Βαθύτερα…

Κυριακή 15 Δεκέμβρη. Τα νερά της Μεσογείου νότια της Κρήτης είναι πολύ βαθιά. Αλλά υπάρχει ένα άλλο βάθος στο οποίο το ρημαδογκουβέρνο δείχνει διατεθειμένο να μας τραβήξει (την πλειοψηφία, απ’ ότι δηλώνει, με χαρά): το βάθος του λιβυκού (περιφερειακού) πεδίου μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Ορισμένα διεθνή media εμφανίζονται σίγουρα ότι το ρημαδογκουβέρνο έχει συμφωνήσει με τον «στρατάρχη» Haftar να συνεργαστούν στον μπλοκάρισμα της μεταφοράς μέσων ή/και στρατού απ’ την τουρκία στην Tripoli… Αν ισχύει κάτι τέτοιο, είναι ένα θανατηφόρο παιχνίδι του ελληνικού ιμπεριαλισμού.

Υπάρχουν «διεθνή ύδατα» στη Μεσόγειο, κι εκεί κανένα πολεμικό ναυτικό δεν έχει αρμοδιότητα «ελέγχων» – πολύ περισσότερο «μπλοκαρισμάτων». Επιπλέον δεν είναι δύσκολο για την Άγκυρα να συνοδεύει τα μεταγωγικά της πλοία με κάποιο πολεμικό… Ο «στρατάρχης» απ’ την μεριά του, ότι κι αν δηλώνει (ό,τι κι αν πουλάει στο εσωτερικό του ελλαδιστάν η καθεστωτική δημαγωγία) δεν διαθέτει «πολεμικό ναυτικό» ικανό να τα βάλει στα σοβαρά με οποιοδήποτε τουρκικό πλεούμενο. Εκείνο που διαθέτει είναι αεροπλάνα. Τα οποία μπορούν να δρουν (ή δρουν ήδη) εναντίον «τουρκικών στόχων» στο λιβυκό έδαφος.

Ακόμα και η «συνεργασία» σε «επίπεδο πληροφοριών» μεταξύ ελλαδιστάν και «στρατάρχη» είναι συμμετοχή σε πόλεμο. Επιδέχεται, σα να λέμε, αντίποινα.

Καταλαβαίνει κανείς πως αν αρχίσει να συμβαίνει το πρώτο θα συμβεί αργά ή γρήγορα και το δεύτερο;

Αντιστροφή των εννοιών, παραχάραξη της ιστορίας 1

Κυριακή 15 Δεκέμβρη. Δεν είναι μόνο το ψοφιοκουναβιστάν (που τον ενέκρινε) και το ελλαδιστάν (που υπόσχεται να τον εγκρίνει). Είναι και το Παρίσι του βασιλέα Macron του οποίου το κοινοβούλιο ενέκρινε στις 3 Δεκέμβρη (με 154 ψήφους έναντι 72) τον αντεστραμμένο ορισμό του αντισημιτισμού, τον «αντισημιτισμό 2.0».

Μια βδομάδα νωρίτερα, 129 εβραίοι και ισραηλινοί πανεπιστημιακοί και διανοούμενοι είχαν δημοσιοποιήσει ανοικτή επιστολή προς το γαλλικό κοινοβούλιο καλώντας το να μην ψηφίσει αυτόν τον νόμο, επειδή εξισώνει την κριτική στον ισραηλινό εθνικισμό / ιμπεριαλισμό (γνωστό σαν «σιωνισμό») με τον αντισημιτισμό. Είναι τιμή της ασταμάτητης μηχανής να δημοσιεύσει αυτό το γράμμα (μπορείτε να το βρείτε στα αγγλικά στο https://www.scribd.com/document/437713274/Call-of-129-Jewish-and-Israeli-Scholars-to-French-Parliament-About-Resolution-on-Anti-Semitism). Είναι πολύ πιθανό ότι δεν το βρείτε πουθενά αλλού στα μέρη μας· και σίγουρα όχι στα ντόπια καθεστωτικά και παρακαθεστωτικά, κρατικά και παρακρατικά «μήντια», παλιά και νέα, διάφορων αφεντικών, των λακέδων και των τσατσορούφιανών τους. Η ασταμάτητη μηχανή σας προτείνει να το διαβάζετε όχι μία αλλά δύο φορές. Και να το κρατήσετε κάπου, κάπως: θα σας χρειαστεί σίγουρα. Θα σας χρειαστεί ακόμα κι όταν δεν θα το περιμένετε! (Η ορθογραφία είναι του πρωτότυπου).

Τίτλος: Έκκληση από 129 Εβραίους και Ισραηλινούς διανοούμενους προς την Γαλλική Εθνοσυνέλευση να μην υποστηρίξει την πρόταση νόμου που εξισώνει τον αντι-Σιωνισμό με τον αντι-Σημιτισμό, και βάζει σε ισχύ τον ορισμό της IHRA. (27 Νοέμβρη 2019).

Αγαπητά μέλη του Γαλλικού Κοινοβουλίου. Εμείς, Εβραίοι διανοούμενοι απ’ το Ισραήλ και αλλού, πολλοί απ’ τους οποίους ειδικευόμαστε στον αντι-Σημιτισμό και στην ιστορία των Εβραίων και του Ολοκαυτώματος, σας απευθυνόμαστε γραπτά σε σχέση με ένα νομοσχέδιο για την καταπολέμηση του αντι-Σημιτισμού, το οποίο το Γαλλικό κοινοβούλιο πρόκειται να συζητήσει και να θέσει σε ψηφοφορία στις 3 Δεκεμβρίου.

Θέλουμε να εκφράσουμε την βαθιά μας ανησυχία για την άνοδο του αντι-Σημιτισμού σ’ όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανόμενης της Γαλλίας. Θεωρούμε τον αντι-Σημιτισμό και όλες τις άλλες μορφές ρατσισμού και μισαλλοδοξίας σαν έναν πραγματικό κίνδυνο που πρέπει να καταπολεμηθεί ακόμα πιο αποφασιστικά, και καλούμε την Γαλλική κυβέρνηση και το κοινοβούλιο να το πράξουν. Ενόσω δίνουμε ισχυρή έμφαση σ’ αυτήν την ανησυχία μας, είμαστε αντίθετοι στην πρόταση νόμου για τον αντι-Σημιτισμό για δύο κυρίως λόγους, και σας καλούμε να μην την υπογράψετε και να μην την υποστηρίξετε.

