Η total λείπει για δουλειές

Δευτέρα 7 Οκτώβρη. Ο Macron, όπως ήταν αναμενόμενο, «καταδίκασε τις έκνομες ενέργειες της τουρκίας». Και ζήτησε «να τερματιστούν οι επεμβάσεις που εκφεύγουν του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου»… Αυτά τα έκανε τηλεφωνικά, κατευθείαν στο αυτί του Αναστασιάδη… Με το τουρκικό γεωτρύπανο να είναι πια στη θέση του στα βορειοδυτικά του «οικοπέδου 7» (δες χθεσινούς χάρτες), πού είναι όμως το τρυπάνι της total; Δεν θα έπρεπε να έχει τρέξει, να σπρώξει το παλιοτρύπανο το έκνομο και το έκφυλο, να το πετάξει πάνω στα αγκαθωτά συρματοπλέγματα του οικοπέδου;

Χμμμμ… Το αρμόδιο τρυπάνι της total λείπει για δουλειές. Όχι μακρυά: αυτή την εποχή τρυπάει στη λιβανέζικη αοζ. Προβλέπεται να τελειώσει κάπου τον Δεκέμβρη. Μετά θα φρεσκαριστεί (πρέπει να παίρνουν και καμμιά άδεια οι εργαζόμενοι, ειδικά καθώς θα πλησιάζουν χρονιάρες μέρες – ε;), θα πλυθεί, θα λουστεί, θα στολιστεί, και θα κινήσει για τα νοτιοκυπριακά οικόπεδα· ας πούμε κάπου στις αρχές ή στα μέσα Γενάρη.

Το yavus (δηλαδή η Άγκυρα) έχει ανακοινώσει ότι θα μείνει στο “7” μέχρι τέλη Γενάρη (εκτός να βρει κοίτασμα, οπότε “κλάφτα Χαραλάμπε”!). Αν συμπέσουν, το total τρυπάνι μπορεί να παρκάρει με την ησυχία του κάπου απέναντι στο yavus, ή μπορεί να πάει παραδίπλα· έχει και γι’ άλλα οικόπεδα άδειες, εξουσιοδοτήσεις κλπ. Μπορούν επίσης να παίξουν κρυφτό μεταξύ τους: το ένα να πηγαίνει από δω, το άλλο απο ‘κει… Γύρω – γύρω όλοι.

Υπάρχει βέβαια ο Πομπηίας, που κι αυτός «καταδίκασε». Υπάρχει και ο υπ.εξ. ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας που τρέχει σήμερα στη Λευκωσία, για να πει στ’ αυτί του Αναστασιάδη τα «εθνικά μυστικά» που προέκυψαν απ’ τον Πομπηία, και δεν πρέπει να λέγονται φωναχτά, να μην τα μάθουν οι οχτροί.

Ο τρωϊκός πόλεμος δεν έγινε για την ωραία Ελένη· και ο 4ος παγκόσμιος δεν θα κλιμακωθεί για τα ωραία (και μάλλον δυσεύρετα) νοτιοκυπριακά αέρια. Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός (και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι) όταν ασχολούνται με την ανατολική Μεσόγειο δεν έχουν πόνο γι’ αυτά τα αέρια (μια ματιά στις δουλειές της total παγκόσμια είναι αρκετή για να το δείξει). Ο Macron έχει πολλές και διάφορες φούριες· το “κυπριακό” δεν είναι ανάμεσά τους. Στη μέση Ανατολή, έχοντας χάσει την παραδοσιακή “επιρροή” του στη συρία, έχει το ένα μάτι στον αμερικανικό και το άλλο μάτι στον αγγλικό ιμπεριαλισμό στην περιοχή. Θέλει να είναι παρών ανάμεσά τους με κάποιον, οποιονδήποτε τρόπο· όχι να μπλέξει σε καυγάδες.

Κατά τον νοτιοκυπριακό καθεστωτικό τύπο προχτές: …Οι φρεγάτες Ορούτς Ρέις και Γκαζιάντεπ καθώς και υποβρύχια, τορπιλάκατοι, κορβέτες, drones και περιπολικά αεροσκάφη συνοδεύουν το Φατίχ και Γιαβούζ στην ανατολική Μεσόγειο, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας…. Σαν “αντικίνητρο” για τσαμπουκάδες ακούγονται αυτά… Εξάλλου το Παρίσι έχει σοβαρότερες διαφορές με την Άγκυρα, ας πούμε στη λιβύη, όπου η εκστρατεία του στρατηγού Haftar για την κατάληψη της πρωτεύουσας Τρίπολη έχει μπλοκαριστεί χάρη στην τουρκική βοήθεια προς την «επίσημα αναγνωρισμένη κυβέρνηση» εκεί. Αλλά είναι proxy διαφορές, οπότε χρειάζεται μια κάποια λεπτότητα…

Μ’ αυτά και μ’ αυτά το ηθικό στη νότια κύπρο είναι πεσμένο. Πολύ πεσμένο. Ενδεικτικά απο χθεσινό άρθρο:

…Αυτό που προκύπτει από την κατάσταση ενώπιόν μας είναι πως τα όπλα στην κυπριακή φαρέτρα, προκειμένου η Τουρκία να αποχωρήσει από την κυπριακή ΑΟΖ και τα πράγματα να επιστρέψουν σε συνθήκες ομαλότητας, είναι περιορισμένα. Στην κυπριακή δημόσια σφαίρα, τα αφηγήματα κατέρρευσαν το ένα μετά το άλλο. Η Τουρκία και τρυπάνια βρήκε, και κατόρθωσε να τα στελεχώσει με προσωπικό (από τον drilling supervisor μέχρι αυτόν με το… τσιμέντο) και, όπως τέλος πάντων το έπραξε, προέβη σε γεωτρήσεις δυτικά (Fatih) και πέριξ της Καρπασίας. Οι εμπλεκόμενες εταιρείες κολοσσοί – όπως η Total και η ΕΝΙ – μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές εδώ οι γραμμές δεν λειτούργησαν αποτρεπτικά ως προς τις ακυρωτικές κινήσεις της Τουρκίας που εισέβαλε στο – πρόσφατα αδειοδοτημένο στη γαλλοϊταλική κοινοπραξία – «7», ενώ η πολιτική των Τριμερών με τα κράτη της περιοχής δεν απέδωσε (μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές εδώ οι γραμμές, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ, βασικής χώρας του σχήματος με Αίγυπτο κι Ελλάδα, δεν έχει εκδώσει επίσημη ανακοίνωση για τις παραβιάσεις, από τον Μάιο, των τουρκικών γεωτρύπανων στην κυπριακή ΑΟΖ)….

