Ιστοριο-κάθαρση 2

Παρασκευή 27 Σεπτέμβρη. Ποιός, ποιά, άραγε απ’ αυτούς κι αυτές τους 535 που πάτησαν το κουμπί του ευρωκαθίσματος τους ψηφίζοντας, στο ευρωκοινοβούλιο, την «συνυπευθυνότητα της σοβιετικής ένωσης για το ξέσπασμα του β παγκόσμιου πολέμου» θα είχε την ίδια γνώμη στις 23 Σεπτέμβρη του 1941 όταν ο γερμανικός στρατός είχε κυκλώσει το Λένινγκραντ; Ποιός, ποιά από δαύτους, θα είχε την ίδια γνώμη περί «συνυπευθυνότητας» στις 23 Σεπτέμβρη του 1942 όταν ξεκινούσε η πολιορκία του Στάλινγκραντ;

Κι όταν, στις 23 Σεπτέμβρη του 1943 ο «κόκκινος στρατός», έχοντας νικήσει στην τρομακτική «μάχη του Κουρσκ» ξεκινούσε την αντεπίθεση του προς τα δυτικά καταλαμβάνοντας το Κίεβο, αυτοί οι 535 της τωρινής «συνυπευθυνότητας» θα μιλούσαν γι’ αυτήν ή θα κρατούσαν την ανάσα τους και δεν θα έβγαινε λέξη απ’ το λαρύγγι τους απ’ την ελπίδα; Ακόμα, στις 23 Σεπτέμβρη του 1944, όταν στο βορρά ο «κόκκινος στρατός» διέσχιζε πολεμώντας την πολωνία απελευθερώνοντας τους επιζώντες των πολωνικών στρατοπέδων συγκέντρωσης και στο νότο είχε εισβάλει ήδη στη βουλγαρία, αυτοί οι 535 για «συνυπευθυνότητα» θα μιλούσαν ή για ανακούφιση;

Όχι. Στις 23 Σεπτέμβρη του 1941, του 1942, του 1943 και του 1944, αλλά ακόμα και του 1951 ή του 1961, ο τότε εαυτός αυτών των 535 δεν θα έλεγε τέτοιες προστυχιές. Θα είχε την στοιχειώδη ειλικρίνεια, την στοιχειώδη ιστορική συναίσθηση. Τότε. Όχι τώρα. Η 23η Σεπτέμβρη του 2019 ανήκει σ’ έναν καινούργιο πόλεμο, κι αυτοί συμμετέχουν συνειδητά. Και σ’ αυτόν τον πόλεμο, όπως και σε κάθε άλλο, η προπαγάνδα είναι όπλο πρώτης γραμμής.

Ο τότε εαυτός αυτών των 535 (και πολλών οπαδών τους) είναι νεκρός. Τον σκότωσε ο τωρινός εαυτός τους. Του έριξε μια σφαίρα ανάμεσα στα μάτια, ελπίζοντας να τον τυφλώσει για πάντα. Όμως ακόμα κι αυτός, ο τότε εαυτός τους, νεκρός προ πολλού, κινδυνεύει σήμερα. Πολλοί ιστοριο-καθάρτες είναι πρώην κάτι άλλο· κι αυτό τους κάνει ακόμα πιο επικίνδυνους.

Ιστοριο-κάθαρση 3

Παρασκευή 27 Σεπτέμβρη. Δεν είναι, μόνο, ότι αυτοί οι 535 (και οι πολλοί οπαδοί τους) διαστρέφουν την συγκεκριμένη ιστορία, αυτήν την Β παγκόσμιου. Είναι ότι συνεπείς στον μεταμοντερνισμό προσπαθούν να θάψουν βαθιά την Ιστορία σαν αστραπιαία υπενθύμιση του καθήκοντος την στιγμή του κινδύνου. Πρόκειται για παραχαράκτες με την πιο πολιτική έννοια του όρου: υποστηρίζουν ότι η Ιστορία είναι «κείμενο» που μπορείς να το βάλεις σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό κειμενογράφο και, «κόψε / ράψε» να του αλλάξεις τα φώτα κατά βούληση… Υποστηρίζουν ότι η άποψη που θα τους ήταν αδιανόητη την δεκαετία του ’40, του ’50 ή του ’60 (η άποψη της «συνυπευθυνότητας»), τους είναι αυτονόητη σήμερα… Όχι επειδή «έμαθαν καινούργια σημαντικά στοιχεία για το τότε» αλλά επειδή το τώρα τους, το δικό τους εξουσιαστικό παρόν (υποστηρίζουν ότι) έχει απεριόριστα δικαιώματα ιδιοκτησίας πάνω στο οποτεδήποτε τότε, στο όποιο παρελθόν· και, κατά συνέπεια, μπορούν να το κάνουν ό,τι γουστάρουν. Μπορούν να ξεθάψουν και τους νεκρούς· και να σκορπίσουν τα κόκκαλά τους για να μην υπάρχουν καν μνήματα…

Όμως η Ιστορία δεν είναι «λόγια» όπως νομίζουν οι κακούργοι που προς το παρόν έχουν νικήσει. Είναι αίμα. Θα πρέπει να πετύχουν την απόλυτη πλύση όχι μόνο του εγκεφάλου αλλά και κάθε κύτταρού μας για να μας μετατρέψουν σε στρατιώτες τους στον 4ο παγκόσμιο…

Φροντίζουμε να αποτύχουν.