Πρώτον, η αιτιολογική έκθεση της πρότασης νόμου συσχετίζει τον αντι-Σιωνισμό με τον αντι-Σημιτισμό. Ακόμα περισσότερο ταυτίζει τον αντι-Σιωνισμό με τον αντι-Σημιτισμό στο σημείο που αναφέρει ότι “η κριτική στην ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ σαν ενός συνόλου που απαρτίζεται από Εβραίους πολίτες ισοδυναμεί με μίσος κατά της Εβραϊκής κοινότητας συνολικά”.

Πριν συνεχίσουμε, πρέπει να πουμε ότι μας θλίβει ιδιαίτερα το γεγονός ότι η αιτιολογική έκθεση αναγνωρίζει το Ισραήλ “σαν ένα σύνολο που απαρτίζεται από Εβραίους πολίτες”. Περίπου το 20% του πληθυσμού του Ισραήλ αποτελείται από Παλαιστίνιους πολίτες, οι περισσότεροι των οποίων είναι Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί. Ο συγκεκριμένος ορισμός τους εξαφανίζει και αρνείται την ύπαρξή τους. Αυτό το θεωρούμε εξαιρετικά προβληματικό, ακόμα περισσότερο σε σχέση με την προσήλωση της χώρας σας στον α-εθνικό προσδιορισμό της Γαλλικής υπηκοότητας.

Οι γνώμες μας για τον Σιωνισμό μπορεί να διαφέρουν, αλλά όλοι μας, συμπεριλαμβανόμενων εκείνων που θεωρούν τους εαυτούς τους Σιωνιστές, θεωρούμε ότι η συσχέτιση του αντι-Σιωνισμού με τον αντι-Σημιτισμό είναι θεμελειωδώς λαθεμένη. Για τους πολλούς Εβραίους που θεωρούν τους εαυτούς τους αντι-Σιωνιστές, είναι επιπλέον βαθιά προσβλητική.

Ο αντι-Σιωνισμός είναι μια νόμιμη άποψη στην Εβραϊκή ιστορία, με μεγάλη παράδοση, ακόμα και εντός Ισραήλ. Καποιοι Εβραίοι είναι αντίθετοι στον Σιωνισμό για θρησκευτικούς λόγους, άλλοι για πολιτικούς ή πολιτιστικούς λόγους. Πολλά απ’ τα θύματα του Ολοκαυτώματος ήταν αντι-Σιωνιστές. Η προτεινόμενη θέση τους ατιμάζει, και προσβάλει την μνήμη του αποκαλώντας τους αναδρομικά αντι-Σημίτες.

Για τους Παλαιστίνιους, ο Σιωνισμός σημαίνει ξεριζωμό, εξανδραποδισμό, κατοχή και δομική ανισότητα. Είναι κυνισμός και αναισθησία να στιγματίζονται σαν αντι-Σημίτες επειδή αντιπαλεύουν τον Σιωνισμό. Πολεμούν τον Σιωνισμό όχι επειδή μισούν τους Εβραίους, αλλά επειδή έχουν υποστεί τον Σιωνισμό σαν ένα καταπιεστικό πολιτικό κινημα. Είναι ιδιαίτερα αναίσθητο κάτι τέτοιο, όπως και το να υιοθετούνται διπλά στάνταρ, αν ληφθεί υπόψη ότι το Ισραήλ αρνείται στους Παλαιστίνιους το δικαίωμα να υπάρχουν – και υπονομεύει την ίδια τους την ύπαρξη.

Χωρίς αμφιβολία υπάρχει αντι-Σημιτισμός μεταξύ εκείνων που είναι αντίθετοι με τον Σιωνισμό. Υπάρχουν όμως και πολλοί αντι-Σημίτες που υποστηρίζουν τον Σιωνισμό. Είναι κατά συνέπεια παράλογο και ανάρμοστο το να ταυτίζεται γενικά ο αντι-Σιωνισμός με τον αντι-Σημιτισμό. Ταυτίζοντας αυτά τα δύο διαφορετικά φαινόμενα, η Εθνοσυνέλευση θα υπονομεύσει τις ζωτικές προσπάθειες να καταπολεμηθεί ο αληθινός αντι-Σημιτισμός, που είναι πολυδιάστατος και έρχεται από διαφορετικούς τομείς της Γαλλικής κοινωνίας.

Αντιστροφή των εννοιών, παραχάραξη της ιστορίας 2 (συνέχεια)

Κυριακή 15 Δεκέμβρη. Η δεύτερη αντίρρησή μας: ο προτεινόμενος νόμος αποδέχεται τον ορισμό εργασίας για τον αντι-Σημιτισμό της Διεθνούς Συμμαχίας για την Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA).

Αυτός ο ορισμός είναι εξαιρετικά προβληματικός. Το νομοσχέδιο υποστηρίζει ότι ο ορισμός αυτός «κάνει εφικτό να προσδιοριστεί με όση ακρίβεια είναι δυνατή το τι είναι ο σύγχρονος αντι-Σημιτισμός». Στην πραγματικότητα όμως ο ορισμός είναι ασαφής και ανακριβής, και κατά συνέπεια δεν είναι αποτελεσματικό μέσο στον αγώνα κατά του αντι-Σημιτισμού. Απ’ την άλλη, νομοθεσία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και δίωξη του αντι-Σημιτισμού υπάρχει ήδη στη Γαλλία.

Η αιτιολογική έκθεση του προς συζήτηση νομοσχεδίου λέει ότι ο ορισμός της IHRA «δεν αναγνωρίζει την κριτική στις πολιτικές του Κράτους του Ισραήλ σαν αντισημιτικές». Στην πραγματικότητα όμως διάφορα «σύγχρονα παραδείγματα του αντι-Σημιτισμού» έχουν επισυναφθεί στον ορισμό, τα οποία σκόπιμα ενσωματώνουν την κριτική και την αντίθεση στις πολιτικές του Κράτους του Ισραήλ στον αντι-Σημιτισμό. Αυτά τα παραδείγματα παρουσιάζονται και αντιμετωπίζονται σαν εσωτερικό τμήμα του ορισμού.

