Του έλληνος ο τράχηλος…

Παρασκευή 8 Μάρτη. O γερμανός σοσιαλδημοκράτης / τεχνοκράτης Horst Reichenbach διορίστηκε επικεφαλής αυτής της «μικτής ευρώπης»· και εύλογα έγινε ο νο 3 εθνικός εχθρός των ελλήνων, μετά την Μέρκελ και τον Σόιμπλε. Εννοείται σαν «κατοχικός» κλπ κλπ.

Αι ημέτεραι δυνάμεις μαχόμεναι του πατρώου εδάφους δεν μπορούσαν να «φτάσουν» την Μέρκελ και τον Σόιμπλε. «Έφτασαν» όμως τον Reichenbach: στις 15 Μάη του 2012 άγνωστοι (με την υπογραφή “οι φίλοι του Λουκάνικου”…) έκαψαν το αυτοκίνητο της συζύγου του στο Potsdam, και πέταξαν μπογιές στο σπίτι. Για λόγους προφανείς (τα άθλια υποκείμενα «γερμανοί»!) ο εμπρησμός θεωρήθηκε τρομοκρατική ενέργεια… Ενώ ήταν, απλά, message in a bottle… Μιας και ο Reichenbach ούτε δάνεια έδινε ούτε προγράμματα δομικής προσαρμογής επέβλεπε, η “προειδοποίηση” ήταν σαφής: Κάτω τα χέρια απ’ την ελληνική δημόσια διοίκηση! Μια χαρά είναι!!! Ουστ κωλοευρωπαίοι!!!

Είναι βέβαιο ότι εκτός απ’ τους δραστήριους “φίλους του Λουκάνικου” και η μεγάλη πλειοψηφία των ελλήνων δημόσιων υπαλλήλων, μαζί με όλα τα κόμματα εξουσίας (τα κόμματά τους σε κάθε περίπτωση…) αντιμετώπισαν την “μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης στην ελλάδα” όχι απλά σαν θανάσιμη απειλή αλλά σαν εθνική προσβολή χωρίς προηγούμενο! Τι είναι όλοι αυτοί οι φινλανδοί, οι σουηδοί, οι ολλανδοί, οι γάλλοι και οι γερμανοί που ήρθαν να μας πουν πως οργανώνονται οι δημόσιες υπηρεσίες; Όταν κτίζαμε Παρθενώνες αυτοί ήταν στα δέντρα!

Σε τέτοιους “αντικατοχικούς αγώνες”, όταν δεν είναι εφικτή μια κατά μέτωπο μάχη με προοπτικές νίκης, υπάρχει κι άλλο μονοπάτι: το αντάρτικο. To αντάρτικο (υπέρ του πολιτικού προσοδισμού, του παρακράτους και της καταστολής, υπέρ δηλαδή του μόνου υπαρκτού ελληνικού κράτους) εκτός απ’ τα προφανή πλεονεκτήματά του (π.χ.: μπορεί να σύρει τον εχθρό σε μακρόχρονη και αδιέξοδη «τριβή») είχε κι αυτό: τα τότε (2012, 2013, 2014) κυβερνητικά κόμματα, που συμμερίζονταν απόλυτα τις ανησυχίες του λαού, δεν ήταν υποχρεωμένα να δηλώνουν δημόσια την «αντίστασή» τους. Μπορούσαν ντροπαλά – ντροπαλά να το παίζουν «φιλικά» προς την «μικτή ευρώπης»…

Αποκαΐδια…

Παρασκευή 8 Μάρτη. Αντίθετα, το αντιπολιτευτικό ροζ “τσούρμο” (σύμφωνα με τον Gianis, εκ των υστέρων…) που ετοιμαζόταν ήδη για υπουργικούς μισθούς, μπορούσε να εκδηλωθεί. Τρεις βδομάδες μετά την προειδοποίηση των «φίλων του Λουκάνικου», στις 7 Ιούνη 2012, ο εξοχότατος Τσίπρας δήλωσε ότι «δεν χρειάζεται task force…». Είχε δίκιο αφού είχε το μαγικό ραβδί: αξιοκρατία!

Πες τα χρυσόστομε!!! Αξιοκρατία: τα δικά μας (άξια) παιδιά!

Έπρεπε, όμως, το δημοσιο-υπαλληλικό αντάρτικο να συνεχιστεί ώσπου νάρθει η ελπίδα. Και ήρθε. Νωρίς νωρίς, στις 14 Απρίλη του 2015, στη σκιά της εποποιίας που βρισκόταν σε εξέλιξη υπό τον Γιάνη προκειμένου να γονατίσει η ευρωζώνη ώστε να «μας παρακαλάει για να μας δανείσει» (όπως το είχε προβλέψει έγκαιρα και σωστά ο σοφός τενεκεδένιος και οι σοφότεροι καθοδηγητές του), η task force for greece απαλλάχτηκε απ’ τα καθήκοντά της… «Κούνισε μαντήλι» όπως θριαμβολόγησε τότε η καθεστωτική «εφημερίδα των συντακτών». Και κανείς δεν σκέφτηκε ότι το μαντήλι μπορεί να χρειαστεί…

Όπως το ξεκαθάρισε με αποφασιστικότητα ο τότε «υπουργός εσωτερικών και διοικητικής ανασυγκρότησης» Νίκος Βούτσης ανακοινώνοντας την απόλυση της «μικτής ευρώπης», αυτά τα ζητήματα είναι πολιτικά. Που σήμαινε, στην αργκώ της εξουσίας: “σιγά μην δεν ξέρουμε εμείς τι θα κάνουμε με την δημόσια διοίκηση. Αξιοκρατία ρεεεε!”

Προφανώς και ήξεραν. Όλο το πόπολο ήξερε και ξέρει: αργά αλλά σταθερά τα «πολιτικά ζητήματα» (για την «διοικητική ανασυγκρότηση» του ελλαδιστάν…) προχώρησαν τον δρόμο τους, απαλλαγμένα απ’ τον τεχνοκρατισμό των τρισκατάρατων ευρωπαίων, που δεν ξέρουν τι τους γίνεται.

