Tag: γερμανία

Η σιωπή του χρυσού

Σάββατο 11 Γενάρη. Δεν είναι καταστροφολογικό σενάριο. Απλά συμβαίνει, χωρίς φασαρία. Εκτός απ’ την σταθερή αύξηση της αγοράς χρυσού από διάφορες κεντρικές τράπεζες (με αυτές της Μόσχας, του Πεκίνου και της Άγκυρας στην πρώτη γραμμή – και σκεφτείτε ό,τι θέλετε για την «σύμπτωση»…), μια άλλη διάσταση είναι ο επαναπατρισμός των αποθεμάτων σε χρυσάφι από διάφορες κεντρικές τράπεζες. Για λόγους που ξεφεύγουν απ’ αυτό εδώ το σχόλιο, διάφορα κράτη είχαν ή/και έχουν ένα καλό μέρος των αποθεμάτων τους σε χρυσό εκτός συνόρων. Η τάση, πλέον, είναι αντίστροφη. Μέσα στο 2019 η κεντρική τράπεζα της γερμανίας πήρε πίσω 583 τόνους (αξίας 31 δις. δολαρίων) απ’ τα υπόγεια των κεντρικών τραπεζών της γαλλίας και των ηπα. Η Άγκυρα επαναπάτρισε 220 τόνους απ’ την αμερικανική fed. Η ολλανδία πήρε πίσω 122 τόνους. Η πολωνία 100 τόνους χρυσού απ’ την αγγλική κεντρική τράπεζα. Ουγγαρία και ρουμανία μεθοδεύουν το ίδιο. Σε γενικές γραμμές αυτή η τάση έχει δυο πλευρές: απ’ την μία «επιστροφή στην πατρίδα», απ’ την άλλη απομάκρυνση απ’ τα θησαυροφυλάκια της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου. Προφύλαξη αυτό το τελευταίο όχι χωρίς αιτία: το Λονδίνο αρνήθηκε (παράνομα και τσαμπουκαλίδικα) το περασμένο καλοκαίρι να επιστρέψει την μεταφορά χρυσού ιδιοκτησίας της βενεζουέλα πίσω στο Καράκας… Αύριο ή μεθαύριο μπορεί να κάνει το ίδιο εναντίον άλλων… Συνεπώς…

Το χρυσάφι, ωστόσο, δεν είναι κάτι που τρώγεται. Ο επαναπαστρισμός (όπως και η αύξηση των κεντροτραπεζικών / κρατικών αγορών) δεν είναι οχύρωση έναντι πιθανότητας λιμού. Ούτε είναι φάρμακο το χρυσάφι, για να υποθέσει κανείς ότι πρόκειται για εκδήλωση φυσιολογικής κρατικής πρόνοιας για το ενδεχόμενο κάποιας επιδημίας. Τότε;

Είναι προφανές: πολλά κράτη περιμένουν (αν δεν τον επιτείνουν κιόλας…) έναν καινούργιο σπασμό της συνεχιζόμενης παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης που θα έχει στο κέντρο της τα βασικά νομίσματα. Και, ειδικά, το δολάριο.

Αν δεν προεξοφλούνταν ότι το δολάριο (και τα άλλα βασικά νομίσματα) θα πέσουν σε μια δίνη ανεξέλεγκτης (;) ανταγωνιστικής υποτίμησης, τότε οι κεντρικές τράπεζες θα αποθήκευαν δολάρια· όχι χρυσάφι. Είναι γνωστό ωστόσο η Μόσχα έχει αδειάσει σχεδόν εντελώς τα αποθέματά της σε δολάρια (με την μορφή ομολόγων του αμερικανικού κράτους), ενώ η Άγκυρα και το Πεκίνο κάνουν το ίδιο, με πιο αργούς και διακριτικούς ρυθμούς. Θα το έλεγε κανείς «φαύλο κύκλο» αν δεν ήταν, απλά, άλλη μια μορφή του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού: ενόσω το αμερικανικό δημόσιο χρέος αυξάνεται διαρκώς, το αγοράζουν λιγότεροι και, αντί γι’ αυτό, αγοράζουν χρυσάφι· ή θέλουν να κοιμούνται (αν)ήσυχοι πάνω στις ποσότητες που σε άλλες εποχές είχαν αποθηκεύσει κάπου μακριά.

Η χρησιμότητα, λοιπόν, του χρυσού σαν αποθέματος κεντρικών τραπεζών βρίσκεται στο ότι μπορεί να γίνει η «άγκυρα» της ανταλλακτικής αξίας του νομίσματος, έτσι ώστε αυτό ούτε να υποτιμάται ούτε να υπερτιμάται κατά βούληση, απ’ τις «δυνάμεις της αγοράς». (Κάποτε αυτός ήταν ο κανόνας, που λεγόταν «κανόνας του χρυσού»…)

Αφού η εύλογη παλιότερη απαίτηση διάφορων ανερχόμενων καπιταλιστικών «δυνάμεων» (για παράδειγμα της κίνας) για την σταθεροποίηση των ισοτιμιών μεταξύ των βασικών νομισμάτων διεθνούς χρήσης χωρίς χρυσή άγκυρα απορρίφθηκε (βασικά απ’ την Ουάσιγκτον), για χάρη του οφέλους που είχε το δολάριο απ’ τις κυμαινόμενες ισοτιμίες μέσα στον οξυνόμενο ανταγωνισμό, φαίνεται πως τώρα δημιουργούνται οχυρά απέναντι στην πιθανολογούμενη «φυσιολογική έκρηξη» του νομισματικού πολέμου.

