Slavery methods 2

Τρίτη 11 Δεκέμβρη. Ενώ οι εγκάθετοι (ή οι πολλοί περισσότεροι ηλίθιοι, θύματα των εντυπώσεων) συνεχίζουν να κουβεντιάζουν για τα «κίτρινα γιλέκα», για το «yesterday party», ο Macron προχώρησε στην άμεση εξαργύρωση του κατά κεφαλήν 100άρικου που θα δώσει απ’ τον επόμενο μήνα, κηρύσσοντας «κατάσταση έκτακτης οικονομικής και κοινωνικής ανάγκης». Ο πολεμικός χαρακτήρας αυτής της διακήρυξης δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί, ακόμα κι αν το περιεχόμενο είναι ασαφές προς το παρόν.

Πρώτον, επειδή «κατάσταση έκτακτης οικονομικής και κοινωνικής ανάγκης» και, μάλιστα, «καθ’ άπασαν την επικράτειαν», δεν μπορεί να κηρύξει κανένα μεμονωμένο αφεντικό. Μόνο το κόμμα της γενικής εκπροσώπησης των αφεντικών, το κράτος δηλαδή, μπορεί να το κάνει. Και δεύτερον, αυτή η «γενική κατάσταση οικονομικής και κοινωνικής έκτακτης ανάγκης» ταιριάζει σαν γάντι στις ανάγκες αναδιάρθρωσης του γαλλικού κεφάλαιου! Τα εξηγούσαμε περιληπτικά το προηγούμενο Σάββατο.

Γράψαμε για το μεγαΘέαμα της εθνικής ενότητας μέσω δημόσιας τάξης. Τώρα, χτες, ο Macron δήλωσε την προέκτασή της, σαν «έκτακτη ανάγκη». Ναι, το γαλλικό κράτος / κεφάλαιο (αλλά και το αγγλικό, και το αμερικανικό, και το ισραηλινό, και κάμποσα ακόμα «εθνικά κεφάλαια») βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, εξαιτίας της 4ης βιομηχανικής επαναστάσης που ήδη ξεδιπλωνέται παγκόσμια, και του εντεινόμενου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού.

Μην μας θυμίσει κανείς ότι «το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα»… Το ξέρουμε! Το κεφάλαιο σαν σχέση εκμετάλλευσης είναι πράγματι global. Όμως τα συγκεκριμένα κάθε φορά αφεντικά, όταν στριμώχνονται, κι όταν έχουν «έκτακτη ανάγκη» για «έκτακτη πειθαρχία» των εργατών, σηκώνουν τις εθνικές σημαίες τους, για να τυλίξουν αυτές τις «εθνικές» εργατικές τάξεις· για να τις επιστρατεύσουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. (Κι ας είναι «ανύπαρκτες» – τα αφεντικά ξέρουν! Μια πρόσφατη και γαλλική μορφή παραδειγματικής επίδειξης της ανυπαρξίας τους λέγεται «κίτρινα γιλέκα»: ο χρωματισμός αγανακτισμένος μικροαστισμός σα γεννήτρια εντυπώσεων… )

Η πολιτική απόσταση ανάμεσα στους κάθε είδους Macron και τους κάθε είδους Orban απ’ την άποψη των μεθόδων τους είναι υπαρκτή μεν, αλλά όχι τόσο μεγάλη όσο φαίνεται. Υπάρχει ένας κοινός πυρήνας. Ότι τα αφεντικά, ενόψει της όξυνσης του μεταξύ τους ανταγωνισμού, απαιτούν (και θα απαιτήσουν…) θυσίες. Δεν πρέπει όμως να λέγεται τόσο ωμά όσο συμβαίνει πραγματικά. Πρέπει να λέγεται κάπως σαν «η πατρίδα χρειάζεται θυσίες». Έναντι κάποιων ανταμοιβών, αντιπαροχών, επιβραβεύσεων… αλλοίμονο. Κι αυτό χρειάζεται σαν «υποκείμενο» το καπιταλιστικό κράτος· και σαν ιδεολογία / λειτουργία τον πατερναλισμό του.

Α λα 21ος αιώνας…

Έξαψη και εκτόνωση

Δευτέρα 10 Δεκέμβρη. Σε ένα (δύσκολο να βρεθεί πια) αναλυτικό κείμενο του 1974, που αφορούσε την εξέγερση ενάντια στην εργασία στις ηπα, ο συγγραφέας τεκμηριώνει αξιόπιστα το πως ήδη απ’ την δεκαετία του ’60 τα αμερικανικά αφεντικά ήταν σε θέση να οργανώνουν μεγάλης κλίμακας ελεγχόμενες απεργιακές εκτονώσεις της εργατικής αρνητικότητας… Αν στα ‘60s τα αμερικανικά (και όχι μόνο) αφεντικά ήταν σε θέση να ανοίγουν «τις βαλβίδες αποσυμπίεσης» προς όφελός τους (χέστηκαν πραγματικά μόνο με την ανάδυση της άγριας προλεταριακής αρνητικότητας με συναίσθηση του εαυτού της), τι νομίζετε ότι μπορούν να κάνουν σήμερα, και μάλιστα χωρίς το περιττό έξοδο της εξαγοράς συνδικαλιστών, με τον φτηνό και εύκολο τρόπο των mass social media – brain control; Νομίζετε ότι φοβούνται τα μπάχαλα;

