Ζόρια – αλλά όχι ζάρια

Δευτέρα 2 Δεκέμβρη. Πέρα απ’ τις μέρα – μέρα ή βδομάδα – βδομάδα εξελίξεις, όταν και αν υπάρχουν τέτοιες, το γεγονός είναι ένα: το «κεφάλαιο λιβύη» δεν είναι για τα δόντια του ελληνικού ιμπεριαλισμού και των υπηρετών του. Έκαναν ονειρικούς υπολογισμούς για γκάζια και διεθνή υποστηρίξη γύρω απ’ τη νότια κύπρο – και απέτυχαν. Έκαναν ονειρικούς υπολογισμούς για γκάζια και διεθνή υποστηρίξη μέσω east med και “τριμερών”, και απέτυχαν (αν και κάποια στιγμή θα χρειαστεί να καταθέσουν τον αιματηρό / μιλιταριστικό τους οβολό σε κάποιον σύμμαχο). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα δεδομένα ήταν σαφή και καθαρά – αλλά ο ελληνικός ιμπεριαλισμός δουλεύει σε «παράλληλη πραγματικότητα». Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος, ειδικά όταν νομίζει ότι τον «παίρνει»…

Η λιβύη, όπως – τελικά – και το σύνολο της Μεσογείου (και της Αφρικής) είναι παγκόσμιο ζήτημα· με όχι ξεκαθαρισμένα ακόμα τα μέτωπα, και με κινούμενη άμμο συμμαχιών στη «δύση». Αντίθετα απ’ αυτά που διαδίδουν (και ενδεχομένως πιστεύουν) τα εθνικά μεγάφωνα ο Sarraj δεν είναι «διεθνώς απομονωμένος»! Βρίσκεται στρατιωτικά σε μειονεκτική θέση, αυτό είναι γεγονός· όπως επίσης είναι γεγονός ότι η Άγκυρα τον έχει βοηθήσει πρακτικά / στρατιωτικά. Όμως απ’ την στιγμή που ο Haftar έφτασε στα περίχωρα της Τρίπολης, όσοι δεν είναι μαζί του ξανατράβηξαν τον Sarraj στο κέντρο του «ενδιαφέροντός» τους. Το να αποκτήσει η Μόσχα (πολύ περισσότερο απ’ το Παρίσι ή την Άγκυρα) βάσεις στη λιβύη θεωρείται, όντως, επικίνδυνα too much τόσο απ’ το Λονδίνο όσο και απ’ την Ουάσιγκτον. Ακόμα και το Παρίσι, που βρίσκεται επίσης πίσω απ’ τον Haftar, μάλλον δεν θα ήθελε να έχει στα πόδια του ρώσους πολλών ειδών και ικανοτήτων…

Είναι πιθανό ότι σε μερικές ημέρες ή λίγες εβδομάδες θα γίνει ένα συνέδριο στο Βερολίνο, για να βρεθεί μια «ειρηνική λύση» στο θέμα της λιβύης. Ένα παρόμοιο που έγινε στο Παλέρμο, υπό την αιγίδα του ιταλικού γκουβέρνου, πριν ένα χρόνο (12 και 13 Νοέμβρη του 2018) απέτυχε. Τότε απέτυχε επειδή ο Haftar με ένα μόνο πράγμα συμβιβάζεται: να γίνει στρατηγός / πρόεδρος της λιβύης. Είναι πιθανό ότι θα αποτύχει και το τωρινό, στο Βερολίνο (αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι μπιστικοί του Haftar), αν και το γερμανικό κράτος έχει περισσότερα εχέγγυα απ’ το ιταλικό για να κάνει πειστικά «κονέ». Αν αποτύχει, πάντως, θα είναι για τον ίδιο λόγο. Επειδή ο Haftar λέει «έχω χάσει 7.000 στρατιώτες – δεν πέθαναν για το τίποτα»… Συγκινητικό!!! Και οι γάλλοι έχουν χάσει πεζοναύτες τους στη λιβύη – αλλά δεν το κάνουν θέμα!

Εκτός αν… συχνά υπάρχει ένα «εκτός αν». Ο ίδιος ο Haftar δεν πρόκειται να το παραδεχτεί, αλλά εφόσον η επίθεσή του για την κατάληψη της Τρίπολης απέτυχε όταν είχε (για να το πούμε έτσι) τον αιφνιδιασμό και τους στρατιωτικούς συσχετισμούς με το μέρος του, δεν θα τα καταφέρει μελλοντικά – χωρίς την ακόμα μεγαλύτερη και πιο φανερή βοήθεια των συμμάχων του. Συνεπώς ο λόγος και η βαρύνουσα γνώμη βρίσκεται στη δική τους αυλή· και όχι στη στολή του Haftar. Κι ας έχει “χάσει” ότι έχει… (Στο κάτω κάτω, όταν αρρώστησε βαριά, οι γάλλοι γιατροί τον έσωσαν… Έχει υποχρεώση…)

Η Μόσχα, το Παρίσι, ακόμα και το Κάιρο μπορεί (μπορεί όμως και όχι, αυτό θα φανεί στην εξέλιξη των πραγμάτων) να εκτιμήσουν ότι δεν πρόκειται να κερδίσουν περισσότερα απ’ ότι έχουν αυτή τη στιγμή· ότι δεν πρόκειται να κερδίσουν όλη τη λιβύη με τον Haftar για πρόεδρο· ότι δεν τους συμφέρει να δουν στην Τρίπολη άγγλους ή αμερικάνους μισθοφόρους μαζί με τους τούρκους· και πως, κατά συνέπεια, θα πρέπει να γίνει ένας κάποιος συμβιβασμός (απ’ αυτούς που κρατάνε χρόνια μέχρι και αν διαμορφωθούν…). Συνήθως δείγμα για την αναγνώριση τέτοιων πιθανοτήτων (συμβιβασμού) είναι κάποια «κατάπαυση του πυρός», κάποια «εκεχειρία» – που ποτέ δεν τηρείται απόλυτα, ωστόσο θεωρείται «βάση για παραπέρα συζητήσεις»… Το Βερολίνο έχει ανακοινώσει ήδη ότι θα συγκροτηθεί ειδική διεθνής επιτροπή για «ό,τι χρειαστεί»… Μένει να φανεί τι και πότε.

Όπως και να εξελιχθούν πάντως οι καταστάσεις, βρίσκονται άμεσα ή/και έμμεσα τόσες «μεγάλες» και «μεσαίες» δυνάμεις στο λιβυκό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, και διακυβεύονται τόσα στον παγκόσμιο πόλεμο στην αφρική, ώστε το ρημαδογκουβέρνο (όπως, άλλωστε, και οι προηγούμενοι, οι φαιορόζ) δεν είναι κάτι παραπάνω απ’ αυτό που είναι: γελοίοι (και γι’ αυτό επικίνδυνοι) μέσα στον ιμπεριαλιστικό μικρομεγαλισμό τους…

By by Hong Kong?

Δευτέρα 2 Δεκέμβρη. Ανάλογα με την οπτική γωνία και τις απόψεις του καθενός είναι είτε υπερβολικά ηλίθιοι, είτε υπερβολικά εθνικιστές – και υπάρχουν πολλά που υποδεικνύουν ότι αυτά τα δύο είναι ένας υπέροχος συνδυασμός στις πρωτοκοσμικές κοινωνίες.

Μετά από μια ανακωχή μιας εβδομάδας ή και κάτι παραπάνω (λόγω εκλογών) κι αφού η κατάληψη του Πολυτεχνείου του Χονγκ Κονγκ τελείωσε πριν μέρες (χωρίς φανφάρες), χτες έγινε μια ακόμα μεγάλη διαδήλωση· τα αναγκαία μπάχαλα· και ψάλθηκε ο αμερικανικός εθνικός ύμνος μπροστά στο προξενείο, συνοδευόμενα αυτά “μ’ όλα τα απαραίτητα”… Η πρόσφατη ψήφιση του αμερικανικού νόμου «για την δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαίωματα» έχει ηλεκτρίσει έναν αριθμό νεαρών χονγκ-κονγκνέζων, που με την ανοχή των υπόλοιπων εύχονται την γρήγορη κατάληψη της επαρχίας / πόλης απ’ τον αμερικανικό («απελευθερωτικό») στρατό. Και το δείχνουν πια – το φωνάζουν.

Συμπληρώνονται 6 μήνες διαμαρτυριών αυτού του είδους. Και παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα, το Πεκίνο δεν έχει εισβάλλει για να επιβάλλει “το νόμο και την τάξη”. Μήπως έχει ένα εναλλακτικό σχέδιο; Οι προσεκτικοί υποστηρίζουν πως ναι: να αφήσει το Hong Kong στο έλεος των φιλοαμερικάνων διαδηλωτών του! Να το ρημάξουν όσο περισσότερο μπορούν, ενόσω το Πεκίνο αναπτύσσει πολύ γρήγορα, σαν πλήρη αντικαταστάτη, την γειτονική Shenzhen. Σύμφωνα μ’ αυτήν την υπόθεση εργασίας το Πεκίνο, που δέχτηκε το «ένα κράτος δύο συστήματα» προκειμένου να του επιστρέψει η αγγλία το Hong Kong το 1997, όχι μόνο δεν χρειάζεται πια το “δεύτερο σύστημα” (την διεθνή χρηματοπιστωτική λειτουργία της άλλοτε αγγλικής αποικίας), αλλά θέλει να ξεμπερδεύει μ’ αυτήν την εν δυνάμει βάση Λονδίνου και Ουάσιγκτον στο έδαφός του. Όχι καταλαμβάνοντάς την στρατιωτικά· αλλά αφήνοντάς την να παρακμάσει. (Πράγματι, αν ετοιμάζεσαι για τα χειρότερα, το τελευταίο που σε απασχολεί είναι αν το “δεύτερο σύστημα” αυτοπυρποληθεί απ’ την ίδια του τη νεολαία…)

Θα φανεί αν αυτή ή άποψη είναι σωστή. Έχει, πάντως, υπέρ της το γεγονός ότι 6 μήνες “μη επέμβασης” είναι πολύ καιρός για μια εξουσία σαν την κινεζική. Προφανώς έχει ένα κάποιο σχέδιο. Που φυσικά δεν χρειάζεται να το φωνάξει…

Η μεγάλη παράκαμψη 1

Κυριακή 1 Δεκέμβρη. Έγινε. Ούτε εντελώς ξαφνικά, ούτε εντελώς αναμενόμενα. Προχτές (Παρασκευή) έξι ευρωπαϊκά κράτη (εκ των οποίων τα τέσσερα και μέλη του νατο) ανακοίνωσαν ότι προσχωρούν στην χρήση του INSTEX (Instrument in Support of Trade Exchanges) – του μηχανισμού που έχουν φτιάξει Παρίσι, Λονδίνο και Βερολίνο για να παρακάμπτουν τις αμερικανικές κυρώσεις στα εμπορικά τους νταραβέρια με την Τεχεράνη. Βέλγιο, δανία, φινλανδία, ολλανδία, νορβηγία και σουηδία ανακοίνωσαν ότι …βρισκόμαστε στη διαδικασία να γίνουμε μέτοχοι του INSTEX, διαμορφώνοντας τις εθνικές μας νομοθεσίες…

