Τουβαλού καλεί Πεκίνο

Κυριακή 18 Αυγούστου. Μπορεί να είσαι μεσ’ τη μέση του Ειρηνικού – που λέει ο λόγος… Μπορεί τα πιο ψηλά σημεία της επικράτειάς σου να είναι οι ταράτσες των rooms to let… Μπορεί να είσαι σαν κοτσιλιά ή μια γραμμή με φοίκινες… Αλλά έχεις την αξιοπρέπειά σου διάβολε!!! (Έχεις και μια ψήφο στον οηε…)

Στο φόρουμ των νησιών του Ειρηνικού από 13 έως 16 Αυγούστου (στο οποίο συμμετείχαν σαν «συνεργάτες ανάπτυξης» και μη νησιά όπως η κίνα, οι ηπα ή η γαλλία..) τα 17 (!) μικροσκοπικά νησιά / κράτη (που την βγάζουν από τον τουρισμό και το ψάρεμα – αν δεν έχουν την τύχη κάποιας αμερικανικής βάσης…) τσακώθηκαν με την αυστραλία και τη νέα ζηλανδία. Και έγιναν ακόμα πιο φίλοι με το Πεκίνο. Why?

Το θέμα είναι η άνοδος της επιφάνειας της θάλασσας· λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας. Μπορεί εμείς να μένουμε απαθείς σε κινδύνους του είδους «μισό μέτρο» η θάλασσα πιο πάνω, αλλά αν πρόκειται για ατόλη το πράγμα είναι σοβαρό. Οι 17 «μικροί» ήθελαν οπωσδήποτε την δέσμευση των «μεγάλων» ότι θα κάνουν τα καλυτερά τους για να εμποδίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το Πεκίνο (που μαζί με το ψοφιοκουναβιστάν είναι το μεγαλύτερο φουγάρο του κόσμου) το υποσχέθηκε ευχαρίστως. Το Γουέλιγκτον (της νέας ζηλανδίας) και η Καμπέρα (της αυστραλίας) το απέρριψαν μετά βδελυγμίας.

Πρόβλημα. Πολύ σοβαρό. Είναι σα να είσαι πρόσφυγας σε βάρκα και να έρχεται κάποιος να σου κάνει συνεχόμενες «πατητές» (κάτι στο οποίο οι δεξιές αυστραλέζικες κυβερνήσεις έχουν ιδιαίτερη επίδοση…). Για το Πεκίνο η δουλειά ήταν εύκολη. Υποσχέθηκε (και δεν έχει λόγο να λέει ψέμματα…) «βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη» για τα νησιά / κράτη, συνεργασία κατά της κλιματικής αλλαγής, καθώς και κυματοθραύστες (ή κάτι τέτοιο) για να προστατευτούν τα παράλια απ’ το νερό· όταν και αν αρχίσει να ανεβαίνει.

Φυσικά η Καμπέρα και η Ουάσιγκτον κατηγορούν το Πεκίνο για «υποκρισία». Αλλά οι κινεζικές επενδύσεις τρέχουν εδώ κι εκεί, κι ας αφήσουμε στην άκρη το γεγονός ότι το Πεκίνο έχει ένα κοινό συμφέρον με τους 17: δεν έχει φτιάξει μια σειρά τεχνητά νησιά στη νότια θάλασσα της κίνας που είναι στην ίδια μοίρα, κάτι πόντους πάνω απ’ την τωρινή θάλασσα;

Είχε το δίκιο του ο πρωθυπουργός των νησιών Fiji Frank Bainimarama όταν απάντησε στις αμερικανο-αυστραλιανές επικρίσεις κατά της κίνας κάτι του είδους “Κοίτα ποιοί μιλάνε!…”

(φωτογραφία: Πλάνο απ’ το Tuvalu. Εντελώς tropical έως ειδυλλιακό. Αλλά εσείς στη θέση τους δεν θα ανησυχούσατε μη γίνετε υποβρύχιο αξιοθέατο;)

Αμάν!