Τα πράγματα κύλισαν όπως έπρεπε να κυλίσουν: γνήσια ελληνικά και απελευθερωμένα απ’ τον ευρωπαϊκό ζυγό…. Σ’ όλη την ιστορία του ελληνικού κράτους το «περί τίνος πρόκειται» γι’ αυτό το κράτος κι αυτή την δημόσια διοίκηση δεν φαίνεται καθαρά στις ρουτίνες τους. Σ’ αυτές άλλοι στενάζουν κι άλλοι βελάζουν, αλλά η μπίλια κυλάει. Το πράγμα ξεκαθαρίζει ολόλαμπρα στις περιπτώσεις έκτακτης κοινωνικής ανάγκης. Ακόμα κι όταν είναι μικρής, ελάχιστης κλίμακας – πόσο μάλλον αν η ανάγκη είναι μεγάλη. Και δεν έχουν υπάρξει καθόλου λίγα τέτοια αποκαλυπτήρια. Ευτυχώς ακόμα περισσότερο είναι το χώμα (με την ιδεο-πολιτική έννοια…) που τα σκεπάζει γρήγορα.

Η 23η Ιουλίου του 2018, ο κόσμος που κάηκε ζωντανός σε ξηρά και θάλασσα, δεν ήταν το Βατερλώ της ελληνικής δημόσιας διοίκησης… Ήταν το Αούστερλιτς της!! Δεν ήταν, απλά, το «απαύγασμα των χρόνιων παθογενιών»… Το να πετυχαίνεις μέσα σε λίγες ώρες τους περισσότερους νεκρούς από φωτιά στην ευρώπη εδώ και έναν αιώνα, και το δεύτερο σκορ καμμένων σ’ όλον τον πλανήτη και πάλι εδώ και ένα αιώνα, θέλει μεγάλη προσπάθεια και κόπο. Ήταν, κι αυτό θα έπρεπε να αναγνωριστεί (αλλά με τόση ατιμία αποκλείεται) το μεταπολεμικό («αντι-μνημονιακό»…) κατόρθωμα της πετυχημένης απώθησης της πιο πρόσφατης επίθεσης των εχθρών του έθνους, εκείνων των γελοίων που υπέβλεψαν το υπαρκτό ελληνικό κράτος νομίζοντας ότι μπορούν να το φτιάξουν αλλιώς· αλλά δεν ήξεραν με ποιους έχουν να κάνουν! Γατάκια! Ήταν τα ρέστα του εθνικού έπους, ο θρίαμβος του ελληνικού λαού και των διακομματικά φωτισμένων, γενναίων, πανέξυπνων, πουλιαστοαεραπιάνω εκπροσώπων του!

Για να το πούμε πολιτικοποιητικά: ο «στρατηγός άνεμος» πήρε μια μικρή φωτιά από ένα ι.χ. σ’ ένα δρόμο του Πότσδαμ, και την έφερε μετά από 6 χρόνια σ’ ένα παραθεριστικό κέντρο της Αττικής…. Κάποιος τρίτος θα έλεγε «πολύ πετυχημένος ο στρατηγός». Πώς να τον παρασημοφορήσεις όμως που δεν κάθεται;

Δεν μπορούμε να διανοηθούμε κανέναν να αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη γι’ αυτό το ελληνικό, αυθεντικά κρατικό Αούστερλιτς. Αλλά, απ’ την άλλη μεριά, δεν υπάρχει κάποια άλλη πολιτική ευθύνη να αναληφθεί… Οτιδήποτε άλλο είναι τα μυξοκλαψουρίσματα της εξουσίας. Τα τόσο αγαπημένα…

Ας μείνει, λοιπόν, κι αυτή στην ορφάνια που βολεύει το λαό, ακόμα και πάνω απ’ τους τάφους… Δεν είναι η πρώτη φορά. Ούτε η τελευταία.

American millennials

Πέμπτη 7 Μάρτη. Θα το περιμένατε για το ελλαδιστάν… Αλλά για το ψοφιοκουναβιστάν; Και όμως:

… Προσπαθήστε για μια στιγμή να μη σας κατακλύσει το αίσθημα της πίκρας, και σκεφτείτε πόσο ανελέητα είναι τα οικονομικά σας όταν αγωνίζεσθε να τα φέρετε βόλτα σε αυτή τη χώρα σήμερα. Οι μισθοί είναι στάσιμοι, ενώ το κόστος των ακινήτων, της περίθαλψης και της φροντίδας για τα παιδιά έχει εξακοντιστεί. Όπως αναφέρεται στα πορίσματα πρόσφατης οικονομικής ανάλυσης, “για τους Αμερικάνους που είναι κάτω των 40 ετών ο 21ος αιώνας μοιάζει με μια μακράς διαρκείας ύψεση”.

Σύμφωνα με έκθεση του 2018 … περισσότεροι απ’ τους μισούς Αμερικανούς (53%) ηλικίας 21 – 37 ετών έχουν δεχτεί κάποιο είδος οικονομικής αρωγής από γονείς, κηδεμόνες ή συγγενείς από τότε που έγιναν 21 ετών. Αυτό μπορεί να σημαίνει την πληρωμή του κινητού τηλεφώνου (41%), τα ψώνια του σούπερ μάρκετ και τους λογαριασμούς φυσικού αερίου (32%), το ενοίκιο (40%) ή την ασφάλεια ζωής (32%).

… Πέραν της οικονομικής στήριξης, πρέπει να αναφερθεί και η παροχή δωρεάν υπηρεσιών. Η κ. Πάλμερ, 39 ετών, λέει πως το ότι οι γονείς της προσέχουν τα παιδιά της 20 – 25 ώρες δωρεάν τον μήνα, συνέβαλε στο να αποφασίσουν με τον σύντροφό της να κάνουν και τρίτο παιδί. Εάν έπρεπε να πληρώνει μπέιμπι σίτερ, θα σήμαινε δαπάνες 6.000 δολαρίων τον χρόνο….

