Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Το να φοράει όποιος νοιώθει καλύτερα έτσι χειρουργική μάσκα είναι ο.κ. Αρκεί να μην θέλει να την επιβάλει σαν τον «χρυσό κανόνα» της υγείας όταν είναι ουσιαστικά άχρηστη· ένα σύμβολο μάλλον, παρά ένα αποτελεσματικό μέσο…
Υπάρχουν όμως και οι αποκάτω μάσκες… Οι αόρατες… Αυτές είναι οι επικίνδυνες… Κι είναι πολλοί που τις φοράνε, χωρίς τις αποπάνω…
Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Η φωτογραφία με τον στρατό (ή την εθνοφρουρά) στα σκαλοπάτια που δημοσιεύσαμε προχτές δεν ήταν απ’ το αμερικανικό άσπρο σπίτι. Αλλά απ’ το μνημείο του Λίνκολν. (Ευχαριστούμε τον Ν. για την διόρθωση).
Πάνω ένα αβανταδόρικο πλάνο…
Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Δεν μπορεί να μεταφερθεί ένα βιβλίο σε ελάχιστα αποσπάσματά του. Ωστόσο υπάρχουν αρκετά χρήσιμα από ιστορική άποψη σημεία του (εξαντλημένου) βιβλίου Η τυραννία της υγείας του άγγλου γενικού παθολόγου Michael Fitzpatrick, στο οποίο αναφερθήκαμε χτες. Τα μέλη της ένωσης φίλων της καραντίνας έχουν βέβαια τους δικούς τους «psycho» λόγους για τις επιλογές τους· όπως και τα κράτη έχουν επίσης τους δικούς τους σχεδιασμούς βιοπολιτικής, που κρατάνε για λογαριασμό των αφεντικών. Συνεπώς το να αναφέρεται κανείς στην ιστορία είναι χρήσιμο μόνο σ’ εκείνους κι εκείνες που θέλουν να βάλουν το κάθε φορά «παρόν» στην ιστορική του διάσταση, έτσι ώστε να το αντιληφθούν όχι εμπειρίστικα, αποσπασματικά, συγκινησιακά.
… Η κουλτούρα του φόβου υπήρχε πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, αλλά ενισχύθηκε σημαντικά από τα τύπου Αποκαλύψεως γεγονότα εκείνης της ημέρας. Σε μια αποτρόπαιη διαλεκτική, ανασφαλείς κυβερνήσεις εξέδωσαν δημόσιες προειδοποιήσεις για βιολογικό πόλεμο και εκκλήσεις επαγρύπνησης προς τις μάζες, οι οποίες ήδη αγωνιούσαν έντονα, επηρεασμένες από προηγούμενες φοβίες που συνδέονταν με διάφορους περιβαλλοντικούς κινδύνους για την υγεία.
Στους πρώτους μήνες του 2003, μερικές χιλιάδες κρούσματα μιας άγνωστης λοίμωσης του στήθους από ιό εξαπλώθηκαν στη Νοτιοανατολική Ασία. Αυτό ήταν το «σοβαρό, οξύ αναπνευστικό σύνδρομο» – το SARS. Χάρη στην ευγενή συνδρομή των αεροπορικών ταξιδιών, μερικές εκατοντάδες κρούσματα εμφανίστηκαν στον Καναδά, ορισμένα στην Αυστραλία και μια δράκα έφτασε στη Βρετανία. Επειδή κανείς δεν γνώριζε πολλά για το SARS, αυτό προσέφερε μια λευκή οθόνη πάνω στην οποία ο κόσμος μπορούσε να προβάλει τους φόβους του. Φαινόταν να μεταδίδεται άμεσα, δια της στενής επαφής, αλλά ποιός θα μπορούσε να αποκλείσει μια πιο επικίνδυνη, αεροπορικά μεταφερόμενη μόλυνση; Το ποσοστό θανάτων ήταν μόνο 4% – αλλά θα μπορούσε άραγε η λοίμωξη να γίνει πιο θανατηφόρα; Στο κάτω κάτω, δεν υπήρχε ούτε θεραπεία ούτε εμβόλιο. Θα μπορούσε να αποδειχθεί απλώς άλλη μια αρρώστια σαν τη γρίπη – αλλά τι θα γινόταν αν ήταν σαν την επιδημία γρίπης του 1918, η οποία σκότωσε 40 εκατομμύρια ανθρώπους; Το SARS δεν ήταν βέβαια σαν το AIDS, αλλά αν υποθέσουμε ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμα χειρότερο;
Μολονότι η επιδημία του SARS υποχώρησε γοργά, αφού προκάλεσε λιγότερους από 300 θανάτους, ο πανικός του SARS είχε παγκόσμιο αντίκτυπο. Τηλεοπτικές εικόνες από ανθρώπους που περπατούσαν σε ασιατικές πόλεις φορώντας (παντελώς άχρηστες) προστατευτικές μάσκες έδιναν την εντύπωση ότι ολόκληρες κοινωνίες βρίσκονταν σε κίνδυνο. Ο τρόμος γκρέμισε την οικονομία της Ανατολικής Ασίας και προκάλσε περαιτέρω ζημιές στις διεθνείς αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες ακόμη παρέπαιαν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Μεγάλες πόλεις, όπως το Χονγκ Κονγκ και το Πεκίνο, είχαν παραλύσει για εβδομάδες και το Τορόντο τέθηκε προσωρινά σε καραντίνα…
