Tag: κίνα

Ο πυρήνας των μπλοκ

Σάββατο 18 Μάη. Την ίδια ημέρα, χτες, βρισκόταν στο Πεκίνο ο ιρανός υπ.εξ. Javad Zarif. Ο Zarif βρίσκεται σε «τουρνέ» στην ασία (πέρασε απ’ το Νέο Δελχί, μετά το Πεκίνο θα πάει στο Τόκιο) με κατάληξη την Μόσχα, για να χαρτογραφήσει ξανά τις διεθνείς σχέσεις (συμπεριλαμβανόμενων των οικονομικών) της Τεχεράνης. Το Πεκίνο εισάγει ιρανικό πετρέλαιο, και έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν σκοπεύει να πειθαρχήσει στις αμερικανικές τιμωρίες… Δεν υπάρχει ωστόσο άλλος τρόπος μεταφοράς του στην κίνα εκτός απ’ τον θαλάσσιο. Κι εκεί ο αμερικάνικος στόλος μπορεί να μπλοκάρει τις μεταφορές.

Ανάλογα με το πόσο θα πιέσει το ψοφιοκουναβιστάν τις κινεζικές αγορές πετρελαίου απ’ το ιράν, δεν θα προστεθεί απλά ένα ακόμα «σημείο τριβής». Θα επιταχυνθούν και οι ανταποδόσεις των κτυπημάτων: το ψοφιοκουναβιστάν απλά οδηγεί ένα σπιράλ όξυνσης του οποίου το τέλος δεν ορίζει…

Τεχεράνη

Πέμπτη 16 Μάη. Αυτό ήταν λογικό να συμβαίνει, αυτό συμβαίνει. Μόσχα, Πεκίνο και Τεχεράνη βρίσκονται σε «μυστικές» συζητήσεις (σε ανώτατο επίπεδο…) για το τι μπορούν να κάνουν τα δύο πρώτα κράτη στην περίπτωση που η αμερικανική επιθετικότητα κατά του ιράν χοντρύνει.

Είναι άγνωστο, προφανώς, το περιεχόμενο των «λύσεων» που μεθοδεύονται. Δεν πρέπει να είναι μόνο στρατιωτικές, ωστόσο θα πρέπει να υπάρχουν και τέτοιες. Εκκρεμεί από το 2008, για παράδειγμα, η αίτηση της Τεχεράνης για πλήρη συμμετοχή της στο «σύμφωνο της Σαγκάης». Ως το 2015 η άποψη για την διατήρησή της σε καθεστώς «παρατηρητή» ήταν πως βρίσκεται κάτω από καθεστώς κυρώσεων του οηε, και γι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει πλήρες μέλος. Μετά την συμφωνία 5 + 1 όμως αυτές οι κυρώσεις τερματίστηκαν. Κι ωστόσο δυο φορές, το 2016 και το 2017 η αίτηση της Τεχεράνης για πλήρη συμμετοχή απορρίφθηκε. Φαίνεται ότι κάποιο ή κάποια απ’ τα υπόλοιπα μέλη του SCO διαφωνούσαν: μερικοί έδειξαν το τατζικιστάν, χωρίς παραπάνω εξηγήσεις. Ωστόσο, αφού μέλη έγιναν εν τω μεταξύ το Νέο Δελχί και η Ισλαμαμπάντ (με τις γνωστές μεταξύ τους αντιθέσεις) είναι αξιοπερίεργο το ότι η Τεχεράνη ως τώρα στέκεται στην πόρτα – περιμένοντας αυτό που κανένας απ’ την SCO δεν θέλει: την αμερικάνικη δεσμοφυλακή, στρατιωτική και οικονομική.

Το «σύμφωνο της Σαγκάης» περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την αλληλοϋποστήριξη των μελών του σε περίπτωση επίθεσης από τρίτους· δεν έχει δημιουργήσει όμως έναν κοινό στρατό τύπου νατο. (Υπάρχει μια κοινή «αντιτρομοκρατική» στρατιωτική δομή. Η πρώτη κοινή «αντιτρομοκρατική» άσκηση των μελών του sco έχει προγραμματιστεί για τους επόμενους μήνες…) Περιλαμβάνει επίσης και την οικονομική συνεργασία κατά προτεραιότητα.

Το να γίνει η Τεχεράνη πλήρες μέλος του οργανισμού θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτρεπτικά απέναντι στην αμερικανική επιθετικότητα – και σαν μέσο πίεσης προς την «χλωμή» υποστήριξη της συμφωνίας 5+1 από το Βερολίνο και το Παρίσι. Με δεδομένο ότι η αποτροπή είναι που ενδιαφέρει σ’ αυτήν την ιστορική φάση της ενδοκαπιταλιστικής όξυνσης τόσο την Μόσχα όσο και το Πεκίνο, το να γίνει το ιράν πλήρες μέλος του SCO φαίνεται η καλύτερη φόρμουλα.

