Tag: συρία

Μέση Ανατολή

Δευτέρα 14 Γενάρη. Αρχίζει να γίνεται σαφές ότι η μισο-αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ την βόρεια και βορειοανατολική συρία σημαίνει (για την Ουάσιγκτον) ενίσχυση των βάσεών της στο (βόρειο και δυτικό) ιράκ. Πέρα από τους καραβανάδες και τον Pompeo η fast επίσκεψη του ψόφιου κουναβιού σε αμερικανική βάση (στην al-Asad), στο δυτικό ιράκ, σημαίνει ότι (εκτός απ’ την γερμανία) και το ιράκ θεωρείται απ’ την Ουάσιγκτον κατεχόμενη χώρα: το ψόφιο κουνάβι δεν πήγε στην Βαγδάτη, ούτε συνάντησε κάποιον ιρακινό αξιωματούχο. Πέταξε πάνω απ’ τον μισό πλανήτη για να πάει στην βάση του, για τρεισίμισυ ώρες. Δήλωσε ότι «δεν έχω σχέδια να πάρω τον στρατό απ’ το ιράκ. Αντίθετα, θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε το ιράκ σαν βάση αν χρειαστεί να κάνουμε κάτι στη συρία». Τελεία και παύλα.

Εδώ, όμως, οι επιπλοκές θα είναι ακόμα σοβαρότερες απ’ αυτές στη συρία. Πρώτον, οι αμερικανικές βάσεις στο ιράκ είναι υπό νατοϊκή «ομπρέλλα». Πράγμα που σημαίνει (θεωρητικά κατ’ αρχήν) ότι αν άλλα κράτη – μέλη (π.χ. το Βερολίνο…) αρχίζουν να βάζουν ζητήματα mission accomplished και “τι δουλειά έχουμε εκεί;” θα υπάρξει ένας κάποιος θόρυβος. Δεύτερον, και σημαντικότερο, το ιράκ έχει κυβέρνηση: μια συμμαχία κομμάτων που θέλουν να ξεκουμπιστούν οι αμερικάνοι. Πως, άραγε, σκοπεύει η Ουάσιγκτον να “πείσει” αυτήν την κυβέρνηση να αλλάξει γνώμη;

Τρίτο και σημαντικότερο. Το 2003, όταν η Ουάσιγκτον σχεδίαζε την εισβολή στο ιράκ, η Άγκυρα (υπό τον νέο τότε πρωθ. Erdogan) απαγόρευσε στον αμερικανικό στρατό να ανοίξει δεύτερο μέτωπο, απ’ τα τουρκο-ιρακινά σύνορα. Η Άγκυρα δεν θέλει αμερικανικές βάσεις στο ιράκ, και σίγουρα όχι κοντά στα σύνορά της· η Τεχεράνη επίσης· η Δαμασκός εννοείται· και η Μόσχα, φυσικά. Το μπλοκ της Αστάνα δηλαδή, το οποίο έχει προσεγγίσει και η Βαγδάτη.

Δυσκολευόμαστε σαν ασταμάτητη μηχανή και σαν άνθρωποι να καταλάβουμε αν το αμερικανικό κράτος / παρακράτος σχεδιάζει πράγματι οτιδήποτε σ’ αυτό το δευτερεύον πεδίο μάχης ή αυτοσχεδιάζει κυριολεκτικά, προκειμένου να μην δυσαρεστήσει τους συμμάχους του στον άξονα (Τελ Αβίβ και Ριάντ) αδιαφορώντας για το αύριο.

Ας μην σχολιάσει πάντως κανείς ότι το δεύτερο «αποκλείεται». Καθόλου δεν αποκλείεται!

(φωτογραφία: Τον έχουν φάει οι έγνοιες. Έχει ρέψει…)

Μέση Ανατολή 1

Σάββατο 12 Γενάρη. Προχτές ο “σωματοφύλακας” Pompeo, αμερικάνος υπ.εξ., ήταν στο Κάιρο – σε μια ακόμα τουρνέ ενθάρρυνσης διαφόρων αιμοβόρων αραβικών καθεστώτων. Έκανε μια ομιλία στο αμερικανικό πανεπιστήμιο της πόλης (εκεί είχε κάνει μια βαρυσήμαντη ομιλία και ο Obama, το 2009) – για να δώσει συμβολικό βάρος στην (όχι και τόσο) καινούργια αμερικανική γραμμή γι’ αυτό το δευτερεύον πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου:

…Ας το ξεκαθαρίσω: η αμερική δεν πρόκειται να υποχωρήσει πριν τελειώσει ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας. […] Αλλά, όπως είπε ο πρόεδρος Trump, επιδιώκουμε οι εταίροι μας να κάνουν περισσότερα, και σ’ αυτήν την προσπάθεια θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να προχωρήσουμε μαζί.

Απ’ την μεριά μας οι αεροπορικές επιθέσεις στην περιοχή θα συνεχιστούν εφόσον υπάρχουν στόχοι.[…]

Και όσο θα συνεχίζεται ο πόλεμος, θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τους εταίρους μας στις προσπάθειές τους να διαφυλάξουν σύνορα, να συλλάβουν τρομοκράτες, να ελέγχουν ταξιδιώτες, να στηρίζουν πρόσφυγες, και άλλα. Αλλά η «υποστήριξη» είναι η λέξη κλειδί…

Αν αυτή είναι η γραμμή που εκφράζει το ψόφιο κουνάβι (και έχει μια λογική να είναι αυτή), η Ουάσιγκτον ψάχνει για άραβες πεζικάριους για να σκοτώνονται – εναντίον της Τεχεράνης προφανώς – ενόσω αυτή (και το Τελ Αβίβ) θα υποστηρίζουν από ψηλά… Πρόκειται, βέβαια, για την βολική ιδέα του «αραβικού νατο»…

Μέση Ανατολή

Πέμπτη 10 Γενάρη. Αν ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έσπερνε στη μέση Ανατολή (όπως και αλλού στον πλανήτη) στρατό και τώρα σπέρνει ένοπλη σύγχιση, πάλι ιμπεριαλισμός είναι. Σε αναζήτηση κατευθύνσεων – έστω, σ’ ένα δευτερεύον πεδίο του 4ου παγκόσμιου.

