Ηλεκτρικά 1

Παρασκευή 28 Ιούλη. Πρόσφατα η δανία έγινε το πρώτο κράτος στον κόσμο όπου τα βενζινάδικα είναι λιγότερα απ’ τα «ρευματάδικα»· τους σταθμούς φόρτισης των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. 2.028 τα βενζινάδικα, 2.030 τα ρευματάδικα.

Πρόκειται βέβαια για μια συμβολική στιγμή· που απλά επιβεβαιώνει την τάση. Η γειτονική νορβηγία έγινε λίγο νωρίτερα το πρώτο κράτος στον κόσμο όπου τα υβριδικά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα (500 χιλιάδες συνολικά, οι 100 χιλιάδες καθαρόαιμα ηλεκτρικά) ξεπέρασαν σε αριθμό εκείνα με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Όπως και στη σουηδία, απ’ το 2025 και μετά δεν θα αδειοδοτούνται ι.χ. με κίνηση ορυκτών καυσίμων. Η αγγλία ανακοίνωσε κάτι παρόμοιο πρόσφατα, με χρονικό όριο το 2040· όπως έχει κάνει ήδη η γαλλία. Συνεπώς ισχύει η παράκλησή μας: αν βρεθεί πετρέλαιο οπουδήποτε στα μέρη μας ας μας κρατήσουν ένα μπιτονάκι. Για ενθύμιο.

Ενόσω η πετρελαιοπαραγωγή φεύγει απ’ το κέντρο (αν και όχι απ’ το κάδρο συνολικά) του καπιταλιστικού ενεργειακού παραδείγματος, μπορεί να υποθέτει κανείς ότι ο καπιταλισμός μπαίνει σ’ έναν «οικολογικό χρυσό αιώνα»… Αμ δε! Οι πρώτες ύλες των μπαταριών, σε μεγάλο βαθμό ονομαζόμενες σπάνιες γαίες, ορυκτά, γίνονται όλο και πιο στρατηγικής σημασίας· και όχι μόνο για την ιδιωτική αυτοκίνηση αλλά για τα πάντα. Αυτές οι πρώτες ύλες δεν είναι απεριόριστες, και πολύ σύντομα δεν θα φτάνουν για όλους. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα μείνουν σε χρήση, σε κάποιο βαθμό, οι κινητήρες εσωτερικής καύσης (κάτι φαίνεται να προβλέπουν οι αφεντικά της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας…). Σημαίνει όμως, επίσης, καινούργιες αναμετρήσεις (δηλαδή πολέμους) για την κατοχή ορυχείων πρώτων υλών….

Ηλεκτρικά 2

Παρασκευή 28 Ιούλη. O Jack Lipton, ειδικός σε θέματα πρώτων υλών, απαντώντας στην πρόσφατη απόφαση του αγγλικού κράτους, σχολίασε τα πιο κάτω, ιδιαίτερα χρήσιμα:

Το ηνωμένο βασίλειο έχει λιγότερο από 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, κι ας υποθέσουμε ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα ι.χ. ορυκτών καυσίμων για κάθε δύο πολίτες (η αναλογία στις ηπα είναι 1:1). Οπότε υπάρχουν αυτή την στιγμή 30 εκατομμύρια ι.χ. ορυκτών καυσίμων στο η.β.

Η μπαταρία 60 – 80 kwh που χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή η Tesla, με αυτονομία κίνησης 200+ χιλιόμετρα, απαιτεί 19 κιλά κοβαλτίου. Αν χρειαζόμαστε, λοιπόν, 30 εκατομμύρια ηλεκτρικά ι.χ. της τελευταίας τεχνολογίας αυτή τη στιγμή, απαιτούνται 570.000 τόνοι κοβαλτίου, που θα πρέπει να ενσωματωθούν στις μπαταρίες και να μείνουν εκεί από 5 έως 8 χρόνια (αυτή είναι η αναμενόμενη διάρκεια ζωής της μπαταρίας Li/Co που χρησιμοποιεί η Tesla).

