Tag: κίνα

Ινδοκούς 2

Δευτέρα 22 Ιούλη. Η μόνη (ανομολόγητη) αιτία που μπορεί να οδηγεί το ψοφιοκουναβιστάν στη σκέψη αποχώρησής του είναι ότι αυτό το εχθρικό μπλοκ έχει, πια, δημιουργηθεί. Και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με στρατό παρκαρισμένο στου διάολου τον κώλο, όταν ακόμα και η μεταφορά σαπουνιών και σαμπουάν για την καθημερινή περιποίηση του στρατεύματος εξαρτιέται από όχι-βεβαιωμένα-φιλικά κράτη· όπως το πακιστάν.

Μετά από 18 χρόνια υπάρχουν νικητές στο αφγανιστάν· πολύ πιο σημαντικοί απ’ τους ταλιμπάν. Το Πεκίνο, η Ισλαμαμπάντ – και η Μόσχα. Εκείνος ο αμερικανικός «προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» που είχε στόχο αφενός να μπει ο u.s. army σφήνα στο μαλακό υπογάστριο της όποιας πιθανότητας για ευρασιατικό μπλοκ και, αφετέρου, να καταστρέψει τα καθεστώτα «του άξονα του κακού» (συρία, ιράν, βόρεια κορέα) είτε απέτυχε πανηγυρικά είτε έχει καθηλωθεί. Η Ισλαμαμπάντ κάνει τα δικά της κουμάντα, και οι οικονομικές της ελπίδες βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στους κινέζικους «δρόμους του μεταξιού». Η Άγκυρα, που θεωρούνταν δεδομένη, δεν είναι πια. Το στρατηγικό τρίγωνο Πεκίνου – Μόσχας – Τεχεράνης εξελίσσεται διαρκώς· δυσάρεστα νέα για το ψοφιοκουναβιστάν και τους συμμάχους του.

Με δυο λόγια. Αν («αν»: a big if…) η Ουάσιγκτον φύγει απ’ το αφγανιστάν θα είναι μόνο επειδή είναι αναγκασμένη να αναδιατάξει τις μεραρχίες της στην περίμετρο του ευρασιατικού μπλοκ· και πάντως χωρίς «σφήνες» και «προκεχωρημένα φυλάκια» εκεί που στριφογυρίζουν κάτι περίεργες «ειδικές δυνάμεις» των ταλιμπάν, ολοφάνερα εξοπλισμένες, ντυμένες και εκπαιδευμένες από στρατηγικούς εχθρούς του ψοφιοκουναβιστάν.

Τέτοια περίμετρος είναι η ανατολική ευρώπη· είναι η Μεσόγειος, με έμφαση στο ανατολικό της τμήμα· είναι η αραβική χερσόνησος και ο ινδικός ωκεανός· είναι η θάλασσα της κίνας· το κυβερνοδιάστημα· και άλλα που μπορεί να μας διαφεύγουν.

Γουστάρετε;

Η άλλη όψη

Σάββατο 13 Ιούλη. Η απόφαση του ψοφιοκουναβιστάν να πουλήσει όπλα στην ταϊβάν (παλιό όνομα: εθνικιστική κίνα…) αξίας 2,2 δισ. δολαρίων είναι συνεπής και με το εμπορικό πνεύμα του ψόφιου κουναβιού, και με την επιθετικότητα (χαμηλής έντασης…) της Ουάσιγκτον κατά του Πεκίνου. Πρακτικά τα τανκς και οι φορητοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι stinger (αυτά έχει το καλάθι) δεν αλλάζουν σε τίποτα τους συσχετισμούς στρατιωτικής δύναμης μεταξύ Πεκίνου και Ταϊπέι. Όπως εύστοχα έχει ειπωθεί στο παρελθόν, το Πεκίνο δεν θα χρειαστεί καν να κάνει πόλεμο για να κατακτήσει την ταϊβάν. Αρκεί να καλέσει όσους υπηκόους του χωράνε στην ακτογραμμή απέναντι απ’ το νησί να κτυπήσουν τα πόδια τους στη θάλασσα: το κύμα που θα σηκωθεί («τσουνάμι») θα είναι αρκετό…

Παρόλα αυτά στους μιλιταριστικούς καιρούς μας υπάρχουν πολιτικές βιτρίνες (όπως η σκληρά εθνικίστρια Tsai Ing-wen, πρόεδρος στην Ταϊπέι) που πιστεύουν ότι πληρώνοντας τις αμερικανικές πολεμικές βιομηχανίες η Ουάσιγκτον θα στείλει τους πεζοναύτες της να σκοτωθούν κατά χιλιάδες για πάρτη τους· αν και όποτε χρειαστεί…

Το ενδιαφέρον είναι η απρόβλεπτη αντίδραση του Πεκίνου σ’ αυτό το deal. Δεν περιορίστηκε σε φραστικές καταδίκες αλλά ανακοίνωσε …. τι; Ότι θα επιβάλει κυρώσεις σε όσες αμερικανικές εταιρείες εμπλέκονται σ’ αυτό!

