Tag: ρωσία

Μίνι απολογισμός

Τρίτη 12 Μάρτη. Η Ουάσιγκτον απαιτεί απ’ το Βερολίνο (και το Παρίσι) να φύγουν απ’ την συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης, απειλώντας με κυρώσεις.. Η Ουάσιγκτον απειλεί με κυρώσεις ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμετέχουν στην κατασκευή του nord stream 2… Η Ουάσιγκτον σκοπεύει να απαιτήσει απ’ το Βερολίνο (και το Τόκιο, και άλλους «συμμάχους») να πληρώνουν τα έξοδα των αμερικανικών βάσεων συν ένα 50% «καπέλο» για το προνόμιο να υπάρχει us army στις επικράτειές τους… Η Ουάσιγκτον απειλεί το Βερολίνο (και το Λονδίνο και όποιον άλλον τολμήσει) με τιμωρίες αν κλείσουν δουλειές με την κινεζική Huawei… Απειλεί με δασμούς τις ευρωπαϊκές εξαγωγές στις ηπα…

Κι ακόμα: η Ουάσιγκτον ανακηρύσσει «πρωτεύουσα του ισραήλ» την Ιερουσαλήμ / al Quds… Σταματάει την χρηματοδότηση των προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας των παλαιστίνιων, και διώχνει τις δομές πολιτικής εκπροσώπησης της «παλαιστινιακής αρχής» απ’ τις ηπα… Ετοιμάζει «σχέδιο ειρήνης» που θα νομιμοποιεί την ισραηλινή κατοχή… Στηρίζει τον τοξικό, τον οποίο ακόμα και ακροδεξιοί ψοφιοκουναβικοί βουλευτές χαρακτηρίζουν πλέον «εντελώς γκάγκστερ»…

Κι ακόμα: η Ουάσιγκτον απειλεί το Πεκίνο με ολοκληρωτικό πόλεμο δασμών… Ενώ ρίχνει τιμωρίες («κυρώσεις») επειδή η κίνα αγοράζει ρωσικά όπλα…

Κι ακόμα: η Ουάσιγκτον απειλεί την Άγκυρα με «κυρώσεις» επειδή αγοράζει ρωσικά όπλα… Απειλεί το Καράκας με «όλες τις options on the table»… Απειλεί την Αβάνα και την Μανάγκουα ότι «θα είναι οι επόμενες»…

Και φυσικά: η Ουάσιγκτον επιβάλει κυρώσεις στην Πγιονγκγιάνγκ, στη Μόσχα, στην Τεχεράνη, και απειλεί για ακόμα περισσότερες…

Δεν είναι πολλά μαζεμένα για να δικαιολογείται οποιοσδήποτε εφησυχασμός και οποιαδήποτε αδιαφορία; Μην το ξεχνάτε: πρόκειται για μακράν τον νο 1 σύμμαχο του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου…

(Το ξέραμε. Αλλά οι καθεστωτικοί new york times το δημοσιοποίησαν προχτές, με στοιχεία: ο θρυλικός «εμπρησμός της ανθρωπιστικής βοήθειας» στα σύνορα κολομβίας – βενεζουέλας, έγινε απ’ τους οπαδούς του Guaido. Κατά λάθος είναι αλήθεια, καθώς οι μολότοφ που έριχναν απ’ το έδαφος της κολομβίας προς την αστυνομία της βενεζουέλας απέναντι, έπεσαν σε φορτηγό… Χρειάζονται εκπαίδευση ακόμα… Οι ψοφιοκουναβικοί που εν χορώ ανέμισαν αυτό το περιστατικό για να καταγγείλουν – έως και στον οηε – την βαρβαρότητα του Μαδούρο έγιναν ρόμπα· αλλά δεν ιδρώνουν τ’ αυτιά τους.

Τώρα πρέπει να μαθευτεί αν το black out στη βενεζουέλα είναι σαμποτάζ (όπως καταγγέλει το καθεστώς Μαδούρο) ή βλάβη λόγω κακής συντήρησης. Ο Guaido πήρε πάντως νέες εντολές: να επιδιώξει κήρυξη «έκτακτης ανάγκης», για να πάνε στο Καράκας όχι ηλεκτρολόγοι αλλά … ανθρωπιστική βοήθεια… Αλλιώς θα πάει στα σκουπίδια – ποιός όμως;)

(φωτογραφία: Κέφια, ε;)