Αν αυτό είναι μια ανάμνηση απ’ το όχι μακρινό παρελθόν, για την ακρίβεια μια στιγμή της γενεαλογίας της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας που έφτασε πια σε ένα επίπεδο καπιταλιστικής «ωριμότητας» το 2020, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ένας απ’ τους βασικότερους βαρβαρο-νεωτερισμούς (σε σχέση με προηγούμενες ανάλογες τρομοεκστρατείες) ήταν η «κοινή δεξαμενή» και τα θανατόμετρα. Όντως, εκείνο που τελικά απoδείκνυε σχετικά γρήγορα την πλαστότητα ή και την δολιότητα προηγούμενων «υγιεινιστικών έκτακτων αναγκών» ήταν ο μικρός αριθμός των νεκρών· σε σχέση με την Αποκάλυψη που αναγγελόταν, τα πτώματα με τα πολλά μηδενικά, το μέτρο του Αρμαγεδώνα που ήταν ΠΑΝΤΑ η γρίπη του 1918…
Ο απάνθρωπος τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν τώρα σχεδόν όλα τα κράτη τους νεκρούς, η ωμότητα με την οποία παραδέχτηκαν οι «ειδικοί» ότι δεν ξέρουν από τι πεθαίνουν οι άνθρωποι αλλά είναι τελικά βολικό να τους χρεώνουν στον covid-19 (επειδή αυτό το περιθώριο τους το άφησε ο Π.Ο.Υ., ως εάν η ιατρική ηθική και δεοντολογία αλλάζει ανάλογα με τα κέφια κάποιων γραφειοκρατών και των χρηματοδοτών τους), η ένταση της προβολής αριθμών / κηδειόχαρτων, η προβοκάτσια της διαρκώς αυξανόμενης αριθμητικής των «κρουσμάτων» (που εμφανίζονταν, σχεδόν, σαν μισο-θάνατος), η δημιουργική λογιστική θανάτου με δυο λόγια, ήταν πράγματι υπερόπλα μαζικής διανοητικής και ηθικής καταστροφής.
Ουσιαστικά, η προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή/και ατόμων απ’ τον covid-19 ήταν μια πρακτικά σχετικά εύκολη υπόθεση, που δεν θα βοηθούσε σε τίποτα τους μαζικούς κοινωνικούς, ιδεολογικούς, οικονομικούς, τεχνολογικούς και θεσμικούς μετασχηματισμούς που είχαν γίνει επείγοντες στο μεγαλύτερο μέρος του καπιταλιστικού βορρά. Ο covid-19 θα είχε περάσει σχεδόν απαρατήρητος, αυτό είναι πια απόλυτα βέβαιο, αν η φροντίδα δινόταν σε όσους είχαν πράγματι κάποιο κίνδυνο.
Απ’ την ανάποδη μεριά όμως η μεγαλύτερη και η πιο επικίνδυνη μόλυνση απ’ την οποία είχαμε καθήκον να προφυλαχτούμε, ειδικά σαν σύγχρονη εργατική τάξη, ήταν κοινωνική: η ανανέωση της τρομολαγνείας με υγιεινιστικό περιτύλιγμα – που σε προηγούμενες περιπτώσεις είχε κάνει μεν κάποια βήματα, δεν είχε όμως σημαντικά πρακτικά αποτελέσματα.
Πρακτικά και συστηματικά, εδώ και 20 χρόνια, ο καπιταλισμός προχωράει (και νικάει) μέσα από διαδοχικά κύματα τρομο-παραγωγής για μαζική κατανάλωση…
Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Το ερώτημα γιατί η κοινωνική αριστερά (με την ευρεία ιστορική έννοια) έφαγε ή και ενίσχυσε την κατασταλτική, πραξικοπηματική «γραμμή» των κρατών και του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος, και γιατί αφέθηκε όλο το πεδίο ελεύθερο σε ακροδεξιές, εθνικιστικές φράξιες να εμφανιστούν σαν «υπερασπιστές της ελευθερίας», θα έπρεπε να στοιχειώνει· αν υπήρχε, φυσικά, το ελάχιστο περιθώριο ειλικρινούς αυτοκριτικής. Μια απ’ τις σημαντικές πολιτικές διαστάσεις των πραξικοπημάτων ήταν ότι σε πολλά κράτη (με την εξαίρεση, πιθανά, του γερμανικού) αυτό που διεθνώς ονομάζεται liberal αριστερά (υποστηρικτές ατομικών δικαιωμάτων, κλπ) όχι μόνο έκανε κυριολεκτικά γαργάρα την ξετσίπωτη υπερφαλάγγιση του τυπικού συντάγματος και την διαμόρφωση μιας νέας εκδοχής πραγματικού συντάγματος σε βάρος, ουσιαστικά, των πληβείων και της σύγχρονης εργατικής τάξης· αλλά συχνά επεδίωκε ακόμα σκληρότερη καταστολή, υψηλότερα πρόστιμα για τις «παραβιάσεις των απαγορεύσεων», περισσότερη αστυνομία στους δρόμους, κλπ. Η περίπτωση της Καταλωνίας είναι χαρακτηριστική αλλά όχι μοναδική.
Γιατί έγινε έτσι; Το ζήτημα μας απασχολεί και θα μας απασχολήσει και στη συνέχεια, αφού άλλωστε η τρομοεκστρατεία δεν έχει τελειώσει (μόνο έχει αλλάξει φάση). Ο Fitzpatrick, στον πρόλογο του βιβλίου του, κάνει μια σύντομη αναφορά, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σαν ένας απ’ τους οδοδείκτες για την σημερινή αθλιότητα:
… Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η πολιτική και το ιατρικό επάγγελμα ήταν διακριτές και ξεχωριστές σφαίρες. Ορισμένοι γιατροί ήταν πολιτικά ενεργοί, αλλά ανέπτυσσαν αυτές τις δραστηριότητες σε κόμματα, καμπάνιες και οργανώσεις ανεξάρτητες από το ιατρικό έργο τους. Αναμφίβολα η πολιτική τους άποψη επηρέαζε τον τρόπο άσκησης του επαγγέλματός τους, αλλά οι περισσότεροι ασθενείς δύσκολα θα ήξεραν πού να τοποθετήσουν το γιατρό τους στο πολιτικό φάσμα.