Αυτό είναι 5 φορές πάνω η ετήσια παραγωγή (νέων ποσοτήτων) κοβαλτίου παγκόσμια… Συνεπώς, οι άγγλοι, λιγότερο από 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, θα πρέπει να «τραβάνε» έως το 2040 περίπου το 20% της παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής κοβαλτίου, με τους σημερινούς ρυθμούς εξόρυξης / παραγωγής, για να έχουν αντικαταστήσει, ως τότε, τα ορυκτών καυσίμων ι.χ. τους.

Η κίνα, απ’ την μεριά της σχεδιάζει να βρίσκονται σε κίνηση στους δρόμους της 5 εκατομμύρια ηλεκτρικά ι.χ. ως το 2020! Αυτό απαιτεί 95.000 τόνους κοβαλτίου για τις κινέζικες μπαταρίες μέσα σε 3 χρόνια. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει δέσμευση περίπου του 30% της νέας παγκόσμιας παραγωγής κοβαλτίου από τώρα ως το 2020. Εν τω μεταξύ έχει αποφασίσει ότι ως το 2030 το 30% των οχημάτων θα είναι ηλεκτρικά. Με τα σημερινά επίπεδα παραγωγής αυτό σημαίνει ότι 7,5 εκατομύρια οχήματα θα χρησιμοποιούν 142.500 τόνους κοβαλτίου, κάθε χρόνο, από τότε και μετά.

Αυτή είναι η πρόβλεψη με τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα. Αλλά ακόμα κι αν τα μισά ι.χ. ή και λιγότερα, είναι της τεχνολογίας που έχει αναγγελθεί, τα όρια στη δυνατότητα παραγωγής κοβαλτίου, που κατά 95% είναι παράγωγο προϊόν της επεξεργασίας χαλκού και νικελίου, υποδεικνύουν ότι ο αριθμός των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που θα μπαίνουν κάθε χρόνο σε κυκλοφορία θα περιορίζεται απ’ την πρωτογενή παραγωγή κάθε χρονιάς, συν την ανακύκλωση.

Αυτό σημαίνει ότι η μετατροπή όλων των σημερινών ι.χ. του κόσμου σε ηλεκτρικά, γύρω στο 1 δισεκατομμύριο κομμάτια, είναι κάτι που χρειάζεται τουλάχιστον 50 χρόνια για να γίνει, μπορεί και περισσότερα, κι αυτό μόνο αν όλες οι πιθανές πηγές κοβαλτίου αξιοποιηθούν.

Οι πολιτικοί δεν έχουν τις διανοητικές δυνατότητες να συλλάβουν ένα τέτοιο πρόβλημα. Μέχρι πρόσφατα νόμιζα ότι μόνο οι αμερικάνοι πολιτικοί είναι κοντόφθαλμοι. Τώρα καταλαβαίνω ότι το πρόβλημα είναι ευρύτερο.

Τα στεγνά μεγέθη που παρουσιάζει ο Lipton μπορεί να είναι ακριβη ή όχι. Εκείνο που είναι ακριβές ότι και στο καινούργιο (μεταβατικό υποστηρίζουμε) παράδειγμα της αυτοκίνησης, τα ηλεκτρικά ι.χ., (νέο παράδειγμα που κινεί πολλούς επιμέρους αλλά κεντρικούς κλάδους) ο καπιταλισμός θα εξακολουθήσει να είναι τέτοιος.

Κοινότοπο. Και οδυνηρό.

Καθημερινή κουλτούρα 1

Τετάρτη 1 Μάρτη.5 νεκροί την ημέρα, 4 με 5 ζωντανοί νεκροί, 20 ανάπηροι, 60 τραυματίες, τις περισσότερες φορές σε ηλικίες 15 με 29… Αυτός είναι (κατά τον Ιαβέρη) ο απολογισμός των ελληνικών δρόμων – σαν νεκροταφείων.

