Tamikrest

Δευτέρα 20 Απρίλη. Η μαλινέζικη / Tuareg μπάντα, όχι με πλήρη σύνθεση, όπως δεν την έχετε ξανακούσει (και δει). Απ’ το περσινό world festival, στη νοτιοκορεάτικη Jeonju. (Περιλαμβάνεται κι ένα σόλο drums)…

Κι εδώ ο επίσης Tuareg Ezza, σε γαλλικό urban περιβάλλον – την Τουλούζη.

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 4: το κόκκαλο

Δευτέρα 20 Απρίλη. Είπαμε ήδη (πριν δυο μέρες, Σάββατο 18 Απρίλη) το τι είναι οι μεθ, και το πως, απ’ την λειτουργική θέση τους την ίδια στην «γραμμή παραγωγής υγείας» είναι ο πιο αντιεμπορικός κρίκος· στην ιστορική φάση που τα συστήματα υγείας διεθνώς βρίσκονται υπό αναδιάρθωση (: 4η βιομηχανική επανάσταση). Αναζητούμε, σα συνέπεια, την απάντηση στο ερώτημα γιατί οι μεθ βρέθηκαν (είτε σαν το λίγο-πριν των φερέτρων είτε σαν η «αιτία ισοπέδωσης της καμπύλης») στο κέντρο των ιδεολογικών χειρισμών της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας.

Απο εδώ και πέρα όμως τα πράγματα ζορίζουν. Έχουμε κάνει αρκετά μέτρα κόντρα στο ρεύμα του χειμάρρου φόβου, αλλά τώρα φτάνουμε σ’ έναν απ’ τους καταρράκτες του. Εδώ έχει σκαρφάλωμα, σε δύσβατο τερραίν. Εδώ δεν πιάνουν ούτε οι εξυπνάδες ούτε οι πόζες! Όσοι / όσες δεν έχουν σοβαρούς λόγους να συνεχίσουν ας μην πιάσουν καν τα σκοινιά που κρέμονται στην άκρη… (Να ξεκαθαρίσουμε πως η απόδειξη ότι μεθοδικά και συστηματικά οι εντατικές παρουσιάστηκαν σαν «το λίγο-πριν των φερέτρων», βρίσκεται στο ότι τα κοντέρ του θανάτου μετρούσαν και συνεχίζουν να μετράνε, προβάλλοντάς τους διαρκώς, τους αριθμούς των νεκρών. Θα ήταν εντελώς διαφορετική η μεταχείριση των εντατικών αν, αντί για τους θανάτους, προβαλλόταν συστηματικά, μεθοδικά και επίπονα, ο αριθμός όσων βγαίνουν ζωντανοί απ’ αυτές…)

Αν ως εδώ έχουμε πει δυο πράγματα για τις εντατικές μέσα απ’ το «στενό πρίσμα» της λειτουργικότητας, της αναγκαιότητας αλλά και του (αναπόφευκτου) συμβολισμού τους μέσα στην ιστορική φορντική / ταιηλορική γραμμική (πολυγραμμική) «παραγωγή υγείας», θα πρέπει τώρα να αλλάξουμε οπτική. Και να προσπαθήσουμε να συλλάβουμε την αναδιάρθρωση των υπηρεσιών υγείας στο σύνολό τους· έτσι ώστε, τελικά, να δούμε τι έχει κρύψει και τι έχει αποπροσανατολίσει η ιδεολογική χρησιμοποίηση των εντατικών, που λειτουργεί σαν «παράξενος ελκυστής» στο οργανωμένο «χάος» της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας.

Μια πρώτη ιδέα για το ευρύτερο φάσμα της υγιεινιστικής αναδιάρθρωσης μας προσφέρει ένα γνωστό αλλά ξεχασμένο (;) γεγονός: η ελπίδα (πιο σωστά ο στόχος) του ψόφιου κουναβιού, εννοημένου σαν εκπροσώπου των αμερικανικών συμφερόντων, να «βάλει χέρι» στο αγγλικό δημόσιο σύστημα υγείας (NHS) μέσω της «γενικής εμπορικής συμφωνίας» Ουάσιγκτον – Λονδίνου, όταν ολοκληρωθεί το θρυλικό brexit. Τί είναι που ενδιαφέρει τον αμερικανικό καπιταλισμό υγείας απ’ το NHS; Οι εντατικές του; Όχι βέβαια!! Τα πιο κάτω αποσπάσματα από ρεπορτάζ του cnbc στις 11 του περασμένου Δεκέμβρη, παραμονές των εκλογών στην αγγλία, δείχνει αυτό που κατ’ αρχήν υποψιάζεσθε:

Με την συντηρητική κυβέρνηση να έχει πολλές πιθανότητες να κερδίσει τις προώρες εκλογές και, έτσι, να περάσει μια συμφωνία για το brexit, θα ακολουθήσει ύστερα η στροφή στη διαπραγμάτευση μιας εμπορικής συμφωνίας με τις ηπα.

Έτσι, όταν υπάρχουν ερωτήματα για το κατά πόσο το NHS είναι μέρος του deal – και κατά πόσον αυτό θα οδηγήσει σε πλήρη πρόσβαση των αμερικανικών φαρμακευτικών εταιρειών στην αγγλική αγορά υπηρεσιών υγείας – το ζήτημα τραβάει ιδιαίτερη προσοχή…. Στην πραγματικότητα το NHS είναι το πιο σοβαρό ζήτημα για τους ψηφοφόρους, ακόμα πιο σημαντικό και απ’ το brexit, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση του Ipsos Mori.

Βετεράνοι πολιτικοί του ηνωμένου βασιλείου υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αποδεχθεί ότι θα βρίσκεται σε πιο αδύναμη θέση στη διαπραγμάτευση με τις ηπα όταν θα βρίσκεται εκτός ε.ε., και είναι πιθανό ότι το η.β. θα πρέπει να αποδεχτεί μεγαλύτερη αμερικανική πρόσβαση στο σύστημα υγείας του, σαν μέρος μιας πιθανής συμφωνίας.

… Αυτό δεν θα σημαίνει ιδιωτικοποίηση με την έννοια της αγοράς όλων των περιουσιακών στοιχείων του NHS, αλλά πράγματα όπως ότι το καθεστώς τιμολόγησης των φαρμάκων θα πρέπει να εξασθενίσει – λένε.

… Το πρώτο άρθρο του καταστατικού του NHS δηλώνει ότι «το NHS ανήκει στον λαό», και πολλοί βρετανοί νοιώθουν προστατευμένοι για υπηρεσίες που θα τις χρειαστούν τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Αυτές οι υπηρεσίες βρίσκονται ήδη κάτω από ισχυρή πίεση, τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας έλλειψης χρηματοδότησης, αυξανόμενης ζήτησης για υπηρεσίες υγείας και έλλειψης προσωπικού – που θα ενταθούν εξαιτίας του brexit. Αυτός είναι ο λόγος που η προοπτική να αποκτήσουν οι αμερικανικές φαρμακευτικές εταιρείες μεγαλύτερη εμπορική πρόσβαση στο NHS είναι κάτι που δεν τρώγεται για πολλούς ανάμεσα στους βρετανούς πολίτες και πολιτικούς – ακόμα κι αν ήδη οι αμερικανικές εταιρείες μπορούν να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς για συμβόλαια με το NHS.

… “Μια πιθανή εξέλιξη είναι ότι αυτή η εμπορική συμφωνία θα επιτρέπει σε αμερικανικές εταιρείες να παρέχουν κλινικές υπηρεσίες, πληρωμένες απ’ το NHS, συναγωνιζόμενες έτσι τις υπηρεσίες του ίδιου του NHS” λέει ο Mark Dayan, πολιτικός αναλυτής. «Ο Trump και η κυβέρνησή του έχουν διαμαρτυρηθεί πολλές φορές ότι οι ηπα πληρώνουν πολλά σε φάρμακα εν μέρει επειδή οι ευρωπαϊκές χώρες πληρώνουν λιγότερα» συμπληρώνει, υπονοώντας ότι οι ηπα πιθανότατα να πιέσουν το ηνωμένο βασίλειο να πληρώνει περισσότερα για τα φάρμακα….

Τιμολόγηση φαρμάκων αλλά και αποκλειστικότητα όπου αυτό είναι εφικτό· πώληση «ιατρικών υπηρεσιών· διαγνωστικά τεστ και μηχανές: αυτά μεταξύ άλλων φαίνεται να είναι οι «περιοχές ιατρικής κερδοφορίας» που έχουν βάλει στο μάτι απ’ το αγγλικό NHS τα αμερικανικά αφεντικά. (Και θα ήθελαν πολύ περισσότερα, σίγουρα και σε άλλα ευρωπαΊκά κράτη). Φυσικά με όρους «4ης βιομηχανικής επανάστασης» και βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος. Γιατί, όμως, να κάνουν την δουλειά αμερικανικές και όχι αγγλικές επιχειρήσεις; (Να ένα ερώτημα ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού!)

Επιπλέον: ποιοί είναι αυτοί οι όροι;

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 5: το ψαχνό

Δευτέρα 20 Απρίλη. Μια 45σελιδη έκθεση του «παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ» (έκδ. το 2019) με τίτλο Υγεία και Φροντίδα Υγείας στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση δίνει μια γενική αλλά καθόλου φανταστική ή fiction ιδέα για το πως μετασχηματίζεται ήδη και θα μετασχηματιστεί ακόμα πιο συστηματικά και έντονα στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον σχεδόν όλη η «παραδοσιακή» φορντική αλυσίδα «φροντίδας υγείας». Να μερικά αποσπάσματα απ’ τον πρόλογο αυτής της έκθεσης (οι τονισμοί στο πρωτότυπο):

… Πρώτα και κύρια υπάρχει το πιεστικό ζήτημα της αναζήτησης βιωσιμότητας: απ’ την γήρανση των πληθυσμών (το 2050 το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι πάνω από 60 χρονών και τα 2/3 των παιδιών που γεννιούνται τώρα θα μπορούν να ζήσουν ως τα 100) ως το αυξανόμενο βάρος των όχι μεταδοτικών χρόνιων ασθενειών (NCDs), που ήδη αντιστοιχούν στο 75% των εξόδων φροντίδας υγείας, ενόσω το αυξανόμενο κόστος της φροντίδας υγείας θα συμβάλει σε μια συνολική άμεση και έμμεση απώλεια 47 τρισεκατομυρίων δολαρίων του παγκόσμιου αεπ το 2030.