Μιλώντας κάπως γενικά: η μορφή κράτος και η καπιταλιστική κρίση / αναδιάρθρωση δεν είναι ζητήματα για τα οποία θα έπρεπε να σωπαίνει η κριτική. Η δική της σιωπή δεν είναι χρυσός…

Europe & co…

Πέμπτη 2 Γενάρη. Υπάρχει κάτι ακόμα για το οποίο η ασταμάτητη μηχανή θα διακινδυνέψει μια εκτίμηση σαν απάντηση στο ερώτημα: το project europe, ή πιο συγκεκριμένα, κράτη σαν το γαλλικό και το ιταλικό (ακόμα και το γερμανικό), τι στάση τα συμφέρει να κρατήσουν στις τρέχουσες εξελίξεις στο λιβυκό πεδίο μάχης;

Υπάρχει κάτι που θεωρούμε ότι ενοποιεί τα ιμπεριαλιστικά τους συμφέροντα (ειδικά τα γαλλικά και τα ιταλικά), ακόμα κι αν αυτή τη στιγμή υποστηρίζουν αντίπαλους: να κρατηθεί το ψοφιοκουναβιστάν όσο πιο μακριά γίνεται απ’ την Μεσόγειο· και πάντως να μην προχωρήσει στα σχέδιά του να ελέγξει αυτό τις όποιες ενεργειακές σχέσεις της (νότιας και κεντρικής) ευρώπης με την βόρεια αφρική και τη μέση Ανατολή.

Μετά τον αμερικανικό νόμο που προβλέπει «τιμωρίες» τόσο για τον nord stream 2 όσο και για τον turk stream, έχει γίνει απόλυτα σαφές ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει απλά το δάκτυλο στη σκανδάλη (προκειμένου όχι μόνο για τις ενεργειακές ροές στην ευρώπη αλλά, επιπλέον κι ίσως ακόμα περισσότερο, τον διεθνή κύκλο κυκλοφορίας του δολαρίου)· αλλά την πατάει κιόλας.

Αυτή η ιμπεριαλιστική επιθετικότητα είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για το ψοφιοκουναβιστάν· είναι όμως ιδιαίτερα σημαντική και για το project europe, ακόμα κι αν διατρέχεται από εσωτερικούς ανταγωνισμούς. Έχουμε την γνώμη ότι εκτός απ’ την Βαρσοβία, τα βαλτικά κράτη και την Αθήνα κανείς άλλος δεν ενδιαφέρεται να «δέσει την τύχη» του με την Ουάσιγκτον· επειδή είναι ξεκάθαρο τι συνεπάγεται κάτι τέτοιο σε έναν καπιταλιστικό κόσμο που αλλάζει πολύ γρήγορα, και σ’ έναν εντεινόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο.

Μ’ αυτήν την έννοια η ασταμάτητη μηχανή εκτιμάει πως Παρίσι, Ρώμη και Βερολίνο (παρά τις επιμέρους διαφορές τους) έχουν σοβαρούς λόγους να προτιμήσουν μια συνεννόηση για το «λιβυκό πρόβλημα» με την Άγκυρα και την Μόσχα παρά με την Ουάσιγκτον και τα ανατολικομεσογειακά παραπούλια της. Ειδικά εφόσον θεωρούν την αφρική «πίσω αυλή τους»· δική τους, όχι της Ουάσιγκτον… Είναι προτιμότερη (εκτιμάμε) μια τέτοια συνεννόηση όχι μόνο για να «μην χάσει η ευρώπη την λιβύη» εξαιτίας της Άγκυρας και της Μόσχα όπως φοβάται η Ρώμη (;) αλλά και επειδή εκεί υπάρχουν ακόμα περιθώρια συνεννόησης – και «μοιρασιών».

Όσο κι αν γίνονται δηλώσεις «φιλικές» για το ελληνικό ρημαδογκουβέρνο (με την έννοια ότι ακούγονται αρκετά «αντιτουρκικές»), τόσο η Ρώμη όσο και το Παρίσι έχουν ήδη «επαφές» υψηλού επιπέδου με την Μόσχα για το θέμα «λιβύη». Και η Μέρκελ θα κουβεντιάσει σε λίγες μέρες με τον Erdogan το θέμα, στην Άγκυρα.

Τι σημαίνουν αυτά για τον ελληνικό ιμπεριαλισμό; Ότι όσο εντονότερα δένεται με τον αμερικανικό, τόσο περισσότερο «μεσανατολικός» γίνεται· δηλαδή «μέρος του προβλήματος»…

«Ενεργειακός» πόλεμος 1

Δευτέρα 23 Δεκέμβρη. Απο μια πρώτη ματιά μοιάζει μάλλον υπερβολική η επιθετική επιμονή του ψοφιοκουναβιστάν κατά της διακίνησης είτε του ρωσικού, είτε του ιρανικού, είτε του βενεζουελάνικου γκαζιού και πετρελαίου. Μια επιμονή απαγορεύσεων δείχνει ατελέσφορη.

Η επιθετική «πολιτική πωλήσεων» του ψοφιοκουναβιστάν, το γεγονός δηλαδή ότι πρέπει ντε και καλά στην ευρώπη (και στην ασία) να αγοράζουν τους ακριβούς αμερικανικούς σχιστολιθικούς υδρογονάνθρακες (που εξορύσσονται με σκληρά αντιπεριβαλλοντικές μεθόδους) μοιάζει σαν μια παρανοϊκή εμπορική μανία. Είναι πολύ περισσότερα.