Δεν μπορούμε παρά να περιμένουμε αν αυτή θα είναι η απάντηση ή θα βρεθεί κάποιο υποκατάστατο: η επόμενη σύνοδος κορυφής του «συμφώνου της Σαγκάης» θα γίνει τον ερχόμενο Ιούνιο…

Πεκίνο

Πέμπτη 16 Μάη. Οι γνώσεις μας της κινεζικής γλώσσας δεν βοηθούν (οι δικές σας ίσως…). Σε κάθε περίπτωση η τρέχουσα ερμηνεία αυτών που γράφονται πιο πάνω, κάτω απ’ τα κίτρινα αστέρια, φέρεται να είναι η εξής:

Διαπραγμάτευση; Σίγουρα!

Πόλεμο; Οποιαδήποτε στιγμή!

Προσβολές; Ευσεβείς πόθοι!

Το ότι αυτό το τρίπτυχο προωθείται απ’ το κομμουνιστικό κόμμα της κίνας τις τελευταίες ημέρες θα πρέπει να ενισχύει (ακόμα και τις μύτες μας που είναι τόσο μακριά απ’ το Πεκίνο) την μυρωδιά «εμπόλεμης εθνικής ενότητας». Φαίνεται πως ο κινεζικός καπιταλισμός ετοιμάζεται για μια φάση «περιορισμού της ανάπτυξής» του, σα συνέπεια του αμερικανικού «εμπορικού πολέμου». Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει και κάτι ακόμα, δεν είναι δα δύσκολο: σε συνθήκες «εθνικής οικονομικής άμυνας», χωρίς να διατυπωθεί επίσημα καμμία τέτοια προτροπή, διάφορες αμερικανικές πολυεθνικές θα αρχίσουν να χάνουν την κινεζική αγορά. Θα χάνουν μαζικά πελάτες, λάδια, «τ’ αυγά και τα πασχάλια» – αν τα εκατομμύρια κινέζων καταναλωτών τις θεωρήσουν «μέρος του εχθρού». Apple; Tesla; Λοιπές αυτοκινητοβιομηχανίες; Αμερικανικές εμπορικές αλυσίδες; Στην πράξη δεν χρειάζεται καν να επιβληθούν δασμοί στις εισαγωγές στην κίνα. Αρκεί ο κινεζικός εθνικισμός· τον οποίο, προφανώς, δεν έχει λάβει σοβαρά υπόψη του το ψοφιοκουναβιστάν.

Υπάρχουν παραπάνω από ένας τρόποι για να «προστατευτούν» οι «εθνικές» αγορές: ο τελευταίος γύρος αμερικανικών δασμών και εκείνο το ναρκισσιστικό τιτίβισμα του ψόφιου κουναβιού που καμάρωνε ότι «έχει φάει πολύ ξύλο η κίνα στις διαπραγματεύσεις» θα πληρωθούν ακριβά. (Εδώ που τα λέμε: ένας τύπος που στην ιδιωτική οικονομική του καριέρα ήταν πρωταθλητής στις χρεωκοπίες, με ποια έννοια μπορεί να μοστράρεται σαν «πετυχημένος οικονομικά potus»;)

(φωτογραφία κάτω: Κοντέινερ, κοντέινερ, κοντέινερ. Είναι το λιμάνι Yaposhan έξω απ’ την Σαγκάη….)

Πετρέλαιο και πόλεμος 2

Τρίτη 14 Μάη. Αν οι «αιρετικές» απόψεις μας ισχύουν, τότε ένας διευρυμένος πόλεμος στη μέση Ανατολή, που θα συμπεριλαμβάνει την διά της βίας και της καταστροφής δραστική μείωση της εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου απο εκεί (από ιράν, κατάρ – αλλά ακόμα και απ’ την σαουδική αραβία και τα πέριξ..) μπορεί μεν να μην είναι προεξοφλημένος· δεν θα έπρεπε όμως, καθόλου, να αποκλειστεί. Το αντίθετο. Μην παραξενέψει κανέναν ότι ο τοξικός είναι σύμμαχος της Ουάσιγκτον· και ο Χουσεΐν τέτοιος ήταν, αλλά δεν γλύτωσε… Πολύ περισσότερο που μετά την ρωσική επέμβαση στη συρία το 2015 και την δημιουργία του μπλοκ της Αστάνα (συμπεριλαμβανόμενου του Κατάρ) μεγάλο μέρος της συγκεκριμένης περιφερειακής εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων έχει πέρασει στον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο της Μόσχας. Ενός απ’ τους αντιπάλους της Ουάσιγκτον. Με μεγάλο πελάτη το Πεκίνο…

Κάποιοι θα επιμείνουν: «ποιός» θα προχωρήσει σ’ έναν τέτοιο πόλεμο; Η αναζήτηση των συγκεκριμένων προσώπων της εξουσίας που θα «χρεωθούν» την μία ή την άλλη απόφαση, κι ακόμα χειρότερα η ψυχογραφία τους, είναι ολέθριος ιστορικισμός. Η συμβατική (και συμβιβασμένη) σκέψη δεν μπορεί να καταλάβει τίποτα άλλο εκτός από μια «ηρωϊκή» ιστορία· την ιστορία, δηλαδή, που γράφεται από «πρόσωπα», πάνω σε άλογα, με ματωμένα σπαθιά, είτε έτσι είτε αλλιώς. Η τέλεια μικροαστική συνταγή αποβλάκωσης.

Υπάρχει όμως και μια εντελώς διαφορετική εννόηση της ιστορίας: ιστορικο-διαλεκτική. Σ’ αυτήν δεν αναζητεί κανείς τα «μοιραία» πρόσωπα και τα βίτσια τους. Αντίθετα ερευνά προσεκτικά και συστηματικά τις απρόσωπες καπιταλιστικές τάσεις, τις ατσάλινες απαιτήσεις της «καπιταλιστικής ανάπτυξης», που θα υπηρετηθούν απ’ τα «μοιραία πρόσωπα» – την «μοίρα» τους (καθόλου τέτοια) θα την μάθουν εκ των υστέρων. Συχνά χωρίς να καταλαβαίνουν καν περί τίνος πρόκειται.

Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της ιστορικής διαλεκτικής (μια τέχνη δύσκολη και απαιτητική) είναι κι αυτό. Ότι αποφεύγοντας να εγκλωβιστεί κανείς στις προσωπογραφίες / αγιογραφίες της εξουσίας, απ’ την μια δεν αφήνει έξω απ’ τον ορίζοντά της τις «ιδιαιτερότητες» καθεμιάς απ’ αυτές τις βιτρίνες· απ’ την άλλη εντοπίζει το πως συμβάλλουν (ή πως ταιριάζουν) στη «γενικότητα» της καπιταλιστικής (ακόμα και ασυνείδητης) αποστολής τους.

Ναι, είναι εύκολο να πούμε ότι κάποιος ασήμαντος ονόματι Bolton ή κάποιος άλλος ασήμαντος ονόματι Pompeo θέλουν έναν κάποιο πόλεμο εναντίον του ιράν, με ότι αυτό θα σημαίνει… Το δύσκολο είναι να καταλάβουμε γιατί αυτοί, ή οι επόμενοι, ή οι μεθεπόμενοι, είναι απλά τα ενεργούμενα των καπιταλιστικών αναγκαιοτήτων – εν προκειμένω της αλλαγής ενεργειακού παραδείγματος, με ό,τι αυτή η αλλαγή σημαίνει για την παγκόσμια κυριαρχία.

Σαν ενεργούμενα μπορούν κάλιστα, με περισσευάμενο ιδεολογικό μίσος (ή περισσευάμενη συμμαχία με το φασιστικό ισραηλινό καθεστώς…), να κάνουν (αν κάνουν…) κάτι ριψοκίνδυνο που θα μπορούσε να καταλήξει και στην τελική ήττα των ηπα. Για την Ιστορία (και για την καπιταλιστική ιστορία ειδικά) ο «φονταμενταλισμός» τους, οι φαντασιώσεις τους και η κατάληξή τους είναι αδιάφορα. Υλικό για αγιογράφους ή/και βλάσφημους…

Οι ενεργειακές καπιταλιστικές αναγκαιότητες ήταν πάνω στον πάγκο και στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Όταν ο κινητήρας εσωτερικής καύσης είχε αρχίσει να αναδεικνύεται σαν το παγκόσμιο ενεργειακό πρότυπο. Ήταν, ίσως, οι πιο βασικές για τη ναζιστική προώθηση σε βάρος της ε.σ.σ.δ., για το σχέδιο μιας ενοποιημένης ευρώπης, για τον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό – και για την πρωτεύουσα σημασία που είχε για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό ο έλεγχος των ενεργειακών αποθεμάτων της ανατολικής ασίας. Κάποιοι ιμπεριαλισμοί ηττήθηκαν, κάποιοι ιμπεριαλισμοί κέρδισαν τότε. Ο καπιταλισμός, όμως, προχώρησε… Και θα προχωρούσε όποιος κι αν νικούσε.

Έτσι συμβαίνει ως τώρα – πάνω από τάφους.