Σύμφωνα μ’ αυτά τα παραδείγματα και το πως προβάλλονται, αν κάνεις κριτική στο Ισραήλ με τρόπο που να θεωρηθεί διπλό στάνταρ, είσαι αντι-Σημίτης. Αν υποστηρίζεις μια διεθνική ή μια δημοκρατική λύση ενός κράτους στη σύγκρουση Ισραήλ – Παλαιστινίων, είσαι αντισημίτης. Το ίδιο είσαι αν κατηγορήσεις το Ισραήλ για θεσμοθετημένο ρατσισμό. Μπορεί κάποιος να διαφωνεί μ’ αυτές τις αιτιάσεις. Αλλά τέτοιες απόψεις θεωρούνται νόμιμες και προστατεύονται απ’ την ελευθερία του λόγου σε οποιοδήποτε άλλο πολιτικό πλαίσιο. Κατά συνέπεια, ο ορισμός δημιουργεί ένα αδικαιολόγητο διπλό στάνταρ προς όφελος του Ισραήλ και εναντίον των Παλαιστινίων.

Ο ορισμός της IHRA χρησιμοποιείται ήδη για να στιγματίσει και να φιμώσει την κριτική στο Κράτος του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων οργανώσεων υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αναγνωρισμένων ειδικών. Αυτός ο ορισμός έχει καταδικαστεί από κορυφαίους ερευνητές του αντι-Σημιτισμού. Ο Kenneth Stern, απ’ τους βασικούς δημιουργούς του ορισμού της IHRA, έχει προειδοποιήσει επίσης ενάντια στην χρήση του για να υπονομευτεί η ελευθερία του λόγου.

Η ερώτηση κλειδί είναι αυτή: γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Δεν μπορούμε να διαχωρήσουμε αυτές τις εξελίξεις απ’ την βασική ατζέντα της Ισραηλινής κυβέρνησης να κατοχυρωθεί η κατοχή και η προσάρτηση των παλαιστινιακών εδαφών, και να φιμωθεί κάθε κριτική σ’ αυτό το πρόγραμμα.

Επί χρόνια, η ισραηλινή κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Benjamin Netanyahou καταδικάζει κάθε απόρριψη των πολιτικών της σαν αντι-Σημιτική. Ο ίδιος ο Netanyahou προωθεί πιεστικά την εξίσωση του αντι-Σιωνισμού με τον αντι-Σημιτισμό, καθώς και τον ορισμό της IHRA. Αυτό εικονογραφεί το πως ο αγώνας ενάντια στον αντι-Σημιτισμό έχει γίνει όργανο προάσπισης της Ισραηλινής κυβέρνησης.

Με ανησυχία σημειώνουμε ότι αυτή η εκστρατεία της Ισραηλινής κυβέρνησης βρίσκει άνεμο στα πανιά της και στη Γαλλία. Στις 28 Μαίου 2019, ο βουλευτής Sylvain Maillard [σ.σ.: του κόμματος του Macron] πήρε μέρος σε μια εκδήλωση, μαζί με τον Yossi Dagan, έναν γνωστό ηγέτη των εποίκων, που προεδρεύει σε μια Ισραηλινή κρατική υπηρεσία που έχει την ευθύνη των οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Όπως γνωρίζετε, ο βολευτής Maillard ήταν ο εισηγητής του παρόντος σχεδίου νόμου για τον αντι-Σημιτισμό, εντελώς συμπτωματικά λίγες ημέρες πριν την εκδήλωση με τον Dagan.

Γι’ αυτό σας προτείνουμε: αγώνα ενάντια στον αντι-Σημιτισμό και όλες τις μορφές του ρατσισμού – αλλά να γίνει με τέτοιο τρόπο που δεν θα τροφοδοτεί την ατζέντα της Ισραηλινής κυβέρνησης για την κατοχή και την προσάρτηση [των παλαιστινιακών εδαφών].

Αντιστροφή των εννοιών, παραχάραξη της ιστορίας 3 (τέλος για σήμερα)

Κυριακή 15 Δεκέμβρη. Σαν πολιτικά εβραία αντ-εθνικίστρια / αντι-ιμπεριαλίστρια (εκτός από παλαιστίνια της αντίστασης…) η ασταμάτητη μηχανή θα υπέγραφε το παραπάνω κείμενο (εκτός απ’ την απόδοση όλων των ευθυνών στον Netanyahou, αλλά και πάλι θα το υπέγραφε) και με τα δύο χέρια της! Όμως…

Όμως τι καινούργιο λέει; Τι απ’ όλα αυτά δεν ξέρουν οι γαλλικές, οι αμερικανικές, οι ελληνικές και οι όποιες άλλες πολιτικές βιτρίνες που δηλώνουν συμμετοχή / συνενοχή στον Χορό του Θανάτου σε βάρος των παλαιστίνιων αντρών και γυναικών; Τίποτα καινούργιο δεν λέει· αυτά είναι τόσο γνωστά όσο το ότι η γη είναι στρογγυλή και περιστρέφεται γύρω απ’ τον ήλιο.

Δεν υπάρχει κάποιο «έλλειμμα πληροφόρησης» ή κάποια «παρεξήγηση» πίσω απ’ την υιοθέτηση της άποψης πως ένα τουλάχιστον κράτος, το ισραηλινό, είναι «ιερό» – και κάθε κριτική σε βάρος του θα βγει στην παρανομία σαν «βλάσφημη» και «φασιστική»… Τι υπάρχει τότε;

Κάποιος θα έλεγε ότι βρίσκονται τα οικονομικά ή/και γεωπολιτικά συμφέροντα διάφορων δυτικών κρατών στη μέση Ανατολή, και δίπλα στο απαρτχάιντ, φασιστικό καθεστώς του Τελ Αβίβ. Όμως αυτό δεν είναι καθόλου καινούργιο! Κι ωστόσο ποτέ ως τώρα αυτά τα δυτικά κράτη δεν σκέφτηκαν (και πολύ λιγότερο νομοθέτησαν) ότι όποιος υπερασπίζεται την παλαιστινιακή αντίσταση είναι …. ναζί! Δεν είναι λοιπόν αυτά τα παλιά, γνωστά και δοκιμασμένα συμφέροντα και οι ανάλογες συμμαχίες που προωθούν αυτήν την αντιστροφή / διαστροφή των εννοιών, και μαζί την ιστοριο-κτονία.