Σα να μην έφταναν αυτά, το ψόφιο κουνάβι, ο σύμμαχος και αδελφός, κάλεσε χτες τον Erdogan στην Ουάσιγκτον, το Νοέμβρη, να τα πουν από κοντά. Το ψόφιο κουνάβι λογικά θα είναι ακόμη στο πόστο του, και ο Πομπηίας είναι δεμένος τώρα πια πάνω του. Ε, αυτή η πρόσκληση δεν μοιάζει με παγίδα σε επικηρυγμένο, όπως θα ήθελε η Λευκωσία και η Αθήνα – έτσι δεν είναι;

(Εκείνος ο ογκόλιθος της πολιτικής και της διπλωματίας, ο πρώην υπ.εξ. Nick the Greek, πού έχει κρυφτεί και δεν ακούγεται; Φαιορόζ δουλειά δική του, παρέα βέβαια με τον Αναστασιάδη, δεν ήταν το βούλιαγμα των διαπραγματεύσεων για την “λύση του κυπριακού” στο Κραν Μοντανά; Δική του σατανική ιδέα δεν ήταν όλο το σχέδιο “να στριμωχτεί η τουρκία”; Αυτός δεν έτρεχε και ξανάτρεχε στην Ουάσιγκτον με τους χάρτες της ανατολικής Μεσογείου παραμάσχαλα για να πείσει το καινούργιο τότε ψοφιοκουναβικό γκουβέρνο; Γιατί δεν εμφανίζεται τώρα να παρηγορήσει το νοτιοκυπριακό συνεταιράκι του, να του πει μια καλή κουβέντα, να κατεβάσει καμμιάν άλλη “εθνική ιδέα”;)

Τρύπες στο νερό

Κυριακή 6 Οκτώβρη. Μπορεί Αθήνα και Λευκωσία να “σκούζουν” για “τουρκική παρανομία”, αλλά η φασαρία είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Και αν. Εκτός συνόρων η μόνιμη συμβουλή είναι “βρείτε τα”.

Τα τωρινό “επεισόδιο” είναι η αναγγελμένη εδώ και 2 βδομάδες γεωτρητική επιχείρηση του τουρκικού Yavuz στη θέση που η Άγκυρα ονομάζει Guzelyurt-1, στα νότια της Πάφου. Όπως φαίνεται στους πάνω χάρτες το νοτιοκυπριακό κράτος, που έχει φτιάξει μια αοζ στα μέτρα του, θεωρεί τα «οικόπεδα» 1, 4, 5, 6 και 7 δική του ιδιοκτησία. Απ’ την μεριά της η Άγκυρα έχει φτιάξει την δική της αοζ στα δικά της μέτρα, και έχει καταθέσει τους σχετικούς χάρτες στον οηε εδώ και χρόνια… Σύμφωνα με τις δικές της απόψεις, τμήματα αυτών των «οικοπέδων» (με την διαγράμμιση) βρίσκονται στον δικό της υποθαλάσσιο φλοιό και, άρα, στη δική της αοζ. Είναι βέβαιο ότι η θέση Guzelyurt-1 βρίσκεται στη διαγραμμισμένη περιοχή του «7»…

Για να τα «βρουν» η Λευκωσία με την Άγκυρα πρέπει πρώτα να αλληλοαναγνωριστούν σαν κράτη… Και για να αλληλοαναγνωριστούν σαν κράτη πρέπει να «λυθεί το κυπριακό». Η ελληνική «εθνική γραμμή» είναι γνωστή (ως τώρα), όπως γνωστό είναι ότι το ελληνοκυπριακό καθεστώς, με τις πλάτες της Αθήνας, προσπάθησε να παίξει ένα βρώμικο παιχνίδι με το γκάζι και την αοζ. Ενώ εξακολουθεί να θεωρείται το μόνο νόμιμο κράτος στο νησί, έφτιαξε αοζ και έκοψε οικόπεδα αδιαφορώντας για τους τουρκοκύπριους (και, φυσικά, την τουρκία με την οποία συνορεύει), σα να είναι αυτοτελές κράτος το 60% της επικράτειας που ελέγχει (οι αγγλικές βάσεις εξαιρούνται…), και μάλιστα κάπου ανάμεσα στη Σικελία και την Κρήτη… Αυτό το έκανε με τον «πονηρό» υπολογισμό ότι χάρη στη συμμαχία με το Τελ Αβίβ και το Κάιρο, θα περικυκλωθεί η ανατολική Μεσόγειος για λογαριασμό του 6ου στόλου, και έτσι η Άγκυρα θα φοβηθεί. Εναλλακτικά, αντί για τον 6ο στόλο, τον ρόλο του φύλακα της «ελληνοκυπριακής νομιμότητας» θα τον αναλάμβαναν τα κράτη εκείνα εταιρείες των οποίων θα έπαιρναν άδειες ερευνητικών γεωτρήσεων στα οικόπεδα της Λευκωσίας…

Παρότι αυτό το σχέδιο έχει αποτύχει πανηγυρικά, η Λευκωσία προσπαθεί να παίξει τους τελευταίους μήνες τα ρέστα της. Το (κατά την άποψή της) ολοδικό της «οικόπεδο 7» δεν είχε δοθεί για έρευνα. Τελικά στις 18 του περασμένου Σεπτέμβρη υπογράφτηκε το deal με την γαλλική total και την ιταλική eni, που περιλάμβανε επίσης την απόκτηση απ’ την πρώτη μεριδίων απ’ την συμμετοχή της δεύτερης σε άλλα «οικόπεδα», προς τα ανατολικά. Η Λευκωσία πόνταρε στο ότι τουλάχιστον ο Macron, στον οποίο έχει δώσει ναυτική βάση, θα στείλει το αεροπλανοφόρο του να φυλάει τα «οικόπεδα» που θα τρυπήσει η total – για να φοβηθεί η Άγκυρα και να συγκινηθεί η Ουάσιγκτον. Πολύ “ψαγμένο”!…