Το όπλο τους, αυτό που κάνει τα πάντα απλά, είναι η ρηχότητα. Ρηχές σκέψεις, ρηχά αισθήματα, αποστροφή σε οποιοδήποτε διανοητικό έργο απαιτεί χρόνο και κόπο. Τυπική μικροαστική «ηθική»! Κάπως έτσι τα ακροδεξιά λαμόγια του συστήματος εμφανίζονται σαν «αντισυστημικά»: δέκα πιασάρικα συνθήματα και ο μικροαστός έχει βρει «το δίκιο» του!

Κάπως έτσι οι φασίστες κινούνται σαν το ψάρι στο νερό μέσα στην μικροαστική ρηχότητα των όποιων «κίτρινων» ή «πράσινων» αντιδράσεων. Η ανάλυση που λέει «έχουν δίκιο» (οι μικροαστοί) είναι ελεεινή. Πρακτικά υπονοεί ότι και οι φασίστες έχουν δίκιο. Είναι και παραπλανητική: οι παλαιστίνιοι έχουν δίκιο εδώ και 100 χρόνια, αλλά «τρομοκράτες» και «σεξιστές» τους αποκαλούν! Τι πάει να πει, τελικά, «έχω δίκιο»;

Το επιμέρους δίκιο των πρωτοκοσμικών γίνεται πανηγυρική επίδειξη της επιθετικής ιδιοτέλειας τους· κι αυτή, με τη σειρά της, γίνεται φάρσα όταν φτιάχνει «καταλόγους αιτημάτων» σαν αυτόν που εμφανίζεται απ’ την μεριά των άγνωστης προέλευσης εκπροσώπων των «κίτρινων γιλέκων»: ένα συνονθύλευμα κρατισμού, εθνικισμού, ελάχιστα κουκουλωμένου ρατσισμού – και «κοινωνικής πρόνοιας». Για να παρηγορούνται μ’ αυτήν την τελευταία οι «αριστεροί» και λοιποί – που έχουν χάσει τον μπούσουλα όχι τώρα αλλά εδώ και 3 δεκαετίες… Να νομίζουν οι φουκαράδες ότι έχουν περιθώριο για κάποια «σωστή παρέμβαση»…

Εννοείται: ούτε κουβέντα για τον γαλλικό στρατό στο Sahel…

Θα το πούμε, θα το ξαναπούμε: η κοινωνική λουμπενοποίηση, η υπαγωγή των συγκινήσεων στο κεφάλαιο και στις psyops του, οι tittytainment των «κοινωνικών αντιδράσεων», είναι δουλεμένες εδώ και δεκαετίες στα manual των αφεντικών.

Για να γεννούν τα χρήσιμα τέρατα.

Η γραμμή Μαζινό

Σάββατο 8 Δεκέμβρη. Το γαλλικό καθεστώς μάλλον έχει αιφνιδιαστεί· και ίσως να μην έχει εντελώς άδικο. Ετοιμάζεται σήμερα για «πόλεμο δημόσιας τάξης» (πράγμα που, ωστόσο, μπορεί να είναι απλά ένα εργαλείο psyop) αλλά οι ομοιότητες με την «πλατεία Maidan» (κι όχι, βέβαια, με τον Μάη του ’68!!) εκδηλώθηκαν ήδη πριν μια βδομάδα. Κι αυτό είναι ένα στοιχείο που η ασταμάτητη μηχανή δεν σκοπεύει να παραβλέψει…

Το συνηθισμένο είναι να αποδίδονται όλα τα δίκια στα κοινωνικά υποκείμενα… Με πλήρη αδιαφορία για την ιδεολογική και πολιτική τους σύνθεση… Εκ των υστέρων διάφοροι το έχουν εξίσου εύκολο να παριστάνουν τους έκπληκτους για το πως και που «δυνάμωσαν οι φασίστες»· πέφτουν απ’ τα σύννεφα καθ’ έξιν…

Δεν ενδιαφέρει ποτέ η κατάσταση του κεφάλαιου – του γαλλικού εν προκειμένω. Όποιος θα έκανε τον κόπο να αναζητήσει τα βασικά στοιχεία θα διαπίστωνε το πόσο πίσω βρίσκεται (σα γενικά μεγέθη…) ο γαλλικός καπιταλισμός απ’ τον βασικό και ομολογημένο ευρωπαίο ανταγωνιστή του, τον γερμανικό. Ενδεικτικά νούμερα, απ’ το 2017:

– το γερμανικό αεπ ήταν 3,7 τρις δολάρια (4ο στον κόσμο) έναντι 2,58 τρις του γαλλικού (6ο στον κόσμο)·

– το γερμανικό εμπορικό πλεόνασμα ήταν 281,267 δις δολάρια ενώ ο γαλλικός καπιταλισμός είχε εμπορικό έλλειμα 89,52 δις.

– το δημόσιο χρέος σαν ποσοστό επί του αεπ ήταν 63,9% για το Βερολίνο έναντι 98,5% για το Παρίσι·

– το μέσο κατα κεφαλήν αεπ ήταν 44.659 δολάρια για την γερμανία και 38.678 για την γαλλία·

– το γερμανικό κράτος είχε πλεόνασμα 38,4 δις ενώ το γαλλικό έλλειμα 67 δις·

– οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση (το 2014) ήταν 193,37 δις για το Βερολίνο (11,14% του προϋπολογισμού) έναντι 154,46 δις για το Παρίσι (9,66%)·

– οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία ήταν 353,22 δις (19,65% του προϋπολογισμού) για το γερμανικό κράτος έναντι 245,74 δις (15,69%) για το γαλλικό·

– οι «δαπάνες για την άμυνα» ήταν (2017) 45,14 δις δολάρια για το Βερολίνο (2,73% του προϋπολογισμού) έναντι 58,63 δις για το Παρίσι (4,01%)

– η καταμετρημένη ανεργία ήταν (Οκτώβρης 2018) 3,3% για τον γερμανικό καπιταλισμό και 8,9% για τον γαλλικό.

Αυτά (και άλλα παρόμοια) σκιαγραφούν την σχετική θέση του γαλλικού κράτους / κεφάλαιου έναντι του βασικού (ευρωπαίου) ανταγωνιστή του μέσα στο project europe. Κατά συνέπεια, αυτά δείχνουν την υλική βάση των «μέτρων» και των «πολιτικών» που είναι αναγκασμένη να εφαρμόσει οποιαδήποτε γαλλική κυβέρνηση· και όχι τα γούστα του κάθε Macron.

Για παράδειγμα, το μόνο μέγεθος στο οποίο το γαλλικό κράτος / κεφάλαιο υπερέχει του γερμανικού είναι οι «δαπάνες για την άμυνα»· τις οποίες ο Macron το περασμένο καλοκαίρι υποσχέθηκε να μεγαλώσει. Αυτό σχετίζεται άμεσα με τις ιμπεριαλιστικές κινήσεις (κατά κύριο λόγο στην υποσαχάρια Αφρική και, δευτερευόντως, στη μέση Ανατολή) του Παρισιού.

Ωστόσο, αν δεν κάνουμε λάθος, δεν έχει υπάρξει κανένα κίνημα που να απαιτεί την μείωση των «δαπανών για την άμυνα» (και την απόσυρση του γαλλικού στρατού απ’ όπου έχει απλωθεί…) υπέρ των «κοινωνικών δαπανών»! Δεν είναι ανεξήγητο. Υπέρ ή κατά του Macron ή της Le Pen, με «κίτρινα γιλέκα» ή «πράσινα σκουφιά», η κοινωνική βάση στη γαλλία παραμένει βαθιά εθνικιστική στην πολύ μεγάλη πλειοψηφία της· ακόμα κι αν αυτό πριονίζει, στην παρούσα ιστορική φάση, την καθημερινότητά της.

Παριστάνει ότι δεν ξέρει· ή ότι δεν μπορεί να μάθει…

Το σημείο βρασμού

Σάββατο 8 Δεκέμβρη. Μ’ αυτά τα δεδομένα το πρόβλημα του γαλλικού καθεστώτος (και του Macron, στο βαθμό που η πρωτοκοσμική εξουσία εξακολουθεί να προσωποποιείται) δεν είναι κατά τη γνώμη μας αυτά καθαυτά τα “κίτρινα γιλέκα”, ούτε καν η σημερινή πολύ-συγκέντρωση. Είναι, μάλλον, η αποκατάσταση κάποιου είδους “εθνικής ενότητας” ανθεκτικής σε διαδικασίες αναδιάρθρωσης. Δεν είναι καινούργιο…

Σ’ αυτό το ιστορικό σημείο το γαλλικό καθεστώς καταφεύγει σ’ ένα φασιστικής προέλευσης μεγαΘέαμα εθνικής ενότητας μέσω δημόσιας τάξης. Ο βούρκος των social media (οι απειλές για δολοφονίες…) βοηθάει· αν δεν έχουν κατασκευαστεί αυτά τα «υλικά» (οι κάθε είδους απειλές) επί τούτου…

Όμως οι επιδόσεις του γαλλικού κράτους σε προηγούμενες παραλλαγές του ίδιου έργου «εθνική ενότητα μέσω δημόσιας τάξης» (κωδικός «ισλαμική τρομοκρατία»…) έχουν φτιάξει ένα ανθρωποφάγο βιογραφικό, εδώ και δεκαετίες.