Αυτά γράφτηκαν στους καθεστωτικούς new york times πριν λίγες μέρες. Δεν αφορούν την καθαρή εργατική τάξη των ηπα, εκείνες και εκείνους που οργανώθηκαν στον «πόλεμο για 15 δολάρια ωρομίσθιο» νικώντας. Δεν αφορούν ούτε τα γκέτο, το προλεταριάτο της οικονομίας του εγκλήματος. Αφορούν τους «σπουδαγμένους», αυτούς με τουλάχιστον ένα τριτοβάθμιο δίπλωμα· ένα σοβαρό κομμάτι της «μεσαίας τάξης» (ή της I gonna be…). Είναι επιβαρυμένοι συχνά με ένα φοιτητικό δάνειο κάποιον δεκάδων χιλιάδων δολαρίων, το οποίο κανονικά ήλπιζαν ότι θα ξεχρεώσουν εύκολα χάρη στους καλούς μισθούς στελεχών που θα έπαιρναν μετά τις σπουδές… Και τώρα είναι εγκλωβισμένοι σ’ αυτήν την «παγίδα χρέους», απ’ την οποία αρκετοί (λένε οι ειδικοί των τραπεζών) μπορεί να μην βγουν ποτέ. Είναι, για να το πούμε με λίγες λέξεις, η υποθηκευμένη πρωτοκοσμική μεσαία τάξη του ψοφιοκουναβιστάν.

Η έρευνα δεν αναφέρεται στην πολιτική και ιδεολογική σύνθεση αυτού του «τρύπιου» (απ’ την άποψη των προοπτικών ανόδου) κοινωνικού στρώματος. Είναι εύλογο να μην είναι ενιαία, όπως άλλωστε συμβαίνει σ’ όλον τον κόσμο. Έχουν κοινά (π.χ. «απεχθάνονται την βία»…), όμως άλλοι μπορεί να είναι συντηρητικοί, και άλλοι liberals (με κάποια «αριστερή» απόχρωση).

Όταν, όμως (από ανάγκη; από ανάγκη…) η σωτηρία έρχεται απ’ τον οικογενειακό πατερναλισμό (χωρίς αυτό να θεωρείται τιμητικό) γιατί αυτά τα εκατομμύρια των αδικημένων, των λίγο πολύ ναυαγισμένων στην «αγορά εργασίας» την οποία οι γονείς τους (baby boomers…) στήριξαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να μην αναζητήσουν κάποιου είδους κρατικό πατερναλισμό; Με ανταλλάγματα βέβαια: κάποιες ελευθερίες προς χάρην εγγυήσεων ασφάλειας στην εργασιακή / μισθολογική διαδρομή… Γιατί όχι;

Είναι μια στρατιά πικραμένων, απογοητευμένων, εσωτερικά θυμωμένων υπετροφικών, υπερεπενδεδυμένων Εγώ… Μια εθνικά κατανεμημένη αλλά ουσιαστικά πρωτοκοσμική διεθνής των έκπτωτων αγγέλων…

Είναι «πολιτικό κεφάλαιο»…

(φωτογραφία: Η πολιτειακή κυβέρνηση της Φλόριντα, υπό την πίεση των εταιρειών δανεισμού, ακύρωσε προχτές τις άδειες άσκησης επαγγέλματος σε 1000 γιατρούς και νοσοκόμους / ες επειδή είχαν σταματήσει να πληρώνουν τις δόσεις των φοιτητικών τους δανείων…)

Μillennials γενικά

Πέμπτη 7 Μάρτη. Είναι απίθανο κάποια ταχύρρυθμα αντι-μαθήματα περί καπιταλισμού να τους βοηθούσαν πρακτικά. Επειδή τέτοιου είδους αντι-γνώση θα απαιτούσε απ’ αυτές κι αυτούς να προδώσουν την τάξη τους· να φτύσουν τα όνειρα κοινωνικής ανόδου και ευμάρειας πάνω στα οποία έκτισαν τις ζωές τους (με πτώματα άλλων, αγνώστων, στα θεμέλια). Θα έπρεπε να απεκδυθούν όλα τα στολίδια του νεοφιλελεύθερου Εγωϊσμού τους, όχι για να κάνουν παραχωρήσεις στον ανατέλλοντα νεο-κρατισμό, αλλά για να εξοπλιστούν (συλλογικά) εναντίον του· και όχι μόνον.

Το να κρατούν τόσα εκατομμύρια πρωτοκοσμικών στην ίδια αγκαλιά σπουδαίες ελπίδες και απογοητεύσεις, λαμπρά όνειρα και ματαιώσεις, δεν είναι σωσίβιο. Πολύ πιθανότερο είναι δηλητήριο. Για παράδειγμα ο κυνισμός, που είναι βασικό εργαλείο και συναισθηματικός εξοπλισμός υπέρ της κοινωνικής ανόδου (όταν υπάρχουν τέτοιες προοπτικές) δεν “μαραίνεται” μόλις σπάσει η σκάλα – προς – τα – επάνω. Φωλιάζει και εκδηλώνεται (δαγκώνοντας) όπου βρει· ακόμα και τους ίδιους τους φορείς του.

Αδιέξοδο; Όχι ακριβώς. Τα αντιμαθήματα περί καπιταλισμού δείχνουν τι ακριβώς χρειάζεται για να ξανα-ανοίξουν οι προοπτικές: ένα γερό “ξεκαθάρισμα” τόσο σε “ανθρώπινο κεφάλαιο” όσο και σ’ όλες τις υπόλοιπες μορφές του κεφάλαιου. Ένα “γκρέμισμα” τέτοιας κατάλληλης κλίμακας ώστε οι “προοπτικές” να ξανα-αποκτήσουν, πάνω απ’ τα ερείπια και τους τάφους, ένα “σημείο φυγής” στο βάθος – του – ορίζοντα.

