Το μέτωπο του Ειρηνικού – 3

Τρίτη 12 Γενάρη. Διαφορετικούς μπελάδες – αλλά μπελάδες! – θα έχει το Joνυσταλεάν και με την Πγιονγκγιάνγκ. Ο Kim έστελνε ραβασάκια στο ψόφιο κουνάβι και παρότι σωματοφύλακες σαν τον Πομπηία εμπόδισαν μια κάποια συμφωνία με το βορειοκορεατικό καθεστώς, ρεαλιστικά μιλώντας, το ότι βγήκε απ’ το κάδρο των αμερικανικών απειλών για σχεδόν 3 χρόνια ήταν το καλύτερο που θα μπορούσε να επιτευχθεί.

Ενόψει της αλλαγής φρουράς στο άσπρο σπίτι ο Kim ανήγγειλε προχτές (10 Γενάρη) ένα καινούργιο εξοπλιστικό πρόγραμμα: απ’ την κατασκευή “τακτικών” πυρηνικών (πυρηνικά μικρότερης έντασης που μπορούν να χρησιμοποιούν σε συμβατικές μάχες…) ως την βελτίωση του βεληνεκούς των διηπειρωτικών πυραύλων του, ώστε να φτάνουν ως την ανατολική ακτή των ηπα, δηλαδή την Ουάσιγκτον… Επιπλέον, την κατασκευή «βόμβας υδρογόνου» – ίσως μεγέθους 15 μεγατόνων, που μπορεί (ενδεικτικά) να ισοπεδώσει μεγάλο μέρος της κορεατικής χερσονήσου…

Αν τέτοια νέα είναι κακά για την Ουάσιγκτον είναι ακόμα χειρότερα για το Τόκιο. Το «μπλοκ του Βλαδιβοστόκ» (Μόσχα, Πεκίνο, Σεούλ, Πγιονγκγιάνγκ) είχε κάνει την εκτίμηση ότι μπορεί να ρυμουλκήσει το ψόφιο κουνάβι ταΐζοντας τον ναρκισσισμό του. Η εκτίμηση ήταν σωστή, αλλά οι σωματοφύλακες αγρυπνούσαν. Με τον νυσταλέο Jo και το επιτελείο του δεν υπάρχουν τέτοια περιθώρια· και η σχετική ηρεμία στα πέριξ της κορεατικής χερσονήσου δεν δείχνει να έχει σοβαρές πιθανότητες μεσοπρόθεσμα.

Ωστόσο, μετά από τις διαδοχικές αμερικανικές αποτυχίες, πρώτα με το asia pivot του Obama και ύστερα με τον οικονομικό πόλεμο του ψόφιου κουναβιού, δεν έχουν απομείνει «καινούργιες ιδέες» για την Ουάσιγκτον για το πως θα επιβληθεί στους απείθαρχους ανατολικο-ασιάτες. Αντίθετα έχει γίνει δυσκολότερο να «πιέζει» ταυτόχρονα το θυμωμένο Πεκίνο και την «άνετη» Πγιονγκγιάνγκ· ακόμα κι αν το Τόκιο πρόκειται να παραδοθεί 100% στον αμερικάνικο μιλιταρισμό (αντί να αναπτύξει τον δικό του).

Είναι εύλογο ότι (και) η Πγιονγκγιάνγκ θα ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένη με το ψόφιο κουνάβι αν επρόκειτο οι οπαδοί του να δημιουργούν συνεχώς εσωτερικά προβλήματα στον νυσταλέο Jo. Σε μια τέτοια περίπτωση περισσότερα ραβασάκια και (γιατί όχι;) μια πρόσκληση για ιδιωτική επίσκεψη στις βορειοκορεάτικες παραλίες (που το ψόφιο κουνάβι, σαν real estater, είχε βρει εξαιρετικές για τουριστική ανάπτυξη) θα μπορούσε να είναι η μελλοντική αναγνώριση αυτής της πλατωνικής αμοιβαίας φιλίας…

Μόνο που ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δύσκολα θα περιμένει να ξεκαθαρίσει πρώτα τους εσωτερικούς του λογαριασμούς…

Η μέση (και η λίγο πιο κει) ανατολή

Κυριακή 10 Γενάρη. Όταν, σε μια απ’ τις πρώτες πράξεις του νέου γκουβέρνου (αν και τυπικά ακόμα υπό το ψόφιο κουνάβι) το αμερικανικό νομοθετικό ενέκρινε (μεταξύ πολλών άλλων και ιδιαίτερα σημαντικών) την τιμωρία της Άγκυρας για την αγορά των ρωσικών S-400, τρία κράτη αντέδρασαν αμέσως καταγγέλοντας την Ουάσιγκτον. Το ρωσικό, το ιρανικό –και το πακιστανικό.

Η εντόπια εθνική δημαγωγία που απολαμβάνει να παρουσιάζει το τουρκικό καθεστώς «διεθνώς απομονωμένο» δεν έχει βέβαια ως τώρα λόγο να μιλάει για την συμμαχία Πεκίνου – Ισλαμαμπάντ – Τεχεράνης – Άγκυρας, αλλά ίσως το κάνει κάποια στιγμή, επιλεκτικά και προβοκατόρικα. (Υπόγεια και «ανεπίσημα» η εθνική «ζύμωση» έχει ξεκινήσει…) Αν και ιστορικά το πακιστανικό καθεστώς ήταν σταθερά το «λιγότερο παιζόμενο» στην ευρύτερη περιοχή, η περίοδος της αμερικανικής «αντιτρομοκρατικής εκστρατείας» στο αφγανιστάν μετατόπισε αναγκαστικά την Ισλαμαμπάντ αρκετά κοντύτερα στην Ουάσιγκτον. Την μετατόπισε επίσης κοντύτερα στην πετροχούντα του Ριάντ, για οικονομικούς και όχι μόνο λόγους (μια αναβίωση της εποχής των μουτζαχεντίν κατά του ρωσικού στρατού, και πάλι στο αφγανιστάν, στα ‘80s).

Αυτή η περίοδος φαίνεται να έχει τελειώσει, εφόσον ο πακιστανός πρωθυπουργός Imran Khan (με τις κατάλληλες εσωτερικές συμμαχίες) δείχνει ότι η επιλογή στρατηγικού συμμάχου έχει όνομα: Πεκίνο. Αλλά όχι μόνο Πεκίνο. Συνολικά ευρασιατικό project. Συνεπώς, επιπλέον, Τεχεράνη και Άγκυρα. Ειδικά με την Άγκυρα η Ισλαμαμπάντ μοιράζεται πέρα απ’ τα υπόλοιπα κι ένα συγκεκριμένο συμφέρον: με πληθυσμό κατά 80% σουνιτικού δόγματος η Ισλαμαμπάντ καταλαβαίνει πόσο δηλητηριώδης και αποσταθεροποιητική θα μπορούσε να είναι μια στενή σχέση με το ουαχαβίτικο Ριάντ. Εφόσον η Άγκυρα διατίθεται να ελαχιστοποιήσει την επιρροή των τοξικών του Ριάντ και του Αμπού Ντάμπι κατ’ αρχήν μεταξύ των αράβων και των καυκάσιων μουσουλμάνων, η Ισλαμαμπάντ έχει κάθε λόγο να στηρίξει…