Για όσους δουλεύουμε πάνω σε δύο ρόδες, πάει να πει εκτεθειμένοι πέρα απ’ τους καιρούς και στην “οδηγητική συμπεριφορά” των ελλήνων, αυτά τα νούμερα είναι η πικρή στατιστική της καθημερινής εμπειρίας μας στις πόλεις. Κάνουμε κι εμείς μαλακίες; Κάποτε ναι – μας κυνηγάει η δουλειά, οι πελάτες, τ’ αφεντικά, ακόμα και μια «σπορ» αντίληψη για την οδήγηση. Όμως πως να περιγράψουμε τις πολύ φονικότερες μαλακίες όλων όσων, προφυλαγμένοι από την λαμαρίνα του ι.χ. τους, έχουν τον κόσμο “γραμμένο”;

Είναι όλοι και όλες έτσι; Όχι. Εδώ κι εκεί συναντάει κανείς οδηγούς, άντρες και γυναίκες, ευγενείς και προσεκτικούς. Αλλά η μεγάλη πλειοψηφία είναι υποψήφιοι δολοφόνοι. Πως, όμως, θα ήταν διαφορετικοί όταν κάθονται στο τιμόνι απ’ ότι όταν δεν κάθονται; Αλλοπαρμένοι; Αλλοπαρμένοι με το κινητό στ’ αυτί και το βλέμμα γυρισμένο στο μέσα κόσμο τους ενόσω οδηγούν; Χαπακωμένοι; Κοκα-λωμένοι; Ποιος ξέρει; Επιθετικοί, αγενείς, αδιάφοροι, αλαζόνες: έτσι ακριβώς είναι οι mainstream έλληνες, ακόμα κι όταν κοιμούνται. Έλληνες με τέσσερεις ρόδες; Η χειρότερη εκδοχή των ίδιων τύπων στα τέσσερα πόδια μιας καρέκλας.

Οι νυχτερινοί ντελιβεράδες ξέρουν. Τα έχουν δει όλα. Ειδικά τις Παρασκευές και τα Σάββατα το βράδυ.

Και φυσικά πάντα, ΠΑΝΤΑ, φταίνε οι “άλλοι”!

Καθημερινή κουλτούρα 2

Τετάρτη 1 Μάρτη. Το είπε μια ψυχή λαϊκή, πριν χρόνια: οι έλληνες… ξέρει ποιοί είναι αυτοί; Είναι αυτοί που οδηγούν το αμάξι τους, εσύ περπατάς δίπλα στο πεζοδρόμιο, πατάνε τη λούμπα, σούρχονται τα βρωμόνερα, και πριν προλάβεις να πεις κάτι, μόνο που γυρνάς στη μεριά τους, κατεβάζουν το τζάμι και σου πετάνε “άντε γαμήσου ρε μαλάκα!”.

Ακριβώς αυτοί είναι!

Το ι.χ. σαν “είναι” – και φαίνεσθαι

Τετάρτη 1 Μάρτη. Οι διαφημίσεις των ι.χ. πάντα τα δείχνουν μόνα τους στον κόσμο / δρόμο. Ολομόναχα. Έτσι αναδεικνύονται. Έτσι υπάρχουν. Ακόμα και το πιο κυριλέ και ακριβό αμάξι χάνει την αίγλη του μποτιλιαρισμένο στην Αλεξάνδρας, με μέση ταχύτητα 3 χιλιόμετρα την ώρα, και με δεκάδες “τιποτένιες” λαμαρίνες γύρω του.

Η “αυτοπραγμάτωση” του ι.χ., δηλαδή η επιβεβαίωση της αλαζονείας του οδηγού / ιδιοκτήτη του, γίνεται εκεί που το όχημα μπορεί να ξεχωρίσει. Και που είναι δυνατόν αυτό; Στον “ανοικτό” δρόμο – αδιάφορο αν είναι κλειστή highway ή επαρχιακός δρόμος. Εκεί τα αεροπλανικά πλάνα της διαφήμισης μπορούν να γίνουν η φαντασιακή πραγματικότητα του οδηγού. Εκεί μπορεί ο οδηγός να φανταστεί τον εαυτό του σα να βρίσκεται στην διαφήμιση (του εαυτού του), δηλαδή μόνος του. Εκεί δεν υπάρχει κανένας άλλος (ακόμα κι αν υπάρχουν πολλοί).

Όσο πιο μικροαστός, μεσοαστός, μεγαλοαστός αλλά πάντως αυτο-ικανοποιούμενος είναι κάποιος, τόσο περισσότερο ψάχνει “να ζήσει τον μύθο του”. Κι όποιον πάρει ο χάρος….