Δεν είναι παρήγορο. Αλλά οι millennials του κόσμου δεν είναι « της γης οι κολασμένοι»· και δεν θέλουν να απασχολούνται με τέτοια φριχτά ενδεχόμενα. Στον πυρήνα του turbo-ατομισμού βρίσκεται πάντα η ελπίδα «εγώ θα τα καταφέρω», κι ας γίνει κόλαση (για τους άλλους)…

Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία λέει μια σοφία· σοφία δόλια, επειδή κρύβει το γιατί συμβαίνει έτσι: επειδή η ελπίδα σκοτώνει τα πάντα στο πέρασμά της…

Τα υπερτροφικά Εγώ 1

Τρίτη 5 Μάρτη. Αν διαβάσατε τα αποσπάσματα απ’ την κινεζική λαϊκή ημερησία που δημοσιεύσαμε το περασμένο Σάββατο θα καταλάβατε ποιο είναι το δίπολο πολιτικής εξουσίας που παρουσιάζει η καθεστωτική εφημερίδα. Απ’ την μια μεριά ο “σοφός ηγεμόνας” (εν προκειμένω το κράτος / κόμμα) που φροντίζει σχεδιασμένα και αποτελεσματικά για το καλό του λαού· το κινεζικό μοντέλο. Απ’ την άλλη η δημοκρατία των υπετροφικών Εγώ που θεωρούν ότι έχουν άποψη για τα πάντα· ή, οπωσδήποτε, για οτιδήποτε κληθούν να “απαντήσουν” μέσω ψήφου· το δυτικό μοντέλο…

Το ότι ένα καθεστωτικό «μέσο» υπερασπίζεται το καπιταλιστικό καθεστώς που του αναλογεί δεν είναι περίεργο. Το γεγονός, όμως, ότι είναι εύκολο να περιγελάσει την δημοκρατία των ψηφοφόρων, το απαύγασμα δηλαδή της ιστορικής καπιταλιστικής ολιγαρχίας που ονομάστηκε «δημοκρατία», είναι διαφορετικής τάξης ζήτημα. Επειδή μπορεί (ένα κινεζικό «μέσο») να υποδείξει πράγματι την παρακμή. Και μάλιστα στους ναούς αυτής της «δημοκρατίας»: το αγγλικό και το αμερικανικό πολιτικό σύστημα.

Δεν είναι μυστικό ότι οι ηπα και η αγγλία υπήρξαν πρωτοπόροι του νεοφιλελευθερισμού, απ’ τα τέλη της δεκαετίας του ’70 – αρχές του ’80. Όχι απλά και μόνο σαν «οικονομική διαχείριση» των προβλημάτων που είχαν προκαλέσει οι εργατικές αρνήσεις λίγο νωρίτερα. Αλλά και σαν ιδεολογία γενικής χρήσης. Οι ύμνοι στο άτομο και στην ατομικότητα έγιναν στον ύψιστο πολιτικά βαθμό απ’ το στόμα της Θάτσερ, νωρίς νωρίς στην πρώτη της πρωθυπουργία: δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχουν μόνον άτομα είπε θριαμβολογώντας…. Οι “γιάπηδες” ήταν το πρώτο ανθρωπολογικό είδος που ο Θατσερισμός έκανε πετυχημένη εξαγωγή στα ’80s και στα ’90s…

Ο «τουρμπο – ατομικισμός» υπήρξε ο κινητήρας και η νομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού, και απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ’90 το μόνο «ιερό» στο οποίο θα άξιζε να προσφέρει ο καθένας θυσίες (των άλλων κατά προτίμηση…) – ένα ιερό με παγκόσμια ακτινοβολία. Η ένταση και η έκταση στις οποίες τα μυθοποιημένα Εγώ και τα «ατομικά συμφέροντα» κάθε είδους έγιναν η κυρίαρχη νόρμα διέφεραν φυσικά ανάλογα με την ιστορία κάθε κοινωνικού σχηματισμού. Ως το 2008 – 2009 πάντως, μέσα από διαδοχικές «κρίσεις» και «ανακάμψεις», καπιταλισμός και νεοφιλελευθερισμός έμοιαζαν οι δύο όψεις του ενός, μοναδικού και παγκόσμιας αξίας νομίσματος.

Στην πράξη βέβαια η μορφή κράτος όχι μόνο δεν εξαφανίστηκε απ’ τις δυτικού τύπου «δημοκρατίες», αλλά ακόμα και στον «αναρχοφιλελευθερισμό» των ηπα κράτησε τα στρατηγικά του καθήκοντα. Δημόσιας τάξης σε μεγάλο βαθμό (το δόγμα της «μηδενικής ανοχής» έχει αμερικανική καταγωγή…), αλλά και διεξαγωγής «προληπτικών» πολέμων…

Οι εξελίξεις στην κορυφή της πολιτικής εξουσίας (και η διακριτική ανανέωση της σύμφυσης ανάμεσα σε κράτη, αφεντικά «εθνικούς πρωταθλητές» και μήντια) φαινόταν ικανή να προχωράει παράλληλα με το μαζικό νεοφιλελεύθερο ντοπάρισμα των Εγώ. Η πραγματική κρίση άρχισε να εκτυλίσσεται υπόγεια, σαν «αύξηση της δυσπιστίας» ή «κρίση εμπιστοσύνης» (της κοινωνικής βάσης απέναντι στις εξουσιαστικές κορυφές) όταν, στην πρώτη δεκαετία του ’00, η ιδέα πως κάθε επόμενη γενιά υπετροφικών Εγώ θα ανεβαίνει ψηλότερα (κοινωνικά, οικονομικά, συμβολικά) απ’ την προηγούμενη (τους γονείς) άρχισε να σκοτεινιάζει διεθνώς: δεν υπήρχε, πια, χώρος για όλους…

Θυμάστε την «γενιά των 700 ευρώ»; Δεν ήταν ελληνική αποκλειστικότητα…

Τα υπερτροφικά Εγώ 2

Τρίτη 5 Μάρτη. Οι επικλήσεις προς την μορφή κράτος να “λύσει το πρόβλημα της ανεργίας των νέων” (νέων πτυχιούχων και πολυπτυχιούχων, άρα με εξαιρετικές ατομικές φιλοδοξίες) άρχισε να ξαναγίνεται κοινοτοπία, σε μια θεαματική μεν αλλά απαρατήρητη στροφή 180 μοιρών: ήταν αυτό ακριβώς το κράτος που λίγο νωρίτερα, στα ‘90s, είχε δοξαστεί επειδή δεν θα ανακατευόταν στρατηγικά στην «αγορά εργασίας»· και περιοριζόταν μόνο στο να μην ξαναγίνουν οι εργατικές οργανώσεις (τα συνδικάτα δηλαδή) «καρτέλ» κρατώντας ψηλά μισθούς και μεροκάματα, εμποδίζοντας έτσι (όπως έλεγε το manual…) τα αφεντικά να κάνουν τις «νέες επενδύσεις» τους … που θα περιόριζαν την ανεργία…