Δεν είναι γνωστό ακόμα το πως θα «τιμωρήσει» οικονομικά το Πεκίνο ένα μεγάλο αριθμό πολεμικών εταιρειών των ηπα, μεταξύ των οποίων την general dynamics (κατασκευαστή του τανκ abrams) και την raytheon (κατασκευαστή του stinger). Αλλά υπάρχει κάτι πέρα απ’ αυτό: ως τώρα το Πεκίνο απαντούσε με δασμούς στους αμερικανικούς τέτοιους, και τα οικονομικά μέσα που χρησιμοποιούσε φανερά έμεναν εκεί. Τώρα ανοίγει το επόμενο κεφάλαιο, τις «κυρώσεις».

Σε κάποια επόμενη φάση θα πετάνε άραγε με καταπέλτες σκατά ο ένας στον άλλον;

Μπα…

(φωτογραφία: Απ’ την Βουδαπέστη ο κινέζος υπ.εξ. Wang Yi προειδοποίησε χτες την Ουάσιγκτον ότι παίζει με τη φωτιά πουλώντας όπλα στην Ταϊπέι. Συνεπώς χρειάζεται νερό· πολύ νερό· ένα μεγάαααααλο κύμα…)

Τρίπλες 3…

Τετάρτη 10 Ιούλη. Ο ελληνικός μεγαλοϊδεατισμός / ιμπεριαλισμός αναπτύχθηκε και εδραιώθηκε όχι απλά σαν ιδεολογία αλλά και σαν πολιτική τεχνολογία απόσπασης γεωπολιτικών προσόδων (όχι πάντα με επιτυχία…) εδώ και πάνω από 1,5 αιώνα, σε μια ιστορική περίοδο δηλαδή που όλες οι μείζονες ενδοκαπιταλιστικές διακρατικές συγκρούσεις γίνονταν είτε στην “γηραιά ήπειρο” είτε στην κοντινή της περίμετρο (συμπεριλαμβανόμενης της Μεσογείου και της μέσης Ανατολής). Σ’ αυτήν την περίοδο όπου υπήρχαν περισσότερα του ενός «ταμπλώ», τα αφεντικά του ελληνικού κράτους μπορούσαν να διαπραγματεύονται την «απόδοση» αυτής της άκρης της βαλκανικής χερσονήσου που είναι η επικράτειά τους σε κανονικό παζάρι.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού κράτους (αλλά και ολόκληρης της «δύσης»…) που ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός έχει τον έναν πόλο του όχι στην (εν τέλει «ευρωπαϊκή») Μόσχα, όπως έγινε στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου, αλλά σ’ έναν τρίγωνο / τετράγωνο του οποίου η βασική κορυφή βρίσκεται τόσο μακριά όσο το Πεκίνο. Δεν υπάρχει καμμία «παράδοση» (στο ελλαδιστάν σίγουρα όχι!), καμμία «σχολή» ιμπεριαλιστικής σκέψης και μεθόδευσης για το πως ανεβαίνουν οι προσδοκώμενες γεωπολιτικές πρόσοδοι του ελληνικού οικοπέδου όταν η «χοντρή» αντίθεση είναι, σχηματικά, ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στο Πεκίνο!

Ακόμα και οι εκπρόσωποι του νο 1 εθνικού κεφάλαιου (οι εφοπλιστές), πάγια προσανατολισμένοι στην προστατευτική συμμαχία τους με μια «μεγάλη ναυτική δύναμη» (πρώτα το Λονδίνο και μετά την Ουάσιγκτον), δεν φαίνονται ικανοί να απαντήσουν με βεβαιότητα για μια γκάμα ζητημάτων που προκύπτουν στην εξέλιξη του 4ου παγκοσμίου πολέμου. Για παράδειγμα: έκαναν ό,τι μπορούσαν για να εγκατασταθεί η cosco στον Πειραιά (για διάφορους λόγους, που δεν είναι όλοι γνωστοί – κάποια άλλη στιγμή επ’ αυτού). Ωστόσο η γραμμή θαλάσσιας μεταφοράς που φτάνει ως την ανατολική Μεσόγειο περνάει απ’ την Ερυθρά θάλασσα και τον κόλπο του Άντεν… Κι αν οι σύμμαχοι αμερικάνοι ζόριζαν ή έκοβαν αυτή τη γραμμή σε κάποια φάση όξυνσης του αμερικανο-σινικού ανταγωνισμού; Θα ήταν κάτι τέτοιο υπέρ ή κατά των συμφερόντων τους;

Η ερώτηση είναι ενδεικτική. Ενδεικτική του γιατί διάφοροι «πατριώτες» υπηρέτες του ντόπιου ιμπεριαλισμού έχουν τις ανησυχίες τους είτε για τα χειροπιαστά ανταλλάγματα της αμερικανικής συμμαχίας είτε για τις «εναλλακτικές» του – αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν τέτοιες. Με σταθερά μειούμενο τον ρόλο του πετρελαίου σαν «στρατηγικής πρώτης ύλης», με την Ουάσιγκτον σε ιμπεριαλιστική παρακμή (ίσως ακόμα πιο επιθετική απ’ την “ακμή” της…) και με ένα παγκόσμιο οικονομικό ιμπεριαλιστικό σχεδιασμό εκ μέρους του Πεκίνου και των συμμάχων του για την «ευρασία» που είναι σε ικανό βαθμό χερσαίος, το ελληνικό μοντέλο απόσπασης γεωπολιτικών προσόδων που στα σχεδόν 190 χρόνια ύπαρξης του ελληνικού κράτους στηρίχτηκε στις θαλάσσιες μεταφορές ζορίζεται διπλά. Όχι μόνο απ’ την εμφανή γεωπολιτικο-προσοδική «άνοδο» του «αιώνιου εχθρού» αλλά και σαν μοντέλο αυτό καθαυτό.

