Κυκλοφορία

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Η Ουάσιγκτον φαίνεται να πιστεύει ότι ελέγχοντας μια εσωτερική αγορά 350 εκατομυρίων ανθρώπων μπορεί να γονατίσει το Πεκίνο που έχει εσωτερική αγορά 1,3 δισ. Οι εφευρέτες της ιδέας περί “ανθρώπινου κεφάλαιου” και της σημασίας του για την καπιταλιστική ανάπτυξη ξέμειναν από βεβαιότητες μόλις είδαν αυτό το “ανθρώπινο κεφάλαιο” να είναι σχιστομάτικο!!! Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι δασμοί προκαλούν πράγματι προβλήματα τις κινεζικές εξαγωγές προς τις ηπα· όμως αυτό δεν θα έπρεπε να λογαριάζεται ούτε καν σαν τακτική νίκη της Ουάσιγκτον… Πολύ λιγότερο σαν στρατηγικός μοχλός για να πειθαρχήσει τον κινεζικό καπιταλισμό. (Το ότι με τέτοιο τρόπο, συν κάτι χρηματιστηριακά κόλπα με το γιεν, ανέσχεσε η Ουάσιγκτον στις αρχές των ’90s τον ιαπωνικό καπιταλισμό δεν σημαίνει ότι το κόλπο θα επαναληφθεί πετυχημένα! Στο κάτω κάτω εκεί, στην ιαπωνική επικράτεια, υπήρχαν και υπάρχουν κάτι τεράστιες αμερικανικές βάσεις… Στην κινέζικη όχι!)

Μία απ’ τις απαντήσεις σ’ αυτά τα αμερικανικά κόλπα έρχεται με την αντικατάσταση του δολαρίου, μετά από διακρατικές συμφωνίες (ή την δημιουργία ενός ισχυρού χρηματιστηρίου σε γουάν…) στις παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές. Μπορεί, ακόμα, ο όγκος των διεθνών συναλλαγών που αποχωρεί απ’ το δολάριο να είναι σχετικά μικρός. Δεν θα πρέπει όμως να λαθέψει κανείς για τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ενέργειας “ασύμμετρου πολέμου”.

Η έκταση και η ένταση της διεθνούς χρήσης ενός εθνικού νομίσματος αποφέρει (στο μητρικό κράτος / κεφάλαιο) ένα σταθερό ποσοστό υπεξαίρεσης της διεθνώς αποσπώμενης υπεραξίας. Το νόμισμα είναι γενικό μέτρο της αξίας, συνεπώς ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης μεταφέρει ένα ποσοστό αυτής της αξίας (: υπεραξίας καθώς πραγματοποιείται, καθώς γίνεται εμπόρευμα) στην κεντρική τράπεζα (και στο κράτος / κεφάλαιο) που ελέγχει την “παραγωγή” αυτού του νομίσματος. Πρόκειται για τυπική καπιταλιστική διαδικασία, που την γνωρίζουν πολύ καλά στο Λονδίνο, από τότε που η στερλίνα ήταν το νο 1 νόμισμα (μέτρο της αξίας) παγκόσμιας χρήσης· απ’ την εποχή, δηλαδή, της αυτοκρατορίας – που – ποτέ – δεν – έδυε – ο – ήλιος. Παλιά μεγαλεία…

Το πριόνισμα του διεθνούς κύκλου κυκλοφορίας του δολαρίου η Ουάσιγκτον προσπαθεί να το εμποδίσει απαγορεύοντας διεθνείς συναλλαγές! Κάτι ανάλογο με την απαγόρευση της διεθνούς αγοράς! Μάταιο!! Όχι επειδή οι αντίπαλοί της είναι δόλιοι… Αλλά επειδή είναι υποχρεωμένοι να είναι τέτοιοι για το καλό του καπιταλισμού τους· και του καπιταλισμού γενικά. Απέναντι στην πανικόβλητη παρακμιακή άλλοτε μόνη υπερδύναμη, οι ανταγωνιστές της είναι υποχρεωμένοι να παρακάμπτουν τις απαγορεύσεις της (π.χ. στο swift…) καταστρέφοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες της Ουάσιγκτον να προφυλάξει τον καπιταλισμό της δρώντας…. μισοφεουδαρχικά!

Οπότε ιδού το οξύμωρο: το «κομμουνιστικό κόμμα κίνας», ακριβώς επειδή ηγείται μιας θυελλώδους καπιταλιστικής ανάπτυξης με όρους και αγοράς, είναι σημαιοφόρος του ελεύθερου παγκόσμιου εμπορίου (έστω και σε εισαγωγικά), δηλαδή ένα de facto καπιταλιστικό μοτέρ πρώτης κλάσης… την ίδια περίοδο που το αμερικανικό κράτος συστρέφεται σαν άρνηση του ιστορικού εαυτού του, και γίνεται μερκαντιλιστικό· δηλαδή αντιδραστικό.

Που μπορούν να οδηγήσουν όλα αυτά; Κάποιοι, ανατρέχοντας στον Θουκυδίδη, υποστηρίζουν ότι υπ’ αυτές τις συνθήκες όπου, από στρατιωτική άποψη, φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη, δημιουργείται το έδαφος για στιγμιαία λάθη, ολισθήματα, απρόσεκτους χειρισμούς, ή και για προβοκάτσιες (ακόμα και από τρίτους) που θα σπρώξουν κάποια απ’ τις αντίπαλες πλευρές σε πολεμική δράση, αναγκάζοντας και τις υπόλοιπες να ακολουθήσουν. Σε έναν πόλεμο «που κανείς τους δεν ήθελε».

Αυτή (κρίνει η ασταμάτητη μηχανή) είναι μια φαινομενολογική προσέγγιση. Θεωρητικά και τον Τρωϊκό πόλεμο θα μπορούσε να ισχυριστεί ο Αγαμέμνονας ότι δεν τον ήθελε· τον ανάγκασε ο Μενέλαος· που τον ανάγκασε ο πόνος του (και ο εγωϊσμός του) για την φυγή της Ωραίας Ελένης… Εν τέλει, όπως το έθεσε ο Σαββουπολάμστελ στους «Αχαρνείς» του, ο πόλεμος εκείνος έγινε για τρεις πουτάνες! (: τις τρεις θεές, την Αθηνά, την Ήρα και την Αφροδίτη, εκ των οποίων η μία, η Αφροδίτη, έδωσε σαν βραβείο στον Πάρι το χρυσό μήλο, του οποίου η τοις μετρητοίς εξαργύρωση ήταν η Ωραία Ελένη…).

Για την μυθολογία αυτά είναι καλά, έως και καταπραϋντικά. Στην καπιταλιστική πραγματικότητα ωστόσο, το ζήτημα της (εμπόλεμης) «ξαναμοιρασιάς» του κόσμου (ακόμα κι αν, πια, αυτός ο «κόσμος» δεν περιορίζεται στον πλανήτη γη αλλά περιλαμβάνει και το ηλιακό σύστημα…) είναι πολύ παλιό για να υποστηρίζεται ότι «κανείς δεν το ήθελε»! Ένας (παγκόσμιος πόλεμος), δεύτερος, τρίτος… : ε, το «έγινε κατά λάθος, ποτέ ξανά!» είναι χάπι απεριορίστης βλακείας.

Συνεπώς, για να γίνουμε «Κασσάνδρες», το θέμα (ήδη απ’ τις αρχές των 90s…) δεν ήταν και δεν είναι το «αν» του 4ου. Είναι το «πως» και «πότε» της κορύφωσής του…

(Θα έλεγε κανείς ότι το ζητούμενο είναι επίσης το «πως» και «πότε» της αντίστασης σ’ αυτόν… Αλλά σήμερα η ασταμάτητη μηχανή δεν έχει όρεξη να γίνει γραφική. Άλλη μέρα…)

Μαζέψτε τα!!!

Τρίτη 13 Νοέμβρη. Το βήμα της Ουάσιγκτον είναι λεκτικό. Αλλά μόνο προς το παρόν: ο «τρελός σκύλος» υπ.αμ. Mattis απαίτησε απ’ τον κινέζο υπ.αμ. στρατηγό Wei Fenghe να αποσύρει το Πεκίνο όλες τις πυραυλικές συστοιχίες του απ’ τα νησιά Spratly….

Το Πεκίνο έχει εγκαταστήσει πράγματι (και) εκεί πυραύλους επιφανείας (εναντίον πλοίων) και εδάφους – αέρος. Και όντως, τα Spratly islands είναι μια συστάδα νησίδων που θα μπορούσαν να διεκδικηθούν απ’ την Μανίλα (αν και ο Duterte έχει παγώσει το θέμα).

Αλλά το Πεκίνο δεν πρόκειται να πειθαρχήσει…. Το σύστημα μικρομεσαίων στρατιωτικών βάσεων που έχει διασπείρει σε αρκετές φυσικές ή τεχνητές νησίδες σ’ όλη τη θάλασσα της νότιας κίνας είναι βασικό στοιχείο της εξάπλωσής της στην περιοχή· και της αποτροπής οποιασδήποτε απονενοημένης ενέργειας της ταϊβάν (με αμερικανικές στρατιωτικές πλάτες). Η απάντησή του ήταν αναμενόμενη: πρώτα να σταματήσετε εσείς να στέλνετε τα πολεμικά πλοία και αεροπλάνα σας στην περιοχή μας…

Ωστόσο το γεγονός ότι το ψοφιοκουναβιστάν πρώτη φορά θέτει ζήτημα τέτοιου «αφοπλισμού» είναι σαφής ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να ανοίξει, και μάλιστα σύντομα, «θέμα» (που θα σηκώνει και «στρατιωτική ένταση»).

Απ’ τον εμπορικό πόλεμο στον άλλον…1

Κυριακή 11 Νοέμβρη. Φίλοι της ασταμάτητης μηχανής ρωτούν αν έχουμε κάποια εκτίμηση για το πως μια ενδοκαπιταλιστική σύγκρουση που, ως τώρα, φαίνεται να γίνεται κυρίως με «οικονομικά μέσα» (κυρώσεις, τιμωρίες, κλπ) μπορεί να κλιμακωθεί σε κανονικό πόλεμο.