Το βάρος της Ιστορίας

Παρασκευή 27 Σεπτέμβρη. Ο 20ος αιώνας υπήρξε γεμάτος, ξεχείλισε απ’ τα καλύτερα και τα χειρότερα της ανθρωπότητας· τις ελπίδες και τις απογοητεύσεις του κόσμου. Δεν μπορούμε να ξέρουμε πως αντιλαμβάνονταν οι πρωτοκοσμικοί, στις αρχές του 20ου αιώνα, τον 19ο – που κι αυτός ήταν απίστευτα γεμάτος. Ο Μαρξ κάπου σημειώνει ότι το παρελθόν βαραίνει στους ώμους των ζωντανών· έχει δίκιο. Πόσο μακριά, άραγε, κουβάλησαν στις πλάτες τους τον 19ο αιώνα οι μακρινοί μας πρόγονοι στις αρχές του 20ου; Δεν ξέρουμε.

Ξέρουμε όμως ότι ο 20ος αιώνας βαραίνει τους ώμους όλων στις πρώτες δεκαετίες του 21ου. Οι πιο ευάλωτοι, για να κουμαντάρουν το βάρος πάνω τους, διαλέγουν μια περικοπή απ’ τον 20ο αιώνα, στα μέτρα τους – και πορεύονται έτσι, σαν τους τυφλούς στον άδη, κοιτώντας προς τα πίσω. Οι πιο απατεώνες τον «ξαναγράφουν», για να τον πουλήσουν χοντρική / λιανική – αυτοί καμαρώνουν, σαν τεχνικοί του ψέμματος. Οι πρώτοι ξεδοντιάζονται, γίνονται ακίνδυνοι. Οι δεύτεροι τροχίζουν τους κυνόδοντές τους: αποικίζουν τον κοινωνικό χρόνο που δεν τους ανήκει.

Δεν θέλουν απλά την κατοχή, την ιδιοκτησία στο παρελθόν. Θέλουν μέσω αυτής την κυριότητα στο σήμερα και στο αύριο. Δεν είναι «αντισταλινικοί» όπως υποκρίνονται. Είναι γνήσιοι υπηρέτες των μηχανών του Θεάματος.

(φωτογραφία: Στις 29 Νοέμβρη του 1943, κατά τη διάρκεια της «διάσκεψης της Τεχεράνης» ο Τσώρτσιλ, προσέφερε στον Στάλιν εκ μέρους του βασιλιά Γεωργίου του 6, παρόντος του Ρούσβελτ, το ξίφος του Στάλινγκραντ. Το διακοσμημένο με πολύτιμους λίθους και με χρυσή λαβή ασημένιο σπαθί, ήταν δώρο αναγνώρισης του Λονδίνου στον αγώνα του «κόκκινου στρατού». Πάνω γράφει σε αγγλικά και ρωσικά: στους ατσαλένιους πολίτες του Στάλινγκρνατ – δώρο του βασιλιά Γεωργίου του 6ου

Δεν είχε σκεφτεί τότε ο αγγλικός ιμπεριαλισμός τα περί «συνυπευθυνότητας»… Περίεργο…)

Την λύση θα δώσει το ρομπότ

Τετάρτη 25 Σεπτέμβρη. Καταλαβαίνουμε το γιατί η δικαστική απόρριψη του κλεισίματος του house of commons στο London απασχολεί σήμερα τόσο πολύ: επειδή έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον οι πιρούεττες του παρακμιακού αγγλικού πολιτικού συστήματος και κανείς δεν προσέχει τον βρετανικό λέοντα που έχει φρακάρει εδώ και 3,5 χρόνια, κάθεται ακίνητος και περιμένει· και στο τέλος θα πεθάνει από πλήξη, είτε έτσι είτε αλλιώς.

Είναι μια συντηρητική στάση. Η λύση θα έρθει (από πού αλλού;) απ’ την τεχνολογία. Αν η boston dynamics φτιάξει έναν ρομποτικό βρετανικό λέοντα τόσο καλό (ή ακόμα καλύτερο) όσο το Atlas, τότε η ασταμάτητη μηχανή πιστεύει πως όλα θα πάρουν τον δρόμο τους.