Υπερτροφικά και φιλόδοξα Εγώ, έτοιμα να αλληλοκατασπαραχτούν στην «αγορά εργασίας» και, κυρίως, να «φάνε» τους πιο αδύναμους· αλλά και αναζήτηση εκ νέου ενός κάποιου (ασαφούς) κρατικού πατερναλισμού… Αυτός ο συνδυασμός εκδηλώθηκε «πολιτικά / ιδεολογικά»: μια σταδιακή και σταθερή στροφή προς τα «δεξιά», όχι στην «ορθόδοξη» νεοφιλελεύθερη εκδοχή της αλλά σε μια επιμειξία της με κάποιον α λα καρτ (;) κρατισμό. Αυτό το κράμα, με τη νοσταλγία του κρατισμού, αποτέλειωσε το θόλωμα του βούρκου της πάλαι ποτέ κρατικίστικης αριστέρας· με αποτέλεσμα οπαδοί και ψηφοφόροι να πηδούν εύκολα και χαριτωμένα απ’ τη μια μεριά στην άλλη…

Κι ενώ ο δυτικός καπιταλισμός υποχρεώνεται να περιορίσει τα «μερίσματα» που μπορεί να μοιράζει στους υποτελείς επειδή υποχωρεί η παγκόσμια ηγεμονία του / λεηλασία του πλανήτη, ο δυναμικά και, κυρίως, θεαματικά, αστραπιαία και ηγεμονικά ανερχόμενος κινεζικός καπιταλισμός εμφανίζεται σαν αντι-παράδειγμα. Όχι ιδεολογικά (όπως ο καταναλωτικός ασκητικός του σοβιετικού, γραφειοκρατικού καπιταλισμού) αλλά πραγματιστικά: ανερχόμενα επίπεδα κατανάλωσης plus κόμμα – κράτος.

Είναι ένα αντι-παράδειγμα που δεν απέχει τόσο πολύ όσο φαίνεται απ’ την τρέχουσα κατάσταση των «αγωνιών» της δύσης· έχει, όμως, ακόμα διαφορές ιστορικού χαρακτήρα με κάποιο βάρος. Το κινεζικό μίγμα επιδεικνύει φανερά και με αυτοπεποίθηση τον συγκεντρωτισμό της πολιτικής (και οικονομικής) εξουσίας που στην δύση κρύβεται πίσω … απ’ τα «likes» των ψηφοφοριών – και της δημαγωγίας. Απ’ την άλλη όχι απλά αναγνωρίζει αλλά αξιοποιεί δυναμικά την «δημοκρατία της κατανάλωσης» – το πεδίο δηλαδή που τα υπετροφικά Εγώ των υποτελών μπορούν να αναζητούν την ικανοποίησή τους.

Το πλεονέκτημα του κινεζικού κρατικού / καπιταλιστικού μοντέλου είναι ότι εφαρμόζεται και λειτουργεί σε (εκτεταμένες) περιοχές του κόσμου που δεν έχουν ιστορική παράδοση «φιλελευθερισμού» με την δυτική έννοια: είναι γνωστό ότι ο δυτικός ιμπεριαλισμός έκανε ότι μπορούσε επί αιώνες για να κρατήσει την όποια «δημοκρατία» σαν αποκλειστικά δικό του προνόμιο. Και τα κατάφερε.

Απ’ την μεριά τους όμως τώρα αρκετά απ’ τα δυτικά αφεντικά και ένα ικανό μέρος των δυτικών υπηκόων έχουν αρχίσει να «ζηλεύουν» (ομολογημένα ή ανομολόγητα μικρή σημασία έχει) αυτήν την δυναμική, αποτελεσματική καπιταλιστική απολυταρχία που έρχεται απ’ την Ανατολή… Και δεν μπορούν να διανοηθούν ότι η δική τους “δημοκρατία” (ολιγαρχία στην πράξη) μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν φράγμα…

Ο φόρος της βροχής

Τρίτη 5 Μάρτη. Αν είναι κάποιος μακριά μπορεί να θαυμάσει την εφευρετικότητα των κυνηγών φόρων. Ο Phil Murphy, κυβερνήτης του New Jersey (δημοκρατικός) θα ανέβαινε στο βάθρο – αν υπήρχε πρόνοια για την βράβευση των πιο προχωρημένων φορολογικών ιδεών.

Ο «φόρος της βροχής» που προωθεί θα φορολογεί τα σπίτια με βάση την μη κατοικίσιμη και μη χωμάτινη επιφάνειά τους (ας πούμε ανοικτό πάρκινγκ ή στρωμένα μονοπάτια). Επειδή (λέει το σκεπτικό του «φόρου της βροχής») το βρόχινο νερό που πέφτει σε τέτοιες επιφάνειες μολύνεται καθώς κυλάει προς το αποχετευτικό δίκτυο, συνεπώς επιβαρύνει την πολιτεία με τα έξοδα καθαρισμού του (στις εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού). Τα έσοδα απ’ τον «φόρο της βροχής» θα πάνε (είπε ο κυρ Phil) στη βελτίωση του αποχετευτικού συστήματος του New Jersey…

Θα επιστρέψουν οι προς φορολόγιση στην παμπάλαιη λύση της στέρνας, να μαζεύουν το «νερό τους» απ’ την βροχή για να μην επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό της πολιτείας; Ή θα αρχίσουν λειτανείες ζητώντας απ’ τον μεγαλο-ανύπαρκτο να σταματήσει εντελώς τις βροχές;

Άβυσσος η αμερικανική ψυχή. Και πιθανόν τρύπια…

Γειά σου ρε μάγκα!

