Category: Ασταμάτητη μηχανή

Το χαλιφάτο…

Τετάρτη 20 Γενάρη. Caliphate… Ήταν μια δημοσιογραφική επιτυχία πρώτης γραμμής: μια σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών / επεισοδίων (podcast), με βασικό σκελετό την συνέντευξη ενός (πρώην) «τρομοκράτη» του isis… Ονόματι Abu Huzaifa al-Kanadi… Ο καναδός πακιστανικής καταγωγής Huzaifa διηγήθηκε στη δημοσιογράφο Rukmini Callimachi (που βρήκε τον “τρομοκράτη” μέσω instagram…) το πως «ριζοσπαστικοποιήθηκε», πως ταξίδεψε στη συρία, πως εντάχτηκε στον isis, και το πόσες δολοφονίες / εκτελέσεις έκανε σαν μέλος του. Εμβόλιμα, για χάρη του εμπλουτισμού αυτού του ραδιοφωνικού σήριαλ, η Callimachi προσέθεσε και διάφορα άλλα στοιχεία, παρμένα απ’ το μήντιο για λογαριασμό του οποίου δούλευε: τους new york times… Απ’ τα 10 επεισόδια της σειράς (ξεκίνησαν τον Σεπτέμβρη του 2018) τα 7 είχαν πρωταγωνιστή τον Huzaifa, και τα υπόλοιπα 3 ήταν «γενικής πληροφόρησης»… Η Callimachi ήταν γνωστή, “βαρύ όνομα” στο payroll των new york times: είχε, άλλωστε, κι άλλη μια μεγάλη δημοσιογραφική επιτυχία στο ενεργητικό της: είχε κλέψει από κάποιο κυβερνητικό κτίριο στη Βαγδάτη αρχεία με στοιχεία για μέλη (ή υπόπτους για συμμετοχή) στον isis…

Η ακροαματικότητα του σήριαλ ήταν μεγάλη. Και η σειρά άρχισε να βραβεύεται. Το 2018 κέρδισε το βραβείο του καλύτερου ραδιοφωνικού ντοκυμαντέρ απ’ την international documentary association. Το 2019 κέρδισε άλλα δύο, το βραβείο Peabody (στο όνομα ενός βαθύπλουτου και φιλάνθρωπου αμερικάνου επιχειρηματία των μέσων του 20ου αιώνα), και το βραβείο της «λέσχης αμερικάνων δημοσιογράφων που δουλεύουν εκτός συνόρων» (“overseas press club of america”) – ενώ η Callimachi έφτασε στον τελικό των υποψήφιων για το βραβείο pulitzer το 2019.

Όλα ήταν εκείνο που έπρεπε να είναι: η επιβράβευση των «ειδικών» της δημαγωγίας για μια δημοσιογραφική δουλειά που είχε ντοκουμεντάρει τα εγκλήματα και την βαρβαρότητα του isis στη συρία. Ένα μόνο προέκυψε: ο Shehroze Chaudhry (το πραγματικό όνομα του Huzaifa…) δεν είχε πάει ποτέ στη συρία, δεν είχε ενταχτεί ποτέ στον isis, δεν είχε σκοτώσει με ή χωρίς βασανιστήρια κανέναν!!.. Με μια κουβέντα είχε φτιάξει όλη την ιστορία που σέρβιρε με την φαντασία του…

Πώς αποκαλύφθηκε αυτή η φάρσα; Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή η καναδική αντιτρομοκρατική εντόπισε και άρχισε να παρακολουθεί τον Chaudhry / Huzaifa σαν «τρομοκράτη του isis» όταν άρχισαν να εκπέμπονται απ’ το site των new york times οι συνεντεύξεις του στην Callimachi. Το παρακολουθούσαν για καιρό. Έκαναν κάθε δυνατή έρευνα για την περίπτωσή του, μόνο για να ανακαλύψουν ότι ήταν ψεύτης ολκής. Τον έδεσαν τελικά στις 25 Σεπτέμβρη του 2020 με την κατηγορία της «ψευτο-τρομοκρατικής δράσης» που χρησιμοποιούνται για τα τηλεφωνήματα / φάρσες για τοποθέτηση βομβών. (Ο δικηγόρος του δήλωσε ότι η κατηγορία δεν είναι σοβαρά τεκμηριωμένη, και ότι ο Chaudhry / Huzaifa θα αθωωθεί).

Το κουβάρι υποχρεωτικά άρχισε να ξεδιπλώνεται ανάποδα. Οι καθεστωτικοί new york times αναγκάστηκαν να κάνουν «εσωτερική έρευνα» για το θέμα· για να ανακοινώσουν στις 18 Δεκέμβρη του 2020 (προσέξτε την κομψότητα της διατύπωσης) ότι «…σημαντικά σημεία της σειράς δεν υπηρετούσαν τα στάνταρ της ακρίβειας…». Αλλά, επίσης, ότι «… η έλλειψη βαθύτερης έρευνας για την αξιοπιστία των στοιχείων οφειλόταν στο ότι η εφημερίδα ήταν καινούργια στον τομέα του ραδιοφώνου, χωρίς πείρα…» Τα βραβεία ανακλήθηκαν (σεμνά και χωρίς τις φανφάρες της απονομής τους)… Η Calliachi υποστηρίξε ότι εξαπατήθηκε… και παραιτήθηκε (αλλά η παραίτησή της δεν έγινε δεκτή, αφού θεωρείται «ειδική» στην «ισλαμική τρομοκρατία»). Το σημαντικότερο όλων: όταν έγιναν όλα αυτά, τέλη του 2020, ο isis ήταν πια αδιάφορος σαν «εργαλείο» στη μέση Ανατολή, αφού είχε ηττηθεί απ’ το μπλοκ της Αστάνα, παρά τους ισχυρούς υποστηρικτές και χρηματοδότες που είχε…

Η περίπτωση αυτή είναι σημαντική επειδή είναι χαρακτηριστική: όλοι αυτοί οι καλοί άνθρωποι και επαγγελματίες ειδικοί της δημαγωγίας ξεγελάστηκαν από έναν μυθομανή… Το «τρώτε»; Δεν θα έπρεπε!

Ο Chaudhry / Huzaifa βρήκε την Calliachi και η Calliachi τον Chaudhry / Huzaifa ακριβώς την στιγμή που έπρεπε! Οι συγγενείς διάφορων καναδών νεαρών που είχαν “πάει για πόλεμο” στις γραμμές του isis καθώς και αντιπολεμικοί ακτιβιστές, κορύφωναν το 2018 μια εκστρατεία υπέρ του επαναπατρισμού τους (από διάφορες φυλακές στην ανατολική συρία που ελέγχονται απ’ τον αμερικανικό στρατό και τους βαστάζους του, τους ypg), και είχαν ήδη ορισμένες επιτυχίες: συζητιόταν, σε επίπεδο κυβερνητικών στελεχών, η διαδρομή που θα ακολουθούσαν στην επιστροφή τους απ’ τη μέση Ανατολή…

Οι συντηρητικοί / δεξιοί καθώς και κρατικοί μηχανισμοί του καναδά ήταν εκνευρισμένοι μ’ αυτήν την εξέλιξη. Να δικαστούν όλοι αυτοί στον καναδά ήταν αδύνατο, αφού ήταν προφανώς αδύνατο να βρεθούν στοιχεία σε βάρος τους (από πού; απ’ τα αρχεία του isis;;;;) Υποχρεωτικά θα έμεναν ελεύθεροι… Και φυσικά η στάση του καναδικού κράτους θα λειτουργούσε σαν διεθνές παράδειγμα, πιέζοντας και άλλα πρωτοκοσμικά κράτη (αγγλία, γαλλία…) να κάνουν το ίδιο, να δεχτούν δηλαδή πίσω τους «φονταμενταλιστές» υπηκόους τους – κάτι που αποφεύγουν μετά βδελυγμίας, προτιμώντας να μάθουν ότι σάπισαν σε κάποια έρημο ή ότι κατάφεραν να φύγουν κρυφά προς φιλιππίνες μεριά…

Χρειαζόταν, λοιπόν, «κάτι» για να σταματήσει η καναδική γενναιοδωρία… Και εντελώς συμπτωματικά βρέθηκε, απ’ το δίδυμο Chaudhry / Huzaifa και Calliachi, υπό την δημοσιογραφική εγγύηση και σφραγίδα των new york times… Η ίδια η Callimachi το παραδέχτηκε, με την υπερηφάνεια που αντιστοιχούσε, αφού ως εκείνη την στιγμή (2 Δεκέμβρη του 2019) δεν είχε αποκαλυφθεί η φάρσα της σειράς «Χαλιφάτο». Το γεγονός ότι ο Chaudhry / Huzaifa μπορούσε να διηγείται πόσο φονιάς ήταν στη μέση Ανατολή κινούμενος ελεύθερα ήταν το κατάλληλο “πάτημα” για να κοπεί κάθε συζήτηση και σχεδιασμός για επαναπατρισμό άλλων τέτοιων “φονιάδων” (εντός ή εκτός εισαγωγικών).

Επρόκειτο, λοιπόν, για συνωμοσία των άστρων, για σατανική σύμπτωση, για “μεγάλη τύχη”; Μήπως το καναδικό κράτος άρπαξε την ευκαιρία αλλά δεν ασχολήθηκε καθόλου να την κατασκευάσει; Υπάρχουν διάφοροι που θα υποστηρίζαν ακριβώς αυτό (υποστηρίζουν το ίδιο για την υγιεινιστική τρομοεκστρατεία).

Εντάξει…. Ζούμε σ’ έναν κόσμο “ευκαιριών” – κι όποιος προλάβει τις αρπάζει…

(φωτογραφία επάνω: Η Rukmini Callimachi και ο παραγωγός του “caliphate” Andy Mills παραλαμβάνουν το βραβείο Peabody τον Μάη του 2019.

φωτογραφία κάτω: τιτίβισμα της Callimachi στις 2 Δεκέμβρη του 2019. Όπως είπε ο … ο Καναδάς είχε ξεκινήσει να επαναπατρίσει κρατούμενους μέχρι την στιγμή που εμφανίστηκε το podcast μου. Το γεγονός ότι δεν μπορούσαν να τον δικάσουν προκάλεσε σοκ στο σύστημα, δείχνοντας ότι είναι σχεδόν αδύνατο να συγκεντρωθούν καταδικαστικά στοιχεία απ’ την μαύρη τρύπα που ήταν το χαλιφάτο…)

Εισαγωγές – εξαγωγές 1

Τρίτη 19 Γενάρη. …Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε μαζί με τις ΗΠΑ για ένα κοινό «Σχέδιο Marshall για την Δημοκρατία»… Δεν πρέπει να αφήσουμε καθόλου χώρο για τους εχθρούς της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τις ΗΠΑ αλλά επίσης για την Γερμανία και την Ευρώπη… Χωρίς δημοκρατία στις ΗΠΑ δεν θα υπάρχει δημοκρατία στην Ευρώπη… Τάδε έφη ο γερμανός υπ.εξ. Heiko Maas συνεντευξιαζόμενος πριν καμμιά δεκαριά μέρες σε γερμανικό τοπικό μήντιο. Αν τα πάρει κανείς κατά λέξη είναι ανατριχιαστικά (λέμε τώρα). Έχουν, άραγε, κι εκεί «γιορτή των φώτων»;

Σε κοινωνίες όπου η μνήμη και η κριτική ικανότητα συμπιέζονται σε μέγεθος χρυσόψαρου, η «υπεράσπιση της δημοκρατίας» από κράτη που έσφαξαν πολύ πρόσφατα στο γόνατο θεμελειώδεις συνταγματικούς κανόνες τους (λόγω «έκτακτης ανάγκης», λες και τα συντάγματα φτιάχονται για κάτι άλλο και όχι σαν προβλέψεις των ορίων της εξουσίας σε περιπτώσεις «έκτακτης ανάγκης»…) μπορεί να φαίνεται καινούργιος νταλκάς…