Έκτοτε, η συστηματική κυβερνητική παρέμβαση στη φροντίδα της υγείας διέβρωσε τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ πολιτικής και ιατρικής, αλλάζοντας ουσιαστικά το περιεχόμενο της άσκησης της ιατρικής και δημιουργώντας νέους διαχωρισμούς στις τάξεις των γιατρών. Κατ’ αυτό τον τρόπο, π.χ., το σχίσμα ανάμεσα στους δημόσιους και ιδιώτες γενικούς γιατρούς, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αντικατόπτριζε αόριστα κομματικό-πολιτικές προτιμήσεις, όπως και τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην άσκηση της ιατρικής σε προάστια και την επαρχία από την μια μεριά και σε κεντρικές αστικές περιοχές από την άλλη.
Αποθαρρυμένοι από τη γενικότερη παραίτηση της αριστεράς, οι ριζοσπάστες γιατροί έστρεψαν τις ελπίδες τους στους τόπους εργασίας τους και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να εφαρμοστεί η θεματολογία των προγραμμάτων της προαγωγής της υγείας και της πρόληψης των ασθενειών, καθώς και στο να καταστεί αυτή η προσέγγιση δημοφιλής μεταξύ των νεότερων γιατρών. Επιτρέποντας στους εαυτούς τους μια περιστασιακή αναλαμπή ανησυχίας για το χαρακτήρα θυματοποίησης που είχαν οι επίσημες προσπάθειες για αλλαγή του τρόπου ζωής, οι πρώην ριζοσπάστες καθησύχαζαν τους εαυτούς τους με τον ευσεβή πόθο ότι ήταν ακόμη εφικτό να μετατρέψουν τα φύκια της προαγωγής της καταναγκαστικής υγείας στις μεταξωτές κορδέλες της ενδυνάμωσης της κοινότητας…
Βέβαια ο Fitzpatrick αναφέρεται στην αγγλία, σ’ ένα καπιταλιστικό κράτος που είχε δημόσιο σύστημα υγείας· ενώ το ελλαδιστάν είναι η περίπτωση που «υποτίθεται» πως έχει κάτι τέτοιο. Επιπλέον, όπως θα δείξουμε στο επερχόμενο Cyborg 18, οι μετασχηματισμοί του τι είναι ιατρική (και υγεία) υπήρξαν δυναμικοί, ειδικά τα τελευταία 30 – 40 χρόνια.
Ωστόσο είναι γεγονός ότι εκτός απ’ την υπεράσπιση ενός «κλασσικού» σοσιαλδημοκρατικού μοντέλου «δημόσιου συστήματος υγείας» (περισσότερες προσλήψεις, μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις…) η κοινωνική, liberal αριστερά εγκατέλειψε οποιαδήποτε ουσιαστική κριτική προσέγγιση και γύρισε (συνολικά μιλώντας) πολύ πιο πίσω απ’ τα κινήματα της μεγάλης διεθνούς ανταρσίας των ‘60s και ‘70s.
Έχοντας μείνει σαφώς παλιομοδίτικα κρατικίστικη στις αντιλήψεις της περί δημόσιας υγείας και θεωρώντας ότι αυτό είναι μια χαρά «οχυρό» απέναντι στο νεοφιλελεύθερο κράτος / κεφάλαιο, η ελληνική αριστερά επέλεξε (και δεν αναγκάστηκε!) να κλείνει τα μάτια σε οποιαδήποτε διάβρωση του δημόσιου συστήματος «απ’ τα κάτω» (π.χ. χρηματισμός χιλιάδων γιατρών απ’ τις φαρμακοβιομηχανίες) ή/και καθοδήγησή του «απ’ τα πάνω» (η διεθνής των big pharma + big tech…). Αυτό άφησε στους όποιους ντόπιους ριζοσπάστες γιατρούς σαν βασικό έως μοναδικό περιθώριο δημόσιας ηθικής την ατομική στάση του να μην δωροδοκούνται. Ωστόσο οι γενικές κατευθύνσεις και, κυρίως, η επιθετική ιατρικοποίηση της καθημερινής ζωής (δηλαδή η τεχνητή δημιουργία όλο και μεγαλύτερης ζήτησης υπηρεσιών υγείας) έμειναν στην άκρη, στα αζήτητα, εκτός ορίζοντα.
Έτσι, όταν η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία εκκένωσε ουσιαστικά τα δημόσια νοσοκομεία, δυσκολεύοντας ή και καταστρέφοντας την υγεία εκείνων που τα χρειάζονται, το μόνο που διανοήθηκε να κάνει αυτή η αριστερά ήταν να χειροκροτάει τους «ήρωες γιατρούς» – μαζί με την δεξιά… Ήρωες ή όχι οι γιατροί, το μείζον, το σημαντικό ζήτημα που ξετυλιγόταν ήταν η αναδιάρθρωση – μέσα – απ’ – την – εκκένωση (στην πράξη την εκκένωση όλων των δημόσιων χώρων / χρόνων!) Εδώ ταιριάζει γάντι η παρατήρηση του Fitzpatrick για την τύφλα του να πιστεύει κανείς ότι θα μετατρέψει τα φύκια του υγιεινιστικού καταναγκασμού και της βίας του στον 21ο αιώνα, στην 4η βιομηχανική επανάσταση, σε μεταξωτές κορδέλες υπέρ της δημόσιας υγείας!
Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Χαμένος για χαμένος ο αγαπημένος του ελλαδιστάν «τζενεράλ» πριν κανά μήνα προσπάθησε να κάνει κάτι που θα ονομαζόταν πραξικόπημα αν στη λιβύη είχαν ισχύ οι κλασσικοί όροι περί «πολιτικής νομιμότητας». Ενώ, τυπικά, ο Haftar είναι απλά ο στρατηγός του «αυτοεξόριστου κοινοβουλίου της λιβύης» που έχει έδρα το Tobruk (τα περισσότερα μέλη του οποίου έχει διορίσει ο ίδιος ο Haftar…) και άρα, πάλι τυπικά, θα έπρεπε να υπακούει στις εντολές του, ο “τζενεράλ” ακύρωσε την όποια ύπαρξη αυτού του κοινοβουλίου, και αυτοανακηρύχτηκε “ηγέτης της λιβύης”.
Αν νικάς μπορείς να αυτοανακηρυχτείς ακόμα και αυτοκράτορας της Ρώμης (που λέει ο λόγος…) Αν χάνεις όμως δεν έχεις πολλά περιθώρια. Ο ηλικιωμένος εκπρόσωπος των ελληνικών συμφερόντων στο συνέδριο του Βερολίνου για την λιβύη (το θυμάστε; έγινε μόλις στις 19 του περασμένου Γενάρη!!!) δεν πρόκειται να δει τον εαυτό του στο θρόνο του άλλοτε πανίσχυρου Καντάφι, στην πρωτεύουσα Tripoli, όπως ονειρευόταν… (Θα είναι τυχερός αν επιζήσει σαν συνταξιούχος…).
Ελλείψει καλύτερης εναλλακτικής, το άστρο του συνομίλικου με τον «τζενεράλ» (76 χρονών) Aguilla Saleh Issa έχει αρχίσει να αναδύεται (μπορεί το ρημοδογκουβέρνο να προσπαθήσει να τον διπλαρώσει κι αυτόν…). Ο Issa είναι πρόεδρος αυτού του «κοινοβουλίου» που κατάργησε ο «τζενεράλ». Και αυτοσυστήνεται σαν «άνθρωπος της Μόσχας» – πράγμα που είναι στα όρια του βέβαιου. Εμφανίζεται σαν πιστός οπαδός της (ρωσικο-τουρκικής) ιδέας για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τον Saraj (αυτή που δεν υπέγραψε ο Haftar τον περασμένο Γενάρη, αλλά τώρα, φυσικά, με πολύ χειρότερους όρους για το Tobruk).
Για να φανεί πόσο χάλια έχουν πάει τα πράγματα για το ρημαδογκουβέρνο, τον ιμπεριαλισμό που εκπροσωπεί και για τον αγαπημένο μας ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα, την περασμένη Πέμπτη (ενόσω ο Saraj βρισκόταν στην Άγκυρα…) ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov συναντήθηκε στη Μόσχα με δύο υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους του … Saraj! Τον υπ.εξ. Mohammed Sayala και τον τουρκο-λίβυο επιχειρηματία Ahmed Omar Maiteeq, που είναι αντιπρόεδρος του «προεδρικού συμβουλίου» του Saraj. Επίσημα η συζήτηση ήταν για δουλειές – “μόλις σταθεροποιηθεί η κατάσταση” όπως δήλωσε ο Lavrov.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι η στρατιωτική κατάρρευση του «τζενεράλ» και η «πολιτική συνταξιοδότησή» του είναι το κερασάκι της επιτάχυνσης των μεθοδεύσεων Άγκυρας, Μόσχας (αλλά και κάποιων ευρωπαίων συμμάχων τους) στη λιβύη. Μιλάμε για «ευρωπαίους συμμάχους» επειδή: α) η Ρώμη δεν μπορεί παρά να συμφωνεί με αυτές τις εξελίξεις· β) το Παρίσι, που υποστηρίζε τον Haftar, έχει αρκετό ρεαλισμό για να συμβιβαστεί και να επωφεληθεί απ’ αυτές· γ) το Βερολίνο, διακριτικά, συμφωνεί επίσης, για παραπάνω από έναν λόγους.
