Σάββατο 30 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι υπέγραψε τον περασμένο Φλεβάρη συμφωνία με τους ταλιμπάν, για την (σχεδόν πλήρη) αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ τα αφγανικά υψίπεδα. Πρόκειται για την «συμφωνία της Doha». Που εκτός απ’ την μόνιμη κατάπαυση του πυρός και την ανταλλαγή αιχμαλώτων με την επίσημη κυβέρνηση (μάλλον περί ενισχυμένης δημαρχίας πρόκειται) της Καμπούλ, περιελάμβανε και την δέσμευση των ταλιμπάν να διακόψουν κάθε σχέση με οργανώσεις που η Ουάσιγκτον θεωρεί τρομοκρατικές. Το isis και την (λεγόμενη…) al Qaeda… Για τον πρώτο, έτσι κι αλλιώς, δεν χρειαζόταν συμφωνία: πρόκειται για ενεργούμενο της Ουάσιγκτον άμεσα ή/και έμμεσα, και είναι εντελώς εχθρικός με τους ταλιμπάν… Όσο για την al Qaeda; Υπάρχει άραγε ακόμα;
Το βέβαιο είναι ότι η «συμφωνία της Doha» άρεσε ιδιαίτερα στην Ισλαμαμπάντ, στη Μόσχα, στο Πεκίνο και στην Τεχεράνη… Και δεν άρεσε καθόλου στο Ριάντ, στο Τελ Αβίβ, στην κυβέρνηση της Καμπούλ (ο πρόεδρος / φύλαρχος Asharf Ghani δεν υπάρχει περίπτωση να μείνει στο πόστο του χωρίς την στήριξη του u.s. army), στο Ν. Δελχί – και στην Ουάσιγκτον! Στον μιλιταριστικό «σκληρό πυρήνα» της παρακμάζουσας υπερδύναμης, τον οποίο ποτέ δεν «ένοιωσε» το ψόφιο κουνάβι.
Αλλά τώρα κουμάντο κάνει ο νυσταλέος Jo και το δικό του γκουβέρνο. Κανονικά, με βάση την συμφωνία, ως τον ερχόμενο Μάη το αμερικανικό πεντάγωνο θα πρέπει να έχει αφήσει στην Καμπούλ ελάχιστους «συμβούλους», και τους αφγανούς να τα βρουν μεταξύ τους… Θα γίνει έτσι; Φαίνεται χλωμό – κι αυτό δεν είναι πρωτότυπο.
Η διοίκηση Μπους του Β του Μικρού χρέωσε τις επιθέσεις (: inside job) της 11ης Σεπτέμβρη του 2001 στον bin Laden και την «αντιαμερικανική / αντι-ιμπεριαλιστική ισλαμική διεθνή» που αυτός είχε δημιουργήσει όχι επειδή όντως αυτοί είχαν κάνει τις συγκεκριμένες επιθέσεις, αλλά επειδή ΔΕΝ τις είχαν κάνει! Ήταν μια ανταπόδοση προς την σαουδαραβική χούντα (που κυνηγούσε τον bin Laden), τις οποίες οι μυστικές υπηρεσίες, σε συνεργασία με φράξιες των αμερικανικών και τις ισραηλινές, ήταν οι πραγματικοί σχεδιαστές και υποστηρικτές τους. Στη συνέχεια ο αμερικανικός στρατός κατέλαβε το αφγανιστάν όχι για να αποδώσει δικαιοσύνη. Αλλά για να αποκτήσει μια μόνιμη έδραση στην κεντρική ασία, στο «μαλακό υπογάστριο» της Μόσχας και του Πεκίνου. Παρά την ουσιαστική ήττα της (απ’ τους ταλιμπάν) είναι δυνατόν η Ουάσιγκτον, μετά από 20 χρόνια, να αφήσει αυτήν την «κεντρική θέση»; Το ψόφιο κουνάβι δεν καταλάβαινε από μιλιταριστική γεωπολιτική, και έλεγε «ναι»· ο νυσταλέος Jo όμως καταλαβαίνει, και με το παραπάνω.
Έχει αρχίσει, κατά συνέπεια, η διαδικασία εξόδου της Ουάσιγκτον απ’ την συμφωνία της Doha. Πρώτον με (αμερικανικές) κατηγορίες (του νέου αμερικάνου υπ..οικ…) ότι «η al-Qaeda επεκτείνει την παρουσία της στο αφγανιστάν, υπό την προστασία των ταλιμπάν» και ότι «από κοινού σχεδιάζεται η δημιουργία νέων ομάδων ενόπλων»…. Δεύτερο με ανακοίνωση του νέου αμερικάνου υπ.εξ. Blinken ότι «θέλει να επανεξετάσει την συμφωνία της Doha για να καταλάβει καλά τις υποχρεώσεις των ταλιμπάν». Είναι ηλίου φαεινότερο ότι το Joνυσταλεάν ψάχνει προσχήματα για να ξεμπερδεύει με την συμφωνία της Doha· μια υπενθύμιση του ότι σε μια όλο και πιο παρακμιακή υπερδύναμη κάθε γκουβέρνο σκίζει μερικά deal του προηγούμενου.
Το θέμα είναι σοβαρό· πολύ σοβαρότερο απ’ την τύχη αυτού καθ’ αυτού του αφγανιστάν. Οι ταλιμπάν ποτέ δεν ήταν «διεθνιστές» με την έννοια των «εξαγωγέων επανάστασης»· και το άσυλο / κάλυψη που παρείχαν στον bin Laden είχε να κάνει κυρίως με την προσωπικότητα, την ιστορία και το κύρος του παρά με την συμμετοχή της τότε ταλιμπανοκρατούμενης Καμπούλ στις όποιες δράσεις της ισλαμικής διεθνούς. Αυτή, απ’ τη μεριά της, μπορεί να χρησιμοποιούσε κάποιες άκρες των αφγανικών βουνών για βασική εκπαίδευση, αλλά το ίδιο έκανε και στο σουδάν. Όχι το 2021 αλλά και ποτέ πριν οι ταλιμπάν, σαν αφγανικό καθεστώς, δεν είχαν οργανωτική σχέση με την όποια al-Qaeda· μια οργανωτική σχέση που άλλωστε δεν την χρειαζόταν καμμία πλευρά.
Μια υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία τους (φωτογραφία επάνω) έκανε τις τελευταίες ημέρες μια σημαδιακή περιοδεία, πρώτα στην Τεχεράνη και στη συνέχεια στη Μόσχα. Το τι κουβεντιάστηκε, φυσικά, δεν ανακοινώθηκε· οι δηλώσεις περιορίστηκαν την «ισχυρή επιμονή των πλευρών ότι η συμφωνία της Doha πρέπει να τηρηθεί». Η Τεχεράνη, η Μόσχα αλλά και η Ισλαμαμπάντ με το Πεκίνο θέλουν να δουν το «κουτάκι» του αφγανιστάν να αδειάζει απ’ τον αμερικανικό στρατό. Οι ταλιμπάν έχουν κάθε συμφέρον να τηρήσουν το δικό του κομμάτι της συμφωνίας· αλλά απειλούν ήδη πως αν δεν φύγει ο u.s. army θα αρχίσουν επιθέσεις εναντίον του.
Έχει ακόμα περιθώρια η Ουάσιγκτον να συντηρήσει τις βάσεις της εκεί, εναντίον επιθέσεων που θα είναι σκληρές; Και μπορεί να σταθεί εκεί κόντρα στην Ισλαμαμπάντ, που έχει ιδιαίτερες σχέσεις με τους ταλιμπάν;
Θα φανεί… Αλλά οι οιωνοί δεν είναι καλοί…