Η Ιστορία δεν κοιτάει την δική σου την μελαγχολία

Τρίτη 14 Μάη. Ανάλογα είναι αυτά που ισχύουν στον «εμπορικό πόλεμο» που η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει στο Πεκίνο. Ο ιστορικιστής (και προσωπολάτρης με την ευρεία έννοια) νομίζει ότι αυτόν τον πόλεμο τον κάνει ο μεσίτης Trump· και πως αν στη θέση του ήταν άλλος δεν θα έκανε τα ίδια. Ο ιστορικός υλιστής ξέρει όμως ότι το ψόφιο κουνάβι είναι ένας καραγκιόζης που επιλέχτηκε «απρόσωπα» – το να το τονίσουμε δεν φτάνει, κάποια στιγμή πρέπει να το εξηγήσουμε – για να υπηρετήσει τον αμερικανικό προστατευτισμό. Να υπηρετήσει, δηλαδή, την απελπισία εκείνου του (“καθυστερημένου”) αμερικανικού «εθνικού κεφάλαιου» (και των κοινωνικών συμμαχιών του) που στα ‘90s θεώρησε ότι ο πλανήτης του ανήκει. Μόνο για να ανακαλύψει δεν του ανήκει η καπιταλιστική Ιστορία.

Πως θα «διαπραγματευόταν», κι ακόμα χειρότερα, πως θα επέβαλε μια συμμορία 10 ένοπλων τα συμφέροντά της σε μια συμμορία 40 ένοπλων; Ο πληθυσμός (δηλαδή η καπιταλιστική παραγωγική βάση) της κίνας είναι υπερτετραπλάσια εκείνης των ηπα. Η αμερικανική ελπίδα ήταν αυτή η καπιταλιστική παραγωγική βάση να μείνει υπανάπτυκτη· περίπου σαν εκείνη της ινδίας. Απ’ την στιγμή που αναπτύχθηκε (και μάλιστα: θυελλωδώς τα τελευταία 10 χρόνια) η μόνη ισχύς που έχει απομείνει στη μικρή συμμορία είναι τα όπλα της, αν προλάβει τα χρησιμοποιήσει έγκαιρα κι αν ξέρει καλύτερο σημάδι. Δεν έχει τίποτα άλλο, κι ούτε πρόκειται να αποκτήσει πια κάτι άλλο. Αν οι 10 αμερικάνοι ένοπλοι έχουν αμφιβολίες, ας ξαναδιαβάσουν το ευαγγέλιό τους: τα πονήματα της σχολής του Σικάγο για το «ανθρώπινο κεφάλαιο».

Δεν είναι θέμα ψόφιου κουναβιού, όπως δεν είναι θέμα του κινέζου αυτοκράτορα. Το μέγιστο που θα μπορούσε να πέφτει στις αρμοδιότητές τους (κι αυτό με πολλά “αν”) είναι η ταχύτητα και το σημείο της σύγκρουσης· όχι η σύγκρουση η ίδια! Δεν υπάρχει, επί της ουσίας, ζήτημα “διαπραγμάτευσης” – και δεν υπάρχει ισορροπία να επιτευχθεί πριν η σύγκρουση ολοκληρωθεί. Οι “συμφωνίες ειρήνης” υπογράφονται πάνω σε ερείπια.

Θα την ξεκινήσει την τελική σύγκρουση ο πιο αδύναμος όσο νομίζει ότι είναι ακόμα δυνατότερος; Θα την οξύνουν οι ηπα; Η Ιστορία αυτό δείχνει. Ο Σουν Τσου έγραψε κάπου ότι δυνατός είναι εκείνος που νικάει χωρίς πόλεμο – δεν ήταν όμως άγγλος προτεστάντης έποικος της “νέας γης” που εξαπλώθηκε σκοτώνοντας τους ιθαγενείς. Ο προτεστάντης άποικος έμαθε την ισχύ του ρεβόλβερ· την εξέλιξε ατιμώρητα στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα, και δεν έχει άλλο μοντέλο. Μόνο που δεν είναι πια, εδώ και καιρό, ο αμερικανικός καπιταλισμός ο ισχυρός στον πλανήτη: ο κινεζικός έχει καβαλήσει όλα τα τεχνολογικά κύματα· κι ακόμα είναι νήπιο…

Ας το επαναλάβουμε: θα κοροϊδεύουμε από εδώ το ψόφιο κουνάβι και τους συμμάχους του· θα κοροϊδεύουμε τους παρακμιακούς που κουβαλάνε αρχαία μεγαλεία. Ωστόσο για τον καπιταλισμό πρόκειται. Ενώ η ειρωνεία είναι το μέτρο της ανεπιθύμητης πολιτικής αδυναμίας μας, η ανάλυση δείχνει σαφώς την τάση: είμαστε όλοι αιχμάλωτοι και νεκροί με αναστολή της καπιταλιστικής διαλεκτικής – όσο δεν τολμάμε να στραφούμε αποφασιστικά εναντίον της.

