι πάντες (σίγουρα οι rivals) ξέρουν ποιά είναι η «τακτική νο 2» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό μετά την ήττα / αποχώρησή του απ’ το αφγανιστάν: το να δημιουργηθεί μια «κατάσταση isis» και εκεί, όπως έγινε και στην συρία / ιράκ στη διάρκεια των θητειών του Obama: ένας διαρκής τοπικός πόλεμος, στον οποίο η μια μεριά θα υποστηρίζεται υπόγεια απ’ την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της, έτσι ώστε (και) το αφγανιστάν να συνεχίσει να είναι επ’ άπειρον «καμμένη γη», και να σταματήσει έτσι η προώθηση του κινέζικου καπιταλισμού και των «δρόμων του μεταξιού».

Ο αμερικανικός στρατός έχει πράγματι μεταφέρει στο αφγανικό έδαφος ενόπλους και στελέχη του isis απ’ την συρία και το ιράκ. Αυτό είναι γνωστό. Προς το παρόν κατέχουν μια ασήμαντη έκταση στα ανατολικά, κοντά στα σύνορα με το πακιστάν – είναι «μαγιά». Αυτό που ενδιαφέρει όλους τους rivals γείτονες (το Πεκίνο, την Μόσχα, την Τεχεράνη και την Ισλαμαμπάντ, σίγουρα σαν επίσημη κυβερνητική θέση) είναι το κατά πόσον οι ταλιμπάν θα καταφέρουν να εξουδετερώσουν όλες αυτές τις αμερικανοκίνητες προσπάθειες για την δημιουργία (και την εξαγωγή) τζιχαντιστικού χάους στο (και από) το αφγανιστάν. (Πράγματι, είναι οι μόνοι ικανοί – για τον επίσημο στρατό του δημάρχου Καμπούλ δεν υπάρχει κουβέντα ούτε γι’ αστείο). Η αμερικανική αεροπορία, απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον, βομβαρδίζει όχι απλά για να πει «είμαι εδώ», αλλά για να πει «είμαι εδώ αντιτρομοκρατικά», όπως το έλεγε / λέει στη συρία και στο ιράκ, προστατεύοντας τους proxies της.

Όμως οι πάντες έχουν μάθει απ’ την συρία. Η τόσο γρήγορη και αβανταδόρικη υποστήριξη στους ταλιμπάν τόσο απ’ το Πεκίνο όσο και απ’ την Μόσχα έχει σκοπό να ενισχυθούν τόσο όσο χρειάζεται ώστε έγκαιρα να «πνίξουν» τους ουαχαβίτες μισθοφόρους, πριν προλάβουν να αποκτήσουν «όγκο» και έδαφος. Το έργο αυτό δεν είναι εύκολο, επειδή δεν είναι μόνο στρατιωτικό. Με δεδομένη την ιστορική φυλετική δομή της αφγανικής κοινωνίας, οι πράκτορες-με-τα-δολάρια μπορούν να ελπίζουν ότι θα έχουν την ευκαιρία να εξαγοράσουν ένα κλαν εδώ και ένα κλαν εκεί. Συνεπώς οι ταλιμπάν χρειάζονται, κυρίως, οικονομική υποστήριξη, ώστε να κάνουν λιγότερο επιθυμητή την μισθοφορία όσων ελπίζουν ότι έτσι θα κάνουν την «τύχη» τους.

Ινδοκούς

Δευτέρα 19 Ιούλη>> Αν για τη νομιμοποίηση της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας στη δύση ο καθολικός αποκλεισμός στη Wuhan (και μόνον αυτός…) χρησιμοποιήθηκε σαν το «ιδανικό πρότυπο», αρχίζει να γίνεται κωμωδία η προσπάθεια των ηπα να αντιγράψουν και σ’ άλλα πεδία την τακτική του κινεζικού κράτους / κεφάλαιου.

Είναι γνωστό ότι απ’ την αγγλική Κορνουάλη και την «σύνοδο των g7» τον περασμένο Ιούνη ο νυσταλέος Jo ανήγγειλε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα «επενδύσεων και ανάπτυξης» για να αντιμετωπίσει το ήδη σε εξέλιξη κινεζικό σχέδιο των «δρόμων του μεταξιού». Μ’ άλλα λόγια η παρακμιακή Ουάσιγκτον, που πλησιάζει έναν γκρεμό σε ότι αφορά το νόμισμά της, αποφάσισε ότι το βούτυρο και όχι οι βόμβες είναι η σημαία της πλανητικής ηγεμονίας της.

Σε μια μικρότερη κλίμακα αλλά με το ίδιο ακριβώς πνεύμα, την περασμένη Παρασκευή στην Τασκένδη υπογράφτηκε «τετραμερής διπλωματική συμφωνία για την περιφερειακή συνδεσιμότητα» μεταξύ εκπροσώπων του δημάρχου Καμπούλ (αφγανιστάν), του πακιστάν, του ουζμπεκιστάν και, φυσικά, των ηπα. Στην ανακοίνωση (δωρεάν είναι) οι εκπρόσωποι των 4 κρατών αναγνωρίζουν «την ιστορική ευκαιρία να ανοίξουν δρόμους για το διεθνές εμπόριο, και θα συνεργαστούν για να αναπτύξουν το εμπόριο, θα δημιουργήσουν δρόμους μεταφορών και θα ενισχύσουν τις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων». Είχε προηγηθεί η σύνοδος του sco (σύμφωνο της Σαγκάης) και της ομάδας εργασίας sco-αφγανιστάν στην Dushanbe του τατζικιστάν – πράγμα που σημαίνει ότι μια βαριά σκιά έπεφτε πάνω στους εκπροσώπους των ηπα…

Λαχανιασμένο αμερικανικό βούτυρο και για το Ινδοκούς λοιπόν, σαν κάλυψη της ήττας, των αμερικάνων εργολάβων που θα παραμείνουν εκεί, και για να μην λένε οι κακεντρεχείς ότι η Ουάσιγκτον έχασε την κεντρική ασία…. Όμως απ’ την μεριά του Πεκίνου οι σχεδιασμοί και οι προετοιμασίες (για επενδύσεις στο αφγανικό έδαφος) είναι προχωρημένα, και δεν χρειάζονται διπλωματικές γλύκες. Απ’ την άλλη μεριά η Ισλαμαμπάντ και η Μόσχα υπέγραψαν προχτές μια συμφωνία μαμμούθ για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου 1.100 χιλιομέτρων που θα συνδέει το Καράτσι με τη Λαχώρη, και θα τροφοδοτείται με υγροποιημένο αέριο στο Καράτσι προερχόμενο απ’ το κατάρ.

Οι σχέσεις αυτές είναι τόσο ώριμες, ώστε ακόμα και το Παρίσι φαίνεται να ανησυχεί· σαν προαγωγός της ελευθερίας πάντα. Κάποια γαλλικά μήντια κατηγορούν το Πεκίνο για διπλά στάνταρ (ουιγούροι, ταλιμπάν) – γκρίνια… Ο εκπρόσωπος των ταλιμπάν Suhail Shaheen δήλωσε τις προάλλες ότι η κίνα είναι φιλική χώρα – και δεν υπάρχει λόγος για περισσότερα.

Αν χρειάστηκαν 20 χρόνια για να παραδεχτεί η Ουάσιγκτον (και οι σύμμαχοί της) ότι ηττήθηκε στρατιωτικά στο αφγανιστάν δεν θα χρειαστούν άλλα 20 για να αναγνωρίσει ότι αυτή η ήττα ήταν οριστική και δεν χωράει υποκατάστατα. Φυσικά όλοι οι γύρω, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας και του Πεκίνου, δηλώνουν ευχαριστημένοι που η Ουάσιγκτον υπόσχεται «ανάπτυξη» και όχι drones.

Όχι επειδή το πιστεύουν. Αλλά επειδή είναι …. καλωσυνάτοι ιμπεριαλισμοί!! (Και επειδή ξέρουν ότι η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει να φτιάξει δικούς τους μισθοφόρους «τζιχαντιστές» στο αφγανιστάν…)

(φωτογραφία: Ο κατοχικός στρατός του αφγανιστάν δεν πήρε μαζί του τα σκουπίδια του. Εδώ μια γωνιά της θρυλικής βάσης Bagram…)

Ινδοκούς

Δευτέρα 12 Ιούλη>> Καθώς στα μέρη μας και όχι μόνο η δημόσια σφαίρα είναι βαριά «νοσογόνα» λόγω της συνεχιζόμενης εγκληματικής διαχείρισης του τσαχπίνη (όλες οι επόμενες αναφορές αφιερωμένες σ’ αυτήν…) σε άλλα σημεία του πλανήτη υπάρχουν εξελίξεις που θα είναι καθοριστικές. Ένα απ’ αυτά (που παρακολουθούμε στοιχειωδώς) είναι το αφγανιστάν. Εδώ η Ιστορία δεν σούρνεται. Προχωράει με δρασκελιές.

Ως γνωστόν ο αμερικανικός στρατός και οι νατοϊκοί σύμμαχοί του αποχωρούν μετά από 20 χρόνια πολέμου / κατοχής και μια δεινή ήττα. Το «αποχωρούν» έχει σχετική σημασία: το Joνυσταλεάν ψάχνει στα γύρω κράτη έδαφος για να παρκάρει στρατό και μέσα ώστε το αφγανιστάν (δηλαδή το μαλακό υπογράστριο κίνας και ρωσίας) να παραμείνει υπό επιτήρηση. Ψάχνει κυρίως στο ουζμπεκιστάν και στο τατζικιστάν – και εισπράτει ευγενικές αρνήσεις. Θεωρητικά θα βόλευε η ινδία. Όμως τα πολιτικά αφεντικά της δεν φαίνονται διατιθέμενα να ρισκάρουν, αφού ακόμα κι ένας αεροπορικός βομβαρδισμός με drone που ξεκίνησε από ινδικό έδαφος θα μετατρέψει την ινδία σε μέρος του πολέμου…. Και υπάρχουν εκατομμύρια μουσουλμάνοι ινδοί υπήκοοι.

Συνεπώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να δει αν και πόσο βολεύεται απ’ τις βάσεις που έχει στο κατάρ και στη σαουδική αραβία.