Όχι βέβαια! Μόνιμα μπλεγμένοι σε μάταιες προσπάθειες, στο (χάρτινο) Sarajevo, σε τρεις διαδοχικές αναφορές / αναλύσεις (νο 79, Δεκέμβρης 2013· νο 80, Γενάρης 2014· νο 90, Δεκέμβρης 2014) κάτω απ’ τον γενικό τίτλο κοινοβουλευτισμός, εξουσία, κράτος κάναμε μια εργατική, κριτική επισκόπηση των μετασχηματισμών της περιβόητης «δυτικής δημοκρατίας» ήδη απ’την δεκαετία του 1980. Δεν θα αναδημοσιεύσουμε κάτι· όποιος ενδιαφέρεται είναι εύκολο να βρει στο site ολόκληρα τα κείμενα.

Εκείνο που πρέπει απλά να θυμίσουμε (και είχαμε αναλύσει τότε) είναι πως ήδη απ’ την πρώτη, ηρωϊκή έφοδο του νεοφιλελευθερισμού, ένας βασικός στόχος των αφεντικών και του κόμματός τους (του κράτους) ήταν ο μετασχηματισμός των δυτικών δημοκρατιών προς πιο ολιγαρχικές πραγματικές δομές, κρατώντας μόνο κάποιες ελάχιστες επιφάσεις δημοκρατικότητας, όπως οι εκλογές. Ένα απ’ τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της σχεδιασμένης «μετατόπισης» ήταν η ανάπτυξη μιας τεχνογραφειοκρατίας, σωμάτων «ειδικών» δηλαδή, στους οποίους «οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του λαού» απευθύνονταν προκειμένου να γνωμοδοτήσουν με «επιστημονικό» τρόπο, δηλαδή υπεράνω των πολιτικών και ιδεολογικών διαφορών, για κρίσιμα ζητήματα κρατικής, δημόσιας πολιτικής δράσης. Στην πραγματικότητα η κατασκευή αυτών των «δήθεν α-πολιτίκ ειδικών με ισχυρή συμβουλευτική αρμοδιότητα» ήταν η μέθοδος νομιμοποίησης αποφάσεων που δεν είχαν δημοκρατική συναίνεση. Κι αυτά ξεκίνησαν απ’ την δεκαετία του 1980, σαν η απάντηση των αφεντικών απέναντι στην πίεση (και τα αιτήματα) των «απο κάτω»…

Το βεβαιωμένο γεγονός είναι ότι αυτές οι δομές των «ειδικών», που μπορεί να ήταν οικονομολόγοι, κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, σεισμολόγοι ή γενικά μπουρδολόγοι, έγιναν τόσο κοινότοπες στις δυτικές δημοκρατίες εδώ και δεκαετίες ώστε όταν εμφανίστηκαν πρόσφατα οι «λοιμωξιολόγοι» σαν σύμβουλοι / παραγωγοί «πολιτικών αποφάσεων» (ή άλλοθι για τέτοιες…) η κοινωνική συναίνεση στον ρόλο τους ήταν εξασφαλισμένη. Με δεδομένο πως οι κάθε φορά επιλεγμένοι ταδε-λόγοι / «τεχνικοί σύμβουλοι του κράτους» είναι δεμένοι με αμοιβαία οφέλη με κυκλώματα και συνασπισμούς αφεντικών του ενός ή του άλλου είδους, και με δεδομένο επίσης ότι η πραγματική ή εικονική συνθετότητα και η εντελώς πραγματική μικροαστικοποίηση και ανάλογη διανοητική οκνηρία των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών ευνοεί την ανάθεση σε «ειδικούς» των αποφάσεων (the cognitives ‘n’ the ignorants…), ο χαρακτηρισμός «δημοκρατία» είναι, το λιγότερο, κωμικός.

Αλλά δεν τελειώνει εδώ η ιστορία! Αν όσοι αντιτίθενται στην τεχνογραφειοκρατία των «ειδικών» (για όποιον λόγο κι αν το κάνουν) θεωρούνται de facto όχι απλά «ανειδίκευτοι» αλλά, επίσης, «επικίνδυνοι», είναι επειδή βρίσκονται, είτε προσωρινά είτε μόνιμα, έξω απ’ την τεχνογραφειοκρατική συναίνεση. Είναι αυτονόητο πως θα θεωρηθούν «απειλή για την δημοκρατία», επειδή αυτή η τελευταία είναι έτσι οριοθετημένη ώστε να μπορεί να αντέξει αντιθέσεις μεταξύ ειδικών (κι αυτό μόνο αν αυτές οι αντιθέσεις είναι μεταξύ διαφορετικών λόμπυ των αφεντικών) αλλά σε καμμία περίπτωση την αμφισβήτηση της αρμοδιότητας των (σχεδόν πάντα εξωνημένων) «ειδικών» να επιβάλλονται σε πλευρές της κοινωνικής ζωής.

Εισαγωγές – εξαγωγές 2

Τρίτη 19 Γενάρη. Το τι ακριβώς είχε στο μυαλό του ο κυρ Haas δεν μπορούμε να ξέρουμε. Εκείνο που ξέρουμε είναι ότι λέξεις όπως «κρίση» ή, ακόμα και «ακυβερνησία», έχουν χρησιμοποιηθεί από «ειδικούς» των αφεντικών σε διάφορες περιπτώσεις τις 4 τελευταίες δεκαετίες στις δυτικές δημοκρατίες – με τρόπο ώστε να υποδεικνύεται (και να νομιμοποιείται) το επόμενο βήμα ολιγαρχικής πύκνωσης· με διακόσμηση την καταναλωτική «ελευθερία».