Σάββατο 17 Αυγούστου. Βλέπετε τι γίνεται; Ούτε ένα αστείο δεν μπορούμε να κάνουμε πια! Πριν 2 μονάχα ημέρες σαρκάζαμε την (αγγλική) ιδέα ενός πολέμου κατά της κίνας, που δημοσιοποιήθηκε «μεταξύ αστείου και σοβαρού». Γράφαμε ότι εν προκειμένω το βρετανικό χιούμορ είναι το λιγότερο ύποπτο: τον 19ο αιώνα το «βασίλειο» έκανε δυο πολέμους κατά της κίνας. Συμπληρώναμε ότι ίσως δεν υπάρχουν και πολλά είδη πολέμων με τα οποία θα έκαναν αστεία οι άγγλοι: …αν η ιδέα του Liddle ήταν «πόλεμος στους εξωγήινους», θα ήταν άνοστη και δεν θα γελούσε κανείς…

Και να που χτες ξεφύτρωσε αυτή η θεαματική περσόνα που λέγεται Elon Musk και ζήτησε να βομβαρδιστεί με πυρηνικά … ο πλανήτης Άρης! Υποτίθεται πως αυτό είναι απαραίτητο για να γίνει ο πλανήτης κατοικήσιμος: με τις πυρηνικές εκρήξεις θα απελευθερωθούν (λέει ο Musk και άλλοι) υπόγειες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, θα δημιουργηθεί ένα «φαινόμενο του θερμοκηπίου» (αυτό που ξορκίζεται στον πλανήτη Γη), που θα συγκρατήσει την εξάτμιση του νερού που υπάρχει στην επιφάνεια του Άρη… οπότε θα γίνει πιο φιλόξενος σε ανθρώπινο εποικισμό…

«Μεγαλοφυής» η ιδέα και εντελώς αμερικανική: πρώτα σπέρνουμε πυρηνικά και μετά μαρούλια… Δυστυχώς όμως η nasa (που αυτά τα έχει σκεφτεί πρώτη…) αποκλείει μια τέτοια ευεργετική αλυσιδωτή αντίδραση, επειδή (λέει) δεν υπάρχει στον κόκκινο πλανήτη αρκετό διοξείδιο του άνθρακα για να γίνουν τα υπόλοιπα… (Πυρηνικές κεφαλές για να βομβαρδιστεί υπάρχουν αρκετές πάντως… In case…)

Η ασταμάτητη μηχανή, γνωστή για την παιγνιώδη καχυποψία της, υποψιάζεται ωστόσο ότι και ο Musk πόλεμο κατά της κίνας θέλει· αλλά προτιμάει να τον ξεκινήσει απ’ τον Άρη! Να πέσουν τόσα πυρηνικά εκεί ώστε να μην πλησιάσουν καν και καν τίποτα κινέζοι διαστημάνθρωποι (κάτι που κάλιστα μπορεί να μηχανεύεται το Πεκίνο για τα επόμενα χρόνια) – αυτό μπορεί να έχει στο μυαλό του…. Είναι, τώρα, καιρός για να τους εμπιστευτεί κανείς ότι δεν θα προεκτείνουν τους «δρόμους του μεταξιού» σ’ όλο τον γαλαξία;

Μάλλον έτσι να έχουν τα πράγματα – λέει το δικό μας χιούμορ. Οπότε μπορείτε να ξεκαρδιστείτε ελεύθερα…

Τεχνολογικός ανταγωνισμός 1

Σάββατο 17 Αυγούστου. Αν έχει (για εμάς) ενδιαφέρον η αντίδραση της κινεζικής huawei στον αμερικανικό «εμπορικό πόλεμο» δεν είναι επειδή πρόκειται να γίνουμε πελάτες της. Δεν ασχολούμαστε με την “έρευνα αγοράς” και την σύγκριση εμπορευμάτων… Εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι ότι αυτό το είδος ανορθόδοξου πολέμου αγγίζει την καρδιά εκείνου που λέγεται «καπιταλιστική ανάπτυξη» εννοημένου αφενός σαν τεχνικό υπόστρωμα και αφετέρου σαν κοινωνικές σχέσεις. Μ’ άλλα λόγια μας ενδιαφέρει η απάντηση στο ερώτημα: μπορεί να ανακοπεί η τεχνολογική εξέλιξη στον καπιταλιστικό κόσμο με …. «εμπορικά» μέσα; Η αναμενόμενη απάντηση είναι βέβαια «όχι». Άλλο, όμως, η θεωρητική εκτίμηση και άλλο η πρακτική πραγματικότητα.