Υπάρχει, βέβαια, μια διαφορά τώρα: το ζητούμενο δεν είναι η σιωπή για τον στρατιωτικό έλεγχο κάποιων αποικιών (εντός ή εκτός εισαγωγικών) αλλά η ίδια η μητρόπολη σαν πεδίο συγκρούσεων, ακόμα και παραφοράς. Πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό… Το σημερινό θέαμα είναι ένα σκαλί πάνω σε σχέση με την μόνιμη «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» (έκτακτης νομοθεσίας) που ισχύει στη γαλλία (εναντίων των πάντα ύποπτων μαγκρεμπιανών)· στην οποία κατάσταση, και πάλι, κανένα κίνημα δεν εναντιώθηκε πειστικά…

Ελέγχει το βαθύ γαλλικό κράτος τους original φασιστικούς μηχανισμούς στο εσωτερικό του; Ή παίζει με την φωτιά;

(φωτογραφία: Οι μπάτσοι είναι γάλλοι – και οι μαθητές επίσης. Χτες. Αυτό δεν είναι «παραδειγματισμός»… Αυτό είναι εκτός ελέγχου. Το αν είναι σκόπιμα τέτοιο, δεν μπορούμε να το απαντήσουμε ακόμα…)

Η αλήθεια δεν κρύβεται!

Πέμπτη 29 Νοέμβρη. Η «θύρα 4» (των φίλων του παοκ) γ@@@@ την εθνική μπάλας (δική τους η γραφή…) επειδή (σύμφωνα με ανακοίνωσή τους) εκπροσωπεί «αυτούς … που βιάζουν τον ελληνικό αθλητισμό»… Πράγμα που σημαίνει ότι η θυρα 4 έχει σε μεγάλη εκτίμηση τον «ελληνικό αθλητισμό»… Ο αρχιτράγος της Σαλονίκης έμαθε από έναν φίλο του επιστήμονα ότι δεν υπάρχουν άλλοι πλανήτες… Πράγμα που σημαίνει ότι οι μαλάκες της nasa πάλι σκηνοθέτησαν στο holywood την προσεδάφιση του insight στον κόκκινο πλανήτη… Και κάμποσοι μαθητές / μαθήτριες στο βόρειο ελλαδιστάν βρήκαν ευκαιρία για “αγωνιστική κοπάνα” (τέτοια εποχή συνηθίζονται οι καταλήψεις…) απειλώντας να κατακτήσουν το μακεδονικό κράτος και τη νότια αλβανία… Πράγμα που σημαίνει ότι οι παλιοβουλευτές της βόρειας “ψευτο”μακεδονίας δεν θα προλάβουν να εγκρίνουν το ανοσιούργημα των Πρεσπών…

Χμμμμ…. Μία, δύο, τρεις, πολλές πραγματικότητες…

Μην δείχνετε την ομορφιά εκεί!

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Μα γιατί βάζετε όμορφες παλαιστίνιες στις αφίσες σας; ρωτάνε κάποιοι… Άλλοι με καλοπροαίρετη (αλλά αδικαιολόγητη) περιέργεια. Κι άλλοι εκ του πονηρού (μέχρι και για «σεξισμό» μας έχουν κατηγορήσει οι γελοίοι τσατσορούφιανοι…). Μήπως «πουλάμε» κάποιο προϊόν που λέγεται «παλαιστινιακή αντίσταση», σε «ωραία συσκευασία»;

Στα σάπια μυαλά, που τα έχει διαλύσει το Θέαμα, όλα είναι εμπόριο και διαφήμιση. Αυτά τα μυαλά δεν μπορούν και δεν πρόκειται ποτέ να καταλάβουν οτιδήποτε άλλο, ό,τι κι αν κάνουμε, ό,τι κι αν πούμε. Είναι τα μυαλά που το μόνο που τα απασχολεί είναι “κάπως να πλασσάρω τον Εαυτό μου”.

Απ’ την εντελώς αντίθετη μεριά πόσο να αντέξουν κάποιοι έντιμοι και – τεράστια διαφορά – «απ’ έξω» απ’ τον θάνατο, το σακάτεμα, την βία κατά των Άλλων, πόσο ν’ αντέξουν λοιπόν να προβάλουν αυτόν ακριβώς το θάνατο; Και γιατί θα έπρεπε να δείχνουμε μοναχά την ασκήμια και τον πόνο που επιβάλει η κατοχή και το απαρτχάιντ και όχι την ομορφιά της ζωής που αντιστέκεται;