Μόνο που η Άγκυρα, αφού εξαρχής ξεκαθάρισε και πάλι την θέση της, κινήθηκε γρήγορα. Αυτή την στιγμή στο “οικόπεδο 7” δεν υπάρχει κανένα τρυπάνι, είτε της total είτε της eni – υπάρχουν μόνο ψάρια, κοράλια και κύματα. Δεν υπάρχει, σαν να λέμε, καν και καν κάτι που να δικαιολογεί ή να χρειάζεται «γαλλική προστασία». Από αύριο στα βορειοδυτικά του οικοπέδου θα υπάρχει το Yavuz, με τουρκική στρατιωτική προστασία, που θα κάτσει εκεί κάμποσους μήνες. Φυσικά στο «οικόπεδο 7» περισσεύει αρκετός χώρος για να πάνε κι άλλα τρυπάνια, αν θέλουν – «όλοι οι καλοί χωράνε». «Κακοί» όχι: κανείς δεν θα κάνει ναυμαχία για το χατήρι της Λευκωσίας (που στην πραγματικότητα δεν θα το ήθελε καν: αν αρχίσουν οι σπρωξιές στην περιοχή, οι ελληνοκύπριοι θα πρέπει να τα ξεχάσουν τα γκάζια…)

Νερό στις τρύπες

Κυριακή 6 Οκτώβρη. Το ελληνοκυπριακό καθεστώς βρίσκεται σε μάλλον απελπιστική κατάσταση. Η σχεδόν ομολογημένη άποψη του νυν προέδρου Αναστασιάδη είναι ότι η ιδανική «λύση» θα ήταν να αλληλοαναγνωριστούν δύο κράτη στην κύπρο και να τελειώνει η ιστορία. Όμως, πέρα απ’ το ότι αυτό το απορρίπτει η ε.ε. (τουλάχιστον ως τώρα) θα θεωρούνταν προδοσία απ’ το ελληνοκυπριακό και το ελληνικό φασισταριό.

Το plan b είναι η «διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία» (που είναι το ψηφισμένο απ’ τον οηε κυπριακό «γεφύρι της Άρτας»….) να μετατραπεί σε συνομοσπονδία – και η κύπρος σε «κάτι ανάμεσα» στο ένα και στα δύο κράτη. Η Άγκυρα τα συζητάει όλα, εκτός από αυτό: παράταση στην παράταση ω παράταση… Έχει τους λόγους της: αντιλαμβάνεται την δυναμική του 4ου παγκόσμιου σε ότι την αφορά, και θεωρεί ότι το θέμα “κύπρος” πρέπει να κλείσει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο… Οι τσοπαναραίοι του ελληνοκυπριακού ποιμνίου ωστόσο δεν είναι σε θέση να του πουλήσουν κάτι άλλο εκτός απ’ το «θα έρθουν οι ___________να μας σώσουν» (στο κενό βάζεται το όνομα του σωτήρα).

Ενδεικτικά απόσπασμα από προχθεσινό άρθρο γνώμης στην νοτιοκυπριακή εφημερίδα «πολίτης»:

… Δεν χρειάζεται πολλή συζήτηση. Μια ματιά στο χάρτη τα λέει όλα: η τουρκική απειλούμενη γεώτρηση νοτίως της Κύπρου βρίσκεται εκτός κάθε λογικής, πέραν κάθε νομιμότητας. Η ενέργεια αυτή είναι προκλητική και «έκνομη», αυτό είναι αδιαμφισβήτητο.

Η συζήτηση κανονικά θα έπρεπε να ξεκινούσε *μετά* από αυτή τη διαπίστωση. Και όχι, δεν εννοώ πως κανονικά θα έπρεπε να είχαμε ήδη στην περιοχή πολεμικά της Γαλλίας για να προστατέψουν την επένδυση της Total. Ούτε εννοώ πως τα δικά μας τα μέτρα με τα υπερσύγχρονα Ισραηλιτικά drones θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά από το να ληφθούν ωραίες φωτογραφίες της περιοχής από ψηλά.

Εκείνο που θα έπρεπε να γινόταν είναι τουλάχιστον η αναζήτηση ευθυνών. Γιατί δεν μπορεί μια χώρα, ένα «κανονικό» κράτος, να οδηγείται σε μια τέτοια κατάσταση πλήρους ανυποληψίας και πολιτικού εξευτελισμού και να πιστεύουν οι ιθαγενείς πως αυτό οφείλεται (μόνο) στην τουρκική αδιαλλαξία και στην διαχρονική προκλητικότητα της χώρας αυτής.

Η οποία εκμεταλλευόμενη πλήρως το πολιτικό κενό της μη λύσης και την μηδενική κατοχύρωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κάτω από το ασύλληπτα επισφαλές στάτους κβο, κάνει ό,τι θέλει και ό,τι μπορεί για να βελτιώσει τη θέση της.

Για να αντιληφθείτε καλύτερα που το πάω, ας κάνουμε ένα flashback. Όχι, δεν θα αναφερθώ στη γνωστή δήλωση του Υπουργού μας των Εξωτερικών πως στο Κραν Μοντάνα είχαμε φτάσει στο «παρά ένα της λύσης». Όχι δεν θα αναφερθώ στις περίεργες παλινδρομήσεις του προέδρου της δημοκρατίας, που ξεκίνησαν πολύ πριν το Κραν Μοντάνα και οι οποίες μας έφεραν στο σημείο να θεωρούν κάποιοι θρίαμβο το γεγονός πως ο ΠτΔ αναγκάστηκε στην τελευταία του ομιλία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ να αναφερθεί στα αυτονόητα και να προσπαθήσει να πείσει πως τα εννοεί.

Προφανώς δεν έπεισε. Και προφανώς κρίθηκε πως μάλλον διαχείριση κάνει και δεν εμπνέει εμπιστοσύνη.

Anti-imp

Πέμπτη 3 Οκτώβρη. Οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται στα σοβαρά να εναντιωθεί στον ελληνικό ιμπεριαλισμό και στις συμμαχίες του πρέπει να παρακολουθεί και να ερμηνεύει σωστά τα όσα γίνονται στην ευρύτερη μέση Ανατολή.

Ιστορικά ο ελληνικός ιμπεριαλισμός προς δύο κατευθύνσεις στρεφόταν. Είτε προς τα βόρεια, είτε προς τα ανατολικά. Προς βορρά οποιαδήποτε επεκτατική φιλοδοξία έχει μπλοκαριστεί· το τελευταίο κόλπο, της τραπεζικής επέκτασης και μέσω αυτής του σχετικού οικονομικού ελέγχου στα βαλκάνια κατέρρευσε και πάει. Με την εξαίρεση των «εκκρεμοτήτων» που το ελληνικό κράτος συντηρεί απέναντι στο αλβανικό, δεν υπάρχει άλλη «τριβή». (Σε ότι αφορά το κράτος της βόρειας μακεδονίας συμβαίνει και θα συμβεί αυτό που η ασταμάτητη μηχανή είχε προβλέψει απ’ την στιγμή που έγινε σαφές ότι μια κάποια συμφωνία θα υπογραφτεί: κάθε «άνοιγμα κεφαλαίου ένταξης στην ε.ε.» θα είναι ευκαιρία ελληνικών εκβιασμών.)

Προς τα ανατολικά ο «αιώνιος εχθρός» ήταν πάντα η τουρκική επικράτεια. Στα ‘80s και στα ‘90s η «ελπίδα» ήταν να διαλυθεί, εξού και η στρατηγική συμμαχία του ελληνικού κράτους / παρακράτους με το pkk, και το θρυλικό «ενιαίο αμυντικό δόγμα»… Στις αρχές των ‘10s η «ελπίδα» ήταν είτε να χρεωκοπήσει, είτε να πετύχει το πραξικόπημα του ’16 – εξού και η ζεστή φιλοξενία στους τούρκους χουντοκαραβανάδες. Στη συνέχεια η «ελπίδα» ήταν η περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου μέσα απ’ τον υποάξονα Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ – Καΐρου, με «νομιμοποίηση» το φυσικό αέριο και την υψηλή υποστηρίξη της Ουάσιγκτον.

Όλες οι ελληνικές ιμπεριαλιστικές «ελπίδες» αποδείχθηκαν φρούδες. Ωστόσο το ελλαδιστάν δείχνει να εντατικοποιεί την συμμαχία του με τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, διατηρεί την στρατιωτική συνεργασία και με την αιγυπτιακή χούντα και με τον ισραηλινό ρατσισμό / μιλιταρισμό, περιμένοντας τα «ανταλλάγματα». Όλα αυτά σε μια περιοχή που είναι μεν δευτερεύον πεδίο μαχών του 4ου παγκόσμιου πολέμου, αλλά έχει ήδη επεκταθεί… Ουσιαστικά η «ελπιδοφόρα» για τον ελληνικό ιμπεριαλισμό προοπτική «περιφερειακών ανακατάξεων» στη μέση Ανατολή (ή/και στην ανατολική Μεσόγειο) απ’ τις οποίες σκόπευε να επωφεληθεί έχει ξεπεραστεί. Οτιδήποτε στρατιωτικό συμβαίνει (ή αναβάλλεται) εδώ είναι όλο και πιο ξεκάθαρα μέρος παγκόσμιας αναμέτρησης…

Σε τι «ανταλλάγματα» ελπίζει τώρα, αρχές της δεκαετίας του ’20, o ελληνικός ιμπεριαλισμός μέσα απ’ αυτές τις σαφώς πολεμικές συμμαχίες και μέσα σε μια κλιμακούμενη global ενδοκαπιταλιστική ένταση; Φανερά δείχνει να περιμένει «δωρεές όπλων» απ’ την Ουάσιγκτον. Όμως πέρα απ’ το γεγονός ότι το αμερικανικό κράτος έχει πάψει προ πολλού τις δωρεές, η ενίσχυση του πολεμικού εξοπλισμού είναι μέσο· όχι σκοπός. Ποιός είναι ο σκοπός; Το «βλέποντας και κάνοντας»;

Το ερώτημα ωστόσο θα μπορούσε να διατυπωθεί και διαφορετικά: μπορεί πλέον, με βάση τα συμφέροντα των ντόπιων αφεντικών και την ένταση των «οργανικών διασυνδέσεων» διάφορων μηχανισμών με τους αντίστοιχους των «συμμάχων» να κάνει οτιδήποτε άλλο εκτός απ’ αυτό που κάνει – ακόμα κι αν τα «ανταλλάγματα» αποδειχθούν ασήμαντα; Μήπως, μιλώντας για ένα «κράτος μεντεσέ» η λέξη «κλείδωμα» αντιπροσωπεύει πράγματι την τωρινή κατάσταση;

Σε κάθε περίπτωση πέφτει στις πλάτες των όποιων σοβαρά ανταγωνιστικών υποκειμένων να εμποδίσουν τον ντόπιο ιμπεριαλιστικό τυχοδιωκτισμό και τις συμμαχίες του. Δεν είναι εύκολο. Η εποχή είναι ζόρικη. Ποιά είναι όμως η απάντηση στη συνείδηση του καθενός και της καθεμιάς; Ότι “μωρέ ξέρεις, θέλω να κάνω κάτι για τον εαυτό μου;”

Πού κοιτάει ο νεκρός;

Τετάρτη 2 Οκτώβρη. Τέτοια μέρα πέρυσι ένα συνεργείο του τοξικού σκότωνε και κομμάτιαζε τον Jamal Khashoggi, στο σαουδαραβικό προξενείο στην Istanbul. Το τουρκικό καθεστώς, έχοντας προφανώς έννομο δικαίωμα, αποκάλυψε το έγκλημα – που πήρε μια διεθνή τροχιά, η οποία μοιάζει να έχει εξαντληθεί… Κάθε άλλο.

