Απλή απροσεξία;

Σάββατο 9 Μάη. Είναι πολλοί, πάρα πολλοί στις πρωτοκοσμικές δυτικές κοινωνίες, που έχοντας μεγάλη ιδέα για τους εαυτούς τους, θεωρούν τους φόβους τους ιδιωτική υπόθεση. Πιστεύουν, δηλαδή, ότι φοβούνται με πλήρη συναίσθηση τόσο του περιβάλλοντός τους όσο και των εαυτών τους των ίδιων. Γι’ αυτό και συνήθως είναι αδιάλλακτοι «υπερασπιστές» των φόβων τους, ακόμα κι αυτοί οι φόβοι τους ταλαιπωρούν.

Εκείνο που δεν θέλουν να καταλάβουν όλοι αυτοί, είναι ότι οι φόβοι (τους) έχουν κρατικοποιηθεί / επιχειρηματοποιηθεί! Δεν καταλαβαίνουν ότι με την εξαίρεση κάποιων ακραίων και παράξενων φοβιών, ο κύριος όγκος των φόβων δεν είναι καθόλου ατομικός / ιδιωτικός. Είναι εκροή της οργανωμένης παραγωγής φόβων.

Δεν υπάρχει τίποτα μυστικό ή συνωμοτικό στην διαπίστωση ότι όλοι οι μεγα-φόβοι παράγονται κεντρικά· και δεν έχουν καμμία σχέση με την έτσι κι αλλιώς τελειωμένη προ πολλού αναμέτρηση του ζώου άνθρωπος με άλλους ζωϊκούς οργανισμούς. Είναι φόβοι μεσολαβημένοι, κατεργασμένοι, οργανωμένοι. Η προηγούμενη φορά που το σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου έκανε (ξανά και ξανά) πανηγυρική επίδειξη της τρομοπαραγωγής του ήταν η «ισλαμική τρομοκρατία» (και ο «πόλεμος εναντίον της»). Όποιος αρνούνταν να υιοθετήσει την «απειλή κατά της ζωής, της ασφάλειας και του πολιτισμού μας» κρατώντας απόσταση, διανοητική και συναισθηματική, από εκείνη την τρομοπαραγωγή, θα έβλεπε το «θρίλερ»: την σκηνοθεσία της τρομοπαραγωγής, το σενάριό της, τον φωτισμό της, τις ασυνέχειες και τις αντιφάσεις της. Θα έβλεπε ότι η τρομοπαραγωγή είχε συγκεκριμένη προέλευση, συγκεκριμένους «χειριστές» και συγκεκριμένους στόχους.

Τα αφεντικά και οι λακέδες τους, «ειδικοί» και «ανειδίκευτοι», έχουν προ πολλού επιδείξει όχι μόνο τις δυνατότητες αλλά και την πρόθεσή τους να παράγουν φόβους για μαζική χρήση. Σαν αυτόνομη εργάτρια η ασταμάτητη μηχανή δεν εκπλήσσεται: μέσα από τα διαδοχικά επεισόδια τρομοπαραγωγής όποιος κρατάει αποστάσεις μπορεί εύκολα να δει όλο το «έργο». Κυρίως μπορεί να καταλάβει την σκοπιμότητά του κάθε φορά. Μπορεί ακόμα ακόμα να αρχίσει να υποψιάζεται τι σημαίνει «συγκινησιακή υπεραξία» (αν μας επιτρέπεται η κατάχρηση του όρου).

Η ψυχο/συναισθηματική χειραγώγηση των υπηκόων είναι πρακτική τουλάχιστον ενός αιώνα: λέγεται «διαφήμιση» (ή «δυσφήμιση»). Και στις δύο λέξεις υπάρχει κάτι πρωτόγονο, που πάντα λειτουργεί: η φήμη. Πέρα απ’ αυτόν τον μόνιμο πρωτογονισμό, αφενός οι τεχνολογίες προπαγάνδας (: media κάθε είδους) και αφετέρου οι «επιστήμες του ανθρώπου» (ψυχολογία, κοινωνιολογία, ανθρωπολογία, νευρολογία, κλπ) έχουν δείξει ιδιαίτερο ζήλο επί δεκαετίες στο να διαμορφώνουν «εργαλεία» ελέγχου πληθυσμών. Και εξελίσσονται. Όχι εντυπωσιακά, αλλά εξελίσσονται.

Είναι παντοδύναμες αυτές οι τεχνικές; Όχι φυσικά! Αλλά η αποτυχία τους εξαρτιέται απ’ την διανοητική, πολιτισμική, και ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των targets τους. Η πρόσφατη υγιεινιστική τρομοεκστρατεία ήταν (και παραμένει), στην πραγματικότητα, ιδιαίτερα χοντροκομμένη· και, παρά την θέληση των αφεντικών της, αρκετά «διαφανής» για το που, τι και πως σημαδεύει.

Όμως η κριτική επίγνωση της πραγματικότητας δεν πέφτει απ’ τον ουρανό· ούτε είναι επίδομα που δίνουν καλωσυνάτες κυβερνήσεις. Όσοι (και η περιθωριακή ασταμάτητη μηχανή ανάμεσά τους) επέμειναν απ’ την αρχή να συγκρίνουν τον covid-19 με τις εποχιακές γρίπες (εξαιρετικά φονικές παγκόσμια!) δεν το έκαναν από πτωματολαγνεία! Αλλά για υποδείξουν αυτό: αν φοβάσαι το ένα και δεν φοβάσαι το άλλο ψάξε επειγόντως να βρεις ποιός σ’ έκανε να αγαπήσεις αυτόν τον συγκεκριμένο φόβο, τώρα. Κι αν βρεις την απάντηση ή έστω αναρωτηθείς γι’ αυτό τότε, επειδή θα έχεις πάρει μιαν απόσταση απ’ τον φόβο, το κουβάρι θα αρχίσει να ξετυλίγεται…

Οτιδήποτε άλλο είναι προφάσεις εν αμαρτίαις…

Comments are closed.