Θα έπρεπε να είναι κακομοίρηδες οι παλαιστίνιοι και οι παλαιστίνιες – για να δικαιολογηθεί το μόνο συναίσθημα που οι πρωτοκοσμικοί επιτρέπουν στον εαυτό τους για εκείνους κι εκείνες που θεωρούν «κατώτερους»: η λύπηση. Θα έπρεπε όλες οι παλαιστίνιες, απ’ την ώρα που γεννιούνται μέχρι την ώρα που πεθαίνουν, να είναι σαν γριές (μόνο οι πρωτοκοσμικές επιτρέπεται να φροντίζουν τις εαυτές τους…), και γεμάτες σημάδια απ’ το “ξύλο που τρώνε”! Μα δεν δέρνουν οι παλαιστίνιοι τις γυναίκες; Ούτε οι μουσουλμάνοι; Λένε ψέμματα τα φερέφωνα;

Και γιατί δεν δείχνουμε την ουρά που έχουν όλοι οι μουσουλμάνοι και οι μουσουλμάνες; Δηλαδή ψέμματα λένε οι φασίστες, απ’ το Τελ Αβίβ μέχρι τον “αδελφό” Μλάντιτς, ότι “αυτοί είναι ζώα”;

Ναι, όλοι οι ενδιαφερόμενοι πάρτε το χαμπάρι! Δεν θα πάψουμε να πολεμάμε κάθε είδους φασισμό και ρατσισμό, φανερό ή κρυφό, πληρωμένο ή “αυθόρμητο”, modern ή postmodern. Θα δείχνουμε όπως και όποτε μπορούμε την ομορφιά που ανθεί εκεί που “επιτρέπεται” μόνο ο θάνατος, όχι μόνο στην Παλαιστίνη, αλλά παντού στον πλανήτη.

Και ναι, έξω απ’ τα δόντια, επειδή κάποιοι θα το αποθηκεύσουν: όσο και να σας χαλάει, κουφάλες νεκρόφιλοι, τις βεβαιότητες και τα χρεωκοπημένα σας καπρίτσια, στην Παλαιστίνη, στη συρία, στην τουρκία, στο ιράκ, στο ιράν, στην αίγυπτο, στην αλγερία, στη ζενεγάλη, στη μοζαμβίκη, στην αίγυπτο, και παντού σ’ αυτόν τον γαμημένο πλανήτη, όλες και όλοι, γυναίκες και άντρες, παιδιά και γέροι, ομορφαίνουν σε βαθμό απίστευτο όταν ξεσηκώνονται στ’ αλήθεια, χωρίς καβάτζες, με της καρδιάς τους το πύρωμα. Ομορφαίνουν με τον πιο αυθεντικό τρόπο που υπάρχει: λάμπουν!

Αυτήν την αυθεντική λάμψη, τα βλέμματα που είναι μαχαίρια, τα πρόσωπα που μιλάνε κι όταν σωπαίνουν, τα χέρια που χορεύουν ακόμα κι όταν είναι ακίνητα, δεν θα τα δείτε και δεν θα τα μάθετε ποτέ καραγκιόζηδες! Κρατείστε σφικτά τις ανομολόγητες απελπισίες σας αφού στερέψατε από αίμα και παλμούς. Και τραβάτε να ψοφήσετε αλλού.

Μόνο στις κοινωνίες των συμβιβασμών, της εσωτερικευμένης μιζέριας, των “ψυχολογικών προβλημάτων” και των ανομολόγητων βουλιαγμάτων, μόνο εδώ σαν ομορφιά πλασσάρεται το πλαστικό, το ψέμα, η ποζεριά. Κι αυτήν, όχι, ποτέ δεν θα την προβάλουμε. Ούτε θα υιοθετήσουμε τον ρατσισμό των ιερέων και των πιστών της.

Μια επανάληψη, λοιπόν – αν μας την επιτρέπετε… Marwan Makhoul, Tamer Νafar, Terez Sliman…

Και, επιπλέον, μια μπαλάντα για μια μέρα βροχερή, κάπου εκεί, κάπου εδώ:

 

 

Ένας σαφής ορισμός

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Οι πτωματολάγνοι στη μέση της (προχτεσινής) φωτογραφίας κουβαλάνε ένα κουτί που έχει μέσα (έτσι λένε…) το κεφάλι ενός πτώματος. Όχι, δεν είναι του Khashoggi! Οι άλλοι στα δεξιά δίνουν μορφή σ’ αυτό που διάφοροι κανάγιες προσπαθούν να πουλήσουν σαν «χωρισμό κράτους εκκλησίας», «κρατική θρησκευτική ουδετερότητα», κλπ. Δεν είναι σαφής ο ορισμός του πράγματος;

Κανονικά δεν θα χρώσταγαν τίποτα τα φαντάρια. Η απόδοση τιμών σε κομματιασμένα ιερά “σκηνώματα” είναι κουλτούρα πολύ σκληροπυρηνικών φονταμενταλιστικών θρησκευτικών καθεστώτων.