Απ’ την άλλη μεριά οι ταλιμπάν κατακτούν όλο και μεγαλύτερο μέρος του αφγανικού εδάφους, και μάλιστα χωρίς ή με ελάχιστες μάχες. Μεγάλα τμήματα του επίσημου τακτικού στρατού της Καμπούλ (αυτοί που εκπαίδευαν επί χρόνια οι αμερικάνοι), είτε παραδίδονται και γυρνούν στα σπίτια τους, είτε περνάνε στις τάξεις των ταλιμπάν, είτε (αν οι αποστάσεις βολεύουν) διαφεύγουν ζητώντας άσυλο σε διπλανά κράτη. Τελευταία επιτυχία των ταλιμπάν είναι η κατάληψη (χωρίς μάχη) της Κανταχάρ – της μεγαλύτερης και στρατηγικότερης πόλης στα νοτιοανατολικά, δεύτερης σε μέγεθος στο αφγανιστάν. Οι ταλιμπάν υποστηρίζουν ότι ελέγχουν ήδη το 85% της αφγανικής επικράτειας· ένα νούμερο που είναι μάλλον υπερβολικό σήμερα, αλλά πολύ πιθανό σε μια βδομάδα ή δυο.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η «δημαρχία» της Καμπούλ, που υποτίθεται πως είναι κυβέρνηση ολόκληρου του αφγανιστάν, είτε μετράει ημέρες είτε ελπίζει ότι οι σύμμαχοί της (ηπα, νατο) δεν θα την εγκαταλείψουν εντελώς. Οι ταλιμπάν έχουν δηλώσει ότι δεν θα επιχειρήσουν να καταλάβουν την Καμπούλ, εννοώντας ίσως «προς το παρόν». Ένα υβριδικό καθεστώς, με τους ταλιμπάν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του αφγανιστάν και τον Ashraf Ghani να παριστάνει τον κυβερνήτη της χώρας απ’ την περικυκλωμένη Καμπούλ, είναι πιθανό για τους επόμενους μήνες. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, αυτό εξαρτιέται απ’ τους ταλιμπάν.

Όμως αυτοί οι ταλιμπάν δεν είναι στην ίδια φάση όπως ήταν στα ‘90ς (όταν πήραν την εξουσία και πάλι με έναν πόλεμο αστραπή) κι ως το 2001, όταν άρχισε η αμερικανική εισβολή. Τα χρόνια της αντίστασης στην κατοχή τους εκπαίδευσαν στη διεθνή διπλωματία και στη σημασία των συμμάχων, πέρα απ’ την σίγουρη Ισλαμαμπάντ: Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη.

Για παράδειγμα, κάθε 3 ή 4 μήνες μια αντιπροσωπεία τους βρίσκεται στη Μόσχα (ήταν εκεί και την προηγούμενη εβδομάδα) για σοβαρές συζητήσεις των οποίων το περιεχόμενο δεν ανακοινώνεται. Ενώ έχουν συμφωνήσει με το Πεκίνο για μεγάλα έργα υποδομής που θα επιτρέψουν την σύνδεση του κινεζικού εδάφους με το πακιστανικό μέσω της αφγανικής επαρχίας Badakhshan στα βορειοανατολικά. Είναι ένας κλάδος των «δρόμων του μεταξιού» που καταλήγει στο πακιστανικό λιμάνι Gwadar, στον ινδικό, απέναντι απ’ το ομάν, και θεωρείται στρατηγικής σημασίας για το Πεκίνο.

Επιπλέον, ενώ στα ‘90s οι ταλιμπάν ήταν αποκλειστικά Παστούν (η μεγαλύτερη αριθμητικά φυλή), τα χρόνια της ένοπλης αντίστασης τους τροφοδότησαν και με άλλες εθνότητες. Όπως τατζίκους, στα βόρεια. Άλλες φυλές, που θα μπορούσαν να υποστηρίζουν τον Ghani εναντίον τους δεν το κάνουν, προτιμώντας να μείνουν ουδέτερες μέχρι να διαμορφωθεί η καινούργια, μετα-αποικιακή κατάσταση. Ο συνδυασμός όλων αυτών των δεδομένων δείχνει ότι είτε σαν κεντρική εξουσία είτε σαν «85%», οι ταλιμπάν είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν μια πιο μετριοπαθή (σε σχέση με την ιδεολογία τους) «εσωτερική πολιτική» σε σχέση με την δεκαετία του 1990. Αφενός για να μην προκαλούν αχρείαστες τριβές και εντάσεις· αφετέρου επειδή δεν τους συμφέρει «οικονομικά» αν οι σύμμαχοι (κυρίως Μόσχα και Πεκίνο) πρόκειται να επενδύσουν στο αφγανικό έδαφος και υπέδαφος.

Πώς, όμως, θα αντιδράσει μεσοπρόθεσμα ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός μετά την ήττα και την ορμητική αλλαγή των συσχετισμών σ’ αυτή την στρατηγικής σημασίας περιοχή; Το παράδειγμα των ταλιμπάν είναι σίγουρο ότι εμπνέει και την ιρακινή αντίσταση· οι ρουκέτες στις αμερικανικές βάσεις στο ιράκ πέφτουν σαν το χαλάζι, και το μόνο που μειώνει τους κινδύνους για τον us army είναι ότι πρόκειται για «αυτοκατασκευές» περιορισμένης ακρίβειας και φονικότητας. Οι Houthis, νοτιότερα, βελτιώνουν τις θέσεις και τα όπλα τους στην υεμένη.

Κι αφού ακόμα και μια τέτοια αποχώρηση απ’ το αφγανιστάν επιτρέπει στους rivals να βελτιώσουν τις δικές τους θέσεις, τι θα ακολουθήσει;

SCO

Δευτέρα 21 Ιούνη>> Καθόλου τυχαία, μόλις επισημοποιήθηκε το νατοϊκό γρύλισμα προς την μεριά του, το Πεκίνο θύμισε την Συμφωνία της Σαγκάης (επίσημα: Shanghai Cooperation Organization / SCO). Πρόκειται για πολιτικο/light στρατιωτική συμμαχία στην οποία συμμετέχουν κίνα, ρωσία, καζακστάν, κιργιζιστάν, τατζικιστάν, ουζμπεκιστάν· κι απ’ το καλοκαίρι του 2017 το πακιστάν και η ινδία. Η συμμετοχή της τελευταίας είναι ενδιαφέρουσα αφού η Ουάσιγκτον την θέλει στη quad. Αλλά έγινε αναγκαστική εφόσον η Ισλαμαμπάντ ήταν βέβαιο ότι θα απαντούσε «ναι» στην πρόσκληση της Μόσχας πριν λίγα χρόνια. (Άλλο ενδιαφέρον επίκαιρο: το Ν. Δελχί έχει αναλάβει να δημιουργήσει εντός sco έναν οργανισμό για την παραδοσιακή ιατρική στην ασία…) Θέση “παρατηρητή” στις συνόδους του SCO έχουν η Άγκυρα και η Τεχεράνη.