Δεύτερον, η επιτάχυνση της επιστήμης και των ανακαλύψεων, με το κόστος της αποκρυπτογράφησης του dna να πέφτει κάτω από τα 1.000 δολάρια και πάνω από 100.000 νέα φάρμακα να είναι υπό έρευνα, κάποια απ’ τα οποία έχουν ήδη μια προφανή επίδραση σε αναπτυσσόμενες θεραπείες, ειδικά του καρκίνου, αλλά επίσης συνδέονται όλο και περισσότερο με υπερβολικά μεγάλα κόστη. Για παράδειγμα, μια κυτταρική θεραπεία που υιοθετήθηκε πρόσφατα κοστίζει πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια για μια θεραπεία ενός μόνο ασθενούς.

Τρίτον, η πρόοδος στην τεχνολογία που πιάνει ένα φάσμα απ’ την ψηφιοποίηση της υγείας και της φροντίδας υγείας ως τα social media, το internet of things, τα φορετά (wearables), τους αισθητήρες, τα big data, την τεχνητή νοημοσύνη, την επαυξημένη πραγματικότητα, τη νανοτεχνολογία, την ρομποτική και την τρισδιάστατη εκτύπωση, θα μετασχηματίσουν ριζικά την κοινωνία, θα αυξήσουν την συνδεσιμότητα και θα κομματιάσουν τις δομές των συστημάτων φροντίδας υγείας [στο πρωτότυπο: break the structures of healthcare systems].

… Συγκεκριμένες πρόοδοι θα προχωρήσουν πέρα απ’ τον μετασχηματισμό της αντιμετώπισης των ασθενειών και την πρόληψη· θα προσφέρουν αποτελεσματική θεραπεία σε διάφορες ασθένειες. Για παράδειγμα, η γενετική κοπτοραπτική [gene-editing] έχει την δυνατότητα να θεραπεύσει γενετικές ασθένειες όπως η δρεπανοκυττάρωση και η κυστική ίνωση. Η γενετική τροποποίηση μικροοργανισμών έχει την δυνατότητα να θεραπεύσει ασθένειες με απόλυτες διαγενεϊκές (γενετικές) αλλαγές, ενώ η τροποποίηση του σωματικού γονιδιώματος μπορεί να αντιμετωπίσει, να ελέγξει και να πιθανά να θεραπεύσει επίκτητες ασθένειες.

Οι πρόοδοι στην ιατρική ακριβείας [precision medicine] μπορούν να οδηγήσουν τις αποφάσεις φροντίδας υγείας προς μια πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε συγκεκριμένου ασθενούς ή υποσύνολου ασθενών. Επιπλέον, η ιατρική ακριβείας υπόσχεται πολλά για την πρόληψη και την δημόσια υγιεία, ιδιαίτερα ταυτοποιώντας προδιαθέσεις ή ασθενείς υψηλού κινδύνου σε συγκεκριμένες συνθήκες και ασθένειες που μπορούν έγκαιρα να αντιμετωπιστούν με προκαταβολικό εντοπισμό, κατάλληλο screening ή μέσω αλλαγών συμπεριφοράς στην καθημερινή ζωή.

Αν και η φροντίδα υγείας έχει μείνει κάπως πίσω σε σχέση με τα big data αν συγκριθεί με άλλους τομείς ή βιομηχανίες, πλησιάζει σταθερά. Τα data υγείας, αποκτημένα σε πραγματικό χρόνο, μπορούν να αναπτύξουν νέα γνώση και στοιχεία για να υπάρξει καλύτερη κατανόηση της υγείας και της ασθένειας. Η πρόσβαση σε στοιχεία του πραγματικού κόσμου θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη ενός συστήματος στο οποίο «η επιστήμη, η πληροφορική, τα κίνητρα και η κουλτούρα συμμαχούν για την διαρκή βελτίωση και καινοτομία, με τις καλύτερες πρακτικές να ενσωματώνονται διαρκώς στις διαδικασίες φροντίδας και την καινούργια γνώση να αποκτιέται σαν εσωτερικό παράγωγο της εμπειρίας της φροντίδας».

Η ενσωμάτωση των big data, των αναλύσεων, της νέας τεχνολογίας και της συνδεσιμότητας μέσα και έξω απ’ τα κλινικά ραντεβού, ενισχυμένη … με φαρμακευτικά και ιατρικά προϊόντα και δεδομένα έρευνας και εφαρμογών, και την συμπεριφορά των ασθενών, θα μας βοηθήσει να προβλέψουμε καλύτερα την εξέλιξη των ασθενειών όπως επίσης και την κινητήρια δύναμη της υγείας, συμπεριλαμβανόμενων των κοινωνικών καθοριστικών παραγόντων που συχνά υποεκτιμώνται.

Στο μέλλον δύο θεμελιώδεις αλλαγές θα μετασχηματίσουν την βιομηχανία της φροντίδας υγείας. Πρώτον, η φροντίδα υγείας θα είναι ένα αδιάκοπο συνεχές μέριμνας, μακριά απ’ το μοντέλο της κεντρικότητας της κλινικής και με μεγαλύτερη εστίαση στην πρόληψη και στην έγκαιρη παρέμβαση. Δεύτερον, η υγεία και η φροντίδα υγείας θα εστιάζουν σε κάθε χωριστό άτομο μέσα στο δικό του οικοσύστημα, με μεγαλύτερη επίδραση απ’ τους ανθρώπους ή τους ασθενείς τους ίδιους, κάτι που συχνά ονομάζεται η καταναλωτικοποίηση της φροντίδας υγείας [consumerization of healthcare].