Κάτι άλλο είναι. Που είναι σύγχρονο (δηλαδή μεταμοντέρνο) με την έννοια της αξιοποίησης και της εμβάθυνσης της διανοητικής σύγχισης / παρακμής των υποτελών, προς αξιοποίηση όχι απ’ το ισραηλινό κράτος, αλλά απ’ το αμερικανικό, το γαλλικό, το αγγλικό, το ελληνικό – και οποιοδήποτε άλλο. Και, επιπλέον, η «ιεροποίηση» ενός κράτους (μέσω της ποινικοποίησης της εναντίον του κριτικής) δεν θα μπορούσε να «καίει» γάλλους, αμερικάνους, έλληνες ή οποιουσδήποτε άλλους βουλευτές σαν έσχατο χρέος απέναντι στη μνήμη του Ολοκαυτώματος! Δεν είναι τα αφεντικά και οι πολιτικές τους βιτρίνες ανθρωπιστές – με – αιώνιες – ενοχές!

Υποστηρίζουμε, ακόμα κι αν είμαστε οι μόνοι στον γαλαξία ολόκληρο, ότι αυτή η «ιεροποίηση» είναι τα εγκαίνια μιας τάσης, μιας κατεύθυνσης, μιας τακτικής. Οι πολιτικές βιτρίνες εδώ κι εκεί στον πρώτο καπιταλιστικό κόσμο, πολύ λιγότερο νοιάζονται για να προσφέρουν στο ρατσιστικό, απαρτχάιντ καθεστώς μια «ασπίδα» που έχει ήδη αρχίσει να κομματιάζεται (και το ξέρουν…) και πολύ περισσότερο ενδιαφέρονται να εγκαινιάσουν μια προληπτική «λογική», έναν προληπτικό τρόπο «ερμηνείας» του πληβειακού ή/και εργατικού ανταγωνισμού, μια νοηματική γκάμα, με σκοπό κάποια στιγμή στο μέλλον να «ιεροποιήσουν» και τα δικά τους κράτη – δια νόμου…

(φωτογραφίες: Οι ντόπιοι τσατσορούφιανοι της πρεσβείας και των υπηρεσιών εκνευρίζονται: πρόκειται για «ανύπαρκτο» υποκείμενο βρυχώνται. Είναι οι γυναίκες στην Παλαιστίνη…)

Σκέψεις αντικρατικές; Έγκλημα!

Κυριακή 15 Δεκέμβρη. Πριν σχεδόν ένα χρόνο, στις 27 Δεκέμβρη του 2018, υπό τον τίτλο ένας νόμος απ’ τον βορρά, η αφόρητα περιθωριακή (τί άλλο;) ασταμάτητη μηχανή έγραφε:

.. Παραμονές των χριστουγέννων, πριν 3 ημέρες, το κοινοβούλιο της εσθονίας ενέκρινε κυβερνητικές προτάσεις για τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα. Μ’ αυτές η αρνητική διάθεση (negative attitude) απέναντι στο κράτος θεωρείται έγκλημα. Μπορεί να είναι έγκλημα κατά της ασφάλειας (του κράτους), έγκλημα κατά της ανεξαρτησίας του, έγκλημα κατά της εδαφικής του ακεραιότητας. Ή ένας συνδυασμός και των τριών. Η κυβέρνηση στο Tallinn κράτησε και μια «υστερνή». Η νομοθεσία αυτή αφορά τους απλούς υπηκόους της. Για τα ενεργούμενα ξένων υπηρεσιών που προωθούν την negative attitude towards the state θα υπάρξει στο μέλλον έξτρα νομοθεσία· πιο αυστηρή, εννοείται.

Θέλει την προσοχή σας το θέμα. Η «αρνητική διάθεση» δεν συνεπάγεται πράξεις συγκεκριμένες που, λογικά, θα υπέπιπταν σε κάποια ήδη ισχύουσα νομοθεσία. Αν κάποιοι βάλουν μια βόμβα σ’ ένα υπουργείο, δεν είναι η negative attitude τους το αξιόποινο της δράσης τους! Η «αρνητική διάθεση» είναι κάτι ασαφές. Που μπορεί να εντοπιστεί, π.χ., αν κάποιος «πει καμιά κουβέντα»… Ή κάνει καμιά γκριμάτσα… Ή επειδή είναι ύποπτης καταγωγής… Συνεπώς – κι αυτό πρέπει οπωσδήποτε να καταλάβουμε – η ποινικοποίηση / εγκληματοποίηση της «αρνητικής διάθεσης» είναι μια “ποινικοποίηση / σκούπα”! Πατάει πάνω σε μια νομοθεσία που έχει προηγηθεί ευρύτερα, και είναι κατάλληλα ασαφής: περί «εγκλημάτων σκέψης». Δεν διαπράττεις κάτι. Σκέφτεσαι κάτι εναντίον του κράτους σου και το δημοσιοποιείς… Υποτίθεται ότι αυτή η νομοθεσία θεσπίστηκε κατά του ρατσιστικού, μισανθρωπικού λόγου… Σιγά!!! Κανείς δεν πάει τις ρατσιστικές κυβερνήσεις της ευρώπης στα δικαστήρια! Εκτός αν ξέρετε κάτι που μας διαφεύγε…

Το εσθονικό βήμα έχει προοπτικές. Ξέραμε ένα κράτος που νομοθετεί πάνω σ’ αυτό το μοτίβο. Το ισραηλινό. Έμοιαζε εξαίρεση, αλλά – φυσικά – δεν είναι! Τώρα υπάρχει ένα ακόμα, «για τους δικούς του λόγους». Το εσθονικό. Δειλά δειλά έχει αρχίσει να ακούγεται στο u.s.a. για διάφορες εντόπιες κριτικές στον «εθνικό» ιμπεριαλισμό ότι είναι ένδειξη «αντιαμερικανισμού». Νegative attitude δηλαδή, που βάζει σε κίνδυνο την “αλήθεια”, τους θεσμούς, τον τιμημένο u.s.army, και λοιπά.

Τα αρχικά παραδείγματα και οι πρωτοπόροι έχουν προοπτικές – δώστε βάση! Η φασιστική πανούκλα δεν απλώνεται μονομιάς. Την βοηθάει πολύ ο ύπνος του «μπααα… σιγά μωρέ… εδώ δεν θα γίνει αυτό….»

