Η τυραννία της υγείας 2

Σάββατο 6 – Κυριακή 7 Ιούνη. Δεν μπορεί να μεταφερθεί ένα βιβλίο σε ελάχιστα αποσπάσματά του. Ωστόσο υπάρχουν αρκετά χρήσιμα από ιστορική άποψη σημεία του (εξαντλημένου) βιβλίου Η τυραννία της υγείας του άγγλου γενικού παθολόγου Michael Fitzpatrick, στο οποίο αναφερθήκαμε χτες. Τα μέλη της ένωσης φίλων της καραντίνας έχουν βέβαια τους δικούς τους «psycho» λόγους για τις επιλογές τους· όπως και τα κράτη έχουν επίσης τους δικούς τους σχεδιασμούς βιοπολιτικής, που κρατάνε για λογαριασμό των αφεντικών. Συνεπώς το να αναφέρεται κανείς στην ιστορία είναι χρήσιμο μόνο σ’ εκείνους κι εκείνες που θέλουν να βάλουν το κάθε φορά «παρόν» στην ιστορική του διάσταση, έτσι ώστε να το αντιληφθούν όχι εμπειρίστικα, αποσπασματικά, συγκινησιακά.

… Η κουλτούρα του φόβου υπήρχε πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, αλλά ενισχύθηκε σημαντικά από τα τύπου Αποκαλύψεως γεγονότα εκείνης της ημέρας. Σε μια αποτρόπαιη διαλεκτική, ανασφαλείς κυβερνήσεις εξέδωσαν δημόσιες προειδοποιήσεις για βιολογικό πόλεμο και εκκλήσεις επαγρύπνησης προς τις μάζες, οι οποίες ήδη αγωνιούσαν έντονα, επηρεασμένες από προηγούμενες φοβίες που συνδέονταν με διάφορους περιβαλλοντικούς κινδύνους για την υγεία.

Στους πρώτους μήνες του 2003, μερικές χιλιάδες κρούσματα μιας άγνωστης λοίμωσης του στήθους από ιό εξαπλώθηκαν στη Νοτιοανατολική Ασία. Αυτό ήταν το «σοβαρό, οξύ αναπνευστικό σύνδρομο» – το SARS. Χάρη στην ευγενή συνδρομή των αεροπορικών ταξιδιών, μερικές εκατοντάδες κρούσματα εμφανίστηκαν στον Καναδά, ορισμένα στην Αυστραλία και μια δράκα έφτασε στη Βρετανία. Επειδή κανείς δεν γνώριζε πολλά για το SARS, αυτό προσέφερε μια λευκή οθόνη πάνω στην οποία ο κόσμος μπορούσε να προβάλει τους φόβους του. Φαινόταν να μεταδίδεται άμεσα, δια της στενής επαφής, αλλά ποιός θα μπορούσε να αποκλείσει μια πιο επικίνδυνη, αεροπορικά μεταφερόμενη μόλυνση; Το ποσοστό θανάτων ήταν μόνο 4% – αλλά θα μπορούσε άραγε η λοίμωξη να γίνει πιο θανατηφόρα; Στο κάτω κάτω, δεν υπήρχε ούτε θεραπεία ούτε εμβόλιο. Θα μπορούσε να αποδειχθεί απλώς άλλη μια αρρώστια σαν τη γρίπη – αλλά τι θα γινόταν αν ήταν σαν την επιδημία γρίπης του 1918, η οποία σκότωσε 40 εκατομμύρια ανθρώπους; Το SARS δεν ήταν βέβαια σαν το AIDS, αλλά αν υποθέσουμε ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμα χειρότερο;

Μολονότι η επιδημία του SARS υποχώρησε γοργά, αφού προκάλεσε λιγότερους από 300 θανάτους, ο πανικός του SARS είχε παγκόσμιο αντίκτυπο. Τηλεοπτικές εικόνες από ανθρώπους που περπατούσαν σε ασιατικές πόλεις φορώντας (παντελώς άχρηστες) προστατευτικές μάσκες έδιναν την εντύπωση ότι ολόκληρες κοινωνίες βρίσκονταν σε κίνδυνο. Ο τρόμος γκρέμισε την οικονομία της Ανατολικής Ασίας και προκάλσε περαιτέρω ζημιές στις διεθνείς αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες ακόμη παρέπαιαν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Μεγάλες πόλεις, όπως το Χονγκ Κονγκ και το Πεκίνο, είχαν παραλύσει για εβδομάδες και το Τορόντο τέθηκε προσωρινά σε καραντίνα…

Αν αυτό είναι μια ανάμνηση απ’ το όχι μακρινό παρελθόν, για την ακρίβεια μια στιγμή της γενεαλογίας της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας που έφτασε πια σε ένα επίπεδο καπιταλιστικής «ωριμότητας» το 2020, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ένας απ’ τους βασικότερους βαρβαρο-νεωτερισμούς (σε σχέση με προηγούμενες ανάλογες τρομοεκστρατείες) ήταν η «κοινή δεξαμενή» και τα θανατόμετρα. Όντως, εκείνο που τελικά απoδείκνυε σχετικά γρήγορα την πλαστότητα ή και την δολιότητα προηγούμενων «υγιεινιστικών έκτακτων αναγκών» ήταν ο μικρός αριθμός των νεκρών· σε σχέση με την Αποκάλυψη που αναγγελόταν, τα πτώματα με τα πολλά μηδενικά, το μέτρο του Αρμαγεδώνα που ήταν ΠΑΝΤΑ η γρίπη του 1918…

Ο απάνθρωπος τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν τώρα σχεδόν όλα τα κράτη τους νεκρούς, η ωμότητα με την οποία παραδέχτηκαν οι «ειδικοί» ότι δεν ξέρουν από τι πεθαίνουν οι άνθρωποι αλλά είναι τελικά βολικό να τους χρεώνουν στον covid-19 (επειδή αυτό το περιθώριο τους το άφησε ο Π.Ο.Υ., ως εάν η ιατρική ηθική και δεοντολογία αλλάζει ανάλογα με τα κέφια κάποιων γραφειοκρατών και των χρηματοδοτών τους), η ένταση της προβολής αριθμών / κηδειόχαρτων, η προβοκάτσια της διαρκώς αυξανόμενης αριθμητικής των «κρουσμάτων» (που εμφανίζονταν, σχεδόν, σαν μισο-θάνατος), η δημιουργική λογιστική θανάτου με δυο λόγια, ήταν πράγματι υπερόπλα μαζικής διανοητικής και ηθικής καταστροφής.

Ουσιαστικά, η προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή/και ατόμων απ’ τον covid-19 ήταν μια πρακτικά σχετικά εύκολη υπόθεση, που δεν θα βοηθούσε σε τίποτα τους μαζικούς κοινωνικούς, ιδεολογικούς, οικονομικούς, τεχνολογικούς και θεσμικούς μετασχηματισμούς που είχαν γίνει επείγοντες στο μεγαλύτερο μέρος του καπιταλιστικού βορρά. Ο covid-19 θα είχε περάσει σχεδόν απαρατήρητος, αυτό είναι πια απόλυτα βέβαιο, αν η φροντίδα δινόταν σε όσους είχαν πράγματι κάποιο κίνδυνο.

Απ’ την ανάποδη μεριά όμως η μεγαλύτερη και η πιο επικίνδυνη μόλυνση απ’ την οποία είχαμε καθήκον να προφυλαχτούμε, ειδικά σαν σύγχρονη εργατική τάξη, ήταν κοινωνική: η ανανέωση της τρομολαγνείας με υγιεινιστικό περιτύλιγμα – που σε προηγούμενες περιπτώσεις είχε κάνει μεν κάποια βήματα, δεν είχε όμως σημαντικά πρακτικά αποτελέσματα.

Πρακτικά και συστηματικά, εδώ και 20 χρόνια, ο καπιταλισμός προχωράει (και νικάει) μέσα από διαδοχικά κύματα τρομο-παραγωγής για μαζική κατανάλωση…

Comments are closed.