Παρασκευή 24 Νοέμβρη. … Ο Ratko Mladic και ο τότε πρόεδρος της «σερβικής δημοκρατίας» Radovan Karadzic ξεκίνησαν την φονική τους εκστρατεία το 1992. Κάτω απ’ τις διαταγές τους πολλοί και πολλές δολοφονήθηκαν, βιάστηκαν, βασανίστηκαν, διώχτηκαν απ’ τα σπίτια τους, κάηκαν ζωντανοί. Αυτά γίνονταν στην καρδιά της Ευρώπης, με τους θεσμούς της Ενωμένης Ευρώπης να είναι εδραιωμένοι και να προβάλλονται σαν κάτι που θα φέρει ελπίδα, ειρήνη και σταθερότητα για όλους.
… Κι όταν συνέβαιναν όλα αυτά αυτή η Ευρώπη δεν ήθελε να συγκρίνει την εκστρατεία θανάτου στη Βοσνία με τις μαζικές δολοφονίες των ναζί, ή να αποκαλέσει τις ιδέες των Mladic, Karadzic και άλλων φασιστικές. Αντίθετα προσπαθούσε να βρει τρόπους να διαπραγματευτεί με τους δολοφόνους, χρησιμοποιώντας ήπιες λέξεις για να περιγράψει αυτό που γινόταν στη Βοσνία, όπως «εθνική εκκαθάριση», «σύγκρουση» ή «εμφύλιος πόλεμος»…
… Στις 28 Μάη του 1992 τραυματίστηκα από βόμβα διασποράς στο σπίτι μου, στο Sarajevo. Εκείνη την ημέρα ο Mladic διέταξε τον στρατό του να βομβαρδίζει αδιάλειπτα την πόλη – «μέχρι να τρελλαθούν» είπε.
Δεν μας τρέλλανε, αλλά έφτιαξε έναν ανθεκτικό στο χρόνο κρατήρα στην καρδιά της Ευρώπης. Κανένας δεν τον σταμάτησε τότε, κανείς δεν τον φυλάκισε πριν από πολλά χρόνια, οπότε οι ιδέες του απλώθηκαν σαν πανούκλα, που ξεσπάει σε διάφορες περιστάσεις και στιγμές.
Μπορώ να ακούσω τον Mladic και τον Karadzic στα λόγια των ακροδεξιών πολιτικών στην Ευρώπη και σ’ όλο τον κόσμο σήμερα. Μπορώ να τους ακούσω στα όσα λένε όσοι δικαιολογούν τους πολέμους και τα εγκλήματα πολέμου. Μπορώ να τους ακούσω στους υποστηρικτές των κλειστών συνόρων και της «εθνικής ασφάλειας».
Σε αντίθεση με πολλούς στη σημερινή Ευρώπη, μπορώ να τους ακούσω και να τους αναγνωρίσω. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους, έχω λόγους να ανησυχώ.
(Nidzara Ahmetasevic, μια βόσνια, προχτές…)
Σε αντίθεση με κάθε εγκάθετο, επαγγελματία ή εθελοντή, τους ακούμε, τους βλέπουμε και τους αναγνωρίζουμε όλους αυτούς που, στα μέρη μας, έχουν το αίμα των βόσνιων ανδρών και γυναικών στα χέρια τους. Είναι αυτοί που κυβερνούν τώρα· αυτοί που κυβερνούσαν πριν και πιο πριν· αυτοί που θα κυβερνήσουν μετά. Είναι οι οπαδοί τους, όπως και οι οπαδοί όλων των υπόλοιπων, μικρών και μεγάλων κομμάτων και κομματιδίων. Είναι οι παπάδες, οι εφοπλιστές, οι πετρελαιάδες, οι λαθρέμποροι, οι δήμαρχοι, οι πανεπιστημιακοί, οι πράκτορες. Δεν υπήρξε άλλο κρατικό / κοινωνικό σύμπλεγμα σ’ όλο τον πρώτο κόσμο που να πεθύμησε, να φρόντισε, να στήριξε την σφαγή στη βοσνία τόσο μαζικά όσο το ελληνικό. Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο σύμπλεγμα που να είπε και να υιοθέτησε τόσα τερατώδη ψέμματα, για χάρη των «εθνικών σκοπών»· πολύ πριν τα «fake news» γίνουν μόδα. Δεν υπάρχει άλλο μέρος στον «πολιτισμένο κόσμο» όπου η ημερήσια διάταξη της «εθνικής ασφάλειας» στα ‘90s να λάτρεψε τόσο πολύ τον Mladic, τον Karadzic, τον Arkan, τον Μιλόσεβιτς και τόσους άλλους. Δεν υπάρχει άλλο μέρος στον πολιτισμένο κόσμο όπου τα βοθρολύματα να έγιναν η επίσημη κρατικά και καθολική κοινωνικά «γραμμή», πολύ πριν γίνουν κοινοβουλευτικό κόμμα.
Τους ξέρουμε, τους ακούμε, τους βλέπουμε… Ακόμα κι εκείνους που παθαίνουν καθυστερημένη φαγούρα για το που θα πήγαιναν οι οβίδες που θα αγόραζε το Ριάντ…
(φωτογραφία: εφ. «νέα» 16 Αυγούστου 1995 – από το anti-imp 6, ελληνοσερβική φιλία 1991 – 1995, η συμμετοχή του ελληνικου ιμπεριαλισμού στον «τρίτο βαλκανικό πόλεμο», εκδ. «αντισχολείο».)