 

Αυτά τότε. Πριν ένα χρόνο. Προσέξτε τώρα. Η ασταμάτητη μηχανή κάνει πολύ περισσότερα απ’ όσα θα ήταν δυνατόν να γίνουν από μέρους της στο πεδίο της αντιπληροφόρησης και της εργατικής κριτικής. Αν, μετά απ’ αυτά, δεν μπορείτε να συνδέσετε (και να σας διαπεράσει ηλεκτρικό ρεύμα, τόσο δυνατό ώστε να ξαναστεφτείτε «τι σκατά κάνω;») το negative attitude σαν «εθνική νομοθεσία» της εσθονίας και το negative attitude κατά ενός ρατσιστικού καθεστώτος σαν «εθνική νομοθεσία» όχι μόνο του ίδιου αλλά και της γαλλίας, των ηπα, διάφορων άλλων κρατών και, αν δεν δράσουμε έγκαιρα, και του ελληνικού… αν δεν μπορείτε να κάνετε αυτήν την σύνδεση για να καταλάβετε την αδιάλλακτη κρατικο/καπιταλιστική τάση στον 21ο αιώνα στην ιστορική φάση της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, αν δεν καταλαβαίνετε τι είναι αυτό όχι «που έρχεται» αλλά που είναι ήδη εδώ, δίπλα σας, ε!! Η ασταμάτητη μηχανή δεν μπορεί να κάνει τίποτα γι’ αυτό…

(φωτογραφίες: Έχει και στην Εσθονία αντιφασίστες. Διακατέχονται από negative attitude…. Κανονική αρνητικότητα – όχι επιχορηγούμενες μαϊμουδιές α λα ελληνικά…)

Κάπως έτσι ο θεός κεφάλαιο ξαναφτιάχνει τον κόσμο…

Σάββατο 14 Δεκέμβρη. Με την υψηλή επίβλεψη της θείας Λίτσας – φυσικά – ξαναφτιάχνεται ο κόσμος! Προσέξτε λοιπόν, για να μαθαίνετε και να μην σαν ξεγελάσουν. Πρώτον: το ελλαδιστάν είναι το κέντρο αυτού του κόσμου. Και στο κέντρο του κέντρου είναι το δίκιο του ελλαδιστάν… Δεύτερον: οι λίβυοι είναι δυο ειδών. Οι φιλέλληνες και οι ανθέλληνες. Οι φιλέλληνες είναι ο στρατηγός Haftar, στον οποίο οι εθνικοί δημαγωγοί (τύπου μαγαζιά του Αλαφούζου) έδωσαν προαγωγή, και τον έκαναν «στρατάρχη». Αυτός ο «στρατάρχης» είναι ένα μίγμα αιΔημήτρη και μεγΑλέκου: θα σκοτώσει το ανθελληνικό φίδι (τον Sarraj) μέσα στην Tripoli, κι έτσι τα ελληνικά σύνορα θα φτάσουν ως την Σαχάρα… Τρίτον: οι ευρωπαίοι είναι φίλοι μας! Εκείνα τα τόσο αγαπημένα ότι είναι καθάρματα, εκβιαστές και μας έχουν κάνει πειραματόζωα ξεχάστε τα… Αναγνωρίζουν το δίκιο του κέντρου του κόσμου (του ελλαδιστάν δηλαδή) – τελεία και παύλα.

Κάπως σοβαρότερα τώρα. Αν η έγνοια της ε.ε. για τις αοζ της Μεσογείου και την Μεσόγειο την ίδια έχει σχέση με τα «συμφέροντα των μελών της», έχει επίσης σχέση και με τα «συμφέροντα των μη μελών της». Αν αναζητήσετε τα πορίσματα της ψαχνομηχανής πληκτρολογώντας «e.u. council on eez in mediterranean» θα βρείτε πολλές «καταδίκες της τουρκίας». Ωστόσο η πιο πρόσφατη που περιχαρής έφερε στην πατρίδα ο ρημαδοΚούλης συνέπεσε με τις εκλογές στην αγγλία· και την οριστικοποίηση της απελευθέρωσης (με τον ένα ή τον άλλο τρόπο) του βρετανικού λέοντα απ’ τα δεσμά της ε.ε.

Συνεπώς, αν με την πιο πάνω φράση «συμφέροντα των μη μελών της (ε.ε.)» στη Μεσόγειο το μυαλό σας πήγε στην Άγκυρα, κάνατε λάθος. Το τουρκικό καθεστώς είναι μόνιμα «καταδικασμένο» – κάτι σαν ο «συνήθης ύποπτος»…

Το Λονδίνο εννοούσαμε. Και όχι μόνο…

Μπέρδεμα;

Διάφοροι μάγκες στο ίδιο σαλόνι 1

Σάββατο 14 Δεκέμβρη. Η απελευθέρωση του βρετανικού λέοντα έχει διάφορες πλευρές. Οι μορφοποιήσεις τους θα έχουν πιθανόν διαφορετικούς ρυθμούς: για παράδειγμα η διαπραγμάτευση της καινούργιας οικονομικής / εμπορικής σχέσης του λέοντα με την ε.ε. θα πάρει καιρό· όχι μήνες, ίσως χρόνια.

Εκείνο που (κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής) θα εκδηλωθεί γρηγορότερα είναι η ιμπεριαλιστική πολιτική του λέοντα, στην ιστορική φάση της «εθνικά μοναχικής υπερηφάνειάς» του. Ο σκληρός μιλιταριστικός πυρήνας του κράτους της αυτού μεγαλειότητας έχει δήλωσει ήδη τις προθέσεις του επ’ αυτού, με όλη την έπαρση που θα περίμενε κανείς. Ο Gavin Williamson για παράδειγμα που τώρα είναι υπουργός παιδείας αλλά πέρυσι ήταν «άμυνας», συντηρητικός και φανατικός brexiter, είχε δηλώσει πριν ένα περίπου χρόνο (στις 30 Δεκέμβρη του 2018) συνεντευξιαζόμενος στη «sunday telegraph»:

… Αυτή είναι η μεγαλύτερη στιγμή μας σαν έθνος απ’ το τέλος του Β παγκόσμιου πολέμου, όπου θα ξανα-αυτοπροσδιοριστούμε με διαφορετικό τρόπο, για να μπορέσουμε να παίξουμε ενεργά τον ρόλο εκείνο στην παγκόσμια σκηνή που ο κόσμος περιμένει από εμάς να παίξουμε.

Για τόσο καιρό, στην πραγματικότητα επί δεκαετίες, το μεγαλύτερο μέρος της εθνικής μας εστίασης χρωματιζόταν απ’ την συζήτηση για την ευρωπαϊκή ένωση. Τώρα είναι η δική μας στιγμή για να γίνουμε ένας πραγματικός παγκόσμιος παίκτης για μια ακόμα φορά – και νομίζω ότι οι ένοπλες δυνάμεις παίζουν έναν πραγματικά σημαντικό ρόλο σαν μέρος αυτού του ρόλου … Το brexit θα επιτρέψει στο ενωμένο βασίλειο να αλλάξει την πολιτική του της δεκαετίας του ’60 για απόσυρση απ’ τις περιοχές «ανατολικά του Σουέζ»…. Αναζητούμε τις ευκαιρίες όχι μόνο στην Άπω Ανατολή αλλά επίσης και στην Καραϊβική…

Ο απελευθερωμένος βρετανικός λέοντας ενδιαφέρεται και για την αφρική… Κι ούτε λόγος για το Σουέζ. Συνεπώς γι’ αυτόν η Μεσόγειος είναι στρατηγικής σημασίας· εφόσον θα ήθελε να βασιστεί (και) στα καινούργια του αεροπλανοφόρα…

«Μα…» (θα σκεφτείτε…) «… τι σχέση έχει αυτό με τις αοζ;» Ας πούμε πρόχειρα ότι «αοζ» είναι ένας (αλλά όχι ο μοναδικός) τρόπος κωδικοποίησης της κυριότητας επί (των βυθών) και της Μεσογείου – που μπορεί να έχει, αν χρειαστεί, αλυσιδωτές συνέπειες. Όπως, για παράδειγμα, η (στρατιωτική) καταστροφή θέσεων εξόρυξης αντιπάλων… (Γίνονται κι αυτά στον καπιταλιστικό κόσμο: «απαξίωση κεφαλαίου» είναι…)

Υπάρχει ωστόσο κάτι που δεν έχει τόσο συγκεκριμένη μορφή όσο το πετρέλαιο (ή το γκάζι) που καίγεται «ελεύθερα στην ατμόσφαιρα». Είναι η παρακμή της αμερικανικής ηγεμονίας και το πώς το Λονδίνο θεωρεί ότι έχει την ευκαιρία για να την αντικαταστήσει, εδώ κι εκεί. (Πράγματι: η «απόσυρση της δεκαετίας του ‘60» οφείλεται στην αμερικανική ηγεμονία· κι όχι, βέβαια, στην ε.ε.!) Συνεπώς η μεγαλομανία του άλλοτε υπ.αμ. Williamson στηρίζεται σ’ αυτό ακριβώς: στην επιθυμία να «κλέψει» το Λονδίνο σφαίρες επιρροής (και – αλλά όχι μόνο…) απ’ την Ουάσιγκτον.

Κι εδώ προκύπτει ένα απ’ αυτά που δεν σας (μας) λένε: το Λονδίνο και η Άγκυρα καλοβλέπονται μεταξύ τους!… Όσο ο σκληρός καθεστωτικός πυρήνας στην Ουάσιγκτον επιμένει να «τιμωρεί» το τουρκικό καθεστώς, κι όσο η ε.ε. (αν και όχι το Βερολίνο…) επιμένει να κάνει δηλώσεις «καταδίκης», τόσο «τα συμφέροντα των μη μελών της ε.ε.» στις δύο άκρες της ηπείρου μπορεί να βρίσκουν κοινούς τόπους…

Το πιάνεται το υπονοούμενο; «Καλοβλέπονται», “φλερτάρουν” – δεν πάνε για γάμο… Η σχέση θα εξαρτηθεί από διάφορα…

Διάφοροι μάγκες στο ίδιο σαλόνι 2

Σάββατο 14 Δεκέμβρη. Δεν τελειώνει εδώ ο πραγματικός χάρτης των ιμπεριαλισμών που διασταυρώνονται (και) στη Μεσόγειο. Να κάτι που πιθανόν δεν έχετε προσέξει: ενώ το ελλαδιστάν έχει «αδελφοποιηθεί» με τον «στρατάρχη Haftar», κι ενώ είναι πασίγνωστο ότι στο πλευρό του βρίσκεται η Μόσχα, υπάρχουν δύο πράγματα που δεν έχει διανοηθεί το ρημαδογκουβέρνο (και σίγουρα όχι οι δημαγωγικοί του μηχανισμοί). Πρώτον να υποστηρίξει ότι η Άγκυρα έχει μετατραπεί σε εχθρό της Μόσχας (αφού η πρώτη υποστηρίζει τον Sarraj και η δεύτερη τον Haftar) οπότε, όπου νάναι, «διαλύεται αυτή η συμμαχία» – και η Μόσχα θα τιμωρήσει την Άγκυρα… Και δεύτερον, να απευθυνθεί σ’ αυτήν την de facto σύμμαχο – την Μόσχα… Γιατί δεν κάνει το ρημαδογκουβέρνο αυτά τα δύο «ευκολάκια» – αν τα πράγματα είναι όπως τα περιγράφει; Η απάντηση είναι απλή και λογική: επειδή κάποιοι στον σκληρό πυρήνα του ντόπιου κράτους / παρακράτους / κεφάλαιου ξέρουν· ή υποψιάζονται… – αλλά δεν χρειάζεται να πονηρευτεί και ο ρημαδολαός!

