Τετάρτη 22 Απρίλη. Ή, σωστότερα, εναντίον όσων εκπροσωπεί το αφεντικό της microsoft. Αμέσως μετά συνεχίζεται η συνέντευξη:
Ερώτηση: Χαίρομαι πολύ που το ακούω αυτό, επειδή ξέρετε, απ’ την μια μεριά έχουμε το ίδρυμα του Bill Gates που λέει ότι πρόκειται να φτιάξουν 7 δισεκατομμύρια εμβόλια για τον sars-cov-2, και μερικοί μέσα στον who, το cdc [σ.σ.: τα αρχικά του αμερικανικού “στρατηγείου” κατά των μεταδοτικών ασθενειών…] και το ίδρυμα Gates λένε ότι δεν θα την βγάλουμε καθαρή, ούτε πρόκειται να επιστρέψουμε στην κανονική ζωή, μέχρις ότου βρεθεί ένα εμβόλιο. Οπότε εσείς λέτε ότι αυτό δεν είναι κάτι που έχει λήξει.
Απάντηση: Θέλω να είμαι αισιόδοξος ότι θα μπορέσουμε να ξαναβρούμε το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς μας πριν φτιαχτεί ένα εμβόλιο. Αν (βέβαια) φτιαχτεί ποτέ ένα εμβόλιο, γιατί τώρα που μιλάμε υπάρχουν όλοι αυτοί οι περιορισμοί της δυνατότητας να φτιαχτεί ένα εμβόλιο, και να βγει σε μαζική παραγωγή.
Είμαι μεγάλος υποστηρικτής των εμβολίων. Σ’ όλη μου την επαγγελματική διαδρομή προσπαθώ να μεταφέρω το μήνυμα ότι τα εμβόλια είναι μια απ’ τις μεγαλύτερες συμβολές της επιστήμης στην ανθρωπότητα, και ότι είναι μια σπουδαία επιτυχία. Έχουμε διάφορα εμβόλια που είναι σπουδαία. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πετύχουμε ένα εμβόλιο για τον covid-19. Έχουμε κάποια εμπειρία απ’ το παρελθόν, από προσπάθειες να φτιαχτούν εμβόλια για άλλους κορονοϊούς που μας ανησυχούσαν, και δεν ήταν ιδιαίτερα πετυχημένες.
Μια ανησυχητική παρατήρηση σχετικά είναι ότι σε κάποιες περιπτώσεις τα εμβόλια που είχαν αναπτυχθεί και δοκιμάστηκαν σε ζώα με κορονοϊούς (έχουμε κορονοϊούς που μολύνουν γάτες και άλλα ζώα) προκάλεσαν μεγαλύτερο κακό απ’ ότι αν δεν γινόταν ο εμβολιασμός. Γιατί προκάλεσαν μια υπερευαίσθητη αντίδραση του οργανισμού, μια υπεραντίδραση, οπότε όταν το ζώο εκτέθηκε στον ιό ο οργανισμός του υπεραντέδρασε σ’ αυτόν, κι αυτό πρακτικά μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θάνατο ή χειρότερο αποτέλεσμα απ’ το να μην έχει εμβολιαστεί. Είναι απαραίτητο να καταλάβουμε ποιός είναι ο ακριβής μηχανισμός που προκαλεί σοβαρά προβλήματα και θάνατο στους ανθρώπους, και είναι απαραίτητο να καταλάβουμε αν ευθύνεται ο ιός αυτός καθαυτός ή η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στον ιό προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά σε διάφορες περιπτώσεις. Αν φταίει ο ιός, και το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει ικανοποιητική ανοσοποιητική αντίδραση ενός οργανισμού, τότε χρειαζόμαστε το εμβόλιο. Αν όμως το πρόβλημα οφείλεται στην υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού μας συστήματος, αν αυτό οδηγεί ατυχώς στην καταστροφή των κυττάρων μας, όπως τα πνευμονικά κύτταρα, τότε το εμβόλιο θα είναι πρακτικά κακή ιδέα.
Το όριο είναι το εξής. Ένα εμβόλιο πρέπει να είναι σχολαστικά ελεγμένο. Πρέπει να έχουμε συμπαγείς αποδείξεις ότι δουλεύει, συμπαγείς αποδείξεις ότι βελτιώνει την κατάσταση, συμπαγείς αποδείξεις ότι θα σώσει ζωές. Κι αυτό δεν γίνεται απ’ τη μια μέρα στην άλλη. Εύχομαι να το κάνουμε πολύ γρήγορα και θέλω να δω ότι έγιναν αυτές οι μελέτες που χρειάζονται. Ξέρω ότι πολλοί λαμπροί επιστήμονες δουλεύουν σ’ αυτό το μέτωπο και θέλω να μείνω αισιόδοξος. Όμως είναι απίθανο ότι θα μπορέσουμε να περιμένουμε για 12 ή για 18 ή για 24 μήνες για να φτιαχτεί ένα εμβόλιο μέσα σε τέτοιες αβεβαιότητες. Δε νομίζω ότι μπορούμε να μείνουμε σε συνθήκες αποκλεισμού τόσο καιρό, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα καταστραφούμε, θα καταστρέψουμε τις κοινότητες και τις κοινωνίες μας, θα προκαλέσουμε τεράστια προβλήματα υγείας, ανεργίας, καταστάσεις που είναι πολύ χειρότερες ακόμα κι απ’ το χειρότερο και πιο απαισιόδοξο σενάριο για το τι μπορεί να κάνει ο κορονοϊός…
Με το γάντι ο Ιωαννίδης απαντάει εδώ στον εκβιασμό «ή καραντίνες ή εμβόλιο», που είναι όλο και πιο σαφές ότι προέρχεται απ’ το βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο σύμπλεγμα διεθνώς. Το γεγονός, ωστόσο, ότι τα επιχειρήματά του δεν είναι πολιτικά αλλά ιατρικά βοηθάει. Για παράδειγμα το ζήτημα της «υπεραντίδρασης» του ανοσοποιητικού συστήματος έχει προκύψει σαν ερώτημα στις ελάχιστες περιπτώσεις που τα θύματα του covid-19 ήταν άνθρωποι μικρότεροι απ’ τα 60 – 65 και χωρίς άλλες γνωστές υποκείμενες αρρώστιες. Δεν υπάρχει οριστική απάντηση, αλλά σε συνδυασμό με την χαμηλή έως ανύπαρκτη παραγωγή αντισωμάτων σε, κατά τα άλλα, πετυχημένα απέναντι στον covid-19 ανοσοποιητικά συστήματα πολλών που «κόλλησαν», βάζει ως αυτή την στιγμή το ζήτημα του εμβολίου (αν και όποτε βρεθεί) στη σωστή θέση του: όχι στο κέντρο του πεδίου της γενικής ανοσίας του πληθυσμού, αλλά σε μιαν άκρη.