Ναι, είναι ζόρικη αυτή η εναντίωση, ειδικά αν είναι συνολική, 101%. Όμως αυτά τα θεσπέσια και υπερπολύτιμα Εγώ που πρότεινε ο νεοφιλελευθερισμός και υιοθετήθηκαν μαζικά στην Δύση δεν είναι καν και καν κόκκοι άμμου… Ανάμεσα στο ζόρι μιας δύσκολης εναντίωσης και στο ζόρι του ανεμοσκορπίσματος, θέλει δεν θέλει ο καθένας και η καθεμιά, θα πάρει μια σύσκολη απόφαση…

Όσο το γρηγορότερο, τόσο το καλύτερο.

Αναμέτρηση χωρίς αύριο;

Δευτέρα 13 Μάη. Μετά τα χαμόγελα και τις «εποικοδομητικές συζητήσεις» της περασμένης Πέμπτης και Παρασκευής, ήρθε το Σαββατοκύριακο. Ο Liu He (υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ της κίνας), ο ίδιος Liu He που πήγε ως την Ουάσιγκτον παρά την ψοφιοκουναβική «επικήρυξη» (δηλαδή τους νέους δασμούς), ξεκαθάρισε αυτά που οι έλληνες γουστάρουν να αποκαλούν «κόκκινες γραμμές» στην οικονομική σύγκρουση Πεκίνου Ουάσιγκτον:

Πρώτον, καμία συμφωνία δεν πρόκειται να υπογραφτεί αν δεν περιλαμβάνει την ακύρωση όλων των δασμών που έχουν επιβληθεί τα τελευταία χρόνια (εκείνων της Ουάσιγκτον και των αντι-μέτρων του Πεκίνου).

Δεύτερον, καμία συμφωνία δεν πρόκειται να υπογραφτεί αν δεν περιλαμβάνει σαφείς ποσοτικούς προσδιορισμούς για τις κινεζικές εισαγωγές στις ηπα.

Και τρίτον, το κείμενο της συμφωνίας θα πρέπει να είναι «ισορροπημένο» και να σέβεται την «αξιοπρέπεια» και των δύο πλευρών.

Σ’ αυτά τα τρία σημεία το Πεκίνο, το ξεκαθαρίζει, δεν πρόκειται να υποχωρήσει. Τι σημαίνει αυτό για το ψοφιοκουναβιστάν;

Το τρίτο σημείο δεν μπορεί να σχολιαστεί (από εμάς) επειδή είναι μάλλον σαφές ότι η έννοια της «κρατικής αξιοπρέπειας» διαφέρει πολύ, ειδικά αυτήν την περίοδο, ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο. Αρκεί να διαβάσει κανείς πως εκφράζει αυτήν την «αμερικανική οικονομική αξιοπρέπεια» το ψόφιο κουνάβι, στο τιτίβισμά του με το οποίο απάντησε στο Σαββατιάτικο ξεκαθάρισμα του Πεκίνου.

Το πρώτο σημείο, όμως, είναι σαφές. Όπως κάνει και απέναντι στην Πγιονγκγιάνγκ, έτσι και απέναντι στο Πεκίνο η ψοφιοκουναβική τακτική είναι «να το κουβεντιάσουμε, να συμφωνήσουμε, αλλά οι «τιμωρίες» θα συνεχίσουν να ισχύουν, για την περίπτωση που δεν μείνουμε ευχαριστημένοι απ’ την στάση σας – μετά την όποια συμφωνία»….

Κι αυτό έχει να κάνει με το δεύτερο σημείο. Η Ουάσιγκτον θέλει μια συμφωνία στην οποία το Πεκίνο θα δεσμευτεί να εισάγει οπωσδήποτε συγκεκριμένες πόσοτητες αμερικανικών εμπορευμάτων (σαν κατώτατο όριο), χωρίς ανάλογη δική της δέσμευση…

Θα πρέπει να βγάλει ο καθένας απ’ το μυαλό του την ιδέα ότι η κινεζική εξουσία ανήκει στην γνωστή κατηγορία «λέω – και ξελέω»! Απ’ την στιγμή που ανακοίνωσε επίσημα τα τρία ζητήματα στα οποία δεν πρόκειται να υποχωρήσει, αυτό θα κάνει.

Απ’ την άλλη μεριά, χάρη στον μόνιμο λουμπενισμό του ψόφιου κουναβιού, το να καμαρώνει ότι «η κίνα έφαγε πολύ ξύλο στην πρόσφατη διαπραγμάτευση» δεν προοιωνίζεται τίποτα άλλο εκτός από ακόμα περισσότερο «ξύλο»…. Και όπου βγει (;;;)

Εν τω μεταξύ αυτή τη βδομάδα το ψόφιο κουνάβι θα ανακοινώσει αν θα επιβάλει δασμούς και στις εισαγωγές ευρωπαϊκών αυτοκινήτων…

Άλλο πανηγύρι εκεί…

(φωτογραφία. «Αψύς»; «Τραχύς»; Σίγουρα μέσα στη μόδα! Και οπωσδήποτε: αμερικάνος (πρόεδρος). Να τα βλέπουν τα «αμερικανάκια» όλου του ντουνιά και να γουστάρουν….)