Μόλις την περασμένη Πέμπτη κουβέντιασαν τηλεφωνικά … ποιοί; Ο Erdogan και ο Putin… Για ποιό θέμα; Για την λιβύη… Τι είπαν; Προφανώς δεν ξέρουμε· οι ρωσικές ανακοινώσεις αφήνουν μόνο κάποια υπονοούμενα. Περί εκεχειρίας… (Εννοείται ότι αυτό, για την ντόπια δημαγωγία, δεν είναι “είδηση πρώτου μεγέθους”!…)

Δεν χρειάζεται πάντως να κρυφακούμε τα τηλεφωνήματα των αφεντικών!!! Ας πάμε για λίγο στο συριακό πεδίο μάχης. Η Μόσχα υποστηρίζει τον Άσαντ, και η Άγκυρα διάφορους αντικαθεστωτικούς ένοπλους. Η Μόσχα και η Άγκυρα είναι, λοιπόν, εχθροί; Είναι αντίπαλοι; Στην «ορθόδοξη» (και απλοϊκή) ερμηνεία των πραγμάτων θα έπρεπε… Αλλά δεν είναι αντίπαλοι. Είναι σύμμαχοι. Συναπαρτίζουν το μπλοκ της Αστάνα. Μέσα απ’ αυτήν την συμμαχική σχέση προσπαθούν, κινούμενοι από «αντίθετες κατευθύνσεις» να διαμορφώσουν υπέρ τους τα δεδομένα σ’ αυτό το πεδίο μάχης, το συριακό. Εναντίον των πραγματικών εχθρών τους… Και τα έχουν καταφέρει σε ικανό βαθμό· αν και χρειάζεται «πολύ δουλειά» ακόμα…

Πίσω στο λιβυκό πεδίο μάχης. Η Άγκυρα υποστηρίζει τον Sarraj. Και η Μόσχα τον Haftar. (Μια μικρή παραλλαγή: στη λιβύη είναι η Άγκυρα που υποστηρίζει τη νόμιμη κυβέρνηση· στη συρία είναι η Μόσχα που κάνει το ανάλογο…). Κάνουν αυτές οι “πλάτες” εχθρούς, αντίπαλους, την Άγκυρα και την Μόσχα; Όχι! Και πάλι είναι σύμμαχοι. Ξανά: μέσα απ’ αυτήν την συμμαχική τους σχέση, κινούμενοι από “αντίθετες κατευθύνσεις”, επιδιώκουν να διαμορφώσουν υπέρ τους τα δεδομένα σ’ αυτό το πεδίο μάχης, το λιβυκό. Εναντίον των πραγματικών εχθρών τους!… (Μια άλλη φορά θα βρούμε την ευκαιρία να αναλύσουμε αυτήν την “διαφορική” τακτική… που εφαρμόζεται σε διάφορες πλευρές και καταστάσεις της σύγχρονης καπιταλιστικής πραγματικότητας – αλλά ο “πολύς κόσμος” προτιμάει να μένει διανοητικά κανά δυο αιώνες πίσω, να παριστάνει τον “αθώο”, και να “μην καταλαβαίνει”…)
Τι επιδιώκουν λοιπόν η Άγκυρα και η Μόσχα από “αντίθετες κατευθύνσεις”; Να ορίσουν έτσι τόσο την όποια σύγκρουση όσο και τις όποιες κατά καιρούς “εκεχειρίες” κλπ, ώστε να κρατήσουν όσο πιο μακριά μπορούν … τους πραγματικούς εχθρούς τους. Την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της – κατ’ αρχήν.

Και ο βασιλεύς γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron; Τι βιολί βαράει; Γιατί δηλώνει συνέχεια θυμωμένος με την Άγκυρα αλλά με φιλικές διαθέσεις απέναντι στη Μόσχα;

Ο βασιλεύς Macron (και οι προκατοχοί του) έχασε την προνομιακή σχέση που είχε με το καθεστώς Άσαντ· και τώρα έχει περιοριστεί στον τραγικό (για ένα “θέλω να είμαι υπερδύναμη” κράτος) ρόλο να κάνει λίγη παρέα και σκιά στους αμερικάνους πεζοναύτες (στο συριακό πεδίο μάχης). Δεν θέλει να χάσει και στο λιβυκό! Και ίσως δεν το πάθει. Τόσο το ρωσικό όσο και το τουρκικό καθεστώς έχουν αρκετό ρεαλισμό ώστε να του αφήσουν ένα κομμάτι – αλλά με ανταλλάγματα! (Θα μπορούσαν να αφήσουν και στο Λονδίνο ένα κομμάτι, πάλι με ανταλλάγματα… Αλλά ο βασιλιάς Macron θα θύμωνε με κάτι τέτοιο. Οπότε… Οπότε έχει συνέχεια νεύρα… Κι αγαπάει πολύ το ελλαδιστάν… έτσι, για να υπάρχει και λίγη τρυφερότητα στην γεωπολιτική του…)

Το βασικό είναι ποιοί (θα) είναι κουμανταδόροι στο λιβυκό πεδίο μάχης. Αυτό είναι που εξελίσσεται τώρα… Να μιλήσουμε για το “μπλοκ της Misrata”; Ίσως είναι νωρίς – ίσως όχι…

Το ελληνικό προβληματάκι

Σάββατο 14 Δεκέμβρη. Αν κοιτάξει κανείς αυτόν τον χάρτη που τόσο έχει σκανδαλίσει τα εντόπια «εθνικά συμφέροντα» κλείνοντας τα αυτιά και τα μάτια του στην εθνική δημαγωγία, θα διαπιστώσει κάτι απλό: η «γειτνίαση» της «παράνομης» λιβυκής και της εξίσου «παράνομης» τουρκικής στα νοτιοδυτικά της Κρήτης (η γραμμή F – E) οφείλεται σε δύο διαφορετικά μεταξύ τους ζητήματα. Α) Στο ότι δεν έχει οριοθετηθεί επίσημα αοζ μεταξύ ελλαδιστάν και λιβύης, και Β) στο ότι δεν οριοθετηθεί επίσημα αοζ μεταξύ ελλαδιστάν και τουρκίας. Αν, μετά από τέτοιες επίσημες οριοθετήσεις, το (δυτικό) όριο της τουρκικής αοζ (κοντά σε Ρόδο, Κάρπαθο και Κάσο) μετακινούνταν ανατολικότερα ή/και το (βόρειο) όριο της λιβυκής αοζ (νότια της Κρήτης) μετακινούνταν νοτιότερα, αυτή η σκανδαλώδης γραμμή F – E θα έπαυε να υπάρχει.