Γι’ αυτό λέμε keep in touch… Κι όχι μόνο αντι-πληροφοριακά…

Τεχεράνη 1

Τρίτη 9 Ιούλη. Την ίδια μέρα που η δημοκρατία γιόρταζε στο ελλαδιστάν, τέλειωνε η προθεσμία δύο μηνών που είχε δώσει η Τεχεράνη στα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν υπογράψει την 5+1 συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα – JCPOA (γαλλία, γερμανία, αγγλία) για να κάνουν κάτι πρακτικό και αξιόπιστο που να υπερφαλαγγίζει τις αμερικανικές “κυρώσεις”. Το ιρανικό καθεστώς ανακοίνωσε χτες ότι “δεν είδε φως” – και ότι κατά συνέπεια θα αυξήσει το επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου. Απ’ το 3,67% (το όριο της συμφωνίας του 2015) στο 4%, με προοπτική, σε δεύτερη φάση, το 5%.

Ενώ μ’ αυτά τα επίπεδα εμπλουτισμού η Τεχεράνη απέχει πολύ απ’ το σημείο που το ουράνιό της θα μπορούσε να έχει στρατιωτική χρήση (90%), τυπικά “παραβιάζει την συμφωνία”. Συμβολικά; Ναι – αλλά την παραβιάζει. Δεν θα αυξήσει τον αριθμό των φυγοκεντρητών (το όριο της JCPOA είναι οι 5.060) ούτε την τεχνολογία που επιτρέπεται να χρησιμοποιεί – αλλά τυπικά υπάρχει παραβίαση. Είναι αυτό ένα “μέτρο πίεσης” της Τεχεράνης προς το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο να “πείσουν” τις εταιρείες τους να αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο (παρακάπτωντας το αμερικανοκρατούμενο swift και τις υπόλοιπες απειλές); Έτσι μοιάζει… Αλλά…

Αν και σαν κράτη οι ευρωπαίοι συνεταίροι της συμφωνίας 5+1 εμφανίζονται (τουλάχιστον στα λόγια) διατεθειμένοι να μην σεβαστούν τις αμερικανικές τιμωρίες, δεν συμβαίνει το ίδιο για τις (ιδιωτικές) καπιταλιστικές επιχειρήσεις τους: προφανώς οι ιδιοκτήτες τους είτε φοβούνται μην χάσουν αμερικανικές δουλειές, είτε δεν έχουν εμπιστοσύνη στην «προστασία» που θα μπορούσαν να έχουν απ’ τα κράτη τους απέναντι στην αμερικανική οργή.

Προφανώς το ιρανικό καθεστώς δεν είναι ανόητο ώστε να μην καταλαβαίνει την όποια διαφορά ανάμεσα σε κρατικές και επιχειρηματικές αποφάσεις στον δυτικό καπιταλισμό. Επιπλέον, όταν το Λονδίνο προχωράει στην κατάσχεση ιρανικού τάνκερ, και μάλιστα τόσο μακριά (ή τόσο κοντά…) από την επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας, στο Γιβραλτάρ (δείχνοντας έτσι ότι παρά τις «αντιρρήσεις» του για την αμερικανική πολιτική τελικά την εφαρμόζει), είναι απίθανο να «συγκινηθεί» με τον εμπλουτισμό του ιρανικού ουρανίου στο 4% ή στο 5%. Το Παρίσι και το Βερολίνο, με τα επιπλέον μέτωπα που έχουν με την Ουάσιγκτον (αλλά και τις επιμέρους συγκλίσεις, ειδικά το πρώτο) κάνουν επίσης τους δικούς τους λογαριασμούς.

Η πραγματική (και πρακτική) υποστήριξη στην Τεχεράνη έρχεται απ’ την Μόσχα και το Πεκίνο. Απέναντι σ’ αυτούς τους συμμάχους το ιρανικό καθεστώς δεν μπορεί να παρατραβήξει το σκοινί του εμπλουτισμού· θα τους δυσκολέψει, απ’ την στιγμή που δεν υποστηρίζουν ανοικτά τον πυρηνικό εξοπλισμό της. Ο «πολύς εμπλουτισμός» (δηλαδή μια παραβίαση της συμφωνίας 5+1 απ’ την Τεχεράνη που θα ξεπεράσει το συμβολισμό) δεν είναι «παραγωγικός».

