«Σύστημα πλημμύρα»: το κράτος επιτελείο

Δευτέρα 11 Σεπτέμβρη>> Τα πιο πάνω δεν αγγίζουν όσους και όσες έχουν χάσει σπίτια, οικοσκευές, καλλιέργειες, ζώα απ’ τον πρόσφατο «κατακλυσμό». Σωστά. Έχουν πολύ πιο άμεσες ανάγκες και προτεραιότητες, ακόμα κι αν αυτές οι άμεσες ανάγκες και προτεραιότητες κεφαλαιοποιούνται (γίνονται κεφάλαιο δηλαδή) πίσω απ’ την πλάτη τους ως «κλιματική κρίση». Εν τέλει έχουν να κάνουν μ’ έναν κοντινό μπελά, έναν παλιό γνώριμο, έναν εταίρο και συμπότη: το ελληνικό κράτος.

Οι προσπάθειες (ή οι διακηρύξεις) για την δημιουργία λειτουργικού κράτους (λειτουργικής δημόσιας διοίκησης) θα πρέπει να χρονολογούνται σχεδόν … απ’ τον καιρό της δημιουργίας του. Στον 19ο αιώνα. Δεν θα κάνουμε τέτοια εξιστόρηση. Η τελευταία περίπτωση «μεταρρυθμιστή» είναι αυτή του νυν don Rico, πρώην (ή μήπως νυν και αεί;) ρημαδοΚούλη.

Ανίδεος ο don Rico για το τι είναι η μορφή κράτος πέρα απ’ το να την θεωρεί λάφυρο, επένδυσε τον μεταρρυθμιστικό του οίστρο τεχνοφετιχιστικά. Η υπόθεσή του (δική του και άλλων στην Co.) ήταν / είναι ότι η ψηφιοποίηση ορισμένων διαδικασιών της δημόσιας διοίκησης θα «αναμορφώσει» το ελληνικό κράτος. Πράγματι η ψηφιοποίηση απλοποίησε ορισμένες πλευρές της κρατικής γραφειοκρατίας, και έκανε ακόμα πιο πολύπλοκες άλλες. Πράγματι η ψηφιοποίηση δημιούργησε έναν καινούργιο εξουσιαστικό γραφειοκρατικό και απρόσωπο μυστικισμό, που λέγεται «σύστημα»: «το σύστημα δεν με αφήνει να μπω∙ το σύστημα με πέταξε έξω…» κλπ., έναν μυστικισμό ιδιαίτερα ικανό και απαραίτητο σε περίπτωση ανάγκης, για να απωθεί τις «ανεπίτρεπτες» απαιτήσεις του πόπολου.

Αλλά όπως ήταν λογικά αναμενόμενο, η ψηφιοποίηση μέρους της κρατικής γραφειοκρατίας ΔΕΝ συνεπάγεται χρήσιμη κοινωνικά αναδιάρθρωση του συνόλου της δημόσιας διοίκησης. Μπορεί να συμβεί (και στην πραγματικότητα αυτό συμβαίνει) το αντίθετο: οτιδήποτε δεν μπορεί να ψηφιοποιηθεί αποδιαρθρώνεται, ακόμα περισσότερο απ’ ότι πριν. Η αποδιάρθρωση τομέων της δημόσιας διοίκησης μπορεί να είναι σκόπιμη, επιδιωκόμενη, επειδή ενισχύει διάφορες εκδοχές ιδιωτικοποίησης, σ.δ.ι.τ., κλπ. Αυτό για παράδειγμα ισχύει για το σύστημα υγείας ή το σύστημα εκπαίδευσης. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι απλά αναπόφευκτη, άχρηστα ή χρήσιμα αναπόφευκτη, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τους διάφορους μηχανισμούς δημόσιας τάξης (π.χ.: η κάθοδος των κροατοφασιστών) ή του δικαστικού συστήματος (Γεωργίου; noor 1;).