Ζήτημα νομικού διακανονισμού λοιπόν. Αλλά δεν πρόκειται γι’ αυτό! Πρόκειται για το γεγονός ότι ο ελληνικός ιμπεριαλισμός έχει στρατευτεί με την Ουάσιγκτον. Κι αν η Άγκυρα βγει (μέσω αοζ) στην ανατολική Μεσόγειο (όπως της αναλογεί) χωρίς να εμποδιστεί, τότε η «τιμή» αυτής της ελληνικής στράτευσης πέφτει. Κι ακόμα χειρότερα: μετά απ’ αυτήν την έξοδο, οποιαδήποτε στιγμή κρίνει το τουρκικό καθεστώς, θα μπορεί να θέσει (με ανάλογα επιχειρήματα) ζήτημα αοζ στο Αιγαίο… Προσέξτε το μήκος των τουρκικών παραλίων προς αυτή τη μεριά, και την θέση (μαζί με το μέγεθος) των ελληνικών νησιών, στη γραμμή Λήμνος – Ρόδος. Νομίζει κανείς ότι με βάση το θρυλικό «διεθνές δίκαιο» η τουρκική στεριά δεν δικαιούται αοζ στο Αιγαίο;

Αν και κάτι τέτοιο δεν θα αμφισβητούσε σε τίποτα την ελληνική κυριότητα αυτών των νησιών, θα διέλυε οριστικά την εθνικιστική μυθολογία περί «Αιγαίου κλειστής ελληνικής λίμνης»! Κάτι που, βέβαια, μόνο οι έλληνες μυθομανείς πιστεύουν… (Αλλά είναι πολλοί…)

Μήπως καταλάβατε τώρα γιατί ο ελληνικός ιμπεριαλισμός (δια των εκπροσώπων του) αποστρέφεται, μισεί τον «νομικό διακανονισμό» (δηλαδή τις διαπραγματεύσεις…) κι αντί γι’ αυτόν προτιμάει να γυρνάει γύρω γύρω όταν ζορίζεται προσπαθώντας να μαζέψει δηλώσεις και υπογραφές συμπαράστασης, έτσι γενικά; Και μήπως καταλαβαίνετε το γιατί πληρώνει στη σωστή τιμή την μεγαλομανιακή φιλοδοξία του να «περικυκλώσει την Μεσόγειο»;

Για τους ίδιους ακριβώς λόγους που κάποτε ξεκίνησε να κατακτήσει την Άγκυρα…

Εκλογικά επιτεύγματα

Παρασκευή 13 Δεκέμβρη. Αν οι exit pollers στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας κάνουν λάθος (την ώρα που «κλείνει ύλη» η ασταμάτητη μηχανή μόνο αυτές οι στατιστικές είναι διαθέσιμες…) υπάρχει αρκετό νερό γύρω απ’ το νησί για να πνιγούν τελετουργικά και με την ησυχία τους. Αν, όμως, έχουν δίκιο (ή σχεδόν), λυπούμαστε αλλά το νερό μπορεί να μην είναι αρκετό για τον Corbyn….

Όλα είναι καλά με τον Corbyn: είναι ένας τίμιος, αυθεντικός αριστεριστής. Το μόνο (ή για τις περιστάσεις: το κυριότερο) πρόβλημά του είναι ότι δεν κάνει για την συγκεκριμένη δουλειά: υποψήφιος πρωθυπουργός της αυτού μεγαλειότητας. Δυστυχώς αυτό είναι το μελανό σημείο του αριστερισμού του: ενώ το μείζον θέμα που απασχολούσε το πόπολο της αυτού μεγαλειότητας ήταν το brexit or not, αυτός (αυτός ο «αριστερός brexiter» που συνέβαινε όμως να είναι επικεφαλής ενός κόμματος κατά μεγάλη πλειοψηφία remainer…) κατάφερε να μπλέξει τόσο πολύ τα κάτω άκρα του ώστε να πείσει όσους είχαν αμφιβολία για την πολιτική του επάρκεια πως έχουν δίκιο. Κι αυτό το πέτυχε ενώ ήξερε πολύ καλά το πόσο άοκνες ήταν οι προσπάθειες της «δεξιάς» των εργατικών» (των «μπλερικών»…), σε συνεργασία με το Τελ Αβίβ, να τον υπονομεύσουν – για να τον ξεφορτωθούν.

Οι «εργατικοί» κατέβηκαν στις εκλογές με ένα βαρύ πρόγραμμα παλαιού σοσιαλδημοκρατικού (early ‘70s) τύπου. Ήταν τόσο πλουσιοπάροχο αυτό το πρόγραμμα από κοινωνική / οικονομική άποψη για τους άγγλους πληβείους, ώστε ο Corbyn θα έπρεπε να κάνει περίπατο. Φαίνεται όμως πως είτε η πλειοψηφία των πληβείων στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας έχει βαρέσει μπιέλα (πολύ πιθανό…) είτε θεώρησε την κοινωνικότητα του προγράμματος των εργατικών σαν ζήτημα δεύτερου χρόνου: να αποκτήσουμε πρώτα την «εθνική ανεξαρτησία μας» (υπό τον Borduk) και μετά …βλέπουμε. (Η αλήθεια είναι ότι ο καιροσκοπισμός είναι δομικό στοιχείο του εμπειρισμού, και ο εμπειρισμός είναι ο βασιλιάς των μεταμοντέρνων κοινωνιών…). Κι ίσως να μην είχαν άδικο: τέτοιο πρόγραμμα σαν των εργατικών (θα μπορούσε να σκεφτεί ο μέσος άγγλος) μόνο εκτός ε.ε. μπορεί να γίνει πραγματικότητα… Ας βγούμε λοιπόν πρώτα (viva Boris!) και μετά … βλέπουμε…

Οι συντηρητικοί ήθελαν 326 καρέκλες για να έχουν κυβερνητική πλειοψηφία στο house of commons. Τα exit polls τους δίνουν 368. Ακόμα και με 350, ακόμα και με 340, είναι θρίαμβος του θεωρούμενου looser Borduk!

Είναι, επίσης, θρίαμβος της μαζικής αυτοχειρίας. Όμως, σαν αυτόνομη εργάτρια η ασταμάτητη μηχανή έχει απελευθερωθεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια απ’ την ανιστόρητη βεβαιότητα ότι «ο λαός έχει πάντα δίκιο». Όχι! Το σωστό είναι ότι αυτό το άμορφο διαταξικό σώμα που ονομάζεται «λαός» έχει παντού και πάντα την «τύχη» που αξίζει στα μυαλά του…

Πράγμα που αποδεικνύεται ξανά και ξανά τέτοιες εποχές (με «έξοδα», κατ’ αρχήν, άλλων…)