Ο SCO δεν είναι ως τώρα ένα συμπαγές αντίβαρο του νατο του είδους που ήταν το «σύμφωνο της Βαρσοβίας» στην διάρκεια του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου. Ωστόσο είτε η επέκταση του «ατλαντικού νατο» στην ασία, είτε οι μιλιταριστικές κινήσεις της Ουάσιγκτον και των πιο στενών συμμάχων της στην περιοχή, είτε και τα δύο μαζί, μεσοπρόθεσμα θα το κάνουν πιο συμπαγές· με την εξαίρεση, προφανώς, του Ν. Δελχί. Στους δηλωμένους στόχους του SCO είναι η διεθνής ισορροπία σ’ έναν πολυ-πολικό πλανήτη· αυτό, δηλαδή, που καθαρά εχθρεύεται ο δυτικός καπιταλισμός καθώς σημαίνει αμφισβήτηση της δυτικής ηγεμονίας.

Εν τω μεταξύ, και παράλληλα με τα πιο πάνω, «τρέχει» η «μοίρα» του αφγανιστάν. Ο usarmy και οι υπόλοιποι νατοϊκοί σύμμαχοί του αποχωρούν (αν και όχι απόλυτα) ηττημένοι μετά από 18 χρόνια πολέμου και κατοχής… η Ουάσιγκτον ψάχνει για βάση ή βάσεις κάπου κοντά (και δεν βρίσκει ως τώρα)… και η Άγκυρα υποστηρίζει πως είναι η πιο κατάλληλη για να προσέχει το αεροδρόμιο της Καμπούλ…

Αυτό το τελευταίο είναι ένα ακόμα «θαύμα» της τακτικής της πένσας που ακολουθούν Άγκυρα και Μόσχα! Την έχουμε περιγράψει προβλέποντας με ακρίβεια τις εξελίξεις στο συριακό και στο λιβυκό πεδίο μάχης, όπως και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Ενώ, δηλαδή, το τουρκικό καθεστώς έχει το περιθώριο να δηλώνει (ταυτόχρονα σαν μέλος του νατο και με ισλαμοδημοκρατική διακυβέρνηση…) ότι μπορεί να γίνει αποδεκτό σαν «μέρος της λύσης» για το μετακατοχικό αφγανιστάν (οι ταλιμπάν επίσημα διαφωνούν…) και «για λογαριασμό της Ουάσιγκτον», είναι γνωστό ότι οι ταλιμπάν είχαν αποκτήσει σταθερές σχέσεις τόσο με το Πεκίνο όσο και με την Μόσχα! Έτσι, ενώ οι επαγγελματίες ηλίθιοι που πληρώνονται σαν «γεωπολιτικοί αναλυτές» τόσο στα μέρη μας όσο και αλλού στη δύση, υποστηρίζουν ότι «o Erdogan τα σπάει με τον Putin και τα βρίσκει με τον Biden», Άγκυρα, Ισλαμαμπάντ, Μόσχα, Πεκίνο (εκτός απ’ την πρώτη οι άλλοι τρεις μέλη του sco…), σε συνεργασία οπωσδήποτε με τους ταλιμπάν, είναι οι πραγματικοί νικητές στα υψίπεδα. Και το νατο, που στις δηλώσεις του ονειρεύεται να φρενάρει και να ελέγξει το Πεκίνο και το ευρασιατικό project, ο ηττημένος…

Κεντρική ασία

Δευτέρα 10 Μάη. Καθώς οι ηλίθιοι έχουν συγκινηθεί με την ανθρωπιστική persona του νυσταλέου, άλλοι στο γκουβέρνο του ψάχνουν που να παρκάρουν τον στρατό που αποσύρουν απ’ το αφγανιστάν, στην περίπτωση που «δεν κάτσει» το Ν. Δελχί.

Μια προσπάθεια (δείγμα αβεβαιότητας έως απελπισίας!) γίνεται με το ουζμπεκιστάν και το τατζικιστάν. Είναι «πιασμένα» βέβαια: το δεύτερο είναι πλήρες μέλος της (υπό την Μόσχα) «συμφωνίας για την συλλογική ασφάλεια» στον «μετασοβιετικό χώρο», ενώ το πρώτο είναι μέλος του συμφώνου της Σαγκάης, και επίσης παρατηρητής στην «ευρασιατική οικονομική ένωση». Θα δείξει ο killer της Μόσχας κατανόηση στα αμερικανικά προβλήματα όπως είχε κάνει το 2001 και το 2002; Αποκλείεται!