Υπάρχει ένας βετεράνος άγγλος δημοσιογράφος ονόματι Robert Fisk. Μένοντας εδώ και χρόνια μόνιμα στον λίβανο, ο Fisk έχει αποκτήσει προσωπικές σχέσεις με πολλούς σε πολλά επίπεδα στις αραβικές κοινωνίες και εξουσίες· έχει αποδείξει κάμποσες φορές πως είναι ο καλύτερα πληροφορημένος δυτικός δημοσιογράφος για το τι συμβαίνει στη μέση Ανατολή. Και δεν είναι οριενταλιστής.

Κατά καιρούς ο Fisk επιμένει να κάνει υπαινιγμούς για το κεφάλι του Khashoggi. Άλλοτε ρωτάει ωμά που βρίσκεται… Πρόσφατα ρώτησε αν τάφηκε κοιτώντας προς την Μέκκα… Είναι μάλλον προφανές ότι ο Fisk ξέρει κάτι, ακόμα κι αν δεν μπορεί να το αποδείξει, για την γνωστή φράση του τοξικού «θέλω το κεφάλι του Khashoggi»…

Θα μπορούσε επ’ αυτού να ξέρει περισσότερα κάποιος άλλος. Λεγόταν Abdul Aziz al-Fagham, και ήταν ο επικεφαλής της βασιλικής φρουράς στο παλάτι του Ριάντ· και ο νο 1 σωματοφύλακας του βασιλοπατέρα Salman: όπου βρισκόταν ο βασιλιάς βρισκόταν και ο al-Fagham, 24/7. Ζούσε μέσα στο παλάτι, κοιμόταν δίπλα στον μπαμπά Salman, κλπ κλπ. Το παρατσούκλι του ήταν «το μπαστούνι του βασιλιά»: ο ορισμός του ανθρώπου δοκιμασμένης και απόλυτης εμπιστοσύνης για τέτοιες περιπτώσεις. (Μέλη της βασιλικής φρουράς την οποία διοικούσε, σκότωσαν και κομμάτιασαν τον Khashoggi).

Μόνο που πριν 3 ημέρες κάποιος του φύτεψε μια σφαίρα στο κεφάλι. Κι αυτό έγινε αφού πρώτα είχε απολυθεί απ’ την προσωπική και την βασιλική φρουρά του Salman πατρός. Η δολοφονία του έγινε κάτω από συνθήκες των οποίων η περιγραφή απ’ το σαουδαραβικό καθεστώς είναι ελάχιστα πειστική. Κυρίως επειδή το παλάτι κάνει ό,τι μπορεί για να μη συσχετιστεί με την «απόλυσή» του. Διαρροές (που δεν μπορούν, προς το παρόν, να διασταυρωθούν) διαφωνούντων του Ριάντ υποστηρίζουν ότι ο al-Fagham «καθαρίστηκε» επειδή ήξερε κάτι για την δολοφονία του Khashoggi.

Τι; Άγνωστο. Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι μπήκε κατά λάθος στο απόρρητο γραφείο του τοξικού· κι εκεί αντίκρυσε σ’ ένα ράφι μεγάλα γυάλινα βάζα φορμόλης με φρικτό περιεχόμενο.

Αν δεν φρόντισε να έχει αφήσει πίσω του την διαθήκη του, ίσως δεν μαθευτεί ποτέ γιατί έπρεπε να «απολυθεί» με έναν γνήσια μαφιόζικο τρόπο. Αντίθετα έχει μαθευτεί πως το παλάτι του Ριάντ αναδύει ένα λεπτό άρωμα σκατίλας: ο τοξικός έχει χεστεί τόσο ώστε απαγορεύει πλέον σε όσους απ’ το τεράσιο σόι των Σαούντ θεωρεί έστω και εν δυνάμει εχθρικά διακείμενους ακόμα και το να ταξιδέψουν εκτός συνόρων. “Απαγόρευση εξόδου απ’ την χώρα” έτσι, χωρίς εξηγήσεις.
Είναι, άραγε, απίθανο να βρεθεί, τελικά, το κεφάλι του Khashoggi; Δεν έχουμε απάντηση· η υπόθεση αυτή όμως καθόλου δεν έχει κλείσει…

(φωτογραφία: Ο καραβανάς αριστερά “τόφαγε το κεφάλι του”…)

Η ζώνη

Κυριακή 29 Σεπτέμβρη. Μιλώντας στη γενική συνέλευση του οηε πριν λίγες ημέρες ο Erdogan, μ’ έναν χάρτη στα χέρια, παρουσίασε το σχέδιο του … για την ypg- (και αμερικανο-) κρατούμενη βόρεια συρία.

Δεν ήταν άγνωστο. Το τουρκικό καθεστώς θέλει να κάνει αλλαγή της πληθυσμιακής σύνθεσης στην περιοχή, εγκαθιστώντας μεγάλο μέρος απ’ τα 3 (ίσως και περισσότερα) εκατομμύρια σύρων προσφύγων που ζουν τα τελευταία χρόνια στην τουρκία· κυρίως στα νότια.

Στο σχέδιο φαίνεται λογικό, αλλά μόνο τέτοιο δεν είναι. Πρώτ’ απ’ όλα αυτή η περιοχή της συρίας είναι η μόνη που κατοικείται πράγματι από κούρδους – σε αντίθεση με όλο το υπόλοιπο (και σαφώς μεγαλύτερο) κομμάτι της βόρειας και ανατολικής συρίας, που έχουν καταλάβει οι ypg με την βοήθεια και για λογαριασμό του αμερικανικού στρατού. Εκεί γίνονται διαρκώς εξεγέρσεις των ντόπιων κατά των ypg, αφού – μεταξύ άλλων – η κατοχή τους επιτρέπει να κάνουν βίαιες «επιστρατεύσεις» αράβων νεαρών….

