Δημοκρατίας το παράγγελμα 3

Πέμπτη 22 Μάρτη. Υπάρχει πλεονέκτημα στο Α ή στο Β μοντέλο μέσα στον οξυνόμενο ενδοκαταλιστικό ανταγωνισμό; Απ’ την άποψη του ελέγχου επί των υποτελών, απ’ την άποψη δηλαδή της “πειθαρχίας του στρατεύματος”, δεν βλέπουμε διαφορές μεταξύ τους. Είναι το ίδιο πετυχημένα αυτήν την ιστορική στιγμή: έχουν εξουδετερώσει πολιτικά την τάξη μας, και οπωσδήποτε την εξουθενώνουν ηθικά, συναισθηματικά, διανοητικά…

Εκεί που υπάρχουν διαφορές είναι στα “στρατηγεία”. Το μοντέλο του εν-σωματωμένου θεάματος μπορεί να επιδείξει στελέχη (“αξιωματικούς, στρατηγούς”) ιδιαίτερα έμπειρους αφού έχουν μείνει στα πολιτικά πόστα για μεγάλα διαστήματα· σε αντίθεση με το μοντέλο του διάχυτου Θεάματος όπου οι εναλλαγές αναδεικνύουν ένα σοβαρό πρόβλημα “επάρκειας πολιτικού προσωπικού”: όταν αναλαμβάνουν οι φιλόδοξοι γιάπηδες της πολιτικής εξουσίας πολλά γλυστρίματα περιμένουν στις στροφές. Για παράδειγμα η «αλεπού της μέσης Ανατολής» απ’ το 1970 και μετά δεν ήταν ούτε άγγλος, ούτε αμερικάνος· ήταν ένας άνθρωπος που διατέλεσε και καγκεμπίτης και υπουργός εξωτερικών (πριν την εποχή Πούτιν) και, φυσικά, άτυπος σύμβουλος στη συνέχεια, μέχρι να πεθάνει (το 2015): ο Yevgeny Primakov. Απέναντι του ο θρυλικός Kissinger ή ο εξίσου θρυλικός Brzesinski ήταν απλά φαφλατάδες· που έγιναν διάσημοι όχι άδικα: επειδή ήταν καβάλα σε αεροπλανοφόρα.

Όμως αυτό που εμφανίζεται σαν πλεονέκτημα σε καιρούς ταραγμένους, δηλαδή η συσσώρευση εμπειρίας, μπορεί να γίνει σοβαρό μειονέκτημα σε δύο περιπτώσεις. Είτε όταν και αν υπάρξουν πραγματικές καινοτομίες στην πολιτική διεύθυνση (των καπιταλιστικών κοινωνιών) τις οποίες οι έμπειροι «αρτηριοσκληρωτικοί» δεν μπορούν να παρακολουθήσουν· είτε αν έχουν αμελήσει την καλλιέργεια ικανών διαδόχων.

Για παράδειγμα: ο ρώσος υπ.εξ. Sergei Lavrov είναι στο πόστο διαρκώς απ’ το 2004, ένα χρόνο παραπάνω απ’ την πρωθυπουργία της Angela Merkel. Κι αφού, νωρίτερα, είχε δουλέψει απ’ το 1972 που τέλειωσε τις σπουδές του, σε διάφορα πόστα διεθνών σχέσεων της ε.σ.σ.δ. (πρεσβείες, διεθνείς οργανισμούς, οηε, κλπ). Μπορείτε να σκεφτείτε ποιος αμερικάνος, άγγλος, γάλλος ή τι σημερινός υπουργός εξωτερικών μπορεί να την βγει, ένας μ’ έναν, σ’ έναν μηχανισμό και κυρίως στο «σώμα» του (τον Lavrov) που στα 68 του χρόνια έχει 44 χρόνια διαρκούς εμπειρίας «διεθνών σχέσεων» (με ότι αυτό συνεπάγεται με βάση αυτά που έχουν γίνει σ’ αυτά τα 44 χρόνια) σε όλον τον πλανήτη; Αυτό δεν σημαίνει ότι ο ρώσος υπ.εξ. θα νικήσει σ’ έναν ανοικτό πόλεμο τον όποιο αμερικάνο! Σημαίνει, εν έτει 2018, μόνον αυτό: ότι στα διπλωματικά «πεδία μάχης», ξέρει / καταλαβαίνει από πρώτο χέρι 100 όταν οι αντιπαλοί του λιγότερα από 10· κι αυτά απ’ την «συγκέντρωση πληροφοριών των υπηρεσιών»…