Όπως είναι γνωστό το ψοφιοκουναβιστάν έπεισε (ή ανάγκασε) τις τεχνολογικές ναυαρχίδες του να περιορίσουν (ή και να σταματήσουν εντελώς) τις σχέσεις τους με το κινεζικό τεχνολογικό κεφάλαιο. Σε μια κίνηση, που μπορεί να αποδειχθεί «κίνηση απελπισίας», η google ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει να πουλάει στην huawei τις αναβαθμίσεις του λειτουργικού της (που η κινέζικη εταιρεία χρησιμοποιεί στα κινητά της) καθώς και τις αναβαθμίσεις διάφορων εφαρμογών (που ελέγχει η google) και είναι σε εκτενέστατη παγκόσμια χρήση. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το ψοφιοκουναβιστάν ελπίζει να «τυφλώσει» την huawei (και άλλους κινέζους κατασκευαστές…) για ένα ικανό διάστημα ώστε να χάσει το προβάδισμα που ήδη έχει στην 5G φάση των επικοινωνιών.

Η τεχνική απάντηση της huawei δόθηκε μάλλον γρήγορα. Σε ένα μεγάλο παγκόσμιο συνέδριο σχεδιαστών software (αναφέρεται ότι συμμετείχαν 6000 τέτοιοι) απ’ τις 9 ως τις 11 Αυγούστου φέτος, στο Dongguan, παρουσίασε το δικό της open source λειτουργικό, που το ονόμασε “harmony”. Οι φήμες (και οι μη φήμες) υποστηρίζουν ότι την ανάπτυξή του η huawei την δούλευε μυστικά εδώ και χρόνια· το «κινέζοι προγραμματιστές δουλεύουν μυστικά επί χρόνια την δημιουργία ενός λειτουργικού» δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί καθόλου.

Δεν είναι η ασταμάτητη μηχανή (ούτε τώρα ούτε ποτέ) αρμόδια να εκτιμήσει την ποιότητα του “harmony” και το πόσο ανταγωνιστικό θα είναι απέναντι στα υπάρχοντα. Πρέπει ωστόσο να σημειώσουμε ότι το “harmony” παρουσιάστηκε σαν ένα λειτουργικό σχεδιασμένο για να δουλεύει σε 5G συνθήκες (παρότι είναι o.k. και σε 4G), δηλαδή για λογαριασμό του internet of things. Προφανώς δεν θα μπορούσε να έχει φτιαχτεί κάτι άλλο: κατά τον ceo Yu Chengdong το “harmony” είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να προσαρμόζεται άμεσα σε πολλές διαφορετικές συσκευές, από κινητά και “smart” τηλεοράσεις μέχρι φορετά, οικιακές συσκευές, αυτοκίνητα, κλπ.

(φωτογραφία: Η παρουσίαση αντιγράφει όλη την σκηνοθεσία που εγκαινίασε ο Steve Jobs, με δύο τουλάχιστον διαφορές. Πρώτον, τώρα “σταρ” δεν είναι και το αφεντικό της επιχείρησης – δεν χρειάζεται. Είναι μόνο η ίδια. Και δεύτερον … είναι made in china!)

Τεχνολογικός ανταγωνισμός 2

Σάββατο 17 Αυγούστου. Οι λέξεις που (κατά τους κινέζους ceo) περιγράφουν αυτήν την αντεπίθεση είναι η huawei φτιάχνει το τεχνολογικό οικοσύστημα της 5G εποχής. Η επίδειξη του “harmony” δεν είναι «μια κι έξω» κίνηση της huawei. Είναι η αφετηρία μιας διαδρομής δύο έως τριών χρόνων (τόσο την υπολογίζουν δημόσια πο ceo), όπου θα πρέπει να φτιαχτούν (και να μπουν σε εκτεταμένη παγκόσμια χρήση) οι κατάλληλες 5G εφαρμογές.

Η κινεζική εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα ρίξει 1 δισεκατομύριο δολάρια για να χρηματοδοτήσει σχεδιαστές software παγκόσμια, με το 80% να κατευθύνεται εκτός κίνας. Το ένστικτό μας όμως λέει ότι οι διάδοχοι του «you tube», του «google maps», των “social media” και άλλων ευρείας χρήσης εφαρμογών που δουλεύουν στα υπάρχοντα λειτουργικά έχουν κατασκευαστεί ήδη, σαν στοιχεία της κινεζικής 5G πληροφοριακής εποχής. Και ότι οι κινέζοι σχεδιαστές software, εμπνεόμενοι όχι μόνο απ’ τα λεφτά αλλά και από «πατριωτισμό», θα είναι ασταμάτητοι στην «παραγωγή apps». Πρακτικά η huawei πρόκειται να ανακοινώσει σε ένα ή δύο μήνες την δημιουργία ενός open-source software οργανισμού, για να συντονίσει όλη αυτή την (αναμενόμενη) θύελλα.