Το ίδιο συμβαίνει με έντονο τρόπο εδώ και σχεδόν ένα χρόνο. Μας είναι πλέον καθαρό ότι οι λεγόμενες «δημοκρατίες» της δύσης (τα αφεντικά τους δηλαδή) θέλουν να υιοθετήσουν βασικά στοιχεία του κινεζικού μοντέλου επιτήρησης και ελέγχου, κρατώντας κάποια προσχήματα. Θέλουν να ξεφορτωθούν «ελευθερίες» που θεωρούνται αιτίες θορύβου στη ρύθμιση της «κανονικότητας» με όρους 4ης βιομηχανικής επανάστασης· αλλά φυσικά δεν σκοπεύουν να σηκώσουν σφυροδρέπανα σαν φόντο! Αν δεν σηκώσουν εθνικές σημαίες (ή παράλληλα μ’ αυτές) θα σηκώσουν …. της προστασία της ολιγαρχίας…

Το ζόρικο πρόβλημα – που είναι πρόβλημα της Ουάσιγκτον, του Λονδίνου, του Παρισιού, της Ρώμης, της Αθήνας, της Μαδρίτης (για να μιλήσουμε ενδεικτικά, σε κάθε περίπτωση με τις προφανείς παραλλαγές και ιδιαιτερότητες) – είναι ότι η ταχύτητα της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, ενισχυμένη απ’ τον παγκόσμιο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό, αφήνει πολλούς λαχανιασμένους πίσω της· περισσότερους απ’ όσους προβλεπόταν. Αν υπήρχε οργανωμένη εργατική τάξη με γνώση και ικανότητα για ένα σχέδιο-για-το-άμεσο-μέλλον, τότε η απειλή σ’ αυτή την διαδικασία (άρα σ’ αυτές τις «δημοκρατίες» σε μετάβαση) θα ήταν κομμουνιστική! Δεν υπάρχει, οπότε η απειλή είναι μικροαστική, συντηρητική κυριολεκτικά (: να κρατήσουμε αυτά που ξέρουμε…) κι όλα τα παρεπόμενα: ρατσιστική, εθνικιστική, στενόμυαλη, μνησίκακη…

Δεν θα ρωτήσουμε τον κάθε κύριο Haas αν θα προτιμούσε μια κομμουνιστική απειλή! Όχι, δεν θα την προτιμούσε!! Μια χαρά τον βολεύουν οι δεξιοί / ακροδεξιοί / φασίστες, χωρίς να χρειάζεται να τους συγχαρεί δημόσια! Ωστόσο έξω απ’ τις δυτικές μητροπόλεις, σε άλλες περιοχές του πλανήτη, εκεί όπου το απολυταρχικό μοντέλο του Πεκίνου δεν σκοντάφτει πάνω στα δυτικά προσχήματα, τα κράτη (σαν κόμματα των αφεντικών κι εκεί) αλλά και οι κοινωνίες απ’ την μεριά τους, κάποτε την αντίθετη μεριά τους, οι εργατικές τάξεις ή τμήματά τους, θα κινηθούν σε εντελώς διαφορετικές τροχιές. Αυτή η «δημοκρατία – που – δεν – είναι», κατασκευή του δυτικού, λευκού, χριστιανικού, ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού έχει ξεπέσει πια – για το χειρότερο ή το καλύτερο. Δεν μπορεί να πουληθεί σαν «παράδειγμα» σε τρίτους – εκτός αν επιβληθεί ξανασυσκευασμένη μετά από νίκες στον 4ο παγκόσμιο πόλεμο…

Apartheid

Τρίτη 19 Γενάρη. Η έκθεση και η ξεκάθαρη στάση της ισραηλινής οργάνωσης B’Tselem (δες Κυριακή 17 Γενάρη…) είχε άμεσο αποτέλεσμα. Την απόδειξη ότι ο φασισμός και ολόκληρο το οπλοστάσιο του απαρτχάιντ θα προσπαθήσουν να τσακίσουν τα πάντα στο δρόμο τους, ακόμα κι αν είναι «εβραίοι-που-μισούν-τον-εαυτό-τους» όπως χαρακτηρίζουν τους διεθνιστές αντιπάλους τους. Ίσως πρώτους και καλύτερους να προσπαθήσει να τσακίσει αυτούς ακριβώς, σε μια κραυγαλέα απόδειξη ότι το πιο αντισημιτικό σύστημα δίπλα και μαζί με τους λευκούς, χριστιανούς φασίστες είναι το ισραηλινό κράτος.

Οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυτικές ολιγαρχίες έχουν δώσει στο ρατσιστικό καθεστώς του Τελ Αβίβ το φωτοστέφανο της «μόνης δημοκρατίας στη μέση Ανατολή». That’s it: Πες μου τους φίλους σου να σου πω ποιός είσαι…

The Holophonics

Δευτέρα 18 Γενάρη. Όσοι ψάχνονται μουσικά μπορεί να τους ξέρουν. Η ασταμάτητη μηχανή τους ανακάλυψε πρόσφατα. Μια εξαμελής αμερικανική μπάντα ska/punk/reggae, με δράση κυρίως στην ανατολική ακτή, που φτιάχτηκε το 2012 απ’ τον Eric Daino (φωνή, κιθάρα), παίζοντας διασκευές… Και χμμμ… they sound good!

Σε γερή, τριπλή, χορταστική δόση, με μηδέν λιπαρά και παρενέργειες, μαζί με τις ευχές μας για την χειμωνιάτικη εβδομάδα. (Όχι σαν κάτι λαμόγια σωτήρες που σπρώχνουν πλατφόρμες – φαρμάκια, κι όταν ξεπαστρεύουν κόσμο παίρνουν το αθώο ύφος του κυριλέ serial killer «εγώ; καμμία σχέση!»).

«Η σκουπιδοφαγία απελευθερώνει!»