Δευτέρα 4 Μάρτη. Καθόλου δεν μας αρέσουν τα μνημόσυνα και τα «ο νεκρός δεδικαίωται»! Όμως, αν όχι για άλλους λόγους, πρέπει να πούμε ένα «γειά» στον Γιάννη Μπεχράκη, κι ας φαίνεται παρέξενο: χωρίς να κρατάμε ακριβή λογαριασμό είναι σίγουρο ότι έχουμε χρησιμοποιήσει φωτογραφίες του.

Δεν στεκόμαστε στις βραβεύσεις του – δεν μας αφορούν. Στεκόμαστε σ’ αυτό το κράμα καλώς εννούμενου ιδεαλισμού και αδρεναλίνης που καλλιεργεί κάποιος για τα κυτταρά του· αυτό το κράμα που στη συγκεκριμένη περίπτωση με μέσο μια φωτογραφική μηχανή επιδιώκει, το λέει (και το εννοεί) να μην υπάρχει κανείς που θα πει «δεν ήξερα». Σκοπός έντιμος – και δύσκολος.

Ο Μπεχράκης γεννήθηκε το 1960. Ανήκει άρα σ’ αυτή τη γενιά ανθρώπων που είδαν (ή έμαθαν ελάχιστα αργότερα) την δύναμη που είχαν οι αποκαλυπτικές φωτογραφίες απ’ τον αμερικανικό πόλεμο στο βιετνάμ – την δύναμη που είχαν να θεριέψουν (τεκμηριώνοντάς το) το αντιπολεμικό / αντιιμπεριαλιστικό κίνημα τόσο στις ηπα όσο και στην ευρώπη. Υπήρξε λοιπόν ένα έντιμο τέκνο μιας εποχής όπου το φωτογραφικό ντοκουμέντο στερούσε, πράγματι, όλα τα εθελόδουλα άλλοθι… Όλα τα «δεν ξέρω»…

Ο Μπεχράκης πέθανε προχτές. Πέθανε σε μια εντελώς άλλη εποχή. Πέθανε σε μια εποχή που ο θάνατος των Άλλων είναι τόσο της μόδας, τόσο πολύ οργανικό στοιχείο του πρωτοκοσμικού καννιβαλισμού και της απάθειας της μαζικής πρωτοκοσμικής μικροαστικής πλέμπας, ώστε δεν υπάρχει εδώ και καιρό καμία εικόνα εγκλήματος κατά των Άλλων που να προκαλεί ηθικές κρίσεις στον πρώτο κόσμο. Εκτός αν είναι κάποιο πουλί, κάποιο σκυλί – ή κάποιο μωρό, κι αυτό για λίγο. Ο Μπεχράκης έζησε σαν φωτο-κατάσκοπος αληθειών που κρύβονται, αλλά ήταν πια στην ώριμη κοινωνία του Θεάματος… Όπου τίποτα δεν λειτουργεί σαν πρόκληση στην ηθική και στην αξιοπρέπεια (αφού δεν υπάρχουν τέτοιες, κι αφού «έχουμε άλλες δουλειές»…)· όπου η συναίνεση και η εθελοδουλεία εξασφαλίζονται όχι μέσω της απόκρυψης αλλά μέσω του πληθωρισμού και της επίδειξης του θανάτου των Άλλων· όπου η ακηδία και ο κυνισμός θεωρούνται προσόντα· όπου οι εικόνες κατασκευάζονται μαζικά και όπου τα πάντα είναι εικονικά και ρηχά – σε βαθμό μαζικών αλλά αθόρυβων πνιγμών.

Ο Μπεχράκης πέθανε στα 58 του, από καρκίνο. Είχε αυτό που έμαθε απ’ τη γενιά του: μια ορισμένη γενναιότητα. Αλλά, αν πράγματι προσπάθησε κάτι, το προσπάθησε μάταια. Εν τω μεταξύ η γενιά του καλοβολεύτηκε σε δουλειές και πόστα. Και οι επόμενες στις virtual επιβεβαιώσεις…

Ξέρουμε πολύ καλά περί τίνος πρόκειται. Τι πάει να πει «εις μάτην»… Οπότε, χωρίς να γνωρίζουμε τίποτα περισσότερο γι’ αυτόν εκτός από κάποιες φωτογραφίες του, μιλώντας την πνιγμένη φωνή της γενιάς του, ένα μόνο: άντε γεια ρε μάγκα, ακόμα κι αν εργάστηκες εις μάτην…

(φωτογραφίες by giannis behrakis: Πάνω, ένας πρόσφυγας απ’ τη συρία κρατάει αγκαλιά το κοριτσάκι του δίνοντάς του κουράγιο και στοργή, καθώς περπατάει μέσα στη βροχή προς την Ιδομένη – 10 Σεπτέμβρη 2015. Οι «δικοί μας» πατεράδες δεν περπατάνε στη βροχή κυνηγημένοι – ευτυχώς…. Οπότε δεν τους νοιάζει…

Κάτω, πρόσφυγες και μετανάστες, μέσα στη βροχή, παρακαλάνε μακεδόνες μπάτσους να τους αφήσουν να περάσουν τα σύνορα – πάλι 10 Σεπτέμβρη 2015. Ξανά ευτυχώς έχουμε ευρωπαϊκά διαβατήρια, και δεν χρειάζεται να παρακαλέσουμε μπάτσους… Οπότε δεν μας νοιάζει…

Τι είπες ρε μάγκα; Κανείς να μην μπορεί να πει «δεν ήξερα»; Μα οι άνθρωποι έχουν τις δουλειές τους, τις οικογένειές τους, τις έγνοιες τους και τις γιορτές τους! Σαν πιο πολύτιμο απ’ όλα έχουν πια αυτό: τον κυνισμό τους. Δεν πρόκειται να τον διαπραγματευτούν για τίποτα (και καμία γνώση) στον κόσμο!

Ελευθερώθηκαν απ’ το «δεν ξέρω»! Δεν επικαλούνται άγνοια. Αδιαφορία επικαλούνται! Φτηνό βερμπαλισμό σαν επίδειξη “ενδιαφέροντος” επικαλούνται! Το «δεν με νοιάζει» και το «ναι μωρέ»… Άλλοτε το λένε, άλλοτε το εννοούν, και άλλοτε το ψευτοκουκουλώνουν έτσι ή αλλιώς.