Όλα πάνε καλά 1…

Σάββατο 11 Μάη. Δεν ξέρουμε που και πότε, η ασταμάτητη μηχανή είναι όμως σίγουρη ότι φαινόμενα σαν το χθεσινό θα καταταγούν απ’ τους ιστορικούς του μέλλοντος στην κατηγορία «υποδειγματικά προπέτασμα καπνού».

Ενόσω η κινεζική αντιπροσωπεία βρισκόταν στην Ουάσιγκτον για συνέχεια των (υποτιθέμενων) διαπραγματεύσεων για τις οικονομικές / εμπορικές διαφορές τους, το ψόφιο κουνάβι ξεκίνησε έναν νέο κύμα δασμών στις κινεζικές εισαγωγές. Επειδή, είπε, η κίνα «έκανε πίσω» σε υποτίθεται συμφωνημένα σημεία.

Η αμερικανική κίνηση ήταν προσβλητική – με την έννοια της διαπραγματευτικής δεοντολογίας. Το «έλα να διαπραγματευτούμε, έχω ένα πιστόλι στο τραπέζι» είναι too much από μόνο του· το να αρχίζεις να πυροβολείς κιόλας σημαίνει «ροντέο». Κανονικά το Πεκίνο θα έπρεπε να ακυρώσει το ταξίδι της αντιπροσωπείας του…

Παραδόξως, όμως, δεν έκανε αυτό. Ο Liu He πήγε κανονικά… Κι όχι μόνο πήγε, όχι μόνο (όπως δήλωσε) «έκανε εποικοδομητικές συζητήσεις» (που δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα…), αλλά επιπλέον άφησε ανοικτή την συνέχεια των «διαπραγματεύσεων». Αυτά την ώρα που κανονικά όλη η δομή εξουσίας στο Πεκίνο πρέπει να βγάζει αφρούς.

Κάνουμε την εκτίμηση ότι το Πεκίνο, σ’ αυτήν την ιστορική φάση όξυνσης της αντιπαράθεσης με την Ουάσιγκτον (που περιλαμβάνει εκτός απ’ το νέο γύρο δασμών τις στρατιωτικές παρελάσεις του αμερικανικού στόλου στη θάλασσα της κίνας και την προσπάθεια εξοπλισμού της ταϊβάν) έχει επιλέξει να δείχνει όσο το λιγότερο γίνεται το τι σκέφτεται. Υπηρετώντας αυτόν τον στόχο, δηλαδή το να «μην εξωτερικεύει φραστικά ή συμβολικά την αντίδρασή του» σ’ αυτή τη φάση, το κινεζικό καθεστώς έστειλε τον Liu He «κανονικά» στην Ουάσιγκτον για τον «11ο γύρο διαπραγματεύσεων».

Όμως η έλλειψη έντονης (και όχι μόνο φραστικής) αντίδρασης σημαίνει το ανάποδο απ’ το «ηρεμία στο μέτωπο του Ειρηνικού»…

(φωτογραφία: Ο κινέζος αντιπρόεδρος Liu He αποχαιρετά τον αμερικάνο υπ.οικ. Steven Mnuchin – στο κέντρο – και τον αμερικάνο εκπρόσωπο στις διαπραγματεύσεις Ουάσιγκτον / Πεκίνου Robert Lighthizer, μετά το γρήγορο τέλος ενός ακόμα γύρου, χτες, στην Ουάσιγκτον…)

Όλα πάνε καλά 2…

Σάββατο 11 Μάη. Πριν μήνες η ασταμάτητη μηχανή είχε εκθέσει την εκτίμησή της: κάθε πόντο νομιμοποίησης της μιλιταριστικής της δράσης στον Ειρηνικό που χάνει η Ουάσιγκτον εξαιτίας της διαχείρισης που κάνει το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ στο ζήτημα της βόρειας κορέας, θα επιχειρήσει να τον κερδίσει τραβώντας το χαρτί της ταϊβάν. Και είναι σαφές ότι αυτό κάνει.

Η πρόσφατη διακομματική υπερψήφιση του «νόμου για την βοήθεια στην ταϊβάν 2019» και του «νόμου επιβεβαίωσης της προσήλωσης των ηπα στην ταϊβάν 2019» απ’ τη αμερικανική βουλή των αντιπροσώπων (με ψήφους 414 υπέρ και μηδέν κατά…) είναι ένα ακόμα καρφί στο φέρετρο παλιών (και επανειλημμένων) δεσμεύσεων της Ουάσιγκτον ότι (θα) τηρεί την «πολιτική της μίας κίνας» και ότι δεν θα ανακατεύεται στα ζητήματα της ταϊβάν με τρόπο που να προκαλεί το Πεκίνο. Η τωρινή ακροδεξιά κυβέρνηση του νησιού στηρίζεται πολύ στην Ουάσιγκτον· στην απέναντι μεριά ο Xi δήλωσε ήδη απ’ τον περασμένο Γενάρη ότι δεν αποκλείει την «στρατιωτική λύση» αν η επανένωση της ταϊβάν με την κίνα (στο μοντέλο «ένα κράτος δύο συστήματα» δεν γίνει ειρηνικά). Ακόμα κι αν το κινεζικό καθεστώς έχει την υπομονή να περιμένει την αλλαγή κυβέρνησης στην ταϊβάν στις επόμενες προεδρικές εκλογές (στις 20 Μάη του 2020), δεν έχει σίγουρα την διάθεση να παρακολουθεί το ψοφιοκουναβιστάν να προσπαθεί να το κυκλώσει με διαρκώς επιθετικότερες «πρωτοβουλίες».

Σ’ ένα τέτοιο γενικό ταμπλώ, αυτό το κινεζικό καλάααααααα… στους νέους δασμούς θα έπρεπε να ανησυχεί τους ψοφιοκουναβικούς του αμερικανικού ιμπεριαλισμού…

Όλα πάνε καλά 3…

Σάββατο 11 Μάη. Η τακτική του Πεκίνου μοιάζει με την ως τώρα τακτική της Τεχεράνης. Και έχει επίσημο όνομα. Λέγεται «στρατηγική υπομονή» (strategic patience). Αστεία ή σοβαρά μπορεί να έλκει την καταγωγή της απ’ τις παλιές ασιατικές πολεμικές τέχνες: αποφεύγεις τα κτυπήματα του αντιπάλου προσδοκώντας να καταβληθεί απ’ την αποτυχία της δύναμής του.

Αλλά η Ουάσιγκτον έχει ακόμα περιθώρια να ασκεί την δύναμή της. Και η Τεχεράνη δεν έχει αντίστοιχα περιθώρια να αποφεύγει τα κτυπήματα. Οι διαδοχικές αμερικανικές «κυρώσεις» που ξεκίνησαν απ’ τον πετρελαϊκό τομέα και προχωρούν τώρα στην μεταλλουργία έχουν μεν σαν αντίβαρο τις εμπορικές σχέσεις της Τεχεράνης με το Πεκίνο, την Μόσχα, την Άγκυρα και την Ντόχα· έχουν όμως πραγματικές συνέπειες στον ιρανικό καπιταλισμό. Ειδικά εφόσον το Παρίσι και το Βερολίνο, είναι μεν (στα λόγια) εναντίον της αμερικανικής μονομέρειας, δεν φαίνεται όμως να κάνουν τα πρακτικά βήματα που θα αναλογούσαν στην περίσταση.

Η Τεχεράνη, στα πλαίσια της «στρατηγικής υπομονής» έχει φτάσει στο σημείο να υιοθετήσει την τακτική της Μόσχας: Ο Trump; Μωρέ ο Trump είναι καλούλης, και δεν θέλει πόλεμο – η «ομάδα B» είναι που τον σπρώχνει δήλωσε πρόσφατα ο ιρανός υπ.εξ…. Η «ομάδα B» είναι ο Bolton, o Netanyahou (“Bibi” χαϊδευτικά…) και οι δύο «bin», ο τοξικός και ο μέντοράς του στο Ντουμπάι.

Αυτά, όμως, είναι δευτερεύοντα. Βασικότερο είναι ότι οι αμερικάνοι πολεμοκάπηλοι, υπό την ηγεσία των συντηρητικών, έχουν σηκώσει τις ίδιες σημαίες που ανέμιζε ο Μπους ο Β το 2001 και το 2003 – σε διαφορετικό όμως περιβάλλον, και με χειρότερους σε βάρος τους συσχετισμούς. Κάτω απ’ τις ίδιες σημαίες βρίσκεται και ο ισραηλινός ιμπεριαλισμός / φασισμός. Του οποίου οι πολιτικές βιτρίνες ξέρουν καλά ότι αν στις αμερικανικές εκλογές του Νοέμβρη του 2020 κερδίσουν οι «δημοκρατικοί» (και μάλιστα όχι απλά οι «δημοκρατικοί» του Obama αλλά μια νέα γενιά ριζοσπαστικοποιημένων προς τα αριστέρα ψηφοφόρων) τα σχέδια τους για περιφερειακή ηγεμονία θα βουλιάξουν.