Προφανώς δεν μπορούμε να κάνουμε τέτοια τεχνική πρόβλεψη! Θα πρέπει ωστόσο να λάβει κανείς στα σοβαρά υπόψη του το γεγονός ότι απ’ τις αρχές του 21ου αιώνα οι πόλεμοι έχουν ξεκινήσει είτε με την επιστράτευση προβοκατσιών, είτε με πλαστά «κατηγορητήρια». (Στην πραγματικότητα αυτό είναι «αναβίωση» παλιότερων παρόμοιων πρακτικών…)

Στην πρώτη κατηγορία, των προβοκατσιών, ανήκουν τόσο η περιβόητη 11η Σεπτέμβρη του 2001 (σα νομιμοποίηση της εκστρατείας και της κατοχής κατ’ αρχήν του αφγανιστάν) όσο και οι μυστηριώδεις εκρήξεις σε πολυκατοικίες στη ρωσία (ολοφάνερα δουλειά των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών) που νομιμοποίησαν τον παροξυσμό της καταστροφής της τσετσενίας απ’ τον ρωσικό στρατό. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν, επίσης, σχεδόν το σύνολο των «σφαγών στο ψαχνό» σε ευρωπαϊκό έδαφος που αποδόθηκαν στους μυστηριώδεις «τρομοκράτες» (είτε κάτω απ’ τον τίτλο “αλ Κάιντα” είτε “isis”).

Στην δεύτερη κατηγορία, των πλαστών «κατηγορητηρίων» ανήκουν τα φανταστικά «πυρηνικά, χημικά και βιολογικά όπλα» του Χουσεΐν (ώστε να δικαιολογηθεί η εκστρατεία και η κατοχή του ιράκ) αλλά και οι κατηγορίες (ειδικά οι πρόσφατες) κατά του καθεστώτος Άσαντ, για «χρήση χημικών όπλων». Στην ίδια κατηγορία περιλαμβάνεται και το κατηγορητήριο κατά της Τεχεράνης ότι προωθεί παγκόσμια την «τρομοκρατία».

Η λειτουργικότητα είτε των προβοκατσιών είτε των κατασκευασμένων «κατηγορητηρίων / αποδείξεων» έχει αποδειχθεί όταν πρόκειται να επιχειρηθεί η στρατιωτική κλιμάκωση: είτε επειδή πετυχαίνει έναν ισχυρό συγκινησιακό εκβιασμό είτε επειδή κατασκευάζει ένα πλαστό επιχείρημα «διεθνούς δικαιοσύνης», της οποίας η υπεράσπιση απαιτεί πόλεμο.

Ενώ, λοιπόν, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε συγκεκριμένη πρόβλεψη γι’ αυτό το ζήτημα ούτε εκτίμηση timing, μπορούμε να υποστηρίξουμε με σχετική βεβαιότητα πως τέτοιες μέθοδοι που έχουν «δουλέψει πετυχημένα» ως τώρα, θα ξαναχρησιμοποιηθούν, μπορεί σε ακόμα πιο «ανώτερο στάδιο». Ειδικά οι προβοκάτσιες επιτρέπουν (“νομιμοποιούν”) μια απότομη και βίαιη “αλλαγή φάσης”, για την οποία δεν χρειάζεται προειδοποίηση, αλλά μόνο εκ των υστέρων και εν θερμώ διαχείριση.

Απ’ τον εμπορικό πόλεμο στον άλλον…2

Κυριακή 11 Νοέμβρη. Εν τω μεταξύ δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής κανενός ότι ενώ η Ουάσιγκτον είναι (πασίγνωστα) ιμπεριαλιστική, το Πεκίνο υστερεί μόνο κατά το ότι ο ιμπεριαλισμός του δεν φτάνει (ακόμα τουλάχιστον) στην καραϊβική.

Οι κινεζικές αξιώσεις κυριότητας πάνω στη θάλασσα της νότιας κίνας (πάνω χάρτης) θα μπορούσαν να θεωρηθούν (επιεικώς) εξοργιστικές! Είναι, πάντως, αυτές οι αξιώσεις που προσφέρουν άλλοθι στην Ουάσιγκτον (εσχάτως και στο Λονδίνο) να εμφανίζεται σαν ο «εγγυητής της ελευθερίας στη θάλασσα» (της νότιας κίνας) επιδιώκοντας να εξασφαλίσει την συμμαχία τόσο του βιετνάμ όσο και των φιλιππίνων.

Προς το παρόν η Μανίλα έχει βγει στην άκρη. Το βιετνάμ παίζεται. Αλλά η Ουάσιγκτον δεν θα κάτσει να χάσει – αυτό είναι σίγουρο…

Μερικοί δρόμοι οδηγούν στη Μόσχα 1

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Οι γενειοφόροι στη φωτογραφία δεν είναι hipsters. Είναι το χειρότερο είδος ανθρώπων στον κόσμο – ή, αυτό έλεγε η δυτική προπαγάνδα μέχρι χτες (ίσως και ως μεθαύριο). Είναι αφγανοί ταλιμπάν…

Μιας και ο ρώσος υπ.εξ. δεν φαίνεται να προωθεί το σχέδιο «χωρισμού του κράτους απ’ την εκκλησία», άλλο ήταν το θέμα – μιας συνάντησης όπου εκτός απ’ το ρωσικό κράτος και το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν συμμετείχαν υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι των εξής ακόμα κρατών: κίνα, πακιστάν, ιράν, ινδία, ουζμπεκιστάν, κιργιζιστάν, τατζικιστάν, καζακστάν, τουρκμενιστάν… Οπότε, επειδή μπορεί να διαβάζετε διαγώνια, ας το τονίσουμε κατ’ αρχήν σαν βασικό: οι ταλιμπάν είναι επίσημα και διεθνώς αναγνωρισμένος πολιτικός οργανισμός…

Η σύσκεψη όλων αυτών έγινε χτες, στη Μόσχα. Για το μέλλον «της ειρήνης» στο αφγανιστάν… Η επίσημη αφγανική κυβέρνηση (που ακόμα προσπαθεί να στηριχτεί στην Ουάσιγκτον) αρνήθηκε να στείλει επίσημη αντιπροσωπεία· πήγε όμως στη Μόσχα αντιπροσωπεία του «συμβουλίου για την ειρήνη» (στο αφγανιστάν) όπου υπάρχουν και κάποιοι κυβερνητικοί από Καμπούλ μεριά. Η Ουάσιγκτον, επίσης, δεν συμμετείχε επίσημα· ένας υπάλληλος της πρεσβείας της στη Μόσχα (ένας απ’ την cia δηλαδή) ήταν, απλά, «παρατηρητής». Για να το πούμε ωμά: αφού, έτσι κι αλλιώς, η Ουάσιγκτον θα κατασκόπευε αυτή τη συνάντηση, ε, ας είχε και έναν κανονικό «παρατηρητή»…

Τι έχουμε εδώ, λοιπόν; Μετά το μπλοκ της Αστάνα και το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έχουμε, ας το πούμε έτσι, το μπλοκ του Ινδοκούς. Με την ίδια βασική σύνθεση (το Πεκίνο λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ της Αστάνα όπως ανάλογα η Άγκυρα λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ του Ινδοκούς και του Βλαδιβοστόκ…), με έξτρα συμμετοχές όπου και όσο χρειάζονται.

Είναι γεγονός ότι και η Ουάσιγκτον κουβεντιάζει με το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν – κρυφά, ανεπίσημα, στη Ντόχα. Θα έλεγε κανείς ότι «περίπου τους αναγνωρίζει» (την ίδια στιγμή που τους βομβαρδίζει). Αλλά υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές με το χθεσινό ραντεβού. Πρώτον, χτες, οι ταλιμπάν δεν ήταν «κρυμμένοι» – μιλούσαν φανερά και καθαρά με εκπροσώπους κρατών… Δεύτερον, οι ανεπίσημες συζητήσεις με την Ουάσιγκτον δεν οδηγούν πουθενά αφού οι ταλιμπάν απαιτούν χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης του αμερικανικού στρατού και των βάσεών του απ’ το αφγανιστάν· αντίθετα χθες στη Μόσχα αυτό θεωρούνταν λίγο πολύ αυτονόητο… Τρίτο και τελευταίο: κανένας απ’ τους χθεσινούς συνομιλητές των ταλιμπάν δεν τους βομβαρδίζει· αντίθετα κάποιοι (ποιοί; έλα ντε!) τους εξοπλίζουν και τους εκπαιδεύουν. Οπότε η συνάντηση ήταν φιλική.

(φωτογραφίες. Κατ’ αρχήν καλή θα ήταν μια κάποια εξοικείωση· η ισλαμοφοβία είναι χειρότερη από άλλες –φοβίες…. Μετά η υπενθύμιση: οι ταλιμπάν ΔΕΝ είναι ουαχαβιστές, isis, σαουδική αραβία και τα λοιπά. Είναι όμως συντηρητικοί· δεν χωράει αμφιβολία. Ωστόσο, μαζί με τον θρησκευτικό συντηρητισμό τους – που ωστόσο δεν έχει σχέση μ’ αυτά που λέγονταν στη δύση όταν έπρεπε να δικαιολογηθεί η αμερικανική εκστρατεία / κατάκτηση του αφγανιστάν – οι ταλιμπάν είναι κυρίως πολιτική δύναμη.

Συνεπώς αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι από «διαθρησκευτικό διάλογο»… Είναι από ανοικτά διαμορφούμενες συμμαχίες πάνω στη μεγάλη γραμμή αντιπαράθεσης ανατολική Μεσόγειος – Ειρηνικός, του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: οι ταλιμπάν φέρονται να ελέγχουν ήδη το 45% έως 50% της αφγανικής επικράτειας…

Οι πράκτορες του εχθρού

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Κατά τον σύμβουλο εμπορίου του άσπρου σπιτιού (και φανατικό του αμερικανικού προστατευτισμού) Peter Navarro μαγαζιά σαν την goldman sachs, την morgan stanley και την blackstone είναι «πράκτορες του εχθρού». Τίνος εχθρού; Του Πεκίνου!!! Είναι δισεκατομμυριούχοι οπαδοί της παγκοσμιοποίησης (είπε χτες μιλώντας στο κέντρο στρατηγικών και διεθνών μελετών, ένα απ’ τα γνωστά think tanks των ηπα) που πιέζουν το ψόφιο κουνάβι και την διοίκησή του να τα βρει με το Πεκίνο… Έφτασαν μάλιστα (οι προδότες!) να στείλουν υψηλόβαθμα στελέχη τους στον Xi τον περασμένο Σεπτέμβρη, για διαβούλευση ενόψει (τότε) μιας συνάντησης του αμερικάνου υπ.οικ. Steven Mnuchin και του κινέζου αντιπροέδρου Liu He – που τελικά ακυρώθηκε. Αίσχος!!!

Αν γυρίσετε στην ασταμάτητη μηχανή της περασμένης Πέμπτης θα βρείτε δυο τρία βασικά για την πρακτική, αμερικανική πολιτική της «αντι-παγκοσμιοποίησης». Το ότι, όμως, το τωρινό αμερικανικό κράτος / παρακράτος (όπως εκφράζεται μέσω ψόφιου κουναβιού και πέριξ) θα έφτανε να κατηγορεί τμήματα του global αμερικανικού κεφαλαίου για εθνική προδοσία, ε, αυτό είναι πολύ προχωρημένο!!!

O tempora!!!

Made in china – σε λίγο…

Παρασκευή 9 Νοέμβρη.Η κίνα επρόκειτο να μας ξεπεράσει σε δύο χρόνια, σαν οικονομική δύναμη. Τώρα δεν είναι καν κοντά. Η κίνα ξεφορτώθηκε τον στόχο «Κίνα 2025» γιατί το θεώρησα πολύ προσβλητικό. Τους το είπα. Αυτό σημαίνει ότι το 2025 θα κατακτούσαν – οικονομικά – τον κόσμο…

Αυτά δήλωσε χτες σε δημοσιογράφους το ψόφιο κουνάβι, υπονοώντας ότι το Πεκίνο πρόκειται να δεχτεί να «καταργήσει» το σχέδιο “made in china 2025” (δηλαδή έχει ψηθεί να ακρωτηριαστεί καπιταλιστικά…) με αντάλλαγμα μια εμπορική συμφωνία με την Ουάσιγκτον… Θα γελούσαν και οι πέτρες με το ψόφιο κουνάβι που έδιωξε μακριά την κινέζικη αλογόμυγα μ’ ένα του νεύμα – αλλά δεν έχουν αυτιά οι πέτρες.

«Καλά ενημερωμένοι» επαγγελματίες δημαγωγοί (δυτικής προέλευσης) υποστηρίζουν ότι, πράγματι, το Πεκίνο «το κουβεντιάζει». Ότι μελετάει την αντικατάσταση του “made in china 2025” με ένα “made in china 2030”, ίσως ίσως και «…2035». Ακόμα κι αν έχουν τέτοιες «πληροφορίες» από πρώτο χέρι, τις πιστεύουν; Σίγουρα το παριστάνουν. Κι έτσι το ψόφιο κουνάβι μπορεί να κοκορεύεται ότι κατάφερε να πετύχει το αδιανόητο: να σταματήσει την καπιταλιστική (και μάλιστα την τεχνολογική) ανάπτυξη ενός επικίδυνου ανταγωνιστή, χωρίς να ρίξει ούτε μία ατομική βόμβα… Απλά με μερικούς δασμούς στις εξαγωγές του…

Γίνεται πια τερατωδώς σαφές το πόσο εύκολα μπορεί να εξαπατηθεί ένα ναρκισσιστικό, μεγαλομανές, κομπλεξικό ψόφιο κουνάβι στην ηγεσία μιας υπερδύναμης σε παρακμή… Θα του υποσχεθεί, λοιπόν, ο Xi ότι «ο.κ., δεν πρόκειται να σας ξεπεράσουμε τεχνολογικά το 2025, ούτε το 2022, ούτε το 2020· θα το αφήσουμε για το 2050 – αν έχετε την καλωσύνη τότε να μας το επιτρέψετε…», θα συμφωνήσουν και το πως θα είναι σίγουρη η Ουάσιγκτον ότι δεν θα φάει αύριο την κινεζική σκόνη· θα μπορέσει, λοιπόν, να συνεχίσει να είναι τεχνολογική / στρατιωτική υπερδύναμη, έχοντας το ελεύθερο να «ξηγιέται» κατά βούληση σ’ όσους θεωρεί εχθρούς της (όλα αυτά θα γίνουν με την κινεζική εγγύηση και «αυτοσυγκράτηση»…), και έτσι το ψόφιο κουνάβι θα καμαρώνει: είδατε τι σπουδαίος στρατηγός που είμαι;

Ο μόνος λόγος για να πάψει το σχέδιο «made in china 2025» είναι επειδή θα μπεί σε εφαρμογή το σχέδιο «made in china 2021»!!! (Η εκτίμησή μας είναι ότι ήδη έχει μπει σε πυρετώδη εφαρμογή αυτό το δεύτερο…) Το Πεκίνο απλά θα σταματήσει για λίγο να επιδεικνύει μερικά κρίσιμα τεχνολογικά του επιτεύγματα (ειδικά σε ότι αφορά όπλα κλπ…) – και μια ωραία ημέρα, θα τα παρουσιάσει όλα μαζί!!! Voila!!!

Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Αν το Πεκίνο θέλει, ακόμα, 2 ή 3 χρόνια για να δοκιμάσει κάποια όπλα που θα αλλάξουν την τεχνολογική ισορροπία δυνάμεων· αν χρειάζεται ακόμα 2 ή 3 χρόνια για να ναυπηγήσει κρυφά καμμιά πεντάδα αεροπλανοφόρα και καμμιά 50αριά σούπερ ντούπερ υποβρύχια· αν θεωρεί ότι αυτή τη στιγμή έχει κάποιες αδυναμίες που πρέπει να καλύψει επειγόντως· αν θέλει να καθυστερήσει την στρατιωτική κλιμάκωση με αφορμή την ταϊβάν, αν, αν, αν… τότε ναι: έχει τους λόγους του να παραστήσει ότι «μετάνοιωσε που θέλει να κατακτήσει τεχνολογικά / οικονομικά τον κόσμο», και πως αφήνει την πρώτη θέση στο βάθρο στις ηπα… για να μην στεναχωριούνται και θυμώνουν…

Θα ήταν μια «όμορφη» εκδίκηση της ιστορίας να είναι ακόμα στο άσπρο σπίτι το ψόφιο κουνάβι όταν το Πεκίνο τραβήξει τις κουρτίνες και κάνει «τζα!!!»

(φωτογραφία: Δεξιά είναι ο Xi, περίπου έτοιμος να ανοίξει δρόμο στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό – σύμφωνα με τους ψοφιοκουναβισμούς. Αριστερά είναι ένα άλλοτε ιερό τέρας αυτού του ιμπεριαλισμού, και τώρα – δεν τον αδικούμε – ένα ιερό λείψανο: ο 95 χρονος Henry Kissinger. Η συνάντηση έγινε χτες, και είχε εκείνο το κωμικό στοιχείο που μόνο όσοι / όσες έχουν γνώση της ιστορίας του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου μπορούν να καταλάβουν. Ο Xi υποδέχτηκε τον Kissinger αποκαλώντας τον παλιό φίλο του κινεζικού λαού, και σαν εκείνον που είχε ιστορική συμβολή στις σινο-αμερικανικές σχέσεις. «Αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ» συμπλήρωσε ο Xi.

Τι ήταν αυτό που έκανε ο Kissinger, και πότε; Και τι (γελοία…) σχέση έχει με όσα συμβαίνουν σήμερα; Αν δεν ξέρετε ψάξτε το. Και μετά χαμογελάστε…)

Πυρετός κυρώσεων 1

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Είναι αλήθεια ότι το ψόφιο κουνάβι είχε απειλήσει πριν λίγους μήνες ότι θα επιβάλει τόσο σκληρή τιμωρία στην Τεχεράνη (στην πραγματικότητα: στους πετροπελάτες της) ώστε να μηδενιστούν οι εξαγωγές πετρελαίου (!!) Όμως αυτή η απειλή συνδεόταν άμεσα με την δυνατότητα της πετροχούντας του Ριάντ να αυξήσει την δική της παραγωγή ώστε να υπάρξει εναλλακτική λύση (για τους πελάτες της Τεχεράνης).

Ένας τέτοιος λογαριασμός ήταν εκτός πραγματικότητας. Πρώτον επειδή το Ριάντ δεν μπορούσε να αυξήσει τόσο την παραγωγή του. Και δεύτερον επειδή για μια σειρά πελάτες της Τεχεράνης (ας πούμε την ινδία) το ιρανικό πετρέλαιο έχει μικρότερα κόστη μεταφοράς σε σχέση με το σαουδαραβικό. Επιπλέον το Πεκίνο, η Άγκυρα και η Σεούλ, εκτός απ’ το κόστος, απέρριπταν τους αμερικανικούς εκβιασμούς.

Αλλά οι “εξαιρέσεις” που παραχώρησε η Ουάσιγκτον σε 8 κράτη (μεταξύ των οποίων και το ελλαδιστάν), που τους επιτρέπουν να εισάγουν ιρανικό πετρέλαιο, είναι αφενός για μικρότερες ποσότητες (απ’ ότι ως χτες) και δεύτερον για ένα εξάμηνο. Υποθέτουμε ότι η αυστηρή υπερδύναμη θέλει να (παριστάνει ότι) ελέγχει το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου.

Αυτές οι εξαιρέσεις δίνουν το περιθώριο στο ιρανικό καθεστώς να πανηγυρίζει ότι “οι ηπα ηττήθηκαν” (επειδή δεν επέβαλαν καθολική απαγόρευση). Αλλά τέτοια κορδώματα είναι περισσότερο ενέσεις ηθικού για εσωτερική κατανάλωση παρά η ακριβής πραγματικότητα. Με δεδομένο ότι οι εξαγωγές πετρελαίου (και φυσικού αερίου) αντιστοιχούν στο 80% των εσόδων της Τεχεράνης από εξαγωγές, το να πέσουν απ’ τα 2.125.000 βαρέλια την ημέρα (ο μέσος όρος εξαγωγών το 2017) στα 1.000.000 βαρέλια απο εδώ και στο εξής, θα σημαίνει ετήσια μείωση εσόδων γύρω στα 30 δισεκατομύρια δολάρια (ανάλογα με την τιμή). Είναι ένα ποσό που θα λείψει απ’ το ιρανικό καθεστώς, χωρίς καμμία αμφιβολία.

Ωστόσο, επειδή μιλάμε για σύγκρουση μεταξύ μπλοκ κρατών, και επειδή η Τεχεράνη δεν είναι πλέον “μόνη της”, θα δοκιμαστούν (with a little help from friends…) διάφορα κόλπα – ας τα ονομάσουμε «λαθρεμπόριο», με την τυπική και όχι την ηθική έννοια της λέξης. Ένα απ’ τα κλειδιά της αμερικανικής τιμωρίας είναι το κατά πόσον μπορεί όντως να ελέγχει τις ποσότητες πετρελαίου που θα εξάγονται, όταν οι πληρωμές δεν θα γίνονται σε δολάρια ή μέσω του swift…

Κι εκεί είναι που οι εξελίξεις τρέχουν γρηγορότερα απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις. Εφόσον Μόσχα και Πεκίνο έχουν σε λειτουργία «κλώνους» του swift που δεν ελέγχονται απ’ την Ουάσιγκτον, κι εφόσον η ε.ε. έχει αποφασίσει να κάνει κάτι αντίστοιχο, το πιθανότερο είναι ότι οι πωλήσεις του ιρανικού πετρελαίου θα πέσουν μεν, όχι όμως στο δραματικό βαθμό που θα ήθελε η Ουάσιγκτον.

Γίνεται, σ’ αυτήν την ιστορική στιγμή, ένα είδος οικονομικού ανταρτοπολέμου – απέναντι στην Ουάσιγκτον…

Ο κουβανός που γύρισε στο κρύο

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Η επίσκεψη του προέδρου της κούβας Miguel Diaz-Canel στη Μόσχα (η πρώτη επίσημη έξοδός του απ’ το νησί) συμπίπτει με την απόφαση της Ουάσιγκτον να τιμωρήσει τόσο την κούβα όσο και την βενεζουέλα και τη νικαράγουα. Με κυρώσεις – προς το παρόν… Συμπίπτει, επίσης, με την εκλογή του νέου βραζιλιάνου προέδρου, του φασίστα Bolsonaro. Καθώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να ανακαταλάβει την “πίσω αυλή” της, η λατινική αμερική μπαίνει σταθερά και μάλλον γρήγορα στην φυγόκεντρο των πλανητικών ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων.

Ο Diaz-Canel συναντήθηκε ήδη με τον Putin· εκτός απ’ την οικονομική συνεργασία φαίνεται ότι κουβεντιάζεται και η στρατιωτική. Απ’ την Μόσχα ο Diaz-Canel θα πετάξει στο Πεκίνο· και μετά στη βόρεια κορέα (!), στο βιετνάμ και στο λάος.

Υπάρχει περίπτωση να αποκτήσει στο κοντινό μέλλον η Μόσχα κάποιου είδους στρατιωτική παρουσία στην κούβα; Με τους ρυθμούς που η Ουάσιγκτον απλώνεται στα ευρωπαϊκά σύνορα της ρωσίας (και μετά την αποχώρησή της απ’ την συνθήκη απαγόρευσης των πυραύλων μέσου βεληνεκούς) είναι λογικό ότι η Μόσχα θα ήθελε να εγκαταστήσει μερικούς τέτοιους «μεσαίου βεληνεκούς» φάτσα στον αμερικανικό νότο. Τέξας, sweet home Alabama, Τενεσί, Οκλαχόμα: οι κοκκινόσβερκοι λευκοί αμερικάνοι ασφαλώς θα θορυβηθούν. Απ’ την άλλη μεριά όμως μια τέτοια επιλογή θα ήταν ζόρικη για την ίδια την κούβα: θα την μετρέπεπε σε πεδίο βολής «πρώτης επιλογής» για το usa.

Το Πεκίνο έχει ήδη απλώσει τα οικονομικά του δίκτυα σε πολλά λατινοαμερικανικά κράτη / κεφάλαια. To δίδυμο Μόσχα – Πεκίνο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορεί να λειτουργεί σαν αντιαμερικάνος «σωτήρας»· εκτός αν ενός Bolsonaro δοθέντος και άλλοι έπονται… (Με ή χωρίς κάλπες…)

(φωτογραφία: Ο Miguel Diaz-Canel επιθεωρεί τιμητικό άγημα στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας, προχτές).

Κυρώσεις, ποινές και τιμωρίες (εχθροί αληθινοί, αλλά και φίλοι)

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Ενώ το ψόφιο κουνάβι κάνει αυτό που είχε αναγγείλει, ξαναφέρνει δηλαδή μονομερώς σε ισχύ όλες τις (τότε διεθνείς) “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης που ίσχυαν πριν την συμφωνία 5+1 (του 2015) μεγαλώνοντας μάλιστα τη λίστα των ατόμων και των θεσμών που στοχοποιούνται, η ε.ε. εξακολουθεί να “διαχωρίζει την θέση της”. Χωρίς να είναι σαφές αν έχουν ολοκληρωθεί τα πρακτικά μέτρα (η δημιουργία, για παράδειγμα, ενός θεσμού εκκαθαρίσεων των εμπορικών πληρωμών εκτός swift) που απαιτούνται από μεθαύριο, όταν θα μπει σε εφαρμογή το αμερικανικό ποινολόγιο.

Υπάρχουν, ωστόσο, ένα καλό και ένα καλούτσικο νέο για την Τεχεράνη. Το καλούτσικο είναι ότι η Ουάσιγκτον έκανε την καρδιά της πέτρα και θα επιτρέψει σε μια σειρά κρατών (συμμάχων της) να αγοράζουν κάποιες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου: ιταλία, τουρκία, ινδία, ιαπωνία, νότια κορέα, βασικοί πελάτες της Τεχεράνης, είναι στη λίστα· ενώ (υποτίθεται) γίνονται διαπραγματεύσεις και με το πεκίνο, να εξαιρεθεί κι αυτό απ’ την πύρινη αμερικανική ρομφαία εναντίον όσων τολμούν να κάνουν δουλειές με την Τεχεράνη. Χωρίς τον υπολογισμό του λαθρεμπορίου (: δηλαδή της παράβασης των περιορισμών) η Τεχεράνη υπολογίζει ότι θα κρατήσει τελικά την ημερήσια «παραγωγή» της πάνω απ’ το 1 μύριο βαρέλια (στην πιο πρόσφατη κορύφωση είχε φτάσει τα 2,5 μύρια).

Το καλό νέο είναι ότι ο σύμμαχος της Τεχεράνης, το Πεκίνο, πρόκειται να αγοράσει ουσιαστικά την γειτονική Ισλαμαμπάντ. Υπάρχει ίσως μια υπερβολή στο «θα αγοράσει την Ισλαμαμπάντ», όχι μεγάλη όμως.

Να γιατί. Ο νέος πρωθ. του πακιστάν (και πρώην παίκτης κρίκετ) Imran Khan ανέλαβε πριν δυο μήνες, με μια διάθεση «αναθεώρησης» των στενών σχέσεων με το Πεκίνο· αρχίζοντας απ’ το σχέδιο του «σινο-πακιστανικού διαδρόμου» που, σαν παρακλάδι των «δρόμων του μεταξιού», θα έδινε ελεύθερη πρόσβαση στις κινεζικές μεταφορές στην αραβική θάλασσα, σαν εναλλακτική παράκαμψης των (προς το παρόν αμερικανοκρατούμενων) στενών της Malacca. Το deal ήταν μεγέθους 60 δισεκατομυρίων δολαρίων, και η πρώτη σκέψη ήταν ότι ο Khan θα έκανε τον «σκληρό» στο Πεκίνο – σα να μην βιαζόταν να ξεκινήσουν οι δουλειές…

Ευρισκόμενος ήδη εκεί, για 3ήμερη επίσημη επίσκεψη, παραδέχτηκε το λάθος του… («αυταπάτες» που θα έλεγαν και στην Αθήνα…) Και δεν θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά: το πακιστανικό κράτος είναι στο χείλος της χρεωκοπίας, αφού μέσα στο 2018 τα διαθέσιμά του σε «σκληρό νόμισμα» έπεσαν κατά 42%, στα μόλις 8 δισεκατομύρια. Ίσα ίσα για κάλυψη των εισαγωγών δύο μηνών. Μ’ άλλα λόγια ο Khan θέλει επειγόντως δάνειο, μεγάλο δάνειο – αλλιώς έχει δντ, με ότι συνεπάγεται αυτό (και γι’ αυτούς που τον ψήφισαν…)

Ο Xi τον διαβεβαίωσε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, μιας και η σινοπακιστανική φιλία είναι στρατηγική και «all weather». Το γνωστό: οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Και πράγματι ο κινεζικός καπιταλισμός και τα αφεντικά του θα κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν» (με το αζημείωτο), και μάλιστα ένα «καλύτερο» αρκετά μεγάλο ώστε να μην σκάσει η Ουάσιγκτον (ως δντ…), τέτοιους καιρούς σ’ ένα τόσο κρίσιμο γεωπολιτικά σημείο σαν το πακιστάν.

Το οποίο (να το θυμίσουμε;) βόρεια συνορεύει με το αφγανιστάν… To οποίο, επίσης, έχει σχέσεις (ανάγκης; επιλογής; θα φανεί) με τον τοξικό. Μεταξύ άλλων του παρέχει (επ’ αμοιβή…) στρατό…