Αλλά το ελληνικό είναι ένα απ’ αυτά. Τι είναι που δεν καταλαβαίνεις; Τι πάει να πει «κάρα»;

Τι δεν μπορείς να καταλάβεις; Ότι μια θρησκεία που έχει σαν top σύμβολο ένα όργανο βασανιστηρίων (τον “σταυρό”) δεν μπορεί παρά να είναι μια θρησκεία μίσους και κανιβαλισμού; Δεν μπορείς να καταλάβεις ότι αυτοί οι τύποι έχουν στήσει βιομηχανία εμπορίου κεφαλιών, χεριών, ποδιών, δακτύλων – ό,τι μπορούν τέλος πάντων;

(Μήπως, κατά βάθος, δεν καταλαβαίνεις επειδή είσαι λιγάκι “πιστός”;)

All these robots…

Κυριακή 25 Νοέμβρη. Θυμάστε τα tamagotchi; Θυμάστε την second life (αλλά και όλα τα videogames «ρόλων»); Έχετε υπόψη σας την Alexa ή την Siri;

Μπορεί ναι, μπορεί όχι. Όμως το «όχι» δεν σημαίνει ότι αυτά (τα tamagotchi, τα avatars των second lifes, οι Alexa και οι Siri) δεν υπάρχουν – ήδη σε πολλά εκατομύρια (ανθρώπινες ζωές) με διαρκή αυξητική τάση… (Εκτός αν είστε οπαδοί των «εναλλακτικών πραγματικοτήτων», της ιδέας δηλαδή ότι «η πραγματικότητα είναι όπως νομίζω ότι είναι»…)

Δείτε, αν έχετε χρόνο και όρεξη, το πιο κάτω. Πρόκειται για διαφημιστικό του ρομποτικού σκύλου της ιαπωνικής sony- με το όνομα Aido.

Είναι πιθανό ότι δεν σας γεμίσει το μάτι, ειδικά αν έχετε ήδη pet. Ωστόσο ο Aido έχει μερικά ακαταμάχητα προσόντα… Δεν χρειάζεται ούτε τάισμα ούτε γιατρούς (μπορεί να χρειαστεί όμως μηχανικό επισκευής!) πράγμα που σημαίνει ότι τα σχεδόν 3000 δολάρια (τιμή usa) του κόστους αγοράς καλύπτονται πολύ γρήγορα. Ύστερα δεν απαιτεί βόλτες και, το ακόμα σημαντικότερο, δεν χρειάζεται να μαζεύετε τα σκατά του (πράγμα που κανείς δεν το κάνει με χαρά!…). Σα να λέμε είναι ιδανική «παρουσία» για διαμερίσματα (κουτά ή «έξυπνα»…) Τελευταίο; Αν τον βαρεθείτε απλά του βγάζετε τις μπαταρίες και τον αφήνετε σ’ ένα ράφι.

Κι ακόμα θα απορρίπτατε τον Aido… σαν ενήλικες… Αν, όμως, είσασταν παιδιά 4, 5 ή 8 χρονών; Δεν θα συμπαθούσατε αυτό το κατοικίδιο ρομπότ, που σε κάθε αναβαθμισμένη ετήσια έκδοσή του μπορεί να κάνει (ή να «καταλαβαίνει») περισσότερα; Δεν είναι μια καλή παρέα / παιχνίδι; Αν άρχιζε να μιλάει (εκτός απ’ το να γαυγίζει);

Υπάρχει όμως κάτι επιπλέον, που θα ανέβαζε τις μετοχές του Aido (ή οποιουδήποτε άλλου, παρόμοιου, ρομποτικού pet) μεταξύ ενηλίκων: η δυνατότητα της «διασταύρωσής» του με τις «οικιακές βοηθούς» τύπου Alexa ή Siri. Ένα κινητό κέντρο ελέγχου των οικιακών μηχανών και αισθητήρων σε συνθήκες smart home / internet of things – και, κατά συνέπεια, ένας εν δυνάμει φύλακας τόσο του σπιτιού όσο και των παιδιών σ’ αυτό…

Μήπως το ξανασκέφτεσθε; Κι αν «όχι» σαν αγοραστές / «αφεντικά» του Aido, μήπως θα έπρεπε να σκεφτούμε την περίπτωση σαν τμήμα της «4ης βιομηχανικής επανάστασης» – μιας κι έχει αρχίσει να πουλιέται και στα μέρη μας σαν hype;

Μηχανική (καπιταλιστική) αναδιάρθρωση σε κλίμακα σπιτιού

Κυριακή 25 Νοέμβρη. Αφενός οι λεγόμενες «έξυπνες» και αφετέρου οι ρομποτικές εφαρμογές (προφανώς και ο συνδυασμός τους) καθημερινής, οικιακής χρήσης, είναι μια ήδη τεράστια και παγκόσμια ανερχόμενη αγορά. Δεν θα αργήσει να φτάσει, κανονικότατα, και στα μέρη μας (κατ’ αρχήν στα πιο φραγκάτα «νοικοκυριά»…) καθώς σερβίρεται σαν η απάντηση στα πάντα. Από θέματα «ευκολίας» (να ανάβεις τα φώτα ή να κλείνεις τα ρολά από οπουδήποτε στο σπίτι) μέχρι θέματα «ασφάλειας» (να βλέπεις τον διαρρήκτη live…). Από ζητήματα «διεπαφής» μεταξύ οικιακού χώρου και σύμπαντος (το ψυγείο σου κάνει μόνο του την παραγγελία στο σούπερ μάρκετ της περιοχής με βάση τις ελλείψεις σε κωδικούς, τις οποίες αναγνωρίζει μόνο του· εσύ περνάς και απλά πληρώνεις και παραλαμβάνεις, οπότε κερδίζεις χρόνο… ή ανάβεις τον θερμοσίφωνα απ’ την δουλειά, για να είναι ζεστό το νερό μόλις μπεις στο σπίτι…) μέχρι ζητήματα «ατμόσφαιρας» (τα φώτα και τα air condition προσαρμόζονται και στην ψυχολογική σου διάθεση…).