 

Τεχεράνη 2

Τρίτη 9 Ιούλη. Βρισκόμαστε λοιπόν ακόμα στο τετράγωνο νούμερο 1. Το φιλεύσπλαχνο ψόφιο κουνάβι φρέναρε την πυραυλική επίθεση στο ιράν (μετά την κατάρριψη του αμερικανικού drone) κυρίως επειδή η στρατιωτική πτέρυγα του αμερικανικού καθεστώτος έχει αντιρρήσεις με την πολεμοκάπηλη κάψα των «σωματοφυλάκων» (Pompeo, Bolton και cia): ξέρει τι σημαίνουν αμερικανικά πτώματα… Αλλά δεν θα έπρεπε να αποκλειστεί μια κλιμάκωση των προβοκατσιών κατά του ιράν απ’ αυτή την «πολιτική» φράξια του αμερικανικού βαθέος κράτους, που δουλεύει συστηματικά σε συνεργασία με το Τελ Αβίβ, το Ριάντ και τα εμιράτα.

Μιας και η πρώτη προτεραιότητα του ιρανικού καθεστώτος είναι να αποφύγει έναν πόλεμο, είναι η ολοκλήρωση της οργανικής συμμαχίας του με την Μόσχα και το Πεκίνο που θα λειτουργήσει πράγματι αποτρεπτικά· και όχι το γεγονός ότι το ψόφιο κουνάβι νοιώθει πολύ βολικότερα με τον οικονομικό πόλεμο παρά με τον στρατιωτικό. Ούτε η πιθανότητα κάποιο ευρωπαϊκό κράτος να τα «σπάσει» ανοικτά με την Ουάσιγκτον.

Το «παράδειγμα» της βόρειας κορέας είναι διδακτικό· παρότι οι γεωγραφικοί παράγοντες (το γεγονός δηλαδή ότι η Πγιονγκγιάνγκ έχει σύνορα και με την Μόσχα και με το Πεκίνο) κάνουν, πράγματι, διαφορά. Η νούμερο 1 προτεραιότητα του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ ήταν (και σωστά) να βραχυκυκλώσει τον αμερικανικό μιλιταρισμό. Πέτυχε ως τώρα. Στο βήμα νούμερο 2, δηλαδή στην άρση κάποιων απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις, δεν τα έχει καταφέρει – προσπαθεί να τις σπάσει υπόγεια και ανεπίσημα.

Για όσον καιρό ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός ανεμίζει την πιθανότητα πολέμου κατά του ιράν, η Τεχεράνη θα έχει δυσκολίες να αντιμετωπίσει κάπως αποτελεσματικά τις σε βάρος της «οικονομικές τιμωρίες», είτε πάνω είτε κάτω απ’ το τραπέζι. Ο ίδιος πολεμοκάπηλος Pompeo (ο special plus one του ελληνο-κυπρο-ισραηλινού άξονα, για να μην ξεχνιόμαστε…) αφού δεν κατάφερε ακόμα τον βομβαρδισμό του ιράν, πρόλαβε και βγήκε χτες για να απειλήσει με «ακόμα μεγαλύτερη απομόνωση και κυρώσεις» με αφορμή την αύξηση του εμπλουτισμού… Πράγμα που δείχνει την πραγματική ενότητα των δύο μορφών πολέμου (οικονομικός, στρατιωτικός) όπως αυτή έχει ωριμάσει στα αμερικανικά σκατοκέφαλα, κατ’ αρχήν σε σχέση με την Τεχεράνη.

Στο κάτω κάτω το ιράν έχει σύνορα με την ρωσία (στην Κασπία) – ενώ μεταξύ ιράν και κίνας μεσολαβεί το αφγανιστάν: ένα γεωγραφικό σημείο όπου πράγματι πονάει (και στρατιωτικά) η Ουάσιγκτον…

Να ακούτε τους συμμάχους

Τρίτη 4 Ιούνη. Το πανεπιστήμιο Bar-Ilan είναι πανεπιστήμιο στο Τελ Αβίβ, το δεύτερο σε μέγεθος στο ισραήλ. Είναι καρα-εθνικιστικό, καρα-φασιστικό: ως το σημείο να έχει χωριστές τάξεις και τμήματα σπουδών για φοιτητές και φοιτήτριες… Πανεπιστήμιο – κατηχητικό, για 30.000 άτομα… (Κανονικά τα φιλόδοξα τάγματα της απελευθέρωσης των «ταυτοτήτων» θα έπρεπε να έχουν κηρύξει λυσσασμένο BDS κατά του φασιστικού ισραηλινού καθεστώτος… Που το παίζει αλλιώς… Αλλά είπαμε…)

Ο Eyal Pinko είναι ειδικός κατασκοπείας και cyberασφάλειας για την θάλασσα στο πανεπιστήμιο Bar-Ilan. Και είναι ένας απ’ αυτούς που υποστηρίζουν ότι οι λιμενικές δραστηριότητες της κίνας στο τσιμπουτί, στην ιταλία και στην ελλάδα αποτελούν απειλή για το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό.