Δευτέρα 18 Γενάρη. Να πει κανείς ότι το ψόφιο κουνάβι είναι ρατσιστικό, σεξιστικό, ψωνισμένο, και βάλε; Να το πει χωρίς δισταγμό. Αλλά η λογοκρίσια του απ’ τα antisocial media (των οποίων τα αφεντικά έχουν κάνει τεράστιες περιουσίες ακριβώς απ’ τον ρατσισμό, τον σεξισμό, την βλακεία, και όχι βέβαια απ’ την σοφία και την ευγένεια των ανθρώπινων σχέσεων!) έχει τροφοδοτήσει μια καλοκουρντισμένη θύελλα άρθρων (τόσο ντόπια όσο και διεθνή…) υπέρ της λογοκρισίας γενικά, σαν «κοινωνικά υπεύθυνης» στάσης. Αν όχι απ’ την μεριά του κάθε υπήκοου χωριστά (δεν έχει βρεθεί ακόμα η ανάλογη «αλυσίδα μολυσματικότητας» σαν κι εκείνη που ξεκινάει από ένα φιλί στο δρόμο και καταλήγει στο θάνατο ενός ηλικιωμένου…), σίγουρα απ’ την μεριά των κρατών και των εταιρειών – στις υπό διαμόρφωση καινούργιες τεχνικές εξουσίας.

Η εποχή είναι κατάλληλη. Σχεδόν (τρομακτικά) ώριμη. Το ίδιο πράγμα που μέχρι πρόσφατα αποθεωνόταν (και διαφημιζόταν) σαν ο «ναός της ελεύθερης έκφρασης», ο κυβερνοχώρος, δαιμονοποιείται τώρα σαν το καταγώι της ακολασίας και της (επικίνδυνης) ανευθυνότητας. Υπάρχει κάτι που άλλαξε ας πούμε ανάμεσα στο 2018 και στο 2020; Σε μεγάλο μέρος του ο κυβερνοχώρος είναι σκουπιδαριό εδώ και πολλά χρόνια, και τέτοιος παραμένει. Τότε;

Για να αντιμετωπίσει κανείς την κυρίαρχη ρητορική / προβοκατορολογία, πρέπει να στήσει τις κοινωνικές (και τις πολιτικές) σχέσεις και τα μέσα που χρησιμοποιούν ξανά με τα πόδια τους στη γη· έργο ανόσιο, στα όρια του απαγορευμένου. Για παράδειγμα η καταχωνιασμένη Κοινωνία του Θεάματος εκδόθηκε το 1967, όταν o Guy Debord δεν μπορούσε καν να φανταστεί τον «κόσμο» των antisocial media. Κάπου στις σελίδες του βιβλίου θα μπορούσε κανείς να διαβάσει και το εξής (δυσνόητο πια!) – ο τονισμός της ελληνικής έκδοσης (ελεύθερος τύπος):

… Η τάση εκχυδαϊσμού που, κάτω από τις πολυποίκιλες παραλλαγές του θεάματος, κυριαρχεί παγκόσμια στη σύγχρονη κοινωνία, κυριαρχεί επίσης πάνω της σε όλα τα σημεία όπου η αναπτυγμένη κατανάλωση εμπορευμάτων πολλαπλασίασε φαινομενικά τους προς εκλογήν ρόλους και αντικείμενα…

Για να κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα ο Debord επέλεξε σαν προμετωπίδα του πρώτου κεφαλαίου της Κοινωνίας του Θεάματος αυτήν την κουβέντα του Ludwig Feurebach (τονισμός απ’ την ίδια ελληνική έκδοση):

… Χωρίς αμφιβολία, η εποχή μας (…) προτιμά την εικόνα από το αντικείμενο, το αντίγραφο από το πρωτότυπο, την αναπαράσταση από την πραγματικότητα, το φαινόμενο από το είναι (…) Το ιερό γι’ αυτήν δεν είναι παρά η ψευδαίσθηση, και το ανίερο είναι η αλήθεια. Ή μάλλον, το ιερό μεγαλώνει στα μάτια της στο μέτρο που μικραίνει η αλήθεια και αυξάνεται η ψευδαίσθηση, έτσι ώστε, γι’αυτήν, το αποκορύφωμα της ψευδαίσθησης ν’ αποτελεί επίσης το αποκορύφωμα του ιερού…

Όσο επίκαιρη κι αν δείχνει η πιο πάνω παράγραφος, είναι απ’ το Das Weſen des Chriſtenthums – Η ουσία του χριστιανισμού. Που εκδόθηκε το 1841… (Το βιβλίο επηρέασε έντονα τόσο τον Marx όσο και τον Engels, ειδικά σε ότι αφορά την έννοια της αλλοτρίωσης…)

Σ’ αυτήν την μακρόχρονη, μισο-θρησκευτική / μισο-υλιστική αλληλουχία παρακμιακών καταστάσεων, το πως εκδηλώνεται η κυριαρχία της χυδαιότητας, των ψευδαισθήσεων, των ψεμμάτων είναι, αναπόφευκτα, συνάρτηση αρκετών παραγόντων. Οι τρόποι, τα μέσα που μπορούν να πολλαπλασιάζουν ή να περιορίζουν αυτήν την κυριαρχία, δεν είναι ποτέ απλά και μόνο τεχνικά. Ποιός είναι ο «καλός σπορέας» της; Είναι κάποια μορφή εξουσίας; Ποιά μορφή; Σε κάθε περίπτωση: τεχνική, ιδεολογία και πολιτική φτιάχνουν κόμπους που στον πυρήνα τους έχουν σταθερά το ίδιο: την διατήρηση, την διαχείριση, και την επέκταση εκείνης της εξουσίας που οφελείται.

Διαφορετικά ο Feurebach δεν θα μπορούσε να κάνει τέτοιο άλμα απ’ το 1841 στο 2021…

«Ο κυβερνοχώρος απελευθερώνει!»

Δευτέρα 18 Γενάρη. Η επιχείρηση με την επωνυμία facebook μπήκε στην παγκόσμια αγορά τον Φλεβάρη του 2004. Η επιχείρηση twitter τον Ιούλιο του 2006. Η επιχείρηση instagram τον Οκτώβρη του 2010. Ό,τι και να κάνουν οι πλαστογράφοι του συστήματος, το σύμπλεγμα που αποκαλούμε antisocial media είναι ηλικίας μικρότερης των 15 χρόνων. Απογειώθηκε δηλαδή, μέσα σε μια μόνο γενιά. Νωρίτερα υπήρξαν για ελάχιστο ιστορικό διάστημα blogs, υπήρξαν chats, υπήρξαν messages… Αλλά ακόμα κι αν προσθέσουμε μισή γενιά ακόμα, ο ιστορικός χρόνος είναι μικρός για να υποστηρίξει κάποιος ότι έγινε μια τόσο ριζική ανθρωπολογική μετάλλαξη ώστε εκατομμύρια πρωτοκοσμικοί (: υπήκοοι) που πριν ήταν συνειδητά και ώριμα ερωτευμένοι με την “αλήθεια” έκαναν βουτιά στο κενό και μετατράπηκαν σε μωρά που παρασέρνονται από τυχοδιώκτες ψευδολόγους, έτσι ώστε να πρέπει να κοπεί το κεφάλι των δεύτερων για να να σωθούν τα πρώτα!…

Από που προέκυψε ο χρήστης-μάζα των antisocial media; Απ’ το πουθενά; Απ’ τον Δ του Κενταύρου; Όχι. Βγήκε από 40, 50 ή 60 χρόνια (ανάλογα με την κοινωνία / κράτος) κατανάλωσης / εκπαίδευσης απ’ τα παραδοσιακά media: έντυπα μεγάλης κυκλοφορίας, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά κανάλια· επιχειρηματικούς ομίλους δηλαδή, επαγγελματίες της συστηματικής αλλοτρίωσης, παραπληροφόρησης, υπερπληροφόρησης, πλαστογράφησης, ειδικά απ’ την δεκαετία του ’90 και μετά. Βγήκε απ’ την κρεατομηχανή της παραγωγής και της αναπαραγωγής της ιδεολογικής ευστάθειας του συστήματος. Δεν είναι μία ούτε μιάμισυ η γενιά που γαλουχήθηκε απ’ την μονόδρομη ροή των ψευδαισθήσεων (και συχνά του εκχυδαϊσμού) απ’ τα πάνω προς τα κάτω, απ’ τα κέντρα ιδεολογικής, ηθικής, αισθητικής πανούκλας των αφεντικών, των κρατών και των εταιρειών τους, προς τους υποτελείς. Είναι δυο και τρεις αυτές οι γενιές.

Οι αμφίδρομες ανταλλαγές που έγιναν εφικτές στον κυβερνοχώρο (πρακτικά, από πολιτική άποψη, ο κυβερνοχώρος είναι αυτό: η ψηφιακή, μηχανική μεσολάβησης της συνάφειας των κοινωνικών υποκειμένων) «εκδημοκράτησαν» αυτό που είχε ήδη παγιωθεί, το νομιμοποίησαν, το αναπαρήγαγαν. Και μ’ αυτήν την έννοια πολλαπλασίασαν τις πιο εύκολες, εύπεπτες, συγκινησιακές και εντυπωσιακές πλευρές του πραγματικά «υπάρχοντος» σαν κοινωνικό υλικό απ’ τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του ’00 και ύστερα. Δεν ήταν κυρίαρχα ούτε το καλό γούστο, ούτε η ευγένεια, ούτε τα επιχειρήματα, ούτε η διεξοδική επισκόπηση αντίθετων επιχειρημάτων, ούτε η αναζήτηση ακλόνητων τεκμηρίων. Μετά από 20 γερά χρόνια νεοφιλευθερισμού και Εγώ-Κεφάλαιο δεν υπήρχαν ούτε «καλοί τρόποι» ούτε ευφυία. Υπήρχε κηρυγμένος ή ακύρηχτος πόλεμος όλων εναντίον όλων, υπομανίες, χάπια με την χούφτα, ντρόγκες, πόζες και φόβοι. Κυρίαρχα ήταν οι εντυπώσεις, οι ατάκες, οι συναισθηματικοί εκβιασμοί, η ρηχότητα, το ζάπινγκ σαν τρόπος ζωής – επίσης τα ψυχολογικά προβλήματα και οι κρίσεις πανικού. Ε, αυτό ήταν που «έπιασαν» σαν ευκαιρία τόσο οι επιχειρηματίες των antisocial media όσο και οι πελάτες τους! Η σαπίλα ήταν παραγωγική με κάποιες έννοιες, ένα είδος “λιπάσματος” για την εξέλιξη διάφορων τεχνολογιών επιτήρησης και ελέγχου. Επεκτάθηκε με την ταχύτητα φωτιάς σε κάμπο με ξερά χόρτα· αλλά τα ξερά χόρτα ήταν κοινωνικές σχέσεις, εννοήσεις, συμπεριφορές, ηθικές, που αν και είχαν διαμορφωθεί ήδη απ’ το ώριμο Θέαμα παρέμεναν ακόμα παγιδευμένες απ’ την ψευτο-σεμνοτυφία της μονόδρομης προπαγάνδας των ιστορικών μηντιακών μεσολαβήσεων. Όταν άνοιξαν (επιτέλους!) οι πύλες άρχισε να ξεχύνεται εκείνο που ήταν ώριμο: οι ματαιοδοξίες, οι ανασφάλειες, οι άγνοιες, οι εγωισμοί, οι βολικές ευπιστίες, οι προκαταλήψεις, οι δεισιδαιμονίες, οι καταγραφές, τα κόμπλεξ, το δωρεάν ψηφιακό ξεβράκωμα / επίδειξη… και οπωσδήποτε το ερώτημα (αρχικά) και οι απαντήσεις (σύντομα, δηλαδή ήδη) του ελέγχου πάνω σ’ όλο αυτό το υλικό.