Ποιά βάσκανος μοίρα σπρώχνει, λοιπόν, το Joνυσταλεάν να κτυπάει τέτοιες πόρτες; Είναι μόνο η νοσταλγία των μακρινών εποχών, στα ‘90s και στα early ‘00s, που η Μόσχα ήταν ερείπιο και η Ουάσιγκτον εμφανιζόταν σ’ αυτά τα κράτη σαν «πληρώνουμε και μας κάνετε υποκλίσεις»; Τι ψάχνει το Joνυσταλεάν πέρα απ’ την «αδελφοσύνη των λαών» αν είναι να τρυπιούνται με την αμερικανική γενετική μηχανική; Κατά πρώτο λόγο αεροδρόμια. Αν δεν του δώσει η Ισλαμαμπάντ (με αδρά ανταλλάγματα) ή το Ν. Δελχί, θα αναγκαστεί να τραβήξει τα ιπτάμενα μέσα του δυτικότερα: είτε στην τουρκία (με ακόμα πιο μεγάλο τίμημα…) είτε (ακόμα χειρότερα σαν απόσταση) στην αραβική χερσόνησο, στην επικράτεια του πάντα φιλόξενου τοξικού. Πρακτικά η μισοπαραδοχή της ήττας στο αφγανιστάν δημιουργεί σοβαρά προβλήματα logistics εφόσον ο στόχος παραμένει πάντα το «μαλακό υπογάστριο» της κίνας (η επαρχία Xinjang), της ρωσίας και του ιράν.

Για να το πούμε απλά: σίγουρα στο αφγανιστάν θα μείνουν «συνεργάτες» της Ουάσιγκτον, μισθοφόροι ή ντόπιοι. Σίγουρα επίσης, σαν αντίβαρο, το Joνυσταλεάν θα προσπαθήσει να ενισχύει την (και στρατιωτική) παρουσία του στα άλλα μέτωπα, στην ανατολική ευρώπη, στη νότια θάλασσα της κίνας και στην αφρική. Όμως ακόμα κι αυτή η μερική αποχώρηση απ’ το αφγανιστάν δεν είναι σ’ αυτή τη φάση τίποτα λιγότερο από υποχώρηση. Και, φυσικά, η αφγανική επικράτεια δεν θα μείνει «γεωπολιτικά άδεια»…

(Φωτογραφία: Οριστική υποστολή σημαίας στο αμερικανικό στρατόπεδο “camp Anthonic” στην Helmand του αφγανιστάν, πριν μια βδομάδα).

Είναι δύσκολο να είσαι πρώην 1

Δευτέρα 26 Απρίλη>> Φεύγει ο αμερικανικός στρατός απ’ το αφγανιστάν; Αφού το είπε (πριν σχεδόν 2 βδομάδες, στις 14 του μήνα) το ίνδαλμα του ελληνικού ιμπεριαλισμού, ο νυσταλέος, έτσι θα είναι: φεύγει, σε αργή κίνηση…

Αλλά όχι. Μια μέρα μετά την ανακοίνωση του νυσταλέου οι καθεστωτικοί new york times έβαλαν τα πράγματα στη θέση τους: οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, το πεντάγωνο, και ορισμένοι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον (να υποθέσουμε ότι το όνομά τους αρχίζει από Λ- και τελειώνει σε -ονδίνο;) ψάχνουν να βρουν τρόπους που η «αποχώρηση» να είναι «περίπου». Τόσο «περίπου» ώστε να συνεχίσει να καλύπτεται η αναγκαιότητα της στρατιωτικής κατοχής του αφγανιστάν εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, η οποία (αναγκαιότητα) τώρα λέγεται με το όνομά της: ρωσία, ιράν και κίνα.

Τι σημαίνουν πρακτικά αυτές οι πιρουέτες; Και τι σημαίνουν γεωπολιτικά; Κατ’ αρχήν στην κατοχή του αφγανιστάν «συνεργάζονται» εκτός απ’ τους επίσημους στρατούς και άλλοι: λεγεωνάριοι /  μισθοφόροι, πράκτορες μυστικών υπηρεσιών καθώς και καμμιά χιλιάδα «ειδικές δυνάμεις» του αμερικανικού στρατού που ποτέ δεν αναφέρονται – για «λόγους ασφαλείας». Υπάρχουν επίσης οι τζιχαντιστές του isis που μ’ έναν «αεροπλανικό» κυριολεκτικά τρόπο (με έξοδα του u.s. army…) βρίσκουν τρόπο να πηγαίνουν απ’ την συρία στο αφγανιστάν σε λίγες ώρες. Μια ιδέα είναι λοιπόν ότι ενώ, κούτσα κούτσα, οι «επίσημοι» αμερικανοί κατοχικοί πεζοναύτες (3.500) και οι υπόλοιποι του νατο θα φύγουν, θα βρεθεί ένας τρόπος (κάποια συμφωνία με τη νομαρχία της Καμπούλ υπό τον Ghani που τρέμει στην ιδέα ότι θα μείνει χωρίς τους «αντιτρομοκράτες» συμμάχους) για να μείνουν οι υπόλοιποι. (Οι ταλιμπάν έχουν στείλει τις προειδοποιήσεις τους πάντως…)

Μια άλλη ιδέα, συμπληρωματική, είναι ότι κι εκείνοι οι κατοχικοί που κούτσα κούτσα θα φύγουν απ’ το αφγανικό έδαφος δεν θα πάνε μακριά. Θα παρκάρουν στα πέριξ, έτοιμοι για όλα. Αυτό, βέβαια, είναι δύσκολο. Ποια κράτη στην κεντρική ασία είναι διατεθειμένα να «φιλοξενήσουν» αμερικανικές βάσεις σ’ αυτούς τους χαλεπούς καιρούς;

Ίσως η μοναδική υποψηφιότητα, απελπισμένη σίγουρα, είναι το Νέο Δελχί. Στις 19 Απρίλη ο αμερικάνος υπ.εξ. Παρωπίδας τα είπε τηλεφωνικά με τον αντίστοιχο ινδό Subrahmanyam Jaishankar για να «συμφωνήσουν ότι η σχέση τους και η συνεργασία τους είναι σημαντική για το θέμα του αφγανιστάν» – όπως δήλωσε ο πρώτος. Η Ουάσιγκτον ψάχνει συμμάχους και ελπίζει να κεφαλαιοποιήσει το γεγονός ότι στο πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου που λέγεται «υψίπεδα του αφγανιστάν» έχουν νικήσει ως τώρα δύο εχθροί του ινδικού καθεστώτος: το πακιστανικό και το κινεζικό.

Ωστόσο δεν είναι καθόλου απλό πράγμα για τον Modi να δεχτεί αμερικανική βάση (ή βάσεις) στο ινδικό έδαφος όταν μάλιστα είναι ξεκάθαρο τι σκοπό έχουν. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι κοιτούν (και) σ’ αυτή την περιοχή του κόσμου, και όλοι βλέπουν. Το ρωσικό υπ.εξ. δήλωσε πριν λίγες ημέρες ότι «υπάρχουν επίμονες αναφορές ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τρομοκρατικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανόμενου του isis, στο αφγανιστάν, και ότι σχεδιάζουν να διατηρήσουν εκεί τις μυστικές τους υπηρεσίες ενόσω θα πάρουν τον στρατό τους… Υπ’ αυτές τις συνθήκες υπάρχει μεγάλη ανησυχία στη ρωσία όπως και σε άλλα κράτη της περιοχής. Και περιμένουμε εξηγήσεις απ’ την αμερικανική πλευρά». Τα «άλλα κράτη» είναι συγκεκριμένα: ο Shangai Cooperation Organization, η ασιατική «αντιτρομοκρατική» συμμαχία, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και το Πεκίνο: τον περασμένο Γενάρη ο SCO είχε ανακοινώσει ότι «ένας αυξανόμενος αριθμός ενόπλων του isis μεταφέρονται απ’ την συρία στο αφγανιστάν»… Σα να ήταν λίγα αυτά, ο πακιστανός υπ.εξ. Shad Mehmood Qureshi πετάχτηκε την περασμένη Τετάρτη ως την Τεχεράνη για να συντονίσουν (τα δύο κράτη) την στάση τους σε σχέση με το αφγανιστάν. Το Πεκίνο και η Μόσχα έχουν δώσει τις ευλογίες τους (και) σ’ αυτήν την συνεργασία…

Η προσπάθεια του νυσταλέου να απεμπλακεί από έναν πόλεμο χαμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να κρατήσει και την πίτα ολόκληρη και τον (ιμπεριαλιστικό) σκύλο χορτάτο προκαλεί τους αντιπάλους του. Και δεν φαίνεται ως τώρα να έχει βρει η Ουάσιγκτον το «κλειδί»: ελπίζει, απλά, στη βοήθεια των συμμάχων της. Αλλά κι αυτοί κάνουν τους δικούς τους υπολογισμούς – και έχουν λόγους σοβαρούς…

Ο αιώνιος εχθρός έχει τα χάλια του (;)

Δευτέρα 12 Απρίλη>> Μπορεί να είναι εντελώς φτηνό να ταΐζεται η εντόπια εθνικιστική προπαγάνδα με ένα (μάλλον μικρό) λάθος της ευρωπαϊκής εθιμοτυπικής γραφειοκρατείας (αναφερόμαστε στην κυρία von der Leyen και στον καναπέ που έκατσε) αλλά είναι αποτελεσματικό: οι ντόπιοι υποτελείς εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο παντοδύναμος (αν και νυσταλέος) Jo θα «ρίξει», τελικά, τον Erdogan απ’ τον θρόνο του.

Όμως συμβαίνουν σημαντικότερα (και χειρότερα) καθώς το Joνυσταλεάν προσπαθεί να κρατήσει τον δικό του θρόνο πάνω στον πλανήτη. Όντας στριμωγμένη στα υψίπεδα του αφγανιστάν ανάμεσα σε μια συμφωνία του ψόφιου κουναβιού με τους ταλιμπάν για αποχώρηση του αμερικανικού στρατού στις 1 Μάη και στις οδηγίες του σκληρού πυρήνα του αμερικανικού κράτους «δεν πρόκειται να πάμε πουθενά», η διοίκηση του νυσταλέου παρακάλεσε (αυτό ακριβώς είναι το ρήμα!) την Άγκυρα να εμπλακεί με κάποιον τρόπο στο αφγανικό πεδίο μάχης, σαν ειρηνοποιός φυσικά. Κι έτσι πιθανότατα την ερχόμενη Παρασκευή θα γίνει στην πρωτεύουσα της τουρκίας μια «ειρηνευτική συνάντηση» με την συμμετοχή εκπροσώπων και απ’ τους ταλιμπάν και απ’ την κυβέρνηση / δημαρχία της Καμπούλ.

Από μόνο του αυτό το ραντεβού και η τουρκική «μεσολάβηση» μπορεί να μην λένε πολλά. Εκείνο που έχει ενδιαφέρον είναι ότι η Άγκυρα, ενώ πρακτικά έχει κάνει σημαντικές «δουλειές» με την Μόσχα-σαν-υποτιθέμενο-αντίπαλο (και στο συριακό πεδίο μάχης, και στο λυβικό, και στο ναγκόρνο καραμπάχ)· ενώ σαφέστατα συμμετέχει στους σχεδιασμούς του Πεκίνου για τους δρόμους του μεταξιού· ενώ έχει σταθερή σχέση και συνεργασία με την Τεχεράνη· μ’ άλλα λόγια ενώ έχει πολύ ενεργή συμμετοχή στο ευρασιατικό project, καταφέρνει και πείθει (εντός ή εκτός εισαγωγικών) τον πιο ορκισμένο εχθρό αυτού του project, την Ουάσιγκτον, ότι είναι αναντικατάστατος σύμμαχός της, ακόμα κι όταν δεν είναι 100% (ή 90% ή 80%…) τέτοιος.