Ο Ren Zhengfei, ο 75χρονος ιδρυτής και ιδιοκτήτης της huawei, μιλώντας στις 31 Ιούλη έκανε μια δήλωση που είναι εξαιρετικά απίθανο να την άκουγε κανείς από αφεντικό τέτοιου μεγέθους δυτικής επιχειρήσης:

… Ο καταναλωτικός βραχίονας της εταιρείας τρύπησε σε δύο σημεία. [Εννοεί απ’ τις αμερικανικές «τιμωρίες»]. Παρότι τα πυρά δεν κτύπησαν την καρδιά του, κτύπησαν το ντεπόζιτό του. Τώρα είναι πίσω στη βάση του και γίνεται η επείγουσα δουλειά του να κλείσουν οι τρύπες…

Δεν είναι ασυνήθιστη μόνο η παραδοχή ότι η αμερικανική επίθεση έχει προκαλέσει πράγματι ζημιά στην huawei. Αλλά και ο σαφής και γεμάτος αυτοπεποίθηση, cool, πολεμικός τόνος της παραδοχής…

Δεν είναι η αισιοδοξία το συναίσθημά μας για την 4η βιομηχανική επανάσταση, ούτε για την 5η που θα ακολουθήσει γρηγορότερα απ’ ότι νομίζετε. Το ερώτημα ποιος θα πρωτοστατεί σ’ αυτές, είναι σίγουρα πέρα απ’ τους συναισθηματισμούς…

(φωτογραφία: Μια μέρα μετά την παρουσίαση του “harmony” η huawei παρουσίασε την “smart tv” της, την «honor vision». Προορίζεται να είναι το desk κέντρο των οικιακών internet of things, των “έξυπνων συσκευών” καθημερινής χρήσης, για να συντονίζει την “ευφυία” τους: πλυντήρια, ψυγεία, κουζίνες, θερμοσίφωνες, φώτα, ρολλά, οικιακά ρομπότ, πληροφορικές οικιακές βοηθοί, smartphones – καταλαβαίνετε… ).

Ανατολική ασία 1

Παρασκευή 16 Αυγούστου. Η επιδείνωση των σχέσεων ανάμεσα στη Σεούλ και στο Τόκιο μπορεί να έχει σαν αφορμή τις σοβαρές εκκρεμότητες της ιαπωνικής κατοχής και βαρβαρότητας στην κορεατική χερσόνησο ως το τέλος του β παγκόσμιου, ωστόσο έχει πολύ συγκαιρινές αιτίες: πρόκειται για μια αντίθεση που δεν μπορεί να αμβλυνθεί.

Με το νοτιοκορεάτικο καπιταλισμό να έχει πλασσαριστεί ήδη στην «α εθνική» του πλανήτη (11ος στη παγκόσμια λίστα…), η Σεούλ (ειδικά υπό τον σοσιαλδημοκράτη Moon Jae-in) έχει αποκτήσει ισχυρή αυτοπεποίθηση· τόση ώστε να αμφισβητεί (όχι ανοικτά ακόμα, αλλά με συγκεκριμένα πρακτικά βήματα) την «γεωμετρία» του υπό την ηγεμονία της Ουάσιγκτον συσχετισμού δυνάμεων στην περιοχή. Είναι σαφές και εύλογο ότι η Σεούλ σαν κράτος / κεφάλαιο επιδιώκει για τον εαυτό της πολύ περισσότερα (και σίγουρα διαφορετικά) απ’ το να είναι οικοδεσπότης αμερικανικών βάσεων.

Απ’ την μεριά του το Τόκιο, ειδικά υπό τον ακροδεξιό Abe (αν και σε μια «αόρατη εθνική γραμμή») επιδιώκει τα τελευταία χρόνια να απαλλαγεί απ’ τους ειρηνιστικούς περιορισμούς που «κληρονόμησε» απ’ την ήττα του γιαπωνέζικου μιλιταρισμού στον β παγκόσμιο· περιορισμούς που έχουν εγγραφεί στο ιαπωνικό σύνταγμα. Ο μόνος τρόπος για να γίνει η ιαπωνία «κανονικό κράτος» (δηλαδή ένα κράτος πρώτης γραμμής που μπορεί να κάνει πόλεμο όπου το συμφέρει) είναι να συμπλέει με το ψοφιοκουναβιστάν· ακόμα κι αν τα ιαπωνικά και τα αμερικανικά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα δεν ταυτίζονται υποχρεωτικά.