Άλλαξε από καιρό η φάση Μπεχράκη… Δεν υπάρχουν ούτε εικόνες ούτε λόγια να ανακατέψουν με τις κλωτσιές τους τα στομάχια. Τίποτα δεν προκαλεί εκείνη την βαθιά θυμωμένη σιωπή που φαντάστηκες. Φλυαρία για το τίποτα και σήκωμα των ώμων… Θωρακίστηκαν ξανά, και οι «αναίσθητοι» και οι «ευαίσθητοι». Αν όχι όλοι στα μέρη μας, η συντριπτική πλειονότητά τους – όπως κι αν το παίζουν… Απέκτησαν αυτές τις αλλοίθωρες αισθήσεις κι αυτόν τον αλλοίθωρο ψυχισμό που επιβεβαιώνει ότι η εποχή έγινε εντελώς σιχαμερή… Ο βούρκος εκείνων που όχι μόνο ξέρουν, αλλά έχουν και “άποψη” – σε ιδανικές συνθήκες ατμοσφαιρικής πίεσης και θερμοκρασίας…

Οπότε όλα απ’ την αρχή…)

Οι βιτρίνες είναι ωραίες

Κυριακή 3 Μάρτη. Μια φορά κι έναν καιρό, πριν όχι πολλές δεκαετίες, ας πούμε στα ‘70s και στα ‘80s, αυτοί κι αυτές του ροζ σκέλους του γκουβέρνου (έλεγαν πως) είχαν σαν είδωλα και καθοδηγητές τους (στην πολιτική και στην θεωρία) τον Πουλατζά και τον Αλτουσέρ. Ακόμα κι αν αυτός ο τελευταίος αποδείχθηκε αργότερα «απατεώνας» ως προς τις γνώσεις του για τον Μαρξ, οι αναλύσεις και των δύο είτε για την δομή και τα χαρακτηριστικά του κράτους στη σχέση του με το κεφάλαιο είτε για τους ιδεολογικούς μηχανισμούς (στην υπηρεσία και των δύο) είχαν την αξία τους.

Αν υπήρχε κάποια πρωτοτυπία στη μέθοδο ανάλυσης δεν υπήρχε πάντως κάποια έκπληξη στο γενικό συμπέρασμα. Η μορφή κράτος είναι το κόμμα των αφεντικών· με τις φράξιές του(ς), τις εσωτερικές αντιθέσεις του(ς)… αλλά αυτό. Το κόμμα των αφεντικών: στο οποίο περιλαμβάνονται και οι πολιτικές βιτρίνες, σίγουρα των «κομμάτων εξουσίας». Όποια κι αν είναι αυτά.

Είναι γι’ αυτό, για παράδειγμα, κοινοτοπία να πούμε ότι οι πολιτικές βιτρίνες του ελληνικού καπιταλισμού (αδιάφορο απ’ τα «ιδεολογικά» χαρακτηριστικά τους) πρέπει οπωσδήποτε να υπηρετούν τα συμφέροντα των εφοπλιστών· του νο 1 «εθνικού κεφάλαιου», με παγκόσμιο κύκλο εργασιών. Είναι κοινοτοπία: οι πιο πρόσφατοι, οι φαιορόζ, αποδεικνύουν ότι οι εφοπλιστές είναι αφεντικά τους απ’ το καλοκαίρι του 2015… Ή, ότι πέρα απ’ αυτό, πρέπει να υπηρετούν και τα συμφέροντα άλλων αφεντικών, κυκλωμάτων ή/και μηχανισμών του κράτους / παρακράτους. Ας πούμε της εκκλησίας, που είναι ταυτόχρονα κεφάλαιο και ιδεολογικός μηχανισμός.

Μα τι «θεωρία συνωμοσίας» είναι αυτή που ανασύραμε; Δεν είναι ο λαός, η μάζα των απλών ψηφοφόρων, που επιλέγει τους πολιτικούς εκπροσώπους και τις κυβερνήσεις του; Δεν είναι, για παράδειγμα, ο παγκόσμιας εμβέλειας τενεκεδένιος ένας λαοπρόβλητος ηγέτης – και μάλιστα αριστερός;

Γελοιοδέστερο του γελοίου! Οι post modern μικροαστικές μάζες που άγονται και φέρονται από κάθε διαφημιστή, κάθε τσαρλατάνο και κάθε φαντασίωσή τους, αποκτούν ξαφνικά πλήρη συνείδηση μπροστά στις κάλπες και αποφασίζουν ποιον θα εξουσιοδοτούν να τις κυβερνήσει τα επόμενα χρόνια!!! Συγκινητικό! Ανατριχιαστικό!!!

Όχι βέβαια. Οι ψηφοφόροι, σαν αντικείμενα χειραγώγησης απ’ τους κατάλληλους μηχανισμούς, απλά επικυρώνουν τις επιλογές των πραγματικών αφεντικών. Και το ξέρουν – ελπίζοντας να ανταμοιφθούν. Κι αν, καμμιά φορά, το πράγμα πάει να ξεφύγει, επεμβαίνει … η τεχνολογία, για τις απαραίτητες «διορθώσεις»… (όπως, ας πούμε, στις εκλογές του 2000). Ίσως, μάλιστα, για να μην προκύπτουν πανικοί (όπως εκείνο το βράδυ της 9ης Απρίλη του 2000, στη διάρκεια της καταμέτρησης) θα ήταν ασφαλέστερο να υπάρχουν αλγόριθμοι «αυτόματης προσαρμογής» της «έκφρασης της θέλησης του λαού» – με «διακριτικές» διορθώσεις…

Τι στο διάολο χρειάζεται η τεχνολογία αν όχι για να υπηρετεί κι αυτή, με τους τρόπους της, τα αφεντικά;

Φαιορόζ 1: οι εντεταλμένοι…

Κυριακή 3 Μάρτη. Η κυβερνητική συνεργασία των ροζ με τους φαιούς απ’ τις αρχές του 2015 δεν ήταν (ας μας επιτραπεί η έκφραση) one night stand – όπως έχει αρχίσει να παρουσιάζεται εκ των υστέρων, στη χώρα των λωτοφάγων. Ήταν μια επιλογή διαρκείας, που ξεκίνησε (υπόγεια και προσεκτικά) απ’ το 2012 – και συνεχίζεται ως τώρα, άσχετα με την πορεία του ψεκασμένου αρχηγού. To σημαντικότερο: ήταν μια επιλογή διατεταγμένη. Και οι μεν και οι δε «πήραν την εργολαβία» απ’ τα πραγματικά καπιταλιστικά αφεντικά «του τόπου». Όπως, άλλωστε, ίσχυε και με την προηγούμενη κυβερνοσυνεργασία: μετά το «λάθος» της κυβέρνησης Παπαντρέου του Γ, που διορθώθηκε άρον άρον (με την βοήθεια του λαού φυσικά!) με ένα παλατιανό πραξικόπημα (στο κόμμα του το ίδιο) στα τέλη του 2011, καμμία κυβέρνηση διαχειρίστρια της κρίσης α λα ελληνικά δεν θα έπρεπε να παίξει με το παιχνιδάκι των «μεταρρυθμίσεων», δηλαδή του ξεπεράσματος του πολιτικο-προσοδικού μοντέλου κράτους / κεφάλαιου στο ελλαδιστάν!

Ο τενεκεδένιος (που τότε δεν ήταν ακόμα παγκόσμιας εμβέλειας…) και ο ψεκασμένος, μαζί με τα συνεργεία τους, διορίστηκαν στο γκουβέρνο στις αρχές του 2015… Το ήξεραν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, εννοείται και οι προηγούμενοι, το ήξεραν και οι ίδιοι έγκαιρα. Δεν συναντήθηκαν τυχαία στο δρόμο το βράδυ της 25ης Γενάρη του 2015 ο τενεκεδένιος και ο ψεκασμένος και είπαν ο ένας στον άλλον «ρε κάπου σε ξέρω… θες να συγκυβερνήσουμε;». Ούτε, φυσικά, παρουσίασαν ποτέ και σε κανέναν (απ’ τον λαό…) το αναλυτικό πρόγραμμα της κυβερνητικής τους συνεργασίας… Ο λαός, ολιγαρκής και στις «αντιμνημονιακές» παράνοιές του, απλά επικύρωσε την επιλογή που είχαν κάνει τα αφεντικά… Κανείς, εννοείται, δεν αναρωτήθηκε στα σοβαρά ποιο ακριβώς ήταν το προσόν του ψεκασμένου για το πόστο του υπ.αμ. Όμως αυτή ήταν η απόφαση των αφεντικών.

(Οι σοβαρές αναλύσεις της δομής κράτος και του συμπλέγματος κράτους / κεφάλαιου θεωρούνται βαρετές πλέον. Ο «απλός άνθρωπος» θέλει «αποδείξεις», σαν αυτές που παίρνει απ’ τα μπακάλικα.

Να, λοιπόν, μία ενδεικτική στιγμή όπου η κουρτίνα τραβήχτηκε για λίγο, και όποιος πρόλαβε κατάλαβε τα «παρασκήνια» – τον πραγματικό χαρακτήρα της κεντρικής εξουσίας στην ελλάδα. Στις 9 Οκτώβρη του 2016 ο ψεκασμένος, παρόντος του τενεκεδένιου, είπε στον αρχιτραγότατο την γνωστή κουβέντα: ζήτα μου να ρίξω την κυβέρνηση και την ρίχνω αμέσως. Γιατί μίλησε έτσι; Επειδή ο αρχιτραγότατος είναι ένας απ’ τους εργοδότες, ένα απ’ τα αφεντικά! Και των δύο – όχι μόνο του ενός. Αυτό αποδείχθηκε ακόμα μια φορά τότε, αφού ο τενεκεδένιος, σαν μεγαλοϋπάλληλος της ίδιας «κρατικής εταιρείας», έκανε απλά γαργάρα την προσβολή που του έκανε ο συγκυβερνήτης του: ήλπιζε ότι το συγκεκριμμένο αφεντικό είχε αρκετούς λόγους για να μην τον / τους απολύσει. Είχε δίκιο: το αφεντικό έδειξε μεγαλοθυμία…

Ο αρχιτραγότατος, φυσικά, δεν είναι το μοναδικό πραγματικό αφεντικό. Είναι ένα ανάμεσά τους. Αναφέραμε ήδη και την «ένωση ελλήνων εφοπλιστών». Υπάρχουν κι άλλα…).

Η πρώτη αποστολή του ντουέτου ήταν διπλή. Αφενός να ανανέωσει την προστασία των βασικών μηχανισμών του ντόπιου πολιτικού προσοδισμού, που βρίσκονταν υπό την πίεση των ευρωαπαιτήσεων για μεταρρυθμίσεις (οι γνωστές 140 «εκκρεμότητες»), μια πίεση που δεν μπορούσε πια να διαχειριστεί το προηγούμενο πρασινόμαυρο πολιτικό προσωπικό. Για την επιτυχία αυτό του σκέλους το γκουβέρνο ενισχύθηκε αμέσως με πασοκικά και νεοδημοκρατικά στελέχη που «ξέρουν την δουλειά».

Αφετέρου να τραβήξει την κόντρα με την ευρωζώνη ως τα άκρα, με την ελπίδα ότι η «τρόικα» θα παραιτηθεί απ’ τις απαιτήσεις για δομικές «μεταρρυθμίσεις» απ’ τον φόβο μην και το ελλαδιστάν αποχωρήσει… Η εκστρατεία αυτή αποδείχθηκε καταστροφική, αφού το «κόμμα της δραχμής» (και του απόλυτου και ανεξέλεγκτου πολιτικού προσοδισμού) εκπροσωπούμενο επάξια απ’ την «πρώτη φορά αριστεροφασιστική κυβέρνηση» είχε άφθονη μαφιόζικη κουλτούρα – και κανένα σχέδιο εξόδου…

Σ’ αυτό το διάστημα η αποστολή ήταν «εθνική». Μέχρι το δημοψήφισμα πρακτικά δεν υπήρχε αντιπολίτευση στην εκστρατεία εκείνη…