Άσχετα, πάντως, απ’ το πως ακριβώς λανσάρεται, η καθολική μηχανοποίηση του οίκου θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν το τελευταίο, το πιο πρόσφατο βήμα μιας διαδικασίας που ξεκίνησε τις αρχές του 20ου αιώνα. Με τα ηλεκτρικά ψυγεία, τα ηλεκτρικά σίδερα και τα ηλεκτρικά πλυντήρια. Από τότε, και με αφετηρία το ηλεκτρικό δίκτυο, ως τώρα, με την μεσολάβηση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, και μετά των οικιακής χρήσης pcs και των “smart phones», η δικτύωση της καθημερινής ζωής φέρνει, κατά κύματα, ριζοσπαστικές αλλαγές σ’ αυτήν την “καθημερινή ζωή”. Που σπάνια γίνονται αντιληπτές στο σύνολό τους. Στην πράξη εννοούνται (και υιοθετούνται) μόνο απ’ την πλευρά της “ευκολίας”. Της “διευκόλυνσης”.

Αυτή η πλευρά είναι αναμφισβήτητη… Υπάρχει όμως και η πίσω πλευρά αυτής της διαδικασίας όλο και πυκνότερης και πιο διευρυμένης δικτύωσης της καθημερινής ζωής. Αυτή η ζωή υπόκειται, πλέον, σε όλο και πιο κεντρικούς και κεντρικά ελεγχόμενους μηχανισμούς (από θεσμούς ως το υλικό, μηχανικό τους hardware) που έχουν χαρακτηριστικά εντελώς διαφορετικά απ’ τις «ευκολίες» που εμφανίζονται στην μικρο-κλίμακα της απόληξης των (όποιων) δικτύων. Αυτή η συγκέντρωση είναι συγκέντρωση κεφαλαίου. Μπορεί να γίνεται ευκολότερη αλλά σταδιακά χάνει την αυτοτέλειά της αυτή η «δικτυωμένη» καθημερινή ζωή. Υπάγεται, όλο και πιο κατηγορηματικά, στο “συγκεντρωμένο κεφάλαιο”. Θα έλεγε κανείς ότι “κατά βάθος” αυτή η συγκέντρωση (και ό,τι αυτή σημαίνει) είναι που διευκολύνεται…

Δείτε, σαν άσκηση σκέψης, το πιο απλό: το ηλεκτρικό δίκτυο. Χωρίς δεύτερη κουβέντα οποιοδήποτε ενδεχόμενο μακρυάς (ας πούμε για 1 ή 2 χρόνια) εξαφάνισης του ηλεκτρισμού σε μια μεγάλη περιοχή, οσονδήποτε αναπτυγμένη καπιταλιστικά, θα οδηγούσε σε έκρηξη βίας· έως και κανιβαλισμό. Συνεπώς η «ασφάλεια του κέντρου» του δικτύου, είτε με την έννοια της διαρκούς παραγωγής ρεύματος είτε με την έννοια της διαφύλαξής του από κακόβουλες επιθέσεις είναι στρατηγικό ζήτημα. Ένα στρατηγικό ζήτημα υψηλότατου κόστους. Το οποίο μεταφέρεται στους «δικτυωμένους», όλους εμάς δηλαδή, όχι μόνο και όχι τόσο με την μορφή του λογαριασμού ρεύματος αλλά, κυρίως, με άλλες μορφές. Για παράδειγμα πως θα δουλεύουν διαρκώς τα ηλεκτροπαραγωγά κέντρα (με την τωρινή βασική τεχνολογία) χωρίς διαρκή τροφοδοσία σε φτηνό πετρέλαιο; Συνεπώς η προστασία του κέντρου του ηλεκτρικού δικτύου απαιτεί χούντες (φιλικές προς εμάς) εκεί που εξορύσσεται το πετρέλαιο. Και, φυσικά, οφείλουμε να ανταποδίδουμε αυτήν την φιλία… με όποιον τρόπο μας ζητηθεί.