Οι ισχυρισμοί αυτού του ειδικού συμμάχου του ελλαδιστάν ίσως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη απ’ τον ντόπιο εθνικό κορμό. Η cosco δεν είναι «αθώα»! Κατά τον Eyan Pinko οι παλιοκινέζοι, καμουφλαρισμένοι σε εμπόρους, μεταφορείς και κοντεϊνεράδες, έχουν κάνει τα λιμάνια που ελέγχουν «βάσεις»: κατασκοπεύουν τις κινήσεις των αμερικανικών / νατοϊκών πολεμικών, μαζεύουν πληροφορίες για τις όποιες επισκευές τους, και έχουν πρόσβαση στα συστήματα επικοινωνιών τους μέσω υποκλοπών και άλλων τεχνικών μέσων.

Έτσι που τον κόβουμε τον πολεμοχαρή ειδικό θα πρέπει να έχει δίκιο – για πάρτη του! Στα μέσα του περασμένου Απρίλη το αμερικανικό καταδρομικό uss Mitscher έδεσε στον Πειραιά (κι ούτε μια διαδήλωση δεν το υποδέχτηκε…). Εκτός απ’ το Mitscher, σύμφωνα με τον “οργανισμό λιμένα Πειραιώς” (που κατά τον Pinko ελέγχεται απ’ την cosco) δύο ακόμα αμερικανικά πολεμικά ζήτησαν να δέσουν στο ίδιο λιμάνι.

Είναι φανερό ότι ο κυρ Pinko λέει βλακείες: εκτός απ’ την περίπτωση ο 6ος στόλος να είναι καμουφλαρισμένα κοντεϊνεράδικα, δένει εντελώς αλλού απ’ τις προβλήτες της cosco. Εκείνο που εννοεί όμως, δεν είναι τόσο βλακώδες. Πρώτον επειδή το Τελ Αβίβ έχει κάνει το «λάθος» (από γεωπολιτική άποψη) να βγάλει λεφτά δίνοντας πριν λίγα χρόνια στην cosco τμήμα του λιμανιού της Haifa – πράγμα που έχει θορυβήσει σφόδρα την Ουάσιγκτον. Και δεύτερον επειδή μεσοπρόθεσμα (ή πιο σύντομα;) οι εμπορικές εδράσεις του κινεζικού καπιταλισμού στη Μεσόγειο (και όχι μόνο) θα θεωρηθούν εχθρικές· με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Βάλτε λοιπόν κάπου στην άκρη, στο αρχείο με τίτλο «για το μέλλον», τις «ανησυχίες» αυτού του ειδικού, και άλλων σαν δαύτον. Το είπε το ψοφιοκουναβιστάν: μια χαρά είναι ο καπιταλισμός, αρκεί να είναι στα μέτρα μου.

Τίνος ο αιώνας;

Κυριακή 2 Ιούνη. Η “χρυσή” (ή η “πιο χρυσή” ως τώρα) περίοδος του αμερικανικού καπιταλισμού ξεκίνησε απ’ την στρατιωτική νίκη του στην αναγκαστική καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων (αποκλειστικά των αντιπάλων του) που ονομάστηκε Β παγκόσμιος πόλεμος.

Το 1944, ένα χρόνο πριν την τελική λήξη της αναγκαστικής καταστροφής (των άλλων) οι ηπα, ανέγγιχτες “υπαρξιακά” απ’ την καταστροφή, είχαν εκπληκτική υπεροχή σε όλους τους τομείς έναντι οποιουδήποτε άλλου κράτους είτε στην ευρώπη είτε στην ασία. Παρήγαγαν στο έδαφός τους το μισό της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα, τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, και πάνω απ’ το μισό της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρισμού. Ήταν σε θέση να παράγουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς πλοία, αεροπλάνα, χερσαία οχήματα, πυρομαχικά, εργαλεία, εργαλειομηχανές, χημικά. Είχαν προσελκύσει πολλά απ’ τα καλύτερα μυαλά της (δυτικής) ευρώπης στις επιστήμες, στην τεχνολογία, ακόμα και στην τέχνη.

Κι αν αυτά έμοιαζαν λίγα, οι ηπα διέθεταν κι άλλα. Κατείχαν το 80% των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού (συν τοις άλλοις διακρατώντας “για λόγους ασφαλείας” τα αποθέματα των ευρωπαϊκών κρατών που είχαν φυγαδεύσει στις ηπα το χρυσάφι των κεντρικών τους τραπεζών για προστασία στη διάρκεια του πολέμου), είχαν έναν στρατό δυνατό και αποτελεσματικό· και σύντομα επρόκειτο να επιδείξουν σε βάρος του στρατηγικού τους αντιπάλου (της ιαπωνίας) ένα όπλο που δεν είχε κανένας άλλος: την ατομική βόμβα.

Ακόμα κι έτσι όμως ο αμερικανικός καπιταλισμός έπρεπε να προνοήσει για την μακροπρόθεσμη κυριαρχία του. Όλοι οι αμερικάνοι αξιωματούχοι συμφωνούσαν μεγαλόφωνα:

Χρειαζόμαστε αγορές, τεράστιες αγορές σ’ όλο τον κόσμο. Χρειαζόμαστε αγορές πρώτων υλών για να αγοράζουμε, χρειαζόμαστε αγορές εμπορευμάτων για να πουλάμε.

Και οπωσδήποτε ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης – που να λέγεται “αμερικανικό δολάριο”. Η αυτοκρατορία του δολαρίου ξεκίνησε με τις συμφωνίες του Bretton Woods.

