Tag: ιράν

Ταραγμένα νερά, κινούμενη άμμος 1

Τετάρτη 21 Νοέμβρη. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι ο άξονας έχει χάσει στρατιωτικά την μάχη για τη «νέα μέση Ανατολή», σίγουρα σε ότι αφορούσε το κόλπο isis. Και ότι το μπλοκ της Αστάνα, εννοημένο σαν ιμπεριαλιστική συμμαχία, έχει επεκτείνει σημαντικά την επιρροή του έχοντας αποκαταστήσει μια καλή εδαφική ζώνη (απ’ τον λίβανο ως, σχεδόν, τα δυτικά σύνορα της ζώνης af/pak) όπου δεν έχει βέβαια τον πλήρη έλεγχο (αμερικανικές βάσεις υπάρχουν σε διάφορα σημεία της βορειοανατολικής συρίας και του βόρειου ιράκ) αλλά έχει σίγουρα την δυναμική. Κερδίζοντάς την σχεδόν απ’ το πουθενά.

Το γεγονός ότι ο άξονας, παραδεχόμενος (σιωπηρά και ως κάποιο σημείο…) την ήττα του στο συριακό / ιρακινό / λιβανέζικο πεδίο μάχης, προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί βάζοντας σαν στόχο την Τεχεράνη, και το γεγονός επιπλέον ότι για να αποκτήσει «ψαχνό» και «προοπτική» τόσο η αντιμετώπιση του ιρανικού ιμπεριαλισμού όσο και η ανάσχεση του τουρκικού απαιτείται ένα «παναραβικό μπλοκ» (την δημιουργία και την διαχείριση του οποίου είχε αναλάβει ο τοξικός) δείχνει το γιατί το κεφάλι του παραμένει στο θρόνο και, κυρίως, στα «γραφεία στρατηγικού σχεδιασμού» τόσο στο Τελ Αβίβ όσο και στην Ουάσιγκτον. Δείχνει όμως και το γιατί είναι τόσοι εκείνοι που φανερά ή κρυφά ενδιαφέρονται να του το ρίξουν, τώρα που τον έπιασαν με το ηλεκτρικό πριόνι στα χέρια…

Πολλά κρίσιμα κόλπα, τμήματα του γενικού σχεδιασμού, στα οποία ο τοξικός και η κλίκα του ήταν βασικοί (σαν απλόχεροι χρηματοδότες και όχι μόνο) έχουν αποτύχει… Το σχέδιο isis… Η πρόκληση κρίσης και εμφυλίου στο λίβανο (με την απαγωγή / εκβιασμένη παραίτηση της μαριονέτας Hariri)… Η πολιορκία, ακόμα και η στρατιωτική καταστροφή της Ντόχα… Ο πόλεμος στην υεμένη… Ακόμα και η πολυδιαφημισμένη (μερική) ιδιωτικοποίηση της aramco… Σχεδόν κάθε μία απ’ αυτές τις ήττες του τοξικού ήταν αποτυχία του άξονα· και νίκη του μπλοκ της Αστάνα (και του Πεκίνου στο βάθος).

Δύο κόλπα έχουν απομείνει: η “συμφωνία του αιώνα” (για την «λύση στην Παλαιστίνη») και η όξυνση της αναμέτρησης με το ιράν μέσα απ’ την δημιουργία ενός «παναραβικού» οικονομικού και στρατιωτικού μπλοκ… Το πρώτο είχε σχεδόν βουλιάξει πριν την δολοφονία Khashoggi – απόδειξη οι διαρκείς αναβολές, απ’ την περασμένη άνοιξη, στην ανακοίνωσή του… Το δεύτερο δείχνει ότι βουλιάζει τώρα, αργά μεν αλλά σταθερά. Και θα πάει στον πάτο όταν επισημοποιηθεί εκείνο που όλοι έχουν καταλάβει: η διαταγή και οι οδηγίες του boss τοξικού στο προξενείο του στην Istanbul…

Ταραγμένα νερά, κινούμενη άμμος 2

Τετάρτη 21 Νοέμβρη. Πριν δυο μέρες αντιπροσωπεία βουλευτών απ’ το Αμμάν έκανε επίσκεψη στη Δαμασκό. Ήταν η πρώτη τέτοια επίσημη (και, σύμφωνα με τις δηλώσεις, «εγκάρδια»…) συνάντηση απ’ το 2011, τις σφαγές διαδηλωτών απ’ το καθεστώς Άσαντ και το ξέσπασμα του «εμφύλιου» στη συρία. Από τότε μέχρι πρόσφατα το βασίλειο της ιορδανίας ήταν ζώνη επιμελητείας τόσο για τον αμερικανικό και τον αγγλικό στρατό, όσο και για διάφορες ένοπλες οργανώσεις της αντι-Άσαντ αντιπολίτευσης (συμπεριλαμβανομένου του isis).

Τώρα ο ιορδανός βασιλιάς Abdullah ο Β το βλέπει αλλιώς. Το ιορδανικό καθεστώς δεν είναι σημαντικό οικονομικά, και δεν είναι καίριο για την δημιουργία του «παναραβικού μπλοκ» εναντίον της Τεχεράνης που τόσο θέλει ο άξονας. Είναι όμως ιδιαίτερα σημαντικό για το άλλο κόλπο, την «λύση του αιώνα» για την Παλαιστίνη, επειδή έχει επίσημα (διεθνώς κατοχυρωμένο) λόγο για το θέμα. Ο Abdullah είναι αντίθετος, και βρισκόταν ως πρόσφατα υπό τον έντονο εκβιασμό τόσο της Ουάσιγκτον όσο και του Ριάντ.

Παρόλα αυτά (ή, ίσως, εξαιτίας αυτών…) επιχειρεί μια σταδιακή προσέγγιση με την Τεχεράνη· και, τώρα, επωφελούμενος απ’ το αδυνάτισμα του σαουδαραβικού κρίκου, και με την Δαμασκό – την Δαμασκό του Άσαντ… Αυτό σημαίνει όχι μόνο εκ νέου αναγνώριση του συριακού καθεστώτος· σημαίνει επίσης αναζήτηση στο μπλοκ της Αστάνα (και ακόμα μακρύτερα, στο Πεκίνο…) στηριγμάτων (πολιτικών και οικονομικών). Και όχι μόνο σε σχέση με την Παλαιστίνη…

Μετά την Ντόχα το Αμμάν… Αν ακολουθήσει και το κουβέιτ (που παραδοσιακά δεν έχει αντι-ιρανική πολιτική) τότε το όνειρο του παναραβικού / αντι-ιρανικού μπλοκ θα χρεωκοπήσει, ειδικά αν «οδηγείται» από ένα Ριάντ είτε του τοξικού αυτοπροσώπως είτε κάποιας βιτρίνας του, με την ίδια πολεμοκάπηλη killer ιδεολογία.

Μια γρήγορη αλλαγή της (ροής της) ιστορίας

Τρίτη 13 Νοέμβρη. Πριν μόλις έξι μήνες, τον περασμένο Μάη, Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ και Ριάντ θεωρούσαν ότι παρά την σχεδόν εξαφάνιση του «παράγοντα isis» απ’ το συριακό και ιρακινό πεδίο (ο θύλακας του idlib ήταν μια αξιοποιήσιμη εξαίρεση) είχαν ακόμα τον άνεμο στα πανιά τους. Η Ουάσιγκτον είχε ήδη μεταφέρει την πρεσβεία της στην Ιερουσαλήμ, και ετοιμαζόταν για το τελικό κτύπημα, την επιβολή της «συμφωνίας του αιώνα» (για την «λύση του παλαιστινιακού προβλήματος»), κομμένης και ραμένης στα μέτρα του Τελ Αβίβ. Οι φήμες ότι «σήμερα, αύριο, την άλλη βδομάδα» (θα γίνει η παρουσίαση…) έδειχναν, βέβαια, ότι υπήρχαν κάποια προβλήματα στην αποδοχή του σχεδίου, όχι μόνο απ’ το γενικά άθλιο καθεστώς του Αμπάς, αλλά και απ’ το Αμμάν.

Οι παράπλευρες, υποστηρικτικές κινήσεις θεωρούνταν πάντως δεδομένες. Πρώτον, η Μόσχα θα συμφωνούσε (έτσι έλεγαν οι εκτιμήσεις) με το Τελ Αβίβ να μην το εμποδίζει να βομβαρδίζει ιρανικές θέσεις οπουδήποτε στο συριακό πεδίο μάχης. Και δεύτερον, ο τοξικός, θα αναδεικνυόταν σε μοντέλο «μεταρρυθμιστή» στο Ριάντ, παρασέρνοντας και τις υπόλοιπες κοντινές του πετροχούντες. Όλοι αυτοί μαζί (πετροχούντες, χούντα του Καΐρου, Τελ Αβίβ), μόλις «έλυναν το παλαιστινιακό» θα σχημάτιζαν μια αντι-ιρανική συμμαχία που γρυλίζοντας, γαυγίζοντας ή και πυροβολώντας θα στρίμωχνε την Τεχεράνη, θα αδυνάτιζε το μπλοκ της Αστάνα, και θα επέτρεπε στον άξονα την ανάκτηση αρκετού απ’ το χαμένο έδαφος στη συρία και στο ιράκ…

Σήμερα, έξι μήνες μετά, έχουν έρθει τα πάνω κάτω. Ό,τι είχε επενδυθεί στον θύλακα του Idlib φαλήρισε, κι αυτό ήταν κυρίως δουλειά της Άγκυρας και των υπηρεσιών της. Η Μόσχα όχι μόνο δεν συναίνεσε στις αεροπορικές εκκαθαρίσεις του Τελ Αβίβ, αλλά μετά την κατάρριψη του αεροπλάνου της έχει μετατρέψει την δυτική συρία σε «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» για το ισραήλ· που προσπαθεί να παρηγορήσει τους υπηκόους του με παιδικά ψέμματα του είδους «μπαααα, εμείς συνεχίσουμε να κτυπάμε χωρίς να μας παίρνουν χαμπάρι». Όσο για τον τοξικό; Η όμορφη ιδέα του να σφάξει έναν τουρκικής καταγωγής (ο παππούς του ήταν τούρκος) σαουδάραβα δημοσιογράφο στο προξενείο της Istanbul τον έχει παραδώσει χειροπόδαρα δεμένο στο δεύτερο μεγαλύτερο εχθρό του, το καθεστώς Erdogan. Σα να μην έφταναν αυτά, Βερολίνο και Παρίσι «ήρθαν κοντά» στο μπλοκ της Αστάνα – με άλλοθι την ανοικοδόμηση της συρίας….

Αυτή η γρήγορη αλλαγή δεδομένων και συσχετισμών, δίπλα μας, έγινε σχετικά «αθόρυβα» (αν υπολογίσει κανείς την σημασία της). Και είναι αμφίβολο αν εκτός απ’ την ασταμάτητη μηχανή την έχει καταγράψει / περιγράψει οποιοσδήποτε άλλος. Ειδικά στα φιλοαμερικανικά και φιλοϊσραηλινά μέρη μας, όπου τα χέρια της «εθνικής γραμμής» φτάνουν πολύ μακρύτερα απ’ όσο νομίζετε…

Στρατηγική αναδίπλωση;

Τρίτη 13 Νοέμβρη. Η ελληνική «εθνική γραμμή» διαφημίζει τώρα όλο καμάρι εκείνο που η ασταμάτητη μηχανή φωνάζει απ’ τις αρχές του 2017: τον άξονα Ουάσιγκτον – (Λονδίνου) – Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ – (Ριάντ) με την προσθήκη (όχι βέβαιη) του Καΐρου.

Ο άξονας αυτός δεν είναι καινούργιος… Αλλά δεν ήταν αυτό που πουλάει ο ελληνικός ιμπεριαλισμός σήμερα. Στην ουσία ήταν στρατιωτικός άξονας ελέγχου της ανατολικής Μεσογείου σαν «μετόπισθεν» και σαν «επιμελητειακή ζώνη» σε σχέση με την βασική «γραμμή αντιπαράθεσης» που, αν όλα πήγαιναν καλά για τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ θα ήταν αρκετά ανατολικότερα: στον περσικό κόλπο.

Τίποτα δεν έχει πάει καλά… Τι είναι, λοιπόν, αυτό που διαφημίζει το ελληνικό βαθύ κράτος «μέσα απ’ τα δόντια»; Την γεωπολιτική «αναβάθμιση» του ελλαδιστάν λόγω της μετατροπής της ανατολικής Μεσογείου σε βασική γραμμή αντιπαράθεσης του 4ου παγκόσμιου; Διαφημίζει δηλαδή (ή εύχεται, ή έχει συμπεράνει) την υποχώρηση του αμερικανικού, του ισραηλινού και του σαουδαραβικού ιμπεριαλισμού απ’ τα ανατολικά του 35ου μεσηβρινού (εκείνου που περνάει απ’ το ισραήλ) στα δυτικά του;

Μόνο στις ελληνικές φαντασιώσεις μια τέτοια «στρατηγική αναδίπλωση» των υπόλοιπων συμμάχων του άξονα θα είχε νόημα!! Για το απαρτχάιντ καθεστώς του Τελ Αβίβ, για παράδειγμα, η αοζ του δεν είναι χώρος για ναυμαχίες (δεν διαθέτει καν αξιόλογο πολεμικό ναυτικό) αλλά μέρος για να ρουφάει γκάζι, για να καλύψει κατ’ αρχήν τις ενεργειακές του ανάγκες. Ούτε για την Ουάσιγκτον (που ελέγχει έτσι κι αλλιώς την περιοχή) ζητούμενο είναι να μην φτάσει η ευρασιατική επιρροή στην … ιταλία!

Φυσικά είναι αλήθεια ότι με τα τωρινά δεδομένα αυτή η επιρροή έχει «αγγίξει» πράγματι τα ανατολικά παράλια της Μεσογείου. Αλλά τα έχει μόνο αγγίξει: η ρωσική αεροναυτική παρουσία είναι γενικά μικρή, η ιρανική μέσω φρουρών της επανάστασης επίσης μικρή· όσο για την κινεζική «οικονομική σφαίρα» δεν έχει φτάσει ακόμα στη συρία (παρότι πρόκειται να φτάσει). Εννοείται πως ο άξονας είναι θορυβημένος απ’ αυτές τις εξελίξεις και τον συνδυασμό τους. Όμως σε κάθε περίπτωση η κρίσιμη (γεωγραφική) θέση «ανάσχεσης» που θα ήθελαν οι ιμπεριαλισμοί της Ουάσιγκτον, της Τελ Αβίβ και του Ριάντ (ή, ειπωμένο αλλιώς, η θέση «σπασίματος» του ευρασιατικού project στη μέση Ανατολή) είναι το ιράν.

Αν ο «άξονας» δεν καταφέρει να ανασυστήσει την επιθετικότητά του εκεί, κι αν πρέπει να «οχυρωθεί» στην ανατολική Μεσόγειο εγκαταλείποντας όλες τις ενδιάμεσες περιοχές, τότε δύο τουλάχιστον απ’ τα κράτη / μέλη του (το ισραήλ και η σαουδική αραβία…) την «έχουν κάτσει την βάρκα» – για να το πούμε πρόχειρα… Πρακτικά ωστόσο ακόμα κι αυτή η «οχύρωση» είναι αδύνατη με την Άγκυρα αντίπαλο… Γι’ αυτό ο αμερικανικός στρατός φυτεύτηκε στην βορειοανατολική συρία, με “κάλυψη” τις ypg: επειδή απο εκεί ελέγχει όλη την γύρα… (Ρίξτε μια ματιά στον πάνω χάρτη).

Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός δένεται με τον αμερικανικό και τον ισραηλινό, αλλά σ’ αυτήν την «παρέα» δεν μπορεί να σχεδιάσει οτιδήποτε. Κι έτσι δεν αποκλείεται να βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις…

Μόνο να μας κόψει τους λαιμούς μπορεί – πράγμα που θα κάνει όποτε χρειαστεί…

Μα που έμπλεξε αυτό το αρνάκι του θεού;

Δευτέρα 12 Νοέμβρη. Είναι, όμως, κι αυτοί οι new york times!… Πω πω πω! Δηλαδή δεν μπορεί ένας άραβας πρίγκηπας να συνομωτεί για να σκοτώσει αντιπάλους του; Μόνο οι πρωτοκοσμικές υπηρεσίες έχουν αυτό το προνόμιο;

Σε χθεσινό τους ρεπορτάζ οι n.y.t. αποκαλύπτουν ότι σύμφωνα με 3 άτομα που έχουν γνώση των συζητήσεων, κορυφαίοι αξιωματούχοι των σαουδαραβικών μυστικών υπηρεσιών, κοντά στον πρίγκηπα Mohammed bin Salman, ζήτησαν από μια μικρή ομάδα επιχειρηματιών πέρυσι να χρησιμοποιήσουν μισθοφόρους για να καθαρίσουν ιρανούς εχθρούς του βασιλείου. Για να προσθέσουν ότι ο Ahmed al-Assiri (ένα απ’ τα δεξιά χέρια του τοξικού, απ’ τις υπηρεσίες – ένας σωστός και δραστήριος πρίγκηπας έχει πολλά δεξιά χέρια…) που απολύθηκε σαν υπεύθυνος μετά την δολοφονία του Khashoggi, συμμετείχε σε συνάντηση τον Μάρτιο του 2017, στο Ριάντ, όπου επιχειρηματίες κανόνισαν ένα σχέδιο 2 δισεκατομυρίων δολαρίων για να αγοραστούν ιδιωτικές εταιρείες κατασκοπείας και να σαμποτάρουν την ιρανική οικονομία…. Στη διάρκεια των συζητήσεων (όπου οι επιχειρηματίες προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν την σαουδαραβική χρηματοδότηση του σχεδίου τους) οι βοηθοί του Assiri ενημερώθηκαν για ένα πιο συγκεκριμένο σχέδιο δολοφονίας του Qassim Suleimani, επικεφαλής των επίλεκτων δυνάμεων Quds, των ιρανών φρουρών της επανάστασης…

Σιγά ρε n.y.times! Σε λίγο θα μας πείτε ότι οι (σπέσιαλ ή όχι) δολοφόνοι πληρώνονται κιόλας!!! Μα δεν το κάνουν μόνο για την χαρά του αίματος;

Όμως άλλο είναι το θέμα. Την ώρα που ο τοξικός έχει αυτήν την, πως να την πούμε;, άντε εκκρεμότητα (όχι μόνο με την δολοφονία αλλά και με το πτώμα του Khashoggi), βγαίνουν οι καθεστωτικοί new york times για να του ρίξουν άλλη μια μαχαιριά. Κατηγορώντας τον ότι κάνει επικηρύξεις και πληρώνει κυνηγούς κεφαλών… Ποιόν; Αυτόν το πρίγκηπα της επί γης κόλασης, τον μικρό άγιο του σκότους…

Είναι δυνατόν να ισχύουν τέτοια πράγματα; Είναι δυνατόν ο τοξικός να είναι ο φραγκάτος «μπροστινός» του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον; Ούτε μία στο εκατομμύριο!!! Ξέρετε όμως γιατί ακούγονται τέτοια τερατώδη ψέμματα εναντίον ενός νεαρού, αθώου και χνουδωτού bin Salman; Επειδή έχουμε γεμίσει τοξικο-φοβικούς!!!

Μάλιστα κυρίες και κύριοι, αυτό συμβαίνει!

Μερικοί δρόμοι οδηγούν στη Μόσχα 1

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Οι γενειοφόροι στη φωτογραφία δεν είναι hipsters. Είναι το χειρότερο είδος ανθρώπων στον κόσμο – ή, αυτό έλεγε η δυτική προπαγάνδα μέχρι χτες (ίσως και ως μεθαύριο). Είναι αφγανοί ταλιμπάν…

Μιας και ο ρώσος υπ.εξ. δεν φαίνεται να προωθεί το σχέδιο «χωρισμού του κράτους απ’ την εκκλησία», άλλο ήταν το θέμα – μιας συνάντησης όπου εκτός απ’ το ρωσικό κράτος και το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν συμμετείχαν υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι των εξής ακόμα κρατών: κίνα, πακιστάν, ιράν, ινδία, ουζμπεκιστάν, κιργιζιστάν, τατζικιστάν, καζακστάν, τουρκμενιστάν… Οπότε, επειδή μπορεί να διαβάζετε διαγώνια, ας το τονίσουμε κατ’ αρχήν σαν βασικό: οι ταλιμπάν είναι επίσημα και διεθνώς αναγνωρισμένος πολιτικός οργανισμός…

Η σύσκεψη όλων αυτών έγινε χτες, στη Μόσχα. Για το μέλλον «της ειρήνης» στο αφγανιστάν… Η επίσημη αφγανική κυβέρνηση (που ακόμα προσπαθεί να στηριχτεί στην Ουάσιγκτον) αρνήθηκε να στείλει επίσημη αντιπροσωπεία· πήγε όμως στη Μόσχα αντιπροσωπεία του «συμβουλίου για την ειρήνη» (στο αφγανιστάν) όπου υπάρχουν και κάποιοι κυβερνητικοί από Καμπούλ μεριά. Η Ουάσιγκτον, επίσης, δεν συμμετείχε επίσημα· ένας υπάλληλος της πρεσβείας της στη Μόσχα (ένας απ’ την cia δηλαδή) ήταν, απλά, «παρατηρητής». Για να το πούμε ωμά: αφού, έτσι κι αλλιώς, η Ουάσιγκτον θα κατασκόπευε αυτή τη συνάντηση, ε, ας είχε και έναν κανονικό «παρατηρητή»…

Τι έχουμε εδώ, λοιπόν; Μετά το μπλοκ της Αστάνα και το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έχουμε, ας το πούμε έτσι, το μπλοκ του Ινδοκούς. Με την ίδια βασική σύνθεση (το Πεκίνο λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ της Αστάνα όπως ανάλογα η Άγκυρα λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ του Ινδοκούς και του Βλαδιβοστόκ…), με έξτρα συμμετοχές όπου και όσο χρειάζονται.

Είναι γεγονός ότι και η Ουάσιγκτον κουβεντιάζει με το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν – κρυφά, ανεπίσημα, στη Ντόχα. Θα έλεγε κανείς ότι «περίπου τους αναγνωρίζει» (την ίδια στιγμή που τους βομβαρδίζει). Αλλά υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές με το χθεσινό ραντεβού. Πρώτον, χτες, οι ταλιμπάν δεν ήταν «κρυμμένοι» – μιλούσαν φανερά και καθαρά με εκπροσώπους κρατών… Δεύτερον, οι ανεπίσημες συζητήσεις με την Ουάσιγκτον δεν οδηγούν πουθενά αφού οι ταλιμπάν απαιτούν χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης του αμερικανικού στρατού και των βάσεών του απ’ το αφγανιστάν· αντίθετα χθες στη Μόσχα αυτό θεωρούνταν λίγο πολύ αυτονόητο… Τρίτο και τελευταίο: κανένας απ’ τους χθεσινούς συνομιλητές των ταλιμπάν δεν τους βομβαρδίζει· αντίθετα κάποιοι (ποιοί; έλα ντε!) τους εξοπλίζουν και τους εκπαιδεύουν. Οπότε η συνάντηση ήταν φιλική.

(φωτογραφίες. Κατ’ αρχήν καλή θα ήταν μια κάποια εξοικείωση· η ισλαμοφοβία είναι χειρότερη από άλλες –φοβίες…. Μετά η υπενθύμιση: οι ταλιμπάν ΔΕΝ είναι ουαχαβιστές, isis, σαουδική αραβία και τα λοιπά. Είναι όμως συντηρητικοί· δεν χωράει αμφιβολία. Ωστόσο, μαζί με τον θρησκευτικό συντηρητισμό τους – που ωστόσο δεν έχει σχέση μ’ αυτά που λέγονταν στη δύση όταν έπρεπε να δικαιολογηθεί η αμερικανική εκστρατεία / κατάκτηση του αφγανιστάν – οι ταλιμπάν είναι κυρίως πολιτική δύναμη.

Συνεπώς αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι από «διαθρησκευτικό διάλογο»… Είναι από ανοικτά διαμορφούμενες συμμαχίες πάνω στη μεγάλη γραμμή αντιπαράθεσης ανατολική Μεσόγειος – Ειρηνικός, του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: οι ταλιμπάν φέρονται να ελέγχουν ήδη το 45% έως 50% της αφγανικής επικράτειας…

Εμπορικός (αλλά όχι μόνο…) πόλεμος 1

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Το έχετε διαβάσει ήδη εδώ κάμποσες φορές, σαν άποψη της ασταμάτητης μηχανής. Ιδού τώρα, πιο “έγκυρα”, από έναν ειδικό:

…Το πρώτο ταμπλώ του Trump είναι το σπάσιμο των κανόνων του εμπορίου. Πολλοί στην κυβέρνησή του θεωρούν τις αρχές και τις διαδικασίες του ΠΟΕ σαν εμπόδιο στις διμερείς διαπραγματεύσεις. Θα προτιμούσαν να κλείνουν συμφωνίες με άλλους έναν προς έναν, χωρίς να υποχρεώνονται να εφαρμόζουν μέτρα φιλελευθεροποίησης και χωρίς να είναι αναγκασμένοι να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις του ΠΟΕ για την επίλυση εμπορικών διαφορών. Στόχος τους είναι να αναδιαρθρώσουν τις εμπορικές σχέσεις, διαμορφώνοντας ένα σχήμα κύκλου με τις ΗΠΑ στο κέντρο και τα υπόλοιπα κράτη στην περιφέρεια.

Η αιτία είναι αρκετά απλή: οι πολυμερείς κανόνες προστατεύουν πάντα τους πιο αδύναμους. Γιατί, λοιπόν, οι ΗΠΑ θα πρέπει να εμποδίζονται απ’ το να χρησιμοποιήσουν την συντριπτική διαπραγματευτική τους ισχύ; Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ, Μεξικό και Καναδά (USMCA) δείχνει τον δρόμο, καθώς επιβάλει στις δύο άλλες χώρες δεσμεύσεις που συμφέρουν τις ΗΠΑ, περιορίζοντας τις δικές τους επιλογές εμπορικής πολιτικής…

Αυτά έγραφε μεταξύ άλλων πριν λίγες μέρες, στις 26 Οκτώβρη, ο Jean Pisani-Ferry (καθηγητής στη σχολή διακυβέρνησης Hertie στο Βερολίνο, και στο ινστιτούτο πολιτικών επιστημών στο Παρίσι) στο site project syndicate. Και έτσι συμβαίνει: πέρα απ’ τα προσωπικά (ή ζωϊκά…) χαρακτηριστικά του ψόφιου κουναβιού, η ανάληψη της διοίκησης των ηπα απ’ τους συντηρητικούς απ’ το 2017 σηματοδοτεί την οριστική εγκατάλειψη του project «παγκοσμιοποίηση» απ’ τον βασικό επί 3 και πλέον δεκαετίες προωθητή του (τις ηπα) – με την ουρά στα σκέλια… Στην παγκόσμια εμπορική / καπιταλιστική αρένα όπως διαμορφώθηκε σταδιακά απ’ τα ‘80s και εντατικά απ’ τα ‘90s κάτω απ’ την αμερικανική σημαία, οι ηπα ηττήθηκαν· κάτι που ήταν ξεκάθαρο ήδη απ’ τα μέσα των ‘10s… Η διοίκηση Obama ήταν η τελευταία που προσπάθησε να διαρθρώσει (και να αξιοποιήσει υπέρ της ηγεμονίας του αμερικανικού καπιταλισμού) τις πολυμερείς εμπορικές / οικονομικές συμφωνίες. Ο Obama είχε την φιλοδοξία (ειδικά με την πολυμερή εμπορική συμφωνία του Ειρηνικού – TTP) να κυκλώσει εμπορικά / οικονομικά (και, κατά συνέπεια) και στρατιωτικά τον κινεζικό καπιταλισμό (“asia pivot”…) με έναν ευρύ συνεταιρισμό. Απέτυχε. Τελικά η TTP υπογράφτηκε χωρίς τις ηπα…

Το τέλος της «παγκοσμιοποίησης» συνεπάγεται, υποχρεωτικά, και την ιδεολογική / πολιτική υποχώρηση των «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων που την είχαν προωθήσει· ενδεχομένως οφελούμενα και τώρα, ή ακόμα και στο μέλλον. (Αυτά τα υποκείμενα δεν εξαφανίζονται! Υποχωρούν αναγκαστικά, ελλείψει σχεδίου και αποτελεσματικότητας, και οχυρώνονται σε δευτερεύοντα και τριτεύοντα ζητήματα σε σχέση με την γενική, παγκόσμια κίνηση του κεφάλαιου… Ζητήματα φύλων, σεξουαλικοτήτων, δικαιωμάτων, μειονοτήτων, πολιτικής ορθότητας, κλπ… Ζητήματα που, σε κάθε περίπτωση, έχουν εγγραφεί προ πολλού, απ’ τα ’90s, στην καπιταλιστική αξιοποίηση· αν και όχι μ’ έναν μόνο τρόπο…)

Η «πολιτική ώθηση» (συχνά απ’ τα πάνω) μιας διαφορετικής συμμαχίας «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων, εθνικιστικών, ρατσιστικών, συντηρητικών, μισαλλόδοξων είναι η πιο χτυπητή μορφή που παίρνει η επιστροφή του πλανήτη καθαρά και ωμά στο καπιταλιστικό ethos «ο-καθένας-για-την-πάρτη-του». Αυτό που περιγράφει συνοπτικά ο Pisani-Ferry για το (ας το πούμε έτσι) “νέο αμερικανικό παράδειγμα”: ένας μ’ έναν, και νικάει ο πιο δυνατός. «Προχωράς και πυροβολάς»… Όχι απλά «άγρια δύση», αλλά άγρια ξεκαθαρίσματα παντού.

Οπωσδήποτε το «ένας μ’ έναν» είναι η ελπίδα του αμερικανικού (και ως έναν βαθμό του πολύ πιο αδύναμου αγγλικού) καπιταλισμού… Τα αφεντικά του, όμως, δεν μπορούν να επιβάλλουν στους αντιπάλους τους να εμφανίζονται μόνοι τους, γυμνοί στ’ αγγούρια. Οι αντι-συσπειρώσεις είναι η μόνη λογική συνέπεια: εμπορικές / οικονομικές, και φυσικά στρατιωτικές. Για παράδειγμα η Σεούλ υπέγραψε χτες συμφωνία εμπορίου με την Τεχεράνη, με τις συναλλαγές να γίνονται στο νοτιοκορεατικό νόμισμα. Είναι η πιο πρόσφατη περίπτωση, αλλά καθόλου η τελευταία. Παρακάμπτοντας το δολάριο στις διεθνείς συναλλαγές «φίλοι και εχθροί» πριονίζουν το ένα απ’ τα δύο κλαδιά πάνω στο οποίο κάθεται η «συντριπτική διαπραγματευτική ισχύς» των ηπα: την διεθνή χρήση του εθνικού τους νομίσματος…

Πυρετός κυρώσεων 2

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Επειδή (προφανώς) οι αξιωματούχοι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού καταλαβαίνουν ότι το να επαναφέρουν μονομερώς σε ισχύ τις προ συμφωνίας του 2015 “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης δεν θα είχε πια σπουδαία αποτελέσματα (επειδή τώρα είναι αρκετοί και αρκετά ισχυροί εκείνοι που δεν πρόκειται να υπακούσουν), έβαλαν και “καπάκι”. Τριακόσιες (300) επιπλέον ποινές σε “οντότητες” του ναυτιλιακού, πετρελαϊκού, ασφαλιστικού και τραπεζικού τομέα του ιρανικού καπιταλισμού.

Αυτή η εκτόξευση και η ρητορική που την συνοδεύει προδίδει κάτι σαν “ιερή λύσσα” εκ μέρους της Ουάσιγκτον· “ιερή λύσσα” που δεν προέρχεται απλά απ’ την αυξανόμενη επιρροή (στη μέση Ανατολή) της Τεχεράνης. Για την ακρίβεια αυτή η εκθετική εκτόξευση ποινών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις διεθνείς συμμαχίες του ιρανικού καθεστώτος (με Μόσχα, Πεκίνο, Άγκυρα, Ντόχα). Συνεπώς η “ιερή λύσσα” της στοχοποίησης της Τεχεράνης είναι έμμεση αλλά σαφής παραδοχή της αμερικανικής αδυναμίας να την στριμώξει αποτελεσματικά.

Αν στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι η Τεχεράνη είναι “ο αδύνατος κρίκος” στην τωρινή σύνθεση του ευρασιατικού μπλοκ κάνουν λάθος. Η αποτυχία του αμερικανικού σχεδιασμού στη συρία και στο ιράκ θα έπρεπε να τους το έχει δείξει…

Η αποτυχία φωτίζεται απ’ αυτήν την ιδιοτελή ανισορροπία: τρελές κυρώσεις στο ιρανικό καθεστώς· τουμπεκί ψιλοκομμένο απέναντι στο σαουδαραβικό, ακόμα και με ένα Khashoggi σε φέτες: όταν ένα ιμπεριαλιστικό κράτος πουλάει ύμνους σε ανώτερες αξίες και αναγκάζεται σε τόσο χοντροκομένη διαχείριση, «κτυπάει στο μάτι» – σ’ όλον τον πλανήτη. Το «ή μαζί μας ή εναντίον μας» ακούγεται πια από θέση αδυναμίας. Όχι επειδή υπάρχουν κράτη φίλοι του δίκαιου. Καθόλου! Αλλά επειδή όταν πέφτουν οι μάσκες της δύναμης (μέσα απ’ την χοντροκομμένη ιδιοτέλεια), όταν καταρρέουν τα καλοπροβεβλημένα επί δεκαετίες προσχήματα, ο βασιλιάς έχει κατεβάσει τα βρακιά του.

Πυρετός στην άμμο

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Μοιάζει fiction, αλλά υπάρχουν ήδη μερικά στοιχεία του. Όπως, για παράδειγμα, η εισβολή του Ριάντ και του Ντουμπάι στην υεμένη – ενός ενδοαραβικός πόλεμος, που πριν μερικά χρόνια θα ήταν αδιανόητος.

Και να το σουρρεαλιστικό του ενδεχόμενου: ένας διευρυμένος ενδο-αραβικός πόλεμος, με συμμετοχή όλων των σειχάτων, εμιράτων, βασιλείων, χουντών, ό,τι σκατά έχει εγκαθιδρυθεί στην περιοχή τέλος πάντων. Η υλική βάση σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν η μειούμενη “στρατηγική αξία” των πετρελαίων, άρα η ανάγκη για έλεγχο ή καταστροφή πετρελαιοπήγαδων. Η ιδεολογική βάση θα μπορούσε να είναι ο έλεγχος στους μουσουλμανικούς “ιερούς τόπους”, στη Μέκκα και στη Μεδίνα. (Κρυφοί guest stars; Μαντέψτε…)

Μοιάζει πράγματι απίθανο. Αλλά μπορεί να πετύχει κανείς, εδώ ή εκεί, δημαγωγούς να υποστηρίζουν πως αυτό που απέτυχε βορειότερα (στη συρία και στο ιράκ) ίσως ξαναδοκιμαστεί νοτιότερα (στην αραβικη χερσόνησο): η “δημιουργική διάλυση”.

Έτσι κι αλλιώς όμως, η περιοχή, κάτω απ’ το βάρος της εξελισσόμενης αλλαγής Ενεργειακού Παραδείγματος του καπιταλιστικού βορρά και σε αναζήτηση “νέας χρησιμότητας”, έχει αρκετά στοιχεία για να γίνει βαλκάνια των αρχών του 20ου αιώνα.

Ο τοξικός μπορεί να αποδειχθεί πιο χασάπης απ’ ότι ως τώρα· κι ως τώρα δεν είναι καθόλου “λίγος” σ’ αυτή τη δουλειά…

Κυρώσεις, ποινές και τιμωρίες (εχθροί αληθινοί, αλλά και φίλοι)

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Ενώ το ψόφιο κουνάβι κάνει αυτό που είχε αναγγείλει, ξαναφέρνει δηλαδή μονομερώς σε ισχύ όλες τις (τότε διεθνείς) “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης που ίσχυαν πριν την συμφωνία 5+1 (του 2015) μεγαλώνοντας μάλιστα τη λίστα των ατόμων και των θεσμών που στοχοποιούνται, η ε.ε. εξακολουθεί να “διαχωρίζει την θέση της”. Χωρίς να είναι σαφές αν έχουν ολοκληρωθεί τα πρακτικά μέτρα (η δημιουργία, για παράδειγμα, ενός θεσμού εκκαθαρίσεων των εμπορικών πληρωμών εκτός swift) που απαιτούνται από μεθαύριο, όταν θα μπει σε εφαρμογή το αμερικανικό ποινολόγιο.

Υπάρχουν, ωστόσο, ένα καλό και ένα καλούτσικο νέο για την Τεχεράνη. Το καλούτσικο είναι ότι η Ουάσιγκτον έκανε την καρδιά της πέτρα και θα επιτρέψει σε μια σειρά κρατών (συμμάχων της) να αγοράζουν κάποιες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου: ιταλία, τουρκία, ινδία, ιαπωνία, νότια κορέα, βασικοί πελάτες της Τεχεράνης, είναι στη λίστα· ενώ (υποτίθεται) γίνονται διαπραγματεύσεις και με το πεκίνο, να εξαιρεθεί κι αυτό απ’ την πύρινη αμερικανική ρομφαία εναντίον όσων τολμούν να κάνουν δουλειές με την Τεχεράνη. Χωρίς τον υπολογισμό του λαθρεμπορίου (: δηλαδή της παράβασης των περιορισμών) η Τεχεράνη υπολογίζει ότι θα κρατήσει τελικά την ημερήσια «παραγωγή» της πάνω απ’ το 1 μύριο βαρέλια (στην πιο πρόσφατη κορύφωση είχε φτάσει τα 2,5 μύρια).

Το καλό νέο είναι ότι ο σύμμαχος της Τεχεράνης, το Πεκίνο, πρόκειται να αγοράσει ουσιαστικά την γειτονική Ισλαμαμπάντ. Υπάρχει ίσως μια υπερβολή στο «θα αγοράσει την Ισλαμαμπάντ», όχι μεγάλη όμως.

Να γιατί. Ο νέος πρωθ. του πακιστάν (και πρώην παίκτης κρίκετ) Imran Khan ανέλαβε πριν δυο μήνες, με μια διάθεση «αναθεώρησης» των στενών σχέσεων με το Πεκίνο· αρχίζοντας απ’ το σχέδιο του «σινο-πακιστανικού διαδρόμου» που, σαν παρακλάδι των «δρόμων του μεταξιού», θα έδινε ελεύθερη πρόσβαση στις κινεζικές μεταφορές στην αραβική θάλασσα, σαν εναλλακτική παράκαμψης των (προς το παρόν αμερικανοκρατούμενων) στενών της Malacca. Το deal ήταν μεγέθους 60 δισεκατομυρίων δολαρίων, και η πρώτη σκέψη ήταν ότι ο Khan θα έκανε τον «σκληρό» στο Πεκίνο – σα να μην βιαζόταν να ξεκινήσουν οι δουλειές…

Ευρισκόμενος ήδη εκεί, για 3ήμερη επίσημη επίσκεψη, παραδέχτηκε το λάθος του… («αυταπάτες» που θα έλεγαν και στην Αθήνα…) Και δεν θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά: το πακιστανικό κράτος είναι στο χείλος της χρεωκοπίας, αφού μέσα στο 2018 τα διαθέσιμά του σε «σκληρό νόμισμα» έπεσαν κατά 42%, στα μόλις 8 δισεκατομύρια. Ίσα ίσα για κάλυψη των εισαγωγών δύο μηνών. Μ’ άλλα λόγια ο Khan θέλει επειγόντως δάνειο, μεγάλο δάνειο – αλλιώς έχει δντ, με ότι συνεπάγεται αυτό (και γι’ αυτούς που τον ψήφισαν…)

Ο Xi τον διαβεβαίωσε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, μιας και η σινοπακιστανική φιλία είναι στρατηγική και «all weather». Το γνωστό: οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Και πράγματι ο κινεζικός καπιταλισμός και τα αφεντικά του θα κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν» (με το αζημείωτο), και μάλιστα ένα «καλύτερο» αρκετά μεγάλο ώστε να μην σκάσει η Ουάσιγκτον (ως δντ…), τέτοιους καιρούς σ’ ένα τόσο κρίσιμο γεωπολιτικά σημείο σαν το πακιστάν.

Το οποίο (να το θυμίσουμε;) βόρεια συνορεύει με το αφγανιστάν… To οποίο, επίσης, έχει σχέσεις (ανάγκης; επιλογής; θα φανεί) με τον τοξικό. Μεταξύ άλλων του παρέχει (επ’ αμοιβή…) στρατό…