Ο αρχισύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ηπα Bolton πήγε στην Άγκυρα για να απαιτήσει διαβεβαιώσεις ότι «δεν θα σφαγούν οι κούρδοι»… Και έφυγε με την απαίτηση του τουρκικού καθεστώτος «πείτε μας σε ποιούς και πότε θα παραδώσετε τις 16 βάσεις που έχετε στη βόρεια και βορειοανατολική συρία». Μία πιθανή (αν και όχι η μοναδική) συνέχεια θα είναι η επιτροφή στο κουτάκι 1: η Άγκυρα να απειλεί “αντιτρομοκρατική” εισβολή στη βόρεια συρία, και τα λοιπά…

(Το τουρκικό καθεστώς είχε κι άλλες «εχθροφρονήσεις» για την Ουάσιγκτον. Όπως οι χθεσινές δηλώσεις του Cavusoglou: …Συνεχίζουμε να μιλάμε με την ρωσία και το ιράν για την εξέλιξη της αμερικανικής αποχώρησης, για να προλάβουμε την δημιουργία άλλων προβλημάτων. Το λέω αυτό για τις ηπα και άλλα κράτη: είτε τους αρέσει είτε όχι το ιράν είναι ένας παράγοντας στη συρία. Οπότε συνεχίζουμε να δουλεύουμε με τους υπάρχοντες παράγοντες…

Τα «άλλα κράτη» είναι γνωστά: ισραήλ, σαουδική αραβία, ενωμενα αραβικά εμιράτα…)

Φαίνεται πάντως ότι ένα μέρος (άγνωστο ποσοστό) του αμερικανικού στρατού στη συρία όντως φεύγει. Οι σχετικές πληροφορίες έρχονται απ’ το ιράκ όπου εγκαθίστανται οι πεζοναύτες, σε νέες βάσεις στα δυτικά, κοντά στα ιρακινο-συριακά σύνορα. Οπωσδήποτε (λένε αυτές οι πληροφορίες) στην επαρχία Anbar.

Αυτό φαίνεται λογικό – για την Ουάσιγκτον και τον ιμπεριαλισμό της. Στο κάτω κάτω το ψόφιο κουνάβι δεν είπε ποτέ ότι θα πάρει τον στρατό του απ’ το ιράκ (πράγμα που μπορεί να αναγκαστεί να κάνει στο μέλλον…) Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η αμερικανική στρατιωτική αναδίπλωση γίνεται μέσα σ’ ένα “σύννεφο” παράλληλων ενεργειών (όπως, για παράδειγμα, η “εκστρατεία” του Bolton στην Άγκυρα) που λειτουργούν σαν θόρυβος.

Προφανώς κανένας απ’ το μπλοκ της Αστάνα (ούτε το καθεστώς της Βαγδάτης) δεν ονειρεύεται την απλή μετακίνηση του αμερικανικού στρατού λίγα χιλιόμετρα προς τα εδώ ή προς τα εκεί, πάντα μέσα στην «εύφορη ημισέληνο». Και η πιο μεσοπρόθεσμη σύγχιση έγκειται ακριβώς σ’ αυτό το ζήτημα: πως διαχειρίζεται, τελικά, η Ουάσιγκτον την ήττα της στους σχεδιασμούς της για την μέση Ανατολή; Και μαζί: πως διαχειρίζεται την ίδια ήττα το Τελ Αβίβ; Έχουν μεσομακροπρόθεσμο σχέδιο ή αυτοσχεδιάζουν;

Μπορεί να μην αναφέρεται, αλλά υπάρχει ένα σοβαρός καπιταλιστικός κλάδος που έχει κάθε σοβαρό λόγο να ξέρει: η πετρελαϊκή βιομηχανία….

Συρία

Τετάρτη 9 Γενάρη. Δεν πήραμε ποτέ τοις μετρητοίς την διακήρυξη του ψόφιου κουναβιού περί “πλήρους και γρήγορης” αποχώρησης του αμερικανικού στρατού απ’ το συριακό πεδίο μάχης· γι’ αυτό και η ασταμάτητη μηχανή μιλούσε για μισο-αποχώρηση. Η πρόβλεψή μας ήταν πως ένα μέρος των αμερικάνων πεζοναυτών θα μετακομίσει στο ιράκ, κοντά στα σύνορα με την συρία, ένας αριθμός “συμβούλων” θα παραμείνει με τις ypg, και οι υπόλοιποι είτε θα αποσυρθούν είτε θα μεταφερθούν σε κάποια απ’ τις usa βάσεις στη μέση Ανατολή.