Αν όλα τα υπόλοιπα σας φαίνονται ακατανόητα (δεν είναι!) θα πρέπει να καταλάβετε οπωσδήποτε το τελευταίο, επειδή τότε η διπλή ιδεολογική χρήση των μεθ θα βρει την πραγματική ιστορική θέση της. Αυτό που λέει η τελευταία παράγραφος είναι ότι η κλινική σαν το κέντρο της φροντίδας υγείας (σταδιακά απ’ τον 18ο αιώνα) και το μαζικό νοσοκομείο που αποτελεί την εξέλιξή της (στον 20ο), ξεπερνιούνται . Όχι θα μετασχηματιστούν ριζικά· μετασχηματίζονται ήδη (κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής).

Όταν, λοιπόν, το βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα, «πολυεθνικό» ή «εθνικοποιημένο» εδώ κι εκεί, θέλει να βάλει χέρι στα υπάρχοντα συστήματα υγείας, δεν επιδιώκει απλά να πουλάει περισσότερα και ακριβότερα φάρμακα ή περισσότερες και ακριβότερες διαγνωστικές εξετάσεις. Θέλει πολύ περισσότερα. Θέλει να τα αποικοποιήσει συνολικά και να τα ενσωματώσει στους εξελισσόμενους μετασχηματισμούς. Θέλει απ’ τους ιατρικούς φακέλους των ασθενών (ακόμα και του παρελθόντος: data, data, data…) μέχρι την ιστορική κοινωνική εμπιστοσύνη στα δημόσια συστήματα.

Ταυτόχρονα όμως, να το ερώτημα: καθώς «η φορντικού τύπου αλυσίδα συναρμολόγησης της φροντίδας υγείας, διακριτή στο χώρο και στο χρόνο» (το νοσοκομείο…) μετασχηματίζεται σε ισόβιες ατομικές αλυσώσεις εθελοντικο/υποχρεωτικής (: διατεταγμένα υποχόνδριας) υγιεινιστικής αυτο-επιτήρησης, ο τελευταίος κρίκος της παλιάς αλυσίδας, η εντατική, (θα) έχει κάποιο λειτουργικό ρόλο;

Η ασταμάτητη μηχανή τολμάει να απαντήσει «ναι»! Κατά πάσα πιθανότητα θα έχει. Αυτόν που ανέδειξε η τωρινή ιδεολογική / πολιτική χρήση της!! Μπορεί θαυμάσια να κρατήσει την φωταγωγημένη θέση της, παίζοντας τον ρόλο του έσχατου προθανάτιου φόβητρου (the coffins!) ή/και της «περιορισμένης χωρητικότητας» (the curve!), που προτρέπουν στη διαρκή αυτο-επιτήρηση, ακόμα και στον πειθαρχημένο αυτο-περιορισμό· στοιχείο βασικότατο για τις «ισόβιες ατομικές αλυσώσεις υγιεινιστικής αυτοεπιτήρησης»! Θα είναι ο τόπος όπου θα έχει μια τελευταία ευκαιρία όποιος τήρησε όλες τις «οδηγίες υγείας» στη διάρκεια της ως τότε ζωής του… Διαφορετικά οι εντατικές (ακόμα και χωρίς να είναι απλά «ο τελευταίος κρίκος της φορντικής αλυσίδας υγείας», ακόμα κι αν έχουν γίνει ένα διαχωρισμένο σημείο μέσα στη γενική κοινωνική θάλασσα «υγείας / αρρώστιας / καταγραφής / θεραπείας / πειθαρχίας») θα «σηκώνουν τα χέρια»!

Η πολιτική οικονομία της αναδιάρθρωσης (των “υπηρεσιών υγείας”) 6: το τέλος της αρχής

Δευτέρα 20 Απρίλη. Κάναμε σε δύο δόσεις (το περασμένο Σάββατο και σήμερα) μια πιεσμένη χρονικά, περιληπτική και διαγώνια επισκόπηση του ρόλου και της θέσης που δόθηκε, με διπλό τρόπο, στις εντατικές κλινικές, στη διάρκεια της εξελισσόμενης τρομοεκστρατείας: είτε σαν «εξαγωγείς φερέτρων» είτε σαν το εικονικό ταβάνι της «ισοπεδωμένης καμπύλης». Πρόκειται για δύο πλευρές του ίδιου χειρισμού: οι μεθ κλήθηκαν να μορφοποιήσουν τα όρια του φορντικού συστήματος υγείας, ενδεχομένως μάλιστα να τα «ανακοινώσουν ηρωϊκά», σε μια ιστορική φάση που εντατικοποιείται (και άρα πρέπει να νομιμοποιηθεί) ο ριζικός βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικος μετασχηματισμός του.