Εννοείται ότι η πρώτη που έχει θορυβηθεί ιδιαίτερα απ’ τις επιλογές της Ισλαμαμπάντ είναι η ινδία. Το Νέο Δελχί θα ήθελε να γίνει αντίβαρο του Πεκίνου στην ασία, πράγμα πολύ δύσκολο – εκτός αν προσχωρήσει οριστικά και αμετάκλητα στο αμερικανικό στρατόπεδο· κάτι που δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει ακόμα. Ωστόσο, πριν μια βδομάδα, στις 2 Γενάρη, ένα ινδικό φιλοκυβερνητικό κανάλι (το Zee News), μέλος ενός μεγάλου ινδικού μηντιακού ομίλου και γνωστό στην ινδία για την ειδικότητά του στην παραπληροφόρηση, είχε μια εντυπωσιακή «αποκάλυψη»: ότι η Άγκυρα ενδιαφέρεται να αγοράσει πυρηνικά όπλα απ’ το πακιστάν (και την κίνα), και ότι η Ισλαμαμπάντ διατίθεται να πουλήσει το σχετικό know how, μεσολαβώντας επιπλέον για την μεταφορά υλικών και εξαρτημάτων (για πυραύλους;) κινέζικης παραγωγής…

Η «αποκάλυψη» ήταν βέβαια προβοκατόρικη, απ’ την άποψη πως δεν είχε κανένα στοιχείο εκτός από πράγματα και γεγονότα γνωστά, όπως η στρατιωτική συνεργασία Άγκυρας – Ισλαμαμπάντ, οι κοινές ασκήσεις, συναντήσεις και συζητήσεις των επιτελείων, και τα υπόλοιπα. Και είναι πιθανό ότι είχε σα στόχο κυρίως την Ισλαμαμπάντ: να την παρουσιάσει σαν «διεθνή ταραξία», που διασπείρει παράνομα την πυρηνική τεχνολογία, κλπ. Αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά και απ’ την Αθήνα, για τους δικούς της στόχους, εναντίον της Άγκυρας.

Το θέμα είναι λεπτό (ή χοντροκομμένο, ανάλογα με την οπτική γωνία). Για να αρχίσει το ελλαδιστάν να φωνάζει επίσημα «λύκος, λύκος στο μαντρί» δείχνοντας την Άγκυρα και πίσω της την Ισλαμαμπάντ, θα πρέπει να είναι έτοιμη και διατεθειμένη μια «μεγάλη δύναμη» να παίξει τον ρόλο του τσοπάνη-με-την-καραμπίνα· τότε και μόνο τότε πιάνουν τόπο (δηλαδή: γεωπολιτικές προσόδους) τα γαβγίσματα του τσοπανόσκυλου. Αυτή την στιγμή ο προτιμητέος (ή και ο μόνος διαθέσιμος) τσοπάνης (η Ουάσιγκτον) έχει άλλα προβλήματα. Απ’ την άλλη μεριά, με τα μούτρα και τα μυαλά να σέρνονται στο πάτωμα, το τελευταίο πράγμα που θα προκαλούσε ανάταση στο εθνικό μαντρί θα ήταν η «είδηση» ότι ο αιώνιος εχθρός είναι (ή μπορεί να γίνει) πυρηνικός!

Υπάρχει, φυσικά, και η «ενδιάμεση λύση», μια αναβάθμιση της τακτικής πριν τους ολυμπιακούς του 2004: να ποινικοποιηθούν (και να κυνηγηθούν) οι μετανάστες απ’ το πακιστάν… σαν εκβιασμός προς την Ισλαμαμπάντ. Αυτή η βρωμιά είχε δουλέψει στις αρχές των ‘90s κατά των Τιράνων· δύσκολα θα ξαναδούλευε· αλλά ποιός δεν έχει εμπιστοσύνη στον εθνικό θεσμικό ρατσισμό και στον «υπερβάλλοντα» ζήλο του;

(φωτογραφίες: Πάνω το ινδικό πρωτότυπο, στα αγγλικά, απ’ τις 2 Γενάρη. Στη μέση: μια απ’ τις ελληνικές αντιγραφές. Κάτω: το πατριωτικό καθεστωτικό «πρώτο θέμα» σε μια χθεσινή προσπάθεια διεθνούς εξαγωγής της «τουρκικής πυρηνικής απειλής»… Χωρίς αναφορά στην αντιγραφή από ινδία μεριά – εννοείται…)

Η εκδίκηση είναι ένα ασιατικό πιάτο (που τρώγεται κρύο)

Παρασκευή 8 Γενάρη. Πολλά και διάφορα θα γραφτούν και θα ειπωθούν αμερικανική «6η/1ου» – τα περισσότερα «δωρεάν». Μήπως θα προτιμούσατε να μάθετε τι λέει ο ένας απ’ τους βασικούς αντιπάλους του Joνυσταλεάν στον εξελισσόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο, το Πεκίνο;

Το πρώτο που λέει είναι αυτό που φαίνεται στις πιο πάνω φωτογραφικές σύνθεσεις – απ’ τους καθεστωτικούς global times: με μια πρόταση θα μπορούσε να αποδοθεί σας ανταποδίδουμε το «όμορφο θέαμα» που είχατε πει για το Χονγκ – Κονγκ…

Στο χθεσινό τους κύριο άρθρο οι global times, κάτω απ’ τον τίτλο και την φωτογραφία από κάτω, έγραφαν μεταξύ άλλων τα εξής:

… Μερικά πολιτικά πρόσωπα στις ΗΠΑ χαρακτήρισαν το χάος στο Καπιτώλιο σαν επίθεση στην αμερικανική δημοκρατία, λες και η δημοκρατία αυτής της χώρας είναι άθικτη, και οι επιθέσεις προέρχονται κυρίως απ’ έξω. Αλλά αντιπροσωπεύει την εσωτερική κατάρρευση του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ – κι εκεί είναι που έγκειται η σοβαρότητα του προβλήματος.

Οι ΗΠΑ είναι ακόμα μια ισχυρή χώρα. Η δυναμή της είναι περισσότερο μια κληρονομιά που δημιουργήθηκε απ’ τις προηγούμενες γενιές αμερικάνων. Καθώς ο καιρός περνάει και με τις καταχρήσεις των πόρων από γενιές πολιτικών αυξάνονται, το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ έχει υποβαθμιστεί. Οι υποστηρικτές του Trump μετατράπηκαν σε «όχλο» – αυτό είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης για την κοινωνία των ΗΠΑ.

… Είναι πιθανό ότι το πραγματικό πρόβλημα που μαστίζει τις ΗΠΑ είναι ότι οι ελίτ της χώρας είναι υπερβολικά αλαζονικές. Πιστεύουν ότι μια σκελετωμένη καμήλα είναι καλύτερη από ένα άλογο, και ότι όσο σάπια κι αν είναι η δημοκρατία των ΗΠΑ είναι πάντα ανώτερη απ’ τα πολιτικά συστήματα άλλων χωρών. Τα πολιτικά πρόσωπα των ΗΠΑ είναι επίσης εγωϊστές. Δεν έχουν όρεξη να αναλάβουν την ευθύνη να προωθήσουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις. Φωνάζουν μόνο άδεια συνθήματα όπως «αλλαγή» και «μπορούμε» για να ξεγελάσουν τους ψηφοφόρους.

… Σαν αποτέλεσμα … δεν έχει απομείνει τίποτα στην πολιτική των ΗΠΑ και στην κοινή τους γνώμη εκτός απ’ την ένταξη σε κάποιο κόμμα. Επιπλέον, τα διπλά στάνταρ είναι αχαλίνωτα. Στο Χονγκ Κονγκ οι βίαιες ενέργειες περιγράφτηκαν σαν «όμορφο θέαμα»· στις ΗΠΑ, εκείνοι που συμμετείχαν στο χάος ονομάστηκαν «όχλος». Οι ΗΠΑ μπορεί να την βγάλουν μ’ αυτό το μπάχαλο για λίγο, αλλά δεν πρόκειται να πάνε μακριά. Οι ηθικοί πόροι που είχαν συγκεντρώσει οι ΗΠΑ στο παρελθόν είναι αναπόφευκτο ότι θα τελειώσουν καθώς η κατάσταση πηγαίνει μπρος πίσω.