Ο «σύμβουλος εθνικής ασφάλειας» John Bolton (απ’ τους αυθεντικούς «σωματοφύλακες») είναι στη γύρα για να κάνει πιο λιανά την «αργή, προσεκτική και περίπου» αμερικανική αναδίπλωση. Πέρασε πρώτα απ’ το Τελ Αβίβ (εννοείτε…), και ανηφόρισε προς Άγκυρα – για να βάλει σαν όρο το «δεν θα σφάξετε κούρδους». Γιατί, για τον Bolton, οι ypg είναι κάτι παραπάνω από «αδέλφια»…

Αυτές είναι κουβέντες απλά για να εκμαιεύσει ότι «η Άγκυρα δεν συνεργάζεται, οπότε δεν μπορούμε να φύγουμε τώρα». Σημαντικότερο και πιο χαρακτηριστικό είναι κάτι άλλο: ότι «συμβούλευσε έντονα» (ή περίπου «διέταξε») τις ypg να μην κάνουν καμμία συμφωνία με την Δαμασκό και την Μόσχα, ώστε να «καλυφθούν» έναντι της Άγκυρας… Μ’ άλλα λόγια: μην μας παρατάτε σαν προστάτες, να μην σας παρατήσουμε σαν προστατευόμενους.
Αυτή η «συμβουλή» (ή «διαταγή») πετάει στα σκουπίδια την δήθεν έγνοια μήπως η Άγκυρα εισβάλει στην βόρεια συρία, στις ypgκρατούμενες περιοχές… Ο Bolton, η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ αντιλαμβάνονται – και σωστά – ότι δεν έχουν απέναντί τους ένα μεμονωμένο κράτος (π.χ. την συρία ή την τουρκία) αλλά ένα μπλοκ κρατών (το μπλοκ της Αστάνα) που δεν έχει κανένα λόγο να διαλύσει την συμμαχία του σε ότι αφορά το συριακό πεδίο μάχης. Προσπαθώντας να τραβήξει τις ypg μακριά απ’ την καιροσκοπική στροφή τους προς το μπλοκ της Αστάνα, θέλει να τους κρατήσει με την μεριά του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ, ακόμα κι όταν (και αν) ένα μέρος του αμερικανικού στρατού απομακρυνθεί.

Μπορεί να το πετύχει; Σαν «κλειδί» εμφανίζονται οι επιλογές των ypg. Η ιστορία της ηγεσίας του pkk, ήδη απ’ τα ένδοξα χρόνια του Οτσαλάν, έχει να επιδείξει μια μοναδική διαδρομή οππορτουνισμού και πολιτικού προσοδισμού. Αν αυτή η ηγεσία (υπαρκτή, τώρα, στο συριακό έδαφος) ενδιαφερόταν για τα συμφέροντα των κούρδων της συρίας και όχι της Ουάσιγκτον ή οποιουδήποτε άλλου, δεν θα είχε γίνει (η έσχατη) βιτρίνα των σχεδίων του άξονα στην περιοχή.

Συνεπώς ο κάθε Bolton (και η τακτική του) δεν πατάει στον αέρα. Όμως αυτό δεν είναι όλη η ιστορία – έτσι δεν είναι; Υπάρχουν και οι αντίπαλοι.

Συρία

Κυριακή 30 Δεκέμβρη. Η χθεσινή συνάντηση υψηλόβαθμων αντιπροσωπειών της Άγκυρας και της Μόσχας (στην δεύτερη – υπ.εξ., υπ.αμ., αρχιασφαλίτες, κλπ) απλά επιβεβαιώνει αυτό που είναι (ή θα έπρεπε να είναι) δεδομένο. Το μπλοκ της Αστάνα συνεχίζει να δρα σαν μπλοκ στη συρία – και γιατί όχι;

Οι ypg παρέδωσαν τον έλεγχο της Manbij στο καθεστώς Άσαντ, όπως όφειλαν, χωρίς να πέσει ούτε μισή σφαίρα. Σωστό. (Αυτό δεν σημαίνει ότι έφυγαν όλοι απ’ την πόλη. Σιγά σιγά…) Το fsa πεζικό της Άγκυρας «πίεζε» απ’ τον βορρά για την όσο το δυνατόν γρηγορότερη παράδοση της πόλης, κι αυτό ήταν / είναι μέρος του σχεδιασμού. Θα συνεχίσει και σε άλλα σημεία της ypgκρατούμενης ζώνης, στο ίδιο μοτίβο.

Υπάρχουν και θα υπάρχουν «λεπτομέρειες» (εντός ή εκτός εισαγωγικών) που θα πρέπει να ρυθμίζονται με καλή πίστη. Η Άγκυρα πρέπει να αποκαταστήσει τους fsa «εκλεκτούς» της (και όποιους άλλους περάσουν στην προστασία της), κι αυτό σημαίνει έδαφος. Γη. Το έδαφος (συριακό πάντα) πρέπει να είναι κατά μήκος των συροτουρκικών συνόρων. Μια ματιά στο χάρτη δείχνει πιθανά όρια αυτών των γαιών (μεγάλοι δρόμοι, για παράδειγμα) σ’ όλη αυτή τη ζώνη, εκτός απ’ τις περιοχές που θα κρατήσουν οι κούρδοι, μιας και σ’ αυτές κατοικούσαν πριν γίνουν κάλυψη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αν γίνει εφικτό αυτό που ξεκίνησε με την κατάληψη του θύλακα της Afrin, δηλαδή μια ζώνη γης που θα ανήκει μεν στο «νέο συριακό κράτος» αλλά θα κατοικείται από πληθυσμούς φιλικά προσκείμενους στην Άγκυρα, τότε το μπλοκ της Αστάνα θα έχει τακτοποιήσει με τον καλύτερο κατά το δυνατόν τρόπο τις ολέθριες συνέπειες της κανιβαλικής «πολιτικής» του καθεστώτος Άσαντ το 2011 – και την αξιοποίησή τους στη συνέχεια απ’ όλους τους πρόθυμους: Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ, Ριάντ…. Για παράδειγμα η ζώνη βόρεια της Manbij θα μπορούσε να γίνει ένα μέρος αυτών των εδαφών / λαφύρων…

Όπως παραδίδουν κτήσεις που έκαναν για λογαριασμό της Ουάσιγκτον, έτσι θα κληθούν οι ypg να παραδώσουν και τα όπλα που τους έδωσε ο αμερικάνος φίλος. Το λογικό θα ήταν να τα γυρίσουν σ’ αυτούς που τους τα έδωσαν – να χαρεί και το ψόφιο κουνάβι που δεν του αρέσουν οι σπατάλες. Πάντως ένταξη στη «νέα συρία» με εξοπλισμό στρατού και χωριστή οργάνωση αποκλείεται. Αυτό έχει ξεκαθαριστεί: το συριακό καθεστώς θα έχει έναν ενιαίο στρατό.