Αν ποτέ επρόκειτο να τελειώσει η αμερικανική κατοχή αυτού του τμήματος της συρίας (κάτι που ενδιαφέρει και τον Άσαντ αλλά και το μπλοκ της Αστάνα γενικά) το μέρος που δικαιωματικά ανήκει στους κούρδους (και όπου θα έπρεπε να επιστρέψουν ζώντας ειρηνικά μέσα σε κάποιου είδους συριακή ομοσπονδία) είναι αυτό ακριβώς του οποίου την σύνθεση θέλει να αλλάξει ο Erdogan. Αντικειμενικά αυτή η “χωροταξική” διαχείριση του “προβλήματος ασφάλειας” που επικαλείται η Άγκυρα είναι αντίθετη στην “αποκατάσταση της ειρήνης” στη συρία.

Επιπλέον, ο μόνος τρόπος για να “αδειάσει” η ζώνη απ’ τους ντόπιους κούρδους είναι … να τους διώξει ο αμερικανικός στρατός, που είναι σύμμαχός τους… Ή, να εισβάλει ο τουρκικός στρατός και να σπάσει τα μούτρα του: με μήκος 400 χιλιομέτρων, η ζώνη αυτή είναι πολύ μεγάλη, και δεν υπάρχουν αρκετοί (φιλοτούρκοι) σύριοι αντικαθεστωτικοί για να επαναληφθεί η επιχείρηση στην Afrin.

Το τελευταίο αφορά τους ίδιους τους σύρους πρόσφυγες. Τι είναι εκείνο που θα έπειθε 1 εκατομύριο σύρους πρόσφυγες να κατοικήσουν 10 πόλεις και 140 χωριά σ’ αυτήν την άγνωστη για τους ίδιους ορεινή γη – αντί να γυρίσουν στα σπίτια και στις γειτονιές τους, όπου κι αν βρίσκονται;

Αν το τουρκικό καθεστώς πιστεύει ότι με τέτοιες έωλες υποσχέσεις θα «επιστρατεύσει» αυτούς τους πρόσφυγες κατά των κούρδων της βόρειας συρίας, ίσως βρεθεί στην καθόλου «ανθρωπιστική» θέση να πρέπει να στείλει τον στρατό όχι έξω αλλά μέσα στα σύνορά του, στους τωρινούς προσφυγικούς καταυλισμούς, για να τους αναγκάσει να μετακινηθούν προς τον «σωστό» προορισμό…

Υπάρχουν βέβαια, απ’ την άλλη, και οι “ελιγμοί” – που η ασταμάτητη μηχανή δεν τους καταλαβαίνει πάντα…

(φωτογραφία κάτω: Ψηφιακή μακέτα ενός απ’ τα χωριά που υπόσχεται ο Erdogan στη βόρεια συρία. Οι τουρκικές κατασκευαστικές είναι αρκετά έμπειρες στην οργανωμένη δόμηση τέτοιας κλίμακας. Χρειάζονται όμως, εκτός απ’ όλα τα υπόλοιπα, και καμμία 30αριά δισεκατομμύρια δολάρια· κι είναι αμφίβολο το κατά πόσο θα πήγαιναν στις ερημιές αυτοί που μπορούν να τα «επενδύσουν»… Υπάρχουν πιο επικερδείς περιοχές για urban ανάπτυξη στη μεταπολεμική συρία… )

Νικητές

Πέμπτη 26 Σεπτέμβρη. Καθόλου συμπτωματικά, εκπρόσωποι των τριών του μπλοκ της Αστάνα, συναντήθηκαν πριν λίγες ημέρες στη Ν. Υόρκη με τον γ.γ. του οηε, ο οποίος ανήγγειλε την δημιουργία της «επιτροπής για το συριακό σύνταγμα» – με τις προδιαγραφές του μπλοκ και υπό την αιγίδα του.

Παρότι η αφετηρία αυτής της πολιτικής διαδικασίας για το μέλλον της συρίας δεν εξασφαλίζει ένα αίσιο και σχετικά σύντομο τέλος, από μόνο του το γεγονός είναι μια επίσημη επισφράγιση της νίκης του μπλοκ της Αστάνα στο συριακό πεδίο μάχης. Πιο σωστά της «σχετικής» νίκης, αφού το ¼ της συριακής επικράτειας κατέχεται ακόμα απ’ τον αμερικανικό στρατό και τους συμμάχους του ypg.

Σύμφωνα με όσα έχει συμφωνήσει το μπλοκ της Αστάνα (και αποδέχτηκε ο γ.γ. Guterres) 150 σύριοι επιλεγμένοι απ’ τον Άσαντ, την αντιπολίτευση (εκτός εκείνων που συνεχίζουν τον πόλεμο στο Idlib) και διάφορες οργανώσεις πολιτών (από 50 κάθε πλευρά) θα αποτελέσουν το σώμα της επιτροπής. Κάθε 50άδα θα επιλέξει σύντομα 15 άτομα (συνολικά 45) που θα αρχίσουν την συγγραφή του νέου συντάγματος. Αξιωματούχοι των κρατών του μπλοκ της Αστάνα και του οηε θα υποστηρίζουν συμβουλευτικά την διαδικασία.

Δεν αποκλείεται το “συριακό” να “λυθεί” πριν το “κυπριακό”…

Το έδαφος…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τα σύνορα, λοιπόν, δεν έχουν αλλάξει (εκτός απ’ την προσπάθεια του απαρτχάιντ Τελ Αβίβ να επεκταθεί σε βάρος της συρίας – υψώματα του Golan – και των παλαιστινίων). Ακόμα και το τουρκικό καθεστώς, που έχει καταλάβει στρατιωτικά ένα τμήμα της συριακής επικράτειας, δεν την διεκδικεί για δικό του έδαφος. Δεν το χρειάζεται. Θα ήθελε να ελέγχει τις κινήσεις σ’ αυτό.