Το τι μπορεί να «προσφέρει» το τουρκικό καθεστώς στο αμερικανικό (και μέσα από ποια υπόγεια συνεννόηση με την Μόσχα, την Τεχεράνη και το Πεκίνο που ενδιαφέρονται στον μέγιστο βαθμό για το θέμα) στο αφγανιστάν είναι το ένα ζήτημα. Το τι η Ουάσιγκτον είναι αναγκασμένη να ζητήσει σαν χάρη απ’ την Άγκυρα (για το αφγανιστάν) για να διευκολυνθεί η ίδια είναι εντελώς εντελώς διαφορετικό. Εκείνος που έχει την ανάγκη δεν είναι η Άγκυρα· συνεπώς οποιουδήποτε είδους «μεσολάβησή» της θα διευρύνει τον κύκλο της ιμπεριαλιστικής της επιρροής (συμπληρωματικά – λέμε – ως προς την επιρροή που έχουν ήδη το Ισλαμαμπάντ, η Μόσχα και η Τεχεράνη).

Παρόμοια είναι η δουλειά του τουρκικού καθεστώτος σε σχέση με το Κίεβο. Ο κωμικός Zelensky θεωρεί τον Erdogan φίλο του, και γι’ αυτό έκανε επίσκεψη το περασμένο Σάββατο. Αλλά ο «τούρκος φίλος του» δεν του είπε αυτά που του λένε οι «αμερικάνοι φίλοι του». Του είπε το αντίθετο – φιλικά πάντα:

…Πιστεύω ότι η παρούσα κρίση πρέπει να λυθεί με ειρηνικά και διπλωματικά μέσα… ότι η κλιμάκωση θα τελειώσει το γρηγορότερο, η εκεχειρία θα συνεχιστεί και τα όποια ζητήματα θα λυθούν μέσω διαλόγου στη βάση των συμφωνιών του Minsk… Αυτό που θέλουμε είναι η Μαύρη Θάλασσα να συνεχίσει να είναι μια θάλασσα ειρήνης, σταθερότητας και συνεργασίας…

Για να τον γλυκάνει του είπε βέβαια ότι «είναι αντίθετος με την προσάρτηση της Κριμέας» – πόσο πειστικό είναι όμως αυτό όταν ο τουρκικός στρατός «φυλάει» το Idlib και μάλιστα χωρίς “δημοψήφισμα αυτοδιάθεσης”; Σε κάθε περίπτωση εκείνος που ξύνει τα νύχια του για καυγά αδιαφορώντας για τις συμφωνίες του Minsk είναι (το μαντέψατε) ο Zelensky… Κι όμως: αυτός ο κωμικός κάνει ότι μπορεί (εν γνώσει του;) για να φαίνεται το τουρκικό καθεστώς σαν αντίπαλο και αντίβαρο στο ρωσικό· την ώρα που και τα δύο θέλουν ακριβώς το ίδιο πράγμα: να μην καταλάβει ο us army και οι σύμμαχοί του την Μαύρη Θάλασσα;

Δεν είναι εντυπωσιακές αυτές οι «στρώσεις πραγματικότητας» πάνω απ’ την πραγματική πραγματικότητα;

(φωτογραφία πάνω: Φίλος έδωσε εις φίλον τριαντάφυλλον με φύλλον…

φωτογραφία κάτω: Υπερασπιστές της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας… Ποιο θα ήταν το κατάλληλο όνομα γι’ αυτούς; Ουκρανοναζί; Ουκρανονατοναζί;)

Αστάθεια και ένταση

Δευτέρα 29 Μάρτη>> Το να αποδιαρθρωθεί το αμερικανικό καθεστώς και το να ηττηθεί χωρίς να προλάβει να ρίξει μισή σφαίρα κατά των rivals μπορεί να φαίνεται φιλόδοξος προσανατολισμός αλλά δεν είναι ούτε εκτός ιστορίας ούτε εκτός παραδειγμάτων του παρελθόντος! Μερικές φορές η κατάρρευση επιταχύνεται και ολοκληρώνεται απ’ τα μέσα… Είναι οπωσδήποτε δύσκολη «δουλειά», ειδικά αφού ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός διαθέτει ακόμα μερικά αξιόλογα τακτικά πλεονεκτήματα: τις πληγές που έχει ήδη ανοίξει σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Το ουκρανικό πεδίο μάχης· το συριακό και το ιρακινό· το αφγανικό… Σε κάθε ένα απ’ αυτά διατηρεί (και θα διατηρεί για καιρό) αρκετούς «εργολάβους» και proxies που μπορούν, με ελάχιστα έξοδα απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον, να συντηρούν «πολέμους φθοράς».

Εξ ου και όλα αυτά τα επιμέρους πεδία μάχης έχουν αποκτήσει δραματική επικαιροποίηση μετά την εκλογή του νυσταλέου Jo και, κυρίως, την διοίκηση των «δημοκρατικών» (που άσχετα με τον σαφώς άρρωστο νυσταλέο θα κρατήσει σίγουρα ως και το 2024). Υπάρχει περίπτωση να αναγκαστεί ο αμερικανικός στρατός να αποχωρήσει απ’ τα πεδία που έχει εγκατασταθεί για τα καλά χωρίς να ηττηθεί πανηγυρικά και αναφισβήτητα;

Μοιάζει σχεδόν ακατόρθωτο· και πιθανόν να είναι άκαιρος στόχος αυτή την περίοδο. Ωστόσο, για να μην ξεχαστεί κανείς, τόσο στο ιράκ όσο και στο αφγανιστάν οι αντικατοχικοί ένοπλοι έχουν αναβαθμίσει και τα όπλα τους και τις επιθέσεις τους…

(φωτογραφία: Η αναμνηστική της υπογραφής της 25ετούς στρατηγικής συνεργασίας Τεχεράνης – Πεκίνου).