Στην εποχή που το «ανθρώπινο κεφάλαιο» θα ανακηρυσσόταν σαν η νο 1 «μηχανή» καπιταλιστικής ανάπτυξης (στους καιρούς μας δηλαδή) έμοιαζε αδιανόητο τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πως θα ήταν ποτέ δυνατό να βρεθούν αντιμέτωποι (σαν καπιταλισμοί) με μεγέθη που κόβουν την ανάσα. Η πρωτοκοσμική υπεροψία και ο ιστορικός αποικιακός έλεγχος διαβεβαίωναν ότι αυτό που λέγεται «ασία» θα ήταν πάντα περιοχή «φτηνής εργασίας / παραγωγής» και «αγορά εμπορευμάτων»· ποτέ σοβαρός ανταγωνιστής. Ο μόνος κίνδυνος θα μπορούσε να προέλθει απ’ τον ιαπωνικό καπιταλισμό, των 120.000.000 «ανθρώπινων κεφαλαίων». Όταν το made in japan σήκωσε απειλητικά κεφάλι, η Ουάσιγκτον φρόντισε στις αρχές των ’90s να του το κόψει, κάνοντας έναν ανελέητο «νομισματικό πόλεμο» κατά του γιέν.

Συνεπώς, το ότι ένα κράτος / εθνικό κεφάλαιο / εθνικό συμφέρον μεγέθους 1,35 δισεκατομυρίων «ανθρώπινων κεφαλαίων» (αισθητά μεγαλύτερο απ’ το άθροισμα των «ανθρώπινων κεφαλαίων» των ηπα, της ε.ε., του καναδά, και της ιαπωνίας μαζί!) θα έφτανε ποτέ σε τέτοιο επίπεδο εκπαίδευσης, τεχνολογικής ανάπτυξης, αξιοποίησης φυσικών πόρων και καινοτομιών, και σχεδιασμού ώστε να είναι έτοιμο ήδη για τον δικό του «χρυσό αιώνα», αυτό είναι το αληθινό Σοκ και Δέος – για το ψοφιοκουναβιστάν και όχι μόνο! Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί ένας τέτοιος «καπιταλιστικός υπερδράκος» που σέρνει ήδη το μεγαλύτερο μέρος της παρακατιανής ασίας (σαν δορυφορικά κράτη / καπιταλισμούς) στο κέντρο του παγκόσμιου καπιταλισμού, εκτοπίζοντας κάθε πρωτοκοσμική (ή ειδικά αγγλοσαξονική) φαντασίωση κυριαρχίας;

Η ιαχή «αγορές – αγορές – αγορές» μπορεί να ακούγεται από παντού· αλλά τα συμβόλαια γράφονται όλο και περισσότερο στα κινεζικά! Η αναγκαία καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων βρίσκεται πάντα πάνω στον πάγκο· αλλά τίνος θα είναι ο κατεστραμμένος σωρός, ειδικά όταν ο «καπιταλιστικός υπερδράκος» έχει συμμαχήσει μ’ έναν εντελώς ισότιμο (προς τις ηπα) από άποψη ικανοτήτων, τεχνολογιών και όπλων στρατό όπως ο ρωσικός; Ο καπιταλισμός δεν είναι “υποκείμενο” – τα κράτη αποφασίζουν, τα κράτη κερδίζουν ή χάνουν· ο καπιταλισμός προχωράει είτε έτσι είτε αλλιώς…

Προς στιγμήν μοιάζει (απο στρατιωτική άποψη) να φοβάται ο Γιάνης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη. Το ψοφιοκουναβιστάν προσπαθεί να εξαντλήσει όλα τα μη στρατιωτικά μέσα που διαθέτει για την «ανάσχεση» – αλλά τα αποτελέσματα α) θα είναι και σε βάρος του, και β) αν επρόκειτο να είναι ικανοποιητικά θα εμπόδιζαν την οργανική καπιταλιστική αναγκαιότητα για καταστροφές μεγάλης ή πολύ μεγάλης κλίμακας.

Είναι αδύνατο να είναι κανείς φανατικός οπαδός του καπιταλισμού και να πηγαίνει κόντρα στις νομοτέλειές του!

Πρώτες ύλες

Πέμπτη 30 Μάη. Χτες (στη μακρινή Ανατολή) σημειώναμε αυτό που θεωρείται ένα απ’ τα «όπλα μαζικής καταστροφής» του Πεκίνου στον «εμπορικό πόλεμο» που του έχει κηρύξει η Ουάσιγκτον: το σχεδόν «φυσικό» μονοπώλιο στις σπάνιες γαίες. Περισσότερες λεπτομέρειες που δημοσιοποιούνται δείχνουν το γιατί το Πεκίνο έχει την άνεση να διασκεδάζει και μόνο με τις φήμες ότι μπορεί να κόψει τον ομφάλιο λώρο των αμερικανικών εταιρειών με την 4η βιομηχανική επανάσταση· και να αφήσει την Ουάσιγκτον πρακτικά χωρίς νέα παραγωγή όπλων.