Οι «εθνοκρατικές» φιλοδοξίες της Σεούλ και του Τόκιο δεν είναι, αυτή τη στιγμή τουλάχιστον, του ίδιου τύπου. Το Τόκιο θέλει να αποκαταστήσει επίσημα τα μιλιταριστικά του «δικαιώματα». Η Σεούλ απ’ την μεριά της θα ήθελε ένα είδος οικονομικής ενοποίησης της κορεατικής χερσονήσου, που θα εκτόξευε (χάρη στην φτηνή εργασία του βορρά) τις ήδη πολυεθνικές επιχειρήσεις της (και θα της έδινε προίκα, in case of emergency, τα πυρηνικά του Kim…). Απ’ αυτήν την θέση έχει λόγους (το νοτιοκορεατικό κράτος / κεφάλαιο) να φοβάται την ιαπωνική «χειραφέτηση» ελπίζοντας ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός θα την εμποδίσει· την ίδια στιγμή όμως που αυτός ο ιμπεριαλισμός κάνει αδύνατα τα βήματα ουσιαστικής ειρήνευσης στην κορεατική χερσόνησο.

Όλα αυτά συμβαίνουν ταυτόχρονα με την ηγεμονική άνοδο του κινεζικού καπιταλισμού, την σύγκρουση της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο (και την Μόσχα), και τις αμερικανικές προσπάθειες (όχι ιδιαίτερα πετυχημένες αλλά επίμονες) να κρατηθεί το αμερικανικό μονοπώλιο «επίβλεψης» στον δυτικό Ειρηνικό και την ανατολική Ασία.

(φωτογραφία: Νοτιοκορεάτες διαδηλώνουν κατά της ιαπωνίας…)

Ανατολική ασία 2

Παρασκευή 16 Αυγούστου. Όταν η Σεούλ υπενθυμίζει (απαιτητικά, εμφατικά) στο Τόκιο την προηγούμενη φάση του μιλιταρισμού / ιμπεριαλισμού του, αναφέρεται μεν τυπικά σε μια «ιστορία του παρελθόντος», ουσιαστικά όμως αναφέρεται στους συσχετισμούς του παρόντος και του μέλλοντος. Τα ιαπωνικά εγκλήματα (οι «comfort women» είναι μόνο ένα απ’ αυτά) και η αποικιακή κατοχή είναι κοινή ιστορία / μνήμη και των δύο κορεατικών κρατών· επιπλέον υπάρχουν και «συνοριακές διαφορές» ανάμεσα στη νότια κορέα και την ιαπωνία: οι νησίδες Dokdo. Κι ενώ οι καπιταλισμοί των δύο κρατών (στις υψηλές τεχνολογίες σίγουρα) είναι αλληλοσυνδεδεμένοι, δεν παύουν να είναι εξαιρετικά ανταγωνιστικοί μεταξύ τους.

Η Σεούλ έχει κάνει ένα βήμα εντασσόμενη σ’ αυτό που έχουμε ονομάσει “μπλοκ του Βλαδιβοστόκ” (Μόσχα, Πεκίνο, Πγιονγκγιάνγκ, Σεούλ). Αλλά η εξέλιξη της ενδοκορεατικής συνεννόησης μετά την περσινή “εκστρατεία γοητείας” της Πγιονγκγιάνγκ δείχνει πόσο βαρύ είναι το φορτίο της αμερικανικής παρουσίας και επίβλεψης (και) στην κορεατική χερσόνησο. Η Σεούλ θα έπρεπε να παρακάμψει την Ουάσιγκτον και τις “αντιρρήσεις” της προχωρώντας σε μια επίσημη συμφωνία ειρήνης με την Πγιονγκγιάνγκ με την εγγύηση κατ’ αρχήν της Μόσχας και του Πεκίνου. Δεν το έχει κάνει (όπως περιμέναμε…) και η πιθανή εξήγηση βρίσκεται αφενός στον “φιλοαμερικανισμό” της νοτιοκορεατικής δεξιάς (στη Σεούλ υπήρχε χούντα υποστηριζόμενη απ’ την Ουάσιγκτον από το 1953 ως το 1987…) και αφετέρου στις τριβές με το Τόκιο: αν η Ουάσιγκτον θεωρήσει πως χάνει ερείσματα στη νότια κορέα (και άρα στη κορεατική χερσόνησο συνολικά) είναι βέβαιο ότι θα ρίξει το βάρος της στη μεριά της ιαπωνίας. Η Σεούλ δεν έχει λόγο να γίνει “συνοριακό κράτος” στον εξελισσόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο…