Προφανώς το παράδειγμα είναι τετριμένο: είναι μεγάλο μέρος της ιστορίας του 20ου αιώνα. Δείχνει όμως το «πρότυπο», το «μοντέλο», το «παράδειγμα» και του καινούργιου κύματος μηχανοποίησης / δικτύωσης, ψηφιακής αυτή τη φορά: τα «κέντρα» που θα εξασφαλίζουν τις ψηφιακές «ευκολίες» καινούργιου είδους, θα γίνουν παντοδύναμα σε ότι αφορά τους όρους λειτουργίας τους.

Ο ρομποτικός σκύλος Aido είναι ένα χοντροκομμένο αστείο μπροστά στην ανάδυση των νέων κέντρων ελέγχου (και όχι μόνο με την έννοια της επιτήρησης) των νέων «ευκολιών».

All these lonely people…

Κυριακή 25 Νοέμβρη. Παρά την εντυπωσιακότητά του, αστείο θα μπορούσε να θεωρηθεί κι αυτό: τα ολογράμματα συντροφιάς:

Αν δεν το καταλάβατε: το φαινόμενο μέσα στην σαν καφετέρια μηχανή που διεκδικεί θέση πλάσματος είναι ολόγραμμα, σε συνδυασμό με «τεχνητή νοημοσύνη» (και ψηφιακές επικοινωνίες). Η κατασκευάστρια gatebox είναι μια ιαπωνική start up. Με δεδομένο ότι οι ιάπωνες (και ευρύτερα οι ασιάτες;) είναι, λόγω θρησκευτικής καταγωγής, κατά κάποιον τρόπο «ανιμιστές», είναι εύλογη η ευκολία με την οποία αναγνωρίζουν «ψυχή» σε μηχανικά φαινόμενα και λειτουργίες.

Όμως θα παραήταν απλό το να ησυχάσει κανείς λέγοντας «αυτά συμβαίνουν στην ιαπωνία». Γιατί η σύγχρονη μοναξιά ή/και η αναζήτηση «ταυτότητας» μπορεί να έχουν μεγάλη αγορά στην ιαπωνία, αλλά δεν είναι γιαπωνέζικες ιδιαιτερότητες. Παρά την προσπάθεια να παρουσιαστούν σαν «ιαπωνισμός»:

Ούτε τα tamagotchi, ούτε – πολύ περισσότερο – οι ψηφιακές περσόνες, τα avatars και το ψηφιακό gaming έμειναν περιορισμένα στην ιαπωνική ή την ασιατική αγορά. Και η αιτία δεν βρίσκεται – όπως πάντα υποστηρίζουν οι κοινωνιολόγοι των «βιομηχανικών επαναστάσεων» – στο ότι, τελικά, οι μηχανικές μεσολαβήσεις και αναπαραστάσεις «καλύπτουν ανθρώπινες ανάγκες». Αλλά στο ότι οι ειδικοί τους τις επεξεργάζονται και τις μετασχηματίζουν, διαμορφώνοντάς τες σε (συχνά ευφάνταστες…) μορφές κατάλληλες για καπιταλιστική αξιοποίηση – συμπεριλαμβανομένης, πάντα, της μέσω διαφήμισης δημιουργίας της ανάλογης επιθυμίας.

Τα ολογραμματικά φαινόμενα οικιακής, καθημερινής χρήσης (όπως και εκείνα που θα εφευρεθούν για δημόσια χρήση, κατ’ αρχήν διαφήμισης…) έχουν, πράγματι, μια εν δυνάμει μεγάλη αγορά. Και είναι σε θέση να κάνουν γρήγορα τις σημερινές, σαν βάζα «οικιακές βοηθούς» τύπου Alexa ή Siri, να μοιάζουν με αρχαιολογία· αν και στην πράξη θα σερβίρουν την “τεχνητή νοημοσύνη” τους σε μια πιο “ζεστή” μορφή.

Αυτή η εξέλιξη έχει ήδη όνομα: “επαυξημένη (ή υβριδική) πραγματικότητα”. Η πειστική (“πειστικότητα” υπό τις κατάλληλες παραδοχές φυσικά…) τρισδιάσταση ψηφιακή “φωτεινή” αναπαράσταση σε πραγματικούς, “φυσικούς” χωροχρόνους, διεκδικεί ήδη την θέση εκείνων που άλλοτε λέγονταν ζωντανά πλάσματα. Κι αυτό θα εντείνει δυναμικά εκείνο που ήδη συμβαίνει: την ριζική αναδιάρθρωση του (ανθρώπινου) συναισθηματισμού / ψυχισμού. Αλλά και της (ανθρώπινης) νόησης.

Ριζική αναδιάρθρωση; Κάποιοι θα έλεγαν αλλοτρίωση. Όμως η αλλοτρίωση δεν είναι κάτι που “θα” συμβεί. Είναι κάτι που συμβαίνει ήδη! Τα smart phones και τα social nets είναι κιόλας αναντικατάστατοι μηχανικοί «φίλοι»!! Και έγιναν τέτοιοι σε λιγότερο από μια δεκαπενταετία…

Προσέξτε, ωστόσο: βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή.