Δευτέρα 11 Μάρτη. Υποθέτουμε ότι η υπόκλιση ενός έγκυρου νεοφιλελεύθερου οικονομολόγου στην αριστέρα του κράτους και του κεφάλαιου αφορά το γεγονός η “αγορά” σαν τέτοια δεν μπορεί πάντα και παντού να σέρνει το κάρο της καπιταλιστικής ανάπτυξης με τέτοιον τρόπο ώστε όπου υπάρχει η “πιο ελεύθερη αγορά” να εξασφαλίζεται η μονιμότητα της (καπιταλιστικής) ηγεμονίας. Ακόμα πιο σαφές: δεν είναι η αγορά που “αυτοκαθαρίζεται” απ’ τα γρέζια της ελεύθερης καπιταλιστικής τριβής: να μια αναγνώριση κοινότοπη ήδη απ’ το 2008, όταν ήταν ο αμερικανικός κρατικός προϋπολογισμός που ανέλαβε να “σώσει” τόσο τις συστημικές τράπεζες, όσο και τα μεγάλα ονόματα της αμερικανικής βιομηχανίας…
Αυτό που το 2008, το 2009 και το 2010 ήταν “σκάνδαλο” απ’ την καθαρή νεοφιλελεύθερη οπτική (που υποστηρίζε ως τότε ότι “δεν πειράζει αν χρεωκοπήσουν ακόμα και οι μεγάλες τράπεζες· θα είναι ένα υγιεινό ξεσκαρτάρισμα που θα ανοίξει τον δρόμο σε καινούργιες…) αλλά έγινε αποδεκτό σαν λύση ανάγκης, δέκα χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Bros μπορεί να εμφανιστεί σαν κάτι πολύ σημαντικότερο από προσωρινό σωσίβιο. Η ασταμάτητη μηχανή υποστηρίζει ότι η αιτία βρίσκεται στην ανατολή: σ’ αυτήν ακριβώς την δεκαετία ο κινεζικός καπιταλισμός έσπασε όλα τα φράγματα· έτσι ώστε τώρα το ερώτημα της αντιμετώπισής του μόνο «αγοραίες» απαντήσεις δεν σηκώνει.
Κάποιος πιο ανθρωπιστής νεοφιλελεύθερος του είδους του Delong θα έδειχνε τις κοινωνικές ανισότητες που παρήγαγε ή/και μεγένθυνε η νεοφιλελεύθερη συνταγή. Πράγματι, αυτό είναι ένα ζήτημα που φαίνεται να απασχολεί διάφορα «καλόψυχα» αφεντικά σε πρωτοκλασσάτα διεθνή φόρα τα τελευταία χρόνια. Γιατί νάχουν τέτοιες έγνοιες; Μήπως απ’ τον φόβο πληβειακών επαναστάσεων; Θα μας κολάκευε, αλλά υπάρχει κάτι πιο απτό: απ’ την στιγμή που η κατανάλωση μέσω δανεικών εξέπνευσε (κάτι που οι πάντες ήξεραν ότι θα συμβεί), οι «μεγάλες κοινωνικές ανισότητες» σημαίνουν και πτώση της «καταναλωτικής δύναμης» των πληβειακών «μαζών». Κι αυτό, με τη σειρά του, περιορίζει την καπιταλιστική αξιοποίηση.
Δεν υπάρχει, βέβαια, μια ιδανική συνταγή για ένα εγγυημένο (κρατικό) σχεδιασμό σε ότι αφορά την καπιταλιστική διαχείριση. Αυτό είναι γνωστό ήδη απ’ την κεϋνσιανική (στις ηπα) προπολεμική περίοδο του Ρούσβελτ. Υπάρχει όμως αυτό το ζητούμενο: μια ανταγωνιστικά ικανότερη δυνατότητα (μέσω σχεδιασμού) απ’ ότι χωρίς αυτόν. Η βελτίωση, δηλαδή, των δυνατοτήτων να αντιμετωπίσεις τους (καπιταλιστές) ανταγωνιστές σου…