Για να ανακεφαλαιώσουμε: η «ποικιλία επιλογών» (όταν έρχεται η ώρα να ψηφίσει κανείς) έχει μεν μια σημασία, όχι όμως τόσο καθοριστική αν πρόκειται να «μετρηθεί ο βαθμός δημοκρατικότητας» του ενός ή του άλλου συστήματος. Το τίμημα της έκφρασης δομικών «αντιρρήσεων» είναι καλύτερος δείκτης· όμως κι εκεί, ενώ η στεγνή απαγόρευση εμφανίζεται (και είναι) «αντιδημοκρατική», η εξαφάνιση τέτοιων αντιρρήσεων κάτω από ένα βουνό σχεδιασμένου θορύβου, συκοφαντιών κ.λ.π., κάνει ακριβώς την ίδια δουλειά – κι ας ονομάζεται «δημοκρατία».

Τελικά η «δημοκρατία» καθορίζεται – κι αυτό είναι το μοναδικό άξιο λόγου μέτρο – απ’ την ένταση του ανταγωνισμού της τάξης μας. Χωρίς αυτόν και χωρίς αυτήν (την ένταση) θα ήταν ολέθριο παραμύθι (για την σύγχρονη εργατική τάξη) να μπερδεύει τα διάφορα super market με την ζωή – της.

Η μόνη δημοκρατία που αξίζει το όνομά της είναι αντι-καπιταλιστική, αντι-κρατική· και εργατική. Αυτό δεν είναι σύνθημα· είναι απομάγευση όλων όσων εμφανίζονται με το ίδιο όνομα, και προσπαθούν να πουληθούν σαν «αυθεντικό είδος» δείχνοντας αλλού την «έλλειψή» του…

(φωτογραφία: δεξιά η παλιά καραβάνα, αριστέρα ο ανερχόμενος, σε φωτογραφία του 2003. Οι θρύλοι λένε ότι ο Primakov «είχε παίξει στα γόνατά του» όλη τη μέση Ανατολή, πέρα απ’ τις σχέσεις και τις γνώσεις του για τον υπόλοιπο κόσμο.

Η μέση Ανατολή παραμένει εδώ δίπλα: ένα καπιταλιστικό ναρκοπέδιο παγκόσμιας εμβέλειας, όπου ένας ψεκασμένος ήθελε να πουλήσει 300 (χιλιάδες) βλήματα, και ένας ογκόλιθος εκπροσωπεί τα εθνικά ιμπεριαλιστικά συνεταιριλίκια με το Τελ Αβίβ…

Ο καθένας με τον πόνο του.)

Ένας οξυνόμενος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός

Δευτέρα 25 Δεκέμβρη. Αυτές οι σεισμικές αλλαγές δεν συμβαίνουν μόνο κάπου μακριά. Ούτε, καν, έχουν μόνο την μορφή «η cosco στον Πειραιά»… Οι άμεσες και έμμεσες συνέπειες τους εξελίσσονται ήδη, στρατιωτικά, στη μέση Ανατολή και στην Αφρική. Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να μπλοκάρει τους χερσαίους βραχίονες των «δρόμων του μεταξιού» στο αφγανιστάν, στο ιράκ, στη συρία, στην τουρκία, στο ιράν· ακόμα και στο χείλος της Μεσογείου: στον λίβανο και στην παλαιστίνη… Ο χωροφύλακας ισραήλ ξανα-αποκτάει μια κάποια χρησιμότητα, αυτή τη φορά όμως όχι περιφερειακή. Κι αυτό του δημιουργεί προβλήματα κατεύθυνσης: τώρα (το ξέρουν καλά στο Τελ Αβίβ) δεν θα δρουν «γράφοντας» στις αρβύλες τους τον άλλοτε ανυπόληπτο στρατό της συρίας ή της αιγύπτου, αλλά εναντίον ενός πολύ σοβαρότερου project…

Για τους θαλάσσιους βραχίονες; Η Ουάσιγκτον θεωρεί πως ο έλεγχος / η ακύρωση του one belt / one road είναι ευκολότερη (είναι «θαλάσσια δύναμη»), όμως εκεί έχουμε την γνώμη ότι γίνεται ήδη, με τρόπο όχι φανερό αλλά όχι και λιγότερο επικίνδυνο, το μεγαλύτερο σπρώξιμο: στη «θάλασσα της κίνας» ή με αφορμή την βόρεια κορέα· κι αύριο την «τρομοκρατία» στη νοτιοανατολική ασία· στην υεμένη και στον κόλπο του Aden…