Έχει έξοδο κινδύνου ο αμερικανικός καπιταλισμός απέναντι σε τέτοια απειλή; Άμεσα και κοντοπρόθεσμα όχι. Ορισμένοι αναφέρουν, σαν εναλλακτική, πολύ μεγάλα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στην ιαπωνική αοζ, κοντά στο νησί Minamitori, 1850 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Τόκιο. Οι εκτιμήσεις δίνουν στην εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων χρονική διάρκεια αιωνιότητας: με τα σημερινά επίπεδα ζήτησης, υπάρχει εκεί ύτριο που μπορεί να καλύψει τις παγκόσμιες ανάγκες για 780 χρόνια, δυσπρόσιο για 730 χρόνια, ευρώπιο για 620 χρόνια και τέρβιο για 420. (Το που χρησιμοποιούνται τα παράγωγα αυτών των υλικών μιαν άλλη φορά).

Έχει λόγους να ελπίζει η Ουάσιγκτον και να ανησυχεί το Πεκίνο γι’ αυτά τα κοιτάσματα; Όχι και στα δύο! Βρίσκονται θαμμένα σε βάθος 6.000 στον βυθό του Ειρηνικού, κι αυτή την στιγμή δεν υπάρχει εμπορικά αξιοποιήσιμη τεχνολογία εξόρυξης για τέτοια βάθη! Αν εφαρμόζονταν τεχνικές που έχουν δοκιμαστεί στα 5.000, για την εξόρυξη 1000 τόνων σπανίων γαιών θα έπρεπε να εξορυχθούν περισσότεροι από ένα εκατομύρια τόνοι βυθού. Κάπου να αποθηκευτούν για να γίνουν αντικείμενο διαλογής, και ύστερα να κουβαληθούν και να ξαναριχτούν στη θάλασσα. Ακόμα χειρότερα: από την στιγμή που θα βρεθεί ένα κοίτασμα σπανίων γαιών στη στεριά, χρειάζονται 10 χρόνια μέχρι να αναπτυχθούν οι εργοστασιακές υποδομές για να παραχθεί αξιοποιήσιμο υλικό… Αυτό στην ξηρά.

Ακόμα και στις καλύτερες των περιπτώσεων λοιπόν, θα χρειαστούν κάμποσα χρόνια για να φτάσει η ιαπωνική παραγωγή στο σημείο να σπάσει το κινεζικό μονοπώλιο. Για να επιτευχθεί τι όμως; Αντί η αμερικανική τεχνολογική βιομηχανία να εξαρτιέται απ’ το Πεκίνο να εξαρτιέται απ’ το Τόκιο. Που, μην έχετε καμμία αμφιβολία, θα εξαντλήσει τις δυνατότητες αξιοποίησης αυτής της υπεροχής· και δεν εννοούμε μόνο τις οικονομικές.

Για τις ηπα, που φρόντισαν να «απεξαρτηθούν» σχεδόν απ’ τις εισαγωγές πετρελαίου, το ότι δεν ευλογήθηκαν απ’ τον θεό να είναι ανεξάρτητες (με τα ως τώρα δεδομένα) και στις νο 1 στρατηγικές πρώτες ύλες είναι πραγματική κατάρα. Απο που ως που θεωρούν ότι μπορούν να κάνουν τσαμπουκάδες στο Πεκίνο δεν το ξέρουμε.

Δεν αποκλείεται όμως να μην έχουν πάρει ως τώρα σοβαρά το ζήτημα. Συμβαίνει κι αυτό: το team των αμερικάνων πολεμοκάπηλων έφτιαξε τις ιμπεριαλιστικές του απόψεις την εποχή του πετρελαίου…

Παλιά πιόνια

Πέμπτη 30 Μάη. «Εμπορικός» πόλεμος εναντίον του Πεκίνου. «Εμπορικός» πόλεμος εναντίον της Μόσχας. «Εμπορικός» πόλεμος εναντίον της Τεχεράνης. Στρατιωτικές κινήσεις εναντίον και των τριών. Φαίνεται ότι το ψοφιοκουναβιστάν κινείται μονοδιάστατα με βάση την μεγάλη σκακιέρα (the grand chessboard: american primacy and its geostrategic imperatives) του γνωστού Zbigniew Brzezinski. Εκδόθηκε το 1997, για να αποτραπεί εκείνο που συμβαίνει ήδη: η συμμαχία Πεκίνου – Μόσχας – Τεχεράνης… Μάλιστα ο Brzezinski δεν είχε προβλέψει ότι στην «ευρασιατική συμμαχία» θα μπορούσαν να συγκλίνουν η Άγκυρα και η Ισλαμαμπάντ…

Αν η Ουάσιγκτον έκανε μια πραγματική προσπάθεια για να εμποδίσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αυτή ήταν ο προληπτικός πόλεμος (κατά της τρομοκρατίας)· «προληπτικός», όμως, όχι κατά της «τρομοκρατίας» αλλά κατά της πιθανότητας να προκύψει κάπου στην ευρασία ένας ισχυρός ανταγωνιστής. Ήταν λοιπόν το 2001 (με την εισβολή στο αφγανιστάν) και το 2003 (με την εισβολή στο ιράκ). Το γεγονός ότι εν έτει 2019 δεν έχει καταφέρει να αποτρέψει την δημιουργία του βασικού «εχθρικού» τριγώνου απομονώντας μεταξύ τους τις κορυφές μπορεί να ξεπεραστεί με επίθεση στο σύνολό του;