Ας θυμίσουμε πρώτα περί τίνος πρόκειται. Ο τρόπος που η Ουάσιγκτον μπορεί να ελέγχει τις διεθνείς οικονομικές συναλλαγές (π.χ. τις εμπορικές) , που πάνω του στήνει τις «τιμωρίες» σε όσους δεν υπακούουν στις διαταγές της («κυρώσεις»), είναι το διεθνές σύστημα εκκαθάρισης συναλλαγών SWIFT. Ο Α αγοράζει απ’ τον Β εμπορεύματα Χ αξίας· ο Β αγοράζει απ’ τον Γ εμπορεύματα Ψ αξίας· ο Γ αγοράζει απ’ τον Α εμπορεύματα Ζ αξίας. Στο βαθμό που αυτές οι συναλλαγές γίνονται διατραπεζικά το SWIFT τις καταγράφει διαρκώς, τις ταξινομεί, καταγράφοντας και τις πληρωμές. Από εκεί (μέσω των εκπροσώπων της) η Ουάσιγκτον μαθαίνει τις παγκόσμιες δοσοληψίες. Και έτσι μπορεί να βάζει τιμωρίες.

Σε σχέση με τις κυρώσεις στην Τεχεράνη μετά την αποχώρηση του ψοφιοκουναβιστάν απ’ την 5 + 1 συμφωνία για τα ιρανικά πυρηνικά, τα ευρωπαϊκά κράτη που την είχαν συνυπογράψει δήλωσαν ότι παραμένουν δεσμευμένα σαν αυτήν. Έγιναν έτσι στόχος των αμερικανικών κυρώσεων, αν συνέχιζαν να έχουν δουλειές με τον ιρανικό καπιταλισμό· με εισαγωγές υδρογονανθράκων, αλλά και πολύ περισσότερα.

Η παράκαμψη των τιμωριών απαιτούσε την παράκαμψη του SWIFT. Έτσι, μετά κόπων και βασάνων, φτιάχτηκε το INSTEX (μπήκε επίσημα σε λειτουργία τον περασμένο Ιούλη), που επιτρέπει στα μέλη του να έχουν δοσοληψίες με το ιράν είτε χωρίς να μετακινούν χρηματικά ποσά, είτε χρησιμοποιώντας άλλα νομίσματα εκτός δολαρίου, με «πλάγιο» τρόπο.

Σ’ αυτόν τον μηχανιμό προσχώρησαν προχτές τα 6 κράτη. Και ο αμερικάνος πρεσβευτής στο Βερολίνο Richard Grenell, γνωστό φασιστόμουτρο, ξανα-έβγαλε αφρούς:

… Την ώρα που το ιρανικό καθεστώς σκοτώνει τον ιρανικό λαό και κλείνει το ίντερνετ εσείς κάνετε αυτό;…

Πράγματι, το timing μπορεί να μην είναι τυχαίο. Μπορεί, όμως, να είναι άσχετο με το τι γίνεται στο ιράν. Ποιός θα απέκλειε ότι έχει σχέση με άλλες αμερικανικές κινήσεις, όπως για παράδειγμα τις αναμενόμενες «κυρώσεις» στις ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμετέχουν στον nord stream 2;

Η Τεχεράνη, πάντως, χάρηκε. Ελπίζουμε ότι η συμμετοχή των 6 κρατών σ’ αυτόν τον οικονομικό μηχανισμό θα του δώσει καινούργια ενεργητικότητα, και θα τον κάνει περισσότερο επιχειρησιακό δήλωσε ο ιρανός υφ.υπ.εξ. Abbas Araqchi.

Δεν θα υπάρξει άμεσο αποτέλεσμα για την Τεχεράνη. Αλλά και να υπάρξει δεν θα το μάθουμε – έτσι είναι αυτά…

Η μεγάλη παράκαμψη 2

Κυριακή 1 Δεκέμβρη. Ένας απ’ τους τρόπους που δουλεύει το INSTEX είναι με «τεφτέρια». Το ιράν εισάγει μεγάλες ποσότητες φαρμάκων απ’ την ευρώπη, και μπορεί να εξάγει εκεί πετρέλαιο ή άλλα είδη. Κανείς δεν θα πληρώνει. Θα υπάρχει μια ενιαία κοστολόγηση σε ευρώ, και ο κάθε αγοραστής θα είναι «σημειωμένος» για τα χρέη που έχει στους κάθε φορά πωλητές. Τα ποσά θα συμψηφίζονται αμοιβαία τακτικά, έτσι ώστε χωρίς μετακίνηση χρήματος να προχωρούν κανονικά οι εμπορευματικές συναλλαγές.

Είναι αυτός ένας μηχανισμός που η αποκλειστική του χρησιμότητα είναι η προφύλαξη του εμπορίου ανάμεσα σε ευρωπαϊκά κράτη και την Τεχεράνη απ’ το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό πανοπτικό; Όχι βέβαια. Αυτός είναι μηχανισμός γενικότερης χρήσης στο διεθνές εμπόριο! Και δεν έχει στόχο να αχρηστέψει μόνο το αμερικανικό «βλέμμα». Αλλά και – αυτό κυρίως – το αμερικανικό νόμισμα, χωρίς οι αρμόδιοι αμερικανικοί μηχανισμοί να μπορούν να καταλάβουν (δηλαδή: να μετρήσουν) τι συμβαίνει· ούτε από ποιούς, ούτε πότε… Θα τολμούσαμε να πούμε: αν το αμερικανοελεγχόμενο SWIFT είναι ως τώρα το μέσο της διεθνούς εμπορικής «νομιμότητας», τότε το INSTEX (και κάθε παρόμοιο) είναι «μηχανισμός παρανομίας».

Αν η Ουάσιγκτον (και όχι μόνο… υπάρχει και το Τελ Αβίβ, μην ξεχνιόμαστε) έχει έναν ιρανικό λόγο να λυσσάει που η παράκαμψη του INSTEX αποκτάει σταδιακά υπόσταση και λειτουργικότητα, έχει πολύ περισσότερους λόγους για να λυσσάει άσχετα με το ιράν. Αν μπουν σ’ αυτόν τον μηχανισμό και η Μόσχα και το Πεκίνο, όπως έχουν κατά καιρούς δηλώσει οι πολιτικές τους βιτρίνες; Όσο περισσότερα κράτη μπαίνουν, τόσο πιο λειτουργικό γίνεται το σύστημα… Κι αν τα ευρωπαϊκά κράτη (δηλαδή οι ευρωπαϊκές εταιρείες) μπουν και στο αντίστοιχο κινεζικό σύστημα; Αν, δηλαδή, διαμορφωθούν διάφορα «ταμπλώ» εκκαθαρίσεων στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές, χωρίς χρήση δολαρίου, και χωρίς να μπορεί να πάρει έστω μυρωδιά η Ουάσιγκτον; Πού πάμε έτσι κύριοι;;;

Απ’ την στιγμή που η Ουάσιγκτον έκανε το δολάριο όπλο, οι αντίπαλοί της (καπιταλιστικά κράτη περιωπής) δεν θα μπορούσαν να περιμένουν πότε, αν και πως θα το χρησιμοποιήσει εναντίον τους. Διάφορες τακτικές αποδολαριοποίησης βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη· κατ’ αρχήν μέσω διμερών κρατικών συμφωνιών να συναλλάσσονται μεταξύ τους στα εθνικά τους νομίσματα.

Αλλά αν προσθέσει κανείς 50 ή 100 τέτοιες διακρατικές συμφωνίες δεν αποκαθιστά τις ευκολίες του διεθνούς εμπορίου που προσέφερε η χρήση του δολαρίου σαν «αξιόπιστου ενδιάμεσου» στις ισοτιμίες και στις τιμές. Το ότι το Α κράτος έχει μια τέτοια συμφωνία με το Β και μια άλλη, χωριστά, με το Γ, δεν σημαίνει ότι το Α και το Γ έχουν ανάλογη. Συνεπώς δεν μπορούν να γίνουν συμψηφισμοί στην τριάδα· μόνο ένας μ’ έναν.

Μηχανισμοί τύπου INSTEX έρχονται να καλύψουν αυτό το κενό: με τιμολογήσεις σε δύο, τρία, το πολύ τέσσερα νομίσματα διεθνούς χρήσης εκτός του δολαρίου (και πάντα με την εναλλακτική μετακίνησης απ’ το ένα στο άλλο) και με την δυνατότητα να γίνονται συμψηφισμοί μεταξύ όλων των μελών του ή μεταφορές χρήματος από τράπεζα σε τράπεζα εκτός δολαρίου και εκτός SWIFT, αυτοί οι μηχανισμοί είναι, από πολιτική άποψη (όχι τεχνική), το ανάλογο του μη τραπεζικού blockchain στη διεθνή κυκλοφορία του χρήματος.

… και … η φοράδα … στο αλώνι!..

Σάββατο 30 Νοέμβρη. Το πρώτο και βασικότερο που πρέπει να συγκρατήσετε είναι ότι η αφρική, τόσο η βόρεια όσο και η υποσαχάρια και η νότια, σπρώχνεται ήδη γερά σαν πεδίο / πεδία μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου. Αυτό δεν ξεκίνησε χτες, αλλά κλιμακώνεται σταθερά. Η ασταμάτητη μηχανή έχει κάνει αθόρυβα και προσεκτικά τις απαραίτητες προετοιμασίες για την αντι-πληροφοριακή δουλειά της· αλλά θα είναι αρκετά δύσκολο, το λέει από τώρα.

Ενδεικτικά: την περασμένη Τρίτη 26 Νοέμβρη ο David Schenker, βοηθός υφ.υπ.εξ. του ψοφιοκουναβιστάν για της «υποθέσεις της εγγύς ανατολής» («εγγύς»; σε ποιόν;) δήλωσε ότι «… οι ηπα είναι προσηλωμένες σε ένα ασφαλές μέλλον ευημερίας για τον λαό της λιβύης. Για να γίνει αυτό απαιτούνται δεσμεύσεις των εξωτερικών παραγόντων… Ειδικά η στρατιωτική εμπλοκή της ρωσίας απειλεί την ειρήνη, την ασφάλεια και την σταθερότητα της λιβύης… Ρώσοι στρατιώτες και μισθοφόροι της wagner έχουν αναπτυχθεί σε μεγάλους αριθμούς στο έδαφος και υποστηρίζουν τον LNA [Libyan national army – τον Haftar δηλαδή. ΡημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα δικός σου!] Εκτιμάμε ότι αυτό είναι εξαιρετικά αποσταθεροποιητικό. Και οι τρόποι που δρα αυτή η οργάνωση, και ειδικά οι ρώσοι, δημιουργεί το ενδεχόμενο για μεγάλης κλίμακας απώλειες για τους άμαχους πληθυσμούς»…

Μετά από χρόνια απουσίας η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι πρέπει να ασχοληθεί (και) με τη λιβύη – και ότι ο ρωσικός στρατός εκεί, κανονικός και μισθοφόροι, είναι «πολύς» και «αποσταθεροποιητικός». Για τον γαλλικό (λεγεώνα των ξένων; όχι μόνο…) δεν είπε τίποτα· ούτε για την υποστηρίξη απ’ τη χούντα του Sisi. Ούτε για την υποστηρίξη από τα εμιράτα (από λάθος χτες γράψαμε ότι η Ντόχα υποστηρίζει τον Haftar. Όχι, υποστηρίζει μαζί με την Άγκυρα τον Sarraj. Τα εμιράτα είναι που πληρώνουν Haftar…)

Ένα επιπλέον ενδιαφέρον της ανανέωσης του «αμερικανικού ενδιαφέροντος» για την λιβύη (που φαίνεται να ακολουθεί τον αγγλικό δρόμο, δηλαδή να είναι υπέρ του Sarraj – μπλιαχ!.. του ανθρώπου που κάνει μνημόνια με την Άγκυρα· αλλά αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί ο ρημαδοΚούλης ξέχασε ποιος είναι ο «στρατηγικός σύμμαχος» του ελλαδιστάν… Μύλος!!!) και των πιο πάνω δηλώσεων είναι ότι έγιναν δυο μέρες αφότου μια γερή αμερικανική αντιπροσωπεία (με την υποσύμβουλο εθνικής ασφαλείας για την μέση Ανατολή και την βόρεια Αφρική Victoria Coates, αλλά και το στέλεχος της «africom», δηλαδή της αμερικανικής στρατιωτικής διοίκησης για την αφρική, στρατηγό Steven deMilliano) συναντήθηκε με τον Haftar – κατά πάσα πιθανότητα στην έδρα του, στο Tobruk. Αυτό έγινε την Κυριακή 24 Νοέμβρη. Για να τον πείσει να υπακούσει στον Sarraj.

Αν πάρουμε τοις μετρητοίς τις δηλώσεις του Schenker δυο μέρες μετά, φαίνεται ότι «δεν τα βρήκαν» με τον Haftar. Προσέξτε όμως κι αυτό, για να πάρετε μια ιδέα για το τι σημαίνει «κινούμενη άμμος»: ο Haftar, που ήταν στρατηγός του Καντάφι, ήταν asset της cia – επί 30 χρόνια! Μετά, όμως, το τέλος του Καντάφι το 2011, η Ουάσιγκτον αποσύρθηκε (αναγκάστηκε, αλλά αυτό είναι μια άλλη πολύπλοκη ιστορία…) και τον Haftar τον «μάζεψε» πρακτικά η Μόσχα, εν γνώσει των προηγούμενων «αμερικανικών» σχέσεών του. Η στρατιωτική υποστηρίξή της τα τελευταία χρόνια είναι κρίσιμη για το μέλλον που οραματίζεται ο Haftar. Αν την αποσύρει, το Παρίσι και το Κάιρο μόνα τους δεν θα του εξασφαλίσουν καν αυτά που κατέχει τώρα.

Η Ουάσιγκτον ψάχνει έδαφος στη λιβύη για να εγκαταστήσει το αρχηγείο της «africom», που δεν το θέλει κανένα άλλο κράτος στη μαύρη ήπειρο, και προς το παρόν στεγάζεται … στη γερμανία (μια γνωστή αφρικανική χώρα…). Η Μόσχα επιδιώκει το ακριβώς αντίθετο, για δικό της λογαριασμό: «διευκολύνσεις» στη λιβύη, και άρα αξιόλογη αεροναυτική παρουσία στην κεντρική Μεσόγειο (και όχι μόνο). Με τα τωρινά δεδομένα η Μόσχα είναι πολύ πιο κοντά στους στόχους της, υπό το όνομα “Haftar”.

Όρμα ρημαδοΚούλη! “Βγαίνεις”!!! Ας την ουκρανία και το παπαδαριό της και πιάσε radio Benghazi στα ρώσικα!

(φωτογραφία: Συνάντηση της αμερικανικής αντιπροσωπείας με τον Haftar, στις 24 Νοέμβρη του 2019. Όποιος έχει «καλά χαρτιά», δηλαδή έδαφος, κάνει παιχνίδι…)

«Ας πούμε κάτι που όλους μας ενώνει»…

Σάββατο 30 Νοέμβρη. Σημαίνουν τα πιο πάνω, και ειδικά το ότι η Άγκυρα και η Μόσχα υποστηρίζουν αντίπαλα στρατόπεδα στη λιβύη, ότι αμφισβητείται η μεταξύ τους στρατηγική σχέση; Καθόλου! Ποιός θα είχε αντίρρηση, για παράδειγμα, με μια de facto διάσπαση του λιβυκού εδάφους; Πάντως όχι η Μόσχα, όχι και η Άγκυρα, που ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την μουσουλμανική αδελφότητα η οποία είναι σύμμαχος του Sarraj.

Απ’ την άλλη μεριά κανείς τους δεν θα χαλιόταν αν αυτές οι δύο πλευρές τα «έβρισκαν» κάποια στιγμή (πράγμα αδύνατο ως τώρα, λόγω των απαιτήσεων του Haftar). O Sarraj έχει το πλεονέκτημα της «αναγνώρισης» της κυβέρνησής του απ’ τον οηε – και το μειονέκτημα της εξαιρετικά μειωμένης εδαφικής επικράτειας. Ο Haftar έχει το πλεονέκτημα της μεγαλύτερης επικράτειας και του ελέγχου των περισσότερων πετρελαιοπήγαδων και λιμανιών φόρτωσης – και το μειονέκτημα ότι θεωρείται «αντάρτης». Είναι αμφίβολο αν χρειάζεται πια την αμερικανική βοήθεια για οτιδήποτε – αλλά ας περιμένουμε…

Υπάρχει κάτι που, παραδόξως, ενώνει τους διεθνείς υποστηρικτές και των δυο πλευρών: ούτε η Μόσχα, ούτε η Ρώμη, ούτε η Άγκυρα, ούτε το Παρίσι, ούτε το Κάιρο, ούτε το Λονδίνο (ο καθένας για τους δικούς του λόγους) δεν θα ήθελαν να μπαστακωθεί ο αμερικανικός στρατός στη λιβύη! Θα είναι ένα «αγκάθι» που κανείς δεν θέλει…

Ιράκ

Παρασκευή 29 Νοέμβρη. Θα μπορούσαν οι διαδηλωτές στο ιράκ να έχουν όλα τα δίκια του κόσμου ενάντια στο πολιτικό καθεστώς. Πώς όμως τους έχει διαφύγει ότι το ιράκ είναι σε «ημικατοχή» απ’ τον αμερικανικό στρατό; Πώς τους έχει διαφύγει ότι υπάρχει πολύς και μεγάλος εχθρός τους στην «πράσινη ζώνη» και στην αμερικανική πρεσβεία / βάση, πολύς περισσότερος απ’ το ιρανικό προξενείο στη Najaf; Πώς τους έχει διαφύγει ότι ήταν ο αμερικανικός στρατός που έκανε εισβολή το 2003, και ότι σκότωνε και σακάτευε για χρόνια – κι όχι ο ιρανικός; Πώς τους έχει διαφύγει ότι ο «εμφύλιος» μεταξύ ιρακινών σιιτών και ιρακινών σουνιτών (που υποδαύλισε η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της, στο πλευρό πληρωμένων σουνιτών οπλαρχηγών) είχε χιλιάδες δολοφονημένους αμάχους;

Αποκλείεται να υπάρχει μαζική αμνησία στην ιρακινή κοινωνία, σε οποιοδήποτε τμήμα της. Η Τεχεράνη έχει, πράγματι, σημαντική επιρροή στο ιράκ· αλλά δεν ήταν αυτή που το κατέστρεψε. Αν αναγορεύεται σαν ο κύριος, ο βασικός εχθρός, κι αν απ’ την άλλη μεριά η αμερικανική ημικατοχή μένει στο απυρόβλητο, κάτι βρωμάει. Αν δεν είναι απ’ τα βασικά αιτήματα των διαδηλωτών η άμεση αποχώρηση των αμερικάνων πεζοναυτών, κι αν δεν επιτίθενται εναντίον των αμερικανικών βάσεων, όπου κι αν βρίσκονται αυτές, κάτι πολύ βρώμικο συμβαίνει.

Πολύ βρώμικο αλλά καθόλου πρωτότυπο…

Βιτρίνα: η εξουσία σαν αντανάκλαση

Πέμπτη 28 Νοέμβρη. Πολλοί 75άρηδες θα ήθέλαν να νοιώθουν νεώτεροι, πιο σφριγηλοί. Ελάχιστοι θα τολμούσαν να φωτοσοπ-άρουν εαυτούς ακόμα κι αν το είχαν τεχνικά: υπάρχει πάντα ένας κάποιος κοινωνικός περίγυρος έτοιμος να καγχάσει με τέτοια καμώματα. Τελικά ένας, ένας αλλά ψόφιο κουνάβι, το τόλμησε «χωρίς αιδώ, χωρίς περίσκεψη». Το ότι συμβαίνει να είναι πρόεδρος μιας παρακμάζουσας αυτοκρατορίας δεν είναι σύμπτωση. Είναι η πανουργία της Ιστορίας!

Το ότι το ψόφιο κουνάβι διάλεξε (κάποιο επιτελείο δούλεψε για να γίνει) το κορμί του Rocky Balboa (δηλαδή του Sylvester Stallone) έχει προκαλέσει άπειρους καγχασμούς – στους εχθρούς του. Επειδή ο καγχασμός είναι εύκολος, και επειδή η κριτική προσέγγιση της πραγματικότητας έχει γίνει ακόμα πιο ρηχή απ’ τα καμώματα του ψόφιου κουναβιού, θα πρέπει να νοιώθουν σίγουροι οι εχθροί του ότι η ψοφιοκουναβική ματαιοδοξία θάφτηκε τελικά κάτω από ένα σωρό «γιούχα»!

Λάθος! Το ψόφιο κουνάβι (και οπωσδήποτε κάποιοι επίσημοι ή ανεπίσημοι σύμβουλοί του) αντιλαμβάνεται, χωρίς να έχει ιδέα από Roland Barthes και Umberto Eco (απ’ τους οποίους δεν έχουν ιδέα πια ούτε οι κατηγοροί του), ότι η εξουσία είναι η εικόνα της εξουσίας. Αυτή η επίγνωση διατυπώθηκε καθαρά απ’ τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη – και δεν ήταν η «κοινωνία του θεάματος» που τον ενέπνευσε. Έκτοτε δεν έπαψε να επαληθεύεται, μαστορεμένη με όλο και πιο λεπτεπίλεπτους τεχνικά (: προπαγανδιστικά) τρόπους. Χοντροκομμένους πάντα για την εργατική κριτική αντίσταση, όταν αυτή ήταν ακμαία· εντυπωσιακούς όμως, και πειστικούς, για τους μικροαστούς.

Το ότι το (αμερικανικό) ψόφιο κουνάβι δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την (ρωσική) ανεγκέφαλη αλεπού σε επίδειξη σωματικού σπορτιβισμού, δεν κάνει λιγότερο illusion τις κατά καιρούς φωτογραφήσεις του Putin. Απ’ την άλλη μεριά, το ότι η εικόνα που θέλει να πείσει ότι είναι εξουσία στην αμερικανική εκδοχή της μπορεί να «δανειστεί» τα κορμιά pop (και macho) «υπερ-ηρώων», αυτό είναι μέρος της γενικής κουλτούρας των αμερικάνων, λευκών προτεσταντών.

Το ενδιαφέρον είναι, λοιπόν, όχι η ματαιοδοξία ή ο καγχασμός αλλά η ιστορικότητα της στιγμής. Μέχρι και την προεδρία του Obama έμοιαζε ότι η αμερικανική ισχύς μπορούσε να εικονογραφηθεί (σε ότι αφορά τις πολιτικές βιτρίνες) μέσα απ’ την άρνηση της ρατσιστικής της παράδοσης, κάνοντας ένα εικονικό άνοιγμα στον 21ο multiculture αιώνα. Ο Obama σαν αντανάκλαση ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να εξωτερικεύσει σαν «εικόνα της εξουσίας» η αμερική όχι των ‘00s αλλά των ‘90s· με κάποια καθυστέρηση. Αντίθετα, η «εικόνα της εξουσίας» του Rocky Balboa με το κεφάλι του ψόφιου κουναβιού είναι η απελπισμένη επιστροφή σε κάποιο ένδοξο λευκό παρελθόν.

Αν οι συμβολισμοί και οι εικόνες τέτοιου είδους υπηρετούν ιδεολογίες (όχι κατ’ ανάγκην γραμμικά, αλλά οπωσδήποτε στη δούλεψή τους) ο Trump-Stallone είναι ο αντι-Joker – την εποχή της επιταχυνόμενης παρακμής και όσων την συνοδεύουν αναγκαστικά.

Κάτι σαν «ένεση ηθικού από ψηλά». Όποιος εκτονώνεται καγχάζοντας αυτό και απολαμβάνει το γέλιο του, ας είναι έτοιμος να αυτο-οικτιρθεί για τις συνέπειες των ευκολιών του…

Επιτέλους: είναι «κόκκινοι»!

Πέμπτη 28 Νοέμβρη.Εν τέλει η συμμαχία μας πρέπει να δώσει την πρέπουσα σημασία στην τρέχουσα και εν δυνάμει μακροπρόθεση απειλή που προέρχεται απ’ το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα. Εβδομήντα χρόνια πριν, τα κράτη μας που έφτιαξαν το νατο, συνασπίστηκαν για την ελευθερία και την δημοκρατία. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις θεμελιώδεις διαφορές και πεποιθήσεις ανάμεσα στις χώρες μας και αυτές του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος…

Θα πρέπει να είναι σχετικά εύκολο να υποθέσετε ποιος θυμήθηκε πολύ πρόσφατα ότι στην κίνα κάνει κουμάντο ένα κάποιο «κομμουνιστικό κόμμα» – και στα κίνητρα που τον οδήγησαν σ’ αυτήν την τρομακτική ανακάλυψη. Ας το πάρει το ποτάμι: ο plus one (της συμμαχίας Αθήνας – Τελ Αβίβ – Λευκωσίας..) αμερικάνος υπ.εξ. Πομπηίας ήταν, μιλώντας στη σύνοδο των υπ.εξ. των κρατών μελών του νατο στις Βρυξέλλες πριν μια βδομάδα, στις 19 και 20 Νοέμβρη. Θα έπρεπε να τον συμβουλέψει κάποιος «μην τα λες αυτά περί κομμουνιστικού κινδύνου δυνατά, γιατί μπορεί να τα πιστέψουν διάφοροι ανά τον πλανήτη, και τότε θα έχουμε κακά ξεμπερδέματα»… Ας αφήσουμε την άλλη αφροσύνη του plus one, αναμενόμενη για όσους έχουν χάσει την μπάλα: και το Hanoi, ελπίδα της Ουάσιγκτον στον “αντισινικό” αγώνα, κομμουνιστικό (δηλώνει πως) είναι…
Αλλά – κι εδώ τα κίνητρα είναι πιο δύνατα – ο αμερικάνος υπ.εξ. και, κυρίως, τα υπεύθυνα «πατριωτικά» think tank των ηπα, δείχνουν να βρίσκονται σε αδιέξοδο. Όπως κάνουν πάντα εδώ και δεκαετίες έτσι και τώρα θα έπρεπε να βρουν μια απλή, μονολεκτική απειλή (και αντίστοιχα ιδεολογία), για να την πουλήσουν στο πόπολο εντός και εκτός συνόρων, μπας και φτιάξουν συναίνεση σ’ ένα αξιόμαχο μπλοκ κατά του Πεκίνου, στον εξελισσόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο.

Δυστυχώς ο «αντιτρομοκρατικός» εθισμός των υπηκόων εδώ και 18 χρόνια, δημιουργεί ένα εννοιολογικό όριο. Πόσα να χωρέσει, εν τέλει, το κρανίο του μέσου κοκκινόσβερκου αμερικάνου; Να κατηγορηθεί το Πεκίνο για «τρομοκράτης»; Εύκολο να το λες, πολύ δύσκολο να το πουλήσεις… Να κατηγορηθεί σαν «κλέφτης των επιτευγμάτων μας»; Αυτό έχει γίνει ήδη, αλλά σε μια εποχή αβέβαιης αναγνώρισης της «πνευματικής ιδιοκτησίας» (: παράνομο downloading…) δεν πείθει.

«Πάμε πίσω» λοιπόν. Τι υπάρχει στο σακούλι; Α χα! Ο κομμουνιστικός κίνδυνος!!! Γι’ αυτό είναι επικίνδυνοι οι κινέζοι (αρχίζοντας απ’ την Huawei): είναι παλιοκομμουνιστές! Έχει προοπτική αυτό το χάπι; Μην πείτε «όχι» – η μεταμοντέρνα υπερτεχνολογική βλακεία είναι ικανή να καταπιεί όχι μόνο τα πάντα αλλά πολύ περισσότερα απ’ τα πάντα. Άλλωστε έχουν κι αυτοί κάτι σφυροδρέπανα «να!» – με το συμπάθειο…

(Ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας που συμμετείχε σ’ αυτό πάρτυ δεν ενημέρωσε την πατρίδα που είχε υποδεχθεί τον αυτοκράτορα Xi («κόκκινο αυτοκράτορα» μήπως;) πριν λίγες ημέρες, με κάθε τιμή και ελπίδα… Αν υπάρχει κίνδυνος να ξεφυτρώσουν τίποτα containers με κονσερβοκούτια απ’ τις καβάτζες της cosco στον Πειραιά δεν θα έπρεπε οι «πατριωτικές δυνάμεις» να είναι σε ετοιμότητα; Ε;)

Υπάρχουν ελεύθερα οικόπεδα για ένα «σιδηρούν παραπέτασμα»;

Πέμπτη 28 Νοέμβρη. Σε λίγες ημέρες, στις 3 και 4 Δεκέμβρη στο Λονδίνο, στη σύνοδο κορυφής του νατο, διάφορα στελέχη του ψοφιοκουναβιστάν θα προσπαθήσουν να πείσουν τους «εταίρους» στη συμμαχία για δύο πράγματα. Πρώτον, ότι η ανάσχεση της Μόσχας θέλει μεγαλύτερη προσπάθεια (και έξοδα, αλλά οι αμερικάνοι δεν θα βγάλουν καπέλο· να ξηλωθούν οι “εταίροι”…). Και δεύτερον, ότι η ανάσχεση του Πεκίνου θέλει μεγαλύτερη προθυμία… Εννοείται ότι θα προτείνουν επίσημα και την στρατιωτικοποίηση του διαστήματος – αλλά αυτό, το καταλαβαίνουμε, δεν σας εντυπωσιάζει.

Η κατάσταση είναι περίπλοκη: σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών στους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς. Βγαίνει, για παράδειγμα, ο βασιλεύς της γαλλίας και (νομίζει) πάσης ευρώπης και δηλώνει ότι «το νατο είναι κλινικά νεκρό». Ακούγεται τίμιο, αλλά δεν είναι. Ο Macron νομίζει πως αν κηρύξει τον «θάνατο του νατο» τα κράτη της ανατολικής ευρώπης, με πρώτη την πολωνία, θα τρέξουν να πέσουν στα πόδια του… Το Βερολίνο αντίθετα έχει μια άποψη πολύ πιο στέρεα: αν αύριο κηρυχτεί επίσημα το «τέλος του νατο» την επόμενη βδομάδα τα βαλτικά κράτη και η πολωνία θα αγκαλιαστούν ακόμα πιο σφικτά με την Ουάσιγκτον· και το project europe θα είναι το επόμενο πτώμα.

Κατά την (σωστή κατ’ αρχήν αλλά και συντηρητική) άποψη του Βερολίνου, ο μόνος διαθέσιμος προς το παρόν τρόπος για να ελέγχεται, όσο ελέγχεται, η «στρατιωτική διείσδυση» της Ουάσιγκτον στην (ανατολική, κυρίως) ευρώπη είναι το να παριστάνουν όλοι ότι «το νατο ζει – αυτό μας οδηγεί!». (Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες!) Έτσι, τουλάχιστον τυπικά, έχουν λόγο όχι μόνο οι σύμμαχοι του ψοφιοκουναβιστάν αλλά και οι «άσπονδοι» εταίροι του. Διακριτικά, ανεπαίσθητα, προσεκτικά, το Βερολίνο θα ήθελε να πλησιάσουν το project europe και κάποια βαλκανικά κράτη / καθεστώτα που δεν είναι «καθαρόαιμα» φιλοαμερικανικά (ακόμα κι αν είναι μέλη του νατο, ή ακριβώς επειδή είναι τέτοια), στα οποία μπορεί να έχει αυξημένη επιρροή· όπως η βόρεια μακεδονία και η αλβανία.

Αλλά ο Macron, την ώρα που παριστάνει τον «αντιαμερικάνο» αναποδογυρίζει σκόπιμα τα ευρωπαϊκά τραπέζια. «Σε βαρέθηκα…» του είπε τις προάλλες η κυρία Merkel, εκφράζοντας το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο. Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα της δώσουν δίκιο…