Πίσω απ’ την προέλευση των υδρογονανθράκων βρίσκεται η αχίλλεια πτέρνα της αμερικανικής (οικονομικής) ηγεμονίας: το νόμισμα της τιμολόγησής τους. Η Ουάσιγκτον αντιλαμβάνεται, και σωστά, ότι δεν υπάρχει άλλο «βασικό εμπόρευμα» στον 21ο αιώνα στο οποίο να μπορεί να επιβάλλει την δολαριακή τιμολόγηση, κρατώντας μ’ αυτόν τον τρόπο το «εθνικό νόμισμά» της σε παγκόσμια κυκλοφορία, με όλα τα οφέλη που συνεπάγεται αυτό για τον αμερικανικό καπιταλισμό. Το μόνο που διαθέτει την φαρέτρα της είναι το όπλο των μέσων της δεκαετίας του ’70: η τιμολόγηση των υδρογονανθράκων σε δολάρια (: «πετροδόλαρα»). Και ξέρουν καλά οι ειδικοί του ψοφιοκουναβιστάν πως αυτό το υπερόπλο ξεδοντιάζεται πια συστηματικά. Έτσι ώστε η μόνη «παράταση ζωής» στην παγκόσμια δολαριακή κυκλοφορία είναι να αναγκάζονται διάφορα κράτη πρώτης γραμμής να αγοράζουν υδρογονάνθρακες αμερικανικής προέλευσης· σε δολάρια. Οι τιμωρίες, οι απειλές ότι «θα σας λιώσουμε» με οικονομικές τιμωρίες αν δεν αγοράζετε από εμάς (και αγοράζετε απ’ τους ρώσους, τους ιρανούς, κλπ κλπ), απ’ αυτό προέρχονται: τον σταδιακό πνιγμό του δολαρίου.

Όμως αυτό το ξέρουν και οι αντίπαλοι του ψοφιοκουναβιστάν. Ο Lavrov δήλωσε χτες ότι ο nord stream 2 θα ολοκληρωθεί πάση θυσία· επειδή, μεταξύ άλλων, αν σταματήσει, οι ευρωπαίοι θα νοιώθουν ταπεινωμένοι. Δεν πρόκειται όμως απλά για ζήτημα πρεστίζ. Η ε.ε. – και σίγουρα το Βερολίνο – κρατούν στα χέρια τους μια επιλογή «ατομικής βόμβας» εναντίον του «ενεργειακού πολέμου» που κάνει το ψοφιοκουναβιστάν. Είναι η απαγόρευση εισαγωγής στην ε.ε. υδρογονανθράκων που έχουν εξορυχθεί με αντι-περιβαλλοντικούς τρόπους… Δηλαδή με fracking (: υδραυλική ρωγμάτωση), που είναι η μέθοδος μεγάλου μέρους της αμερικανικής εξόρυξης. Το ιδεολογικό έδαφος για μια τέτοια απαγόρευση είναι έτοιμο: η προστασία του περιβάλλοντος, ακόμα και εκτός επικράτειας του project europe. Η προστασία του παγκόσμιου περιβάλλοντος σα να λέμε (δεν σας ανατριχιάζει ο ευρωπαϊκός καπιταλιστικός αλτρουϊσμός;).

Ακόμα, πάντως, και χωρίς να γίνει πρακτικά μια τέτοια κίνηση (μπορεί να αιωρείται σαν απειλή) όταν το ψοφιοκουναβιστάν φτάνει στο σημείο μιας τέτοιας επίθεσης (κατά του nord stream 2) μην περιμένει κανείς πια «συμμαχίες» τύπου νατο…

Αυπνίες;

Σάββατο 21 Δεκέμβρη. Μέσα στα χαράματα η ελβετική allseas που έχει αναλάβει την πόντιση των «τελευταίων μέτρων» του nord stream 2 ανακοίνωσε ότι διακόπτει το έργο πειθαρχώντας στις αμερικανικές απειλές, οι οποίες – παρεπιπτόντως – δεν έχουν υπογραφτεί ακόμα τελεσίδικα απ’ το ψόφιο κουνάβι. Ταυτόχρονα βέβαια δηλώνει ότι θα κάνει χρήση του περιθωρίου 30 ημερών που έχει (πάλι απ’ τις αμερικανικές απειλές) – διάστημα που θα μπορούσε να είναι κρίσιμο αν εννοεί ότι «διακόπτει μεν, αλλά όχι άμεσα».

Το ζήτημα είναι σοβαρό έτσι κι αλλιώς. Θα επανέλθουμε αναγκαστικά…

Ατλαντικά σπρωξίματα

Τετάρτη 18 Δεκέμβρη. Διακομματικά, και με μεγάλες πλειοψηφίες, το αμερικανικό κογκρέσσο (γερουσία και βουλή των αντιπροσώπων) έβαλε μέσα στον πολεμικό προϋπολογισμό του ψοφιοκουναβιστάν για το 2020 τις κυρώσεις κατά των εταιρειών που συμμετέχουν στην κατασκευή του nord stream 2. Δεν είναι ούτε μία ούτε δύο αυτές οι ευρωπαϊκές εταιρείες. Είναι 627 (!), απ’ τις πιο μεγάλες ως τους πιο μικρούς εργολάβους – και τους δανειστές / χρηματοδότες. Φαίνεται όμως ότι η προσοχή (φίλων και εχθρών του nordstream 2) συγκεντρώνεται στην ελβετική Allseas Group.

Η ελβετία δεν έχει θάλασσα, αλλά αυτό δεν εμποδίζει να είναι εκεί η έδρα της εταιρείας που διαθέτει το μεγαλύτερο πλοίο «στρωσίματος» υποθαλάσσιων σωληνώσεων: του Pionnering Spirit. Σύμφωνα με ανακοίνωση της gazprom χρειάζονται ακόμα 5 βδομάδες για να τελειώσει η Allseas το «στρώσιμο» στον βυθό – ο σωλήνας θα είναι έτοιμος στα τέλη του ερχόμενου Γενάρη. Απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον εκκρεμεί η υπογραφή του ψόφιου κουναβιού για να μπει σε εφαρμογή η απόφαση της τιμωρίας. Έχει περιθώριο 60 ημερών για να συγκεκριμενοποιήσει τις εταιρείες και τις τιμωρίες τους· υποθέτουμε πως η λίστα είναι έτοιμη. Οι κατηγορούμενοι πρέπει να συμμορφωθούν μέσα σε 30 μέρες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα «κενό» δουλειάς μιας βδομάδας, αν η Allseas Group αποφασίσει να αποσυρθεί τελευταία στιγμή για να γλυτώσει την «τιμωρία», πριν τελειώσει. Η gazprom δηλώνει πως ακόμα κι αν φύγει η ελβετική εταιρεία θα τελειώσει την δουλειά με δικά της πλοία: το τμήμα του αγωγού που είναι ακόμα υπό κατασκευή είναι η παράκαμψη του δανέζικου νησιού Bornholn, κι εκεί τα βάθη δεν είναι μεγάλα.

Αν έχει τελειώσει ο σωλήνας, έστω στο «τσακ», δεν θα πέσουν οι τιμωρίες; Δεν το ξέρουμε. Θα ήταν παράξενο πάντως αν το αμερικανικό καθεστώς άργησε τόσο ώστε, τελικά, να μην (προλάβει να) τιμωρήσει κανέναν. Σε κάθε περίπτωση το Βερολίνο (και πιθανόν όχι μόνο αυτό) είναι έτοιμο για αντίποινα αν, τελικά, πέσουν οι τιμωρίες: δασμούς στις εισαγωγές του αμερικανικού υγροποιημένου αερίου (LNG) έτσι ώστε να χάσει την γερμανική (ή/και την βορειοευρωπαϊκή) αγορά.

Με βάση τη νομοθεσία της η ε.ε. έχει ένα ακόμα βαρύτερο όπλο κατά της αμερικανικής παραγωγής και των εξαγωγών υδρογονανθράκων, είτε πρόκειται για πετρέλαιο είτε για φυσικό αέριο. Παράγεται μέσω fracking, μια μέθοδο εξόρυξης από σχιστολιθικά κοιτάσματα, που είναι καταστροφική για τα πετρώματα και επικίνδυνη με κριτηρία περιβαλλοντικής προστασίας. Πολλά ευρωπαϊκά κράτη απαγορεύουν αυτή τη μέθοδο εξόρυξης στο δικό τους έδαφος. Θα ήταν μάλλον απλό να απαγορευτεί η εισαγωγή στην ε.ε. υδρογονανθράκων που παράγονται μέσω fracking οπουδήποτε στον πλανήτη· αν και η Βαρσοβία είναι ικανή να μείνει μέχρι τέλους πιστή στην αμερικανική βιομηχανία…

Μέσα στον επόμενο μήνα θα φανεί αν η Ουάσιγκτον θα παραδεχτεί, έστω έμμεσα, ότι δεν μπορεί να κάνει καλά την ε.ε. στον ενεργειακό τομέα· ή αν θα οξύνει την σύγκρουση, έστω στο «και πέντε».

Κλακάζ

Τρίτη 17 Δεκέμβρη. Είτε έξω απ’ τα δόντια είτε μέσα απ’ τα δόντια το ελλαδιστάν ζει στη δίνη μιας, κατά κάποιον τρόπο, «εθνικής κατάθλιψης». Οι πιο πονηροί δημαγωγοί το διατυπώνουν ως εξής: μια φορά κι έναν καιρό είχαμε μια κάποια στρατηγική για την τουρκία, που βασιζόταν στο ότι ήθελε να μπει στην ε.ε… Τώρα που δεν θέλει, στρατηγική δεν έχουμε – και πρέπει να βρούμε μία… Άλλοι, κάπως πιο ωμοί (αλλά συμπληρωματικοί στους προηγούμενους) λένε (με δικά μας λόγια): μα καλά, τι μαλακία είναι αυτή να ζητάμε απ’ τον οηε να μην κοινοποιήσει την συμφωνία Άγκυρας – Tripoli, αφού αποκλείεται να το κάνει, οπότε με την γκρίνια μας που θα απορριφθεί δίνουμε πόντους στον Erdogan; Οι πολλοί, σιωπηλά, σκέφτονται: μωρέ σιγά μην πάω να σκοτωθώ για τα ψάρια… Σωστά. Πολύ σωστά!

Θα είχαν κάποιο ενδιαφέρον αυτοί οι εθνικοί νταλκάδες, αν δεν είχε μεσολαβήσει το colpo grosso της «περικύκλωσης της Μεσογείου». Για το οποίο όσες / όσοι διαβάζετε αυτές εδώ τις γραμμές ξέρετε ήδη αρκετά. Όταν, για παράδειγμα, ο ογκόλιθος υπ.εξ. Nick the greek, του φαιορόζ γκουβέρνου, βούλιαζε μεθοδικά και προαποφασισμένα τις πιο πρόσφατες «συνομιλίες για την επίλυση του κυπριακού» στο ελβετικό θέρετρο Κραν Μοντανά τον Ιούλη του 2017, στην Αθήνα υπήρχε τόσο συμπαγής «εθνική ενότητα» ώστε (υπολογίζουμε ότι) οι και καλά «διαφωνούντες» εκείνης της εθνικής εποποιίας θα εκδηλωθούν περίπου το 2030 – εκ του ασφαλούς και του μακρόθεν.

Ήταν ένα βούλιαγμα που θα δικαιωνόταν από δεκάδες τρύπες γκαζιού στη νοτιοκυπριακή αοζ. Δεκάδες τρύπες που θα τις φύλαγαν γαλλικά, ιταλικά και αμερικανικά πολεμικά, των οποίων οι κυβερνήσεις θα πλήρωναν για την χάρη που θα τους έκανε η Αθήνα και η Λευκωσία να τις αφήσει να κινούνται στα «τρίγωνα» πότε με το Τελ Αβίβ και πότε με το Κάιρο. Ήταν ένα βούλιαγμα, επιπλέον, που το ευλόγησε ο Πομπηίας, ο plus one του τριγώνου με το ισραηλινό απαρτχάιντ.