Είναι κάτι παραπάνω από συμβολικό: η μυθολογική προσήλωση στις “δυνατότητες ή μη των εντατικών” εκκένωσε τα νοσοκομεία, κι όχι μόνο τα νοσοκομεία “αναφοράς”!! Απότομα, η προτεραιότητα των κρουσμάτων του δήθεν φονιά covid-19 έγινε αποκλειστικότητα· ελάχιστες ανάγκες φροντίδας υγείας «χωρούσαν» πια στα άλλοτε γενικά νοσοκομεία… Σα να λέμε: ο τελευταίος κρίκος εξαφάνισε την αλυσίδα! Ο ίδιος ο «συνωστισμός» σ’ αυτά (τα νοσοκομεία) από ελπίδα θεραπείας έγινε βασικός παράγοντας νοσηρότητας… Από πολιτική άποψη το ζήτημα είναι σοβαρό, γιατί αυτό που έχει συμβεί είναι αδιανόητο από όποια σκοπιά κι αν αντιμετωπίζει κανείς το θέμα covid-19. Ακόμα και οι ενώσεις φίλων της καραντίνας (πολυμελείς!) θα έπρεπε να έχουν κολώσει μ’ αυτήν την εκκένωση!!! (Έγινε το αντίθετο βέβαια: την αποδέχτηκαν, χωρίς να καταλαβαίνουν τι προηγούμενο νομιμοποίησαν…)

Για παράδειγμα, σύμφωνα με απόλυτα εξακριβωμένες πληροφορίες, το αγγλικό σύστημα υγείας (NHS) έχει τετραπλάσιο αριθμό ΑΔΕΙΩΝ κρεβατιών απ’ ότι οποιαδήποτε συνηθισμένη περιόδο, τέτοια εποχή, στην ιστορία του! Ειδικά οι ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα «εξαφανίστηκαν» (δηλαδή διώχτηκαν) απ’ τα νοσοκομεία…. (Αυτό πιθανολογείται πως έχει αυξήσει τους κατ’ οίκον θανάτους καρδιοπαθών. Μένει όμως να φανεί σε τι βαθμό αυτό συμβαίνει, αν θα αναγνωριστεί, ή αν θα προστεθούν τέτοιες περιπτώσεις στο θανατόμετρο του covid-19).

Σε κάθε περίπτωση: αυτή η νοσοκομειακή «εκκαθάριση», που συμβαίνει παντού στον καπιταλιστικό κόσμο, ακόμα κι αν κρατήσει «μόνο» μερικές εβδομάδες ακόμα, σηματοδοτεί ουσιαστικά την «αυτοακύρωση» του φορντικού συστήματος φροντίδας υγείας!! Ποτέ πριν στην ιστορία της κλινικής και του νοσοκομείου δεν ήταν αυτά τα συστήματα “ρεζερβέ” με ελάχιστη πληρότητα (δηλαδή σχεδόν άδεια)…

Είναι «φυσιολογικό» πια πως η κοινωνική αποξένωση («social distancing»…) δεν αφορά μόνο τις πλατείες ή τα μπακάλικα· αφορά και (κυρίως αυτήν) την αναπαράσταση της σωστής «φροντίδας υγείας» σε σχέση με το προηγούμενο μοντέλο: πρέπει να είναι ατομική, μόνιμα φοβική και precise χάρη στη διαρκή ροή ατομικών data.

Φαίνεται πως αυτή είναι η αναπαράσταση της “φροντίδας για την υγεία σου” που διαχέεται στο σύνολο της κοινωνικής ζωής. Σ’ αυτή τη φάση με πρωτόγονα διατεταγμένο, πραξικοπηματικό τρόπο, με γενικές, καθολικές απαγορεύσεις· μελλοντικά μέσω της αλγοριθμικής μαζικά ατομικής επιτήρησης / φυλάκισης.

Ο Μ. Foucault, στο «η γέννηση της κλινικής» γράφει κάπου στον πρόλογο:

…Η κλινική, την οποία επικαλούνται ακατάπαυστα για τον εμπειρισμό της, για την απλότητα της προσοχής της και για τη φροντίδα με την οποία αφήνει τα πράγματα να έρθουν σιωπηλά μπροστά στο βλέμμα χωρίς να τα διαταράσσει με κανένα λόγο, οφείλει την πραγματική της σπουδαιότητα στο γεγονός ότι είναι μια σε βάθος αναδιοργάνωση όχι μόνο των ιατρικών γνώσεων αλλά και της ίδιας της δυνατότητας ενός λόγου περί της ασθένειας…

Υποστηρίζουμε ότι ζούμε σε μια κορύφωση (ίσως ακολουθήσουν κι άλλες) μιας ακόμα βαθιάς αναδιάρθρωσης «όχι μόνο των ιατρικών γνώσεων αλλά και των λόγων περί ασθένειας». Ζούμε μια βιοπολιτική αναδιάρθρωση, που πάντως έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια και έχει προχωρήσει χωρίς να συναντήσει την εργατική κριτική προσοχή που θα έπρεπε. Μια βιοπολιτική αναδιάρθρωση που δεν εξαντλείται βέβαια στην υγεία-κεφάλαιο (είτε επιχειρηματικό, είτε κρατικό, είτε ατομικό), αλλά οπωσδήποτε την περιλαμβάνει σε κεντρικές θέσεις.

Υποστηρίζουμε επίσης ότι οι μεθ τοποθετήθηκαν σαν «η σημαδούρα που μαγνητίζει, τρομάζει και αποτρέπει» οποιαδήποτε αντίρρηση σ’ αυτήν την αναδιάρθρωση. Οι μεθ έγιναν ταυτόχρονα το άλλοθι της επιδεικτικής εκκένωσης του παραδοσιακού φορντικού συτήματος υγείας, και η σημαία του «ή οικιακή φυλάκιση ή θάνατος»! Αυτό δίνει το βιο-πολιτικό νόημα αυτής της σχεδόν παγκόσμιας (καπιταλιστικής) συγχρονίας του επιχειρήματος «να μην κορεστούν οι εντατικές μας», άσχετα απ’ τις πραγματικές δυνατότητές τους. Και, κυρίως ενάντια σε οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση θα πετύχαινε το ίδιο χωρίς τρομοκρατία, χωρίς να νομιμοποιήσει την καταστολή με «ιατρικά επιχειρήματα» και χωρίς να ανοίξει τον δρόμο στο βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα…