Έρχονται τώρα οι λογοκριτές (που είναι πάντα άνθρωποι των εξουσιών) να παραστήσουν τους σωτήρες / λυτρωτές· να παραστήσουν ότι είναι έτοιμοι να βάλουν τα χέρια τους στον βούρκο για να τον στεγνώσουν (η μυθική υπόσχεση του ψόφιου κουναβιού, παρεπιπτόντως, με μακριά «υγιεινομική» παραδήλωση: drain the swamp, που σημαίνει «αποξήρανση του έλους»…) και, οπωσδήποτε, να ανασύρουν απ’ αυτόν τους υποτελείς. Πώς; Με τον γνωστό τρόπο: με διατάγματα, απαγορεύσεις και ποινές. Είναι οι ίδιοι που έσωσαν τους πρωτοκοσμικούς απ’ τον Αρμαγεδώνα του covid· απ’ τον Αρμαγεδώνα της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας· απ’ τον Αρμαγεδώνα της ενεργειακής κρίσης στα ‘70s· απ’ τον Αρμαγεδώνα του «ψυχρού πολέμου» αργότερα… Έχουν ακόμα κι άλλες ιεραποστολές, αφού οι Αρμαγεδώνες ποτέ δεν τελειώνουν. Βρίσκεται σε εξέλιξη η σωτηρία απ’ τον Αρμαγεδώνα της κλιματικής αλλαγής, τον Αρμαγεδώνα της συνωμοσιολογίας… Κι έχει ο καπιταλισμός!

Πόσο γλυκούτσικες και ανθρωπιστικές αυτές οι σωτηρίες, ε;

«Η λογοκρισία απελευθερώνει!»

Δευτέρα 18 Γενάρη. Διεθνώς (και στα μέρη μας πια) τα τύμπανα και αυτού του πολέμου κτυπούν με εκκωφαντική ένταση: η ελευθερία της γνώμης προστατεύεται με την λογοκρισία! κρόζουν τα όρνια όλων των εξουσιών! Τι συγκινητικό αυτό το ενδιαφέρον για την «υγιή ελευθερία της έκφρασης», ε;

Αλλά δεν πρόκειται γι’ αυτό. Πρόκειται για εκείνο που νωρίς νωρίς, απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ‘90 είχαμε δημόσια προβλέψει (αλλά δεν θα σας πούμε που!) σαν αποπληθωρισμό των σημείων. Αποπληθωρισμό των σημείων εξουσίας, «εγκυρότητας», «αλήθειας», πειθαρχίας, «ταυτότητας». Διότι αυτό προέκυψε να είναι το πρόβλημα της «ψηφιακής ελευθερίας», όπως και γενικότερα το «πρόβλημα της ελευθερίας» στον δυτικό καπιταλιστικό κόσμο, όταν βρέθηκε να συγκρίνεται με κριτήρια απόδοσης κεφαλαίου με την πειθαρχημένη, ελεγχόμενη κοινωνική παραγωγικότητα της κίνας: μέσα στην σημειωτική υπερπαραγωγή αληθειών, οδηγιών, φράσεων οι αλήθειες, οδηγίες και εντολές των (δυτικών) εξουσιών σχετικοποιήθηκαν! Χάνοντας το μονοπώλιο / ολιγοπώλιο που είχαν στους καιρούς των «παραδοσιακών μεσολαβήσεων / media» διαπίστωσαν τα αφεντικά ότι αυξανόταν επικίνδυνα η κοινωνική εντροπία· και ότι οι εξουσιαστικές και εξουσιο-δοτικές αλήθειες, οδηγίες και εντολές εδώ ή εκεί αντιμετωπίζονταν με μια καλά τροφοδοτούμενη «παραστρατική» και παραβατική ιεροσυλία. (Φυσικά αυτό δεν γινόταν και δεν γίνεται παντού με την ίδια ένταση. Τηρουμένων των αναλογιών όμως ήταν η τάση.)

Δείτε, για παράδειγμα, την διατεταγμένη μασκοφορία για (υποτίθεται) υγιειονομικούς λόγους. Αιφνιδιαστικά και κατηγορηματικά όλες οι «ταυτοτικές» ιδιο-τροπίες εξαφανίστηκαν – ή, πιο σωστά, συμπυκνώθηκαν σε ένα μόνο δίπολο, αδιάφορο και πέρα από οτιδήποτε σχετικό με φύλο, ηλικία, σεξουαλικότητα, φυλή, κοινωνική τάξη, οπαδική προτίμηση, αισθητικό γούστο: «ναι ή όχι»! «Πειθαρχημένοι» ή «αρνητές» (της μάσκας)! Μια μόνο κρατική διαταγή, καλά προπαγανδισμένη / βομβαρδισμένη, έσκισε στα δύο κάθε άλλη κοινωνική και πολιτική διαφοροποίηση, επιβάλοντας μία και μόνο μία «σημαία καλής, επιτρεπτής συμπεριφοράς», έναν μόνο «κώδικα κοινωνικής ευθύνης»… Ένα πραξικόπημα με ισχυρή και την σημειωτική του διάσταση… κάτι αναπόφευκτο αφού ζούμε στον 21ο αιώνα!

Το ίδιο ακριβώς ισχύει με την λογοκρισία, που έχει ήδη ξεκινήσει, πρώτα με τα «fake news» που αποδίδονταν στους «πράκτορες των εχθρών», ύστερα με τα «fake news» που αποδίδονταν συλλήβδην στους τερατολόγους, ύστερα με τα «fake news» που αποδίδονται στους αμφισβητίες της «δημοκρατίας» – και έχει ακόμα πολύ δρόμο. Δεν είναι ότι γέμισαν οι καπιταλιστικές κοινωνίες με ψεύτες· είναι ότι οι επαγγελματίες σ’ αυτή τη δουλειά άρχισαν να μοιάζουν με «ερασιτέχνες»!… Και τα αφεντικά τους άρχισαν να ψάχνονται.

Είναι ως εάν η antisocial mediaκή «ασυδοσία» (και η χρήση του κυβερνοχώρου γενικότερα) να έφτασε στο σημείο όπου ο καθένας μπορεί να φτιάχνει το δικό του νόμισμα και να βρίσκει κάμποσους ακόμα να το χρησιμοποιούν, χρησιμοποιώντας κι αυτός τα δικά τους… Από καλλιτεχνική άποψη αυτό είναι μια χαρά· από επικοινωνιακή άποψη είναι σκέτος θόρυβος και διανοητική υποβάθμιση, αλλά αυτά αφορούν τους χρήστες· όμως ο καπιταλισμός δεν μπορεί να δουλέψει έτσι! Δεν μπορεί να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει, έστω στο ψηφιακό σύμπαν! Ειδικά αφού ο καπιταλισμός ξεδιπλώνει πια κι εκεί τα άπειρα εμπορικά και πειθαρχικά πλοκάμια του. Με την σχετικοποίηση χάνεται το μέτρο της ανταλλακτικής αξίας! Ανάλογα ισχύει με τα «νομίσματα της αλήθειας»: αν υπάρχουν πολλά και διαφορετικά τότε τελικά η κεντρική τράπεζα («αληθειών»…) θα καταλήξει να αγοράσει φουφού και να πουλάει κάστανα σε κάποια πολυσύχναστη γωνία…

Δεν πρόκειται λοιπόν (και δεν θα ήταν δυνατόν!) για μια ιεραποστολική εκστρατεία «προστασίας της ελευθερίας της γνώμης»! Πρόκειται για το ακριβώς αντίθετο, σερβιρισμένο με γεύση φράουλα: εξαφάνιση οποιασδήποτε γνώμης θεωρείται «προβληματική» ή/και «απειλητική» (ακόμα κι αν είναι ψευτο-, κατά φαντασίαν τέτοια) και «ελευθερία» μόνο για όσες γνώμες κρίνονται αποδεκτές μέσα στο συστημικό φάσμα, φαρδύτερο ή στενότερο, ανάλογα με την συγκυρία. Υπάρχει πρόβλημα παχυσαρκίας; Ε, διάολε, δεν επιτρέπεται να προβάλουν οι «αρνητές» το «τα πάχη μου τα κάλλη μου»! Υπάρχει «εθνικό πρόβλημα»; Ε, διάολε, δεν μπορεί να λέει ο καθένας ό,τι θέλει υποσκάπτωντας το ηθικό του λαού! Οξύνεται ο παγκόσμιος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός; Ε, διάολε, δεν μπορεί να…

Να οι συνωμότες!

Δευτέρα 18 Γενάρη. Το αμερικάνικο fbi ανακάλυψε πληρωμές ύψους 500.000 δολαρίων (σε bitcoin) σε μερικά φασιστόμουτρα, από έναν γαλλικό λογαριασμό· συσχετίζει τις πληρωμές με το ντου στα «ανάκτορα» του Καπιτωλίου· και εικάζει ότι οι χρηματοδότες ήταν (μαζί και εξ αδιαιρέτου) η Μόσχα και το Πεκίνο! Αυτό, τουλάχιστον, διέρρευσαν στο καθεστωτικό αμερικανικό δίκτυο NBC δύο «ανώνυμοι» αξιωματούχοι της υπηρεσίας (του fbi) – ένας εν ενεργεία και ένας πρώην. Όπως είναι γνωστό όταν τα media, οι μηχανές της πλαστογράφησης, επικαλούνται «ανώνυμους αξιωματούχους», πάει να πει ότι προβάλουν την απόλυτη αλήθεια! Ούτε λόγος ούτε ψόγος να κατηγορηθούν για «διασπορά ψευδών ειδήσεων». Διότι, σε τελευταία ανάλυση, αυτό σημαίνει καθεστώς: όπως η ύπαρξη του μεγαλοαδύναμου δεν είναι ζήτημα απόδειξης αλλά πίστης και μόνο πίστης, έτσι είναι και οι πιο κοσμικές αλλά κατά βάθος το ίδιο θρησκευτικές «αλήθειες» της κρατικής και παρακρατικής εξουσίας: πίστευε και μη ερεύνα. Σκάσε και κολύμπα…

Ενώ είναι λογικό σαν προβοκάτσια είναι παράλογο σαν γεωπολιτική: η Μόσχα προτιμούσε (για λόγους τακτικής) το ψόφιο κουνάβι σαν πρόεδρο, ενώ αντίθετα το Πεκίνο (και πάλι για λόγους τακτικής) προτιμάει τον νυσταλέο Jo. Θα έλεγε κάποιος, όχι αβάσιμα, ότι κατα βάθος και οι δύο rivals προτιμούν ένα εμφύλιο, υψηλής ή χαμηλής έντασης, στην αμερικανική επικράτεια· αλλά γιατί χρειάζεται να τον χρηματοδοτήσουν όταν είναι υπεραρκετά τα εγχώρια εύφλεκτα υλικά;

Είναι, μετά, κι αυτό: δεν υπήρχαν άλλοι, με μικρότερη ισχύ απ’ ότι η Μόσχα και το Πεκίνο, που να ενδιαφέρονται να σπρώξουν μια «μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση» στην Ουάσιγκτον; Ο γάλλος αποστολέας των χρημάτων (αν τα ευρήματα του fbi είναι πραγματικά, και όχι του είδους “τα χημικά και τα πυρηνικά του Σαντάμ”…) τι είναι; Την απάντηση δεν την ξέρουμε, αλλά απορούμε με το γιατί οι υποψίες των αμερικάνων μπάτσων πήγαν τόσο μακριά όσο η Μόσχα και το Πεκίνο και όχι κοντύτερα, όσο οι (γαλλικοί) μηχανισμοί πίσω απ’ την Lepen – για παράδειγμα…

Ή ακόμα κοντύτερα… Εκείνον τον τύπο, τον Steve Bannon, τον ξέρει το fbi; Έχει υιοθετήσει διάφορες τακτικές, συμπεριλαμβανόμενων και κάποιων μαοϊκής προέλευσης…