… Οι ΗΠΑ χρειάζονται μεταρρύθμιση. Η αυτο-μεταρρύθμιση δεν είναι απαραίτητη μόνο για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Η ιστορία δεν τελειώνει με τα δυτικά συστήματα. Πολλαπλασιάζονται τα σημάδια σ’ όλο τον κόσμο ότι οι ΗΠΑ και η Δύση πρέπει να γίνουν τόσο εφευρετικές και ενδοσκοπικές όσο οι αναπτυσσόμενες χώρες…. Κανείς δεν πρέπει να θεωρηθεί τις ανταλλαγές μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών σαν ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος.

Δεν είναι βαθυστόχαστη ανάλυση· είναι, απλά, σφάξιμο με το μπαμπάκι! «Μιμηθείτε τις αναπτυσσόμενες χώρες (ο ευφημισμός για τον «τρίτο κόσμο»…) και σταματείστε να κάνετε εξαγωγή παραδείγματος» λέει το όργανο της κινέζικης εξουσίας, σ’ ένα ακροατήριο που μπορεί να βρίσκεται, κυρίως, σ’ αυτές ακριβώς οι «αναπτυσσόμενες χώρες»! Κι ο λόγος είναι ευνόητος: ο νυσταλέος Jo, προκειμένου να ενισχύσει τη διεθνή θέση της Ουάσιγκτον εναντίον του ευρασιατικού project, είχε καταλήξει ότι μπορεί να το πετύχει με «επανεξαγωγή των αμερικανικών αξιών»· μια μέθοδος αποτυχημένη προ πολλού.

Αυτό που λέει (μέσω του πιο πάνω άρθρου) το κινέζικο καθστώς με «ήρεμη αυτοπεποίθηση» είναι, λοιπόν, απλό και αναμενόμενο: οι ηπα έχουν τόσα χάλια ώστε το τελευταίο που πρέπει να κάνετε οι υπόλοιποι είναι να υποχωρήσετε στους εκβιασμούς τους· είμαστε κι εμείς εδώ!

Μια πρόωρη άνοιξη στο Πεκίνο

Πέμπτη 7 Γενάρη. Οι εκπρόσωποι του κινέζικου καθεστώτος συχνά ειρωνεύονταν την δυτική δημοκρατία, σαν εκείνο το καθεστώς όπου «τυχοδιώκτες πολιτικοί αναθέτουν σε άσχετους ψηφοφόρους την ευθύνη να παίρνουν αποφάσεις για σοβαρά ζητήματα έχοντας σαν μόνο ενδιαφέρον τις καρέκλες τους». Τώρα έχουν υπεράφθονο υλικό για να πείσουν ακόμα και τους πιο αυστηρούς επικριτές του μονοκομματικού καθεστώτος ότι η «δημοκρατία» έτσι όπως την όρισε ο πιο επιθετικός υποστηρικτής της (η Ουάσιγκτον) είναι τοξικό είδος. Όταν ο νυσταλέος Jo, σαν πρόεδρος πια, αρχίσει την προσπάθεια αναστήλωσης της αμερικανικής “γοητείας” στον πλανήτη βάζοντας σαν βασικό κριτήριο των συμμαχιών του την “δημοκρατία”, κι όταν προσπαθήσει να υλοποιήσει το σχέδιο για έναν εναλλακτικό οηε, ένα κλαμπ αποκλειστικά για “δημοκρατικά καθεστώτα”, δεν θα είναι λίγα εκείνα τα αφεντικά άλλων μη εκλεκτών κρατών που θα μουρμουρίσουν ή θα φωνάξουν “δεν κοιτάτε τα χάλια σας καλύτερα;” Κι όλα αυτά εν μέσω μιας υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας για να μείνουν οι αμερικανικές φαρμακο-μαφίες στον αφρό της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, που (άλλη απόδειξη παρακμής!) δαγκώνει τις ηπα και τους στενούς συμμάχους της δεκάδες φορές περισσότερο απ’ ότι ολόκληρη την αφρική ή το μεγαλύτερο μέρος της ασίας…

Αλλά στο Πεκίνο δεν ασχολούνται μόνο με την αμερικανική παρακμή. Έχουν κι άλλες δουλειές. Τα νούμερα είναι με την μεριά τους. Ήδη οι κινεζικές επιχειρήσεις (στη συντριπτική πλειοψηφία τους κρατικές…) πέρασαν σε αριθμό τις αμερικανικές στη λίστα του fortune με τις 500 μεγαλύτερες του καπιταλιστικού πλανήτη: 129 (οι 10 ταϊβανέζικες, αλλά πόσο καιρό ακόμα η ταϊβάν θα παριστάνει το ανεξάρτητο κράτος;) έναντι 121…

Δύσκολοι καιροί για λευκούς πρίγκηπες…

Το καλό παράδειγμα (2)…

Δευτέρα 4 Γενάρη. Υπάρχει ηθικό δίδαγμα; Υπάρχει! Οι καθολικές απαγορεύσεις είχαν κουβεντιαστεί ανεπίσημα σαν «λύση» και το 2009, με αφορμή την «γρίπη των χοίρων» – και είχαν αποκλειστεί. Ίσως επειδή δεν υπήρχε «κινέζικο παράδειγμα» αλλά, κυρίως, επειδή δεν υπήρχε η τεχνική / μηχανική / επικοινωνιακή βάση που θα επέτρεπε στα πιο δυναμικά τμήματα του κεφάλαιου να συνεχίσουν τις «δουλειές» τους. Είχαν επίσης ενταχθεί οι καθολικές απαγορεύσεις στα στρατιωτικά manual των ηπα και του νατο απ’ το 2003 – παρότι σαν «υγιεινομικά μέτρα» ήταν καταγέλαστες τότε απ’ τους ειδικούς και τους επιστήμονες με γνώση των επιδημιών. Μ’ άλλα λόγια οι καθολικές απαγορεύσεις υπήρχαν επί χρόνια στα οπλοστάσια – κατά των πληθυσμών – έστω κι αν ήταν στο κάτω ράφι.

Όχι μόνον αυτό. Το 2009 διάφορα ασιατικά κράτη (η ιαπωνία και η σιγκαπούρη αν δεν κάνουμε λάθος) έχοντας στ’ αυτιά τους τις επίσης «Αποκαλυψιακές» προβλέψεις του ίδιου Ferguson και άλλων σπουδαίων δυτικών αξιωματούχων για τον όλεθρο που θα έφερνε η «γρίπη των χοίρων», πήραν κάποια (περιορισμένα) απαγορευτικά μέτρα, κυρίως σε ταξίδια με αεροπλάνα και σε τουρίστες… Τα οποία (απαγορευτικά μέτρα) τα δυτικά κράτη κατήγγειλαν μετά βδελυγμίας!!! Γιατί; Επειδή το 2009, ακόμα, η «δημοκρατία» και οι «ελευθερίες» ήταν το ακαταμάχητο δυτικό όπλο υπέρ της υπεροχής και της κυριαρχίας στον πλανήτη. Όχι ηθικό όπλο. Όπλο οικονομικό και πολιτικό: το 2009 η «ελευθερία» διακίνησης των δυτικών εμπορευμάτων σ’ όλο τον πλανήτη, και η «ελευθερία» απόσπασης πρώτων υλών από οπουδήποτε, ήταν ιερά ζητήματα. Το 2009 το δίλημμα «ελευθερία ή υγεία» θα ήταν ανήκουστο, όχι μόνο για τους υποτελείς αλλά και για τους κυρίαρχους της δύσης!!! Έτσι ώστε (αυτό είναι εκτίμηση…) ακόμα κι αν το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο χρειαζόταν να πάρει το 2009 τα μέτρα του 2020, όχι μόνο δεν θα ήταν παράδειγμα προς μίμηση, αλλά θα ήταν το ακριβώς αντίθετο: αξιοκατάκριτο παράδειγμα ολοκληρωτισμού, κομμουνιστικού πρωτογονισμού, υγιεινομικής ανικανότητας, κλπ κλπ.

Τι άλλαξε από τότε μέχρι τώρα; Ξέρετε: οι πιο περήφανες σημαίες των δυτικών κρατών / καπιταλισμών, η «δημοκρατία» και η «ελευθερία», υπερκεράστηκαν απ’ την καπιταλιστική απόδοση του συγκεντρωτισμού, τα συγκροτημένων 5ετών πλάντων, των μόνιμων περιορισμών του social credit system, και της διαρκούς επιτήρησης του κινέζικου κράτους / κεφάλαιου πάνω στους υπηκόους του. Έτσι ώστε εκείνο που ήταν στο κάτω ράφι των «δυτικών εξόδων κινδύνου» να ανέβει στο πάνω ράφι, πριν τον covid.

Μπορούσε αυτό να το διακρίνει έγκαιρα όποιος καταλαβαίνει, πίσω απ’ τις γραμμές. Τα προμηνύματα ήταν σαφή. Μπορούσε να καταλάβει τι σκέφτονται και τι μεθοδεύουν τα αφεντικά στις ανησυχίες του νατο για εξεγέρσεις των μεσοστρωμάτων στις δυτικές κοινωνίες· στις συζητήσεις κορυφής για την αναμενόμενη μεγάλη ανεργία των λευκών κολλάρων· στις στρατιωτικές ασκήσεις καταστολής πλήθους· στις αποφάσεις δυτικών κρατών για κρατικοποιήσεις «εθνικών πρωταθλητών» της βιομηχανίας· στα πρώτα βήματα λογοκρισίας στον κυβερνοχώρο· στο βάφτισμα του πρωτοκοσμικού εθνικισμού σαν «αντι-συστημικότητα»· ακόμα ακόμα και στη στροφή στον προστατευτισμό / μερκαντιλισμό του νο 1 σημαιοφόρου της «δημοκρατίας» και της «ελευθερίας», της Ουάσιγκτον…

Εν τω μεταξύ η κινεζική παραγωγικότητα της εργασίας εκτοξεύτηκε. Έτσι ώστε η τίμια διατύπωση της φράσης του καθάρματος θα ήταν αυτή: αν ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΑΥΤΗ Η ΚΙΝΑ αυτή η χρονιά θα ήταν πολύ διαφορετική… Και τότε αυτός και το μαγαζί του θα έκαναν βέβαια τις ίδιες Αρμαγεδωνικές προβλέψεις· αλλά θα ήταν περισσότεροι εκείνοι που θα θυμούνταν ποιος είναι…

Και θα τον ειρωνεύονταν αντί να τον πιστεύουν…

Η πανουργία της ιστορίας

Κυριακή 3 Γενάρη. Η εσώτερη mohican ιδιοσυγκρασία της ασταμάτητης μηχανής βρίσκει ενδιαφέρον το γεγονός ότι ίσως, ίσως λέμε, ο λευκός, χριστιανός, πρωτοκοσμικός «σωτήρας του κόσμου» προσφέρει για πρώτη φορά μια πραγματική υπηρεσία σ’ αυτόν τον «άλλο» κόσμο: θα πιεί ο ίδιος τα δηλητήρια που προόριζε για εξαγωγή! Κι αν συμβαίνει έτσι, τότε προκύπτει αυτό: η δυτική ιμπεριαλιστική καταστροφικότητα επιστρέφει στην έδρα της…

Εξάλλου το είχαμε πει από νωρίς: από γεωπολιτική άποψη ο σχεδιασμός που αναδυόταν απ’ το θρυλικό Event 201 απέτυχε. Αντί το «κακό» να σκάσει πρώτα στον «αναπτυσσόμενο κόσμο» ώστε ο λευκός κλπ να τρέξει όλο αγάπη για τον συνάνθρωπο και για την ζωή του, για να εγκαταστήσει νέες βάσεις 4ης βιομηχανικής επανάστασης, εμφανίστηκε στον ανταγωνιστή καπιταλισμό / ιμπεριαλισμό, δίνοντας του και ένα προβάδισμα αντίδρασης / δράσης 2 μηνών.

Τι κάνεις μετά απ’ αυτό σαν δυτικό βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα; Αναθεωρείς τις προτεραιότητές σου, τι άλλο; Τι διαφορετικό κάνουν οι ceo δηλαδή; Αντί να φακελώσεις πρώτα τους τριτοκοσμικούς και μετά τους πρωτοκοσμικούς, ξεκινάς απ’ αυτούς τους τελευταίους (ελπίζοντας ότι, τουλάχιστον, θα έχεις μια πειθαρχημένη μάζα στο εσωτερικό σου) και … βρίζεις το Πεκίνο που σου χάλασε το κόλπο…

Η αξιοποίηση της βιομετρίας δεν αλλάζει – φυσικά. Απλά το πρωτοκοσμικό πειραματόζωο / μάζα δεν δείχνει ιδιαίτερο ενθουσιασμό για τις πλατφόρμες γενετικής μηχανικής. Φανατικοί υπέρ της υπάρχουν βέβαια, αλλά είναι κρίμα που δεν δηλώνουν διαθεσιμότητα να κάνουν όχι 1, όχι 2, αλλά 10 και 20 shots ο καθένας.

Αυτά τα αξιοθρήνητα (από κάθε άποψη…) «το εμβόλιο είναι ασφαλές, εμβολιαζόμαστε ΟΛΟΙ … ο πολιτικός τόνος είναι το ΕΜΒΟΛΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ» θυμίζουν εκείνα τα παλιά και εξίσου αξιοθρήνητα «το πολιτικό καθήκον είναι να φάμε λαχανικά ΟΛΟΙ, είναι ασφαλή!»… Αν η ασταμάτητη μηχανή δεν κάνει λάθος (και δεν κάνει…) ήταν Μάης του 1986 και κάποιοι όφειλαν να αποδείξουν ότι το ατύχημα στον σοβιετικό πυρηνικό αντιδραστήρα του Τσερνόμπιλ ήταν ψέμα της αντίδρασης, και ότι κανένα ραδιενεργό νέφος δεν έφυγε ποτέ από κει προς δυτικότερα μολύνοντας τις καλλιέργειες. Η καταστροφή στο Τσέρνομπιλ ήταν αληθινή· και ευτυχώς κανένας της εντόπιας κομματικής πειθαρχίας δεν έγινε dark light…

Η πρώτη επανάληψη της ιστορίας είναι η φάρσα; Ή η δεύτερη και η πρώτη είναι η τραγωδία;

Υ.Γ.: Υπάρχει πάντως και η πιο κωμική πλευρά. Το μυστικό της επιτυχίας (άρα και της ευτυχίας!) έχει ελληνική προέλευση, και ιδού η απόδειξη (πολλές ευχαριστίες στον Μ. και στα κόκκινα μαντήλια):

Να και ένα παλληκάρι απ’ το Villabajo:

Κι άλλες κρίσεις προσεχώς! (Για όλα τα γούστα…)

Σάββατο 2 Γενάρη. Αν δεν αντέχετε την τόση χαρά και ευωχία που κληροδότησε το 2020 στο 2021 μην στεναχωριέστε! Τα αφεντικά του δυτικού καπιταλισμού που τόσο νοιάζονται για την δημόσια υγεία (και επιπλέον βρηκαν τόσους πολλούς υπηκόους έτοιμους να τρομοκρατηθούν αντί να κρίνουν) έχουν γλυκαθεί απ’ την “υγιειονομική κρίση”. Και αναγγέλουν, φωναχτά, δημόσια και με κάθε επισημότητα 3 + 1 καινούργιες, επερχόμενες κρίσεις, σχεδόν βέβαιες … μα τι λέμε; Εντελώς βέβαιες!!!

Όσοι / όσες δεν ασχολούνται με το τι μεθοδεύουν τα αφεντικά των δυναμικών καπιταλιστικών κλάδων, και ξύπνησαν ένα πρωί έντρομοι μπροστά στην κατασκευασμένη απειλή ενός κορονοϊού, ίσια ίσια για να πουν απανωτά “ναι” σε όλα όσα είχαν έτοιμα από πριν αυτά τα αφεντικά, ας μην κάνουν το ίδιο λάθος δεύτερη φορά!!! Μπορεί να υπάρχουν μεγάλες ποσότητες εξουσιαστικής ιδεολογίας σε τέτοιες καταστροφολογικές, Αρμαγεδωνικές αναγγελίες / προφητείες. Υπάρχει όμως και κάτι πολύ πιο σκληρό και χειροπιαστό: οι πολιτικές επιλογές και κατευθύνσεις… Η πολιτική σαν τεχνική της εξουσίας – σε μια πολύ συγκεκριμένη ως προς τις απαιτήσεις και τα χαρακτηριστικά της ιστορική “μεταβατική περίοδο” άγνωστης διάρκειας…

Ποιές είναι, λοιπόν, οι επερχόμενες giga global κρίσεις, οι οποίες μάλιστα, όπως λένε οι ίδιοι οι προφήτες (που τις προετοιμάζουν…) θα κάνουν την «κρίση του covid» να μοιάζει με βόλτα στο πάρκο;

– Μια κρίση ηλεκτρικής ενέργειας: η μακρόχρονη κατάρρευση των ηλεκτρικών δικτύων…

– Μια κρίση κυβερνοασφάλειας: μια κακόβουλη επίθεση που θα καταστρέψει τα κυβερνοδίκτυα…

– Μια κρίση τροφίμων: οι πρώτες ύλες διατροφής θα εξαφανιστούν, ή θα καταστραφούν σε μεγάλο βαθμό, και θα πέσει μεγάλος λιμός…

– Και, last but not least, η ήδη γνωστή κλιματική κρίση, η μέχρι πρότινος «μοναδική αγαπημένη», αυτή που έχει δουλευτεί περισσότερο ιδεολογικά, και ως ένα βαθμό θεσμικά…

Διαφόρων ειδών εθνικιστές, εθνικόφρονες και λοιποί πατριώτες «διαβάζουν» πίσω απ’ αυτές τις ρητορικές την επερχόμενη «παγκόσμια διακυβέρνηση»… Σαν φίλοι του καπιταλισμού που είναι, έχουν απόλυτη και εσκεμμένη άγνοια για το πως δουλεύει αυτό το σύστημα… Αγνοούν ότι ο καπιταλισμός είναι αδύνατο να εξελίσσεται χωρίς αντιθέσεις, χωρίς πολώσεις, μεταξύ ανταγωνιστών· συνεπώς η μόνη περίπτωση να καταργηθούν οι χωριστές πολιτικές εξουσίες αυτών των ανταγωνιστών (και να υπάρξει κάτι σαν “πανγήινη διακυβέρνηση) είναι …. αν επιτεθούν στον πλανήτη γη «εξωγήινοι»!!! Το ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός κατασκευάζει τις κρίσεις που χρειάζεται για να εξελίσσεται, και ότι τα καπιταλιστικά καθεστώτα διεύθυνσης «τρέφονται» από δαύτες, αυτό είναι γνώση για πιο «προχωρημένους»…

Επιπλέον, αν ακούσει κανείς «κάποιους» να μιλούν για «παγκόσμια προβλήματα» χρειάζεται να έχει τα εγκεφαλικά του κύτταρα ζωντανά για να αναρωτηθεί: ποιοί είναι που μιλάνε για «παγκόσμιες κρίσεις»; Είναι όλα τα αφεντικά του πλανήτη; Ή μόνο μερικά;

Το δεύτερο! Είναι τα δυτικά αφεντικά που μιλάνε δυνατά, στ’ αυτιά μας, για παγκόσμια προβλήματα, φτιάχνοντας μια κλίμακα έξω απ’ την άμεση εμπειρία ώστε να μας τρομάξουν και να μας πειθαρχήσουν. Όπως έγινε ολοφάνερα με την περίπτωση του covid και της υποτιθέμενα τρελλής φονικότητάς τους, όταν οι δυτικοί μιλάνε «το κακό που βρήκε ή πρόκειται να βρει όλον τον πλανήτη» σα να είναι ιδιοκτησία τους, είναι επειδή αυτή η ιδιοκτησία επί του πλανήτη αμφισβητείται πολύ σοβαρά! Έτσι, ενώ κρύβουν τους ιμπεριαλιστικούς τους σχεδιασμούς πίσω απ’ το σύννεφο κάποιων δήθεν «οικουμενικών» και φιλάνθρωπων ανησυχιών τους για βέβαιες επερχόμενες κρίσεις που δεν τους αφήνουν να κοιμηθούν, οι ανταγωνιστές τους (η Μόσχα ή/και το Πεκίνο) μιλάνε για άλλα πράγματα. Μιλάνε για τον επερχόμενο (4ο) παγκόσμιο πόλεμο….

Θα πρέπει να έχετε ήδη μια πρώτη προσέγγιση για τον συγκεκριμένο ιδεολογικό μηχανισμό απ’ την πρόσφατη σειρά αναφορών Δύση εναντίον κίνας και το ανάποδο: η περίπτωση ενός τσαχπίνη. Τα παραδοσιακά (και όντως τέτοια!) εμβόλια κινεζικής κατασκευής επιτρέπεται να φτάσουν μόνο ως τα σύνορα της ε.ε. (και της βόρειας αμερικής: ηπα + καναδάς). Οποιαδήποτε ερώτηση γιατί έχουν αποκλειστεί απ’ την μεγαλειώδη προσπάθεια του λευκού, χριστιανού, δυτικού ανθρώπου να «σώσει τον πλανήτη απ’ τον covid» απλά απαγορεύεται. Όπως απαγορεύεται και κάθε σύγκριση για την φονικότητα του covid….

Δύση εναντίον κίνας και το ανάποδο: η περίπτωση ενός τσαχπίνη (12)

Τετάρτη 30 Δεκέμβρη. Ποιά είναι, λοιπόν, τα πλεονεκτήματα του κινέζικου κράτους / κεφάλαιου, τέτοια που του επέτρεψαν μια (κρίνοντας με βάση όλη την διάρκεια του 2020) ψύχραιμη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του τσαχπίνη; Είναι – υποστηρίζουμε – το αντίθετο των μειονεκτημάτων των δυτικών / πρωτοκοσμικών κρατών / κεφαλαίων και των «επιρροών» τους σε κάποια σημεία του πλανήτη, που προκάλεσαν την υγιεινιστική τρομοεκστρατεία. Με δυο λόγια: το είδος και ο βαθμός ελέγχου του κοινωνικού εργοστάσιου· εκεί ή/και εδώ.