Αυτοί που έχουν μείνει απ’ έξω είναι … ο άξονας… Η Ουάσιγκτον (που τρέχει μπας και προλάβει να χωθεί, αν και ο τρόπος που διαθέτει, ο στρατιωτικός, είναι ο πιο ακατάλληλος πια), το Λονδίνο, και η Αθήνα… Υποψιαζόμαστε όμως ότι κανένας απ’ το «μπλοκ της Σύρτης» δεν στεναχωριέται για τις δυσκολίες του ψοφιοκουναβιστάν και των συμμάχων του στη Μεσόγειο…
Τι έχει απομείνει στο ελλαδιστάν; Χμμμ…. Τα εμιράτα. Αν δεν κάνουμε λάθος είναι απ’ τις πιο παλιές και γνωστές δυνάμεις της Μεσογείου… Ε;
Μια σύντομη δόση μνήμης απ’ τα ντόπια μεγαλεία της pro covid-19 εποχής εδώ:
Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Άντε και το αποφάσισες… Ή στο επέβαλλαν… Αλλά το σπίτι που μένει; Το ρισκάρεις; (Σε κάποια νορβηγική ακτή…)
Παρασκευή 5 Ιούνη. Ο «τζενεράλ» υποχωρεί άτακτα στη λιβύη. Τόσο άτακτα ώστε οι έλληνες φίλοι και σύμμαχοί του δεν προλαβαίνουν καν να βρουν ώμο για να κλάψουν. Τα περίχωρα της Tripoli (όπου είχαν φτάσει οι ένοπλοι του Haftar επί πολλούς μήνες) ανακαταλήφθηκαν απ’ τους ένοπλους του Saraj και τους μισθοφόρους της τουρκίας / κατάρ… Το διεθνές αεροδρόμιο της Tripoli επίσης… Το που θα σταματήσουν θα προσδιοριστεί (αν αυτό δεν έχει γίνει ήδη) μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας. Με δεδομένο ότι αυτή την στιγμή κανένας δεν ποντάρει στο αποκεφαλισμένο άλογο που λέγεται «τζενεράλ» και με δεδομένο, επίσης, ότι η ρωσο-τουρκική «πένσα» έχει πια εμπειρία στο πως δουλεύει, το ρημαδογκουβέρνο σαν εκπρόσωπος του ελληνικού ιμπεριαλισμού βρίσκεται σε υπαρξιακό κενό. Δεν μπορεί πια να αμφισβητεί ότι ο Saraj είναι η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση στη λιβύη (όσο κυβέρνηση μπορεί να είναι…). Δεν μπορεί να αμφισβητεί πια ότι μπορεί να υπογράφει συμφωνίες με όποιον γουστάρει… Δεν μπορεί να παρακάμψει το ότι η Ρώμη ήταν σταθερά με τον Saraj, για χάρη των συμφερόντων της ΕΝΙ….Ούτε ότι αφού ανήκει στους ηττημένους του λιβυκού πεδίου μάχης δεν μπορεί να περιμένει πολλά· ειδικά αφού οι νικητές (Μόσχα και Άγκυρα) δεν χρειάζονται κάτι από ένα μέλος του άξονα σαν το ελλαδιστάν.
Χτες ο Saraj βρισκόταν στην Άγκυρα – λογικό. Υπέγραψε καινούργιες συμφωνίες – λογικό. Σ’ αυτές περιλαμβάνονται και δουλειές στην ανατολική Μεσόγειο – λογικό. Ο Saraj δεν έχει κάμμια κάψα να ψάξει πετρέλαιο στον βυθό της θάλασσας· έχει αρκετό στην ξηρά. Αλλά ένα απ’ τα ελληνικά προβλήματα είναι ότι με βάση την συμφωνία του περασμένου Νοέμβρη μεταξύ Erdogan και Saraj, κάτω απ’ την Κρήτη δεν έχει τουρκική αοζ – έχει λιβυκή. Και εκεί ο Saraj, με την στρατιωτική κάλυψη της Άγκυρας, μπορεί να κάνει ό,τι θέλει· εκτός αν η Αθήνα προτιμήσει κανονική ναυμαχία.
Παράξενες ιδέες φυτρώνουν και κυκλοφορούν μέσα στην ανομολόγητη απελπισία. Μήπως να γίνει μια προσπάθεια υπογραφής συμφωνίας οριοθέτησης αοζ μεταξύ Αθήνας και Tripoli; Για γέλια και για κλάματα! Η Αθήνα, μαξιμάροντας ιμπεριαλιστικά, δεν κατάφερε να υπογράψει τέτοια συμφωνία με τον Καντάφι, που ήταν «φίλος και αδελφός» – θα πείσει τώρα τον Saraj; Ούτε κατά διάνοια. Μήπως μια συμφωνία οριοθέτησης με την Ρώμη θα ήταν εφικτό να πουληθεί στο πόπολο σαν αντίβαρο στην τουρκο-λιβυκή συμφωνία; Και γιατί έχει σταθεί αδύνατο ως τώρα να υπογραφτεί μια τέτοια; Για τον ίδιο ακριβώς λόγο που το ελλαδιστάν δεν έχει καταφέρει να συμφωνήσει για τα όρια της αοζ με κανέναν, ακόμα και τον «φίλο κι αδελφό» Sisi: επιμένει να μετράει τα μίλια που θεωρεί ελληνικά απ’ την τελευταία πιο μακρινή ξέρα που βρίσκεται στην περιοχή.
Όλο το ελληνικό ιμπεριαλιστικό οικοδόμημα που με παρανοϊκές φιλοδοξίες κτιζόταν ως το 2019 έχει καταρρεύσει κομμάτι κομμάτι. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει κάτι που διευκολύνει: να παραδεχτεί ο ηττημένος την ήττα του…
Αλλά αυτό είναι «ανθελληνικό»…
Παρασκευή 5 Ιούνη. Τι συνέβη στη Ν. Υόρκη στις 11 Σεπτέμβρη του 2001; «Οι πάντες το ξέρουν»: δύο αεροπλάνα έπεσαν πάνω σε δύο ουρανοξύστες και τους γκρέμισαν… Πάνω από 3.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν… Αυτή είναι η κοινότοπη βεβαιότητα: υπήρξε live μετάδοση, που χάρη στην ψηφιακή αποθήκευσή της έχει ειδωθεί και ξαναειδωθεί εκατομμύρια φορές. Συνεπώς: αυτό που φάνηκε να συμβαίνει, αυτό πράγματι συνέβη…
Ξέρουμε όμως ότι καθόλου δεν είναι έτσι! Ξέρουμε ότι η εικόνα είναι εικόνα κι όχι εξήγηση… Ξέρουμε ότι δεν κατέρρευσαν 2 αλλά 3 ουρανοξύστες· στον τρίτο δεν έπεσε κανένα αεροπλάνο… Ξέρουμε ότι οι ουρανοξύστες δεν κατέρρευσαν εξαιτίας των αεροπλάνων και των πυρκαγιών που προκλήθηκαν, αλλά κατεδαφίστηκαν κανονικά, καθώς ο μεταλλικός σκελετός τους ήταν παγιδευμένος με υψηλής τεχνολογίας εκρηκτικά – τέτοια που αποκλείεται να είχαν οι «τζιχαντιστές»… Ξέρουμε ότι μεγάλο μέρος των νεκρών ήταν πυροσβέστες, που είχαν τοποθετηθεί απ’ τους διοικητές τους στην περίμετρο του πρώτου ουρανοξύστη· ένα γιγαντιαίο λάθος εκτίμησης των κινδύνων εκ μέρους αυτών των διοικητών… Ξέρουμε, τέλος, ότι ο bin Laden δεν είχε καμμία σχέση μ’ αυτά τα γεγονότα· οι μυστικές υπηρεσίες του Ριάντ όμως είχαν και παραείχαν…
Τι σημασία έχουν όμως όλα αυτά σε σχέση με την αλήθεια; Πολλές χιλιάδες σοβαροί και αξιοπρεπείς άνθρωποι στις ηπα ψάχνουν χιλιοστό χιλιοστό αυτήν την αλήθεια, και έχουν πλησιάσει πολύ. Είναι οι οικογένειες των νεκρών, είναι δικηγορικές ενώσεις, είναι το «τεε» των ηπα (αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί), είναι κατασκευαστές ουρανοξυστών. Ωστόσο, σχεδόν 19 χρόνια μετά, οι εντυπώσεις απ’ την 11η / 9ου στις ηπα παραμένουν τόσο ισχυρές ώστε να διεκδικούν την θέση της «αλήθειας» – ενώ αυτές οι εντυπώσεις είναι ένα τεράστιο, βρώμικο ψέμα!
Γιατί τα θυμίζουμε αυτά; Επειδή πρόκειται για μια τρανταχτή απόδειξη ότι στις κοινωνίες του ώριμου θεάματος εκείνοι που είναι σε θέση να παράξουν έντονες συγκινησιακές εντυπώσεις κατασκευάζουν την «αλήθεια» στα μέτρα τους, προς υιοθέτηση απ’ την μεριά εκατομυρίων υπηκόων. Οι οποίοι είναι σίγουροι πως «έτσι έγιναν τα πράγματα» επειδή τα είδαν… Το ποιοί μπορούν να παράξουν τέτοιες έντονες εντυπώσεις δεν είναι γρίφος: οι διάφορες μορφές (φράξιες, κλπ) «κεντρικής εξουσίας». Η δυνατότητα, όμως, πρόκλησης έντονων συγκινήσεων (κυρίως ή και αποκλειστικά μέσω της επίδειξης του θανάτου…) έχει αποδειχθεί πολύ ισχυρό εργαλείο ελέγχου των πληθυσμών και των συνειδήσεων.
Για τον εργατικό ανταγωνισμό αυτή η τόσο αποδοτική συγκινησιακή πανούκλα είναι ένα πολύ δύσκολο εμπόδιο. Συχνά αξεπέραστο. Ο εργατικός ανταγωνισμός απαγορεύεται να χρησιμοποιεί μέσα ψυχολογικού πολέμου (psyops) ακόμα κι αν θα μπορούσε· απαγορεύεται να κάνει ψυχοσυναισθηματικούς εκβιασμούς· απαγορεύεται να παραποιεί τα γεγονότα. Ο εργατικός ανταγωνισμός απευθύνεται (κι αυτό είναι που πρέπει να κάνει) στη λογική, επειδή η λογική είναι βασικό συστατικό της συνείδησης (γενικά) και της εργατικής συνείδησης (ειδικά). Ο εργατικός ανταγωνισμός απαγορεύεται να δημιουργεί παραισθήσεις· απαγορεύεται να επιδιώκει τον ατομικό ή συλλογικό υπνωτισμό. Ο εργατικός ανταγωνισμός θέλει να είναι χειραφετικός, απελευθερωτικός· οι εξουσίες είναι που χειραγωγούν, που υποδουλώνουν ακόμα και τις αισθήσεις.
Πώς μπορεί, λοιπόν, να αναμετρηθεί η (εργατική) λογική κριτική με την εξουσιαστική κατασκευή συγκινήσεων και εντυπώσεων; Είναι πάρα πάρα πολύ δύσκολο. Για παράδειγμα εκείνη την ημέρα (την 11η Σεπτέμβρη του 2001) το αγγλικό bbc μετάδιδε live αυτά που συνέβαιναν στη Ν. Υόρκη. Η δημοσιογράφος είχε στην πλάτη της μια γιγαντοοθόνη που έδειχνε όρθιο το κτήριο 7 (τον 3ο ουρανοξύστη που κατέρρευσε μετά από ώρες χωρίς να πέσει επάνω του κανένα αεροπλάνο) ενόσω εκείνη ανάγγελνε ότι έχει γκρεμιστεί! Μετά από λίγο έγινε αυτό που είχε προφητεύσει! Η τυπική λογική και η αυστηρότητα της όρασης όλων όσων έβλεπαν το συγκεκριμένο πρόγραμμα (και ήταν εκατομμύρια) θα έπρεπε να «κολλήσει» μ’ αυτό το γεγονός! Πώς είναι δυνατόν να «προβλέπεται» η κατάρρευση ενός ουρανοξύστη, και μάλιστα αυτή τελικά να συμβαίνει χωρίς (προφανή) αιτία;
Φαίνεται πως στη διάρκεια της συγκινησιακής πλημμύρας ακόμα και ολοφάνερα λογικά «κενά» στην εξουσιαστική ρητορική «χάνονται». Καταστέλλονται… «Εξατμίζονται»… Η μόνη ελπίδα φαίνεται να είναι αυτή: μετά από καιρό (πόσο πολύ όμως;), όταν η συγκινησιακή πανούκλα έχει εξασθενίσει, να υπάρξει ένα κάποιο περιθώριο για την λογική επανεξέταση των εντυπώσεων – και την εκκαθάρισή τους.