Ταυτόχρονα όμως, και χωρίς αλλαγή συνόρων, η αναμέτρηση της ηγεμονίας (και των υλικών βάσεών της) οξύνεται. Ορισμένα τεχνικά μέσα (αεροπλάνα, πύραυλοι, drones, δορυφόροι, συστήματα γεωεντοπισμού) επιτρέπουν αυτή η όξυνση να εξελίσσεται ως τώρα χωρίς μετακινήσεις στρατών επί του εδάφους. Το Τελ Αβίβ βομβαρδίζει στόχους / σημεία χιλιάδες χιλιόμετρα απ’ τα σύνορά του (στη συρία και στο ιράκ) ή δίπλα (στον λίβανο). Οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» έχουν απλωθεί σ’ όλη αυτή τη ζώνη, σε επιλεγμένες θέσεις· αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ότι η Τεχεράνη διεκδικεί έδαφος απ’ τον λίβανο, την συρία, το ιράκ ή την υεμένη. Οι υεμενίτες Houthis είναι σε θέση να κάνουν σοβαρές ζημιές πολύ μακριά απ’ τις βάσεις επιδιώκοντας, ουσιαστικά, την δημιουργία ενός χωριστού κράτους, περίπου στα όρια του άλλοτε κράτους της βόρειας υεμένης. Ίσως η μόνη «εδαφική» κρατική κίνηση μεγάλου μεγέθους σε εξέλιξη να είναι στη θάλασσα: η Άγκυρα διεκδικεί την αοζ της στην ανατολική Μεσόγειο (ενάντια στους ελληνο – ελληνοκυπριακούς σχεδιασμούς). Παράδοξο ή όχι οι βυθοί έχουν αποκτήσει την «plane» αξία που κάποτε είχαν οι στεριές…

Η σύγκρουση δεν έχει την τυπική μορφή «διεκδίκηση / κατάληψη εδάφους» (του είδους, π.χ., ο ιρακινός στρατός καταλαμβάνει το κουβέιτ). Όχι ακόμα, όχι στην έκταση που θα μπορούσε να περιμένει κανείς. Γίνεται, όμως, σαν χαράξεις επί του εδάφους· με την μορφή της εξασφάλισης, του ελέγχου και της προστασίας ροών. Χερσαίων ή/και θαλάσσιων. Ροών καυσίμων, ροών εμπορευμάτων, ροών εργασίας, ροών νομισμάτων…

Μοιάζει οξύμωρο, αλλά δεν είναι. Ο μεν άξονας Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ επεδίωξε να ρευστοποιήσει τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα (και διεθνείς θεσμούς συγκροτημένους πάνω σ’ αυτά), για να εξουδετερώσει αυτές τις ροές (ακόμα και τις χρηματικές!) μεταξύ ασίας απ’ την μια και ευρώπης και αφρικής απ’ την άλλη· το δε ευρασιατικό μπλοκ επιδιώκει να εξασφαλίζει αυτά τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα, για να διευκολύνει αυτές τις ροές. Οι πρώτοι επιχείρησαν (και ίσως δεν έχουν εγκαταλείψει ακόμα την προσπάθεια) να εδαφικοποιήσουν την αποσταθεροποίηση των επικίνδυνα ανταγωνιστικών ροών· οι δε δεύτεροι επιδιώκουν την σταθεροποίησή τους οργανώνοντας την τυπική εδαφική μορφή «μπλοκ». Αγωγοί, τραίνα, δρόμοι, θαλάσσιες πλεύσεις: αυτές είναι οι γραμμές που ξανά και ξανά εικονογραφούν τα επίδικα της σύγκρουσης.

Λαθραία λεπτομέρεια

Τετάρτη 18 Σεπτέμβρη. Στη Λέρο υπάρχει στρατός, υπάρχουν και οπλοστάσια. Τα οποία μπορεί να ξαλαφρώνονται, για τον α ή β λόγο… Αυτά είναι “ειδήσεις”, που καταναλώνονται ομαλά. “Αστυνομικό ρεπορτάζ”…

Υπάρχει, μόνο, κι αυτή η μικρή λεπτομέρεια. Η Λέρος ανήκει στα Δωδεκάνησα. Τα οποία, σύμφωνα με την (διεθνή) συνθήκη του 1947 με την οποία αποδόθηκαν απ’ την ιταλία στο ελλαδιστάν, απαγορεύεται να έχουν στρατό. Είναι αποστρατιωτικοποιημένα τα Δωδεκάνησα σύμφωνα με την διεθνή ορολογία και νομοθεσία… Και επειδή ο όρος της αποστρατιωτικοποίησης μπήκε το 1947 με επιμονή της εσσδ για πολύ προφανείς λόγους, για τους ίδιους ακριβώς λόγους που ισχύουν ακόμα υποψιαζόμαστε ότι η Μόσχα δεν χαίρεται τώρα που το ελλαδιστάν το έχει γυρίσει στο τσάμικο. (Ούτε χαιρόταν που ο ψεκασμένος ήθελε να δώσει την Κάρπαθο, επίσης των Δωδεκανήσων, για αμερικανική βάση…)

Τα Δωδεκάνησα, λοιπόν, έχουν στρατό, μαζί με τα οπλοστάσιά του – κατά παράβαση ακόμα και της ελληνικής υπογραφής του 1947. Πράγμα που σημαίνει ότι την επόμενη φορά που κάποιος έλληνας “λάτρης της διεθνούς νομοθεσίας” θα υποδείξει στο τουρκικό καθεστώς ότι είναι “παράνομο”, θα πρέπει να έχει και μια απάντηση…. για το αν βρέθηκαν τα κλεμμένα όπλα…

Τυφλόμυγες;

Τρίτη 17 Σεπτέμβρη. Ουάσιγκτον και Ριάντ ψάχνουν να βρουν πόσο τοις εκατό συμμετοχή είχε το ιράν τις επιθέσεις του περασμένου Σαββάτου. 10% με 20% σημαίνει Houthis… 50% με 60% σημαίνει pmu, την ιρακινή πολιτοφυλακή… 100% σημαίνει… (Άστο).

Κινούμενο στην γραμμή «ποιο ελάφι;» το ψόφιο κουνάβι έκανε έναν ελιγμό που, δήθεν, πέρασε απαρατήρητος. Δήλωσε: περιμένουμε να ακούσουμε απ’ το βασίλειο το ποιος πιστεύει ότι ήταν η αιτία της επίθεσης και για το με ποιους όρους θα μπορούσαμε να προχωρήσουμε… Με άλλα λόγια η Ουάσιγκτον ανέθεσε στο Ριάντ να βγάλει την «γραμμή», να βγάλει το «κατηγορητήριο» και να πει «εμπρός γενναίοι μου!» Σεβασμός στην ανεξαρτησία των κρατών… Δηλαδή άδειασμα!