Αυτά που ξέρετε, κάτι μωριουδιακά για «κωλοτούμπες» κλπ, ξεχάστε τα! Προσέξτε σε ποιο σημείο έχει φτάσει το Atlas μέσα από διαδοχικές βελτιώσεις… Και αναρωτηθείτε που θα βρισκόταν σήμερα ο βρετανικός λέοντας και η πολιτική σκηνή / ουρά του αν, just if, ο αγγλικός καπιταλισμός είχε αναπτυχθεί όπως έπρεπε, κι αν όλα αυτά τα ενοχλητικά ήταν ρομπότ. Ποιά ε.ε. θα μπορούσε να παίξει pressing:

(φωτογραφία: Καταλαβαίνετε; Τόσο καιρό σφηνωμένος ο βρετανικός λέοντας, η κοινωνία και η πολιτική σκηνή του, κλωσσάνε το αυγό της εξόδου. Κυκλοφορούν κι όλας τα αναμνηστικά… Ο άλλοτε βασιλιάς της ζούγκλας έχει γίνει βρετανική όρνιθα· και κανείς δεν δίνει σημασία….)

Πράσινος ρημαδοΚούλης

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. Η δήλωση του ρημαδοΚούλη στη γενική συνέλευση του οηε ότι ως το 2028 θα έχουν κλείσει όλες οι λιγνιτικές μονάδες (παραγωγής ηλεκτρισμού) και, κατά συνέπεια, κι όλα τα λιγνιτωρυχεία στην ελλάδα είναι, χωρίς αμφιβολία, εντυπωσιακή. Και θα γινόταν ακόμα πιο εντυπωσιακή αν δήλωνε ότι θα σταματήσει επί τη ευκαιρία όλο το σχέδιο έρευνας για πετρελαϊκά κοιτάσματα: γιατί τι νόημα θα είχε το να αλλάξει το ελλαδιστάν το ενεργειακό του μοντέλο συγχρονισμένο με μια διεθνή τάση αλλά να ψάχνει να βρει πελάτες του παλιού;

Ταιριαστή με τις ευρωπαϊκές διακηρύξεις η δήλωση· αλλά στα μέρη μας θα προκαλέσει. Πρώτον, διότι υπάρχουν πολύ πιο άμεσα συμφέροντα να υπηρετηθούν. Δεύτερον, επειδή αυτές τις λιγνιτικές μονάδες (ή κάποιες απ’ αυτές) ήταν που ήθελε να πουλήσει το προηγούμενο φαιορόζ γκουβέρνο (κι αγοραστές δεν εύρισκε). Τρίτον, επειδή προϋποτίθεται η ριζική (και αποτελεσματική) στροφή της δ.ε.η. στις “ανανεώσιμες πηγές ενέργειας”. Κι εδώ το μεγαλύτερο εμπόδιο ίσως είναι η πασοκική “συνδικαλιστική σύνθεση” της επιχείρησης· αλλά και οι “τοπικές κοινωνίες”…

Να θυμίσουμε ότι ο προηγούμενος που είχε τέτοιες βλέψεις (με την ανάλογη εύλογη τεκμηρίωση) περί πράσινης ανάπτυξης βρίσκεται κάπου παραπεταμένος. Λέγεται Παπαντρέου ο Γ (αν και δεν ήταν ο ενεργειακός αναθεωρητισμός του το μεγαλύτερο αμάρτημα που του χρέωσε το κόμμα του…) Βέβαια τώρα ο ρημαδοΚούλης μπορεί να ποντάρει στη βοήθεια (σ’ αυτό το θέμα) και του Γιάνη του Εξολοθρευτή. Αλλά αυτό θα είναι αρκετό;

Για να το πούμε διαφορετικά: πότε το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο / παρακράτος βρέθηκε στην πρώτη γραμμή κάποιας σοβαρής καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης για να βρεθεί και τώρα;

Οδηγίες αυτοκαταστροφής

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. Ενώ ο βρετανικός λέοντας παραμένει σφηνωμένος στην πόρτα εξόδου απ’ την ε.ε., ο επικεφαλής των «εργατικών» αποδεικνύεται ο καλύτερος σύμμαχος του Bor-Duk.

Είναι γνωστό ότι η πλειοψηφία των βουλευτών του κόμματος (και των ψηφοφόρων του) είναι υπέρ της παραμονής της επικράτειας της αυτού εξοχότητας στην ε.ε. Υπάρχει και μια όχι ασήμαντη μειοψηφία που είναι υπέρ της εξόδου· μόνο που όπως όλοι οι brexiters δεν ξέρει τι «έξοδο» θέλει ακριβώς.