Όμως αυτό το «μετά από καιρό» είναι μαχαιριά στον εργατικό ανταγωνισμό!! Το «μετά από καιρό» μπορεί ίσως να αποκαταστήσει την αλήθεια· δεν μπορεί όμως να αποκαταστήσει την πραγματική ροή της πραγματικής Ιστορίας. Αυτά που έγιναν έγιναν· αυτά που ακολούθησαν ακολούθησαν· οι σχεδιασμοί της εξουσίας επιτελέστηκαν… Όσο χρήσιμο κι αν είναι για την αποκατάσταση της αλήθειας, το «εκ των υστέρων» είναι συνήθως πολιτικά άχρηστο. Ούτε σαν παρηγοριά δεν αντέχει να σταθεί…
Ο εργατικός ανταγωνισμός χρειάζεται τη λογική και την λογική κριτική την στιγμή της φωτιάς! Μετά από καιρό; Μετά από καιρό συνήθως είναι πολύ αργά πια…
(Καθώς οι καπιταλιστικές κοινωνίες έχουν μπει για τα καλά στην εποχή των “πολλαπλών πραγματικοτήτων” η κατασκευή εντυπώσεων απ’ την μεριά των εξουσιών έχει γίνει, σχεδόν, παιχνιδάκι…)
Παρασκευή 5 Ιούνη. Τα πιο πάνω ισχύουν στο ακέραιο και για την πρόσφατη, μακρόσυρτη, υγιεινιστική τρομοεκστρατεία. Μπορεί ο υπολογισμός να ήταν χοντροκομμένος ή μπορεί να ήταν πολύ «σοφός» απ’ την μεριά της εξουσίας: το καθημερινό κοντέρ των θανάτων έφτιαξε σταγόνα σταγόνα έναν τεράστιο συγκινησιακό βάλτο στις «συνειδήσεις» (σκόπιμα τα εισαγωγικά…) πολλών εκατομμυρίων υπηκόων. Ο Θάνατος! Τα Φέρετρα! Η Αρίθμηση! Φτηνά μεν σαν μέσα – αποτελεσματικά όμως σε μεγάλο βαθμό!
Είναι σημαντικό το ότι αυτή η δημιουργική λογιστική θανάτου αμφισβητήθηκε έγκαιρα, και καθόλου από «συνωμοσιολόγους»… Είναι σημαντικό ότι επιδείχθηκαν έγκαιρα τα ντοκουμέντα της σχεδιασμένης και συντονισμένης κατασκευής αυτής της τόσο χρήσιμης (για διάφορες μορφές εξουσίας) αιτίας θανάτου που ονομάστηκε “covid-19”… Ωστόσο σαν γενική εντύπωση έμεινε (εκτιμάμε) εκείνη που ήθελαν τ’ αφεντικά: εντέλει μια μόνιμη δηλητηρίαση, που θα αξιοποιηθεί…
Όμως φαίνεται πως ακόμα κι όσοι “δεν έφαγαν” τα θανατόμετρα διστάζουν. Διστάζουν ξεκινώντας απ’ αυτό το κεντρικό ζήτημα (το ζήτημα της σικέ “κοινής δεξαμενής”) να αρχίσουν το ξήλωμα ολόκληρης της καθεστωτικής παράστασης θανάτου. Διστάζουν να αρχίσουν να ξηλώνουν πόντο πόντο όλο το συγκινησιακό οπλοστάσιο που παρατάχτηκε εναντίον τους. Ίσως ενστικτώδικα φοβούνται για το τι θα βρουν πίσω απ’ αυτό το παραπέτασμα των υγιεινιστικών απειλών. Η σύγχρονη καπιταλιστική αλήθεια και η γνώση της δεν επιτρέπει συμβιβασμούς· κι αυτό είναι κάτι που “πλανιέται στον αέρα”…
Αν η “έξοδος κινδύνου” είναι το κάπου να κρυφτούμε, τότε – πολύ φοβόμαστε – θα γίνουν όργια…
Παρασκευή 5 Ιούνη. Πριν σχεδόν μια 20ετία, το 2000, ο Michael Fitzpatrick, γενικός γιατρός σε μια μικροαστική περιοχή του Λονδίνου, εξέδωσε ένα βιβλίο με τον προκλητικό τίτλο Η Τυραννία της Υγείας. (Το 2004 εκδόθηκε στα ελληνικά απ’ τις εκδ. Πολύτροπον). Το βιβλίο εκείνο θα πρέπει να διαβάστηκε αρκετά και στα μέρη μας – άφησε κάτι; Αμφίβολο…
Να ελάχιστα αποσπάσματα απ’ αυτά που σημείωνε τότε ο Fitzpatrick· κι αφήνουμε σ’ εσάς την επίγνωση του πόσο “ομαλά” επιδεινώθηκαν μέχρι σήμερα:
… Στη δουλειά μου ως γενικός γιατρός, εκπλήσσομαι απο την αντίθεση ανάμεσα σε δύο τύπους ασθενών. Βλέπω πολλούς νέους ανθρώπους, συνήθως επαγγελματίες, οι οποίοι ανησυχούν για την υγεία τους, προσέχουν τη διατροφή τους και ασκούνται τακτικά. Ζητούν επίσης τακτικά τσεκ-απ και προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις για διάφορες αρρώστιες. Βλέπω επίσης πολλούς ηλικιωμένους ανθρώπους, συχνά πρώην χειρώνακτες εργάτες, οι οποίοι δεν έχουν ποτέ ενδιαφερθεί ιδιαιτέρως για την υγεία τους και που σπανίως έχουν αλλάξει τον τρόπο ζωής τους ή έχουν συμβουλευτεί το γιατρό τους με σκοπό να διατηρήσουν την υγεία τους. Αν τους συγχαρείς για τη μακροζωΐα τους, συχνά λένε ότι το μόνο που εύχονται είναι να μην είχαν ζήσει τόσο πολύ. Μερικές φορές μου ζητούν ακόμα και να τους βοηθήσω να δραπετεύσουν από τη μιζέρια της μοναξιάς, της αρρώστιας και της φτώχειας….