Πρώτον, επειδή το ψοφιοκουναβιστάν παριστάνει τον φύλακα της παγκόσμιας παραγωγής και διανομής πετρελαίου, εξού και ως προχτές έψαχνε «πρόθυμους» για να φυλάει τα στενά του Ορμούζ. Αλλά τώρα; Τώρα είναι το Ριάντ που θα πει τι θα γίνει!…

Δεύτερον, επειδή τι μπορεί να πει το έρμο το Ριάντ; Η σαουδική αραβία είναι μια μεγάλη έρημος με μετρημένες (και εύκολα διακριτές) πόλεις και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Αν ο τοξικός τολμούσε να πει «η Τεχεράνη μας την έπεσε, εμπρός γενναίοι αμερικάνοι σύμμαχοί μας πάμε να τους δείξουμε πόσα απίδια βάζει ο σάκος», άσχετα με το πως θα εξελισσόταν αυτή η παιδαγωγική εκστρατεία, απ’ την σαουδαραβική επικράτεια θα απέμεναν μόνο η Μέκκα και η Μεδίνα. Τα υπόλοιπα θα γίνονταν άμμος μέσα στην άμμο.

Το Ριάντ θα ήθελε την απάντηση (και την ευθύνη) ενός τέτοιου πολέμου να την αναλάμβανε κάποιος άλλος… Το όνειρο του τοξικού και των σκληροπυρηνικών του σογιού του ήταν να σκάσουν 3 ή 4 αμερικανικά αεροπλανοφόρα στον ινδικό και να βομβαρδίζουν το ιράν ενόσω αυτός και η παρέα του θα κάθονται στην ταράτσα κάποιου παλατιού και να σνιφάρουν τα σκονάκια τους απολαμβάνοντας το θέαμα χωρίς να ανακατεύονται (εκτός απ’ το να πληρώνουν). Ο εφιάλτης του τοξικού είναι να κηρύξει ο ίδιος τον πόλεμο στην Τεχεράνη…

Ηττήθηκε στη συρία (εκτός σε ότι αφορά τους ypg…), ηττήθηκε στο ιράκ, ηττήθηκε στο αφγανιστάν, ηττήθηκε στην υεμένη, ηττήθηκε στο κατάρ, ηττήθηκε στον λίβανο: είναι ο απόλυτος looser ο τοξικός. Το ότι το ψόφιο κουνάβι του πετάει την ευθύνη να υποδείξει τον «ένοχο» είναι καλό για το ψόφιο κουνάβι· και κακό γι’ αυτόν. Ένα είδος νέμεσις.

Εν τω μεταξύ, από μια σατανική σύμπτωση, το μπλοκ της Αστάνα είχε χτες μια ακόμα συνάντηση, στην Άγκυρα, για το μέλλον της συρίας. (Υπάρχει ακόμα το μπλοκ της Αστάνα…) Το πως θα πάει το θέμα Idlib θα φανεί στην πράξη· αν και ήδη υπάρχουν κάποιες εξελίξεις (γι’ αυτές άλλη φορά). Έχει ενδιαφέρον όμως το τι δήλωσαν οι Erdogan και Putin με αφορμή τις επιθέσεις.

Και οι δύο μίλησαν … για την υεμένη. Ο Erdogan δήλωσε ότι το Ριάντ ξεκίνησε τον πόλεμο, οπότε πρέπει τώρα να αποδεχθεί ειρηνευτικές συνομιλίες… Ο Putin δήλωσε ότι οι υεμενίτες έχουν υποφέρει πολλά… Όχι και σπουδαία συμπάθεια για την αναξιοπαθούσα σαουδική αραβία δηλαδή, εκτός απ’ το αστείο του Putin «πάρτε τους πυραύλους μας να έχετε ήσυχο το κεφάλι σας»… Και εκτός απ’ το σοβαρό ότι την περασμένη Κυριακή (αμέσως μετά την επίθεση) ο ρώσος πρεσβευτής στο Ριάντ Sergei Kozlov είχε τετ α τετ συζήτηση με τον τοξικό, για την οποία το μόνο που ανακοινώθηκε ήταν ότι «συζητήθηκαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος»…

Με άλλα λόγια: ένα συμπέρασμα για 10% – 20% ευθύνη της Τεχεράνης (δηλαδή: Houthis) θα ήταν το μόνο διαχειρίσιμο, και για το ψόφιο κουνάβι και για τον τοξικό. Είναι άβολο βέβαια (καθότι σε μια τέτοια περίπτωση οι Houthis έχουν το δίκιο με το μέρος τους…) αλλά τουλάχιστον έχει σαφή «έξοδο κινδύνου». Απ’ την υεμένη ο τοξικός και οι σύμμαχοί του (Ουάσιγκτον, Λονδίνο, Παρίσι) μπορούν να φύγουν ηττημένοι, αλλά αυτός μπορεί να ελπίσει ότι θα συνεχίσει να έχει τα παλάτια του, τα σκονάκια του, και το κεφάλι του στη θέση του. Οποιαδήποτε άλλη απάντηση σημαίνει χοντρό καυγά· καινούργιο· επιπλέον μέτωπα. Όμως ένας μόνιμα looser δεν πρέπει να τρώγεται να παίξει τα ρέστα του… Εκτός αν κοιμηθεί μέσα σ’ ένα τσουβάλι άσπρη σκόνη: το πρωί θα ξυπνήσει «ανίκητος»…

Αλλιώς μπορεί κάποια στιγμή να κάνει εκείνο που έκανε ο καθοδηγητής του, ο τοξικός των εμιράτων, ο MBZ: μια επίσκεψη στην Τεχεράνη, για να ζητήσει έμπρακτα συγγνώμη… Μπορεί να τον πείσει ο πατέρας του πως αυτό πρέπει να κάνει…

Δεν είναι ντροπή.