Ανατολική ασία 1

Τρίτη 12 Μάρτη. Φαίνεται ότι το ψόφιο κουνάβι δεν θα διεκδικήσει το νόμπελ ειρήνης με κάποιου είδους κίνηση σχετική με την βόρεια κορέα. (Ίσως, μέσα στην παράκρουση, βασίζεται στη “συμφωνία του αιώνα” για την Παλαιστίνη…)

Το βούλιαγμα της πρόσφατης συνάντησης ψόφιου κουναβιού – little rocket man στο Hanoi αποδεικνύεται μεθοδευμένο, σαν ένα πρώτο βήμα είτε αποφυγής οποιασδήποτε μελλοντικής κίνησης, είτε και επιστροφής στην κλασσική «σκληρή γραμμή». Ακόμα και ως τα τέλη Γενάρη οι επίσημες αμερικανικές δηλώσεις αφορούσαν μια προσέγγιση (της περιβόητης απο-πυρηνικοποίησης της Πγιονγκγιάνγκ) βήμα – βήμα. Όπου οι βορειοκορεατικές κινήσεις και οι αμερικανικές (άρση κυρώσεων) θα πήγαιναν παράλληλα. Τώρα, όμως, το βιολί αλλάζει. «Κανείς στην κυβέρνηση δεν ήταν υποστηρικτής της βήμα – βήμα διαδικασίας» φέρεται να δήλωσε κάποιος εκπρόσωπος του ψοφιοκουναβιστάν την προηγούμενη βδομάδα. Η «γραμμή» τώρα είναι: πρώτα το βορειοκορεατικό καθεστώς θα διαλύσει όλες τις εγκαταστάσεις του (πυρηνικές και πυραυλικές) και θα καταστρέψει όλες τις πυρηνικές κεφαλές, και μετά η Ουάσιγκτον θα σταματήσει τις κυρώσεις…

Αυτή η «επιστροφή στα παλιά» στρέφεται, φυσικά, όχι μόνο εναντίον της Πγιονγκγιάγκ αλλά ενάντια στο σύνολο του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ. Πολύ έντονα κατά του Moon, που δεν μπορεί πια να ελπίζει στην «επιχείρηση γοητείας» που εγκαινίασε στις αρχές του 2018 με τον Kim. Ο Moon είχε στηρίξει μεγάλο μέρος της πολιτικής επιρροής του στο εσωτερικό της νότιας κορέας στην ειρήνευση με τον βορρά. Τώρα θα πρέπει να κάνει αυτό που είχε διαφανεί σαν απαραίτητο ήδη απ’ το περασμένο φθινόπωρο: να παρακάμψει την Ουάσιγκτον, με διεθνείς και μονομερείς κυρώσεις όμως σε ισχύ. Ή να υποστεί τις συνέπειες μιας ήττας.

Κάτι ανάλογο ισχύει και για το Πεκίνο, το οποίο εκτός απ’ τις δικές του κόντρες με την Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται έντονα για το τι μπορεί να διευκολύνει την αμερικανική στρατιωτική παρουσία «στη μύτη» του.

Με τον βίαιο τρόπο που κινείται όλο και πιο καθαρά η Ουάσιγκτον φαίνεται ότι απλά αδιαφορεί για την «διεθνή κοινή γνώμη» και τις απόψεις οποιουδήποτε άλλου εκτός απ’ τους πολύ στενούς και εξασφαλισμένους (;) συμμάχους της. Αν, όμως, «πολώνει» τις καταστάσεις η μία πλευρά η άλλη (όποια κι αν είναι) πρέπει να δει το πως δεν θα καθηλωθεί.

Δεν θα είναι cool το 2019…

Αν οι εκλογές άλλαζαν κάτι…

Τετάρτη 6 Μάρτη. Ο Tusk (πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου) προειδοποίησε ότι «αντιευρωπαϊκές δυνάμεις» σκοπεύουν να επηρεάσουν τις ερχόμενες ευρωεκλογές. Ο αμερικάνος πρεσβευτής στην Αθήνα Pyatt (ένας απ’ τους μακελάρηδες της Maidan του Κιέβου, για να μην ξεχνιόμαστε…) έγινε πολύ πιο συγκεκριμένος: η Μόσχα θα επέμβει στις ελληνικές εκλογές. Είπαν και οι δύο το ίδιο πράγμα;