Ο Jeremy Corbyn τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει «όλα, και λίγο απ’ όλα». Αρχικά οπαδός του brexit μ’ εκείνη την αριστερίστικη επένδυση στην «εθνική απελευθέρωση», αργότερα (ειδικά μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) έγινε λιγότερο σίγουρος για την έξοδο· «ίσως», «μπορεί», ένα άλλο δημοψήφισμα μάλλον, κλπ κλπ. Σύγχιση.

Το περασμένο σαββατοκύριακο οι εργατικοί είχαν συνέδριο στο Brighton. Πέρα απ’ τα υπόλοιπα κοινωνικά μέτρα (για τα οποία συμφώνησε η μεγάλη πλειοψηφία των συνέδρων), έπρεπε να αποσαφηνιστεί η «γραμμή» του κόμματος ως προς την «έξοδο».

Αμ δε! Η πλειοψηφία (remainers) «πίεζε» προς μια απόφαση υπέρ της παραμονής, η μειοψηφία (brexiters) το ανάποδο… Και ο Corbyn; Πρότεινε ένα σατανικό σχέδιο (για την περίπτωση που γίνουν πρόωρες εκλογές και οι εργατικοί γίνουν κυβέρνηση, πράγμα όλο και πιο δύσκολο) που θα έπαιρνε άριστα 10 στις ασκήσεις εδάφους στους ολυμπιακούς του Τόκιο: να διαπραγματευτεί (ο Corbyn) με τις Βρυξέλες νέα συμφωνία εξόδου, «καλύτερη» απ’ αυτήν που υπέγραψε η δόλια κυρά May (τους ευρωπαίους τους ρώτησε;)… Και, μετά (κρατηθείτε…), να γίνει ένα «ειδικό συνέδριο» του κόμματος, για να αποφασίσει αν θα υποστηρίξει την συμφωνία που θα έχει υπογράψει ο ίδιος (;!!!;;), ή αν θα προκηρύξει νέο δημοψήφισμα με επιλογή την παραμονή στην ε.ε. (;;!!!) …

Το αντιλαμβάνεσθε; Το «δεν ξέρω τι μου γίνεται» σαν «σοβαρή πρόταση»! Εν τέλει το συνέδριο αποφάσισε, θεωρώντας το «λιγότερο κακό» (αλλά όχι γελοίο;) να μην αποφασίσει ακόμα για το ποια είναι η «γραμμή» του κόμματος (έχουν περάσει 3,5 χρόνια απ’ το δημοψήφισμα…), και να περιμένει πρώτα να γίνουν εκλογές (στις οποίες θα πάει με τα χέρια κάτω…)… Και μετά «βλέπουμε».

Είναι τρομακτικό αν το σκεφτεί κανείς σαν διανοητική κατάσταση… Η ανομολόγητη επιθυμία αυτών των τύπων είναι το ζήτημα της εξόδου ή μη του βρετανικού λέοντα να “περάσει σε δεύτερη μοίρα” στις όποιες εκλογές, και να μπει στο κέντρο το κοινωνικό πρόγραμμα του κόμματος. Φαίνεται βολικό αλλά είναι παράλογο! Δεν έγινε (ούτε θα μπορούσε να γίνει) δημοψήφισμα για την βελτίωση του βρετανικού συστήματος υγείας (ένα απ’ τα μέτρα του προγράμματος). Έγινε για την έξοδο. Η έξοδος, με την σημαντική συμβολή και των εργατικών, αναγορεύτηκε σε “κεντρικό πολιτικό ζήτημα”, και τέτοιο εξακολουθεί να είναι εδώ και 4,5 χρόνια. Κι ωστόσο μπροστά στο δικό τους πολιτικό αδιέξοδο (ανικανότητα θα ήταν πιο σωστή λέξη) θα ήθελαν να παραστήσουν ότι δεν είναι δα και τόσο “κεντρικό”· κι ότι, σε κάθε περίπτωση, μπορούν να συνεχίσουν να επιπλέουν χωρίς να έχουν μια καθαρή και τεκμηριωμένη θέση επ’ αυτού, είτε “ναι” είτε “όχι”, που να τους διαφοροποιεί είτε απ’ τους remainers των “φιλελευθέρων” είτε απ’ τους brexiters του Farage…

Η ιδανική συνταγή αυτοχειρίας: οι δειγματοληψίες δείχνουν ότι οι εργατικοί χάνουν λάδια (δηλαδή ψήφους) και απ’ τις δύο μεριές. Πολλοί αποφασισμένοι remainers, εκλογικοί πελάτες των εργατικών, θα ψηφίσουν τους «φιλελευθέρους», που είναι αποφασιστικά και καθαρά υπέρ της παραμονής. Και πολλοί αποφασισμένοι brexiters, επίσης απ’ την εκλογική πελατεία του κόμματος, θα ψηφίσουν τους συντηρητικούς του Bor-Duk, που υπόσχεται έξοδο ακόμα και μαλλιοκούβαρα.