Ιμπεριαλιστικά νέα

Παρασκευή 19 Φλεβάρη. Κουβέντιασαν συνετά, κουβέντιασαν με βαθιά σκέψη, κουβέντιασαν ηλεκτρονικά σε δύο (ημερήσιες) δόσεις. Αλλά είναι οι υπουργοί πολέμου των κρατών μελών του νατο, και τι μπορεί να περιμένει κανείς από δαύτους; Να γίνουν καστανάδες;

Ανάμεσα στα πολλά που είχαν να συζητήσουν με τη νέα αμερικανική διοίκηση ήταν κι αυτά τα δύο. Η «αποστολή» του νατο στο αφγανιστάν (δηλαδή η κατοχή του), και η «εκπαιδευτική αποστολή» του νατο στο ιράκ (δηλαδή η κατοχή του). Τι ανακοίνωσαν ότι αποφάσισαν (χτες); Για το αφγανιστάν ότι πρέπει να περιμένουν λίγο ακόμα για να αποφασίσουν… Και για το ιράκ ότι πρέπει να αυξήσουν τους «εκπαιδευτές» από 500 σε 4.400· και να τους σκορπίσουν σε περισσότερες βάσεις, εκτός Βαγδάτης. Λέγαμε μερικά πράγματα χτες (δυνατό τεστ): καλώς ήρθατε λοιπόν στην φρεσκαρισμένη μεσανατολική κόλαση!

Ας τα δούμε ένα ένα.

Για το αφγανιστάν τα (υπόλοιπα) μέλη της συμμαχίας περιμένουν τις τελικές αποφάσεις του Joνυσταλεάν. Στην ενημερωτική συνέντευξή του ο κομψός δανός εκπρόσωπος τύπου της Ουάσιγκτον και των πιο στενών συμμάχων της στην ευρώπη (λέγεται Jens Stoltenberg και πληρώνεται σαν γ.γ. του στρατεύματος) τα μάσαγε. Ναι μεν υπάρχει μια καταληκτική ημερομηνία στις 1 Μάη (για να ξεκουμπιστούν απ’ τα υψίπεδα) αλλά «ξέρετε, η κατάσταση είναι εύθραυστη, και δεν ξέρουμε, πρέπει να περιμένουμε να δούμε, δεν πρέπει να χάσουμε αυτά που κερδίσαμε…» – ιμπεριαλιστική σοφία… Όμως, απ’ την άλλη μεριά, ο Abdul Ghani Baradar, νο 2 στην ιεραρχία των ταλιμπάν και επικεφαλής του «πολιτικού τμήματος» πια (;), δημοσίευσε την περασμένη Τρίτη (μια μέρα πριν την «σύνοδο του νατο») μια ανοικτή επιστολή – προς αυτούς. Όπου καλούσε την Ουάσιγκτον να τιμήσει την υπογραφή της στη «συμφωνία της Doha» (και να τα μαζέψει ως το τέλος Απρίλη), αλλιώς… Αλλιώς οι ταλιμπάν ετοιμάζονται ήδη για την «εκστρατεία της άνοιξης», τις επιχειρήσεις που κάνουν κάθε χρόνο μόλις το τέλος του χειμώνα τους το επιτρέψει. Αυτή τη φορά είναι σαφές ότι ο κατοχικός στρατός δεν θα είναι δευτερεύον στόχος (σε σχέση με τον αμερικανοθρεμμένο «αφγανικό στρατό») αλλά ο κύριος. Το εξυπνότερο που μπορούν να κάνουν οι ταλιμπάν, για τυπικούς λόγους, είναι να μην ξεκινήσουν αυτές τις επιχειρήσεις κατά του κατοχικού στρατού πριν την λήξη της συμφωνίας· και την επίσημη ακύρωση της «συμφωνίας της Doha»… Μετά…

Για το ιράκ όμως οι νατοϊκοί συμφώνησαν… Ότι μπορεί ο isis να ηττήθηκε, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει (στο ιρακινό έδαφος). Οπότε, καλού κακού, πρέπει να αυξηθούν οι κατοχικοί «εκπαιδευτές». Ιμπεριαλιστική σοφία!

Είναι αναμενόμενο ότι απ’ τους 3.500 επιπλέον τέτοιους, το μεγαλύτερο μέρος θα είναι αμερικάνοι… Είναι αναμενόμενο επίσης ότι θα αυξηθούν οι στόχοι για το ιρακινό αντάρτικο, όποιοι κι αν είναι. Το Joνυσταλεάν δείχνει αποφασισμένο να ακολουθήσει την τακτική «για να νικήσουμε φορτώνουμε στρατό», εκείνην δηλαδή που ακολούθησε το αφεντικό του νυσταλέου, ο Obama στο αφγανιστάν· μόνο για να ηττηθεί πανηγυρικά.

Τι μορφή θα έχει η επόμενη, ακόμα πιο εμφατική, ήττα της Ουάσιγκτον; Δεν ξέρουμε…

(φωτογραφία: Η αναμνηστική χειραψία μετά την υπογραφή της “συμφωνίας της Doha”. Δεξιά ο Abdul Ghani Βaradar. Αριστερά ο ειδικός εκπρόσωπος της Ουάσιγκτον για το “αφγανικό ζήτημα” Zalmay Khalilzad.)