Έχουμε την εντύπωση πως όχι. Ο Tusk ανέφερε σαν παράδειγμα επηρεασμού από «αντιευρωπαϊκές δυνάμεις» το δημοψήφισμα για το Brexit… Εννοεί προφανέστατα τον αμερικάνο φασίστα Steve Bannon (κι αυτούς απ’ την Ουάσιγκτον που βρίσκονται πίσω του) και την «λέσχη» ονόματι «the movement» που έχει στήσει με σκοπό να στηρίξει οικονομικά και οργανωτικά τα ακροδεξιά ευρωπαϊκά κόμματα, εν όψει των ευρωεκλογών. Το δήλωσε, άλλωστε, ο ίδιος ο Bannon: ότι σκοπεύει να αρχίσει προεκλογική τουρνέ στην ευρώπη, και να οργανώσει ένα μεγάλο ακροδεξιό συνέδριο στις Βρυξέλες το αργότερο στις αρχές Μάη. Έχει τις φιλοδοξίες του. Τον περασμένο Σεπτέμβρη είχε δηλώσει στο politico ότι ελπίζει «τα λαϊκίστικα κόμματα να κερδήσουν το 30% των ψήφων». Σε χθεσινή δήλωσή του ανέβασε το ποσοστό στο 50%…

Ο Tusk, φυσικά, δεν είναι ανόητος. Έκανε την προειδοποίηση επειδή τα ακροδεξιά «λαϊκίστικα» μορφώματα έχουν ένα προβληματάκι σχετικά: απ’ την μια μεριά θέλουν τα αμερικάνικα λεφτά, απ’ την άλλη όμως δεν μπορούν να πουν ανοικτά ότι ακολουθούν την αντιευρωπαϊκή «γραμμή Bannon», αφού αυτό τους ξεβρακώνει στο εμπόριο εθνικισμού που κάνουν…

Ο Pyatt τι είναι, όμως; Έκανε ρελάνς στη δήλωση Tusk (που αφορά τις ευρωεκλογές και το σύνολο της ευρώπης) και στα υπονοούμενά του για την αμερικανική ακροδεξιά δείχνοντας το ελλαδιστάν και την Μόσχα σαν προβοκάτορα;

Ή νοιώθει σαν στο σπίτι του στα μέρη μας (οπότε λέει και καμιά μαλακία να περάσει η ώρα) ή έχει αρχίσει να ανεβάζει πυρετό…

Turkstream 2

Παρασκευή 1 Μάρτη. H Σόφια δηλώνει έτοιμη για την προέκταση του ρωσο-τουρκικού αγωγού turk stream 2 στο έδαφός της· κατά το βουλγαρικό υπ.ενέργειας θα διατεθούν για το θέμα 1,4 δις ευρώ. Το Βελιγράδι επίσης έχει δηλώσει έτοιμο για επιπλέον προέκταση…

Η βουλγαρία ανήκει στην ε.ε. (η σερβία όχι), και με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία το έργο πρέπει να εγκριθεί από διάφορες αρχές και επιτροπές. Όμως υπάρχει ήδη το νομικό προηγούμενο του nord stream 2: στις 8 Φλεβάρη η ευρωπαϊκή επιτροπή αναγνώρισε στο κράτος «πρώτης σύνδεσης» με ρωσικούς αγωγούς το δικαίωμα να πάρει τις σχετικές αποφάσεις, και αφαίρεσε απ’ τα υπόλοιπα κράτη (και την επιτροπή) τις σχετικές αρμοδιότητες· υπό κάποιους όρους και προϋποθέσεις φυσικά. Που η Μόσχα καλύπτει ήδη και στην περίπτωση του nord stream 2 και του turk stream 2.

Με δεδομένο ότι ο βουλγαρικός καπιταλισμός εισάγει έτσι κι αλλιώς τα 2/3 των αναγκών του σε φυσικό αέριο απ’ την ρωσία, υπάρχουν ήδη οι απαραίτητοι κρατικοί (και παρακρατικοί) μηχανισμοί εκεί για να στηρίξουν την προέκταση του turk stream 2. Εννοείται πως Μόσχα και Άγκυρα έχουν κάθε συμφέρον σ’ αυτήν την βαλκανική διαδρομή (με προορισμό την κεντρική ευρώπη).

Και γι’ αυτόν τον λόγο: θα κάνει οικονομικά ασύμφορο το αμερικανικό σχέδιο για εργοστάσιο εξαέρωσης LNG στην Αλεξανδρούπολη και αμερικανοελεγχόμενο αγωγό προς τον βορρά…

Αυτό λέγεται αποτροπή;

Σάββατο 23 Φλεβάρη. Η αργόστροφη αλεπού (a.k.a. Putin) δεν χάνει την ευκαιρία να επιδεικνύει τα καινούργια πολεμικά παιχνίδια της ρωσικής τεχνοστρατιωτικής βιομηχανίας. Η πιο προφανής εξήγηση είναι ότι επιδεικνύοντας την πολεμική της υπεροπλία η Μόσχα ελπίζει ότι η Ουάσιγκτον θα φοβηθεί.

Πόσο πιθανή είναι η αποτροπή μέσω μιας τέτοιας επίδειξης ισχύος; Είναι τόσο πιθανή όσο το να κουρντίζει κανείς ένα ελατήριο κουνώντας του το δάκτυλο για να μην σπάσει. Στην πιο πρόσφατη ως τώρα στροφή αυτού του κόλπου, η αργόστροφη αλεπού απείλησε την Ουάσιγκτον ότι αν εγκαταστήσει πυραύλους μικρομεσαίου βεληνεκούς στην ευρώπη τότε η ρωσική απάντηση δεν θα είναι μόνο μια ανάλογη στόχευση στις βάσεις τους, αλλά και τα επιχειρησιακά κέντρα τους στις ηπα. Αν οι (γνωστοί) αμερικανικοί πύραυλοι χρειάζονται 12 λεπτά για να κτυπήσουν ρωσικούς στόχους από ευρωπαϊκές βάσεις, η αργόστροφη αλεπού απειλεί ότι οι δικοί της πύραυλοι θα χρειαστούν μόνο 5 λεπτά για να απαντήσουν… Δεν είναι μπάσκετ ακόμα, με επιθέσεις στα 30 δευτερόλεπτα…

Το φιλειρηνικό «καπάκι» της αργόστροφης αλεπούς είναι αυτό: … Σίγουρα έχουμε προβλήματα ο ένας με τον άλλον, συγκρουόμενες προσεγγίσεις σε διάφορα θέματα, αλλά δεν υπάρχει λόγος να κλιμακώσουμε την αντιπαράθεση στο επίπεδο της κρίσης στην Καραϊβική στις αρχές της δεκαετίας του ’60…

H «κρίση στην Καραϊβική» είναι ο ευφημισμός της πυραυλικής αντιπαράθεσης στην κούβα. Υπάρχει, δυστυχώς, μια ουσιαστική διαφορά: τότε τα αντίπαλα μπλοκ ήταν οριοθετημένα στον πρώτο κόσμο, συνεπώς η κάθε πλευρά μπορούσε να νοιώθει ασφαλής στα όρια της δικής της στρατιωτικής συμμαχίας (είτε νατο είτε σύμφωνο της Βαρσοβίας). Τώρα δεν υπάρχουν τέτοια σύνορα. Οπότε είναι συζητήσιμο το ποιο θα ήταν το έδαφος της (έστω συμβολικής) υποχώρησης σε μια «κρίση τύπου Καραϊβικής» νο 2.

Είναι συζητήσιμη και η σύγκριση η ίδια. Που υπονοεί το «αν επιμένετε, πάμε πάλι μια κοντρίτσα»…

Συρία

Σάββατο 23 Φλεβάρη. Όταν γράφαμε για «μισο-αποχώρηση» του αμερικανικού στρατού απ’ την συριακή επικράτεια κάποιοι γελούσαν ειρωνικά. Σκεφτόμενοι πως είτε οι αμερικάνοι θα φύγουν εντελώς, είτε δεν θα φύγουν καθόλου. Τι στοιχεία είχαμε για τις αιρετικές προβλέψεις μας;

Πέρασε λίγος καιρός – και χτες το ψοφιοκουναβιστάν ανακοίνωσε την τελική του απόφαση. Θα μείνει «ένας μικρός αριθμός ειρηνευτικού στρατού» στη συρία για «κάποιο καιρό». Πιο συγκεκριμένα: 200 πεζοναύτες στην ypgκρατούμενη ζώνη· και άλλοι 200 στον θύλακα της al Tanf στο νότο, στα σύνορα με την ιορδανία. Για καλό (και «αντιτρομοκρατικό») σκοπό, φυσικά.

Στην mainstream δημαγωγία η απόφαση αυτή χρεώνεται … στους «ευρωπαίους εταίρους». Που δεν συμφωνούν στο να καλύψουν το κενό μιας πλήρους αποχώρησης του αμερικανικού στρατού. Αλλά η ασταμάτητη μηχανή δεν είχε τέτοια κριτήρια όταν εκτιμούσε ότι η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται να εγκαταλείψει «με το καλό» αυτά που έχει κατακτήσει στη συριακή (και στην ιρακινή) επικράτεια. Αντίθετα τονίσαμε έγκαιρα το ανομολόγητο: ότι το ψοφιοκουναβιστάν θέλει να προφυλάξει τους πεζοναύτες του απ’ την εμπόλεμη οργή των αράβων στις ζώνες αμερικανικού ελέγχου. Και ένας τρόπος είναι να τους μειώσει, για να μην πολυφαίνονται.

Δεν θα μείνουν, λοιπόν, απλά 200 εδώ και 200 εκεί. Θα μείνουν περισσότεροι, αλλά «εργολαβικοί». Κι αυτό μεταφέρει βάρος στο μπλοκ της Αστάνα.

Όχι ότι πέφτει κανείς απ’ τα σύννεφα…

Κρίση αλαζονείας

Παρασκευή 22 Φλεβάρη. Αν εξαιρέσει κανείς τέτοιες μικρολεπτομέρειες …η Αμερική είναι δυνατότερη από ποτέ, και είναι ξανά ο ηγέτης στην παγκόσμια σκηνή… Αυτό δήλωσε όλο καμάρι ο όπουναναιηΑποκάλυψη αντιπρόεδρος Mike Pence στη “συνδιάσκεψη ασφαλείας του Μονάχου” (την γνωστή…). Κι αυτό αφού … απ’ την πρώτη ημέρα ο πρόεδρος Trump αποκατέστησε την αμερικανική ηγεσία στην παγκόσμια σκηνή…

Είναι το ίδιο σύνδρομο μ’ εκείνο του άγγλου υπ.αμ., που ονειρεύεται όπου νάναι την “global britain”, στρατιωτικά βεβαίως. Ή του έλληνα π.ε.τ. (παγκόσμιας εμβέλειας τενεκεδένιος) που βλέπει το ελλαδιστάν να έχει εκτοξευτεί προς την κορυφή της «καπιταλιστικής επιτυχίας». Η αυτοϊκανοποίηση σε συνδυασμό με την απώλεια επαφής με την πραγματικότητα κάποιο όνομα πρέπει να έχει…

Η υπεροχή και η παγκόσμια ηγεσία του ψοφιοκουναβιστάν επιστρατεύτηκαν σαν πολιτικό επιχείρημα· απέναντι στην «γηραιά ευρώπη»: Είναι καιρός (απαίτησε ο όπουναναιηΑποκάλυψη) οι ευρωπαίοι εταίροι μας να αποχωρήσουν απ’ την καταστροφική συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν. Διότι εκείνο που αυτοί ονομάζουν «όχημα ειδικού σκοπού» για τις εμπορικές τους σχέσεις εμείς το ονομάζουμε προσπάθεια να σπάσουν τις αμερικανικές κυρώσεις εναντίον του ιρανικού φονικού επαναστατικού καθεστώτος.

Αν η ε.ε. πειθαρχήσει στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό σε ότι αφορά την Τεχεράνη (και την μέση Ανατολή)· αν διακόψει τις σχέσεις της με τις κινεζικές τεχνολογικές εταιρείες (περιμένοντας υπομονετικά την πρόοδο των αμερικανικών)· αν ακυρώσει την κατασκευή του nord stream 2 (εξαρτώμενη όσο περισσότερο γίνεται απ’ το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο)· κι αν αναγνωρίσει συνολικά τον Guaido σαν «πρόεδρο» (στη βενεζουέλα), τότε η παγκόσμια αμερικανική ηγεσία κάπως θα παρηγορηθεί. Ο μαγικός της καθρέφτης θα πει, μέσα απ’ δόντια: αμέρικα είσαι η first.

Αλλά η κυρία Μέρκελ δεν ψήνεται: Γεωστρατηγικά είπε στην ίδια συνδιάσκεψη η ευρώπη δεν έχει συμφέρον να κόψει όλες τις σχέσεις της με την ρωσία. Δεν είπε ότι το Βερολίνο και το Παρίσι ενδιαφέρονται να πάρουν επιχειρήσεις τους μερίδια απ’ την ανοικοδόμηση της συρίας· ενόσω η Ουάσιγκτον σκέφτεται να επιβάλει κυρώσεις σε όσες εταιρείες τολμήσουν να… Δεν είπε ούτε ότι τα ευρωπαϊκά ιμπεριαλιστικά σχέδια για την βόρεια αφρική μπορεί και να μην είναι συμπληρωματικά με τα αμερικανικά σε βάθος χρόνου… Δεν είπε, τέλος, ότι οποιοσδήποτε ευρωπαϊκός επανεξοπλισμός θα γίνει με όπλα ντόπιας κατασκευής και όχι αμερικανικής.