Η ασταμάτητη μηχανή, σαν εργάτρια της εργατικής κριτικής, είχε περιγράψει έγκαιρα τόσο το ελληνικό ιμπεριαλιστικό σχέδιο, όσο και το πως θα αποτύχει: όταν η Άγκυρα αποφασίσει ότι θα επιδείξει την δική της κυριότητα (αοζ) στην ανατολική Μεσόγειο, με όλα τα απαραίτητα. Αυτά τα γράψαμε μήνες πριν από τώρα – σοφία δεν χρειαζόταν. Πρακτικά ήδη απ’ την περασμένη άνοιξη το τότε φαιορόζ γκουβέρνο «το είχε δει το έργο»… Απλά, όπως και το διάδοχο ρημαδογκουβέρνο, ήθελε να ελπίζει ότι η Άγκυρα θα μείνει στις γεωτρυπανικές βόλτες γύρω απ’ την κύπρο, και δεν θα ανοίξει την «βεντάλια».

Ε, την άνοιξε, και μάλιστα μόνο την μισή. Κι έτσι συμβαίνουν αυτές οι ομορφιές: με την «εθνική γραμμή» για αποκλεισμό της τουρκίας απ’ την Μεσόγειο ναυάγιο, και χωρίς καμμία άλλη, το ρημαδογκουβέρνο προσπαθεί να πουλήσει εκδούλευση στον βασιλιά Macron (βασικά…) αγκαλιάζοντας τα genitals του «στρατάρχη Haftar».

Οπότε συμβαίνουν κι αυτά (φωτογραφία επάνω): η αρμόδια επιτροπή του ευρωκοινοβουλίου ζητάει απ’ την διεθνή κοινότητα να καταδικάσει τον Haftar για την επίθεσή του στην Tripoli… (Εντάξει, έσταξε η ουρά του γαϊδάρου – αλλά αν η επιτροπή καταδίκαζε το καταραμένο «μνημόνιο» μεταξύ Άγκυρας και Tripoli, o ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας θα άναβε πυροτεχνήματα στο Σύνταγμα). Επιπλέον, αυτή η ανεγκέφαλη αλεπού, ο Putin, αφού τα είπε με τον Erdogan, έκανε και μια κουβέντα με την Merkel, για την προοπτική μιας «εκεχειρίας» στη Λιβύη… Ξέροντας βέβαια ότι ο Erdogan θα στείλει στρατό (ή, μπορεί, μερικές εκατοντάδες απ’ τους free syrian army, αν του περισσεύουν, που θα μετονομαστούν σε free libyan army…) στον Sarraj…

Να σας πούμε και μια εντελώς “φλου” εκτίμηση; Μεσοπρόθεσμα τον ελληνικό ιμπεριαλισμό και τα ναυαγισμένα σχέδια του για την κατάκτηση της ανατολικής Μεσογείου θα τους κυνηγάει αυτή η έγνοια: μπας και ο σύμμαχος σφαγέας της αιγύπτου, ο Sisi, κρίνει ότι τον συμφέρει να υπογράψει με την εχθρική Άγκυρα την οριοθέτηση της αοζ του – μιας και η τουρκική προσφορά είναι πολύ πιο ορθολογική και πολύ πολύ καλύτερη απ’ την ελληνική. (Θα πρέπει βέβαια να έχει υπάρξει πριν ένα momentum στη λιβύη… Ας το αφήσουμε στη ρωσική διπλωματία το να καθησυχάσει τον χουντοκαραβανά για τους κινδύνους απ’ την μουσουλμανική αδελφότητα…)

Το φαντάζεσθε;

Το Κίεβο (με το παπαδαριό στα παρασκήνια)

Τετάρτη 11 Δεκέμβρη. Ο βασιλιάς γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron συνεχίζει την «διεθνή του καριέρα» – αν και χωρίς αποτελέσματα. Κάλεσε προχτές στο Παρίσι τους υπόλοιπους «συνεταίρους» του «κουαρτέτου της Νορμανδίας», δηλαδή την Merkel, την ανεγκέφαλη αλεπού Putin και τον καινούργιο πρόεδρο του Κιέβου Zelenski. Με θέμα την «κατάσταση των συμφωνιών του Minsk».

Απ’ τους τέσσερεις οι δύο (η Merkel και ο Putin), ο καθένας απ’ την δική του πλευρά, είχαν το λιγότερο ενδιαφέρον για το meeting. Ο βασιλιάς Macron θα ήθελε να εμφανιστεί σαν ο σημαιοφόρος της βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ του project europe και της Μόσχας· κι αυτή η βελτίωση περνάει υποχρεωτικά από την άρση των (ευρωπαϊκών) «κυρώσεων» για την ρωσική εμπλοκή στο Donbass. Θα ήθελε, λοιπόν, κάτι – μάλλον απ’ την πλευρά του Κιέβου παρά εκείνη της Μόσχας – που να μπορεί να «πουληθεί» σαν εξομάλυνση της κατάστασης στην ουκρανία.

Ο Zelenski απ’ την μεριά του βρίσκεται στη χειρότερη κατάσταση. Ο καπιταλισμός στην ουκρανία (ή, σε κάθε περίπτωση, αυτό που μοιάζει με καπιταλισμό εκεί) βρίσκεται μόνιμα σε μια φασιστο-ελεγχόμενη παρακμή. Η ολοκλήρωση του nordstream2 σημαίνει ότι το ρωσικό γκάζι δεν θα χρειάζεται πια τους ουκρανικούς σωλήνες για να φτάσει στην ευρώπη. Κι αυτό οδηγεί με βεβαιότητα και σε χάσιμο των «ενοικίων» διέλευσης (απ’ την gazprom) και σε χάσιμο της γεωγραφικής / γεωπολιτικής σημασίας του ουκρανικού εδάφους για τους ενεργειακούς εκβιασμούς της Ουάσιγκτον κατά του project europe. Σα να μην του έφταναν αυτά ο Zelenski έχει μπλεχτεί (έμμεσα αλλά έχει μπλεχτεί) στις διαδικασίες καθαίρεσης του ψόφιου κουναβιού. Οπωσδήποτε δεν μοιάζει με διαφήμιση αυτό το μπλέξιμο.

Το Βερολίνο, απ’ την στιγμή που ο nordstream 2 τελειώνει, έχει να αντιμετωπίσει κατευθείαν την Ουάσιγκτον, χωρίς την «μεσολάβηση» του Κιέβου. Συνέβαλε σημαντικά στο να ανοίξουν οι πόρτες της κόλασης (δηλαδή των φασιστών και της Ουάσιγκτον) εκεί, όταν απαιτούσε απ’ τον τότε ουκρανό πρόεδρο Yanukovych «τα κέρατά του» – για να υπογραφτεί η συμφωνία σύνδεσης με την ε.ε… Τώρα πια δεν έχει κανένα ζόρι με το τι συμβαίνει στην ουκρανία. Μπορεί να κοιτάει αλλού…

Η ανεγκέφαλη αλεπού έχει, επίσης, σοβαρότερα θέματα απ’ το να νομιμοποιήσει το ουκρανικό φασισταριό. Προτιμάει μεν τον Zelenski για πρόεδρο, αλλά είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού: για να «διασωθεί» η ουκρανία (με την καπιταλιστική έννοια) παραμένοντας φιλική προς την Μόσχα, είτε θα πρέπει να διαλυθεί εντελώς, είτε να γίνει ένας αιματηρός εμφύλιος στον οποίο να ηττηθούν οι φασίστες (και οι αμερικάνοι πράκτορες…) – χωρίς άμεση ρωσική συμμετοχή. Συνεπώς το Donbass (και σίγουρα η Κριμέα!) του είναι υπεραρκετά. Θα ήθελε, απλά, «ειρήνη» εκεί – να μην τον ζαλίζουν…

Μ’ αυτά τα δεδομένα, η μικρή σοδειά του ραντεβού στο Παρίσι ήταν στα μέτρα των ελάχιστων αναγκών του Putin: μια (ακόμα) γενική εκεχειρία στην περίμετρο του Donbass, και ανταλλαγή αιχμαλώτων – τελεία!… Είναι αμφίβολο αν ο Zelenski μπορεί να ελέγξει το πρώτο, αφού στο «μέτωπο» βρίσκονται διάφορα φασισταριά, ιδιωτικοί στρατοί και λοιπά. Το δεύτερο μπορεί να το κάνει…

Με το ρωσικό αέριο μέσω ουκρανίας τι θα γίνει; Ο Zelenski πρέπει να κάνει καινούργια συμφωνία με την gazprom ως το τέλος της χρονιάς: για το τι θα αγοράζει και πόσο θα το πληρώνει. Η «καλόκαρδη» gazprom ίσως δεν αφήσει τους ουκρανούς να πεθάνουν απ’ το κρύο φέτος· αλλά θα στρίψει το καρύδι του Zelenski όσο περισσότερο μπορεί.

Όμως αυτά είναι οικονομικά ζητήματα – και δεν κουβεντιάστηκαν στο Παρίσι…

Ύβρις 4

Σάββατο 7 – Κυριακή 8 Δεκέμβρη. Αν υπήρξε μέσα στο project europe ένα κράτος που με (καπιταλιστική) εντιμότητα προσπάθησε να «κτίσει» το «συλλογικό μπετονάρισμα» ξεπερνώντας τις παρωχημένες ιστορικά εμμονές του «έθνους κράτους», είναι το γερμανικό. Όχι τώρα. Στη δεκαετία του ’90.

Απέτυχε στις αρχές των ‘00s. Έτσι ώστε τώρα αναδιπλώνεται εν μέρει – τόσο όσο χρειάζεται στο δικό του «εθνικό» κεφάλαιο. Διάφοροι δημαγωγοί στα μέρη μας, που πουλάνε με τον τόνο «ελληνο-γαλλική συμμαχία» παρουσιάζουν τον (κατά την γνώμη του και γνώμη τους) βασιλέα της γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron περίπου σα νέο Ναπολέοντα, που έχει αντικαταστήσει το φιλοευρωπαϊκό γερμανικό πνεύμα. Λάθος, γελοίο λάθος, λάθος σκόπιμο! Ο Macron απλά κάνει βόλτες στις στάχτες που άφησε (στο project europe) ο γαλλικός εθνικισμός / ιμπεριαλισμός. Και παριστάνει ότι μπορεί να φυσήξει τόσο δυνατά ώστε να ξανανάψει την φωτιά. Από πολιτική, θεσμική, καπιταλιστική άποψη είναι, απλά, άλλος ένας μεταμοντέρνος απατεώνας· ένας σεφ των «πολλών πραγματικοτήτων»… Όσο για τις φωτιές; Καίνε τα μπατζάκια του.

Το ότι έχει ανακηρυχτεί σαν το «αποκούμπι» του στραπατσαρισμένου ελληνικού ιμπεριαλισμού, είναι απλά ενδεικτικό…

Ζόρια – αλλά όχι ζάρια

Δευτέρα 2 Δεκέμβρη. Πέρα απ’ τις μέρα – μέρα ή βδομάδα – βδομάδα εξελίξεις, όταν και αν υπάρχουν τέτοιες, το γεγονός είναι ένα: το «κεφάλαιο λιβύη» δεν είναι για τα δόντια του ελληνικού ιμπεριαλισμού και των υπηρετών του. Έκαναν ονειρικούς υπολογισμούς για γκάζια και διεθνή υποστηρίξη γύρω απ’ τη νότια κύπρο – και απέτυχαν. Έκαναν ονειρικούς υπολογισμούς για γκάζια και διεθνή υποστηρίξη μέσω east med και “τριμερών”, και απέτυχαν (αν και κάποια στιγμή θα χρειαστεί να καταθέσουν τον αιματηρό / μιλιταριστικό τους οβολό σε κάποιον σύμμαχο). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα δεδομένα ήταν σαφή και καθαρά – αλλά ο ελληνικός ιμπεριαλισμός δουλεύει σε «παράλληλη πραγματικότητα». Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος, ειδικά όταν νομίζει ότι τον «παίρνει»…

Η λιβύη, όπως – τελικά – και το σύνολο της Μεσογείου (και της Αφρικής) είναι παγκόσμιο ζήτημα· με όχι ξεκαθαρισμένα ακόμα τα μέτωπα, και με κινούμενη άμμο συμμαχιών στη «δύση». Αντίθετα απ’ αυτά που διαδίδουν (και ενδεχομένως πιστεύουν) τα εθνικά μεγάφωνα ο Sarraj δεν είναι «διεθνώς απομονωμένος»! Βρίσκεται στρατιωτικά σε μειονεκτική θέση, αυτό είναι γεγονός· όπως επίσης είναι γεγονός ότι η Άγκυρα τον έχει βοηθήσει πρακτικά / στρατιωτικά. Όμως απ’ την στιγμή που ο Haftar έφτασε στα περίχωρα της Τρίπολης, όσοι δεν είναι μαζί του ξανατράβηξαν τον Sarraj στο κέντρο του «ενδιαφέροντός» τους. Το να αποκτήσει η Μόσχα (πολύ περισσότερο απ’ το Παρίσι ή την Άγκυρα) βάσεις στη λιβύη θεωρείται, όντως, επικίνδυνα too much τόσο απ’ το Λονδίνο όσο και απ’ την Ουάσιγκτον. Ακόμα και το Παρίσι, που βρίσκεται επίσης πίσω απ’ τον Haftar, μάλλον δεν θα ήθελε να έχει στα πόδια του ρώσους πολλών ειδών και ικανοτήτων…

Είναι πιθανό ότι σε μερικές ημέρες ή λίγες εβδομάδες θα γίνει ένα συνέδριο στο Βερολίνο, για να βρεθεί μια «ειρηνική λύση» στο θέμα της λιβύης. Ένα παρόμοιο που έγινε στο Παλέρμο, υπό την αιγίδα του ιταλικού γκουβέρνου, πριν ένα χρόνο (12 και 13 Νοέμβρη του 2018) απέτυχε. Τότε απέτυχε επειδή ο Haftar με ένα μόνο πράγμα συμβιβάζεται: να γίνει στρατηγός / πρόεδρος της λιβύης. Είναι πιθανό ότι θα αποτύχει και το τωρινό, στο Βερολίνο (αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι μπιστικοί του Haftar), αν και το γερμανικό κράτος έχει περισσότερα εχέγγυα απ’ το ιταλικό για να κάνει πειστικά «κονέ». Αν αποτύχει, πάντως, θα είναι για τον ίδιο λόγο. Επειδή ο Haftar λέει «έχω χάσει 7.000 στρατιώτες – δεν πέθαναν για το τίποτα»… Συγκινητικό!!! Και οι γάλλοι έχουν χάσει πεζοναύτες τους στη λιβύη – αλλά δεν το κάνουν θέμα!

Εκτός αν… συχνά υπάρχει ένα «εκτός αν». Ο ίδιος ο Haftar δεν πρόκειται να το παραδεχτεί, αλλά εφόσον η επίθεσή του για την κατάληψη της Τρίπολης απέτυχε όταν είχε (για να το πούμε έτσι) τον αιφνιδιασμό και τους στρατιωτικούς συσχετισμούς με το μέρος του, δεν θα τα καταφέρει μελλοντικά – χωρίς την ακόμα μεγαλύτερη και πιο φανερή βοήθεια των συμμάχων του. Συνεπώς ο λόγος και η βαρύνουσα γνώμη βρίσκεται στη δική τους αυλή· και όχι στη στολή του Haftar. Κι ας έχει “χάσει” ότι έχει… (Στο κάτω κάτω, όταν αρρώστησε βαριά, οι γάλλοι γιατροί τον έσωσαν… Έχει υποχρεώση…)

Η Μόσχα, το Παρίσι, ακόμα και το Κάιρο μπορεί (μπορεί όμως και όχι, αυτό θα φανεί στην εξέλιξη των πραγμάτων) να εκτιμήσουν ότι δεν πρόκειται να κερδίσουν περισσότερα απ’ ότι έχουν αυτή τη στιγμή· ότι δεν πρόκειται να κερδίσουν όλη τη λιβύη με τον Haftar για πρόεδρο· ότι δεν τους συμφέρει να δουν στην Τρίπολη άγγλους ή αμερικάνους μισθοφόρους μαζί με τους τούρκους· και πως, κατά συνέπεια, θα πρέπει να γίνει ένας κάποιος συμβιβασμός (απ’ αυτούς που κρατάνε χρόνια μέχρι και αν διαμορφωθούν…). Συνήθως δείγμα για την αναγνώριση τέτοιων πιθανοτήτων (συμβιβασμού) είναι κάποια «κατάπαυση του πυρός», κάποια «εκεχειρία» – που ποτέ δεν τηρείται απόλυτα, ωστόσο θεωρείται «βάση για παραπέρα συζητήσεις»… Το Βερολίνο έχει ανακοινώσει ήδη ότι θα συγκροτηθεί ειδική διεθνής επιτροπή για «ό,τι χρειαστεί»… Μένει να φανεί τι και πότε.

Όπως και να εξελιχθούν πάντως οι καταστάσεις, βρίσκονται άμεσα ή/και έμμεσα τόσες «μεγάλες» και «μεσαίες» δυνάμεις στο λιβυκό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, και διακυβεύονται τόσα στον παγκόσμιο πόλεμο στην αφρική, ώστε το ρημαδογκουβέρνο (όπως, άλλωστε, και οι προηγούμενοι, οι φαιορόζ) δεν είναι κάτι παραπάνω απ’ αυτό που είναι: γελοίοι (και γι’ αυτό επικίνδυνοι) μέσα στον ιμπεριαλιστικό μικρομεγαλισμό τους…

Η μεγάλη παράκαμψη 1

Κυριακή 1 Δεκέμβρη. Έγινε. Ούτε εντελώς ξαφνικά, ούτε εντελώς αναμενόμενα. Προχτές (Παρασκευή) έξι ευρωπαϊκά κράτη (εκ των οποίων τα τέσσερα και μέλη του νατο) ανακοίνωσαν ότι προσχωρούν στην χρήση του INSTEX (Instrument in Support of Trade Exchanges) – του μηχανισμού που έχουν φτιάξει Παρίσι, Λονδίνο και Βερολίνο για να παρακάμπτουν τις αμερικανικές κυρώσεις στα εμπορικά τους νταραβέρια με την Τεχεράνη. Βέλγιο, δανία, φινλανδία, ολλανδία, νορβηγία και σουηδία ανακοίνωσαν ότι …βρισκόμαστε στη διαδικασία να γίνουμε μέτοχοι του INSTEX, διαμορφώνοντας τις εθνικές μας νομοθεσίες…

Ας θυμίσουμε πρώτα περί τίνος πρόκειται. Ο τρόπος που η Ουάσιγκτον μπορεί να ελέγχει τις διεθνείς οικονομικές συναλλαγές (π.χ. τις εμπορικές) , που πάνω του στήνει τις «τιμωρίες» σε όσους δεν υπακούουν στις διαταγές της («κυρώσεις»), είναι το διεθνές σύστημα εκκαθάρισης συναλλαγών SWIFT. Ο Α αγοράζει απ’ τον Β εμπορεύματα Χ αξίας· ο Β αγοράζει απ’ τον Γ εμπορεύματα Ψ αξίας· ο Γ αγοράζει απ’ τον Α εμπορεύματα Ζ αξίας. Στο βαθμό που αυτές οι συναλλαγές γίνονται διατραπεζικά το SWIFT τις καταγράφει διαρκώς, τις ταξινομεί, καταγράφοντας και τις πληρωμές. Από εκεί (μέσω των εκπροσώπων της) η Ουάσιγκτον μαθαίνει τις παγκόσμιες δοσοληψίες. Και έτσι μπορεί να βάζει τιμωρίες.

Σε σχέση με τις κυρώσεις στην Τεχεράνη μετά την αποχώρηση του ψοφιοκουναβιστάν απ’ την 5 + 1 συμφωνία για τα ιρανικά πυρηνικά, τα ευρωπαϊκά κράτη που την είχαν συνυπογράψει δήλωσαν ότι παραμένουν δεσμευμένα σαν αυτήν. Έγιναν έτσι στόχος των αμερικανικών κυρώσεων, αν συνέχιζαν να έχουν δουλειές με τον ιρανικό καπιταλισμό· με εισαγωγές υδρογονανθράκων, αλλά και πολύ περισσότερα.

Η παράκαμψη των τιμωριών απαιτούσε την παράκαμψη του SWIFT. Έτσι, μετά κόπων και βασάνων, φτιάχτηκε το INSTEX (μπήκε επίσημα σε λειτουργία τον περασμένο Ιούλη), που επιτρέπει στα μέλη του να έχουν δοσοληψίες με το ιράν είτε χωρίς να μετακινούν χρηματικά ποσά, είτε χρησιμοποιώντας άλλα νομίσματα εκτός δολαρίου, με «πλάγιο» τρόπο.

Σ’ αυτόν τον μηχανιμό προσχώρησαν προχτές τα 6 κράτη. Και ο αμερικάνος πρεσβευτής στο Βερολίνο Richard Grenell, γνωστό φασιστόμουτρο, ξανα-έβγαλε αφρούς:

… Την ώρα που το ιρανικό καθεστώς σκοτώνει τον ιρανικό λαό και κλείνει το ίντερνετ εσείς κάνετε αυτό;…

Πράγματι, το timing μπορεί να μην είναι τυχαίο. Μπορεί, όμως, να είναι άσχετο με το τι γίνεται στο ιράν. Ποιός θα απέκλειε ότι έχει σχέση με άλλες αμερικανικές κινήσεις, όπως για παράδειγμα τις αναμενόμενες «κυρώσεις» στις ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμετέχουν στον nord stream 2;

Η Τεχεράνη, πάντως, χάρηκε. Ελπίζουμε ότι η συμμετοχή των 6 κρατών σ’ αυτόν τον οικονομικό μηχανισμό θα του δώσει καινούργια ενεργητικότητα, και θα τον κάνει περισσότερο επιχειρησιακό δήλωσε ο ιρανός υφ.υπ.εξ. Abbas Araqchi.

Δεν θα υπάρξει άμεσο αποτέλεσμα για την Τεχεράνη. Αλλά και να υπάρξει δεν θα το μάθουμε – έτσι είναι αυτά…