Όποιος κάνει το λάθος να πάρει στα σοβαρά αυτά που γράφουν οι ντόπιοι δημαγωγοί (αλλά και οι εντεταλμένοι πράκτορες των υπηρεσιών) θα νομίσει ότι το ελληνικό κράτος έχει στ’ αλήθεια προοπτικές θαλάσσιας «κυριαρχίας» στην ανατολική Μεσόγειο, παίρνοντας την εργολαβία απ’ την Ουάσιγκτον. Οι ελληνικοί χάρτες της “μοιρασιάς των αοζ” μεταξύ ελλάδας, νότιας κύπρου, ισραήλ και αιγύπτου υποτίθεται ότι αναπαριστούν αυτήν την κυριαρχία· μόνο που είναι λιγούρικα όνειρα, που κανείς δεν τα παίρνει στα σοβαρά. Είναι αδύνατο να τα πάρουν στα σοβαρά: το τουρκικό κράτος, με ένα τεράστιο θαλάσσιο μέτωπο στην ανατολική Μεσόγειο, δεν θα έχει αοζ επειδή έτσι θέλει … η Αθήνα… Ανατριχιαστικό!!

Είναι εύκολο να βρει κανείς (αν ψάξει) ποιοι πολεμικοί στόλοι περιπολούν μόνιμα στην περιοχή… Ο ρόλος της ελληνικής χερσονήσου σ’ αυτή τη φάση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού είναι ήδη γνωστός: επιμελητεία. Αεροναυτικές ασκήσεις, λιμάνια, αεροδρόμια, τροφοδοσία, μπουρδέλα, ξέπλυμα. Οι συμμαχίες του ελληνικού βαθέος κράτους με ότι πιο παρακμιακό και αντιδραστικό διαθέτει η ανατολική Μεσόγειος (την χούντα του Sisi και το μιλιταριστικό / ρατσιστικό καθεστώς του Τελ Αβίβ) είναι μια απελπισμένη προσπάθεια να μην υποτιμηθεί εντελώς πέφτωντας στην κατηγορία «αεροναυτικές ασκήσεις, λιμάνια, αεροδρόμια, τροφοδοσία, μπουρδέλα, ξέπλυμα» μόνο.

Αν στα ‘90s ζήσαμε την ελεεινή ιμπεριαλιστική φιλοδοξία της ελλάδας «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών», τώρα ζούμε την εξίσου ελεεινή ιμπεριαλιστική απελπισία του «αν είμαι καλός θα μείνει κανά κομματάκι και για μένα;» (Πρέπει όμως να παρακολουθεί κανείς διαρκώς τι λέγεται σ’ όλον τον καπιταλιστικό πλανήτη για να καταλάβει το πραγματικό «ελληνικό βάρος»…)

Αντίπαλα μπλοκ

22/2/2017. Παρότι ο σχηματισμός αυτής της (αβέβαιης ως προς την τελική σύνθεσή της αλλά σαφέστατης ως προς τους σκοπούς της) “περιφερειακής συμμαχίας” / δεκανίκι του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλισμού στη μέση Ανατολή δεν είναι πρωτότυπη ιδέα, η συγκυρία του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού και η εξέλιξη της παγκόσμιας κρίσης / αναδιάρθρωσης την διαφοροποιούν από παρόμοια μπλοκ του παρελθόντος. Η Τεχεράνη “θυμίζει” την συμμαχία της με την Μόσχα· και η Μόσχα ανταποδίδει. Υπάρχει και ένας τρίτος στην “τριπλή συνεννόηση”: η Άγκυρα. Η συριακή, η ιρακινή και πιθανόν και η λιβανέζικη επικράτεια είναι στον πάγκο του χασάπη. Το Πεκίνο έχει στρατηγικά συμφέροντα επενδυμένα στην ευρύτερη μέση Ανατολή: ο ένας απ’ τους δύο κλάδους του χερσαίου “δρόμου του μεταξιού” και ο μοναδικός θαλάσσιος σχετίζονται άμεσα με την περιοχή.
Αν το Τελ Αβίβ, με τις πλάτες της Ουάσιγκτον και του Ριάντ, αποφασίσει να επιτεθεί στην Τεχεράνη (λέμε: “αν”) αυτός ο πόλεμος θα περιοριστεί σαν “περιφερειακός”;
Δύσκολο… Όχι αδύνατο, αλλά οπωσδήποτε δύσκολο…