Ευτυχώς που υπάρχουν πολλές πραγματικότητες, και ο καθένας διαλέγει όποια τον βολεύει. Δυστυχώς όμως για μας που αυτές οι «πολλές πραγματικότητες» συγκρούονται, και θα συγκρούονται όλο και περισσότερο… Μέχρι να νικήσει μία…

(φωτογραφία: Δεν είναι μπασκετική πεντάδα. Είναι η αντανάκλαση της δύναμης του πυρός της ηγέτιδας δύναμης του πλανήτη…)

Η άλλη παγκοσμιοποίηση

Τρίτη 19 Φλεβάρη. Να μια ιστορία που θα φανεί οικεία. Μια μεγάλη δύναμη, αξεπέραστη από στρατιωτική άποψη και τεχνολογική ικανότητα, εξάγει το εμπορικό της μοντέλο του ελεύθερου εμπορίου σ’ όλο τον κόσμο. Τα σύνορα εξαφανίζονται, οι αποστάσεις μικραίνουν, και ο κόσμος μοιάζει να είναι κι αυτός μικρότερος. Αλλά μετά εμφανίζεται μια άλλη δύναμη – που η ισχύς της έχει κτιστεί πάνω σ’ ένα σύστημα οικονομικού εθνικισμού και βιομηχανικής πολιτικής καθοδηγούμενης απ’ το κράτος. Καθώς η δεύτερη αναπτύσσεται η πρώτη συρρικνώνεται, κι αυτό οδηγεί όχι μόνο σε πόλεμο αλλά και σε μια δεκαετή υποχώρηση του παγκόσμιου εμπορίου και των χρηματοπιστωτικών αξιών…

Σας φαίνεται οικείο; Ασφαλώς. Η πρώτη “δύναμη” (σκεφτήκατε) είναι οι ηπα, η δεύτερη η κίνα…

Λάθος:

… Αναφέρομαι, φυσικά, στο προηγούμενο κύμα παγκοσμιοποίησης στο οποίο ενεπλάκησαν η μεγάλη βρετανία και η γερμανία. Είναι εκείνο το κύμα που πέθανε πρακτικά με τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και την Μεγάλη Ύφεση. Είχε προηγηθεί μια οικονομική έκρηξη που κράτησε οκτώ δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων το παγκόσμιο εμπόριο και η οικονομική ελευθερία σχεδόν διπλασιάστηκαν. Παρ’ όλα αυτά, όπως σημείωνε η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών στην ετήσια έκθεσή της το 2007, “η κατάρρευση του πρώτου κύματος ήταν τόσο εντυπωσιακή όσο και η δημιουργία του”…

Αυτά σημειώνει η “οικονομική αναλύτρια” Rana Foroohar στους καθεστωτικούς financial times. Η ασταμάτητη μηχανή τα έχει υπόψη της αυτά εδώ και 25 χρόνια. Ας τα πούμε «γνώση της ιστορίας»: σαν (χάρτινο) Sarajevo είχαμε σοβαρούς λόγους όταν κρίναμε έως και κατηγορούσαμε την χαρούμενη αφέλεια του «φαινομένου της αντιπαγκοσμιοποίησης» που ήταν τόσο απολίτικο ώστε δεν μπορούσε καν να αναγνωρίσει τον εαυτό του μέσα στην ιστορία των καπιταλιστικών «παγκοσμιοποιήσεων» και των καταρρεύσεών τους…

Ωστόσο το να κάνει κάποιος αναλογίες ανάμεσα στην βρετανική αυτοκρατορία (τότε) και την αμερικανική (πρόσφατα), απ’ την μια μεριά, και την ανάδυση του γερμανικού καπιταλιστικού δυναμικού (τότε) με τον κινεζικό τώρα, είναι υπερβολικά σχηματικό. Τότε η «μοιρασιά» (ή η αλληλοκαταστροφή) έπρεπε υποχρεωτικά να επικεντρωθεί στην ευρωπαϊκή ήπειρο – πράγμα που, ωστόσο, απ’ την μια γέννησε την Οκτωβριανή επανάσταση (με πολλαπλές συνέπειες για δεκαετίες…), και απ’ την άλλη επέτρεψε σε μια ως τότε «μικρομεσαία» δύναμη, τις ηπα, να βρει τα περιθώρια για την δική της άνοδο.

Τώρα δεν υπάρχει κανένας (σαν κράτος / κεφάλαιο) που να είναι έξω απ’ τις κύριες εξισώσεις δύναμης· όπως ήταν οι ηπα στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα. Επιπλέον δεν υπάρχει έδαφος στον πλανήτη που να είναι το αποκλειστικό «κέντρο» της αντίθεσης: αυτή απλώνεται παντού.

Το υποδεικνύει, μ’ έναν φουτουριστικό τρόπο, το οπλοστάσιο της Μόσχας (που αργά ή γρήγορα θα το αποκτήσουν κι άλλοι): ρομποτικοί πύραυλοι τροφοδοτούμενοι από μικρούς πυρηνικούς κινητήρες, ικανοί να περιπλανώνται για πολλές δεκαετίες στον αέρα ή στα βάθη της θάλασσας μέχρι να “κτυπήσουν” – οπουδήποτε…

Ηλιακές φάρμες

Τρίτη 19 Φλεβάρη. Την ίδια ώρα το κινεζικό καθεστώς, που ούτε πραξικοπήματα σχεδιάζει ούτε υποφέρει από τέτοια, ετοιμάζει ένα ακόμα μεγάλο κόλπο του: την εγκατάσταση συστοιχιών φωτοβολταϊκών στο διάστημα, που θα συγκεντρώνουν ηλιακή ενέργεια και θα την στέλνουν στη γη είτε μέσω μικροκυμάτων είτε μέσω εξελιγμένης φωτονικής. Το project είναι τμήμα του «made in china 2015»: το πρώτο σετ προγραμματίζεται να μπει στη θέση του το 2021 (σε δύο χρόνια) και, ως το 2025, θα έχει φτάσει σε ικανό βαθμό «ανάπτυξης». Δεν είναι το «τεχνητό φεγγάρι». Είναι ο «μεγάλος καθρέφτης».

Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα (για τις εντυπώσεις του ποιος είναι τι σ’ αυτόν τον μάταιο καπιταλιστικό κόσμο) την ηλιακή ενέργεια που θα τρυγάει μ’ αυτόν τον τρόπο το κινεζικό σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου (υπολογίζεται 6 φορές περισσότερη απ’ την αντίστοιχη που θα μάζευαν φωτοβολταϊκά ίδιας έκτασης στην επιφάνεια της γης) δεν την προορίζει μόνο για χερσαία κατανάλωση. Αλλά και για ενεργειακή τροφοδοσία του διαστημικού του προγράμματος.

Πιθανόν να υπάρξει συνεργασία με το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα, στο τμήμα της πυραυλικής μεταφοράς αυτών των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων έξω απ’ την ατμόσφαιρα. Μπορεί και όχι.

Το σίγουρο είναι αυτό: ενώ τα ολιγαρχικά καθεστώτα (αυτά που εμφανίζονται σαν «δημοκρατίες») εσωτερικεύουν αναγκαστικά την όποια καπιταλιστική παρακμή τους, τα αυταρχικά καθεστώτα (τύπου ρωσία, κίνα, τουρκία) επωφελούνται – και βελτιώνουν γρήγορα τη θέση τους στον τεχνολογικό καταμερισμό εξουσίας…

Μπλοκ της Αστάνα

Παρασκευή 15 Φλεβάρη. Η πιθανολογούμενη «κατά κάποιον τρόπο» αποχώρηση του μεγαλύτερου μέρους (;) του αμερικανικού στρατού απ’ την βόρεια και βορειοανατολική συρία είναι το καινούργιο δεδομένο που είχαν να ζυγίσουν (και να διαχειριστούν) Rouhani, Putin και Erdogan στη χθεσινή συνάντηση στο Sochi. Η «τύχη» του θύλακα του Idlib (για την οποία είχε υπάρξει συμφωνία μεταξύ Άγκυρας – Μόσχας και, άρα Δαμασκού) έχει προστεθεί στην πιο σύνθετη «τύχη» της ζώνης που κατέχουν ακόμα οι ypg· ενδεχομένως όχι για πολύ.

Κάποιοι βολεύονται να τονίζουν τις διαφορές στις προσεγγίσεις μεταξύ των μελών του μπλοκ της Αστάνα· επειδή χαλιούνται με το γεγονός ότι οι συμφωνίες είναι πολύ περισσότερες. Και, επιπλέον, το μοντέλο αυτής της ad hoc συμμαχίας επαναλαμβάνεται και αλλού στον πλανήτη.

Ποια είναι τα προβλήματα; Σε ότι αφορά τον θύλακα του Idlib οι επιθέσεις κατά των ρωσικών βάσεων με drones έχουν σταματήσει προ πολλού – συνεπώς η Μόσχα είναι κατ’ αρχήν ο.κ. Απ’ την άλλη μεριά η σχέση της Άγκυρας με την Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), την ένοπλη οργάνωση που έχει επικρατήσει στο μεγαλύτερο μέρος του θύλακα, δεν είναι ακριβώς by the book της συμφωνίας με την Μόσχα. Ωστόσο αυτή ακριβώς η σχέση πέφτει στη ζυγαριά (η Δαμασκός την ρίχνει σίγουρα) σε συνάρτηση με τις απαιτήσεις της Άγκυρας για μια «boofer zone» σ’ όλο το μήκος των συροτουρκικών συνόρων, απ’ την Manbij ως τα σύνορα συρίας – ιράκ. Για να το πούμε πιο κομψά: είναι too much το να θέλει η Άγκυρα να κρατήσει έναν έλεγχο άμεσο ή έμμεσο σ’ όλη αυτή τη ζώνη, απ’ τη μία άκρη της βόρειας συρίας ως την άλλη· κι αυτό της το λένε οι σύμμαχοί της.

Η Μόσχα (και η Τεχεράνη) υποστηρίζουν αυτό που δεν απορρίπτει η Άγκυρα, όμως δεν μπορεί και να το διατρανώσει ανοικτά: θα πρέπει να έρθει σε απευθείας και επίσημη συνεννόηση με το καθεστώς Άσαντ, έστω κατ’ αρχή μέσω τρίτων (των συμμάχων) έτσι ώστε να βεβαιωθούν όλοι (και η Δαμασκός κατ’ αρχήν) ότι δεν θα υπάρξει de facto διαμελισμός της συριακής επικράτειας· αν και όταν φύγει ο αμερικανικός στρατός. Αν η Άγκυρα θέλει εποπτεία στις ypgκρατούμενες περιοχές (κάτι που το μπλοκ της Αστάνα το αναγνωρίζει σαν «δικαίωμά» της σε συγκεκριμένο χώρο και για συγκεκριμένο χρόνο) θα πρέπει να λύσει το ζήτημα του θύλακα του Idlib με τρόπο που θα εγγυάται ότι δεν υποβλέπει και αυτήν την συριακή περιοχή… Άρα σε συμφωνία με τη Δαμασκό. Απ’ την μεριά της η Άγκυρα θα πρέπει να «πείσει» τον προστατευόμενό της Abu Mohamad al-Joulani (επικεφαλής της HTS) ότι μια κάποια διαπραγμάτευση με τη Δαμασκό δεν είναι προδοσία. Αυτά είναι κόλπα δύσκολα· αλλά όχι αδύνατα… Τα λεφτά παίζουν πάντα τον δικό τους ρόλο….

Οι ανακοινώσεις του χθεσινού ραντεβού στο Sochi δεν διαφωτίζουν τι συγκεκριμένο συμφωνήθηκε· αλλά αυτό δεν είναι περίεργο. Εκτιμάμε (όχι αυθαίρετα…) ότι η Άγκυρα δεν έχει στρατηγικό λόγο να υπονομεύσει την «εδαφική ακεραιότητα» της συριακής επικράτειας, αφού πια ξέρει πολύ καλά ότι μια τέτοια υπονόμευση απλά ρίχνει νερό στο μύλο των αντιπάλων της. Είτε είναι η Ουάσιγκτον, είτε είναι το Τελ Αβίβ, είτε είναι το Ριάντ. Βασικός όρος (και σ’ αυτό συμφωνούν όλοι) είναι να μπουν οι κουρδικοί πληθυσμοί στη βόρεια συρία υπό τον σταθερό έλεγχο της Δαμασκού. Όταν, όμως, αυτοί οι πληθυσμοί έχουν υπάρξει καλοπληρωμένοι proxies του άξονα Ουάσιγκτον – Λονδίνο – Τελ Αβίβ – Ριάντ (και ποιος ξέρει τι θα αφήσουν πίσω τους οι αμερικάνοι;), το ζήτημα δεν λύνεται με όρκους πίστης…

Υπάρχει δουλειά ακόμα που πρέπει να γίνει…