Αυτό σημαίνει πως τόσο για το ψοφιοκουναβιστάν όσο και για το απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς υπάρχει ήδη μια «στενότητα χρόνου»: αυτά που θέλει να κάνει ο άξονας στη μέση Ανατολή πρέπει να τα κάνει μέσα στους επόμενους μήνες· και πάντως πριν τις εκλογές του 2020. (Ας θυμήσουμε επί τη ευκαιρία πως ούτε στις εκλογές του 2016 οι συντηρητικοί πήραν την πλειοψηφία. Κέρδισαν το άσπρο σπίτι λόγω των ιδιομορφιών του συστήματος, και επειδή η Clinton εμφανιζόταν σαν πιο πολεμοκάπηλη απ’ το ψόφιο κουνάβι…)

Αυτή η «στενότητα χρόνου» αφήνει ήδη μια μυρωδιά μπαρουτιού πολύ έντονη στη μέση Ανατολή, παρότι πρόκειται για δευτερεύον πεδίο του 4ου παγκόσμιου πολέμου, επειδή εδώ συντίθενται δύο μείζονες ιμπεριαλισμοί (ο αμερικανικός και ο ισραηλινός) που ο καθένας χωριστά και οι δύο μαζί βρίσκονται κάτω από μεγάλη πίεση μετά την αποτυχία των σχεδιασμών τους για την συρία και το ιράκ.

Όμως δεν μπορούν πια να κάνουν ό,τι θέλουν. Μέσα απ’ την αλληλουχία των «μπλοκ» που έχουν στον πυρήνα τους τον ρωσικό και τον κινεζικό ιμπεριαλισμό, ίσως δεν υπάρχει πια «αδύναμος κρίκος» στην αλυσίδα της παγκόσμιας ενδοκαπιταλιστικής αναμέτρησης…

Ισχύει ωστόσο κι αυτό: όταν τέτοιες αναμετρήσεις οξύνονται δεν λαμβάνονται πάντα αποφάσεις «τετράγωνης λογικής»…

Η επιτάχυνση της καπιταλιστικής βαρύτητας

Πέμπτη 9 Μάη. Η απόφαση του ψόφιου κουναβιού και του γκουβέρνου του να επιβάλλει νέες τιμωρίες στον ανταγωνιστή του απ’ το Πεκίνο από αύριο («Νευράκια στην Ουάσιγκτον», Δευτέρα 6 Μάη) έχει κάνει την αρχή της διαδρομής της σαν απειλή. Είναι τώρα στέρεο το έδαφος να επιβεβαιώσουμε παλιότερες εκτιμήσεις μας και να εκθέσουμε τις νεότερες.

Οι φήμες πως όπου νάναι θα πέσουν οι υπογραφές σε μια εμπορική συμφωνία Ουάσιγκτον – Πεκίνου αποδείχθηκαν αέρας κοπανιστός ως τώρα. Το ψοφιοκουναβιστάν κατηγορεί το Πεκίνο ότι υπαναχώρησε σε όλα τα σημεία όπου είχαν υπάρξει κατ’ αρχήν συμφωνίες στη διάρκεια των πολύμηνων «διπαραγματεύσεων» (όχι καταχρηστικά τα εισαγωγικά) – συνεπώς (λέει η αμερικανική δημαγωγία) το ψόφιο κουνάβι ήταν στην άμυνα όταν ανακοίνωσε ένα καινούργιο μπαράζ κυρώσεων…. Οι παλιοκινέζοι!

Κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής ο λεγόμενος «εμπορικός πόλεμος» ηπα – κίνας είναι ένας σημαντικός κρίκος, σημαντικός μεν αλλά μόνον ένας κρίκος στην αλυσίδα της οξυνόμενης ενδο-ιμπεριαλιστικής αναμέτρησης που ονομάζουμε εδώ και χρόνια 4ο παγκόσμιο πόλεμο σε εξέλιξη. Μπορεί, όποιος θέλει, να νομίζει ότι η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο διαπραγματεύονται απλά την ισορροπία ανάμεσα στο εμπόριο σόγιας και το εμπόριο πλυντηρίων μεταξύ τους… Όχι! Κάθε ένα απ’ αυτά τα κράτη / κεφάλαια έχει πίσω του το σύνολο του ρεπερτορίου της σύγκρουσης για κυριαρχία, της ιστορίας τους, των δυνατοτήτων και των αδυναμιών τους!

Συνεπώς, όταν ο αμερικανικός στρατός στέλνει τα πολεμικά του να πλεύσουν μέσα στα χωρικά ύδατα που το Πεκίνο θεωρεί δικά του (τα χωρικά ύδατα διάφορων νησίδων και ατολών στη νότια θάλασσα της κίνας)· ή όταν ετοιμάζεται να υπογράψει βαριά συμβόλαια για τον στρατιωτικό εξοπλισμό της ταϊβάν (αυτά τα δύο βρίσκονται σε εξέλιξη…), θα ήταν απίθανο να μην «υπαναχωρήσει» το Πεκίνο στις «εμπορικές διαπραγματεύσεις»…

Αλλά αυτή η «υπαναχώρηση» είναι μέρος μόνο της πραγματικότητας ακόμα και στο οικονομικό πεδίο. Θα μπορούσε να αναιρεθεί προσωρινά ή όχι· αλλά η τάση γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρη.