Δευτέρα 23 Οκτώβρη. Στις 4 Οκτώβρη 12 αμερικάνοι πεζοναύτες ετοιμάζονταν να φύγουν απ’ το χωριό Tongo Tongo στον δυτικό νίγηρα. Είχαν μόλις τελειώσει την «εκπαίδευση» τοπικών ενόπλων – πάρτε όπως θέλετε αυτό με την «εκπαίδευση». Πάντως δεν έριχναν σε κουτάκια μπύρας…
Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν εκεί· σχεδόν κανείς δεν ήξερε ότι υπάρχει αμερικανικός στρατός στο νίγηρα, και κανείς δεν θα το μάθαινε. Αλλά έπεσαν σε ενέδρα ανταρτών. Τέσσερεις πεζοναύτες σκοτώθηκαν επί τόπου, άλλοι δύο τραυματίστηκαν. Θα πέθαιναν κι αυτοί στην έρημο αν δεν προσέτρεχε η γαλλική (πολεμική) αεροπορία να καλύψει την απομάκρυνση νεκρών και ζωντανών. Δεν μπόρεσαν να μαζέψουν έναν. Βρήκαν το πτώμα του μετά από δύο ημέρες: αυτό θεωρείται μεγάλη ντροπή για τον «καλύτερο στρατό στον κόσμο», που θάλεγε κι ένας φίλος του Alex – του – ηγέτη.
H Ουάσιγκτον και το αμερικανικό πεντάγωνο θα προτιμούσαν να μην ακουστεί το περιστατικό… Δεν πρόλαβαν. Την επόμενη μέρα το αφεντικό του νίγηρα, ο πρόεδρος Mahamadou Issoufou, “καταδίκασε” την επίθεση και ζήτησε “ενός λεπτού σιγή” για τα θύματά της. Την επόμενη, στις 6 Οκτώβρη, το χόντρυνε: κήρυξε τρίημερο εθνικό πένθος: μαζί με τους 4 αμερικάνους είχαν σκοτωθεί και 4 δικοί του. Το “τζίνι” είχε ξεφύγει απ’ το μπουκάλι: τώρα πια όλοι (όσοι ασχολούνται για τον έναν ή τον άλλο λόγο) έμαθαν με κάθε επισημότητα ότι ο αμερικανικός στρατός δρά (και) στο νίγηρα.
Ανάμεσα σ’ εκείνους που δεν ήξεραν ήταν τα αμερικανικά νομοθετικά σώματα. Έψαξαν τα χαρτιά τους: ποτέ δεν είχαν εγκρίνει την αποστολή στρατού με αποστολή μαχών στο νίγηρα. Στο “πως και γιατί” η απάντηση αποδείχθηκε εύκολη: η αμερικανική πολεμική εμπλοκή στην περιοχή εξελίχθηκε unofficial… Από τυπική άποψη αυτό είναι ένα κάποιο θεσμικό προβληματάκι. Ειδικά όταν υπάρχουν πτώματα. Γιατί πως προέκυψαν; Αν ο αμερικανικός στρατός κάνει (επίσημα) πόλεμο στο νίγηρα, τότε είναι δυσάρεστες απώλειες. Αν, πάλι, δεν κάνει, είναι “θύματα τρομοκρατίας”. Σχολαστικότητα; Ίσως. Αλλά κάποιος πρέπει να αποφασίσει για το αν θα υπάρξουν αντίποινα και τι είδους θα είναι αυτά…
Λίγο μετά την 11η Σεπτέμβρη του 2001, αμερικάνοι «εκπαιδευτές» πήγαν (και) στο νίγηρα για να «βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα» του τοπικού στρατού. Κάποιο θαύμα τους φώτισε… Φαίνεται πως είτε αυτή η «αποτελεσματικότητα» δεν βελτιώθηκε, είτε η Ουάσιγκτον (και μαζί της το Παρίσι) έκριναν ότι εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Απ’ το 2011 η αποστολή των αμερικανοκαραβανάδων άλλαξε, και έγινε πιο ενεργητική. Ο εκπρόσωπος της αμερικανικής «στρατιωτικής διοίκησης της αφρικής» Patrick Barnes παραδέχτηκε, μετά την αποκάλυψη των απωλειών, ότι στο νίγηρα βρίσκονται 800 αμερικάνοι, μεταξύ των οποίων και «κάποιοι των ειδικών δυνάμεων». Στην βόρεια πόλη της Agadez δήλωσε ο Barnes βρίσκονται μερικές εκατοντάδες προσωπικού της αεροπορίας και άλλοι, που βοηθούν στην επιτήρηση της πρωτεύουσας Niamey. Μόνο που η Agadez βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά απ’ την πρωτεύουσα. Οπότε ας το πούμε αλλιώς: η Agadez έχει μετατραπεί σε αμερικανική βάση στο νίγηρα. Κατά πάσα πιθανότητα όχι η μοναδική.
Το «πολιτικό τμήμα» της Ουάσιγκτον, δηλαδή το ψόφιο κουνάβι και η κυβέρνησή του, έκανε ό,τι μπορούσε για να καθυστερήσει την παραδοχή των απωλειών. Το άσπρο σπίτι τις ανακοίνωσε επίσημα μια μέρα πριν υποδεχτεί τον θαυμαστή του απ’ το ελλάντα Alex – τον – ψόφιο – κοριό. Εντελώς συμπτωματικό: η συνάντηση των δύο ηγετών μάλλον δεν είχε θέμα την «ειρήνη και σταθερότητα» στην υποσαχάρια αφρική. Λέμε «μάλλον» επειδή κανένας απ’ τους δύο δεν ξέρει που πέφτει η Σαχάρα – αυτό είναι το μόνο βέβαιο.
Εννοείται ότι η ενέδρα της 4ης Οκτώβρη αποδόθηκε στον isis. Υπάρχουν και «τζιχαντιστές» στην ευρύτερη περιοχή, αυτό είναι σίγουρο. Όχι μόνο τέτοιοι πάντως, κι αυτό είναι σίγουρο επίσης. Οπότε ένας ή δύο στρατοί κατοχής (αμερικανικός και γαλλικός) δύσκολα αντιμετωπίζονται με συμπάθεια απ’ τους ντόπιους, εκτός κι αν βγάζουν λεφτά. Ο απόστρατος αξιωματικός της αεροπορίας Ruly Atallah, τον οποίο πρόσφατα το ψόφιο κουνάβι προσέλαβε σα σύμβουλο για τα ζητήματα της αφρικής, παραδέχτηκε (μετά τα πτώματα) ότι ο νίγηρας «είναι δύσκολη περίπτωση για τον αμερικανικό στρατό»:
…Δεν έχουμε πολύ καλές πληροφορίες για τους κινδύνους ή για το πως αυτοί κλιμακώνονται, και οι πεζοναύτες μας δεν έχουν την υποστήριξη του τοπικού πληθυσμού… Πουτάνα Σαχάρα!!!
Ναι, λοιπόν, είναι αλήθεια: η υποστήριξη του ελληνικού βαθέος κράτους και του ψόφιου κοριού αυτοπροσώπως στον διαβολικό μεν αλλά για καλό σκοπό αμερικανικό ιμπεριαλισμό («πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική», you know) δεν φτάνει για παντού. (Αν, πάντως, η αναβάθμιση της βάσης της Σούδας βοηθάει, ευχαρίστως.)
Και οι Tuareg τραγουδάνε. Πάντα…