Ο δρόμος προς μια τελική συμφωνία (και άρα κάποια οριστική ειρήνη στο συριακό πεδίο μάχης) είναι ακόμα μακρύς. Έχει καλυφθεί όμως, ήδη, πολύ μεγάλη απόσταση – σε σχέση με το τι συνέβαινε ως το καλοκαίρι του 2015. Και, κοιτώντας αναδρομικά τα 3,5 τελευταία χρόνια, βρίσκει κανείς μαθήματα για πολλούς.

Ακόμα και γι’ αυτούς που θεωρούν το μπλοκ της Αστάνα σαν ένα αγνό, «απελευθερωτικό μέτωπο»…

Ουαί τοις ηττημένοις

Κυριακή 30 Δεκέμβρη. Αν οι όποιες εξελίξεις στη συρία, τώρα, αύριο, μεθαύριο, αφήνονταν στην Ουάσιγκτον θα μπορούσε κανείς να περιμένει το οτιδήποτε. Αλλά επειδή εκεί γίνεται ένα μέρος του 4ου παγκόσμιου, και επειδή στο συριακό πεδίο μάχης υπάρχουν αντίπαλοι του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ που δεν πρόκειται να ξεγελαστούν, ακόμα και το μισό βήμα πίσω που υποχρεωτικά κάνει ο άξονας μετατρέπεται σε ένα βήμα μπροστά για το μπλοκ της Αστάνα. Έτσι ώστε να μην μπορεί να αναιρεθεί η υποχώρηση.

Εν τω μεταξύ, εξαιτίας της τροπής που έχει πάρει ο πόλεμος στη συρία, πυκνώνουν οι “υπενθυμίσεις” των απόψεων της άλλης (αμερικανικής) γραμμής – της κυρίως εδώ και χρόνια, αυτής που ηττήθηκε αλλά δεν το παραδέχεται.

Για παράδειγμα ο ιδιαίτερα γνωστός στις ηπα (και όχι μόνο) αρθρογράφος των new york times Thomas Friedman έγραφε στην σταθερή Παρασκευγιάτικη στήλη του στις 12 Απρίλη του ’17:

… Γιατί θα έπρεπε να είναι στόχος μας το να ηττηθεί το ισλαμικό κράτος στη συρία τώρα; Φυσικά ο isis είναι απεχθής και πρέπει να εξολοθρευτεί. Αλλά είναι πραγματικά προς το συμφέρον μας να εστιάζουμε αποκλειστικά στην εξουδετέρωση του isis στη συρία τώρα;…

Θα μπορούσαμε απλά να κάνουμε πίσω στον πόλεμο κατά του εδαφικού isis στη συρία, και να τον αφήσουμε εντελώς σαν πρόβλημα για το ιράν, την ρωσία, την Χεζμπ’ αλλάχ και τον Άσαντ. Στο κάτω κάτω αυτοί είναι που έχουν υπερεπεκταθεί στη συρία, όχι εμείς. Ας τους αναγκάσουμε να πολεμούν σε δύο μέτωπα – τους μετριοπαθείς αντάρτες απ’ την μια μεριά και τον isis απ’ την άλλη. Αν νικήσουμε τον εδαφικό isis στη συρία τώρα, το μόνο που θα πετύχουμε θα είναι να μειώσουμε την πίεση στον Άσαντ, στο ιράν, στη ρωσία και στη Χεζμπ’ αλλάχ, και να τους επιτρεψουμε να συγκεντρώσουν όλες τις δυνατότητές τους στο να κτυπήσουν τους τελευταίους μετριοπαθείς αντάρτες στο Idlib, αντί να μοιραστούν την εξουσία μαζί τους.

… Ο Trump θα έπρεπε να θέλει να νικήσει τον isis στο ιράκ. Αλλά στη συρία; Όχι τσάμπα, και όχι τώρα. Στη συρία ο Trump πρέπει να αφήσει τον isis να είναι πονοκέφαλος για τον Άσαντ, το ιράν, την Χεζμπολάχ και την ρωσία – με τον ίδιο τρόπο που ενθαρρύναμε τους μουτζαχεντίν να ματώσουν την ρωσία στο αφγανιστάν…

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο συγκεκριμένος έγραφε τέτοια υπονοώντας πολύ περισσότερα. Και δεν ήταν καθόλου ο μοναδικός «επώνυμος» μ’ αυτήν την άποψη. Με κριτήριο την ωμότητα ήταν ο.κ. Με κριτήριο την ευφυία όμως ήταν στο μηδέν. Για έναν απλό λόγο: αυτά που σέρβιρε σαν «έξυπνο» εθνικό συμφέρον του αμερικανικού ιμπεριαλισμού ήταν ήδη κοινότοπες γνώσεις για το μπλοκ της Αστάνα. Πιθανότητες και ενδεχόμενα της αμερικανικής τακτικής μελετημένα εξ αρχής στις δικές τους τακτικές.

Κι έτσι, ενώ η Ουάσιγκτον έκανε ακριβώς αυτό ως πρόσφατα (συνέβαλε ουσιαστικά στην συντήρηση αρκετών εκατοντάδων έως και λίγων χιλιάδων ένοπλων αντικαθεστωτικών)· κι ενώ κτυπούσε τον Άσαντ, έστω συμβολικά (αλλά δίνοντας τους θάρρος) με πρόσχημα «επιθέσεις με χημικά»· κι ενώ το ψόφιο κουνάβι αυτοπροσώπως απειλούσε όχι μόνο τον Άσαντ αλλά και τους συμμάχους του (σαν υπεύθυνους για τις «δολοφονίες ξανθών μωρών» με χημικά αέρια…) στο έδαφος, το μπλοκ της Αστάνα, ξήλωνε (με τον έναν ή τον άλλο τρόπο) τις επιρροές του άξονα. Για παράδειγμα στην Dara’a, στον συριακό νότο, που είχε προαναγγελθεί σαν το νέο Στάλιγκραντ των αντικαθεστωτικών (μια περιοχή που ενδιέφερε ιδιαίτερα και το Τελ Αβίβ, το οποίο προσέφερε απλόχερα κάθε είδους επιμελητειακή υποστηρίξη στους αντιΆσαντ), ο συριακός στρατός και οι σύμμαχοί του έδωσαν ελάχιστες μάχες! Οι αντικαθεστωτικοί «πείστηκαν» (άγνωστο πως…) απ’ τους ρώσους μεσολαβητές και παρέδωσαν την περιοχή ουσιαστικά αμαχητί – με προορισμό το Idlib…

Προκύπτει, απ’ αυτήν την επιμέρους, δευτερεύουσα αναμέτρηση του 4ου παγκόσμιου πολέμου, ότι τόσο η Ουάσιγκτον όσο και οι σύμμαχοί της, παραμυθιασμένοι με την στρατιωτική υπεροχή τους επί δεκαετίες, έχουν πια πολύ στενούς ορίζοντες τακτικής· και πολύ περιορισμένες δυνατότητες έξω απ’ τους carpet βομβαρδισμούς ή την απειλή για τέτοιους. Αν νίκησε το μπλοκ της Αστάνα στο συριακό πεδίο μάχης δεν ήταν επειδή είχε τέτοια απόλυτη υπεροπλία που ισοπέδωνε τον έναν στόχο μετά τον άλλο. Ούτε καν την μάχη για την ανακατάληψη του ανατολικού Aleppo, την τελευταία σκληρή μάχη διαρκείας που έδωσε, δεν την κέρδισε γι’ αυτόν τον λόγο. Νίκησε γιατί είχε σύνθετο σχεδιασμό και «ποικιλία στο παιχνίδι του» – που θα έλεγε κάποιος για μια ποδοσφαιρική αναμέτρηση. Ειπωμένο διαφορετικά: το μπλοκ της Αστάνα κέρδισε απόλυτα σ’ αυτό που ονομάζεται «ασύμμετρος πόλεμος».

Όμως και εξαιτίας αυτής της επιτυχίας της μίας πλευράς, ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο.

“Αμερικάνοι, σωτήρες των λαών!”

Σάββατο 29 Δεκέμβρη. …Η χρονιά ήταν, απ’ την άποψη των γενικότερων γεωπολιτικών υπολογισμών, ευφορική, έμοιαζε να έχουν αλλάξει οι ισορροπίες στην περιοχή, και να οφελούν την ελλάδα αυτές οι αλλαγές. Οι ηνωμένες πολιτείες ήταν σε σύγκρουση με τον Ερντογάν, ο παράγοντας Ερντογάν είχε δηλητηριάσει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, ο άξονας ελλάδα – ισραήλ – αίγυπτος που χρόνια τώρα καλλιεργείται και στερεώνεται φαινόταν να βρίσκεται πια σε μια φάση όπου δίνει καρπούς και η αμερικανική υποστήριξη αρχίζε να γίνεται ενεργή…

Και πάνω που είμασταν έτοιμοι να χαρούμε, να πούμε «ζήτω!», ξαφνικά και απροειδοποίητα, και χωρίς καμία συνεννόηση με κανέναν άλλον, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ηνωμένες πολιτείες αποσύρονται από την συρία. Είχε ένα τηλεφώνημα στις 14 Δεκεμβρίου με τον Ερντογάν, ο Ερντογάν είπε ότι αναλαμβάνει αυτός την μάχη κατά του isis από ‘δω και πέρα, και … συνεπώς, μοιάζει σαν οι ηνωμένες πολιτείες να αφήνουν την συρία σε μια διμερή διαπραγμάτευση μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας. Μεταξύ Ερντογάν και Πούτιν.

Καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό για τους κούρδους, τους οποίους υπερασπίζονταν οι αμερικανές δυνάμεις στα βόρεια της συρίας… Προσπαθούμε να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό για την ελλάδα… Ίσως σημαίνει, απλώς, ότι τα πράγματα δεν είναι ποτέ όπως δείχνουν, και δεν μπορεί κανείς ποτέ να είναι σίγουρος για τίποτα, ιδίως στα χρόνια που ζούμε.

Αναρωτιέμαι: εκείνο το ωραίο που είχε πει ο Αλέξης Τσίπρας στο Λευκό Οίκο, όταν επισκέφτηκε τον πρόεδρο Τραμπ, ότι «Ο Τραμπ ό,τι κάνει το κάνει για καλό κι ας μην του φαίνεται» ισχύει ακόμη;…

Κάνοντας έναν σύντομο (ραδιοφωνικό) απολογισμό του τέλους της χρονιάς ο γνωστός καθεστωτικός δημοσιογράφος Π. Τσίμας (sky ρ/σ, 27/12) έβαλε πλερέζες. «Πάνω εκεί που ανεβαίναμε… (σαν έθνος / κράτος…) … τι κακό ήταν αυτό μας βρήκε;»

Yankees! Don’t go home!!!

Δημαγωγοί, φωστήρες των λαών!

Σάββατο 29 Δεκέμβρη. Τα μεγάφωνα της “εθνικής γραμμής”, δεξιά κι αριστερά, είναι αδίστακτα. Πάντα τέτοια ήταν. Σε βαθμό που μπορεί να μοιάζει τρομακτικός (σε ότι αφορά την έκταση και την ένταση των ψεμμάτων τους). Για παράδειγμα είναι υπερφίαλη η ιδέα περί άμεσης σχέσης της αμερικανικής κατοχής στη βόρεια συρία με τα ελληνικά, ιμπεριαλιστικά συμφέροντα. Άλλο είναι που έχει θορυβήσει το ελληνικό κράτος / παρακράτος· ή, πιο σωστά, άλλο είναι κυρίως: η ναυτική άσκηση Άγκυρας – Ουάσιγκτον σε περιοχή που η Λευκωσία θεωρεί (αυθαίρετα και μονομερώς) “στη δικαιοδοσία” της. Αυτό είναι το χειροπιαστό που αποδεικνύει ότι η αντιτουρκική διάσταση του (ελληνικής προέλευσης) σχεδίου για “περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου” στηρίζεται απ’ τον 6ο στόλο μόνο στις ντόπιες φαντασιώσεις. Και όχι στην πραγματικότητα. Όμως αυτό ΔΕΝ πρέπει να ειπωθεί…

Το ψόφιο κουνάβι δεν σολάρει. Εκφράζει μια φράξια του αμερικανικού καθεστώτος που θα ήθελε να απεμπλακεί απ’ την πολύ άμεση επιτήρηση του συριακού / μεσανατολικού πεδίου μάχης· μια φράξια στην οποία ανήκε (έκπληξη;) και ο Obama…

Το περασμένο Μάρτη το ψόφιο κουνάβι το είχε ανακοινώσει δημόσια: «ο στρατός μας θα φύγει απ’ την συρία, και θα φύγει πολύ γρήγορα». Η άλλη φράξια (στην οποία ανήκουν ο Pompeo και ο Mattis, αλλά και ο πάντα δραστήριος εθνικός σύμβουλος ασφαλείας Bolton) προσπάθησε να τον πείσει για το αντίθετο. Σαν συμβιβαστική λύση τον Απρίλη το ψόφιο κουνάβι έδωσε σ’ αυτήν την φράξια 6 μήνες καιρό για να βρει «λύση» που να μην έχει μέσα (σε σοβαρή ποσότητα) αμερικανικό στρατό στη συρία. Το εξάμηνο έληξε τον Οκτώβρη.

Ποιά θα ήταν η «διάδοχη» στρατιωτική μορφή που αφενός θα αντικαθιστούσε τον αμερικανικό στρατό στις ypgκρατούμενες περιοχές, αφετέρου θα έδινε και ευρύτερες «προοπτικές» κατά του ιράν; Η δημιουργία του «αραβικού νατο»! Στο «αραβικό νατο» (στο οποίο θα μπορούσε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να πιάσει δουλειά και ο «πρίγκηπας» των αμερικάνων μισθοφόρων Eric Prince, της πρώην blacwater – που αλλάζει ονόματα στην εταιρεία του κάθε τόσο) κεντρικό οικονομικό ρόλο θα αναλάμβανε το Ριάντ. Με τις μεγάλες τσέπες.

Εκείνον τον Απρίλη τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα – και κανείς στο ελλαδιστάν δεν τα έβαψε μαύρα! Το αντίθετο! Το αμερικανικό υπέξ (δια του υψηλόβαθμου στελέχους του David Satterfied) είχε ανακοινώσει:

…Ο πρόεδρος το έχει ξεκαθαρίσει ότι θέλει να δει τις ηπα να ολοκληρώνουν την εκστρατεία κατά του isis στη βορειοανατολική συρία. Ο πρόεδρος έχει ξεκαθαρίσει επίσης ότι πιστεύει πως περιφερειακοί και τοπικοί παράγοντες, περιφερειακές και τοπικές δυνάμεις, πρέπει να αναλάβουν οι ίδιες αυτόν τον αγώνα, εφόσον είναι οι ίδιες άμεσα εκτεθειμένες στις συνέπειες μιας επανεμφάνισης του isis…

Ήταν η «πάσα» προς το «αραβικό νατο» και ειδικά το Ριάντ και το Ντουμπάι. Ποτέ δεν θα μάθουμε αν αυτό το κόλπο, αυτή η «διάδοχη λύση», θα εφαρμοζόταν, πως και πότε… Το περασμένο Οκτώβρη ο τοξικός έστειλε ένα απόσπασμα θανάτου να κομματιάσει τον Khashoggi σε τουρκικό έδαφος. Ο τρόπος που χειρίστηκε η Άγκυρα αυτή την δολοφονία, τόσο για λογαριασμό της όσο και για λογαριασμό ολόκληρου του μπλοκ της Αστάνα, έβγαλε το Ριάντ τόσο πολύ στη σέντρα ώστε θα ήταν αδύνατο πια το σαουδαραβικό καθεστώς να νομιμοποιηθεί διεθνώς σαν ο «άραβας ειρηνοποιός στη θέση του αμερικάνου ειρηνοποιού» στο 1/3 της συριακής επικράτειας!

Σ’ αυτές τις συνθήκες το ψόφιο κουνάβι επέλεξε να διασώσει (όσο είναι δυνατόν) τον τοξικό σαν ταμείο γενικής χρήσης, και όχι ένα συγκεκριμένο σχέδιο (το «αραβικό νατο») που μπορεί να μην υλοποιηθεί ποτέ· ή θα χρειαζόταν πια αρκετό χρόνο για να βρει διεθνή («αντιτρομοκρατική»…) νομιμοποίηση. Κατά τα υπόλοιπα αποδέχτηκε, όχι με ιδιαίτερη δυσκολία και ελλείψει άλλης πραγματικής εναλλακτικής, ότι η Άγκυρα (και όχι το Ριάντ πια) είναι επαρκής «αντιτρομοκράτης» σε ότι αφορά τα «τρομοκρατικά άλλοθι» στη συρία.

Τίποτα «ξαφνικό», τίποτα «απροειδοποίητο», τίποτα «χωρίς καμμία συνεννόηση»! Αν αυτά τα ξέρει η ασταμάτητη μηχανή, θα τα ξέρουν ακόμα καλύτερα οι μηχανισμοί του ελληνικού κράτους / παρακράτους, συμπεριλαμβανομένων των δημαγωγών υπηρετών του… (Αν όχι…;;)

Φυσικά αυτή η εξέλιξη είναι μεγάλη επιτυχία του μπλοκ της Αστάνα, και ειδικά της Άγκυρας που (με την συμφωνία όλων των υπόλοιπων) κάνει παρατεταμένη «εκστρατεία» να πετάξει το Ριάντ (και το Ντουμπάι) απ’ την ηγεμονία επί των αράβων σουνιτών. Αλλά κι αυτή η τουρκική «εκστρατεία» έχει υπάρξει μακρόχρονη, σύνθετη, υπομονετική και επίμονη· και, πάντως, ούτε «ξαφνική» είναι, ούτε «απροειδοποίητη».

Προς τι, λοιπόν, οι πλερέζες και τα δάκρυα περί «εγκατάλειψης των κούρδων στις ορέξεις του τουρκικού στρατού» – πράγμα που είναι απόλυτο παραμύθι, για πολλούς και διάφορους λόγους;

Οι τελευταίοι proxies…

Σάββατο 29 Δεκέμβρη. Ήταν εδώ που είχαμε γράψει και ξαναγράψει ότι είναι δύσκολο να διωχθεί ο αμερικανικός στρατός απ’ την βορειοανατολική ασία (αφού κανένας δεν θα ήταν διατεθειμένος για έναν all out πόλεμο εναντίον του). Και πάλι εδώ ήταν που είχαμε παρατηρήσει πως ίσως ο κατάλληλος τρόπος (κατάλληλος απ’ την άποψη της σχέσης «κόστους – αποτελέσματος») θα ήταν ένα αραβικό αντάρτικο κατά των ypg ή και του u.s.army. Δεν μπορούσαμε όμως να εκτιμήσουμε ούτε την διάρκεια ούτε την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας τακτικής.

Να, όμως, που δούλεψε. Οι ypg έκαναν μεγάλες προσπάθειες καταστολής, εδώ και μήνες. Απέτυχαν – η εξέγερση στις περιοχές τους συνέχισε να απλώνεται. Ξεκίνησε απ’ την Raqqa και έφτασε απέναντι απ’ την Der ez-Zor…. Αυτό το «αόρατο» δεδομένο (για το οποίο η ασταμάτητη μηχανή μάθαινε μεν αλλά δεν δημοσιοποιούσε – δεν χωράνε όλα!) έδωσε πολλούς πόντους στην (ημι)αποχώρηση. Κι όχι μόνον αυτό. Οι σύριοι άραβες που εξέγερθηκαν κατά των ypg το είχαν ξεκαθαρίσει πριν λίγους μήνες: αν σκάσουν μισθοφόροι, «άραβες – ξε άραβες», θα γίνει…

Ο αμερικανικός ιμπεριαλιστικός σχεδιασμός ποτέ δεν θέλησε (ούτε με διοίκηση δημοκρατικών ούτε με διοίκηση συντηρητικών) να κάνει την βορειοανατολική συρία «αφγανιστάν», με κάμποσες χιλιάδες πεζοναύτες. Εξου και η εμπλοκή, εξ αρχής, μέσω proxies. Όταν η ρωσο-ιρανο-συριακή plus Χεζμπ’ αλλάχ αντεπίθεση ανακατέλαβε το Aleppo (στα τέλη του 2016) τότε – και μόνον τότε – η Ουάσιγκτον συνειδητοποίησε ότι ο isis χάνει και, μαζί του, χάνεται η μάχη για την αναδιάρθρωση της μέσης Ανατολής και την μετατροπή της σε ζώνη διαρκούς πολέμου “χαμηλής έντασης”. Αποφάσισε αναγκαστικά ότι θα πρέπει να σπρώξει / πείσει τους δικούς της proxie B, τις ypg, να “ηγηθούν” της “αντιτρομοκρατίας” στη βόρεια και την ανατολική συρία, καταλαμβάνοντας αρχικά την Raqqa (το καλοκαίρι του 2017), προλαβαίνοντας τον συρο-ιρανικο-λιβανέζικο στρατό, υπό ρωσική διοίκηση, που ετοιμαζόταν να επιτεθεί στην πόλη απ’ τον νότο· και ύστερα, με περίπατο (σε συνεννόηση με τους ντόπιους φυλάρχους του isis) όλη τη συρία ανατολικά του Ευφράτη.

Δεν υπερασπίζονταν οι ηπα τις ypg! Το αντίθετο ακριβώς έγινε: οι ypg ήταν οι τελευταίοι πρόθυμοι, οι τελευταίοι proxies, αυτοί που είχαν απομείνει στη συρία για να «καλύψουν» το αμερικανικά σχέδια, χωρίς να χρειάζεται πολύς u.s.army! Ήταν υποχρεωτική κίνηση απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον να τους αξιοποιήσει για λογαριασμό της· και είχε όρια αυτή η κίνηση: θα έπρεπε το μπλοκ της Αστάνα να μείνει «απασχολημένο» για καιρό με την Duma, τη Dara’a, το Idlib… Και επιπλέον θα έπρεπε οι «άραβες σύμμαχοι» των ypg να παραμείνουν τέτοιοι…

Δεν πήγαν έτσι τα πράγματα. Η αμερικανική φράξια που είναι στη συγκεκριμένη περίπτωση εναντίον της «αναβάθμισης» του τουρκικού καθεστώτος δεν μπορούσε να υποστηρίξει «άλλη λύση», έναντι του γεγονότος “άραβες εναντίον κούρδων” στη συρία, χωρίς «αραβικό νατο» και χωρίς μισθοφόρους του Ριάντ, μια “λύση” του είδους «ενισχύουμε την στρατιωτική παρουσία μας στη συρία», απ’ την στιγμή που η συρία ήταν / είναι δευτερεύον πεδίο μάχης, και υπάρχουν άλλα πολύ πιο απαιτητικά σε στρατιωτικά assets.

Οπότε;

Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός 2

Σάββατο 29 Δεκέμβρη. Και μόνο το γεγονός ότι ο ψεκασμένος υπ.αμ. γυρνούσε από ‘δω κι απο ‘κει και έταζε (στην Ουάσιγκτον) βάσεις, κοιτάσματα, και ό,τι άλλο γούσταρε (ο ίδιος) ήταν δηλωτικό της πραγματικής κατάστασης του ελληνικού ιμπεριαλισμού. Αν κάτι έχει αξία για τον “μεγάλο σύμμαχό σου” δεν διαλαλείς “έλα πάρτο, και δώρο άλλο ένα”! Τον αφήνεις να στο ζητήσει ο ίδιος. Για να διαπραγματευτείς τα ανταλλάγματα.

Ή το γεγονός ότι ο ψόφιος κοριός / τενεκεδένιος πρωθυπουργός παρακαλούσε καιρό για μια πρόσκληση στην Ουάσιγκτον (ο Obama ήταν παγερά αδιάφορος) και ότι, τελικά, η επίσκεψή του στο ψόφιο κουνάβι κανονίστηκε απ’ το συμμαχικό ισραηλινό λόμπυ, ήταν κι αυτό δηλωτικό: το ελληνικό οικόπεδο έχει υποτιμηθεί σημαντικά από γεωπολιτική άποψη· και, σίγουρα, σε σχέση με τα «ωραία χρόνια» του ψυχρού πολέμου ή τα ακόμα πιο ένδοξα των ‘90s. Το πιο σημαντικό; Έχει αισθητά μικρότερη αξία απ’ το τουρκικό οικόπεδο· είτε για την Μόσχα, είτε για την Ουάσιγκτον, είτε για το Βερολίνο, είτε για το Παρίσι, είτε για το Πεκίνο…

Με τον εθνικό του αντιτουρκισμό στο τιμόνι, ο ελληνικός ιμπεριαλισμός είχε λοιπόν και έχει πολύ δύσκολη δουλειά: να ρυμουλκήσει τον 6ο στόλο εναντίον (ή σε βάρος) της Άγκυρας!!! Να πάρει εργολαβία (το αμερικανικό Πεντάγωνο) την «περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου» αλλά σπρώχνοντας το τουρκικό καθεστώς στα βουνά του!!!

Γίνεται; Η Ουάσιγκτον έχει ό,τι χρειάζεται για την ανατολική Μεσόγειο και την μέση Ανατολή: την Σούδα (και το Ινσιρλίκ, ακόμα…). Θα μπορούσε να θέλει κατι τις ακόμα στη νότια κύπρο… Κατά της Άγκυρας; Η ιμπεριαλιστική λογική (και η ιμπεριαλιστική ιστορία) λέει «όχι»!!! Σίγουρα δεν έχει γίνει ως τώρα… Μάλλον το αντίθετο. Και το «αντίθετο» δεν είναι ότι η Ουάσιγκτον «πρόδοσε τις ypg και τις άφησε στα δόντια της Άγκυρας». Είναι ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός και οι προτεραιότητές του δεν συμβαδίζουν με τις αντι-τουρκικές ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις του ελληνικού κράτους / παρακράτους.

Απ’ την άλλη η Ουάσιγκτον μπορεί να χρειαστεί το Αιγαίο για να «φρενάρει» τον ρωσικό πολεμικό στόλο, την ρωσική ενεργειακή επιρροή ή/και τους κινέζικους «δρόμους του μεταξιού»… Προσοχή όμως: αυτό είναι εντελώς διαφορετικό απ’ τις ελληνικές ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις. Η Αθήνα θέλει επέκταση της επιρροής της· όχι να γίνει αυτό που θεωρεί «δικό της» (το Αιγαίο) πολεμικό πεδίο! Γιατί αν πάνε έτσι τα πράγματα, τότε… Στην περίπτωση μιας γενικής κλιμάκωσης του 4ου παγκόσμιου στην ευρύτερη περιοχή, αν η Άγκυρα παραμείνει κοντά στη Μόσχα, τα πράγματα θα γίνουν πολύ άσχημα (για το ελληνικό κράτος / παρακράτος): αντί για επέκταση στην ανατολική Μεσόγειο θα βρεθεί να πολεμάει για να κρατήσει αυτά που έχει στο ανατολικό Αιγαίο.

Κάτι τέτοιο θα είναι δύσκολο. Πολύ δύσκολο…

(Έχει κι άλλα αυτή η ιστορία. Άλλη φορά…)