… Στο ιατρείο μου βλέπω δύο εντυπωσιακές συνέπειες από την επικράτηση της νέας δημόσιας υγείας. Από τη μια πλευρά, συναντώ το αυξανόμενο πλήθος των «ανησυχούντων υγιών», νέους ανθρώπους που κάποτε θα θεωρούνταν υγιείς, αλλά τώρα – με επίσημη ενθάρρυνση – ζητούν με αγωνία γενικές εξετάσεις και συμβουλές για ένα όλο και διευρυνόμενο φάσμα ασθενειών, σχετικά με τις οποίες υπάρχει ένας όλο και αυξανόμενος βαθμός ευαισθητοποίησης. Το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις ασθένειες είναι σπάνιες, ότι οι διαγνωστικές εξετάσεις συχνά δεν βοηθούν και ότι τα προληπτικά μέτρα σπανίως έχουν αποδείξει την αξία τους, δεν επηρεάζει τη ζήτηση για συμβουλές, αποτίμηση και καθησύχαση. Από την άλλη πλευρά, συναντώ πολλούς μεγαλύτερους ανθρώπους με σοβαρά προβλήματα υγείας, προκαλούμενα από οστεοαθρίτιδα του ισχίου, καταρράκτη ή στεφανιαία νόσο της καρδιάς, οι οποίοι υποφέρουν (και συχνά πεθαίνουν) περιμένοντας μήνες και χρόνια για να υποβληθούν σε χειρουργικές επεμβάσεις. Ενώ οι οικονομικοί πόροι διοχετεύονται σε σχεδιασμούς που χρησιμοποιούν την υγεία για να εντείνουν τον κοινωνικό έλεγχο, οι πραγματικές ανάγκες της υγείας – ιδίως εκείνες των ηλικιωμένων – παραμελούνται…
… Παρά το γεγονός ότι περισσότεροι άνθρωποι απολαμβάνουν καλύτερη υγεία, η σοβαρή επίγνωση των κινδύνων για την υγεία σημαίνει ότι οι άνθρωποι αισθάνονται περισσότερο άρρωστοι…
… Η έννοια του «θεραπευτικού κράτους» συλλαμβάνει καλύτερα τον διακριτό χαρακτήρα της δημόσιας υγείας υπό το κράτος των Νέων Εργατικών. Στόχος των κυβερνητικών μέτρων, τα οποιά αποσκοπούν στο να αλλάξει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών που κρίνονται ανθυγιεινές, είναι ο μεμονωμένος πολίτης, ο οποίος έχει εσωτερικεύσει μια αίσθηση προσωπικής ανεπάρκειας και ευθύνης για την υγεία. Μολονότι η κυβερνητική παρέμβαση είναι πιο εξαναγκαστική και παρεισφρητική απ’ ότι στο παρελθόν, εξασκείται από μια ομάδα «στοργικών» επαγγελματιών και ο αυταρχικός χαρακτήρας της συγκαλύπτεται…. Ένα κράτος – νταντά είναι κράτος αυταρχικό αλλά πατερναλιστικό, αρχηγικό αλλά καλοκάγαθο…
Οι κοινωνικές ιδέες που κυριαρχούσαν και στα μέρη μας πριν τον covid-19 σε σχέση με την υγεία, ήταν ένα κράμα ατομικίστικου, νεοφιλελεύθερου υγιεινισμού (πασπαλισμένου με ομολογημένες ή ανομολόγητες φοβίες θανάτου) με την παλαιολιθική άποψη της άλλοτε αριστεράς ότι «δημόσια υγεία = περισσότεροι γιατροί και νοσηλευτές, τελεία και παύλα!» Οι κοινωνικοί, ιδεολογικοί, συμπεριφορικοί μετασχηματισμοί που μπορούσε να εντοπίσει ο Fitzpatrick πριν 20 χρόνια (μετασχηματισμοί που έχουν καταγραφεί, μελετηθεί, εμπορευματοποιηθεί…) και, απ’ την άλλη μεριά, η μετατόπιση και η διεύρυνση του όρου “υγεία” για λογαριασμό της “βιομηχανίας φροντίδας υγείας”, είναι σα να μην έχουν γίνει ποτέ! Σα να μην έχουν καμμία σημασία! Σα να μην αποτελούν το συμπαγές υλικό μιας βιοπολιτικής της εξουσίας που, με τα δεδομένα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, έχει ανοίξει το ακόρεστο στόμα της δείχνοντας τους καινούργιους κυνόδοντές της. Η κοντόφθαλμη εννόηση της δημόσιας υγείας άφηνε άφθονο χώρο για την ιδιωτική εννόηση, και το ανάποδο. Έτσι, όταν έσκασε η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία σαν πόλεμος κατά του αόρατου εχθρού, τα κάγκελα φύτρωσαν παντού χωρίς κανένα εμπόδιο: κάγκελα, κάγκελα, κάγκελα παντού, και τα μυαλά στα κάγκελα του αόρατου εχθρού!
Αυτοί που προτιμούν να ζουν “σα να βρίσκονται αλλού” είναι υποχρεωμένοι να μένουν κεραυνόπληκτοι όταν πέφτει επάνω τους το καπιταλιστικό εδώ!