Δεν είναι περίεργο που οι άγγλοι «συντηρητικοί» αυξάνουν διαρκώς την εκλογική τους επιρροή: ο Corbyn κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει ο Bor-Duk πρωθυπουργός. Κι αν αυτό αποδειχθεί «κατόρθωμα», ακόμα μεγαλύτερο θα είναι αν καταφέρει οι «φιλελεύθεροι» να υπερφαλαγγίσουν τους «εργατικούς», γινόμενοι αξιωματική αντιπολίτευση…

Ζήσε τον μύθο σου…

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. “Εθνική βιομηχανία” η τουριστική. Αλλά αρκεί η χρεωκοπία μιας και μόνο μιας διεθνούς επιχείρησης του μεγέθους της thomas cook (εφευρέτης του «πακέτου διακοπών» μεταξύ άλλων…) για να βγει ξεβράκωτη στο δρόμο και να σκίζει τις πλεξούδες της – η «εθνική βιομηχανία» – κατά ένα της τουλάχιστον τμήμα.

Τα χρέη που αφήνει η αγγλική επιχειρήση θα «τραβήξουν» προς τα κάτω τους μεγάλους πελάτες της (ξεκινώντας απ’ τα ξενοδοχεία). Λέγεται και domino effect: δεν θα πληρωθούν, οπότε δεν θα πληρώσουν. Και πάει λέγοντας.

Μπορεί το ελληνικό κράτος να «διασώσει» τους εθνικούς επιχειρηματίες του τουρισμού; Κι αν ναι, ποιος θα πληρώσει, τελικά, τα κερατιάτικα;

Γνωστή η απάντηση. Στο κάτω κάτω για την «εθνική βιομηχανία» πρόκειται. Χαλάλι οι όποιες θυσίες χρειαστούν – ε; (Γιατί παρά τις βλακώδεις απόψεις, δεν είναι «νεοφιλελεύθερη» η τωρινή κυβέρνηση, να αφήνει τις επιχειρήσεις «εθνικούς πρωταθλητές» να τα βγάζουν πέρα μόνες τους με τους κανόνες της αγοράς… Όχι! Καθόλου “νεοφιλεύθερη” δεν είναι! Αντίθετα: θα βρει τρόπους κρατικής στήριξης των αναξιοπαθούντων τουριστοαφεντικών… )

Μάθε παιδί μου γράμματα

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Ήταν γνωστό εδώ και χρόνια. Αν αρκετοί νεαροί αμερικάνοι κατατάσσονται σαν μισθοφόροι στον αμερικανικό στρατό για κάποιο διάστημα για να συγκεντρώσουν τα λεφτά που χρειάζονται για να σπουδάσουν, υπάρχουν αρκετές νεαρές αμερικάνες φοιτήτριες που εκδίδονται για τον ίδιο σκοπό.

Το δεύτερο γινόταν, γενικά, “κρυφά”. Όχι πια. Η πλατφόρμα SeekingArrangement προσφέρει την δυνατότητα αμοιβαίας επιλογής· εισάγεται έτσι και η «προσωρινή – ή soft – πορνεία» στις ευκολίες του ψηφιακού διαμοιρασμού.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο γίνονται προσιτά τόσο τα μεγέθη όσα και τα προφίλ. Τόσο των ενδιαφερόμενων φοιτητριών, όσο και των πελατών τους. Περίπου 2,7 εκατομμύρια φοιτήτριες («sugar babies») αμερικανικών πανεπιστημίων (μερικά απ’ τα οποία είναι πρωτοκλασσάτα) έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα προς αναζήτηση κάποιου «εραστή – χορηγού» («sugar daddies») για να πληρώνουν τα δίδακτρα και τα υπόλοιπα έξοδά τους. Παγκόσμια ο αριθμός των φοιτητριών που έχουν εγγραφεί στη SeekingArrangement είναι 4,5 εκατομμύρια. Άλλα περίπου 16 εκατομμύρια (παγκόσμια) είναι νεαρές γυναίκες που δουλεύουν. Όσο για τις πόλεις όπου η SeekingArrangement έχει την μεγαλύτερη πελατεία, είναι κατά σειρά η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Τορόντο, το L.A., το Σύδνεϋ, το Μαϊάμι και το Παρίσι.

Το ζητούμενο δεν είναι ευκαιριακές σχέσεις, περιστασιακά “μεροκάματα”. Αλλά μισθωτές σχέσεις (χωρίς ένσημα και φορολόγηση…) πιο σταθερές και μεσοπρόθεσμες· σίγουρα για όσο διαρκούν οι σπουδές. Εφόσον τέτοιοι διακανονισμοί γίνονται μεταξύ ενηλίκων συναινετικά, έχουν την νομιμότητα ιδιωτικών εμπορικών συναλλαγών. – Τόσα δίνω… – Πόσα θες; – Στα campus θα βρεις αυτό που θες… Άλλωστε είναι γνωστό πως η άλλη λύση στις οικονομικές απαιτήσεις των σπουδών στις ηπα (και όχι μόνο) είναι τα φοιτητικά δάνεια. Κάποιοι θα χαρακτήριζαν τέτοια χρέη (που σε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς είναι αδύνατο πλέον να πληρωθούν) χειρότερη εκπόρνευση.

Γίνεται, όμως, πράγματι εθελοντικά αυτή η επιλογή της «μισθωμένης ερωμένης» απ’ τις νεαρές αμερικάνες; Είναι, για να το πούμε αλλιώς, επιλογή ζωής; Το να προβάλεις, σε μια πλατφόρμα, μαζί με τα διανοητικά σου ενδιαφέροντα (τις σπουδές) και τα σωματικά σου προσόντα, σ’ ένα παζάρι “λευκής σαρκός plus” (όπου το «plus» σημαίνει ότι δεν είσαι του πεζοδρομίου αλλά του αμφιθεάτρου), αντέχει τον χαρακτηρισμό “επιλογή”; Δεν θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για οικονομική βία που αναγκάζει νεαρές γυναίκες να μοστράρονται σε κάθε φραγκάτο γιάπη; Τι θα συμβουλέψουν, άραγε, αυτές οι γυναίκες τις κόρες τους όταν τους ανακοινώσουν μελλοντικά ότι μπήκαν σε μια ανάλογη πλατφόρμα για να αγοράσουν ένα πανάκριβο ιπτάμενο ι.χ.; Τι θα έλεγε επ’ αυτού ο “παλιός” φεμινισμός, και τι ο “καινούργιος”;

Υποθέτουμε ότι ο σημερινός δεν θα έλεγε τίποτα· ειδικά αν ασχολείται με την “απελευθέρωση” των μουσουλμάνων γυναικών απ’ τους συντηρητικούς dress codes…

Κάτι τέτοια βλέπουν στο Πεκίνο ή στην Τεχεράνη και τα ανεμίζουν στην επικράτειά τους σαν αποδείξεις της δυτικής παρακμής. Αφού, με μαντήλια ή χωρίς, το να σπουδάζουν οι γυναίκες εκεί θεωρείται κρατική υποχρέωση· και δικαίωμά τους.

(φωτογραφία κάτω: Η άποψη ότι τα αμερικανικά πανεπιστήμια έχουν γίνει μπουρδέλα έχει τώρα μια κάποια τεκμηρίωση. Η λίστα του SeekingArrangement δεν επιτρέπει παρανοήσεις.)

Είναι ο καιρός (1)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Ίσως οι μαθητές και οι μαθήτριες, σαν ανήλικοι / ες, σαν κάτω από 18 χρονών, να είναι πράγματι τα κατάλληλα κοινωνικά υποκείμενα να κινητοποιηθούν σε σχέση μ’ αυτό που εξαιρετικά αφηρημένα εμφανίζεται σαν ο νο 1 παγκόσμιος κίνδυνος (μετά ή πριν την «τρομοκρατία»; – κανείς δεν μας λέει την σειρά των απειλών…), την κλιματική αλλαγή. Είναι κατάλληλοι / ες επειδή, λόγω ηλικίας, δεν θυμούνται, και δεν ξέρουν. Όχι μνήμη, όχι ιστορία: θα πρέπει να θεωρούνται προσόντα.. Αλλά οι (αρκετά…) μεγαλύτεροι / ες δεν θα έπρεπε να είναι είναι / είμαστε τόσο αθώοι…

Πριν απ’ οτιδήποτε άλλο, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Κλιματικές αλλαγές συμβαίνουν πράγματι σ’ αυτόν τον πλανήτη, πολύ πριν το είδος μας αποκτήσει πόδια και χέρια. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζουν οι ειδικοί· και δεν έχουμε λόγους να τους αμφισβητούμε. Κλιματικές αλλαγές τρομακτικές (με τα σημερινά δεδομένα) σε έκταση, ένταση και διάρκεια: αυτή η περιστρεφόμενη πέτρα, με όλα μα όλα τα συστατικά της, έμβια και μη, είναι πολύ σύνθετη κατάσταση για να υποστηρίξει κανείς – όπως έμμεσα υπονοείται τώρα – ότι η κλιματική αλλαγή (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση) είναι κάτι καινούργιο. Θα πρέπει να θυμίσουμε, για παράδειγμα, ότι στις αρχές του 14ου αιώνα η ήπειρος ευρώπη πέρασε μια μικρή εποχή παγετώνων· ενώ σε άλλες περιόδους, επίσης ιστορικά σχετικά πρόσφατες, η γροιλανδία είχε πολύ λιγότερους (παγετώνες) απ’ ότι τώρα.

Συνεπώς δεν θέλουμε (και δεν μπορούμε) να μπούμε σε οποιαδήποτε συζήτηση καφενείου για το «αν συμβαίνει» ή όχι κάποια σοβαρή κλιματική αλλαγή. Ούτε θα υποτιμούσαμε οποιονδήποτε αυθεντικά οικολογικό αγώνα! Το ζήτημα είναι εντελώς διαφορετικό. Είτε η κλιματική αλλαγή συμβαίνει προς την μία (αύξηση της μέσης θερμοκρασίας) είτε συμβαίνει προς την άλλη (μείωσή της)· είτε είναι «ανθρωπογενής» σε μικρό, σε μέτριο ή σε μεγάλο βαθμό, το απόλυτα βέβαια είναι πως «ανθρωπογενής» 110% είναι ο λόγος γι’ αυτήν!

Κι όχι απλά «ανθρωπογενής». Αλλά καπιταλιστικός. Διότι είναι αδύνατο να απομονώσει ο οποιοσδήποτε την οποιαδήποτε ρητορική για τέτοιας κλίμακας ζητήματα απ’ την εποχή, την συγκυρία, τα δεδομένα της εποχής όπου διατυπώνεται ο λόγος για – . Στον ύστερο μεσαίωνα, όταν η μικρή εποχή των παγετώνων χαρακτηρίστηκε από πτώση της μέσης θερμοκρασίας και διαρκείς και έντονες βροχές, καταστράφηκαν επι χρόνια πολλές σοδειές, με αποτέλεσμα εκτεταμένη έλλειψη τροφίμων, υποσιτισμό, αρρώστιες και πολλά εκατομμύρια θανάτων. Τότε ο «λόγος για –» ήταν θρησκευτικός / χριστιανικός: «θέλημα θεού», «μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας», κλπ κλπ..

Τώρα δεν είναι έτσι. Κι ούτε οι προβλέψεις για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι για λιμούς και εκατομμύρια νεκρούς (πρωτοκοσμικούς) από πείνα…

(φωτογραφία: Το αντιπυρηνικό κίνημα στα ‘80s αμφισβήτησε όχι μόνο το πυρηνικό ενεργειακό μοντέλο, αλλά και την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στη δυτική ευρώπη. Αν όχι αντικαπιταλιστική, είχε σίγουρα μια αντιπολεμική, αντιμιλιταριστική αιχμή, αρνούμενο την διάκριση ανάμεσα σε «κακή» (στρατιωτική) και «καλή» (ειρηνική) χρήση της πυρηνικής ενέργειας.)

Είναι ο καιρός (2)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Στην αρχή, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980, η ανησυχία για τον επερχόμενο κλιματικό Αρμαγεδώνα λεγόταν «τρύπα του όζοντος». Κανείς απ’ τις (πρωτοκοσμικές) μάζες δεν ήξερε ως τότε πόσο σημαντικό ήταν το στρώμα όζοντος στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Το έμαθαν όλοι μαζί με την απειλή: μια εκτεταμένη σε έκταση «λέπτυνση» αυτού του στρώματος πάνω απ’ το νότιο πόλο θεωρήθηκε (επιστημονικά πάντα) σαν η νο 1 απειλή για την ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη! Η υπεριώδης ακτινοβολία (του ήλιου) περνούσε με μεγαλύτερη ένταση απ’ αυτήν την «τρύπα»· κι έτσι (θα) ανέβαζε ανεξέλεγκτα την θερμοκρασία στην επιφάνεια· ενώ, ταυτόχρονα, θα προκαλούσε δερματικές αρρώστιες σ’ όσους τους έβλεπε ο ήλιος…

Η αιτία για την «τρύπα του όζοντος»; Ανθρωπογενέστατη. Η υπερβολική χρήση χλωροφθορανθράκων, κυρίως στις ψυκτικές συσκευές (στα ψυγεία και στα air condition). Την εποχή, λοιπόν, της “τρύπας του όζοντος”, οι χημικές βιομηχανίες έτριβαν τα χέρια τους (και εξακολουθούν να τα τρίβουν, παρότι η αρχική αφορμή έχει ξεχαστεί) με το δόγμα «ο ήλιος είναι επικίνδυνος», αφού λάνσαραν το ένα μετά το άλλο τα τρομερά αντι-ηλιακά τους. Και τα ψυγεία σταμάτησαν να δουλεύουν με το επικίνδυνο φρέον…

Η μεγα-απειλή της «τρύπας του όζοντος» κράτησε κάμποσα χρόνια. Για να την διαδεχτεί η μεγα-απειλή του «φαινόμενου του θερμοκηπίου». Σαν ξαφνικά να αποκαλύφθηκε ότι όλος ο πλανήτης ήταν τυλιγμένος μ’ ένα νάυλον· αλλά όχι. Το κακό προερχόταν απ’ τον διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, απ’ την καύση άνθρακα και, κυρίως, πετρελαίου και βενζίνης. Σε αντίθεση με το όζον (που απειλούσε επειδή ήταν «τρύπα») το διοξείδιο του ανθρακα απειλούσε επειδή ήταν «παχύ στρώμα» στην ατμόσφαιρα, γύρω απ’ τον πλανήτη. Εννοείται ότι το αποτέλεσμα του «χοντρού στρώματος» διοξειδίου του άνθρακα (θα) ήταν το ίδιο με του «λεπτού στρώματος / τρύπας» του όζοντος: αύξηση της μέσης θερμοκρασίας… Για κάποιον λόγο οι ηλιακές ακτίνες διαπερνούσαν αυτό το «χοντρό στρώμα» ερχόμενες στη γη· αλλά όχι ανακλώμενες στην επιφάνειά της.

Φυσικά υπάρχει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα· και προφανώς έχει αυξηθεί λόγω του ενεργειακού μοντέλου και της έκτασης της 2ης βιομηχανικής επανάστασης… Αλλά υπάρχουν και τα φυτά που το απορροφούν. Ήταν, άραγε, μόνο του το διοξείδιο του άνθρακα «παράγοντας αύξησης της μέσης θερμοκρασίας»; Υπήρχαν κι άλλοι; Δεν έχει σημασία: το βασικό, όπως και στην περίπτωση της «τρύπας του όζοντος», ήταν το ανθρωπογενές της υποδεικνυόμενης αιτίας. Ο λόγος για – θα έπρεπε να μοιράζει καθολικές ευθύνες. Αν όχι γι’ αυτήν καθαυτήν την δημιουργία του προβλήματος, οπωσδήποτε για την λύση του. Μια δόση συνενοχής έπρεπε να βαραίνει κάθε αξιοπρεπή επιβάτη του πλανήτη…

Το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» άρχισε να μπαίνει στην άκρη σαν το όνομα του Θηρίου για να αντικατασταθεί απ’ την «υπερθέρμανση του πλανήτη». Φαίνεται πως το δεύτερο όνομα προτιμήθηκε σε σχέση με το πρώτο επειδή υποδείκνυε άμεσα το επερχόμενο κακό· κι άρα το επείγον των ευθυνών. Ατομικών και κρατικών. Το ενεργειακό μοντέλο θα έπρεπε να αλλάξει ριζικά, οι υδρογονάνθρακες να εγκαταλειφθούν το γρηγορότερο σαν πηγή ενέργειας, να εφευρεθούν και να εφαρμοστούν εκτεταμένες «καθαρές (ή ανανεώσιμες) πηγές ενέργειας» – αν το είδος μας σκόπευε να σωθεί απ’ τον κλιματικό Αρμαγεδώνα. Και δεν θα έπρεπε να γίνονται καχύποπτες ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα το πόσο ενεργειακά οικολογική και οικονομική είναι η κατασκευή των μηχανών που παράγουν «καθαρή ενέργεια». Πόσο «οικολογική» είναι, για παράδειγμα, η επεξεργασία των σπανίων γαιών απ’ τις οποίες προκύπτουν οι πολύτιμες πρώτες ύλες για τις “πράσινες” τεχνολογίες…

Εν τέλει, κι αυτό είναι πολύ πρόσφατο, ένας καινούργιος όρος ήρθε να αντικαταστήσει τους προηγούμενους, και πάλι σαν το όνομα του Θηρίου: κλιματική αλλαγή. Όλοι – τώρα – κινητοποιούνται – για – την – «κλιματική – αλλαγή»· οι νεώτεροι / ες κτυπάνε την καμπάνα (και τα απαθή κεφάλια των «μεγάλων») καλώντας τους να πάρουν μέτρα ενάντια – στην – «κλιματική – αλλαγή».

Το περίεργο μ’ αυτό το καινούργιο όνομα, αν συγκριθεί με το «η υπερθέρμανση του πλανήτη», είναι πως είναι σκόπιμα ουδέτερο. «Κλιματική αλλαγή» θα μπορούσε να είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας· αλλά επίσης και η μείωσή της… Εκείνοι που εφηύραν και καθιέρωσαν στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας / δημαγωγίας αυτόν τον ασαφή όρο έχουν υπόψη τους κάτι που δεν το ξέρουμε οι υπόλοιποι; (Υπάρχουν κάποιες φήμες…)

(φωτογραφία: Σαν φρούτο που έχει αρχίσει να σαπίζει η εικονογράφηση μιας «τρύπας του όζοντος» που απειλεί να φάει τον πλανήτη ήταν η μόδα των ‘90s. Δεν υπήρχε και η «ισλαμική τρομοκρατία», οπότε ήταν ο μόνος μεγα-φόβος διαθέσιμος να τον αγαπήσουμε…)