(φωτογραφία: Χτες στη νότια κορέα είχαν εθνική γιορτή. «Μέρα της απελευθέρωσης». Απο ποιούς; Απ’ την ιαπωνική κατοχή…)

Ανατολική ασία 3

Παρασκευή 16 Αυγούστου. Είναι ένας «κόμπος» – και φαίνεται ότι το Τόκιο, διαπιστώνοντας σωστά ότι η νότια κορέα έχει μικρά περιθώρια αποτελεσματικών αλλά όχι κραυγαλέων κινήσεων, αυτόν τον κόμπο θέλει να σφίξει κηρύσσοντας εμπορικό πόλεμο στη Σεούλ. Όχι μόνο για να επιδείξει κάποιου είδους οικονομική / τεχνική κυριότητα πάνω στις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας της νότιας κορέας (σε μια φάση που αυτές επεκτείνονται διεθνώς), αλλά και για να επιβάλει ένα είδος πολιτικής κυριότητας και ελέγχου της νοτιοκορεατικής αυτοπεποίθησης, ακόμα και σε ότι αφορά τις ενδοκορεατικές σχέσεις. Μ’ άλλα λόγια το Τόκιο προσπαθεί να παίξει τον ρόλο μιας «Ουάσιγκτον της ανατολικής Ασίας»: ενώ το ψοφιοκουναβιστάν επιχειρεί να «ανασχέσει» το Πεκίνο, το Τόκιο προσπαθεί να κάνει το ίδιο στην πιο κάτω κλίμακα, απέναντι στη Σεούλ.

Το κεντρικό πρόβλημα της Σεούλ φαίνεται ότι είναι οι σχέσεις της με την Ουάσιγκτον. Υπό την «συμφωνία του San Francisco» που υπογράφτηκε το 1951, η Ουάσιγκτον ήταν το «κέντρο», ενώ η Σεούλ και το Τόκιο ήταν ισότιμα στην «περίμετρο». Τώρα το νοτιοκορεατικό καθεστώς θα ήθελε μια πολύ πιο ισορροπημένη σχέση με το άλλοτε «κέντρο», και την άνεση πλουραλισμού στην εξωτερική του πολιτική· μια κατάσταση που να μοιάζει, ας πούμε, με την γερμανία. Αλλά είναι η χειρότερη εποχή για τέτοιες χειραφετήσεις απ’ το ψοφιοκουναβιστάν· με την έννοια ότι δεν θα το συζητούσε καν – και δεν θα το δεχόταν «με το καλό».

Με το που ξεκίνησε ο πρόσφατος καυγάς με τις “εμπορικές τιμωρίες” απ’ την μεριά του Τόκιο, κάποιοι στη Σεούλ (σίγουρα στα φιλοκυβερνητικά media) περίμεναν την κατευναστική παρέμβαση της Ουάσιγκτον. Όχι μόνο αυτή δεν ήρθε («πολιτική ίσων αποστάσεων»…) αλλά το ίδιο το ψόφιο κουνάβι δήλωσε ειρωνικά ότι το «να ασχολείται κανείς μ’ αυτές τις διαφορές είναι δουλειά πλήρους απασχόλησης» – εννοώντας ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει χρόνο για χάσιμο. Που σημαίνει, απλά, ότι είναι ευχαριστημένη με τις στρατιωτικές της βάσεις σε νότια κορέα και ιαπωνία…

Αντίθετα η Μόσχα και το Πεκίνο έκαναν την εμφάνισή τους στην περιοχή, με ανορθόδοξο τρόπο: αναφερόμαστε στο περιστατικό των κοινών ασκήσεων και της πτήσης ρωσικών και κινεζικών στρατηγικών βομβαρδιστικών πάνω απ’ τα Dokdo. (Περισσότερα εδώ, στο Μπλοκ του Βλαδιβοστόκ (with a little help from my friends…), Παρασκευή 26 Ιούλη)

Καθώς οι παλιές «ισορροπίες» διαλύονται (και μάλιστα γρήγορα) και οι γεωπολιτικές συγκρούσεις έχουν αναδυθεί φανερά εκεί που τις περιμένει κανείς, στην «πρώτη γραμμή» των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών δηλαδή, κάποιοι νοτιοκορεάτες υποστηρίζουν, και σωστά, ότι η Σεούλ (δηλαδή ο καπιταλισμός της) δεν πρόκειται να επιβιώσει σαν εξαρτημένη μεταβλητή.

Αλλά με βάση την ιστορία της περιοχής, ο δρόμος ως την «ανεξάρτητη σταθερά» είναι ζόρικος. Και δύσκολα θα είναι «ομαλός» – αν υπάρχει πια τέτοιο πράγμα σαν την «ομαλότητα» στις διακρατικές σχέσεις…

Ποιός ματώνει;

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Αρχές του μήνα το ψόφιο κουνάβι, καμαρώνοντας, ανακοίνωσε ότι «θα βάλω δασμούς 10% απ’ την 1 Σεπτέμβρη σ’ όσες κινεζικές εισαγωγές δεν έχουν ακόμα τιμωρηθεί – για να μάθουν». Και ύστερα, χτες, είπε «καλά, δεν θα το κάνω σε όλες· οι δασμοί αναβάλλονται για αργότερα». Γιατί; Προσέξτε: «Το κάνουμε αυτό [σ.σ.: εννοεί την αναβολή] για την χριστουγεννιάτικη περίοδο, για την περίπτωση που οι δασμοί έχουν συνέπειες στους αμερικάνους καταναλωτές… Για να μην γίνει αυτό καθυστερούμε τους δασμούς για να μην επηρεάσουν την χριστουγεννιάτικη αγορά».

Κι όμως. Υποτίθεται ότι οι δασμοί γέμιζαν τα ταμεία του αμερικανικού κράτους… Με δολάρια – που πλήρωναν, όμως, οι αμερικάνοι καταναλωτές· όχι οι κινέζοι εξαγωγείς… Κι έρχεται η στιγμή που το ίδιο «επιτελικό team» που έχει κηρύξει το «πόλεμο των δασμών» θεωρώντας ότι θα το κερδίσει λέει «ααα, συγγνώμη, θα το κάνουμε αργότερα, επειδή μπορεί να θίγονται οι καταναλωτές μας που, παρεπιπτόντως, είναι και ψηφοφόροι μας…».

Τι είναι, λοιπόν, που θα αλλάξει μετά τα χριστούγεννα; Μήπως θα είναι η τελευταία φορά που θα ψωνίσουν στη ζωή τους οι αμερικάνοι; Όχι. Η υποχώρηση που εμφανίζεται σαν τακτική («για λίγο»…) έχει μέσα στον πυρήνα της την στρατηγική ήττα. Φυσικά αυτό δεν θα γίνει παραδεκτό.

Το ψόφιο κουνάβι είναι βέβαια εκπρόσωπος κάποιων τμημάτων του αμερικανικού κράτους / κεφάλαιου / παρακράτους. Αλλά οι τακτικές του είναι παμπάλαιες στη βάση τους· και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Όταν το Πεκίνο δεν αγοράζει αμερικανική σόγια και μπιζέλια ο αγροτοβιομηχανικός κλάδος του ψοφιοκουναβιστάν βογγάει· και το ψόφιο κουνάβι μοιράζει επιχορηγήσεις, μ’ έναν υποδειγματικά πατερναλιστικό τρόπο, που προσπαθεί να κουκουλώσει το πρόβλημα και όχι να το λύσει.

Το Πεκίνο δεν έχει κανένα λόγο να ανταποδώσει την «καλή χειρονομία» του ψόφιου κουναβιού. Έχει ζητήσει την ακύρωση των νέων δασμών, όχι την αναβολή τους. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι η αναβολή είναι ένδειξη αδιεξόδου, όχι καλωσύνης. Αν το ψόφιο κουνάβι περιμένει ανταπόδοση θα μείνει στο κρύο. Οπότε μπορεί να «θυμώσει» ξανά…

Είτε έτσι είτε αλλιώς είναι πασίγνωστο που καταλήγει η τακτική κάνω τον γείτονα ζητιάνο…

Ποιός ματώνει 2;

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Ο αγροτοβιομηχανικός κλάδος των ηπα τραβάει ζόρια. Καταστροφικές πλημμύρες σε εκατομμύρια στρώματα εμπόδισαν φέτος τις σπορές, ενώ αλλού οι σοδειές ήταν μέτριες. Σ’ αυτές τις συνθήκες η απόφαση του Πεκίνου (εμπορικός πόλεμος γαρ) να στραφεί σε άλλες αγορές αγροτικών είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο. Ας σημειωθεί πως η κίνα ήταν μέχρι πρόσφατα ο αγοραστής του 60% της αμερικανικής παραγωγής σόγιας – για να μην μιλήσουμε για άλλα είδη. Τώρα έχει δηλώσει ότι σταματάει τις εισαγωγές απ’ τις ηπα και στρέφεται σε «εναλλακτικές», όπως της βραζιλίας (πράγμα που σημαίνει επιτάχυνση της καταστροφής εκτάσεων στα δάση του Αμαζονίου).

Υπολογίζεται ότι το μέσο χρέος των αμερικάνων αγροτο-παραγωγών ανά εκμετάλλευση έχει φτάσει στα 1,3 μύρια δολάρια. Και δεν φαίνεται φως στον ορίζοντα, ούτε για το 2020. Το να «ανοίγουν» κι αλλού εκτάσεις για να καλύψουν τις κινεζικές ανάγκες σημαίνει, είτε με “εμπορικό πόλεμο” είτε χωρίς, υπερπαραγωγή· μείωση των τιμών αλλά και αδυναμία διάθεσης.

Παλιοεποχή, παλιόκαιρος και παλιοκοινωνία…

Πεκίνο – Τεχεράνη ένας αγωγός δρόμος

Πέμπτη 15 Αυγούστου. Ενώ η Ουάσιγκτον προσπαθεί να βρει συμμάχους για να κατοχυρώσει τον «αστυνομικό έλεγχο» των στενών του Ορμούζ και δεν βρίσκει (το Λονδίνο μόνο υπό τον Bor-Duk θα μπορούσε να μπει στην κατηγορία «πρόθυμοι», αλλά πόσο θα κρατήσει αυτό;), το Πεκίνο προχωράει την συμμαχία του (και τις πετρομπίζνες) με την Τεχεράνη με τρόπο που απλά τονίζει τα αμερικανικά αδιέξοδα.

Η υπόθεση με την εκμετάλλευση των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο «νότιο pars» είναι η πιο γνωστή. Αν και την δουλειά την είχε πάρει η γαλλική total αποχώρησε μετά τις αμερικανικές κυρώσεις και απειλές (ή παριστάνει ότι έφυγε)· στη θέση της μπήκε η china national petroleum corporation, που τώρα φέρεται να κατέχει το 80% της εκμετάλλευσης τους.

Η εκμετάλλευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων στο βόρειο Αzadegan και στο Yadavaran (και τα δύο κοντά στα σύνορα με το ιράκ) είναι λιγότερο γνωστή αλλά όχι λιγότερο ενδιαφέρουσα. Η εκμετάλλευση και των δύο έχει ανατεθεί σε κινεζικές εταιρείες. Υπό νορμάλ συνθήκες τα τάνκερ θα φόρτωναν μέσα στον Περσικό. Αλλά τώρα Πεκίνο και Τεχεράνη προωθούν την κατασκευή εγκαταστάσεων αποθήκευσης και θαλάσσιας φόρτωσης στην πόλη Jack, που βρίσκεται «εκτός» των επίδικων δρόμων, στη θάλασσα του ομάν. Όπου, επίσης, η Τεχεράνη έχει αεροναυτική βάση… Το έργο είναι φιλόδοξο, καθώς περιλαμβάνει πέρα από μεγάλα καζάνια αποθήκευσης έναν αγωγό 1000 χιλιομέτρων απ’ τα κοιτάσματα ως το λιμάνι, αλλά και διυλιστήρια. Φιλόδοξο το έργο, αλλά η χρηματοδότηση εξασφαλισμένη: κινεζική.

Θα πει κάποιος: θα χρειαστεί καιρός όμως… Ναι. Με τον τρόπο που δουλεύει ο κινεζικός καπιταλισμός ίσως όχι περισσότερο από δυο χρόνια – για τα πετρέλαια. Για το φυσικό αέριο το πράγμα είναι διαφορετικό μιας και προορίζεται και για την ευρώπη.

Τι θα έπρεπε να ισοπεδώσει το ψοφιοκουναβιστάν; Το ιράν, την κίνα – ή και τους δύο μαζί; Είναι ένα ερώτημα κι αυτό…