Κυριακή 10 Νοέμβρη. …Το πρώιμο στιβαρό κράτος δημιουργήθηκε για να εμποδίσει τον εκτροχιασμό του Λευκού Οίκου… λέει ο συγγραφέας. Και σαν ένα παράδειγμα «εκτροχιασμού που αποφεύχθηκε» αναφέρει τον δισταγμό του ψόφιου κουναβιού να απελάσει ρώσους «κατασκόπους» (;) σαν τιμωρία για την δηλητηρίαση (;) του ρώσου διπλού πράκτορα Sergei Skripal και της κόρης του Yulia, στην αγγλία, τον Μάη του του 2018…
Υπό άλλες συνθήκες το ζήτημα θα θεωρούνταν θέμα «διαφοράς εκτιμήσεων»· κι άλλωστε η υπόθεση Skripal (κανείς δεν πέθανε…) παραμένει μυστηριώδης και ερμηνεύσιμη με διάφορους τρόπους. Αυτά άλλοτε – τώρα πια όχι. Είναι θέμα εκτροχιασμού (ή μη) της αμερικανικής «εξωτερικής πολιτικής»… Γιατί περί αυτού πρόκειται: όταν το ψόφιο κουνάβι μειώνει δραστικά την φορολογία (κυρίως των πλουσίων) ή υπογράφει κτηνώδεις «προϋπολογισμούς άμυνας» είναι σοφός και σωστός ηγέτης. (Το ίδιο «σοφό και σωστό» γίνεται όταν ανακοινώνει την κατάκτηση των συριακών πετρελαίων…)
Το ζήτημα που η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί σημαντικό έχει δύο σκέλη. Το πρώτο αφορά την δημόσια εμφάνιση του «στιβαρού» κράτους (παρακράτους…) όταν η «ηγεμονική δύναμη» καταρρέει. Το δεύτερο, που μοιάζει όμοιο με το προηγούμενο αλλά δεν είναι, αφορά την εκτόξευση στην κορυφή της πολιτικής εξουσίας του «κράτους ασφάλειας», του τεχνογραφειοκρατικού κρατισμού δηλαδή, ως εγγυητή όχι (μόνο) της «εσωτερικής δημόσιας τάξης» αλλά και της ιμπεριαλιστικής αρτιότητας. Σε άλλες εποχές (και άλλες αυτοκρατορίες…) θα ήταν ένας εν ενεργεία στρατηγός που θα μορφοποιούσε το «στιβαρό κράτος»… Τώρα; Κάτι υβριδικό;
Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι την «ανόρθωση» της πραγματικά κατεστραμμένης ρωσίας («ρωσικής ομοσπονδίας») την ανέλαβε ένας πυρήνας των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, πετώντας στα σκουπίδια έναν αλκοολικό πρόεδρο, τον Yeltsin, που έφτιαχνε την προσωπική του περιουσία απ’ την καταστροφή. Αλλά το «ρωσικό παράδειγμα» θεωρήθηκε εξαίρεση, λόγω της ανυπολόγιστης καταστροφής (οικονομικής, κοινωνικής) που είχε προκληθεί στα ‘90s. Επιπλέον “δημοκρατική παράδοση” δεν υπήρχε στη Μόσχα για να θεωρηθεί η εμφάνιση και η επιβολή του Putin «σκάνδαλο» ή «πραξικόπημα»…
Τώρα αναδύεται ένα καινούργιο “παράδειγμα” – με συνέπειες που ξεκάθαρα μόνο “εσωτερικές των ηπα” δεν είναι. Η διακύβευση στη ρωσία στα τέλη των ‘90s ήταν το αν θα συνεχίσει να υπάρχει σαν καπιταλιστικό κράτος ή θα γίνει οριστικά η disneyland μαφιόζων και διεθνώς πρακτόρων. Η διακύβευση τώρα είναι διαφορετική: η πορεία του 4ου παγκόσμιου πολέμου απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον.