Πέμπτη 31 Γενάρη. Όταν ο απλός αλλά γενναίος αγγλικός λαός, κατά πλειοψηφία, αποφάσιζε εκείνη την 23η Ιούλη του 2016, ότι θέλει να ξεφορτωθεί την ήπειρο (δηλαδή την ε.ε.) απ’ την καμπούρα του, δεν ήταν λίγοι εκείνοι εκτός της επικράτειας της αυτού μεγαλειότητας που άναψαν καπνογόνα. Κατά την γνώμη τους “άρχιζε η διάλυση της ε.ε.”…
Υπήρχε ένα θεώρημα βασικό σ’ αυτήν την (χαρούμενη) εκτίμηση, που δεν ειπώθηκε ποτέ ρητά. Όχι από σεμνότητα, αλλά επειδή (οι αρμόδιοι περίμεναν) να το δουν να ξεδιπλώνεται στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Έχοντας το Λονδίνο μια παλιά “ζώνη επιρροής” στη βόρεια ευρώπη (στη δανία και στην σκανδιναβία) και μια ιστορική σχέση με την Βαρσοβία, ο υπολογισμός πήγαινε ότι οι διαπραγματεύσεις εξόδου του Λονδίνου απ’ την ε.ε. θα τραβούσαν προς την μεριά του αυτές τις επιρροές, και έτσι η ε.ε. θα δυσκολευόταν απεριόριστα να διαπραγματευτεί σαν ενιαίο μπλοκ. Πράγμα που θα σήμαινε την αρχή του τέλους της…
Ίσως απ’ την πρώτη βδομάδα μετά από εκείνον τον Ιούλη άρχισε να διαφαίνεται το ανάποδο. Για λόγους καπιταλιστικής αυτοσυντήρησης (και όχι “ιστορικής φιλίας” ή έχθρας) κανένα απ’ τα μέλη της ε.ε. δεν πήρε το μέρος του Λονδίνου, σε καμμιά στιγμή αυτών των πάνω από 2 χρόνια διαπραγματεύσεων. Μάλλον το αντίθετο. Όταν το Δουβλίνο έβαζε αυστηρά το ζήτημα της βόρειας ιρλανδίας ή όταν η Μαδρίτη έβαζε εξίσου αυστηρά το ζήτημα του γιβραλτάρ, κανένας “εταίρος” στην ε.ε. δεν είπε (όχι φανερά, σίγουρα) “ε, ας μην το παρακάνουμε”. Η πιθανότητα “βέτο” είτε απ’ το ιρλανδικό κράτος είτε απ’ το ισπανικό αντιμετωπίστηκε (στο εσωτερικό της ε.ε.) μάλλον με κατανόηση. Και, πάντως, χωρίς διάθεση διευκόλυνσης του Λονδίνου.
Στα μέρη μας, με την (διακριτική;) “συμπάθεια” προς το Λονδίνο (όπως αυτή επιβάλλεται απ’ το νο 1 εθνικό κεφάλαιο, τους εφοπλιστές) ναι μεν δεν μπήκε ζήτημα (και με τι κότσια άλλωστε;), αλλά η προπαγάνδα προβάλει πάντα το ζήτημα με μια φιλοαγγλική κλήση. Π.χ.: η έρμη η κυρά May πήρε εντολή να ξαναδιαπραγματευτεί με την ε.ε., ειδικά το θέμα των συνόρων μεταξύ ιρλανδίας / βόρειας ιρλανδίας.
Κανονικά οι σχετικοί ντόπιοι τίτλοι θα έπρεπε να είναι του είδους «εντολή για χορό του Ζαλόγγου στην May». Οι δηλώσεις κάθε είδους αξιωματούχων της ε.ε. ότι η συμφωνία που έχει επιτευχθεί είναι αδιαπραγμάτευτη αναφέρονται βέβαια. Αλλά μ’ έναν τρόπο που να υπονοεί κάποια συμμετρία δυνάμεων ανάμεσα σε Λονδίνο και Βρυξέλες – και κάποιου είδους ανατολίτικο παζάρι, ακόμα πιθανό…
Εκείνο που βρίσκεται εκτός συζήτησης (κι όχι μόνο στα μέρη μας) είναι αυτό: ότι τα μέλη της ε.ε. (κι όχι μόνο το Παρίσι ή το Βερολίνο) έχουν σοβαρά συμφέροντα να αναγκάσουν την επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας είτε σε μια έξοδο μαλλιοκούβαρα με αποτέλεσμα το στραπάτσο της· είτε σε μεταμέλεια και συγγνώμη – αν δεν αρέσει η υπάρχουσα συμφωνία (που δεν αρέσει ούτε στο ψόφιο κουνάβι). Ή, για να το πούμε αλλιώς: έχει αποδειχθεί εδώ και δυό χρόνια ότι παρά τις φαντασιώσεις μεγαλείου του Λονδίνου, η διαπραγμάτευση της συντεταγμένης εξόδου ήταν άνιση· και ότι ο δυνατός πόλος (η ε.ε.) είχε σαφώς περισσότερη ισχύ για να προστατέψει τα συμφέροντά του σε σχέση με τον αδύνατο (το Λονδίνο).
Όπως δεν υπήρχε ισορροπία δυνάμεων στην διαπραγμάτευση, έτσι και δεν υπάρχει περίπτωση για κάποια αλλαγή (στην συμφωνία) που να ταιριάζει με τα γούστα των άγγλων εθνικιστών brexiters. Όλοι ετοιμάζονται για τα μαλλιοκούβαρα, που μπορούν να αποφευχθούν είτε με νέο δημοψήφισμα, είτε με γονάτισμα των σκληρυρηνικών του βρετανικού μεγαλείου ώστε να αποδεχθούν αυτό που μισούν: την αδυναμία τους.
Μέσα στους επόμενους μήνες, με ή χωρίς αγγλική έξοδο απ’ την ε.ε., το σύμπαν θα έχει καταλάβει πόσα απίδια πιάνει ο σάκος του Λονδίνου – εν έτει 2019…