(Έγινε αυτή η ιδεολογική / πολιτική χρήση των μεθ με πρόθεση ή απλά προέκυψε; Έχει σημασία νομίζετε; Στον καπιταλισμό πάντα κάποιοι κερδίζουν…)

Κι ύστερα η “γενική οικονομία” και η “γεωπολιτική” της αναδιάρθρωσης…

Δευτέρα 20 Απρίλη. Θεωρούμε ότι παρά τις αντικειμενικές και σε ορισμένες περιπτώσεις τις σκληρές δυσκολίες, η κριτική ανάλυση από εργατικές θέσεις (όπως την υπηρετεί η ασταμάτητη μηχανή) όχι μόνο άντεξε στην covid-19 τρομοπλημμύρα και στην παρανοϊκή “there is no alternative” εκστρατεία, αλλά έχει υποδείξει και κάποιες κατευθύνσεις (ακόμα και «μονοπάτια») ξεπεράσματος της κρατικής τρομοκρατίας και της εθελοδουλείας σ’ αυτήν. Οπωσδήποτε σε συγκεκριμένα βασικά ζητήματα.

Όμως αυτό (εκτιμάμε ότι) είναι μόνο ένα μέρος της δουλειάς. Η επιτάχυνση της βιο-πολιτικής βίας «παράγει» διαρκώς γεγονότα – και τα όπλα της κριτικής πρέπει να είναι εύστοχα σ’ έναν ορίζοντα 360 μοιρών. Πράγμα που σημαίνει ότι στο επόμενο διάστημα θα πρέπει να κοιτάμε και προς άλλες μεριές, είτε συνδέονται άμεσα είτε έμμεσα με την υγιεινιστική τρομοεκστρατεία…

Γιατί πονάει όταν κατουράω;

Κυριακή 19 Απρίλη. Ο Frank Zappa και η μπάντα του το 1978 στο Μόναχο, τραγουδούν τον μοναδικό ύμνο στην ουρολίμωξη. Why does it hurt when I pee? Επιτέλους, δεν είναι όλες οι μολύνσεις τρομοκρατικές!

Ή δεν έχουν όλοι και όλες οι εποχές το ίδιο (rock ‘n’ roll) χιούμορ…

Ένα μικρό πανόραμα…

Κυριακή 19 Απρίλη. Η μνήμη έχει γίνει αδύνατη. Πολύ αδύνατη. Προσηλωμένο το μυαλό στην οχύρωσή του απέναντι στον καθημερινό πληροφοριακό βομβαρδισμό (τρομοκρατικό όπως τώρα ή απλά αποπροσανατολιστικό πάντα) αναλώνεται εύκολα στο σήμερα. Και, κατά κάποιον τρόπο, χάνει την αίσθηση του γενικού, του διευρυμένου.

Το team του offGuardian ή κάποιοι συνεργάτες του μάζεψαν πριν λίγες ημέρες τις 50 πιο χαρακτηριστικές ανακοινώσεις, απειλές, «ειδήσεις», δηλώσεις σχετικά με την διαχείριση του covid-19 σε διάφορα πολιτισμένα και δημοκρατικά μέρη του κόσμου. Απ’ αυτές η ασταμάτητη μηχανή διάλεξε τις 32 και σας τις παρουσιάζει σε χρονολογική σειρά.

Δείτε τις. Κι αν βελτιώνουν την υγεία σας, πείτε στους φίλους σας ότι χρειάζεσθε οπωσδήποτε την βοήθειά τους. (Άλλων την υγεία είναι σίγουρο ότι την εκφράζουν όλα αυτά).

Οι τίτλοι κάτω απ’ τα αποσπάσματα, χωρίς τις ημερομηνίες, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αναζήτηση των πρωτότυπων σε οποιοδήποτε ψαχτήρι…

Regiment

Σάββατο 18 Απρίλη. Χωρίς συστάσεις. Eno και Byrne. 1981, My life in the bush of ghosts. Όχι αναπνευστήρες! Ανάσες καλού γούστου…

Η “εντατική θεραπεία” σαν κρίκος της φροντίδας υγείας

Σάββατο 18 Απρίλη. Πριν η ασταμάτητη μηχανή εκθέσει την αποψή της (και εκτεθεί, aς usual!) για τον τρόπο που έχουν χρησιμοποιηθεί οι μονάδες εντατικής θεραπείας στην τρομοεκστρατεία, απαραίτητες κάποιες «εγκυκλοπαιδικές γνώσεις». Τα πιο κάτω απ’ την ελληνική εκδοχή της wikipedia:

Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), Διεθνώς: Intensive Care Unit (ICU) είναι ένα ειδικό τμήμα του Νοσοκομείου όπου παρέχονται υπηρεσίες Επείγουσας και Εντατικής Ιατρικής. Σε κάποια νοσοκομεία υπάρχουν και ειδικές μονάδες για κάποιες ιατρικές ειδικότητες και ανάλογα με τις ανάγκες.

Η πρώτη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ιδρύθηκε στη Κοπεγχάγη το 1953 λόγω της επιδημίας πολιομυελίτιδας (επειδή πολλοί ασθενείς απαιτούσαν σταθερό αερισμό και παρακολούθηση).. Τη δεκαετία του 1960 αναγνωρίστηκε η σημαντικότητα των καρδιακών αρρυθμιών σαν αιτία νοσηρότητας και θνητότητας στο έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αυτό οδήγησε τη χρήση ρουτίνας της συνεχούς παρακολούθησης της καρδιακής λειτουργίας (monitoring) στις MEΘ.