Ο όρος «κοινωνικό εργοστάσιο» ξενίζει όσους / όσες δεν ξέρουν την ιστορία της ιταλικής εργατικής αυτονομίας. Θα παραπέμπαμε στο κρίσιμο και χρήσιμο Από τον εργάτη μάζα στον κοινωνικό εργάτη του (κινηματικού ακόμα τότε) Αντόνιο Νέγκρι, γραμμένο στις αρχές του 1979 (εκδ. «κομμούνα») αν υπήρχε περίπτωση να βρεθεί και να διαβαστεί· δεν ξέρουμε τι είναι πιο απίθανο απ’ αυτά τα δύο σήμερα πια. Οπότε, για χάρη των εξηγήσεών μας, πρέπει να κάνουμε την πιο συνοπτική εξήγηση που θα ήταν δυνατόν. Και για να το πετύχουμε αυτό παίρνουμε βοήθειες απ’ την επίσης δυσεύρετη μπροσούρα Κύκλοι και αλληλουχίες αγώνων στον υπερτεχνολογικό καπιταλισμό, του Nick Witheford (εκδ. «αντισχολείο», 2003).

Σύμφωνα με το ιστορικό μαρξιανό μοντέλο η παραγωγή και η κυκλοφορία συνιστούν τους βασικούς ορίζοντες της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης / αξιοποίησης. Αλλά το 1972 δύο φεμινίστριες θεωρητικές της αυτονομίας, η ιταλίδα Mariaroza Dalla Kosta και η αμερικάνα Selma James, έκαναν μια κρίσιμη αναθεώρηση (αυτού του ιστορικού μοντέλου) όταν απέδειξαν την κρισιμότητα που είχε και έχει για την «καπιταλιστική ομαλότητα» ένας παραγνωρισμένος ως τότε απ’ την ριζοσπαστική κριτική τομέας / ορίζοντας, η αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης. Επρόκειτο για ένα είδος θεωρητικής / πολιτικής «επανάστασης», αφού οι δύο φεμινίστριες εισήγαγαν τα παραγνωρισμένα απ’ την παραδοσιακή ανάλυση «οικιακά» στο πεδίο μιας διευρυμένης πια ανάλυσης του ταξικού ανταγωνισμού.

Η ανάλυσή τους «έλυσε τα μάγια» πολύ μακρύτερα: εκτός απ’ τον στρατηγικής σημασίας ρόλο των γυναικών / συζύγων / μητέρων στη «συντήρηση και προετοιμασία των εργατών έτσι ώστε να είναι σε θέση να δουλεύουν», και πέρα απ’ την απόδειξη ότι η καπιταλιστική διαδικασία μπορεί να ελέγχει και να καθορίζει ακόμα και μη εμπορευματικές διαδικασίες (κάτι που έμελλε να επιβεβαιωθεί πανηγυρικά απ’ την δεκαετία του ’90 και μετά…) η Dalla Kosta και η James υπέδειξαν την σημασία της κοινωνικής αναπαραγωγής στο σύνολό της (άρα των κοινωνικών σχέσεων και του ελέγχου τους συνολικά) για τις ισορροπίες της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Με δυο λόγια, η πολιτική συνέπεια εκείνου του «ανοίγματος» που έκαναν στη θεωρία και στην πράξη, αφορούσε την αυτονομία της κοινωνικής αναπαραγωγής (: των κοινωνικών σχέσεων) ενάντια στην προσπάθεια των αφεντικών να την μετατρέψουν σε αναπαραγωγή των καπιταλιστικών κανονικοτήτων και προσταγών!!! Η πολιτική ιδέα του «κοινωνικού εργοστάσιου» προέκυψε ακριβώς έτσι: δεν είναι μόνο οι στενά εννοημένοι χώροι και χρόνοι της μισθωτής εργασίας ή και της κυκλοφορίας που αποτελούν πεδίο εκμετάλλευσης αλλά και το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων, των περιεχομένων τους, των τρόπων οργάνωσής τους…

Εκτός από καινοτόμα εκείνη η θέση αποδείχθηκε και (πολιτικά) «προφητική». Ήδη απ’ τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και με διαρκώς επιταχυνόμενο ρυθμό απ’ την δεκαετία του ’80 και μετά, τομείς όπως η διασκέδαση, η κουλτούρα, η επικοινωνία, η φιλία (αλλά και η εκπαίδευση και η υγεία), όλα υπο-τομείς της κοινωνικής αναπαραγωγής, άρχισαν να εμπορευματοποιούνται / διαμεσολαβούνται με δυναμικό τρόπο. Και με έντονες τεχνολογικές μεθόδους. Για την παραδοσιακή ανάλυση μαρξιστικού τύπου αυτές οι εξελίξεις ξεπερνούσαν τα «όρια» – και πρακτικά αγνοήθηκαν. Αλλά για την ανάλυση της αυτονομίας το γεγονός, για παράδειγμα, ότι η κατανάλωση έφτασε να καθορίζει και να υπερκαθορίζει τις συμπεριφορές (και τις απόψεις) στους χώρους εργασίας ήταν εξηγήσιμο· σαν η ενιαία και πολύμορφη πραγματική υπαγωγή των κοινωνιών στο κεφάλαιο.

Σε κάθε περίπτωση: ο έλεγχος (η προσπάθεια ελέγχου) του «κοινωνικού εργοστάσιου» μέσω της κατανάλωσης, της διαφήμισης, των media είναι σήμερα κοινοτοπία· εκτός, ωστόσο, των mainstream αναλύσεων. Γι’ αυτό και είναι αδύνατο να γίνει κατανοητή η στρατηγική σημασία που έχει η αναβάθμιση (τεχνο-πολιτική) αυτού του ελέγχου στο πέρασμα απ’ την 3η στην 4η βιομηχανική επανάσταση.

Κι ωστόσο αυτή η αναβάθμιση ήταν που έκανε εφικτό για τα κινέζικα αφεντικά να κάνουν το «αναπτυξιακό άλμα» απ’ τα τέλη της δεκαετίας του ’00 στα τέλη της δεκαετίας του ’10, σε ελάχιστο ιστορικό χρόνο, χωρίς προηγούμενο για τα ιστορικά δεδομένα της καπιταλιστικής δύσης! Είναι ένα άλμα που έχει τρομάξει, όχι άδικα, τα δυτικά αφεντικά: ένα μονοκομματικό κράτος, δρώντας σαν ο κεντρικός διαχειριστής, κατάφερε να σχεδιάσει και να εφαρμόσει αποτελεσματικά την μετάβαση 1,4 δισεκατομυρίων ψυχών (το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού…) από μια κατάσταση «καπιταλισμού 2ης βιομηχανικής επανάστασης» (τον οποίο η δύση είχε ξεπεράσει προ πολλού) στην αιχμή της 4ης, πιθανότατα και της 4ης plus!!! Μέσα σε λιγότερο από 10 χρόνια, χωρίς σοβαρές κοινωνικές εντάσεις, που είναι ο κανόνας σε τέτοιες μεταβατικές περιόδους. Πώς έγινε κατορθωτό αυτό; Χάρη στον αποτελεσματικό έλεγχο των κοινωνικών σχέσεων, συμπεριφορών, δυνατοτήτων…

Είναι αλήθεια ότι το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο χρησιμοποίησε και εξαιρετικά αναβαθμισμένα τεχνολογικά μέσα όχι μόνο για να κρατήσει τον έλεγχο των κοινωνικών σχέσεων 1,4 δις ανθρώπων, αλλά για να τις κάνει εξαιρετικά παραγωγικές· με καπιταλιστικά κριτήρια! Η εκρηκτική τεχνο-επιστημονική ανάπτυξη (στηριγμένη σε πολλές εκατοντάδες πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα που δουλεύουν συντονισμένα) πήγε πακέτο με την σημαντική άνοδο του βιοτικού επιπέδου 900 εκατομυρίων κινέζων αγροτών και εργατών. Το τρομακτικό για την δύση, που θεωρούσε ότι ο κινέζικος καπιταλισμός θα μείνει για πολύ καιρό παραγωγός των φτηνών και μέτριας ποιότητας «ειδών πρώτης ανάγκης» που χρειάζονται οι εργατικές τάξεις στη δύση έτσι ώστε να παραμένουν χαμηλοί οι μισθοί του μεγαλύτερου μέρους της, είναι αυτή η εντυπωσιακή αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στην κίνα, «χειρωνακτικής» και «διανοητικής».

Δεν είναι, ωστόσο, μόνο τα τεχνολογικά μέσα (παρακολούθηση παντού στους δημόσιους χώρους, άρα, εν τέλει, σύνθετοι αλγόριθμοι και cloud· το σύστημα «social credit»…). Είναι και τα πολιτικά: ελευθερία στην κατανάλωση μεν αλλά ταυτόχρονα πολιτικός συγκεντρωτισμός / περιορισμός, που επιτρέπει στα διαδοχικά «πενταετή πλάνα» να ελέγχονται και να προχωρούν σύμφωνα με τον γενικό σχεδιασμό. Είναι και τα ιδεολογικά / ιστορικά: ο μαοϊσμός, πριν η μακριά αυτοκρατορική ιστορία της κίνας, ενδιάμεσα ο «χαμένος αιώνας», ακόμα και ο Κομφούκιος… Ένας συνδυασμός αλληλοτροφοδοτούμενων στοιχείων και όχι ένα ή δύο μόνα τους, έχουν πετύχει αυτό που αν είχε συμβεί στην καπιταλιστική δύση θα ονομαζόταν «θαύμα»…

Αυτό το “θαύμα” λοιπόν, απέναντι σε μια υγιεινιστική απειλή για την οποία πολύ γρήγορα κατάλαβε το πραγματικό της μέγεθος, ένα μόνο χρειαζόταν: να την αντιμετωπίσει στα μέτρα της. Και αυτό έκανε.

Τα υπόλοιπα τα είχε…

Δύση εναντίον κίνας και το ανάποδο: η περίπτωση ενός τσαχπίνη (13)

Τετάρτη 30 Δεκέμβρη. Τα δυτικά αφεντικά, επιλεκτικά κατά τα συμφέροντά τους αλλά, ίσως περισσότερο απ’ όλα, επιλεκτικά κατά τον τρόπο που καταλαβαίνουν (συνήθως ΔΕΝ καταλαβαίνουν) διαφορετικούς πολιτισμούς, θεωρούν ότι απ’ το «κινέζικο παράδειγμα» μπορούν και πρέπει να αντιγράψουν δύο στοιχεία: τις μεθόδους ελέγχου του κοινωνικού εργοστάσιου και τους (σημαντικούς) περιορισμούς στις δυτικές πολιτικές ελευθερίες (έστω κι αν αυτές είναι συχνά εικονικές). Η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία οργανώθηκε πάνω σ’ αυτές τις δύο ράγες· και ήταν αναγκαία στη συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία. Ακόμα κι αν δεν υπήρχε ο τσαχπίνης θα έπρεπε να εφευρεθεί μια παρόμοια αιτία μεγα-φόβου!

Από αυστηρά θεωρητική άποψη δεν είναι παράλογο που τα δυτικά αφεντικά θέλουν έναν «παραγωγικό» έλεγχο του κοινωνικού εργοστάσιου· και έχουν βρει στο «κινέζικο παράδειγμα» το μοντέλο και ταυτόχρονα την απειλή. Στο τωρινό (και στο αναγγελόμενο) «επίπεδο τεχνολογικών δυνατοτήτων» ακόμα και το να ανοίγει κανείς τα ρολά του παραθύρου του ή τα φώτα του σπιτιού του μπορεί να παράξει κέρδη (και data…) για την εταιρεία που θα του πουλήσει τις εφαρμογές για να το κάνει remote και άκοπα· και την συντήρησή τους. Στην ερώτηση και γιατί κάποιος να θέλει να αναβοσβήνει το φως του υπνοδωματίου του ξαπλωμένος στο κρεβάτι του κάπου στην Αθήνα μέσω μιας «έξυπνης λάμπας» που είναι δικτυωμένη (: internet of things…) και, άρα, μέσω ενός server που βρίσκεται κάπου στο Αμβούργο; η απάντηση είναι: «θέμα αλλαγής συνηθειών»! Ιστορικά, στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες, οι «αλλαγές συνηθειών» γίνονταν μέσω της αγοράς εμπορευμάτων… Αργά, απελπιστικά αργά, σε σχέση με τις κινεζικές ταχύτητες! Η μαζική φυλάκιση στα σπίτια επέβαλε μέσα σε εβδομάδες «αλλαγές συνηθειών» (και, κατά συνέπεια όχι μόνο επιχειρηματικά κέρδη αλλά και τεχνολογικές εξελίξεις) που διαφορετικά θα χρειάζονταν χρόνια! Δεν αξίζει τον κόπο;

Ανάλογο είναι το εξίσου κεντρικό ζήτημα των «πολιτικών ελευθεριών» και των ορίων τους. Η φασιστική «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» ή αυτό που τα εντόπια δικαστικά γουνάκια ονόμασαν «το ιδιόμορφο Δίκαιο της Ανάγκης», έχει μελετηθεί απ’ την δεκαετία του 1930· σχεδόν έναν αιώνα πριν. Το βέβαιο είναι ότι κρίσιμα άρθρα των δυτικών αστικών συνταγμάτων (εκείνα που ιστορικά «έκαναν την διαφορά» σε σχέση με τις ασιατικές απολυταρχίες…) καταργήθηκαν ακαριαία· το ίδιο και η εννόηση εκείνου που λέγεται ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα· οι σχέσεις εργασίας έγιναν σμπαράλια σε μεγάλη έκταση καθώς δημιουργήθηκε (και έγινε αποδεκτή) μια μόνιμη «υγιεινιστική υποθήκη» σε βάρος τους· η λογοκρισία ξανάεγινε ρουτίνα, και βρισκόμαστε μόνο στην αρχή· η βία και οι ψυχοσυναισθηματικές καταρρεύσεις κλείστηκαν στα οικιακά ντουβάρια και βαφτίστηκαν «παράπλευρες απώλειες» υπέρ ενός ανώτερου σκοπού· ακόμα και τα θρυλικά «δικαίωματα των παιδιών» και οι τόνοι λόγων για τον ευαίσθητο ψυχισμό τους και προτροπών για την προστασία του έγιναν ανέκδοτο. Μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο η περιλάλητη «φιλελεύθερη δημοκρατία δυτικού τύπου», αυτή που στις αρχές της δεκαετίας του 1990 αυτο-αποθεωνόταν σαν η οριστική νικήτρια και η σφραγίδα στο «τέλος της ιστορίας», έκανε πολλά για να καταλήξει όχι σκιά του εαυτού της αλλά σκιά του «κινέζικου μοντέλου». Σκιά με την έννοια ότι ο covid δεν προκάλεσε στην κίνα καμμία θεσμική κατάρρευση / αναδιάρθρωση· ενώ στον δυτικό κόσμο αυτή η θεσμική κατεδάφιση / αναδιάρθρωση βαφτίστηκε «αναγκαία»…

Είναι βάσιμο να ελπίζουν τα δυτικά αφεντικά (συμπεριλαμβανόμενων των πιο δυναμικών, του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος) ότι το 2020 τους έφερε ένα ή δύο βήματα κοντύτερα στο μοντέλο (και στην απόδοση) του ασιάτη ανταγωνιστή τους; Μια έντιμη προσέγγιση θα έδειχνε πως παρά αυτήν την βία, η απόσταση δεν μίκρυνε· μάλλον μεγάλωσε! Μεγάλωσε για παρά πάνω από έναν λόγους.

Πρώτον, επειδή οι κοινωνικές συνέπειες αυτής της υγιεινιστικής βίας και του τρομοθεάματος θα κρατήσουν πολύ, πάρα πολύ. Με ή χωρίς πλατφόρμες γενετικής μηχανικής. Κι αφού, προκειμένου να ελέγξουν καλύτερα το δυτικό κοινωνικό εργοστάσιο, τα αφεντικά του θεώρησαν αποτελεσματική ιδέα να το βομβαρδίσουν, τα ερείπια – ανθρώπινα ερείπια! – που έχουν δημιουργήσει και θα συνεχίσουν να δημιουργούν, θα είναι για πολύ καιρό «θόρυβος» και εμπόδιο στο καπιταλιστικό άλμα που επιδιώκουν. Με διατάγματα μπορεί ίσως να κυβερνηθούν οι δυτικές κοινωνίες για κάμποσο καιρό· με διατάγματα μπορούν να διαγραφεί απ’ τον κυβερνοχώρο οτιδήποτε ενοχλητικό· αλλά με διατάγματα δεν παραγράφεται η ιστορία της δύσης…

Δεύτερον, επειδή η παραγωγικότητα της εργασίας (και της κατανάλωσης) μπορούν ίσως να αυξηθούν με θεσμικούς και ιδεολογικούς εκβιασμούς – ωστόσο εκείνος που δεν τους χρειάζεται έχει (και θα έχει) μόνιμο ένα τακτικό πλεονέκτημα. Η postmodern δυτική φιλοσοφία είχε δίκιο σ’ αυτό και τώρα το βλέπει μπροστά της στην καπιταλιστική ανατολή: η θέληση και η επιθυμία είναι πολύ αποτελεσματικότερα κίνητρα απ’ τον φόβο…

Τρίτον, επειδή είναι πολύ πιθανό οτι ο δυτικός καπιταλισμός θα χάσει την αφρική. Η αφρική (έχουμε γράψει στο παρελθόν επ’ αυτού) ήταν και είναι σημαντική διεκδίκηση, ειδικά για μερικούς ευρωπαϊκούς ιμπεριαλισμούς· και για τον αμερικανικό σ’ ένα διαφορετικό (κυρίως στρατιωτικό) επίπεδο. Πριν την εμφάνιση του τσαχπίνη τα δυτικά αφεντικά ανησυχούσαν για την «αυξανόμενη επιρροή» του ευρασιατικού project στην ήπειρο. Παρά τις ελπίδες των αφεντικών του δυτικού βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος το μεγαλύτερο μέρος των αφρικάνικων καθεστώτων αποδείχθηκε πετυχημένο απέναντι στον τσαχπίνη χωρίς δυτική ελεημοσύνη… Η αφρικάνικη αυτοπεποίθηση ενισχύθηκε σημαντικά ενάντια στη δυτική «φροντίδα»… Και επειδή η αποικιακή ιστορία σε βάρος των αφρικάνων είναι παγκόσμια γνωστή, το να αποκτούν οποιουδήποτε είδους αυτοπεποίθηση με την στήριξη του Πεκίνου και της Μόσχας είναι πολύ άσχημα νέα για την δύση.

12 ημέρες

Τρίτη 29 Δεκέμβρη. Το τραίνο/ψυγείο ξεκίνησε απ’ την Istanbul πριν λίγες ημέρες. Το φορτίο που μεταφέρει θα φτάσει στο Baku (αζερμπαϊτζάν), θα περάσει πλωτά την Κασπία, θα συνεχίσει σιδηροδρομικά στο τουρκμενιστάν ή στο καζακαστάν και θα φτάσει σε κινεζικό σταθμό σε (συνολικά) 12 ημέρες. Είναι μια απ’ τις γραμμές του σιδηρόδρομου του μεταξιού.

Παρότι μ’ αυτόν τον τρόπο μεταφέρονται πολύ λιγότερα φορτία ανά αμαξοστοιχία σε σχέση με τα πλοία κοντέινερ, ο χρόνος είναι ο μισός σε σχέση με την διαδρομή Σαγκάη – Instanbul. Και, φυσικά, τα φορτία μπορεί να προορίζονται για την δυτική κίνα, οπότε το χρονικό όφελος της χερσαίας (σιδηροδρομικής) μεταφοράς είναι ακόμα μεγαλύτερο. Εκείνο που χρειάζεται είναι αρκετά περισσότερα δρομολόγια – ζήτηση δηλαδή.

Παρότι οι χερσαίες μεταφορές εμπορευμάτων από και προς την κινέζικη επικράτεια υστερούν σε όγκο ανά δρομολόγιο, ανάλογα με τους προορισμούς τους υπερέχουν σημαντικά σε χρόνους. (Στις μεταφορές με ψυγεία αυτό το τελευταίο είναι σημαντικό). Υπάρχει ένα επιπλέον όφελος, γεωπολιτικό: τα γενικά υποτιμημένα “-stan” της κεντρικής ασίας αποκτούν ρόλο, όχι μόνο σαν περάσματα αλλά και σαν (βιομηχανικές) εγκαταστάσεις επεξεργασίας, συναρμολόγησης, επιμελητείας «καθ’ οδόν».

Δεν είναι λοιπόν παράξενο που η στρατιωτική νίκη («τιμωρία» ίσως είναι πιο κατάλληλη λέξη) του Baku επί της Yerevan για τις φιλίες της με την Ουάσιγκτον, με την άμεση βοήθεια της Άγκυρας και την έμμεση της Μόσχας και της Τεχεράνης, έχει επίδραση στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής ασίας. Ρωσία, τουρκία, ιράν, πακιστάν, καζακστάν, αζερμπαϊτζάν, τατζικιστάν, ουζμπεκιστάν, γεωργία, και φυσικά η κίνα δημιουργούν (ή αυτό επιδιώκουν) μια καπιταλιστική «πύκνωση» (και) στην κεντρική ασία… Πράγμα που δεν αρέσει καθόλου σε κάποιες δυτικές «μεγάλες δυνάμεις», ειδικά σ’ εκείνες που θεωρούσαν ότι έχουν τα δυνατά πιόνια στη «μεγάλη σκακιέρα».

Τι θα κάνουν άραγε για να εκδηλώσουν την έχθρα τους; Θα φανεί. Να θυμήσουμε μόνον αυτό: κανένας πόλεμος δεν κηρύχτηκε στο όνομα των πραγματικών αιτίων και των αληθινών στόχων του· σίγουρα απ’ τον Τρωϊκό και μετά!..

(Και για «τον πόλεμο κατά του αόρατου εχθρού» ισχύει το ίδιο…)