Το αντίπαλο στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό (επίσης ιμπεριαλιστικό) μπλοκ έχει ήδη διαμορφωθεί – δεν μπορούμε να κάνουμε τους ανήξερους. Η τωρινή φάση της όξυνσης μοιάζει σα να έχει έναν έσχατο στόχο για την Ουάσιγκτον και τους δικούς της (ελάχιστους δηλωμένους ανοικτά, προς το παρόν) συμμάχους: το να αφαιρέσουν συμμάχους απ’ το «ευρασιατικό» μπλοκ, καθυστερώντας, εμποδίζοντας, προβοκάροντας την οικονομική του βάση. Κάνοντας την συμμετοχή τους στα ευρασιατικά project οικονομικά δυσβάστακτη (αυτό αφορά και την ε.ε.)

Δεν είναι βέβαιη η απόδοση αυτού του αμερικανικού σχεδιασμού (στο βαθμό που υπάρχει και έχει κάποια συνοχή). Σε κάθε περίπτωση, επειδή τις επιθετικές πρωτοβουλίες της αναλαμβάνει η Ουάσιγκτον, έχει κάνει και την μεγαλύτερη (σχετικά) χρήση των όπλων της· χωρίς ως τώρα να έχει επιτύχει οτιδήποτε που να μπορεί να θεωρήσει σταθερή νίκη.

Στην μακρινή Ανατολή

Τετάρτη 29 Μάη. Ενώ την προσοχή (όχι άδικα) έχει τραβήξει η όξυνση του «οικονομικού πολέμου» των ηπα κατά του Πεκίνου (με τωρινό κέντρο την Huawei…), μια άλλη πλευρά αυτής της ενδο-καπιταλιστικής σύγκρουσης έχει περάσει απαρατήρητη: η στρατιωτική.

Μια διακομματική πρωτοβουλία στο αμερικανικό κογκρέσσο (ότι ένας απ’ τους πρωτόβουλους είναι ο γνωστός φασίστας Marco Rubio είναι εγγύηση για το «πνεύμα» της πρωτοβουλίας) προωθεί την ψήφιση νόμου για επιβολή κυρώσεων κατά του Πεκίνου για τις δραστηριότητές του στη νότια θάλασσα της κίνας. Ο προτεινόμενος νόμος, που είναι κλιμάκωση ενός προηγούμενου (του 2017) προβλέπει κυρώσεις σε 25 κινεζικές επιχειρήσεις πρώτης κατηγορίας: στη λίστα περιλαμβάνονται η κινεζική εταιρεία πετρελαίων, η εταιρεία εκμετάλλευσης off shore υδρογονανθράκων, η china mobile, η china telecom και η china aerospace science and industry corporation. Επιπλέον υποδεικνύει την εντατικοποίηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη νότια θάλασσα της κίνας, για “την προστασία της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας”…

Έχει πραγματική βάση το να θεωρεί το Πεκίνο ότι δέχεται πολύπλευρη επίθεση απ’ την Ουάσιγκτον. Και είναι εύλογο ότι θα πρέπει να απαντήσει, με τρόπους που είτε θα μειώνουν αισθητά την συνολική αμερικανική “πίεση”, είτε θα ανεβάζουν πολύ το κόστος της για το ψοφιοκουναβιστάν.

Κάποιοι έχουν αρχίσει να μνημονεύουν το γεγονός ότι το Πεκίνο είναι, σήμερα, το παγκόσμιο φυσικό (σχεδόν) μονοπώλιο των “σπανίων γαιών” – πρώτων υλών που είναι κρίσιμες για όλη τη γκάμα των νέων τεχνολογιών. Η κίνα διαθέτει απ’ το 85% ως το 95% των παγκόσμιων αποθεμάτων σε “σπάνιες γαίες”, και έχει εντοπισμένα και εκμεταλλεύσιμα αποθέματα 44 εκατομυρίων τόνων, ενώ παράγει 120.000 τόνους τον χρόνο. Οι ηπα έχουν αποθέματα 1,4 εκατομύρια τόνους, και παράγουν 15.000 τόνους τον χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι μια απότομη απαγόρευση των εξαγωγών προς τις ηπα θα προκαλέσει μεγάλου μεγέθους κρίση στις αμερικανικές κατασκευαστικές του οτιδήποτε υψηλής τεχνολογίας, πολιτικής ή στρατιωτικής χρήσης. Με κατ’ αρχήν κόστος (για το Πεκίνο) την απώλεια εσόδων.

Σ’ αυτή τη φάση το Πεκίνο μπορεί να δοκιμάζει τις συνέπειες των φημών για το τι μπορεί να κάνει, χωρίς να χρειάζεται να το κάνει. Αλλά είναι απίθανο το ψοφιοκουναβιστάν να κάνει πίσω σε πιο συμβιβαστική στάση. Όλα δείχνουν το αντίθετο: κουρντίζει το ελατήριο…