Συνηθισμένες συσκευές που χρησιμοποιούνται στη ΜΕΘ περιλαμβάνουν ηλεκτρονικούς αναπνευστήρες για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής μέσω ενδοτραχειακού σωλήνα ή τραχειοστομίας, παλμογράφους (μόνιτορς) για παρακολούθηση των ζωτικών λειτουργιών όπως καρδιακή λειτουργία, αναπνοή, αρτηριακή πίεση, θερμοκρασία κλπ, εξωτερικούς βηματοδότες, απινιδωτές, μηχανήματα τεχνητού νεφρού και αναλυτής αερίων αίματος που είναι το βασικό διαγνωστικό μηχάνημα στη ΜΕΘ. Υλικά που χρησιμοποιούνται είναι τα σετ ενδοφλέβιων γραμμών, σωλήνες διατροφής, παροχετεύσεις και καθετήρες. Τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα είναι τα ινότροπα για ενίσχυση της καρδιακής λειτουργίας και της αρτηριακής πίεσης, αναλγητικά και κατασταλτικά καθώς και αντιβοτικά.

Οι κυριότερες νοσηρές καταστάσεις που αντιμετωπίζονται στη ΜΕΘ είναι το κώμα, η αναπνευστική ανεπάρκεια και το σοκ (κυκλοφοριακή καταπληξία) καθώς και οι λοιμώξεις που αποτελούν και την πρώτη αιτία θανάτου. Νοσήματα που αντιμετωπίζονται συνήθως είναι οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, βαρείς τραυματισμοί, δηλητηριάσεις, εμφράγματα, κακοήθεις αρρυθμίες, μετεγχειρητικές επιπλοκές, επιπλοκές της κύησης, πνευμονίες και σηψαιμία, βαριές νευρολογικές διαταραχές όπως η μυασθένεια και γενικώς κάθε περίπτωση όπου υπάρχει άμεση απειλή της ζωής. Επίσης υποστηρίζονται άτομα με εγκεφαλικό θάνατο που πρόκειται να γίνουν δότες οργάνων.

Το γενικό νοσοκομείο έχει γραμμική (ή πολυγραμμική) δομή – κατάγεται άμεσα, εξάλλου, απ’ τον φορντισμό / ταιηλορισμό (θυμίζουμε: 2η βιομηχανική επανάσταση…). Απ’ αυτήν την άποψη η εντατική είναι ο τελευταίος κρίκος της “αλυσίδας παραγωγής φροντίδας υγείας”: είναι το τελευταίο τμήμα (της νοσοκομειακής σειράς τμημάτων, ειδικοτήτων, κλινικών και εργαστηρίων) όπου καταλήγουν εκείνοι οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν σοβαρή απειλή για την υγεία τους, και χρειάζονται διαρκή (ιατρική και νοσηλευτική) παρακολούθηση, διαρκή υποστήριξη διάφορων βασικών σωματικών λειτουργιών τους από κατάλληλο τεχνικό εξοπλισμό – μέχρις ότου αυτές οι βασικές λειτουργίες του σώματος αρχίσουν να γίνονται από μόνες τους. Ή, διαφορετικά,… “το μοιραίο”.

Αν και το κόστος κατασκευής μιας μονάδας εντατικής θεραπείας (ενός κρεβατιού δηλαδή με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό) δεν είναι μεγάλο (θεωρούμενο, μάλιστα, «πάγιο κεφάλαιο» της ιατρικής φροντίδας) ακριβή είναι η χρήση της. Γιατί συμπεριλαμβάνει τους μισθούς γιατρών, νοσοκόμων και καθαριστριών, τα αναλώσιμα υλικά, την συντήρηση των μηχανημάτων, την διαρκή απολύμανση (και άλλα που δεν γνωρίζουμε). Αυτός είναι ο λόγος (και το ελλαδιστάν είναι μια γνωστή περίπτωση) που μπορεί να υπάρχουν μονάδες εντατικής θεραπείας (δηλαδή ο εξοπλισμός) αλλά να παραμένουν «κλειστές» (δεν υπάρχει η ανάλογη ζωντανή εργασία… – για «λόγους οικονομίας»…)

Σε κάθε περίπτωση, και υπό το πρίσμα της «υγείας – και της φροντίδας υγείας – ως εμπορεύματος», η εντατική είναι ίσως το πιο αντιεμπορικό τμήμα της σύγχρονης καπιταλιστικής ιατρικής· και, ταυτόχρονα, εκείνος ο κρίκος της «αλυσίδας συναρμολόγησης της υγείας» με τους περισσότερους θανάτους. Αυτό θα πρέπει να το συγκρατήσετε για την συνέχεια.

Η “εντατική θεραπεία” σαν κρίκος της πολιτικής υγείας

Σάββατο 18 Απρίλη. Οι δύο παρακάτω πίνακες δείχνουν τον αριθμό (ενεργών) κρεβατιών (μονάδων) εντατικής διαφόρων κρατών ανά 100.000 κατοίκους (δεν ξέρουμε όμως με βεβαιότητα αν αφορά μόνο τα δημόσια νοσοκομεία ή το σύνολο, δηλαδή και τα ιδιωτικά. Το “total” στον πρώτο πίνακα παραπέμπει μάλλον στο σύνολο). Ο πρώτος αφορά τον πλανήτη, ο δεύτερος τα ευρωπαϊκά κράτη (κυρίως τα μέλη της ε.ε.). Τα στοιχεία είναι ΠΡΙΝ την «πανδημία».

Οι διαφορές είναι εντυπωσιακές, ειδικά αν συγκρίνει κανείς κράτη «πρώτης γραμμής» της 2ης βιομηχανικής επανάστασης (γερμανία, γαλλία, ιταλία, ισπανία, αγγλία) που διαθέτουν δημόσια συστήματα υγείας. Πού οφείλονται αυτές οι διαφορές; Ένας λόγος είναι η πολιτικο-οικονομική διαχείριση της «φροντίδας υγείας» από κράτος σε κράτος. Δεν είναι όμως, μόνον αυτός. Για παράδειγμα το ψοφιοκουναβιστάν (ηπα για τους αρχάριους…) που πρακτικά δεν έχει δημόσιο σύστημα υγείας που να καλύπτει το σύνολο του πληθυσμού (και όπου ένα μεγάλο τμήμα του είναι «underclass» και δεν έχει καν ιδιωτική ασφάλιση) έχει πενταπλάσιες μ.ε.θ. απ’ την αγγλία που διαθέτει δημόσιο σύστημα υγείας· και θεωρείται καλό. Υπεισέρχονται, λοιπόν, και διαφορετικές προσεγγίσεις ιατρικού ή/και επιδημιολογικού (με την ευρεία έννοια) χαρακτήρα, ανάλογα με την γενική κατάσταση υγείας του κάθε φορά διαφορετικού πληθυσμού, αλλά και τις (διαφορετικές) απόψεις για το ποιες περιπτώσεις πρέπει να φτάνουν στην εντατική…

Ας ανακεφαλαιώσουμε:

– απ’ την μεριά των ασθενών (και των φίλων / συγγενών τους), απ’ την μεριά των χρηστών των υπηρεσιών υγείας δηλαδή, οι εντατικές είναι η ανεπιθύμητη, εξαιρετικά δυσάρεστη αλλά υποχρεωτική «τελευταία ευκαιρία / ελπίδα» να ζήσουν σε ζόρικες περιπτώσεις αρρώστιας ή ατυχήματος…

– απ’ την μεριά του οργανογράμματος της μοντέρνας ιατρικής οι εντατικές είναι το τέλος της «γραμμής παραγωγής υγείας», το έσχατο όριο των δυνατοτήτων φροντίδας…

– απ’ την μεριά των διαδικασιών εμπορευματοποίησης της υγείας οι εντατικές είναι το λιγότερο (έως καθόλου) ενδιαφέρον ζήτημα: στον ωμό και άμεσο αιωρισμό μεταξύ ζωής και θανάτου σ’ ένα κρεβάτι νοσοκομείου, με σωληνάκια και μόνιτορ ένα γύρω, δεν μπορεί να πουλήσει κανένας ούτε άμεσα το ένα ούτε άμεσα το άλλο….

– απ’ την μεριά των (κρατικών) πολιτικών υγείας οι εντατικές είναι (συνήθως;) ένας τομέας «φυσαρμόνικα». (Με δεδομένο, ωστόσο, ότι οι εντατικολόγοι είναι μια σπάνια επιλεγόμενη και μάλλον δύσκολη ιατρική ειδικότητα, είναι αβέβαιο αν, σε περίπτωση επείγουσας μεγάλης ανάγκης, θα βρεθεί η ζωντανή εργασία που θα αξιοποιήσει το αποθηκευμένο «πάγιο κεφάλαιο» κάποιων κλινών εντατικής που έχουν παρκαριστεί και είναι “κλειστές”. Τεχνικά μερικές δεκάδες κρεβάτια εντατικής μπορεί να φτιάχνονται πολύ γρηγορότερα απ’ όσο να βρεθεί η ζωντανή εργασία που θα τα καλύψει δουλεύοντας….)

Μετά απ’ αυτά μπορούμε να ρωτήσουμε: πως και γιατί συνέβει, σε συνθήκες υγιεινιστικής τρομοκρατίας και τεχνητής «κρίσης υγείας» λόγω covid-19, σχεδόν το σύνολο των καπιταλιστικών κρατών του πλανήτη, κάποια μάλιστα με εξαιρετικά ισχυρούς τομείς μεθ (όπως οι ηπα ή η γερμανία), να επικαλεστούν όλα το ίδιο «επιχείρημα» νομιμοποίησης των πραξικοπημάτων ελέγχου των κοινωνιών τους, δηλαδή το να προστατέψουμε τις περιορισμένες δυνατότητες των μεθ μας; Και, συμπληρωματικά αλλά όχι χωρίς σημασία: γιατί η ίδια «κραυγή αγωνίας» (;;;) δεν έχει εκτοξευτεί στις επιδημίες γρίπης (που «φορτώνουν» το ίδιο αν όχι περισσότερο τις εντατικές)· και γιατί δεν θα εκτοξευόταν σε περίπτωση κανονικού πολέμου;

Με άλλα λόγια το ερώτημα είναι: γιατί οι μεθ χρησιμοποιήθηκαν ιδεολογικά έτσι όπως χρησιμοποιήθηκαν στην τρέχουσα υγιεινιστική τρομοεκστρατεία;