Έτσι όλοι και όλες με τις άμεσες, επείγουσες ανάγκες και προτεραιότητες, βρίσκονται μπροστά στον «κοντινό μπελά, έναν παλιό γνώριμο, έναν εταίρο και συμπότη», μόνο που αυτός ρευστοποιείται ήδη. Παριστάνει ότι εγγυάται μόνο την απλή επιβίωση, την γυμνή ζωή (εκτός αν ούτε καν αυτήν…)∙ καλεί σε παραίτηση απ’ ότι θεωρεί «ανέμελα καλοκαίρια» (κάτι ανάλογο με την απαγόρευση των άσκοπων μετακινήσεων…)∙ και διατίθεται μόνο να χατζιλικώνει με διάφορα -pass, που είναι μια καινούργια ορολογία για την δωροδοκία και την εξαγορά συνειδήσεων (κάτι για το οποίο η don Rico & Co ίσως γνωρίζει περισσότερα…) τέτοια ώστε να παριστάνει το άλλοτε «κράτος πρόνοιας». Κουρελαρία, αλλά φτιάχνει (ή επιδιώκει να φτιάξει) «νομιμοποίηση».

Υπάρχει ένας ψευδο-ορθολογισμός που στηρίζει αυτήν την ρευστοποίηση, ο οποίος κατάγεται στην καπιταλιστική δύση απ’ την δεκαετία του ’80 και τα πρώτα βήματα του νεοφιλελευθερισμού: η γνώμη των ειδικών. Στην περίπτωση των πρόσφατων πλημμυρών, η «γνώμη των ειδικών», για παράδειγμα, ξεκίνησε ως το ύψος-της-βροχής για να συνεχίσει με κάτι πιο βαρύ απ’ τα χιλιοστά, πιο εντυπωσιακό, με το πόσοι-τόνοι-νερού-έπεσαν-ανά-στρέμμα∙ ως εάν αυτό να αλλάζει ή να διευκολύνει την εμπειρία του να βρίσκεται κάποιος σκαρφαλωμένος επί ώρες (ή και μέρες) στην ταράτσα ενός σπιτιού που το ισόγειό του (και η έξοδος…) βρίσκεται κάτω απ’ το νερό, μετρώντας το βάθος με βάση το παράθυρό του.

Αλλά η «γνώμη των ειδικών» δεν επιστρατεύεται άσκοπα. Μπορεί να προβλέπει με επιτυχία ή όχι (: “οι δύο επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες” – αυτό κάτι θα σας θυμίζει…), κι αυτό φαίνεται εκ των υστέρων. Κυρίως όμως σκηνοθετεί την σκληρή πραγματικότητα ως μέρος ενός συνόλου σημείων (σημαινόντων και σημαινομένων), εδώ τώρα της «κλιματικής κρίσης» και όχι, ας πούμε, ως συνέπεια της αβελτηρίας του «επιτελείου» και της ασυδοσίας των λίγο πολύ φίλων του (αντιπλημμυρικών) εργολάβων του πρόσφατου παρελθόντος. Ή ως συνέπεια της αδιαφορίας να έχεις (εσύ, το «επιτελείο»…) σχέδια και οργάνωση γρήγορης δημόσιας δράσης για την περίπτωση που το νερό ξεπεράσει τις «οχυρώσεις» σου, εκεί, σε μια περιοχή με μακρύ ιστορικό από πλημμύρες. Με δυο λόγια οι “ειδικοί” δεν κάνουν προβλέψεις του είδους με τόσες ίντσες διατομή σωλήνα σε λίγους μήνες θα πνιγείτε! Ούτε με τέτοια εργολαβία που δώσατε σ’ αυτόν, καλά κρασιά! Οι ειδικοί δεν κάνουν προβλέψεις που θα αμφισβητήσουν το “επιτελείο”. Κάνουν προβλέψεις για λογαριασμό του.

Πόσο απέχει η επίκληση της «κλιματικής κρίσης» απ’ το «θέλημα θεού»; Είπαμε ήδη. Η πλήρης διατύπωση / υπόδειξη είναι: το κεφάλαιο που ανατοποθετείται είναι θέλημα θεού… Μοιρολατρέψτε.

Comments are closed.